________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વાદી શ્રી દેવસૂરિજી. પાપે.) ને તાપની આપદાને દૂર થવાથી–કરવાથી ખુશી થયેલા પુરૂવડે સેવાતા શ્રીદેવસૂરિ ચિરકાલ પર્યત જય પામે છે-જય પામે. હવે છેલ્લે તેમની કૃતિઓ તરફ વળીએ. તેમની એકે એક કૃતિઓમાં એક
એવી અદ્દભૂત સમર્થ કૃતિ છે કે જેને લીધે તેઓ નિરંતર તેમની કતિ વધુને વધુ યશગામી થતા જાય છે. તેમની એ કૃતિ એવી તે
સબલને સફલ છે કે જૈન દર્શનને પ્રતિપાદન કરનાર સફળ મહા ગ્રંથ છે. તેમની અદભુત શકિતને, પ્રબલ પ્રતિભાને, કઠાગ્રતિષ્ણ બુદ્ધિને, જૈન દર્શનના માલિક સિદ્ધાંતના જ્ઞાનને ખરેખરો પરિચય આ ગ્રંથ વાંચતાં થાય છે. ગ્રંથમાં એવી સુંદર સચોટતા, સરલતાને ગંભીરતા છે કે જાણે બીજે મહાસાગર. મૂળગ્રંથ સૂત્રાત્મક પદ્ધતિએ રચાયે છે. શબ્દમાં જેટલી સરલતા છે તેટલીજ બલકે તેથી વધુ ગંભીરતા ભરી છે. તેના બે ટુંકા નમુના આપું. વાંચતાં વાંચકને જરૂર આનંદ થશે. राग द्वेषविजेतारं ज्ञातारं विश्व वस्तुनः शक्रपूज्यं गिरामीशं तीर्थेशं स्मृतिमानये.
આ શ્લેક મંગલાચરણને છે, વાંચતાં સાવ સહેલું લાગશે. સામાન્ય વાંચકોને માત્ર તીર્થંકર પ્રભુની સ્તુતિનું ભાન થશે, પરંતુ આ લેકમાં ગાંભીર્ય ભર્યું છે ને તેને ખરે ખ્યાલ તે ટીકાના વાંચકોને જ થાય. આમાં ગુરૂસ્તુતિ છે અંતર્શત્રુને અને બહિર્શત્રુને યાદ કરી ર્દર્શનના મૂળ પુરૂષોને સંભાળે છે. આવું જ એક બીજું સૂત્ર ટાંકુ. स्वपरव्यवसायि ज्ञानं प्रमाणं ॥२॥
પ્રથમ પરિચ્છેદ. पक्षहेतुवचनात्मकं पदार्थानुमानमुपचारात् ॥३॥
તૃતીય પરિચછેદ. સૂત્ર કેવાં સરલ ને સુંદર છે સાથે તેની ઢતાને ગાંભીર્યતા પણ દર્શન શાસ્ત્રીઓને આનંદ આપે તેવી છે.
જૈનદર્શનના અણમૂલાં તત્વ રત્નોના મહાસાગર સમાન એ કૃતિનું યથાર્થ નામ સ્યાદ્વાદ રત્નાકર છે. કે જે ૮૪૦૦૦ લેકથી સુગ્રથિત–સુશોભિત છે. સ્યાદ્વાદ રત્નાકર એટલે શ્રીજીનેશ્વર ભગવાને અભિષ્ટ સ્યાદ્વાદ સિદ્ધાંતનું પ્રતિપાદન કરનાર મહાસાગર જેમાં ઈતરદર્શનેનું એવું તે સરસ યુતિ પુરઃ સર નિરસન કર્યું છે કે, જે વાંચતાં આપણું હૃદયકમલ કેઈ અનેરા ભાવથી સુવિકસિત બને છે. ભલભલા પ્રખરવાદીઓને અંદરને અંદર ગુંગળાવી મારનાર મહાસાગર જેનદર્શનના સમસ્ત તાર્કિક ગ્રંમાં મુકદમણ સમાન આ ગ્રંથની સ્તુતિ ઘણું ઘણા આચાર્યોએ મુકત કઠે કરી છે.
For Private And Personal Use Only
