Agam Suttani Satikam Part 27 Dasvaikaalika

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 240

अध्ययनं - ९, उद्देशकः - :- ४ [नि. ३२८]
विउलहिअं सुहावहं पुणो, कुव्वइ अ सो पयखेममप्पणो ॥
वृ. सर्वसमाधिफलमाह-'अभिगम्य' विज्ञायासेव्य च 'चतुरः समाधीन्' अनन्तरोदितान्, सुविशुद्धो मनोवाक्कायैः, सुसमाहितात्मा सप्तदशविधे संयमे, एवंभूतो धर्मराज्यमासाद्य 'विपुलहितसुखावहं पुन' रिति विपुलं विस्तीर्णं हितं तदात्वे आयात्यां च पथ्यं सुखमावहतिप्रापयति यत्तत् तथाविधं करोत्यसौ साधुः पदं स्थानं क्षेमं - शिवम् आत्मन इत्यात्मन एव न त्वन्यस्य इत्यनेनैकान्तक्षणभङ्गव्यवच्छेदमाहेति सूत्रार्थः ॥
मू. (४८४ )
जाइमरणाओ मुच्चइ, इत्थंथं च चएइ सव्वसो । सिद्धे वा हवइ सासए, देवे वा अप्परए महड्डिए ।
वृ. एतदेव स्पष्टयति- 'जातिमरणात्' संसारान्मुच्यते असौ सुसाधुः 'इत्थंस्थं चेती' दंप्रकारमापन्नमित्थमम् इत्थं स्थितमित्थंस्थं - नारकादिव्यपदेशबीजं वर्णसंस्थानादि तच्च त्यजति ‘सर्वशः' सर्वैः प्रकारैरपुनर्ग्रहणतया एवं 'सिद्धो वा' कर्मक्षयात्सिद्धो भवति 'शाश्वतः', अपुनरागामी सावशेषकर्मा देवो वा 'अल्परतः ' कण्डूपरिगतकण्डूयनकल्परतरहित: 'महर्द्धिकः ' अनुत्तरवैमानिकादिः । ब्रवीमीति पूर्ववदिति सूत्रार्थः, उक्तोऽनुगमः, नयाः पूर्ववत् अध्ययनं - ९, उद्देशक : ४ समाप्त :
अध्ययनं - ९ समाप्तम्
मुनि दीपरत्नसागरेण संशोधिता संपादिता दशवैकालिकसूत्रे नवमं अध्ययनं सनिर्युक्तिः सटिकं समाप्तम्
अध्ययनं :
१० सभिक्षुः
२३७
वृ. अधुना सभिक्ष्वास्यमारभ्यते, अस्य चायमभिसंबन्ध:, इहानन्तराध्ययन आचार:प्रणिहितो यथोचितवि - नयसंपन्नो भवति एतदुक्तम्, इह त्वेतेष्वेव नवस्वध्ययनार्थेषु यो व्यवस्थितः स सम्यगभिक्षुरित्येतदुच्यते, इत्यनेनाभिसंबन्धेनायातमिदमध्ययनम्, अस्य चानुयोगद्वारोपन्यासः पूर्ववत्तावद्यावन्नामनिष्पन्नो निक्षेपः, तत्र च सभिक्षुरित्यध्ययननाम, अतः सकारो निक्षेप्तव्यो भिक्षुश्च तत्र सकारनिक्षेपमाह
नि. [३२९]
नामंठवणसयारो दव्वे भावे अ होइ नायव्वो । दव्वे पसंसमाई भावे जीवो तदुवउत्तो ॥
वृ. नामसकारः सकार इति नाम, स्थापनासकारः सकार इति स्थापना, 'द्रव्ये भावे च भवति ज्ञातव्यः' द्रव्यसकारो भावसकारश्च तत्र द्रव्य इत्यागमनोआगमज्ञशरीरभव्यशरीरतद्व्यतिरिक्तः प्रशंसादिविषयो द्रव्यसकारः, भाव इति भावसकारो जीवः 'तदुपयुक्तः ' सकारोपयुक्तः तदुपयोगानन्यत्वादिति गाथार्थः । प्रकृतोपयोगीत्यागमनोआगमज्ञशरीरभव्यशरीरातिरिक्तं प्रशंसादिविषयं द्रव्यसकारमाहनि. [३३०]
निदेसपसंसार अत्थीभावे अ होइ उ सगारो । निद्देसपसंसाए अहिगारो इत्थ अज्झयणे ॥