________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૭૯
સ્ફુરણ.
તની ભાંગી તુટી અને વિકૃત સ્થિતિ ભાગવતી પણુ મૂળ સભ્યતા અદૃશ્ય થઈ ગઈ છે, લેાકેાના મન ઉપર ભાગેપભોગ અને બાહ્યવસ્તુએની વિપુળતાની આસક્તિનુ દબાણ પારાવાર વધી પડયું છે. મનુષ્ય માટે નિતાન્ત જે આવશ્યક વસ્તુઓ છે તેનાથી તેને જરા પણ સતાષ નથી, જ્યાં જુઓ ત્યાં પ્રચંડ જીવન–કલહ, ઝુટા ફ્રુટ તાણાતાજી, શ્વાસભર દેોડધામ, વ્યગ્રતા, વેદના, ચિંતા અને હાયવેાય લાગી પડી છે. શું કુદરત મનુષ્યનું જીવન નીભાવવા માટે આ પ્રકારની વસ્તુસ્થિતિ આવશ્યક ગણતી હશે ?
+
+
+
કદી નહી. કુદરત મનુષ્ય માટે જે વસ્તુઓ જરૂરની ગણે છે, તે વિપુળ પ્રમા ણુમાં તેણે મનુષ્યની આસપાસ વેરી દીધી છે .હુવા, પ્રકાશ, જળ, અન્ન, વસ્ત્ર અને છાંયા, એટલીજ વસ્તુએ મનુષ્ય માટે અનિવાર્ય જરૂર છે, અને તે બધુ પ્રત્યેક મનુષ્યને કુદરત આપ્યા વિના રહેતી નથી, પરંતુ ઔપાધિક સુખના લેાલુપી જીવ નિરૂપાધિક સુખની કદર કરી શકતા નથી. મનુષ્યને જો તેના અંતરમાં રહેલા સુખની કુચી મળી જાય તે તે બહાર આટલી દોડાદોડ કરી મુકે નહી, તેને ખબર નથી કે સ્થાયી સુખ અંતરની નિરૂપાધિક, સહજ, સ્વાભાવિક સ્થિતિમાં છે, એ વાત સમજવા માટેજ આટ માટલા શાસ્ત્રો રચાયા છે, કુદરત ક્ષત્રે ક્ષણે એજ વાત તને કહ્યા કરે છે, પર`તુ મનુષ્યને ગળે તે વાત ઉતરતી
નથી.
+
+
+
કયાંથી ઉતરે ? બહારની સામગ્રીના માતુ જ્યાંસુધી ન છૂટે, જ્યાં સુધી તેનું જીવન નિરૂપાધિક, સહજ અને સ્વાભાવિક કરવાની તેની આંતરિક ઇચ્છા ન થાય તેના જીવનક્રમ ન બદલાય, તેની માનસ દિશા ન ક્રે, ત્યાં સુધી સુખની શેાધ અં તરમાં કરવાની તેની વૃત્તિ નજ થાય. એક વાર મનુષ્ય જે સાચા દિલથી ઇચ્છા કરે, પ્રયત્ન કરે તે જરૂર તેનેા અ ંતરસ્થિત પ્રભુ તેને એ માગે દોરે. પણ તેને વિરામ કયાં છે ? વૃત્તિજ કયાં છે ? એ મેહ છેાડવાની ભાવનાજ કયાં છે ! ક્ષુદ્ર સ્વાર્થ, નિર્જીવ સુખાપભાગ, પામરવિલાસ, ક્ષણિક રંગરાગ, તુચ્છ આમાદ પ્રમેાદ તેને એવા ગળે વળગ્યા છે કે તે છોડીને તેનાથી અનતગુણ ઉચ્ચતર કેાટીનું સુખ લેગવવાનું તેને મનજ કયાં થાય છે?
+
X
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
+
For Private And Personal Use Only
આપણી ખરી પરાધિનતા પરદેશી પ્રજાના શાસનની તાબેદારીમાં નથી. જો કે આપણુ તેજ હણુાઇ ગયું છે, તેથી આપણી મૂળ પ્રતિભા, અને આંતરિક શક્તિના ક્ષય થયા છે. પરંતુ આપણી પરાધિનતાના એ કાંઇ બહુ મોટા અંશ નથી, આપણું વિકટમાં વિકટ બંધન તેા વાસનાએની જાળમાં રહેલું છે, આપણા સ્વભા વમાંથી ખરૂ ઔદાર્ય ચાલ્યું ગયું છે, આપણી પ્રકૃતિ પામર અને ભાગ–વિષ્ણુળ
