Book Title: Shreechandra Kevali
Author(s): Siddharshi Gani, Jaypadmavijay
Publisher: Motichand Narshi Dharamsinh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032370/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrama bandhara pArvatAya nama : - gautama svAmIne nama ' zrI 'zrIcaMdra' (kevalI ) pU. zrI siddhAMa gaNivara kRtaH rasa dhAdaka : munizrIjayapadmavijaya ma ma pAMcamuM saMskaraNa, mulya rUA. 340 zrI kIcadra nimala maukti 1 : vIra ne 2008. vikrama sa H 2025 zAlivAna 1991. I ma 1969 prakAzaka :- zA. mAIcada narazI dharmAsaha anuvana pAmara janara humalo. : 2439 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vardhamAna AyaMbila mahAtapa pUrNa karanAra viralAo - 1 sva.sA zrI tIrtha zrIjIma 2 paM. zrI harSavijayajI gaNi (500 ekAMtara) 17 sA. zro savega , 3 sva. mu. rA: zrI kumudavijayajI(bIjIra3). 18 , kAje , 4 sva. 5. zrI kAMnti , gaNi. 19 ,, praviNa , 5 paM. zrI rAjavijayajI ,, (bIjIvakhata) 20 ,, revata , 6 mu. rA. zrI bhAva , 21 , puculA , 7 ,, , prabodha, 22 , zubhadrA , 8 a , darzana ,, 23 , tArA 9 , , mahAnaMda, (bIjI vakhata cAlu) 25 cImanalAla kavi 10 paM. / manahara , gaNi. 26 sva. manasukha pipaTalAla 11 mu. rA. caMdrayaza , (1008 akhaMDa) 27 dattabhAI jatrATakara 12 ,, bhuvana : 28 jeThAbhAI khImajIbhAI 13 : maNiprabhA, (bIjI 36) 29 kAnajI bhudhara 14 paM. zrI kumudacaMdravijayajI 30 jagajIvata gIradharalAla 15 zrI dayAmunizrI 31 ratIlAla gAMdhI 16 murA zrI hemandravijayajI (1000-500 akhaMDa) 32 bAlAbhAI khaMbhAta 24 mu. jayaMtabhadravijayajI 33 mohanalAla surata 34 kAntilAla mo35 DAhyAbhAI pATaNa 36 cImanalAla garabaDadAsa 37 vejubAI kamAMDavI(1000 akhaMDa)sva.sA zrI caitanyazrIchava kAMtAbAI (500 akhaMDa ra paM. zrI bhadrakavijaya gaNi. 1 mu. zrI jayavijayama.) 98 paM. zrI bhAnavijyajI gaNi mu. rA. zrI yogendravijayajI 94 sA. zrI jIte zrIjIma. 92 , caMdrAzuvi. 88 mu.rA. zrI kalyANabhavi. 87 mArA zrI potanavi mehanalAla amarazI 79 ,, khAMtIvijayajI 65 paM. sUrya sAgarajI gaNi 54 gaNibhadrasAgarajI pa0 mu zrI jayapadha vi. 81 mu rA zrI nityAnaMdavijayajI 39 mu rA. zrI mahAbhadravijayajI 43 sA. zrI kalpalatAzrIjIma. (27 varSathI ekAMtara upavAsa, 30rIkhabacaMda hAthIcaMda2 500 ekAMtara. ratIlAla nAthAlAla. 2225 ekAMtara paM. saM. zrI bhUtibAI varadhIcaMda (cAlu) 46 mu.rA.zrI prabhAkavijayajI ma. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSopU meLavelI:- (hamaNA vecAze.)vibhUB200g lakhatA nathI.) 20 sva.A.de. zrI vijayapremasUrizvarajI 38 A.de. zrI vijayaza khUsUrizvarajI 15 A de. zrI vijayayazedeva,, (25 karoDa navakAra) 66 paM. zrI puSpavijaya ga. 47 u. zrI kevalavi, gaNi 36 5 zrI bhakita vi. 29 5*. zro mAnavijaya ga 28 5', zrI kanaka,, vardhamAna,. 51 bhadraMkara, 16 25 cidAna da vi. 69 1. 51 jayaMta 25 7 ,, 25 trileAyana,, (100 maTTA) himAzu',, (20 upavAsathI arihaMtapada 39 sva. zrI padmavijaya 61 ravi 20 vakhata) 6. 25 mu.rA. zrItivijayajI 45 sva.mu rA. guNubhava. 28 mu.rA zrI ratnAkaravi. 29 mu. zrI padmaprabha vi. ,, 24 mu.rA. zrI mahimA 13 kalyANa 33 5.zrI nararatna vi.ga. ,, . jaya 22 aka para pUrNa bhadra 47 22 caMdraprabha 27 23 mitrAnta,, 64 kailAsaprabha,, 43 .. "" . >> ,. .. "" ,, 50 ', 23 dy 29 28 1 50 kara 15 va hIra e 10 mu rA. zrIvicakSaNa,, 45 10 jInaprabha 19 9 bhadragupta 14 .. 37 21 puMDarika meAkSAkara 36 41 lecana 23 ,, ', ,, ** "" "" 99 "3 "" devabhadra 42 praviNa 24 ,, jayapadma 16 mahodaya 20 .. "" " ', "" . ,, 38 3 ,, .. "" .. ,, "" "" "" "" d zz "" "" d' "" .. "" 93 malaya raivata , A bhAtana kuMdakuMda matidhana yazobhadra ,, "" tatvAnaMda rAjendra .. 60 mu. zrI mahAprabha*, 43 pUrNAnaMda 15 lalita 59 triveAcana "" 6 24 priyakara caraNakAMta,, 11 tatvaprabha ,, anubha ratnAza }pa pramoda 28 jayabhadra 27 narabhadra jayavASa .. ,, "" "" ,, .. " " .. mahAyaza kIrtikAMta = 41 99 ,, "" 7 11 30 ,, 21, ,, 41 ,, ,, ". "" "" dz sudarzana mukti '' dhanapAla dharana caMdra merUprabha dha ceSa 39 dharmagupta dharmAnaMda amarendra badrIna hemendra .. 33 ,, 39 " "" 99 33 .. ,, dd .. ,, .. ka Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punarjanma che ane . ' adUbhuta vijaya saM. - muni zrI jayapadyavijaya ma. havInA DaDagalI, zrI kIrticaka nirmala mItika 2. rUA. 13 .............................? saMpAdaka - munizrI jayapavijaya ma. kayAre ? rAha juo. zrI kIrnicaMdra nila mauktika 3. 39 mu. zrI dhuraMdhara vi. 18 mu. zrIcaMdrazekhara vi. 46 mu. zrI jayazekhara vi. 26 ,, ratnapALa ,, 30 ,, jaganacaMdra , 33 ,, AnaMdadhana ) 15 ,, dayA , 36 , caMdana , 21 ,, ja deva 46 , mane gupta che 22 , lalitazekhara , 10 , rAjazekhara , 15 , municaMdra che. 10 , guNarana , 11 - naMdivardhana , , nadiSeNa , 39 ,, maNibhadra , 65 , labdhizena (500 akhaMDa). 30 , kaMcana - 53 ,, guNacaMdra , (500 ekAMtara) 26 ,, caMdana , 24 , zAMtIbhadra , 15 , jInarana , 16 , ciraMtana , 9 virazekhara vijaya , jayakuMjara, 20 , 15 vrajana 8 a kIticaMdra, 12 , lAbhacaMka , 10 naMdIghoSa , , pUrNacaMdra , , jInacaMdra , 25 mahAbala 10 , puNyapAla - 46 - caMpaka , 15 subAhu , 15 ,, siddhAcala ,, 17, padmazana , 33 tava ne , 25 . muktiprabhA, 18 , amaragupta , 45 caMdra 41 , caMdragupta ,, 20 ,, vAraNa , 24 vidhA da >> 50 , naracandraka. 17 , ciraMjaya , 30 mANazekhara - 15 , jayatilaka. 14 , akSaya ,, 5 mahAna , Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ == zrIzaMkhezvara pArzvanAthAya namaH == == zrI siddharSi gaNivarakRta zrI zrIcaMdra' (kevalI) = = 0 :00 saMpAdaka - muni zrI jayapadyavijaya maH 0 0 zrI kIticaMdra nirmala mauktika 1 0 0 ka 0 0 pAMcamuM saMskaraNa ] [mUlya rUA. 3=40 0 sAthe zrIzaMkhezvarajIno asala pheTa bheTa. = 8 - Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ //// //////////////////// ////////////// punarjanma ane abhuta vijaya ! jajaXA H. saMpAdaka:muni zrIjayapadmavijaya ma. hosapeTa, zrI kIrti caMdra nirmala mautika 2. sAthe zrIzaMkhezvarajIne asala pheTe bheTa. * XXXX * * mUlya rUA. 10 ..... ? saMpAdaka - muni zrI jayapahmavijaya mA zrI kIrticaMdra nirmala maukitaka 3.. je je kyAre ?...........rAha jue. menabajAra, hosapeTa. (S. Rly.) Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAtaH smaraNIyaH zAMta, dAMta, tapasvI, Adi aneka guNAlaMkRta aneka zAsana prabhAvanA karI che ane karaze. bhaviSyamAM zreSTha pada je pAmavAnA che, paramayogI pUjyapAda pacAsa zrImad bhadrakavijayajI gaNivarazrInA hastakamamAM saprema bheTa kAkakisi kahAjakaja je jaja ke.jI kI (e gurUbhAInI 11 varSa sevAnuM saubhAgya maLyuM hatuM) jyapadyavijayanI keTIkeTI vaMdanApUrvaka ja karI che ke A di Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIzaMkhezvara pArzvanAthAya namaH prastAvanA zrI siddhaSi gaNiIe saMskRtamAM racelA zrI "zrIcaMdra kevalicaritra parathI gurjarabhASAmAM A graMthanI racanA karavAmAM AvI che. ane pU.pA. munizrI jayapadyavijayajIe A graMthanuM saMpAdana karyuM che. kAIpaNa jaina kathA-pachI te nAnI hoya ke virATa heya tene Adarza paNe ja ucca hoya che. jaina sAhityamAM je je etihAsika ane paurANika caritro levAmAM AvyAM che te sarva pAchaLa mAnavajIvananA kalyANanuM ja dhyeya rAkhavAmAM AvyuM che. jaina sAhityamAM evI eka paNa kathA nahiM maLe ke je lekene. bhautika sukhamAM sahAyaka bane athavA te manoraMjanano rasa pAya! hetu, ane Adarza vagaranuM sAhitya e sAva tuccha vastu che. evI pratIti ApaNane jaina darzananI kathA sAhityanA avagAhanamAMthI prApta thaI zake che. prastuta caritra eTaluM AkarSaka ane rasa bharapura che ke sAmAnya mAnavI paNa kathAnA rasa pravAhamAM kheMcAtA jAya ane chelle enA haiyA para dharma, zraddhA, tapa ane tyAganA amRta chavAI jAya. caritramAM je kathA che te aMge kahevAnuM kazuM nathI, kAraNa ke zrI "zrIcaMdra' kevalinuM caritra jainemAM mazahura che. eTaluM ja nahi paNa kathAmAM AvatA vividha raso sarvene mugdha kare tevA che. prastuta kathA ghaNAja ucca AdarzothI maDhelI che. ane kathAne rasa pravAha paNa eTale ja mane mugdha karanAra che. (dvitIya AvRttimAMthI TuMkAvIne) zrI mehanalAla cunilAla dhAmI : Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH prastAvanA zrI zaMkhezvarajI tIrthanA adhiSThAyaka zrIpArdhacakSanI sahAyathI Aje pAMcamuM saMskaraNa pragaTa thaI rahyuM che, e enI jokapriyatA che. 24mAM zrI vardhamAna svAmI bhagavAna atre vardhamAnatapa upara pUrve je pramANe banyuM hatuM te pramANe pharamAvI rahyA che. jIva anaMtakALathI ja 84 lAkha chavAyonImAM sukhAbhAsarUpI mRgajaLa pAchaLa doTa mUkIne anaMta duHkho bhogavI rahyo che. te duHkhamAMthI mukta thaI ana'ta avyAbAdha akhaMDa sukha prAptino mArga cIMdhI rahyA che. bhagavAnane sarva jIvo pratye asima karUNa hoya che, sarva jIvone mekSe laI javA utkRSTa bhAvanA che, sarva jIvonA karma bALI nAkhavAnI zakti hoya che, paraMtu bIjAonA karmo bIjA koI khapAvI zaktA nathI. paraMtu piteja pitAnA khapAvI zake che. jethI mokSe laI jaI zakatA nathI. dareke svapurUSArtha karavAno che. ApaNe sukha joIe te dareka jIvane sukha ApIe te ApaNane sukha prApta thAya. "vAvo tevuM laNo e aTala niyama che. Aje tethI ulaTuM vartana vartAya che, jethI duHkha vRddhi pAmI rahyuM che. jyAre sarva jIvone sukha apAze tyAre sukha prApta thaze. "jIvo ane jIvavA dyo." bhagavAna vardhamAnasvAmI mekSe padhAryA tyAre Ide vinaMtI karI hatI ke, thoDIvAra rahIne padhAre kAraNa ApazrInI rAzImAM, bhasmagraha besavAno che, te ghaNuM nukasAna karaze. ApazrInI hAjarImAM bese te nukazAna na karI zake." Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagavAne kahyuM ke, "tame vibaddha che, mAruM AyuSya vadhArI na zakAya. bhAvIbhAva pheravI na zakAya" hajI 4 varSa upara gayA pachI te bhasmagraha je hAla vakrI che. te gayA pachI sukha vRddhi pAmaze. sAre TAIma Avaze. 2030 pachI. Aje caMdra upara utaravAnI vAta moTA bhAganA mAnI rahyA che. paraMtu temanA ulaTA sulaTA vacana ane varNana uparathI bIje kayAM utaryA che. paraMtu caMdra upara nahI. e zakya nathI. paraMtu 2500 varSo pUrve bhagavAnanA pUjananaMdana mATe sUrya-caMdra mULa vimAnamAM bhUlathI AvyA hatA. evI rIte AvatA nathI. bIje rUpe Ave che. kathAne kAla jaina gaNitamAM Ave che. paraMtu cAluM gaNitamAM Ave tema nathI. tyAre temanI kAyA 8 hAthanI hatI. ApaNe yA hAthanA chIe. puNyazALIonI kayAM puNyalIlA ane hamaNAnI kayAM pApalIlA sarakhAmaNI karavA jevI che. kathA jyAM kahevA mAMgatI hoya tyAM vizeSa kahevAnuM rahetuM nathI. sahukoI zubha mAge prayANa karI sukhI thAva. bhagavAnanI AjJA viruddha kAMI bhUlathI lakhANuM hoya te micchAmi dukakaDa. jayapadmavijaya 2496 mahA suda 13 gurUpuSyAmRta-raviyega. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya nama : prastAvanA zrI zaMkhezvara pArzvaprabhujInI asima kRpA ane adhiSThAyaka zrI pArdhayakSanI sahAyathI Aje pAMcamuM saMskaraNa pragaTa thaI rahyuM che. sAthe asala suMdara pheTa bheTa apAya che. AzAtanAthI bacavA vinaMtI che. jIva anaMtakALathI 84 lAkha yonIomAM rajhaLapATa karI rahyo che. janma ane mRtyunA ane bIjA ghaNA duHkho bhogavI rahyo che. temAMthI mukta thavA arthe karUNAthI anaMtA zrI jinezvaradee dharma 4 prakArano dAna, zila, tapa ane bhAva prakAro che. A tapa upara baneluM dRSTAMta kahyuM che. emane batAvelA mArge je jIva prayANa kare te anaMta avyAbAdha akhaMDa sukha prApta karI zake tyAM amara thAya. paraMtu jIvane mehanIya kama e samajavAmAM aMtarAya kare che. keI bhAyA kahe che je asatya che te satyane bhAsa karAve che ane satyane asatya tarIke uMThA bhaNAve che. jethI jIva rajhaLapATa karyA ja kare che. je puNyazALI jIva mukti prApta kare che. te jeTale upakAra sarva cha upara kare che. te bIje koI jIva karI zakato nathI. nigedamAM naraka karatAM jIvane adhika duHkha hoya che. ApaNI kalpanAmAM besavuM e ghaNuM muzkela che. jJAnI bhagavata, jJAnathI joIne kahyuM che. "AMkhanI pApaNa upADa DhAMka karIe teTalAmAM te 15 vakhata janme che ane mRtyu pAme che. paraMtu te behoza hoya che jethI e duHkhanuM ene bhAna hetuM nathI. temAMthI ApaNe jyAre kaI jIva mekSe gayo tyAre bahAra nIkaLyA chIe." Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e upakAra AgaLa khIjA upakArA kAI vizAtanA nathI chatAM AjanA ajJAnIe emane svArthI kahe che. ulaTI gaMgA vahI rahI che. Aje samAjavAdanA mRgajaLa pAchaLa prajAne udhApATA baMdhAve che, ane pAte 25 lAkhanA mahelamAM rahevu che. vimAnamAM uDavu che. kiMmatI meTarAmAM mAlavu che. samAjavAda mekSamAM che. khIje kayAM paNa thaI zake tema nathI. kAraNa ke darekanA pApa puNya judA che. enA mULa bhAgavyA vagara chuTakA ja nathI. tyAM kAInI lAgavaga ke lAMca cAle tema nathI. sukhI thavAne eka ja mAga che. jJAnI bhagavate cI tavelA mAge prayANa karavuM. te bhAga A kathAmAM maLI zakaze. kathA jyAM kahevA mAMgatI haiAya tyAM vadhAre lakhavAnI AvazyakatA nathI. sahu sukhI thAva. 2496 pASa 10mI. jayapadmavijaya Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apUrva jIvana ! 1961nA dazerAnA (vijayA 10mInA zubha muhUrta) prabhAte 8 vAge janma. --10-1905. saradI prapha karavA ThaMDA bhATalAnA pANIthI snAna. traNa divasa chellA sTejanI sadI pachI jiMdagI paryata zaradI thAya nahI. bALapaNa sukhamAM, yuvAvasthAmAM yogazAstra, adhyAtmaka95duma, upamitibhava prapaMca kathA, zilapadezamAlA, zAMtasudhArasa, vAMcatA saMsAra asAra samajAyo. sAdhu thavAnI bhAvanA, tyAM sudhI brahmacarya pALavAnI IrachA, 'dhaNuM mAMgA AvyA paraMtu lagna mATe nA, ghaNI kasoTI thaI. 2002 mA dIkSA. temAM paNa ghaNI kasoTI thaI prathama 500 akhaMDa AyaMbila karyA. upara 3 upavAsa 600 ekAsaNuMvacamAM 108 AyaMbila. 1944 muMbaInA dhaDAkAmAM apUrva bacAva. baMne bAjuthI agnijavALA pasAra thaI gaI paraMtu navakAra maMtranA prabhAve rakSaNa thayuM. 2003mAM vihAramAM sejakapurathI dhAMdhalapura jatAM mArgamAM paDakuM karavuM. jhera caDavA mAMDayuM. navakAramaMtra ane uvasaggaharamaMtra gaNutA gaNatA pAMca mAIlana vihAra temAM jhera sAthaLa sudhI caDyuM paraMtu maMtra prabhAve bacI gayA. AkhuM gAma ajAyaba thayuM. - 2008mAM naDIyAda pAse moTA pula upara pAchaLathI Trena AvavA chatAM zrInavakAramaMtra ane zrI zaMkhezvara pArzva bhagavAna dhyAnathI, vardhamAna tapanI oLImAM ajaba bacAva. vAvaTAvALAne dhrAsko paDyo ke gayA. 2013mAM zrI zaMkhezvarachamAM pahela vahelA 11 upavAsa karyo hatA. zubha divase prabhAte pA vAge zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAne kRpA karI darzana ApyA. gulAbanI kaLIonI AMgI hatI. jarAvAramAM prabhujIe smAIla karyuM tethI bhAsa thayo ke, "kAMIka kahevuM che' prazna Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 karyo "mane mekSa prApta thaze ? gaMbhIra nAdathI javAba maLyo ke thaze" bIjo prazna karyo "keTalA varSe ?' javAba...bhavano" maLyo ! 