________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી એન્માનંદ પ્રકાશ.
વર્તમાન શુભ પળને જલ્દી સાર્થક કરવામાં દરેક મનુષ્ય તત્પર રહેવાની આવશ્યકતા છે. વર્તમાન સ્થિતિનું જીવન, વ્યાપારની ધમાલ, અર્થ ઉપાર્જન પાછળ લસણલોટ થવામાં અથવા ટાયલાઓમાં સમાપ્ત કરી નાંખવામાં આવે તો ભવિષ્ય કયાંથી સુંદર હોઈ શકે ? કયાં સુંદર બીજે આત્મા લઈને અન્ય જન્મમાં પ્રયાણ કરી શકે ? મહાસાગરના અસંખ્ય મેજાંઓમાં એક મેજુ જરા સપાટી ઉપર-- કીનારા ઉપર આવ્યું ન આવ્યું કે તરતજ અગાધ જળમાં લીન થઈ જવાનું.' ' '
એટલા માટે સર્વ પ્રકારના વિશુદ્ધ વ્યવહારોને પરમાર્થના સાધન તરીકે લેખવા સતત ઉપદે?! શાહ પાં પાયલે છે. સ્ત્રી, પુત્ર, દ્રવ્ય, ગ્રહ વિગેરે સાધન આ માના શાશ્વત કલ્યાણ માટે પ્રચા અથવા પરોક્ષ રીતે ઉપયોગી ન હોય તે તેઓ આમાના મિત્ર નહિ, પરંતુ શત્રુઓ છે, જ્યારે જ્યારે શાસ્ત્રમાં ઉપરોકત સાધનની નિંદા કરવામાં આવી છે, ત્યારે ત્યારે એ હેતુ સમજવાનો હોય છે કે સાધન પ્રતિ તેમનો તિરસ્કાર નહતો. પરંતુ મનુષ્યની રાગી દષ્ટિ તે ઉત્તમ સાધનોને કેવી
તે બંધન ક માં ઉલટાવી નાંખે છે, તેને ઉદ્દેશી જ તેમને ઉપદેશ હોય છે. કેમકે બધા તમાઓ સમાજમાં મોટી સંખ્યામાં હોય છે અને વારંવાર એ સાધ. નોને પોતાના જ માની લઈ રાગમાં વિશેષ બંધાતાં મુશ્કેલીથી છુટી શકાય એવી જાળમાં પોતાને બાંધી લે છે અને અધ:પાત પામે છે. તત્વતઃ સાધનો જડ હોવાથી તેમનામાં બુરાઈ હોતી નથી. ગમે તેવાં શુભ સાધનોને મનુષની લાલસાઓ જીવનને અધ:પાતામાં ઉપયોગી બને છે. તેથી ઉલટું મનુષ્યની વિવેકી દૃષ્ટિ જે નિમિત્તાન મા ગવરૂપ સામાન્ય મનુષે જાણે છે તેજ નિતિને સંવરની કોટિમાં પણી પિતા આ માને અનુગ્રહ ઉપયોગી બનાવે છે.
મનુષ્ય પોતાના અંત:કરણમાં જેવી ભાવનાઓને ઉત્પન્ન કરે છે તે તેને બાહ્ય આચા૨ બંધાય છે. તેની પ્રત્યેક પ્રવૃતિ એ આંતરભાવનાનો બાહ્ય પરિપાક માત્ર છે. સર્વવિરતિપણું ગૃહણ કરવું અથવ“હાવાસમાં સુશીલ જીવન વ્યતીત કરવું, લુચ્છ વ્યવડાર પરંપરામાં રમાયુષ્યના વય કરવા અથવા પોતાના પિંડ સાચવી છે રહેવું --એ સર્વનું કારણ તેના દયમાં મુખ્ય સ્થાન ભેળવતી કોઈ ભાવના સિવાય અન્ય હેતું નથી. - પરંતુ જ્યારે ચાર પુરૂષાર્થોમાંના એકાદની ભાવનાને નિર્ણય ન થયો હોય ત્યાં સુધી આચારનું સ્વરૂપ બંધાતું નથી. આપણી જિનપૂજા, સામાયિક, પ્રતિકમ. ગુર , મોક્ષ પુરૂષાર્થ ને માટે હોય છે. જેમના હદયમ. દ્રવ્ય સમૃદ્ધિ એકઠી કરવાને અને કુટુંબમાં, સમાજમાં કે દેશમાં કીર્તિ વિવોને આવેશ પ્રકટે છે અને બીજીજ કારણે આ સંસારમાં કોઈ નથી, કે કોઈનું નથી, સહુ ક્ષ: છે, તમામ મુકીને ચાહના નું છે વિગેરે વૈરાગ્ય ભાવનાને વેગ કુરે છે તેવા મનુ પુરૂષાર્થ
કજા સ્થા, તેએજ પુરૂષાર્થની પ્રાપ્તિ શીખવનાર નિતિ શાસ્ત્રકાર કહે છે કે
For Private And Personal Use Only
