Aagam 03 STHAN Moolam evam Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 988

आगम (०३)
“स्थान" - अंगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) स्थान [१०], उद्देशक [-], मूलं [७४३] + गाथा
प्रत सूत्रांक [७४३]
NCES
गाथा
श्रीस्थाना- प्रस्तावाद्दोषविशेषनिरूपणायाह-'दसविहे'त्यादि, 'तलाय त्यादि वृत्तं, एते हि गुरुशिष्ययोर्वादिप्रतिवादिनोळ वादा- १० स्थाना. अस्त्र- श्रया इव लक्ष्यन्ते, तत्र तस्य गुवोदेजांत-जातिः प्रकारो वा जन्ममर्मकर्मादिलक्षणः तजातं तदेव दूषणमितिकृत्या उद्देशः ३ वृत्तिः दोषस्तजातदोषः, तथाविधकुलादिना दूषणमित्यर्थः, अथवा तस्मात्-प्रतिवाद्यादेः सकाशाजातः क्षोभान्मुखस्तम्भादि-IN
लक्षणो दोपस्तजातदोषः १ तथा स्वस्यैव मतेः-युद्धेर्भङ्गो-विनाशो मतिभङ्गो-विस्मृत्यादिलक्षणो दोषो मतिभङ्गादोषः २, विशेषः ॥४९२॥ तथा प्रशास्ता-अनुशासको मर्यादाकारी सभानायकः सभ्यो वा तस्माद् द्विष्टादुपेक्षकाद्वा दोषः प्रतिवादिनो जयदा-13
सू०७४३ नलक्षणो विस्मृतप्रमेयप्रतिवादिनः प्रमेयस्मारणादिलक्षणो वा प्रशास्तृदोषः ३, इह स्थाशब्दो लघुश्रुतिरिति, तथा परिदाहरणं-आसेवा स्वदर्शनस्थित्या लोकरुन्या वा अनासेव्यस्य तदेव दोषः परिहरणदोषः, अथवा परिहरणं-अनासेवन
सभारूढया सेव्यस्य वस्तुनस्तदेव तस्माद्वा दोपः परिहरणदोषः अथवा वादिनोपन्यस्तस्य दूपणस्य असम्बपरिहारो जात्युत्तरं परिहरणदोष इति, यथा बौद्धेनोक्तमनित्यः शब्दः कृतकत्वाद् घटवदिति, अब मीमांसकः परिहारमाह-ननु|
घटगतं कृतकत्वं शब्दस्यानित्यत्वसाधनायोपन्यस्यते शब्दगतं वा?, यदि घटगतं तदा तच्छब्दे नास्तीत्यसिद्धता हेतोः, अथ &|शब्दगतं तन्मानित्यत्वेन व्याप्तमुपलब्धमित्यसाधारणानकान्तिको हेतुरित्ययं न सम्यक् परिहारः, एवं हि सर्वानुमानो-14
च्छेदप्रसङ्गः, अनुमानं हि साधनधर्ममात्रात् साध्यधर्ममात्रनिर्णयात्मक, अन्यथा धूमादनलानुमानमपि न सियेत् । तथाहि-अग्निरत्र धूमाद्यथा महानसे, अत्र विकल्प्यते-किमत्रेतिशब्दनिर्दिष्टपर्वतैकप्रदेशादिगतधूमोऽग्निसाधनायो-13 पात्तः उत महानसगतो?, यदि पर्वतादिगतः सोऽग्निना न व्याप्तः सिद्ध इत्यासाधारणानकान्तिको हेतुः, अथ महान
दीप अनुक्रम [९४४-९४९]
JABERatinintamational
Swlanmiorary.org
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [03], अंग सूत्र - [०३] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्ति: अत्र मूल-संपादने एका स्खलना जाता, स्थान- समीपे यत् उद्देश: ३ लिखितं तत् मुद्रण-दोषः, दशमे स्थाने न किंचित् उद्देशकः वर्तते
~ 987~