Book Title: Ashtangat Rudaya
Author(s): Vagbhatta
Publisher: Khemraj Krishnadas

View full book text
Previous | Next

Page 1077
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ( १०१४ ) अष्टाङ्गहृदये मंगलआदिको कियेहुये और पवित्र मनुष्य शुभदिनमें गुरु मित्र आदिकी पूजा कर तिस पूर्वोक्त कुटी में प्रवेशकर, तहां संशोधन औषधोंसे शुद्ध सुखी और फिर उत्पन्न हुये बलवाला ॥ ८ ॥ ब्रह्मचारी धैर्य्यसे युक्त और शुद्धियुक्त जितेंद्रिय दानशील दया सत्य व्रत धर्ममें परायण ॥ ९ ॥ और देवतोंकी स्मृतिमें युक्त और शयनमें जागने में युक्त औषधोंमें प्यार करनेवाला, मधुरवाणीवाला वह मनुष्य रसायनका प्रारंभ करै ॥ १० ॥ हरीतकी मामलकं सैन्धवं नागरं वचाम् ॥ हरिद्रां पिप्पलीं वेलं गुडं चोष्णाम्बुना पिवेत् ॥ ११ ॥ स्निग्धः स्विन्नो नरः पूर्वं तेन साधु विरिच्यते ॥ हरडै आँवला सेंधानमक सूंठ वच हलदी पीपल वायविडंग गुड इन्होंको गरमपानी के संग || ॥ ११ ॥ स्निग्ध और स्विन्नहुआ मनुष्य पहिले पीवै, तिससे अच्छीतरह जुलाब लगता है ॥ ततः शुद्धशरीराय कृतसंसर्जनाय च ॥ १२ ॥ त्रिरात्रं वा पञ्चरात्रं सप्ताहं वा घृतान्वितम् ॥ दद्याद्यावकमाशुद्धेः पुराणशकृतोऽथवा ॥ १३ ॥ पीछे शुद्धशरीरवाले पेया आदि क्रमको करनेवाले तिस मनुष्यके अर्थ ॥ १२ ॥ तीनरात्रि अथवा पांचरात्रि तथा सातररात्रितक घृतसे संयुक्त किये यावक अर्थात् हरीरेको देवै, अथवा पुराणे विष्ठाकी शुद्धि होवे तबतक देवै ॥ १३ ॥ इत्थं संस्कृत कोष्ठस्य रसायनमुपाहरेत् ॥ यस्य यद्योगिकं पश्येत्सर्वमालोच्य सात्म्यवित् ॥ १४ ॥ ऐसे संस्कृत कोटवाले जो योगिक होवे, तिसको देख और प्रकृतिको जाननेवाले बैद्य अच्छीतरह देख रसायनको प्रयुक्तकरे ॥ १४ ॥ पथ्यासहस्रं त्रिगुणधात्रीफलसमन्वितम्॥पञ्चानां पञ्चमूलाना सार्द्धं पलशतद्वयम् ॥ १५॥ जले दशगुणे पक्त्वा दशभागस्थिते रसे ॥ आपोथ्य कृत्वा व्यस्थीनि विजयामलकान्यथ ॥ १६ ॥ विनीय तस्मिन्निर्यूहे योजयेत्कुडवांशकम् ॥ त्वगेला मुस्तरजनीपिप्पल्यगुरुचन्दनम् ॥ १७ ॥ मण्डूकपर्णीकनकशंखपुष्पीव लम् ॥ ष्ट्ाह्वयं विडङ्गं च चूर्णितं तुलयाधिकम् ॥ १८ ॥ सितोपलार्द्ध भारं च पात्राणि त्रीणि सर्पिषः ॥ द्वे च तैलात्पचेत्सर्वं तदन्नौ लेहतां गतम् ॥ १९ ॥ अवतीर्ण हिमं युञ्ज्याद्विंशैः क्षौद्रशतौस्त्रभिः ॥ ततः खजेन मथितं निदध्यादुद्घृतभाजने ॥२०॥यानेापरुन्ध्यादाहारमेकं मात्रास्य सा स्मृता ॥ षष्टिकः For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117