2014mAM zrIzaMkhezvarajImAM ajANyA bhAI AvI dharmacarcA karIne kahyuM ke, "amAre tyAM tADapatra upara RSi vaziSTa, agamya, naMdizvara avadhijJAna ane jyotiSa jJAnathI lakhI gayA che ? vicAra Avyo janmakuMDalInI nakala karIne ApIne kahyuM ke, "RSinA vArasane ApavuM ane tADapatramAM A mATe zuM lakhyuM che te lakhavuM." te bhAI 1-2 mahIne gayA ane kuMDalI ApI. tADa-patra pheravatA ekamAM lakhyuM hatuM ke, "munizrI padmavijaya mahArAja mATe.. bhAI amuka divase pUchavA Avaze. teja divasa lakhyo hato. badhu barAbara hatuM. jema kuMDalI ApI hatI. tema kuMDalI lakhI gayA. hatA. abhiprAya jaNAvyuM hatuM ke, tamArI kuMDalImAM gurU graha e. sabaLa ega karI beTho che je mokSa apAvI mUkaze." ! AgaLa lakhyuM tamArI tapa ane saMyamanA prabhAve AvatA bhavamAM avadhijJAna thaze pachI kevalajJAna thaze. vadhAre bhava nathI. padmAvatIdevInI ArAdhanA A bhavamAM saphaLa thaze. vihAra karatA atre Avaze tyAre A zAstrono. vizeSa parIcaya thaze ! e pahelethI jANatA hatA. svapna dvArA sUcana thayeluM. 2017mAM zrI zaMkhezvarachamAM caitaravada 5nA 11 vAge upara A pustakanI prathama saMskaraNanI presa kApImAM zrI "caMdra"nI dIkSA, kevaLajJAna ane mokSa lakhI rahyA hatA tyAM ekAeka devIpuSponI sugaMdha mahekI uThI. te pAMca mInITa sudhI hatI. pachI vilIna thaI pachI 99 DApha derAsarajI hatu tyAM tapAsa karI paraMtu e sugaMdha tyAM na hatI. mu. zrI mANekavijayajI 2 kalAkathI devavaMdana karatA hatA. temane sugaMdha mATe pUchayuM. temaNe nA pADI. evI koI sugaMdha AvI nathI. pAchA upara AvI besI vicAryuM ke "pavananA jhapATe sugaMdha Ave to be sekanDa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara Take nahI. AvI apUrva sugaMdha janamArAmAM suMdhavA malI nathI, te kema AvI." tyAM baTana dabAvo ane lAITa thAya tema magajamAM prakAza paDyo ke, "700 varSo upara zrIvardhamAnasUrIzvarajIe vardhamAna tapanI 100 eLIo karI abhigraha lIdho hato ke, "zrIzaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAnanA darzana karyA pachI pAraNuM karavuM. zrIzaMkhezvara hajI jatA hatA paraMtu mArgamAM ja kALa karI gayA. zrIzaMkhezvarajInA dhyAnathI hAlanA adhiSThAyaka zrI pArzvayakSa thayA. temane vardhamAnatapa priya hatuM. ane vardhamAna tapanA daSTAMtamAM zrI "zrIcaMdranuM nAma 800 covIzI amara rahevAnuM che. jethI teo AvI pAMcamInITa sudhI ubhA rahyA. tyAM sudhI temanA gaLAmAMnI phulenI mALAnI sugaMdha AvI. temanI sahAyathI pAMca saMskaraNa ane eka hiMdI saMskaraNa khapI gayuM. vyADagI ane dAvaNagarImA ekasaMpa mATe AcAryo mahenata karI hatI paraMtu na thayuM ane emaNe maTIbegnara, harIhara ane bhAtImAM kahyuM ke "eka saMpa thaI jaze. tyAM rahIne eka saMpa karyuM. havInA haDagalImAM 3 varSa kAma aTakyuM hatuM te paNa thaI gayuM. 24 varSamAM tapa upavAsa 11. 6. 3. 2. 1. AyaMbIla 3 1. 17. 18. 712. 1445. nIvI. ekAsaNuM blAsaNuM. chuTI navakArazI. 1282. 2205. 4119 80 vihAra 12958 mAIlane karyo. munizrI jyapadyavijya mahArAja uttarottara zAsanaprabhAvanA kare e abhilASA. hubalI 1-1-1970 motIcaMda narazI dharmasiMha Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AbhAra je puNyazALIee agAuthI udAratAthI nakalA neoMdhAvI che, - temanA AbhArI chIe, -223. sAdhvI zrI halatAzrIjI mahArAjazrInA aMkhaDa 500 AyaMbila tapa pUrNa thayuM te nimitte. 25. sAdhvI zrI hetazrIjIma, sA, zrI muktizrIjIma. 25. dAmajI jAdavajInI kuAM, 25. seAmacaMda DI. zAha, jIvaNa nivAsa sAme, 15. zA. saradAramala kasturacaMdajI, 15. * bhabhutamala ekAramala, vaneca Mda pheAjAjI, - 15. 15. 11. 11. galabAjI devIca Mda, 11. pItAlAla muLaca MdajI, "" ,, .. "" ,, cunIlAla jhaverIlAla khophanA khetazI dhanajI kheAnA, 11. medharAja mAnAjI, ,, 11. saMdhavI nathamala surezakumAra, 11. zA. je. kapuracaMda enDa bradharsa, 10. zrI sarasvatI pustaka bhaMDAra, * 10. zA. murajI vIraghAra lAlakA, .. 10. ,, 7. ema. esa. zAha, 7. zA. bhANajI velajI DumarAvAlA, . 7. padamazI narazI jakhauvAlA, zezAjI hastimalajI, mAMDavAlAvAlA. ahAra. hubalI. pAlItANA. DAvanagere. ,, huvInA haDagalI .. hubalI DAvanagere "" HH "" "" "" amadAvAda yalavagI. harapanahalI ekasa bhA muMbaI 9. ,, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaI 66.. hubalI sIrasI. rANeenura DAvanagere. $ $ $ $ $ $ $ $ $ 7. modI jayaMtIlAla nAgaradAsa, 7. suzrAvikA 7. nAdIrazA dhanajIzA aMkalesarIA, 7. zA. dhanajI khAyazI dharamazI, 7. ,, DuMgarazI dharamazIha rAjapAra 7. , trIlekacaMda dhuLAjI, kasturacaMda ku. , amIcaMda zAMtIlAla, cunIlAla talakAjI, jayaMtIlAla jeThamalajI, dhuLAjI thAnamalajI, genamalajI phUlacaMdajI, bhIkhamacaMda chaganalAla maganalAla , zAkaLacaMda bAbulAla, dharamAjI lakhamAjI, 7. ,, punamacaMda caMpAlAla, 7. ,, bhabhutamala premacaMda, rIkhabadAsa muLacaMda, , phejamala kapuracaMda, 7. ,, kAntilAla pukharAja, 7. , bhogIbhAI C/o uMjhA phAramazI 7. codharI pArasamalajI C/o kalyANa TreDasa, 7. zA. premajI lakhamazI, (kaccha-bALA) 7. , caMdanamala narazIMgajI, vAITa hAusa, 7. jIvarAja bhuramala, 7. banArasa phezI sTorsa, 7. zA. punamacaMda bhAnIrAma, $ $ $ muMbaI uMjhA keDura muMbaI 13. hepeTa hesapeTa Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. ,, vastImala acalAjI 7. ,, bhagavAnacaMda zaremala, -7. ,, khuzAlajI ladhAjI, 7. lakI phezI sTorsa, 7. javAhara phensI sTorsa 7. zA. celAjI harakhacaMda, 7. , prAgajI sukarAja, 7. ,, bhagavAna zIvalAlajI, 7. suzrAvaka, muMbaI 2. hosapeTa zrI zaMkhezvara pArzvanAtha prabhujInA (blekavAITa) pheTA hajAra, sva. zA. hIrajI hemarAja memAyAnA smaraNArthe temanA dharmapatnI zrI kuMvarabAI taraphathI prabhubhakti nImIte bheTa maLyA che. te badala AbhAra. (AzAtanAthI bacavuM.) Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhalagna zrIdevI strI caritra ! dharaNane gRhatyAga zubha svapnA ! putra janma sUcavatIne zAka kuLadevInu Agamana maneAtha kanyA menAnuM anazana ! vidyAbhyAsa lagna azva pasa MdagI rAdhAvedha ! matrAdhirAja mahimA ! padminInI pArakha caMdrakaLA padminI pANigrahaNa jayakumAranI kapaTalIlA zrI 'zrIcaMdra'nI mahAnatA anukrama 1 9 13 17 20 25 28 30 30 33 34 37 38 40 4 50 para 57 70 75 gaMbhIra vicAraNA maMtrAdhirAja mahimA puNya prabhAve puNya prabhAva suleAcanA -- prayANa caMdramukhI kuzaLa kANu ? strInA prakAra puruSanA 32 lakSaNA madanasuMdarI sAthe lagna supAtra yAga samyaktva mahimA suvarNa puruSa ! ceAgInI sAthe madanasuMdarInuM apaharaNa rAjya yeAgaH guNacaMdranuM milana 4 pArasamaNI ! apUrva naramAdA mAtI 76 78 83 8 } 91 94 95 97 102 111 112 113 115 116 117 123 125 127 129 130 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16. pUrvabhavanI menA 131 sadA phaLa udAna! 