Book Title: Anusandhan 2016 05 SrNo 69
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad

View full book text
Previous | Next

Page 168
________________ मार्च - २०१६ १६१ ज्ञानमां व्यभिचार सम्भवित छे. तेथी ज तो दरेक ज्ञानना ग्रहणनी साथे अना अप्रामाण्यनुं ज स्वाभाविक ग्रहण थाय छे, अने आपणने 'ज्ञान साचुं हशे के खोटुं' ओवो संशय जन्मे छे. पछी अना कारणगत गुणोनुं ज्ञान थाय अथवा ओ ज्ञानथी प्रवर्तेली अर्थक्रिया संवादी बने के ओ बोध आप्तवचनथी पण प्रमाणित थाय तो, अ स्वाभाविक जणायेला अप्रामाण्य निरसन थईने प्रामाण्य गृहीत थाय छे. अन्यथा अप्रामाण्यनो बोध जेमनो तेम टकी रहे छे. माटे अप्रामाण्य स्वतः (-स्वाभाविक) जणाय छे, परन्तु प्रामाण्य परतः (-अन्य ज्ञाननी अपेक्षाओ) गृहीत थाय छे. प्रामाण्यनिश्चय नहि, पण प्रामाण्यसंशय प्रवृत्तिनो जनक बनी शके छे ओ आ मतना स्वीकार पाछळनुं मुख्य आलम्बन जणाय छे. . __पाछळथी बौद्धोओ (कदाच आहेत मतना प्रभाव हेठळ) अनियमित पक्ष अङ्गीकार कर्यो होवा जणाय छे. ४. प्रामाण्य अने अप्रामाण्य बन्ने परतः - नैयायिको (अने समानंतन्त्र होवाने लीधे वैशेषिकोना पण) मते प्रामाण्य अने अप्रामाण्य बन्ने उत्पत्ति तेमज ज्ञप्ति बन्नेनी अपेक्षाओ परतः छे. उत्पत्तिमां परत: गणवानो मतलब ओ छे के ज्ञानसामान्यनी जनक सामग्रीथी ज्ञानसामान्य ज जन्मे छे. पण अमां यथार्थत्व-अयथार्थत्व- वैशिष्ट्य तो गुण-दोषने लीधे ज जन्मे छे.' दोषो अप्रामाण्यना जनक छे, ज्यारे गुणो प्रामाण्यना जनक छे.२ आशय ओ छे के आपणा बधा ज अनुभवो यथार्थ नथी होता तेनुं कारण छे के अनुभव उत्पन्न करनार जे कारणो छे, ते ज कारणो अनुभवगत यथार्थताना उत्पादक नथी. जो अनुभवने उत्पन्न करनार कारणो ज तद्गत यथार्थताने उत्पन्न करतां होत तो बधा ज अनुभवो यथार्थ उत्पन्न थात. पण अq नथी. तेथी समजी शकाय छे के अनुभवनी यथार्थता अनुभवनां कारणोथी जन्य नथी, परंतु कारणगत गुणोथी जन्य छे. ओ ज रीते अनुभवनी १. "उत्पत्तौ परतस्त्वं नाम ज्ञानकारणातिरिक्तकारणजन्यत्वम् ।", - प्रमाणचन्द्रिका - परि० १ २. "दोषोऽप्रमाया जनकः प्रमायास्तु गुणो भवेत् ।" - सिद्धान्तमुक्तावली - ३१

Loading...

Page Navigation
1 ... 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198