________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૬૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
માટે ઉત્કટ અભિલાષા જાગૃત કરે છે. ગુરૂની અનન્ય પ્રકારે સેવા કરવાથી સાધ્વી પુ૫ચુલાએ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું હતું.
શ્રદ્ધા કરવામાં વિવેક વાપરવા જોઈએ. આપણે જે વસ્તુ પર શ્રદ્ધા કરીએ છીએ તેના ગુણેથી આપણું જીવન રંગાય છે. પંખીઓ પણ જે વૃક્ષમાં વાસ કરે છે તેની પાંદડીઓથી રંગાય છે. અદીઠ રીતે આપણે જેના પર શ્રદ્ધા કરીએ છીએ તેના વિચાર અને વર્તનની છાયા આપણું જીવન પર પડે છે. તેની નીતિરીતિના તાણાવાણાથી આપણે જીવનપટ વણાય છે. આથી શ્રદ્ધાને આદર્શ ઉચ અને ઉજજવળ હે જોઈએ. આપણે જે પુરૂષ પર શ્રદ્ધા કરીએ તે આદર્શ મહાત્મા કે મહર્ષિ હોવો જોઈએ. આત્મજ્ઞાનની અમર રેખાઓ તેના વદન પર વિલસતી હેવી જોઈએ; પ્રેમના દિવ્ય પરિમલથી તેનું હૃદય ઉપવન મઘમઘી રહેવું જોઈએ. ચારિત્રની ઉજજવળ પ્રભાથી તેનું જીવન પ્રકાશનું હોવું જોઈએ. જ્ઞાની, સમદશી અને ચારિત્રશીળ ગુરૂની છાયામાં વસવું અત્યંત શ્રેયસ્કર છે. કલ્પતરૂની માફક તે આપણુ જીવનના મનોરથ સિદ્ધ કરશે. આત્મજ્ઞાની અને આત્મદશી ગુરૂના ચરણ કમલને આશ્રય કરવાથી આપણું અજ્ઞાન દૂર થશે અને આપણને આત્મવિકાસના માર્ગનું રેખાદર્શન થશે.
દુનિઆમાં અનેક સંપ્રદાય અને મતમતાંતરો પ્રવર્તે છે. તેમને પ્રધાન ઉદેશ સત્યનું પ્રતિપાદન કરવાને હાતો નથી; પણ પોતાના સંપ્રદાયની પ્રતિષ્ઠા સ્થાપના કરવાનો હોય છે. પિતાના સંપ્રદાયનાં ગીત ગાવામાં તેનું સત્ય ગે રવ ભૂલે છે. આવા સંપ્રદાયના શાસ્ત્રોમાં નથી હોતા આત્માના અમર ગુંજારવ કે સત્યના અનંત પ્રકાશ, આવાં શાસ્ત્રો બુદ્ધિવિલાસની રંગભૂમિ છે. તેમાં સત્યને નામે અસ. ત્યનાં પૂજન થાય છે, અને તેમાં વામમાર્ગની તે વાત જ ન કરવી. મદિરાપાનમાં મહત્તા માનનાર; સ્ત્રીસેવનમાં સફળતા સમજનાર અને વર્તમાન જીવનમાં રંગરાગમાં જીવનનું ગૌરવ લેખનાર, વામમાર્ગને તો નવ ગજના નમસ્કાર. આથી વિવિધ સંપ્રદાયના બુદ્ધિવિલાસ કે બાહ્યા સૈન્દર્યથી ન અંજાતા કે આકર્ષાતા, રાગ દ્વેષ અસ્ત પામવાથી, સમદશી અને સર્વ કર્મને ક્ષય થવાથી સર્વજ્ઞ, એવા વીતરાગના વચનપર અનંત શ્રદ્ધા રાખી જીવનપંથ કાપવો અત્યંત કલ્યાણકારી છે.
માનવબુદ્ધિ મર્યાદિત છે. ઈન્દ્રિ દ્વારા આપણને જ્ઞાન થાય છે અને તે જ્ઞાન જ્ઞાતા અને રેયના હ્રદ્ધની અપેક્ષા રાખે છે. તંદ્ર દ્વારા આપણને પરિમિત જ્ઞાન થાય છે, પ્રાચીન સમયમાં પ્રવર્તતા તત્વજ્ઞાનના સિદ્ધાંત અને વિજ્ઞાનની માન્યતાઓ અર્વાચીન જગતની દષ્ટિએ અસત્ય. ઠર્યા છે. આનું કારણ માનવ બુદ્ધિની અપૂ ર્ણતા છે. ભવિષ્યમાં અર્વાચીન જગતની માન્યતાઓ અને સિદ્ધાંત પર કંઈક નવંજ અજવાળું પડશે. માનવ બુદ્ધિની મર્યાદા એ આપણુ જ્ઞાનની મર્યાદા છે. બુદ્ધિમાં જ્ઞાનના અનંત પ્રદેશમાં વિહરવાનું સામર્થ્ય હેતું નથી. બુદ્ધિની સીમા
For Private And Personal Use Only