132 svayaMvara maMDapa 133 adbhuta svapna ! 134 sUcavatIne bhAra uThAvI 135 pUrvabhavanuM smaraNa! 136 zrIdevI A bhavamAM kamalazrI! 136 ciMtAmaNuM ratna ! suvarNa khANa 137 vRkSa uDe che! 138 9 kanyA sAthe pANigrahaNa 139 jayanI kuTIla cAla ! 141 jyakalaza hasti viphare che! 143 paMcabhadra azvo bheTa ! 144 yakSa sukRtyathI prasanna ! 146 tapano prabhAva ! 15jIva ane karma ! 154 zrI "zrIcaMdrane vijaya! 160 AnaMda maMgala! 162 abhuta vidyA ane kalA! 165 "name jiNANuM' 167 pitA-putranuM milana 170 pUrva janmanI smRti ! 174 vimAnamAM ! 176 tapanA adbhuta phaLe ! 176 500 AyaMbila 180 zrIvardhamAna AyaMbila tapa 184 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAratItha (banAsakAMThA)nA mahAna camatkArika mULanAyaka zrI nemanAtha bhagavAna Page #23 -------------------------------------------------------------------------- Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. pU. AcA deva zrI bhaktisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara pa. pU. AcAya devazrI premasUrIzvarajI mahArAjanA AjJAnuti pU. sAdhvIzrI halatAzrIjI mahArAja Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa. pU. paramatapasvI sAdhvI zrI harSalatAzrIjI mahArAja sA. nu sakSipta jIvana caritra adhyAtmapradhAna AryAMvatA dezamAM saurASTranI bhUmimAM aneka mahApurUSo pedA thayela che. A kAraNe ja "saurASTranI dharatI saMtabhUmI gaNAya che." janma--aneka zUravI, ane sa MtenI khANabhUta, saurASTra dezamAM, siddhagirInI zItaLa chAyAmAM atisuramya samRddhimaya udyogamAM prasiddha gaganacuMbI bhavya maMdirAthI atyaMta ramaNIya zaheAra nAme gAma che. temAM vaibhavazAlI bhadrika pariNAmI saMghamAM agragaNya, dharma pratye viziSTa zraddhAvALA zeThanemacaMda gagajInA dharma patnI kaMkubenanI kukSithI putrIne janma thayeA. jenu nAma uttamaena rAkhavAmAM AvyuM. pUrvI punyanA udayathI ane mAtA pitAnA susa MskArothI bAlyavayathI ja uttamabena dha`pratye ane jinabhakti tarapha AkarSAyA, vyavahArika tathA dhArmika jJAna saMpAdana karyuM. ceAgya uMmare temanuM lagna bhAvanagara nivAsI zAha velacaMda nathubhAinA suputra sAkaracaMdabhAi sAthe karavAmAM Avyu uttamabene peAtAnA dhArmika saMskArothI zvasurapakSane dhavAsita karyAM ane sAmAyika pratikramaNa, pUjA, rAtribhojanatyAga, abhakSatyAga vigere nityaniyama cAlu rAkhyAM. gRhastha Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvananA phaLarUpe be putra ane eka putrI thaI. "zANI mati so zikSakanI garaja sAre e kahevata mujaba mAtAnI sadupreraNAthI bane bAlaka ane bAlikA dharmaparAyaNa banyAM. uttamabene haMmezA pitAnI sAthe sAmayika pratikamaNAdi kiyAmAM temaja dhArmika abhyAsamAM joDavAthI pitAnA bALakanuM jIvana paNa jJAna, dhyAna, tapa, tyAgamaya banAvyuM. vedanIya karmanA udayathI sAkaracaMdabhAIne TI. bI. nuM darda thayuM. pAMca varSa paryata samabhAve vedanA sahana karatAM arihaMta paramAtmAne jApa karatAM AyuSyano aMta AvatAM paraleka sidhAvyAM. uttamabenane nAnI umaramAM vaidhavyapaNAnuM duHkha AvatAM kuTuMbIonA hRdaya kaLakaLI uThayAM. traNe bALako taddana nAnI uMmaranA hevAthI nemacaMdabhAInuM mana atyaMta duHkhagrasta banyuM. ane pitAnI putrInuM vaidhavyaduHkha asahya thaI paDyuM. paraMtu dharmanA marmane samajatA hevAthI dharmamArgamAM vizeSa sahAyabhUta banavA lAgyAM. saMsArI jIvanamAM duHkhanA prasaMge Ave tyAre ajJAnI AtmA aneka prakAre AkraMda karI ArtadhyAnamAM vRddhi kare che. jyAre vivekI AtmAo karmodayathI AvI paDelAM duHkhane samabhAve sahana kare che ane navAkarma na baMdhAya tenI kALajI rAkhe che. ane duHkhanA prasaMgane paNa AtmahitanA nimittabhUta banAve che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttamabena prathamathI ja dharmaparAyaNa gaMbhIra prakRtithI saumya sujJa hatA. jethI vidhavApaNanA dukhasamaye potAnA AtmAne samabhAvamAM nimagna banAvyo, tathA kiyAsahitaoLI jJAnapaMcamI, merUmaMdaranI oLI, caitrIpUnama, agyArasa, varasItapa, karmasudanatapa vagere vividha tapazcaryA karavAmAM cittane vizeSa parevyuM. thoDA samayabAda pitAnA meTAbahenanA kahevAthI pitA zrInI anujJA laI mATuMgA mukAme pAThazALA bhaNavAvA gayAM, te daramyAna aMdherI mukAme pU. A. rAmasUri ma. nI nizrAmAM upadhAnatapanI ArAdhanA karI. uttamabenanI sAthe temanI putrI haMsAkumArInI vairAgya bhAvanA dina pratidina vRddhi pAmavA lAgI, 14 varSanI nAnI vayamAM saMgha samakSa caturthavrata uzcarAvyuM. zrIphaLanI prabhAvanA karI, bhAllAsa vadhatAM 100 maNa ghI belI rathamAM prabhujIne laIne besavAne lAho levarAvyuM. tIrthayAtrA - AbujI, kezarIyAjI, zaNakapurajInI paMcatIrthI, jesalamera, bIkAnera, esayAjI, nAkoDAjI, kAparaDAjI. gIranAra, unA, dIva, bhoyaNa, pAnasara, taLAjA pAlItANA vagere yAtrAo karI, pAlItANAnI navvANuM yAtrA tathA comAsu karyuM. zIkharajInI yAtrA karAvavA nemacaMdabhAI sAthe gayAM, zIkharajInI yAtrA karIne AvyAbAda pitAnI putrI tathA bhANejane dhUmadhAmathI dIkSA ApavAnA manoratha sevI rahyAM Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatAM, vRddhAvasthA hAvA chatAM zIkharajInI ATha yAtrAe cAlIne karI. yAtrA karIne pAchA vaLatA Indora mukAme phakata eka ja divasanI khImArImAM nemacaMdabhAI paraleAka sidhAvyAM. peAtAnI putrI ane bhANejanI dIkSA maheAtsava ujjavAnA maneAtha manamAM ja rahyo. "kudarata kare tyAM koinuM cAlatu nathI." pitAzrInA acAnaka mRtyuthI uttamabenane khUba ja AghAta thayA. ane vairAgyabhAva vizeSa pradIpta banyA. pratrajyAsvIkAra--alpasamayamAM ja AtmabaLa keLavI, purUSAthe pheAravI, sagAsabaMdhInA snehuba dhanane teADI mahAsavapUrNAMka peAtAnI putrI yukta pa.pU. zAntamUrti hAramunI mahArAja sAhebanA varaddahaste pAramezvarI pravrajyA agIkAra karI. mAtA tathA putrInuM nAma enukrame pU. hu latAzrIjI ma. tathA pU. hemalatAzrI ma. rAkhavAmAM AvyuM. sayamIjIvana saMyama svIkAryA bAda teozrIe saMskRta, pAkRta, karmAM granthanA a', mATI saMgrahaNI, tatvArthAdi prakaraNAnA talaspazI abhyAsa karyAM, aThThAi cattAriahRdasa doyatapa, vizasthAnakatapa, (vamAnatapanI bAvana eLI karI) Adi tapanI ArAdhanAmAM kaTIbaddha banyAM. teozrInI kriyArUcI, apramattatA, sahanazIlatA, udAratA, vAtsalyatAdi guNA tathA divasamAM dasa kalAka maunapAlana, je gAmamAM jeTalAM jinabi'. hAya teTalAM catyavaMdana karavAM. ugratapazcaryAmAM paNa ubhA ubhA ja dareka kriyA karavI. te kharekharU praza'zanIya che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teozrIe gujarAta, mahArASTra, kAThIyAvADa, mAravADa Adi dezomAM ugravihAra karI bhavyajIne pratibodha karyo che. vizeSTa gAmaDAomAM cArtumAsa karI ajJAnI AtmAene dharmamArgamAM deryA che. teozrInA kuTuMbImAMthI zvasurapakSa, pitRpakSa, mosALapakSa sarva maLI cAvI bhAvukee cAritramArga aMgIkAra karyo che. temAMya anumodanIya ghaTanA te e che ke pitRpakSamAMthI pite traNa bene, bhAI, bhAbhI, bhatrIjo, benanI traNa chokarIo, chokare, vahu, e badhA utkRSTa saMyamI jIvana jIvI rahyAM che. temAM teozrInI bena, bhANeja anukame vimalaprabhA zrI ma. sudarzanAzrI ma. pahmarekhAzrI ma. pahmaprabhAzrI ma. tirekhAzrI ma. je paNa 500 AyaMbila satata karyA che, te kharekhara prazaMsA pAtra che. teozrIe (pU. harSalatAzrI ma. sAhebe) bharalatIrtha mAM camatkArI nemanAtha bhagavAnanA sAnidhyamAM 500 AyaMbilane tapa zarU karyo. gyAsa-gaLAnuM darda hevAthI tapa pUrNa thaI zake tevI AzA na hatI. paraMtu temanAthadAdAnI sahAyatAthI ja 500 AyaMbila nirvidane pUrNa thayAM. saMvata 2025nA po. zu. nA bheralatIrthamAM pAraNuM karyuM. nemanAtha bhagavAnanA camatkAra-A kAlikAlamAM paNa nemanAtha bhagavAnanA adhiSThAtA deve pratyakSa agaNita camakAre batAvela che, temaja zraddhAvaMta manuSyanI abhilASAo pUrNa karI che, zraddhAjanaka draSTAnta nIce mujaba :- Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) bheralanA ThAkarasAhebane vArasAnA hakkanI bAbata mAM takarAra thaI jethI gAdI maLavAmA ADa naDI hatI. paraMtu pUrNa zraddhAthI nemanAtha bhagavAnanuM smaraNa karavAthI dAdAnI kRpAthI gavarnamenTa taraphathI dattakaputra svIkArAyAnI khabara AvI. ane beralanI gAMdInAM pAlaka banyAM. 