________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[૧૫૬]
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ અનેક પ્રકારના ક્ષાપશમિક જ્ઞાનને રહે છે અને પરરૂપે પરધમમાં સમુદાય ક્ષાયિક-કેવળ-જ્ઞાનના એક પર્યા- રહે છે. એટલા માટે જ જ્ઞાતા, રેય તથા યની બરોબરી કરી શકતો નથી.
જ્ઞાનને કથંચિત અભિન્ન માનવામાં આવે છે. ઝીણામાં ઝીણો કપડાને પડદે આંખ આડો આ અભિન્નતાના અંગે જ જ્ઞાની, યાની, દાની રાખી જોનારને તેટલું સ્પષ્ટ જોઈ શકાતું નથી,
આદિ શબ્દપ્રયોગોની સિદ્ધિ થાય છે. જેટલું પડદા વગરની સ્વચ્છ આંખોવાળાને
જગતમાં જ્ઞાનીઓને આમા ઉન્નત હોવાથી જોઈ શકાય છે. ક્ષાયિક જ્ઞાનવાળાના
તેને દરજજો પણ ઊંચો છે. સાચી સંપત્તિઆત્મપ્રદેશે પરથી જ્ઞાનાવરણનો પડદે વાળ પણ તે જ કહેવાય છે. અતીન્દ્રિય જ્ઞાન સર્વથા ખસી ગએલો હોય છે, એટલે તેઓ
અલ્પ હોય અને ઈનિદ્રયજન્ય અધિક હોય વસ્તુ માત્રને સંપૂર્ણ તથા સ્પષ્ટપણે જાણી તે પણ અતીન્દ્રિય જ્ઞાનવાળાને જ જનતા શકે છે. બહારની કોઈ પણ જડ વરત પૂજયબુદ્ધિથી પૂજે છે. જાણવામાં હરકત કરી શકતી નથી. જેમ અતીન્દ્રિય જ્ઞાની જાણે છે તેટલું અબ્રાન્ત રવચ્છ અવિન વસ્તુ માત્રામાં પ્રવેશ કરીને સાચું કહી શકે છે, અને ઈન્દ્રિયજન્ય જ્ઞાનસ્વરૂપવત બનાવી શકે છે તેવી જ રીતે વાળ બ્રાન્તિવાળું અસંપૂર્ણ અને સત્યસ્વચ્છ જ્ઞાન પણ વસ્તુ માત્રમાં પ્રવેશ કરીને મિશ્રિત જાણી શકે છે, કહી શકે છે, કારણ સ્વરૂપવત્ બનાવી તે સ્વરૂપે રહે છે. જ્ઞાન કે અતીન્દ્રિય જ્ઞાન થોડું હોય તે પણ તે સ્વરૂપે તો સ્વદ્રવ્યમાં-આત્મામાં રહેલું સ્વસંપત્તિ છે અને ઈન્દ્રિયજન્ય પારકી છે, પરંતુ પરરૂપે પરદ્રવ્યમાં-યમાં રહેલું સંપત્તિ છે. જેમ કોઈ માણસ પાસે પોતાની છે. ઉષ્ણતા સ્વરૂપે તે પોતાનામાં-અંગારામાં થોડી પુછ હોય પણ કેઈનું માથા પર દેવું અગ્નિ રહેલો છે, પરંતુ પરરૂપે અન્ય ન હોય તો તે માણસ સુખી, પ્રમાવસ્તુઓમાં રહી છે. જ્યારે અનિને પાણી ણિક, નિશ્ચિત તથા કીર્તિશાળી હોય છે, આદિ વસ્તુઓથી વિગ થાય છે ત્યારે પછી તે ભલે ઝુંપડામાં રહીને સાદે ખેરાક પાણી વિગેરેમાં રહેલી દાહકતા અનિમાં તથા કપડાથી નિર્વાહ કેમ ન કરતા હોય; રહી જાય છે. જ્યાં સુધી સંગ હોય છે પરંતુ પારકું લાખોનું દેવું કરીને બંગલામાં
ત્યાં સુધી પાણી પણ અગ્નિની જેમ શકય હાલત હોય કે મોટરોમાં ફરતા હોય વસ્તુઓને થોડા ઘણું પ્રમાણમાં બાળી અથવા તો હમેશાં મિષ્ટાન્નાદિ સુભક્ષ્ય અને શકે છે, તેવી જ રીતે કેઈ પણ રેય જ્ઞાનના સુવાથી કેમ ન આનંદ કરતા હોય તે પણ સાથે જોડાય છે ત્યારે યમાં જ્ઞાન રહેલું પરમ સુખી, નિશ્ચિત તથા પ્રમાણિક સ્વહોય છે, પણ જ્યારે રેયથી છૂટું પડે છે સંપત્તિવાળા જેટલો થઈ શકતું નથી. જ્યાં ત્યારે આત્મામાં સ્થિર થાય છે. સંયોગ ઉભ- સુધી પારકા પિતા હોય છે ત્યાં સુધી મેજ યમાં હોય છે અને વિયેગ મૂલ આધારમાં માણે છે પણ જ્યારે પારકા પૈસા તણાઈ સ્થિર થાય છે. દાહકતા તથા જ્ઞાન તેમજ જાય છે ત્યારે ભીખ માગવી પડે છે અને બીજા પણ વસ્તુના ધર્મો સ્વરૂપે સ્વધર્મીમાં ઘણું જ વિપત્તિઓ ભેગવવી પડે છે. સ્વ
For Private And Personal Use Only
