Atmanand Prakash Pustak 011 Ank 12

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 4

૩૩૪
જેમાના ઉદયના છ તત્વો.
જામાં પ્રસરવુ જોઇએ, જૈન પ્રજામાં જે છિન્નભિન્નતા દેખાય છે, તે ઐકયના અભાવથીજ છે. ઐકયની શૃંખલા તુટવાથી અત્યારે જૈન પ્રજા બીજી પ્રજા આગળ હુલકી દેખાવા લાગી છે. એકય વિના જૈન પ્રજાએ પેાત!નુ ગારવ ગુમાવવા માંડયું છે. પ્રત્યેક શેહેર અને ગામેગામ સઘના પ્રવાડા જુદે જુદે માગે વહે છે. દરેક જૈન વ્યક્તિના હૃદયમાં ભેદભાવ ઉપજતા જાય છે. કેળ 'ઘમાં નહીં પણ એકજ કુટુંઅ અને ઘરમાંથી પણ ઐકયની ભાવના શિથિલ થતી દેખાય છે. તેટલુંજ નહીં પશુ છેવટે મુનિરાજેમાં પણ એકયની ભાવના શિથિલ થઇ ગઇ છે. આથી જેન પ્રજાએ ઉદયકાળના આ મહુાન્ તત્ત્વને સ`વાદન કરવા પ્રયત્ન કરવા જોઇએ,
ઉદયકાળનું ત્રીજું તત્ત્વ ખત છે. ખડૂતને અ ઉત્સાહ થાય છે. સવ પ્રકારના કાર્યાં સાધવામાં ઉત્સાહુ મુખ્ય આલેખન છે. માનવશક્તિને ખરા વેગ ઉત્સાહ આપે છે, નિરૂત્સાહિત હૃદયથી મહાન કાર્યો સાધી શકાતા નથી. જેમના હૃદયમાં ઉત્સાહના અંકુરો પ્રગટ થયેલા હોય તેએજ ખરેખરા વીરનર બને છે. ઉત્સાહના આવેશથી પૂર્વ વીરાએ આ જગતને જયાક્રાંત કરેલુ હતુ. જૈન પ્રજામાં અત્યારે એ ઉત્સાહુ દેખાતા નથી, કદ કેઈ કાર્ય સાધવાની આવશ્યકતા લાગે તે જૈન મધુને બળાત્કારે ઉત્સાહ ઉત્પન્ન કરના પડે છે. આત્મશક્તિને અ'તરના ખરેખરા ઉત્સાહુજ ખીલાવી શકે એવે! અતરના ઉત્સાહ જૈન પ્રજામાં કવચિત્ જોવામાં આવે છે. જયાં સુધી ધર્મ, સ ંસાર અને ગૃહરાજ્યને વધારનારા ઉત્સાહનુ દર્શન થશે નહીં ત્યાં સુધી ઉદ્દયની આશા રાખવી, એ આકાશ કુસુમવત્ છે. જૈન પ્રજા જ્યારે ઉદયના એ તત્વની પરમ ઉપાસક બનો, ત્યારેજ તે ઉયના ઉન્નત શિખરપર ચઢવાને લાયક ગણાશે.
''
ઉદયકાળનું ચેાથું તત્વ ઉદ્યોગ છે. ઉદ્યાગની દિવ્ય શક્તિ માનવ ધર્મની મ હત્તાને પાયેા છે. જે કે કયા ધર્મ પ્રમાણે ઉદ્યોગ આરભના દેષનુ કારણુ ગણાય છે, પરંતુ જો તેની ચાજના નિર્દોષપણું કરવામાં આવે તે તે ધર્મ અને સંસારની ઉન્નતિને પર! સાધક અની શકે છે, એક સમર્થ વિદ્વત્ ઉદ્યાગ તત્વને માટે લખે છે કે “ પ્રવૃત્તિ ધર્મવાળા મનુષ્ય જો પાત ના હાથમાં ઉદ્યાગરૂપ તીક્ષ્ણ શસ્ત્ર ધારણ કરે છે, તે તેઓ આ વિશ્વની સર્વ સપત્તિ પેાતાને સ્વાધીન કરી શકે છે, એટલુ જ નહીં, પણ અનેક જનેને આજીવિકાનું દાન આપી પુણ્યનુ ભાજન અને છે. જૈન પ્રજા પ્રથમથીજ ઉદ્યાગશીલ છે. વ્યાપારને અંગે ઉદ્યાગના ઉત્તમ સાધને તેને પ્રાપ્ત થયા છે. તે પ્રજા જો ઉદ્દેગના આચરણુમાં પ્રવૃત્ત થાય તે તે ઉડ્ડયકાળને સુગમતાથી મેળવી શકે, તેમાં કાંઇ પણ આશ્ચર્ય નથી. વ્યાપાર કરતારમાં ઘણું મેરુ ોખમ ઉપાડવા જેટલી છાતી જોઇએ છીએ, આરણે અલ્પ નક્ા ઉપર અથવા કાંઇક હાનિ ઉપર પણ નિહ કરવાની ધીરજ જોઈએ છીએ; ઘણુાં વિશાળ ધારણ ઉપર ધંધાને સ્થાપી તેમાં લક્ષ પરાવાનું બળ જોઇએ છીએ, વિદેશ અને અતિ દૂર દેશ જવું...