2 bheralathI 80 mAIla dUra vaDavajananA pahADa che. tyAM bheralane rabArI vastA gajA pitAne mAla (gheTAM bakarAM) laIne gane, tyAM tene mAla cerAye, anyadhama chatAM nemanAtha bhagavAna pratye AsthAthI dUra rahIne dAdAnuM smaraNa karyuM. ane manathI IchyuM ke "mAre mAla hAtha lAgI jAya ke tarataja ghera jaI prabhunA darzana karI dAtaNa karIza.devI saMjoge mAla pAcho maLI gaye. ghera AvI prabhunA darzana karyAbAda dAtaNa karyuM. 3 vAvRddha pU. ratnavijyajI ma. mAravADathI dAdAnA darzana karavA padhAryA, temane cakSuteja tadRna ochuM hatuM. prabhupratye pUrNa zraddhAthI aThThamatapa karyo, prabhuaMgamAMthI jharatuM amIjharaNu temanI najare paDayuM. amIjharaNa chAMTavAthI temanA cakSu tejasvI banyuM. A rIte nemanAtha bhagavAnanA smaraNamAtrathI putranI IcchAvALAne putra prApti, saMkaTamAM AvI paDelAne saMkaTa mukti, mRtaprAya banI gayelAne navajIvana prApta thayela che. vizeSa mAhiti mATe "bherala nemikathA kIrtana" pustaka Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUra vAMce jethI vizeSa zraddhA utpanna thaze. pU. gu. hartalatAzrI ma. paNa temanAthadAdAnI kRpAthI je tapazcaryA karI zakayA che. kharekhara mArA pU. dAdI gurUmahArAja sAhebe amane upadezAmRtanuM pAna karAvI. saMsAra samudramAMthI tAravA mATe naukAsamAna paramezvarI pravajyA ApI, jJAna, kiyA, tapamAM, pragati karAvI amArA AtmAmAM saMyamayogya guNone vikasAvyAM, tethI teozrInA upakArane badale vALI zakAya tema nathI. teozrInI nizrAmAM rahIne gurUbhaktine apUrva lAbha amAro AtmA meLave eja zubhecchA gurUcaraNabuje bhrAmarI,lyA harSaprabhAzrI vinayaguNazrI. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM: zubhalagna 2500 varSo pUrve zrI vardhamAna svAmInA (bhagavAna mahAvIra) prathama ziSya anaMtalablinidhAna gaNadhara zrI gautamasvAmI vicaratAM vicaratAM zreSTha evI vaizAlI nagarI bahAra suMdara udyAnamAM padhAryA. (IkvAku vaMzaja alakhuSAe sthApelI visAla vaizAlI nagarImAM 707 prasAde cha700 uMcA mahele cha77 udyAne suvarNavAyo hatI. aMdaranuM nagara kiravAthI surakSita hatuM. temAM bhuvane suvarNa zikharothI zobhatA hatA. tyAM cha707 viziSTa kule hatA. temAM pratyeka kulanA pratinidhi rAjA kahevAtA hatA. kilA bahAranA bhuvane cAMdI ane trAMbAnA zikharethI zobhatA hatAM) . ' te zubha vadhAmaNI ati harSathI sAMbhaLIne gurubhakA zrI ceTaka mahArAjA tapura ane prajAthI yukta gaNadhara bhagavaMtanA caraNakamaLamAM vidhipUrvaka vaMdanA karIne sukhazAtA pUchI karIne sarva yogya sthaLe beThA. zrI gautama svAmIjIe dharmadezanA prAraMbha karatA pharamAvyuM ke "sarvada zrI jinezvaradee dharma ghana, zIla, tapa ane Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2] zrI zrIcaMdra' (kevila) bhAva e cAra prakAre prakAsyA che, te meAkSane prApta karAve che. paNa tapane utkRSTa kahyo che. tenA aneka bhede che. 'sarvAM tapeAmAM paNa vizALa tapa pUrve zrI vamAna svAmI bhagavAne zrI zreNI: mahArAjA Adi padA AgaLa jema prANyA hatA te have kahevAze.' " nikAcIta karmone paNa naSTa karanAra ane a pacchIta pUranAra evA zrI vardhamAna AyaMbIla tapa che. eka eka vRddhipAmatA evA AyaMbIla tapanI oLI jemAM pAraNe upavAsa Ave che.' siddhAMtamAM kahyuM che ke eka AyaMbIla eka upavAsa ema vRddhi pAmatA anukrame 100 eLIe e tapa pUrNa thAya che. (5050 AyaMbIla ane 100 upavAsa) te mahAna tapa 14 va 3 mAsa ane 20 divase lAgaTa pUrNa thAya. atyaMta duSkara Aya-bIla va mAnatapa kAika vIrale pUrNa karI zake che ane aMte zrI zrIcaMdra'nI jema haMmezA sukhI thAya che.' te satya daSTAMtaH budvipanA bharatakSetramAM pUrve eka kuzasthaLa nAmanI vizALa sudara nagarI hatI tyAM 10 lAkha nagaranA adhipatI pratApasiMha nAme nyAyI rAjA hatA temane 500 rANIomAM mukhya jayazrIne jaya, vijaya, aparAjaya ane jayaMtaka e cAra putro hatA. pratApasiMha pAse karoDa sainikA 10 lAkha adho, mazeAdhavala jemAM mukhya che 10 hajAra hAthI, 10 hajAra rathA, 10 hajAra U~TA, vAjIMtro, vA ane capuruSo Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zro 'zrIcaMdra' (keli) [ 3 vigere 10-10 hajAra hatA. maMtrIo, sAmatAthI prajA upara rAja karatA hatA. pratApasiMhe rAjasabhAmAM paradezathI Avela vepArI varadatta zeThane pUchyuM ke, 'tame karyAM rahA che!! A apUrva nagarI karatAM kAi vadhAre suMdara nagarI nihALI che'? zeThe namana karIne kahyuM ke, 'ApazrInI AjJAmAM dhaNI nagarIe che, paraMtu iMdrapurI jevI suMdara dIzikhA nagarImAM prathama suMdara rAjAnA mahela che. madhyamAM prathama zrI jinezvara bhagavAnanA 4 kAranA suMdara derAsarajIthI mAMDIne cAre dizAmAM bajArA, gRhA, sudara mahelA ane kAle che. izAna dizAmAM rAjakuTuMba agni dizAmAM vepArIe ane naiRtyamAM bIjA tamAma jAtinA sekreA rahe che. bahAra suMdara kamaLAnI zreNIthI suzAlIta padma sarezavaranI AsapAsa vAvA, vATikAo, kuvA, udyAnA vagere maneAhara sthaLeA AvelA che. te dIpazikhA nagarI kharekhara ApazrIne nihALavA jevI che, tyAM huM vasuM chuM.' pratApasiMhe Azcaya pAmIne nirakhAvAnI cchAthI amAtyanA prAtsAhanathI, sainya sAthe prayANa karyuM, tyAre vAyu anukULa vAtA hatA. dizAe zAMta hatI, zubha pakSIe zubha zukana karyAM! mArgonA mukAme pratihArIe AvIne vinaMtI karI ke, "sevA arthe yAra kaLAkAra AvyA che.' rAjAe AnA ApatA temaNe praveza karyAM. pratApasiMhe pUchyuM ke, 'tame zuM vijJAna jANeA cheA.' prathama kaLAkAre kahyuM, huM pakSIenI kheAlI jANI zakuM chuM.' bIjAe kahyuM ke, svAmInA manane jANI zakuM chuM....' trIjAe kahyuM ke, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 ] zrI "zrAcaMdra" (kevala) strI-puruSanA lakSaNo joine bhaviSya jaNAvI zakuM chuM. cethAe kahyuM ke, rathabhramaNanI kaLAmAM praviNa chuM' guru guNadhare kaLA zIkhavI che." kaLAkarenuM sanmAna karIne, ciMtaveluM kabula karyuM ati harSathI rAjAnI sevAmAM rahyA. kahyuM che ke, "AhAra, nidrA, mithuna ane bhayamAM manuSya ane pazuo samakakSAe che, paraMtu manuSyamAM kharekhara jJAna evizeSa che; jJAnahIna manuSyo paNa pazu samAna che.'