________________
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સાધન અને આર.
માત્માના સુખ માટે કર્તવ્યનો વિચાર કરી કતય પરાયણ થવું. વિશાળ માત્મા દષ્ટિ, હદયની સાત્વિક્તા, સત્યતા, અને નિર્ભયતાથી આત્મા ઉચ્ચ પદને પ્રાપ્ત કરે છે. એ જીવ માત્રનો આત્મધર્મ છે. અને જગતનો સનાતન ધર્મ છે. એમાં દયા, પરોપકારપણું, નિસ્વાર્થપણું, ત્યાગ આવી જાય છે. મહાન પુરૂષોના પ્રભુત્વ પૂર્ણ ચારિત્રને પાર પામવું કઠણ છે તે પણ અ૫ મતિ અનુસાર જે વિચાર્યું તે સુન્ન બંધુઓ સન્મુખ રજુ કર્યું છે. અને ઈચ્છીએ છીએ કે અમને અમર સુખને લહાવો લેવા પરમાત્મ પદ પ્રાપ્ત કરવાનું બળ સત્વર ઉદય આવો. ઈતિ શુભમ.
રા કલ્યાણ-વડોદરા.
સાધનો અને આદર્શ.
આપણી આર્યભાવનાનું લક્ષ્ય કેવળ આ લેક કે આ જીવનને ઉદ્દેશીને રચાયું નથી; આપણું જીવન પરમાર્થના પાયા ઉપર ચણાયેલું છે; તેથી માત્ર આ જીવનના ક્ષણિક અને શરૂઆતમાં રમાય લાગતા સુખને આર્યભાવના અકિંચિકર માને છે. ભૂત ભવિષ્ય અને વર્તમાનમાં આત્મા એ અવિનાશી અને શાશ્વત તત્વ છે; તેથી કંઈ પણ પ્રબુદ્ધ આત્મા ભાવિમાં પ્રાપ્ત થતા શ્રેય કરતાં વર્તમાન સુખ ઉપર વધારે ભાર મુકતે નથી; કેમકે આત્માના અનાદિ કાળના જીવનના મુકાબલે વર્તમાન જીવન એ સહરાના રણને મુકાબલે રેતીના એક કણની માફક કંઈજ ગણત્રીમાં નથી, તેમાં પણ જ્યારે આ ક્ષણસ્થાયી વર્તમાન જીવન ભાવિની શુભાશુભતાના નિર્ણયવાળું હોય ત્યારે તે વર્તમાનને ભાવિના શુભ માટે છેક જ જતું કરવામાં મનુષ્ય સંકેચ પામતા નથી.
પરંતુ જૈન દર્શનના તત્વજ્ઞાન અનુસાર આ એકજ દૃષ્ટિબિંદુનો વિચાર સુઘટિત નથી. ભાવિના શુભના વિચારની સાથે એ વિચાર મેળવવાની જરૂર છે કે જે જીવન રેતીના કણની માફક અ૫સ્થાયી-ઝીણામાં ઝીણું છે, તે જીવનને જે વર્તમાન કાળને ઉપયોગી કરી નાંખવામાં આવે તેજ તે ભાવિ કલ્યાણમાં મદદ રૂપ થઈ પડે. આપણે શુદ્ધ વ્યવહાર, આપણું આચાર, આપણું સદવર્તન, વિનય, વિવેક, મૃદુતા, નિરભિમાનતા વિગેરેને તિલાંજલિ આપી માત્ર ભાવિના શુભ માટે આપણે પ્રભુ પૂજન, સામાયિક, પ્રતિકમણાદિ ક્રિયાઓ કર્યો જઈએ તે જે હેતુ માટે પ્રસ્તુત સુંદર ક્રિયાઓ કરીએ છીએ, તે હેતુ વર્તમાન કાળના આપણું વર્તનથી વિમુખ હોવાથી ભાવિમાં કલ્યાણ સાધવાને બદલે માત્ર કરોડની કિંમત કડીમાં ખરચી નાખીએ છીએ. સામાયિકાદિ ક્રિયાઓ તેનું ફળ ભાવિમાં આપે છે. ખરા પણ અગાધ જળમાં લીટાથી વધારે રહેતું નથી.
For Private And Personal Use Only
