________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. સંપત્તિની પ્રાપ્તિથી સત્તાથી સમન્વિત થવાના મનુષ્યના યો તે અન્ય કશું નથી, પરંતુ જેનાથી મનુષ્ય જાતિના શ્રેષ્ટ આદર્શ ભૂત વ્યકિતઓના ચારિત્ર્ય અને સત્વ વિકાસ પામ્યા છે તે જ છે. આપણા જીવનની ઉર્ધ્વગતિ અન્ય લેકેમાં આપણા માટે શ્રદ્ધાની પ્રેરણા કરે છે.
જેવી રીતે અરણ્યમાંથી યહુદી લોકોને દોરવામાં મેઝીસે માર્ગદર્શકનું કાર્ય કર્યું હતું તેવી રીતે મનુષ્ય જાતિને મુશ્કેલી રૂપી અરણ્યમાંથી નિવૃત્તિકર પ્રદેશમાં દેરી લાવવામાં મહત્વાકાંક્ષા નેતા અથવા માર્ગદર્શકનું કાર્ય બજાવે છે. ખરૂં છે કે મનુષ્ય જાતિને માટે ભાગ એટલે બધે પછાત છે કે નિવૃત્તિકર પ્રદેશ તેઓને દષ્ટિગત થાય એ પણ લગભગ અસંભવિત છે; આમ છતાં એ પણ ખરૂં છે કે અર્ધજંગલી દશા ભેગવતા મનુષ્યોમાં કંઈક સુધારો થયો છે.
મહેચ્છાઓ લોકોને સુધારાની તુલામાં મુકે છે. કેઈપણ વ્યક્તિના અથવા પ્રજાના આદર્શોથી તેની વર્તમાન સ્થિતિનું તેમજ ભવિષ્યની શક્યતાનું માપ થઈ શકે છે. જીવનના દરેક ક્ષેત્રમાં આપણા આદર્શો અને મહેચ્છાએ ઉચ્ચતર અને સ્વચ્છતર બનતા જાય છે. ઉત્કર્ષ અને સુધારાની ગતિ એટલી બધી વેગવતી છે કે પ્રત્યેક પ્રયત્ન કરવામાં અગાઉ કરતાં મડતર ઈચ્છાઓ, ઉચ્ચતર આદર્શો, ઉચ્ચતર બુદ્ધિ, અને પ્રયાસની અપેક્ષા છે. આદર્શોથી આખી માનવજાતિ ક્રમશ: પરિવર્તન પામી ઉન્નતિના શિખર૫ર સ્થિત થાય છે. અને અંતે પ્રત્યેક વ્યક્તિ જે સુખદ સ્થિતિ તેને જન્મ હક્ક છે તે સ્થિતિમાં મુકાયું છે.
પિતે જે કંઈ પ્રાપ્ત કર્યું હોય છે તેનાથી જે સંતુષ્ટ થઈ બેસી રહે છે તે જ માણસ ઉન્નતિક્રમમાં આગળ વધતા અટકી જાય છે, પરંતુ ઉન્નતિકમમાં આગળ વધતા મનુષ્યને તો અખિલતામાં, પરિપાકમાં મહાન ન્યૂનતાનાજ ભાસ થયા કરે છે, પ્રત્યેક વસ્તુ અપૂર્ણજ ભાસે છે. કારણ કે તે હમેશાં આગળ અને આગળ વધવાને ગતિમાન હોય છે. આગળ વધતે મનુષ્ય પ્રાપ્ત વસ્તુઓથી સદા અસંતુષ્ટ રહે છે; અધિકાધિક ઉગ્રતા અને સંપૂર્ણતા માટે સતત યત્નશીલ રહે છે. ઉચ્ચગામી થવાની ટેવ ગઈ કાલ કરતાં આજે કંઈક વિશેષ સારું કરવા યત્ન, ભૂતકાળમાં હાઈએ તે કરતાં વર્તમાનમાં કંઈક વિશેષ સારા થવાને યત્ન–આ સર્વથી જીવનપંથમાં આગળ વધવામાં જે સહાય મળે છે, તે અન્ય કશી વસ્તુથી મળતી નથી.
(અપૂર્ણ.)
For Private And Personal Use Only