! kime karI dIpazikhA nagarI najIka AvyA tyAre eka zubha pakSIe madhura svasthI zubha zukana karyAprathama kaLAkAre kahyuM ke, eka snehayukta suMdara kanyAne ema thaze! emAM saMzaya nathI" ema pakSI kahe che. rAjAnA manamAM harSa karyo tyAM to dIpazikhA nagarInA rAjA dIpacaMdra AvIne namana karIne, vinaMtI karI "he deva! ApazrInA zubha caraNothI nagarIne pAvana karavA padhAre." padma sarovaranI pALe. banne rAjAonI svArI pahoMcIne, suMdara bajAranI zreNuo, vividha suMdara tera vigere nirakhatA nagaramAM praveza karyo. rAjamArgamAM suMdara 7 mALanA mahelanA jharukhAmAM divyakanyA sakhIothI yukta pratApasiMhane nirakhavA ubhI hatI. pratApasiMhanI dRSTi paDatAM ja manarUpI bhramara kanyA ratnanA mukharUpI kamaLamAM Asakta thaI gayo. jema layamAM yogI kSaNavAramAM sthira thAya tema pratApane joIne, manane oLakhanAra kaLAkAre kahyuM ke, "jene joIne Apa sthira thayA che. te ApazrIne puNyathI prApta thaze. te Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrA "zrIcaMdra' (kevala) sAMbhaLI Azcarya ane harSa pAmIne pratApasiMhe pUchyuM, "he bhadra! A mahela ke che? A manahara kanyA keNa che? kaLAkAre kahyuM ke, "dIpacaMdanI paTTarANIne mahela che, te pradIyavatInI kukSirUpI kamalinImAM haMsalI samAna A sUryavatIkumArI kanyA che." "icchIta vaidyanuM Agamana jema dadIne' ane "dUdhamAM jema sAkara' tema ApazrI banne deva tulya che, te caMdra ane caMdrikA jevo yoga thayo che" sUryavatIe paNa maTakuM mAryA vinA animeSa dRSTithI punaH punaH pratApasiMhanA rUparUpI amRtane pIdhuM.! svArI AgaLa dhapatAM tyAM traNa mArga bhegA thayA. tethI AgaLa cAra mArganA madhya bhAgamAM ati suMdara maMdirane dekhIne, pratApasiMhe ati harSathI vidhipUrvaka pravezIne prathama jinezvarajIne vaMdana karI, stuti cetavaMdana karI bahAra AvyA. te nagarInA madhya bhAgamAM hatuM. paraMtu pratApanuM mana te sUryavatI pAse mukAyuM hatuM. pratApasiMha rAja rAjasabhAmAM suMdara siMhAsana upara bIrAjamAna thayA. te dekhIne "jema meghagarjanAthI mera nAcI uThe' tema dIpacaMdra rAjAe harSa pAmIne, vizALa mahotsava pUrvaka sUryavatIne hastameLApa pratApasiMhanI sAthe karAvyo ! tyAre strI ane puruSanA lakSaNanA jANakAra kaLAkAre kahyuM ke, "he pRthvI pati! sulakSaNathI yukta hevAthI, be suMdara putrone janma Apaze! te putrothI pitA, sura ane zirachatra evA bhAtAmaha paNa pRthvI upara vikhyAtI pAmaze! tethI parANa padane yogya che.' Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phaeN ] zrI 'zrIcaMdra' (kevala) * ema ja thayuM. aha| sU`vatInu adbhuta bhAgyarUpa ane saubhAgya ! te dha vRkSanA phaLane pAmI che' ! ema brekA kahetA hatA. kAi eka divasa siMhapura nagarathI dIpacaMdranI bhatrIjI caMdravatInA patI zubhagAMga rAjAnA dUte AvIne kahyuM ke, he deva ! vAsaMtikA nAmanI bhayaMkara aTavImAM zUra pallIpatI che te sa rAjAone duya che. te pallInI pazcima dizAmAM siMhapuranA zubhamAMga rAjAnA mahelamAMthI caMdrAvatI rANInA ekrAvalI hArane kAI corIne lai gayuM. kATavAle pagerU' kADhatAM, ceArezane pakaDIne hAjara karI dIdhA. te kabulatA na heAvAthI cAmukathI zikSA karI kabulyu` ke, zUranI AjJAthI cerI karI che' hAra laine rAjAe gussAthI zULI caDAvavAnA hukama karyAM ane ema ja thayuM.' *te zare jANIne rASathI siMhapurane vizALa senAthI gherI lIdhuM che. mAvI viSama paristhitimAM zuM karavuM te ApazrI kAya' kuzaLa vicAre' 'jema hastinI garjanA sAMbhaLIne kesarIsiMha ga De' tema pratApasiMhe gAjI prayANa bherI vagaDAvI. tarata caturaMga sainA taiyAra thane prayANa karyuM. mukAma karatAM keTaleka divase siMhapura najIka nadI kInAre paDAva nakhAvyA bannenA carapuruSAe senA vagerenI bAtamI ApI, te vicArIne pratApasiMhe senA sajja karavA Adeza ApyA. zUrane bAtamI maLatAM, tarata ja vRjanAnI sannAha letAM kahyuM ke, pratApasiMha bahu ja baLavAna hovAthI palAyana thavuM teja zreSTa mArgI che.' tyAre zUra kahyuM ke, 'pratApasiMha yama jevA hAvAtha have chaTakavuM muzkela che.' jethI temaNe mauna sevyuM. zUre vicArIne zreSTha gaMdhaharatI upara ArUDha thaine senA sAthe sAme AvyeA. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra' (kevali) pratApasiMhanI svasenA tarapha najara jatAM, sarva hastIo mada vinAnA ane ughatA joIne, dIpacaMdrane pUchyuM ke, hastIo Ama kema thaI gayA che." "zaranA gaMdhahastInA kAraNe ema banyuM che." ! to hamaNuM zuM ucita che." ? eTalAmAM to te rathabramaNanA kalAkAre vinaMtI karI ke "he devI! A ratha upara ApazrI AraDha thAva ane mArI kaLAne nirakho." tyAre dhanuSyabANathI sajaja thaIne pratApasiMha ArUDha thayA. ratha mokhare lIdhe. tenI sAme zara gaMdhahastI upara sAme AvyuM. kaLAkAre rathane cAre tarapha ativegathI pheravyo. pratApasiMhe bANathI zarane nIce paTakyo ane tarata ja kASTanA pAMjarAmAM keda karyo ! jaya jayakAra gAjI uThaya ane jayakalaza gaMdha hastIne kabaje karyo. zaranI senA cAre tarapha palAyana thaI gaI ! zubhagaga rAjAe siMhapuramAMthI bahAra nIkaLIne pratApasiMhane sanmAnapUrvaka namana karyuM. sarva te aTavImAM jaine pahalIne lUMTIne 1 mUDe motIne ane pa6 koTI sUvarNa, bIjI amUlya vastuo pratApasiMha khajAnAmAM nakhAvI ! bAkInuM dhana dIpacaMdra ane zubhAMga rAjAne vaheMcI dIdhuM vatra vagere sainyane vaheMcI devarAvyuM. pratApasiMhe prasanna thaIne ja kaLAkArene kahyuM ke, sarva ravakaLAmAM pravINa cho ! eke pakSInI bolI jANI. bIjAe mAruM mana jANuM! trIjAe kanyAnA lakSaNe ane phAvatI jANI ane cothAe rathabhramaNa kaLAthI mArA jayamAM sAtha Ayo! tethI mane mahAna lAbha thayo. aho tamArUM jJAna! tamArI buddhi! ane tamArUM caturpaNuM ! kaLA prApta karavA je parizrama lIdhe haze tene tame sArthaka karyA che." Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra" (kevali - moTA prasAdathI vizALa dAnathI judI judI rIte cAre kaLAkAranuM sanmAna karyA ! te pallInA sthaLe sUvatInA nAma uparathI navuM sUryapura nAmanuM nagara vasAvyuM. dIpacaMdra ane zubhagAMga rAjAone keTalIka bhUmi bheTa ApI. pratApasiMhe siMhapuranuM nirIkSaNa karyuM. pachI banne rAjAo dIpazikhAmAM pAchA AvyA. keTalAka divasa rahyA bAda pratApasiMhe sUryavatIthI yukta kuzasthaLa tarapha prasthAnanI taiyArI karI. ema ja thayuM. prasthAna avasare pradIpavatInA nayanamAM azru AvyAM. sUryavatIne kulAMganA hItazikSA ApI. dIpacaMda rAjA ane prajAjano azrubhInA nayane vaLAvIne pAchA vaLyA. keTalAka divase eka zubha divase suMdara zaNagArelI kuzasthaLa nagarImAM mahotsavapUrvaka praveza karIne, puNyanA prabhAve pRthvI pati pratApasiMha paTTarANuM ane rANIo sAthe saMsAra bhogavavA lAgyA ! kahyuM che ke, "sukuLamAM janma, tananuM nirogIpaNuM, saubhAgya, nirmaLayaza, vidyA ane dhana, saMpatti dharmathI ja prApta thAya che! sArI rIte sevela dharma, svarga ane mokSane paNa Ape che! Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM: zrIdevI koI eka divase pratApasiMhanA putro jaya vijaya, aparA ane jayaMtA jaya mahelanA jharUkhAmAM vidane karatA hatA tyAre ghaNuM lekIne rAjamArgamAM ekaThA thayelA joine, sevakane pUchyuM ke, "ATalA leke ekaThA thaIne kayAM jaI rahyA che."