________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૧૯૬].
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ અવશ્ય નિડરતાથી કૂચ-કદમ ચાલુ જ કારણથી આત્મા કર્મ સાથે જોડાય રાખવાને. એ પ્રયાસમાં નવનીતરૂપ જે સત્વ અને યુજનકારણ કહેવાય તે યુજનકારણ લાભવાનું છે તે નિમ્ન ગાથામાં સંગ્રહિત જે ચાલુ રહે તે અંતર વધતું જ જાય, કરાયેલું છે.
એટલે અંતર ઓછું કરવા સારુ જ્ઞાનકરણકનકેપલવત પડિ પુરુષતણી રે, દ્વારા આત્માનું મૂળ રવરૂપ બરાબર અવધારી જેડી અનાદિ સ્વભાવ;
લઈ, એ પરના કમવરણ જેમ જહદી અન્ય સંજોગી જિહાં લગે આતમા રે,
ખંખેરી શકાય એ માટે ત્રીજા ગુણકરણમાં સંસારી કહેવાય. (૩)
અર્થાત્ એ સ્થિતિ તરફ દોરી જતી ક્રિયાકારણ જોશે હો બંધે બંધને રે,
એમાં પ્રવૃત્ત થવાનું છે. એટલે જ આશ્રવ કારણ મુગતિ મુકાય; આશ્રવ સંવર નામ અનુક્રમે રે,
દ્વાર પર સખત ચોકીપહેરે મૂકી, સંવરરૂપ હેય ઉપાદેય સુણાય. ” (૪)
મશાલ લઈ, દેહરૂપી ઘરમાં ખૂણેખાંચરે કર્મ કોણે કર્યા, ક્યાંથી આવ્યા, શરૂઆત
ભરાઈ રહેલ કમ-તસ્કરેને પકડી પાડી-કાંડું ક્યાંથી થઈ? ઈત્યાદિ ભ્રમણામાં અટવાયા ઝાલી બહાર ધકેલી દેવાના છે. આમ ગુણ વિના એક વાત અવધારી લે કે અનાદિ કરણમાં સમાયેલ અપૂર્વ શક્તિનું યથાર્થ કાળથી આત્મા સાથે કમને સંબંધ, ખાણમાં ભાન
ભાન થાય અને એ અમલી બને તે અંતરને સોના સાથે જેમ માટીને સંબંધ હોય છે તેમ,
ઓગળતા ઝાઝે વિલંબ ન સંભવે. સ્વાભાવિક છે. અને આત્મા જ્યાં લગી અન્ય
આ વસ્તુનિશ્ચિયના બળે તે ગીરાજ કહેતા બહારના પૌદ્ગલિક ભાવમાં રમ્યા
ઉચ્ચારે છે કેકરશે ત્યાં લગી એ સંબંધ રહેવાનો
તુઝ મુઝ અંતર અંતર ભાજશે ,
વાજશે મંગળ સૂર; છે જ. બહારની જંજાળમાંથી પાછા હઠી
જીવ સરેવર અતિશય વધશે રે, જ્યારે આત્મા પિતાનું મૂળ સ્વરૂપ વિચારવા
આનંદઘન રસપૂર.” માંડશે ત્યારે જ સંસારભ્રમણ ઓછું
પ્રત્યેક વિચારક જે શ્રીમદ્ આનંદઘનજી થવાનું છે. એ વેળા એને સમજાશે કે જેટલી શ્રદ્ધા ધરાવતો હોય તે જરૂર ગાઈ શકે. મિથ્યાત્વાદિ ચાર કારણેવડે જ સંસારવૃદ્ધિ નિઃશંક હદયે કહી શકે કે--હે પ્રધપ્રભુ ! હું પણ થયા કરે છે અને સમ્યકત્વ, વિરતિ, અકષાય જ્યારે ગુણકરણમાં ડગ ભરવા શરૂ કરીશ અને અગરૂપ દશામાં જેટલી પ્રગતિ ત્યારે થાતા ને ધ્યેય વચ્ચેનું અંતર અગ્નિ એટલી સંસારસ્થિતિની ન્યૂનતા થવાની. પર મીણ ઓગળવા માંડે તેમ ઓગળશે, શાસ્ત્રમાં એ ક્રિયાઓ આશ્રવ અને સંવરના અને સ્વરૂપ-પ્રાપ્તિના હર્ષ-સૂચક માંગલિક નામથી ઓળખાય છે. એમાં જેનું નામ વાજીંત્ર વાગશે. કેવળજ્ઞાન ને કેવળદર્શનના આશ્રવ છે અર્થાત જેના વડે સંસારને લાભ પ્રતાપથી સચરાચર વિશ્વના યથાર્થ દર્શન થાય છે એ વૃત્તી તજવાની છે અને સંવર થતાં જે આહલાદરૂપ રસ ઉપજશે અને તેથી કે જે આત્માને મુક્ત બનાવવામાં સહાયક છે શુષ્ક બનેલું એવું જીવરૂપે સરોવર અનંતએ વૃત્તિ આદરવાની છે.
જ્ઞાન સમા વારિથી કલેલ કરતું બની જશે.
For Private And Personal Use Only
