________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
જ્ઞાનની મહત્વતા
લે. આચાર્યશ્રી વિજયકસ્તૂરસૂરિજી મહારાજ
જ્ઞાન અજવાળું છે- પ્રકાશ છે. અજ્ઞાન આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ તથા જડનું અશુદ્ધ અંધારું છે. થોડું પણ અજવાળું હોય તે સ્વરૂપ જણાવાથી બન્નેની મુક્તિ માટે રુચિ માનવી પાસેની વસ્તુઓને ઝાંખી પણ જોઈ શકે ઉત્પન્ન થાય છે, પરિણામે ઉભયની મુક્તિ છે, અને પિતાને ઈષ્ટ વસ્તુ તથા સ્થાનને મેળવી મેળવી શકાય છે. “આત્માથી જડને મુક્ત શકે છે, વળી આપત્તિવાળી વસ્તુઓથી પિતાને કરવામાં આવે છે અને જડથી આત્માને બચાવ પણ કરી શકે છે. સર્વથા અંધકારમાં મુક્ત કરવામાં આવે છે. આ પ્રમાણે સંસાઆમ બની શકતું નથી. જેમ કોઈ માણસ રમાં ઉભયના વિયેગને મુક્તિ કહેવામાં અંધારી રાત્રિમાં પોતાની સાથે દીવ લઈને આવે છે.” કઈક સ્થળે જવા નીકળે છે તે દીવાના પ્રકાશની મદદથી ખાડા, ટેકરા તથા સર્પાદિ આ પ્રમાણે મંદતર પણ સમ્યમ્ જ્ઞાન જીવજંતુ અને કાંટા આદિથી પિતાની આત્માની સંપૂર્ણ વિભૂતિના વિકાસમાં જાતને બચાવીને ઈષ્ટ સ્થળે પહોંચી શકે છે. (મુક્તિમાં) પરંપરાથી કારણ થઈ શકે છે.
પિતાના ઘરમાંથી કોઈ વસ્તુની અંધારી ક્ષાયિક જ્ઞાન-કેવલજ્ઞાન–માં ભેદ હતો રાત્રે જરૂરત પડે અને દીવાને પ્રકાશ હોય નથી, તે એક જ પ્રકારનું હોય છે. અને તે તે જોઈતી વસ્તુ વિના વિલંબે મેળવી શકે આત્માને સંપૂર્ણ વિકાસ છે. આ જ્ઞાન સૂર્યના છે, તેવી જ રીતે ડુંક પણ જ્ઞાન હોય તે પ્રકાશ જેવું છે. સમીપમાં રહેલી તથા દૂર તે પિતાને ઈષ્ટ વસ્તુ મેળવી શકે છે, પોતાના રહેલી દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ, ભાવથી વસ્તુ આત્માને દુર્ગતિરૂપ ખાડામાં પડતા બચાવી માત્રને સંપૂર્ણ સર્વ અવયવ સહિત સ્પષ્ટશકે છે, સર્પરૂપ કષાયથી સુરક્ષિત રહી પણે પ્રકાશિત કરે છે. આ દિવ્ય પ્રકાશ છે. શકે છે તથા સદ્દગતિરૂપ ઈષ્ટ સ્થળે દીપકોમાં અંધારાની તારતમ્યતા રહેલી હોય પહોંચી શકે છે. દ્રવ્યપ્રકાશ દેહ તથા છે, પરંતુ આ પ્રકાશમાં લેશમાત્ર અંધારું પરિમિત જીવનને બચાવી શકે છે, અને ભાવ- હેતું નથી–આ પ્રકાશને જ આત્મસ્વરૂપ પ્રકાશ આત્મા તથા અપરિમિત જીવનની રક્ષા કહેવામાં આવે છે. અનંતા ભિન્ન ભિન્ન પ્રકાકરે છે.
રના દીપક, અનંતા ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારાઓ, જ્ઞાનથી આત્મદર્શન થાય છે, આત્મામાં તથા અનંતા ચંદ્રોને પ્રકાશ એકત્રિત કરવામાં રહેલી વિભૂતિ જણાય છે, આત્માની સાથે આવે તે પણ તે પ્રકાશ સૂર્યનાં એક કિરભળી ગયેલ મેલ-કચરે પણ જણાય છે, ણની તોલે આવી શકતા નથી, તેવી જ રીતે આત્મા તથા જડને ભેદ સમજાય છે. મતિ, શ્રુત, અવધિ તથા મન ૫ર્યાય આદિ
For Private And Personal Use Only
