Atmanand Prakash Pustak 031 Ank 05

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

અમારી પૂર્વશની યાત્રા.
૧૦૧ ધર્મગુરૂપદ કરતાં રાજામહારાજાનું પદ સુંદર શોભે તેમ હતું. અસ્તુ. માણસ મળતાવડા, અને પ્રેમી છે. બપોરે અમે તેમને મળ્યા; તેમણે કહ્યું હતું “ હું આપની સાથે જૈન ધર્મ સંબંધી ચર્ચા કરવા માંગું છું. જૈન ધર્મ પ્રત્યે પ્રેમ છે-માન છે. તેમની સાથે ચારથી પાંચ કલાક વાતૉલાપ ચાલ્યો. સ્યાદ્વાદ માટે ઘણો વાદ થયો તેમજ તીર્થકર માટે પણ તેમને ઘણી શંકાઓ હતી. જગતકર્તા સિવાય તો ચાલે જ કેમ? અમે જૈન ધર્મના સિદ્ધાંત અને દૃષ્ટિબિન્દુ સમજાવ્યાં. સ્યાદ્વાદમાં તો તેમને રસ પડયે પણ જગત કતૃત્વ વિરૂદ્ધની દલીલે તેમને ન ગમી, અન્તમાં કહે–સવ નવ વા વિદ્વાન હૈ, સર સવ વી માન્યતા હૈ. પછી અમે ધીમે રહીને પૂછયું આ બુદ્ધગયા તે બૌદ્ધોનું પવિત્ર સ્થાન છે આ વિશાલ ગગનચુમ્બી મંદિર પણ બૌદ્ધોનું છે એમ અમે સાંભળ્યું છે. તેમણે હસીને જવાબ આપ્યો “ તે વાત તદ્દન જુઠી છે. અમે બૌદ્ધાવતાર માનીએ છીએ, અને આ મંદિર સનાતનધમી.....રાજાએ બંધાવેલ છે. અમારી પાસે તેના સજજડ પુરાવા છે. બૌદ્ધો ફોગટનું લઈ પડયા છે. ” પછી અમે તે મંદિર જેવા ગયા. મંદિર વિશાલ અને ઉન્નત છે. પ્રાચીન બાંધણ અને રચના તેની મહત્તામાં વધારો કરે છે. શાંત પ્રગાઢ, ગંભીર મોટી બુદ્ધદેવની મૂર્તિ બેઠી છે. શિલ્પકારે બુદ્ધદેવના હદયંગત ભાવોનું સફલતા પૂર્વક પ્રદર્શન કરાવ્યું છે. પોતાની સંપૂર્ણ કળાને ઉપયોગ કરી સિદ્ધહસ્ત બનેલ છે. મંદિર સાત માળ ઉંચું છે. ત્રણ માળ સુધી ઉંચે જવાય છે. પછી તો શિખરોના આકાર જ છે, પરંતુ અહીં એક વાત જરૂર ખટકી; જૈન મંદિરોની જે સ્વચ્છતા સુંદરતા અને સુઘડતા છે તેને જેટો બીજે નહિં જ મલે. અહીં પણ સ્વચ્છતાનું નામ ન મળે.દુનિયાના બૌદ્ધાનું તીર્થ કેવું ગન્દુ, ઘીના ડાઘ અને ચિકણાઈથી બેઠુંદુ લાગે છે. ચાલતાં ચાલતા પડાને ભય લાગે જૈનોનાં તીર્થોમાં જૂવો. તારંગા, આબુ કે માણેકસ્વામિ, સિદ્ધાચલ, ગિરનાર કે શંખેશ્વરજી ગમે ત્યાં જે પવિત્રતા, સુંદરતા, સ્વચ્છતા અને સુઘડતા ઠાંસી ઠાંસીને ભરી હોય છે.
અહીં અમને નેપાલભૂતાનના, સિલેનના અને રંગુનના બૌદ્ધ સાધુઓ મળ્યા. તેમના આપસમાં પણ અનેક નાના નાના ધાર્મિક મતભેદો અમે ત્યાં જોયા. તેમાં નેપાલી સાધુ બહુ જ ભલા અને ભોળા લાગ્યા. અમને જોઈ ગાંડા ઘેલા થઈ ગયા. ઓહ હે જૈન સાટું-ધુ. ટુંમ મહાવીર કે સાધુ-તું. તેમાં એક સાધુએ તો હાથ લાંબો કરી ઓધાની–ભગવાન મહાવીરના ધર્મધ્વજની માગણું કરી, અમે કહ્યું કે જેઓ જૈન શ્રમણ-નિગ્રંથ બને છે તેમને જ આ ઓઘો અને ડાંડે અપાય છે ત્યારે તેમણે કહ્યું કે-હું એક વાર જરૂર જૈન સાધુ-નિર્ગથ થઈશ. આ વસ્તુ ( ઘા) પ્રત્યે મને બહુ જ પ્રેમ
ને ભકિત ઉત્પન્ન થાય છે. એનો આધા પ્રત્યે અટલ પ્રેમ જોઇ અમે પણ ક્ષણ વાર મુંઝાયા. અમે જ્યાં સુધી ત્યાં ફર્યા ત્યાં સુધી તેમણે અમારો ઓઘો જ જોયા કર્યો. ભદ્રિક પરિણમી અને સરલતાની મૂર્તિ જેવા તેઓ હતા. તેઓ ન સમજે પુરી હિન્દી ભાષા કે અમે ન સમજીએ તેમની નેપાલી ભાષા. માત્ર અમુક ઇંગિત સંગાથી દમ્પર્ય સમજાતું. તેઓ બિચારા પરાણે પરાણે ભાગ્ય ટુટયું હિન્દી બોલતા. બાકી સંજ્ઞાથી અમે તેમજ તેઓ એક બાજુનું કહેવાનું સમજી જતા.
એક રંગની સાધુ લગાર અહંભાવી અને આચહી દેખાયો. જેના વિરૂદ્ધ ત્રિપીટકમાં