________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
श्री kurtan
કરવું જોઈએ. આવતા નવા વર્ષના છપાતા જન પંચાંગમાં વીર સંવત્ ૨૪૫ ના બદલે ૨૪૬૩ લખવા જોઈએ. આશા છે કે જેને પંચાંગ પ્રકાશકે અને જૈન પત્ર સંપાદકે આ બાબત ઉપર લક્ષ્ય આપશે. ભારત જેન વિદ્યાલય, છે यूना.
મુનિ જિનવિજ્ય. શ્રાવણ શુકલ ૫
परिशिष्ट. ઉપર જે લખવામાં આવ્યું છે, તે શરૂઆતમાં જણાવ્યા પ્રમાણે શ્રીયુત જાય. સવાલના એક અંગ્રેજી વિસ્તૃત નિંબંધના થોડાક ભાગના ભાષાંતરરૂપે છે. એ નિબંધમાં તેમણે જેન કાળગણના સંબંધી વિસ્તૃત વિવેચન કરેલું છે, અને તે આ લેખ ધ્યાનપૂર્વક વાંચી જવાથી તેને કાંઈક ખ્યાલ આવી જશે. આ અંગ્રેજી નિબંધ લખ્યા પહેલાં, ૪-૫ વર્ષ અગાઉ જ્યારે શ્રીયુત જાયસવાલ પટરી પુત્ર નામના હિન્દી પત્રના સંપાદક હતા ત્યારે તે પત્રમાં તેમણે એક ન્હાને સરખે લેખ, જેનનિર્વાણ સંવત ઉપર હિન્દીમાં લખ્યું હતું. એ લેખ પણ આ વિષયને જ લગતે છે અને સંક્ષિપ્તમાં લખાયેલ હોઈ સહજ સમજવા જેવું છે તેથી તે પણ, તેમની જ ભાષામાં, જેન હિતેષી માસીક પત્રના ૧૧ મા ભાગના પ્રથમ અંકમાંથી અન્ન ઉદ્દધૃત કરું છું.
जैन निर्वाण-संवत् । जैनों के यहां कोइ २५०० वर्षकी संवत्-गणना का हिसाब हिन्दुओं भर में सब से अच्छा है । उस से विदित होता है कि पुराने समयमें ऐतिहासिक परिपाटी की वर्षगणना यहां थी। और जगह लुप्त और नष्ट हो गई, केवल जैनोमें बच रही । जैनों की गणना के आधार पर हमने पौराणिक
और ऐतिहासिक बहुत सी घटनाओं को जो बुद्ध और महावीर के समय से इधर की है समयबद्ध किया और देखा कि उन का ठीक मिलान जानी हुई गणना से मिल जाता है। कई एक ऐतिहासिक बातों का पत्ता जैनों के ऐतिहासिक लेख पट्टावलियो में ही मिलता है। जैसे नहपान का गुजरात में राज्य करना उस के सिकों और शिला-लेखों से सिद्ध है। इस का जिक्र पु. राणों में नहीं है । पर एक पट्टावली की गाथा में जिसमें महावीरस्वामी और विक्रमसंवत् के बीच का अन्तर दिया हुआ है नहपाण का नाम हमने पाया। वह 'नहवाण' के रूप में है। जैनों की पुरानी गणना में जो असंबद्धता यो. रपीय विद्वानों द्वारा समझी जाती थी वह हमने देखा कि वस्तुतः नहीं है।
For Private And Personal Use Only