? bahAra gAmathI koI eka prakhyAta tiSI AvyuM che, tethI tyAM jAya che tene bolAvI lAva." AzirvAda ApatA evA tatpara jyotiSIne sanmAnapUrvaka dhogya Asane besADIne pUchyuM ke, "tame kayAMthI Avo cho ? tame zuM jANe che ane kayAM javAnA che"? "he rAjaputro ! pazcima dizAmAM pRthvInI zobhArUpa ane dharmalathI suMdara evuM siMhapura che. tyAM lakSmIcI pUrNa evo tiSI zrIdharane prANathI paNa vallabha nAgIlA strI che. temane dharaNa putra janmyo." te jyAre yuvAna thayA tyAre, tyAMnA priyaMkara tiSIne zIlavatI strIthI zrIdevI suMdara putrI janmI, kramathI yauvanavatI thaI tyAre tenI sAthe mAMgaNI karIne mahesavapUrvaka pANI prahaNa karAvyo. zrIdevI rUpalAvaNyathI zobhatI, kaLAkuzaLa ane Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra' (kevala vizeSathI jaina dharmamAM rakA hatI. te vizuddha mukhavALI, mita ane satya bolatI jenuM mukhalajajAthI nameluM rehatuM teva. AhaMta dharmanI kriyAmAM rata hatI. te divasa ane rAtrInA gharanuM sarva kArya karatI hatI. paraMtu sAsu niSphara besIne beTa kapake AyA karatI "jema pANIne meM rAjasthAnamAM cAlatA; lAkaDIthI khaTakhaTa avAja thAya che. tema" hamezA nAgIlA khaTakhaTa karyA ja karatI hatI." kahyuM che ke, "pathArI uMcakavI. gharane svaccha rAkhavuM pANI bharavuM, anAja daLavuM, rasavatI karavI, vAsaNa mAMjavA, sAnuM naNaMda ane diyaranI bhakti karatI ati kaSTathI zrIdevI jIvato rahI hatI. teNI haMmezA zrI jinezvaradevanI bhakti karatI. tene mAtApitA pADosIo vagere jyAre pUchatA, tyAre zrIdevI pitAnA gRhane suMdara kahetI, bIjuM kAMI kahetI nahI. gharamAM koIpaNa bhAMgapheDane karatuM ke kAMI paNa khavAtuM tyAre te kAma zrIdevInuM che ema nAgIlA khoTuM kahIne batAvIne putrane haMmezA bhaMbheratI. hatI. tyAre gharaNa gusse thaIne zrIdevIne mA. . sukuLamAM zrIdevI utpanna thaI hovAthI pitAnA pUrva karma deSa ApatI ane svanApUrvakarmonAM phaLa che ema mAnatI para nuM sAsunA deSa che ema koIne paNa kahetI nahI. eka divase sasarAnI vIMTI gharamAM kayAMka paDI gaI te tenA khyAlamAM AvyuM nahI. prabhAte zrIdevIne ghara sApha karatA vIMTI malI. te ThekANe mUkIne kaI kArya karavA gaI. sasarAnA khyAlamAM AvyuM pUchayuM ke, ane mArI vIMTI jaDI che."? pUchavA chatAM paNa maLI nahI. pazunA vaMDAmAMthI zrIdevIe eTalAmAM vIMTI laIne sasarAne ApI. tethI sAsare khuzI thaze, paraMtu zrIdevInuM chidra joine sAsue Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrA "zrIcaMdra' (kevali) [ 11 meTA parathI nATaka bhajavyuM ke, "huM ceriTI vahune jANuM chuM ! A rIte sarva vastu carIne mAnuM ghara bharaze, to mAruM ghara kema cAlaze ? che leke ! A AcaraNa juo sahunA dhare vahu haze paraMtu AvI nahI hoya. jyAM AvI hoya tyAM mArUM koNa sAMbhaLe he putra! sukuLamAM utpanna thayelI tArI strI AnaMda kare che. mAnA caDAvavAthI gusse thaI kAMI paNa vicAra karyA sivAya dharaNe lAkaDe ekadama te satInA mastake phaTakArI tyAre zrIdevI : zrI namaskAra mahAmaMtrI smaraNa karatI hatI. mastaka phuvyuM ane bezuddha thaIne gabaDI paDI. raktanI dhAra vachuTI te joIne dharaNa hA hAkAra karavA lAgyo ane mastake auSadhI copaDI. koIke te hakIkata devInA mA-bApane kahI. teo mastaka kuTatA tyAM AvyA. mAtAe kalpAMta karatA khoLAmAM laIne kahyuM ke "he putrI ! A zuM thayuM ? ne bhame che? mArA mukhane je. he putrI ! tArA kayA vacanane yAda karuM? have mane mAtA kahIne koNa bolAvaze? te te paratuo have ke mAre tuM je ramato ramatI te have 'ka ramaze." - puna ! tuM nAnI hovA chatAM paNa kajathI uttara ApatI nahI ! kayAreya paNa rUdana na karatI ! huM kyAreka zikSA karatI paraMtu tAruM mukha vAM; na thatuM ! te suMdara tArI zrI jinezvaranI bhakti, abhigrahanuM dhAravuM, tapa ane virati tArA sivAya bIjI kanyAomAM dekhAtA na hatA ! tuM cupa kema che? pitAe kahyuM ke, "putraratnane je vityuM che te vidhAtA paNa sahana karaze nahI. tema vilApa karavA lAgyA. tethI gharaNa paNa kalpAMta karatA be ke "kAMIpaNa doSa na hovA chatAM meM kodhathI vicAra karyA sivAya mArI pApI evA meM A zuM karyuM? mArA niSphara prahArathI mRtyu pAmaze te huM tyAre thaIza." Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 ]. zrI "zrIcaMdra' (kevali) lAkee. haMmezA asatya bolatI nAgIlAno tiraskAra karyo. jema sarpanA mukhamAMthI deDakI chuM.' tema zrIdevI mRtyu pAmI sAsunA paMjAmAMthI chuTaze! ema vAta karatA hatA. zrAdevInA puNyathI bahAragAmathI kuzaLa vaidyarAja AvI caDayA. temaNe pANI maMtrIne zrIdevIne chAMTayuM jethI citanya AvyuM! teNInuM te svarUpane joIne, vidyarAje kahyuM ke, "have dharmanuM auSadha kare." mAtApitA zrIdevIne ghera laI gayA. su sAdhu pAsethI zI jinezvaradeve kahela tattvanI zraddhA karAvI, sarva jIvonI kSamApanA, cittanI zuddhipUrvaka pApanI niMdA, puNyanI anumodanA, 7 kSetromAM dhananuM adhyaya, tapane yAda karI anumodanA, mRtyunA mukhamAMthI jIvone sadbhAvathI mukti apAvI mamatAne tyAga, anazana, brahmacarya vigere vrate zrIdevIe ucAryA. aMtakALe ArAdhanA karIne, zrI namaskAra maMtranuM smaraNa karatAM karatAM puNyanA prasAdathI zrIdevI sadgatine pAmI. ! Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNlR trIjuM : strI caritra keTalAka divase mRtyunA zAka pALIne, kALakrame zAkane tyAgIne, dharmAMmAM udyamavALA thayA. kAraNake dharmathI jIvAne sukha prApta thAya che.' leAkeAe zvazura pakSanA tiraskAra karyAM jethI zrIdhara siMhapuramAM mukha batAvI na zakyA. tyAM kanyA kAI Ape tema na heAvAthI bIjA kAi nagaramAM japne, kAI bhAne dharaNane paraNAvI. paraMtu teNI ati uddhRta, redhavALI, sanA sAme kheAlanArI, haThathI gharanA kAi kAmane karatI na hatI. pagale pagale sarvAMnA doSane pragaTa karatI! vAdhanI AgaLa jema bakarI' tema sAsu thai. gharanA badhA kAma sAsune karavA paDatA hatA.! kALakrame sAsu sasarA mRtyu pAmyA. mAe mAyA bhakti ane yutithI dharaNane vaza karyo. kASTa eka divase umAnA vakhANa mitra sAmadeva pAse traNe karyAM. tyAM zrAvakra mitra lAbhakArI vacana khelyA, 'zuM A satya haze'? paraMtu kahyuM che ke, gurunI prazaMsA samakSa karavI, mitra ane baMdhunI parAkSa karavI, putra ane strInI mRtyu pachI karavI.' strIe atyaMtanirdaya ane haraNanA zIMgaDA jevI vikI, nadI pramANe nIce janArI ane vajra jevI kaThaNa chAtInI hAya Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 ] zrI "zrIcaMdra (kevali) lAkee haMmezA asatya baeNlatI nAgIlAne tiraskAra karyo. jema sapanA mukhamAMthI daDo chuTe' tema zrIdevI mRtyu pAmI sAsunA paMjAmAMthI chuTaze! ema vAta karatA hatA. zrIdevInA puNyathI bahAragAmathI kuzaLa vaidyarAje AvI caDyA! temaNe pANI maMtrIne zrIdevIne chAMTayuM jethI cetanya AvyuM! teNInuM te svarUpane joIne, vaidyarAje kahyuM ke, "have dharmanuM audya kare.' mAtApitA zrIdevIne ghera laI gayA. sa sAdhu pAsethI zI jinezvaradeve kahe tattvanI zraddhA karAvI, sarva jIvonI kSamApanA, cittanI zuddhipUrvaka pApanI niMdA, puNyanI anumodanA, 7 kSetramAM dhananuM adhyaya, tapane yAda karI anamedanA, mRtyunA mukhamAMthI jIvone sadbhAvathI mukti apAvI mamatAne tyAga, anazana, brahmacarya vigere vrata zrIdevIe ucAryA. aMtakALe ArAdhanA karIne, zrI namaskAra maMtranuM smaraNa karatAM karatAM puNyanA prasAdathI zrIdevI sagatine pAmI. ! Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIju : strI caritra keTalAka divase mRtyune zoka pALIne, kALakrame zokane tyAgIne, dharmamAM udyamavALA thayA. kAraNake "dharmathI chane sukha prApta thAya che. joke e zvazura pakSane tiraskAra karyo jethI zrIdhara siMhapuramAM mukha batAvI na zakyo. tyAM kanyA keAI Ape tema na hovAthI bIjA koI nagaramAM jaIne, kaI umAne dharaNane paraNAvI. paraMtu teNI ati uddhata, repavALI, sarvanA sAme bolanArI, haThathI gharanA keI kAmane karatI na hatI. pagale pagale sarvanA deSane pragaTa karatI ! "vAghanI AgaLa jema bakarI' tema sAsu thaI. gharanA badhA kAma sAsune karavA paDatA hatA.! kALakrame sAsu sasarA mRtyu pAmyA. mAe mAyA bhakita ane yukitathI gharaNane vaza karyo. keI eka divase umAnA vakhANa mitra semadeva pAse gharaNe karyA. tyAM zrAvAka mitra lAbhakArI vacana bolyo, "zuM A satya haze ? paraMtu kahyuM che ke, "gurunI prazaMsA samakSa karavI, mitra ane baMdhunI parokSa karavI, putra ane strInI mRtyu pachI karavI." strIo atyaMtanirdaya ane haraNanA zIMgaDA jevI vakI, nadI pramANe nIce janArI ane vajU jevI kaThaNa chAtInI heya Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 ] zrI "zrIcaMdra" (kevali) che! cittamAM kAMI hoya, vacanamAM koI judu ja kahetI ane kriyA kAMIka judI ja dekhAya che. evI mAyAvAstrImAM koNa sneha kare ? tArI strIne maphatanA vakhANa zA mATe karI rahyo che.'? "he. mitra! A tuM zuM kahI rahyo che'! "tArI strIne huM sArI rIte jANuM chuM! teNI eka divasa paNa gharamAM rahetI nathI! mAyAvI AcaNothI sneha hevo na joIe! khAtrI karI che.' - gharaNe ati kaSTathI bahAggAma javAnI umAnI saMmatI laIne, bahAra nIkaLI gupta rIte divasa mitrane tyAM vItAvIne. zAtrI paDatAM umAM bahAra gaI eTale gharaNa svagRhamAM mitranA kahevAthI chupAI gayo. jema bAraNuM pahelA baMdha hatuM tema karIne mitra pAcho gayo. kSaNavAramAM kayAMkathI ati utsAhathI umA AvIne, vizeSathI rasavatI ane pathArInI sarva taiyArI karavA mAMDI. mukhe bukAnI bAMdhela eka puruSa eTalAmAM dAkhala thayo ! AzcaryathI gharaNa jevA lAge. A kANu haze"? pApAtmA raNadhIra dekhAya che. . - tatkALa umAe dvArA baMdha karIne, raNadhIrane khuza karIne, bane bhojana karIne ati harSathI ratIkelI karIne uMghI gayA A kukama joIne gharaNa ukaLI u. bane duSTane haNI nAkhuM? tethI strI hatyAre kahevAIza' ema vicArIne, phakata keTavAla putra raNadhIrane haNane, dvAra kholIne pharI aMdara chupAI gaye. raNajItanuM rakta umAnA kaMTha pAse AvyuM tyAre jAgI. camakIne te dazya dekhIne, "hA..hA A zuM thayuM? koNe khuna karyuM haze. dvArane khule dekhI koI zatrue haNyo haze ema nakakI karIne, vastramAM zaba, talavAra, raktavALA vastra vagere poTaluM bAMdhI sAthe laine umA tarata ja bahAra paDI, nirbhatAthI kuvAmAM Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dho acaMdra' kAla) [pa pekana kAne pAchI guptapaNe caraNe A joyuM. bahAra ubhA rahIne vicAyu. ahA ubhAnA kumaMtA, krUratA ane ghIThA' umA khoDI vagere laine dvArane baMdha karIne ekdama AgaLa dhapI. kautukathA dharaNe pIche pakaDayA. jaLamArge nagara bahAra nIkaLIne, nibhatAthI smazAna eLagIne zukrAmAM peThI! tyAM suMdara Asane upara sukhI khaparI strIonA samuhamAM eThelI hatI. yAgInIne annadAnathI mAe khuzna karIne namIne beThI. kharIe pUchyuM, N te natra sAdhyA '? `hA. ApanA prabhAvathI ' ' huM buddhizALI ko zuM kahe che " huM mahezvarI! mArA upara prasanna thaine vRkSane uDAvavAnI vidyAne Ape. - 4. yogInIe kahyuM ke, huM zubhe ! mATeA khalI Apa.' ubhAe kahyuM ke 'he mAtA ! kALI caudaze mArA patinu ali ApIza ! sArUM kahIne ratna ApI tyAre ubhAe aMjalI joDIne vRza. karavAnuM curNa ' mAgyuM ! 'pahelA ApyuM hatuM. te karyAM gayuM? tethI vaza thayA hatA te Aje mRtyu pAmyA che.' bIjuM curNa ApyuM. ghera namIne AvI. sava` strI caritra dekhA ane sAMbhaLIne bhaya pAmyA. bhaya, Azraya ane raudrarasathI dharaNanuM hRdaya nIra, zAka ane bIbhatsarasa yukta thayuM ! pachI hAsya, zrRMgAra rasanA tyAga karAne zAMta rasamaya thayuM! mAyAvI, kaTIla ane duSTa AcaraNa yukta umAne dhikkAratA dhaNu vicAravA lAgyA. 'curNa'thI mane za karIne mAre bali caDAvaze ! jema doraDAthI baMdhAyela gAya. bIje jai zakti nathI." tema huM je japta zakIza nahI. maraNa mitrane tyAM gayo. pUjvAthI kahyuM ke, have duHkha, niMdA ane bhayathI sarva bInA kahI. mitre zuM' kemake ' karmInI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11] - zrI " ca" (kevI) gati ati gahana ane vicitra hoya che, strI svabhAva capaLa heya che." kahyuM che ke, "ravi zaha, rahe ane tArA vigerenuM caritra buddhimAna hajI jANI zake che, paraMtu strI caritra jANuM zakato nathI." "jaLanI aMdara mAchalInA paga ane AkAzamAM pakSIonA paga dekhAtA nathI, tema strInuM hRdaya jANI zakAtuM nathI'! "have tuM zuM karIza ? - gharaNe gagA ravare kahyuM ke, umAnuM mukha paNa dekhyA vinA dUra dezAMtara jaine, be hatyAnA pApathI bhAre have huM AtmahatyA karIza. ema karato nahI. paraMtu tArA dhanathI umA umag thaze jema "dUdhathI arpiNI'! mATe prathama ghera jaIne sarva dhanane svAdhInaka. pachI sadguru pAsethI be hatyAnuM prAyazcita levuM. AtmahatyA na karavI kAraNa ethI duHkha maLaze." ema ja thayuM. prabhAte umAe uThIne ADaMbarathI kRtrima sneha darzAvyo ! paraMtu apriya thaI. jema "baLelI khIcaDIthI kaI tRpti thAya che' nathI thatI. leke zabane kuvAmAMthI kADhIne oLakhIne hA... hA.. kAra karavA lAgyA. tethI umA dharaNu pAse hA.. hAkAra karavA lAgI! Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cethuM: gharaNane gRhatyAga gharaNa sarva dhana laIne, mitrane tyAM bhajana karIne, nagarane tyAga karIne yogIne lepa paherIne bhramaNa karavA lAge. koI gAmanI pANInI paraba upara siddha puruSa beThelA jeIne, namIne pAse beTho. vinaya Adi guNethena ane pUchyuM ke, "hebhadra ! tuM keNu che? gharaNe sarva hakIkata kaI. gharaNe pUchyuM ke "behatyA mArAthI thaI che, te pApathI kevI rIte mukta thaI zake? siddha vicAryuM ke, A mugdha dekhAya che, gupta pApa kahe che ke siddha kahyuM ke, huM paNa ciMtAvALo chuM, jemanuM mana svaccha hoya che tene sArI buddhi hoya che. ApazrIne zI ciMtA hoya? "mArA gurue tuSTamAna thaIne eka vidyA ApI hatI, te suvarNathI siddha thaI zake, temane zalpanI jema pIDA pamADe che." "keTaluM suvarNa joIe? siddha hasIne pUchyuM, keTaluM suvarNa ApIza" gharaNe kahyuM, "mArA pAse ghaNA ne che, te pUjyanI yuktithI suvarNa puruSane banAvIe." audArya Adi guNothI khuza thaI vicAryuM, "bhadra ane oLakhate paNa nathI chatAM vizvAsa mUke che! Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = 18 ] thA "zrAcaMdra' (kevala) "he mugdha! ratnanuM kAMIpaNa prayojana nathI, meM parIkSA karI ! rane tArI pAse bhale paDayA paraMtu eka sAre purU joIe che' kahyuM che ke, "bAla patie patnIne cuMbana karyuM hoya to tenuM, taNakhalA jeTalI paNa hiMsA karI hoya te brAhmaNane jeyakSInuM mukha lAkaDAmAM khapI gayuM hoya tenuM ane khArI bhUmi hoya to te bhUmine, e cArene vizvAsa karavo nahIM', arthAta kedane paNa vizvAsa karavo nahI." mane gurue ApelI kapisacikA' vidyA che te ApavI che. huM vRddha thavAthI te trikALa vidyA (bhUta, vartamAna ane bhaviSya) huM tane ApuM chuM. tethI trikALa satya vastu jANI zakAya! pUrva puNyathI tuM mo" siddha pAsethI gharaNe harSathI grahaNa karIne, vidhipUrvaka vidyAne siddha karI! sevA karI siddhanI AjJAthI pRthvI upara bhramaNa karatAM suMdara AmravRkSanI chAyAmAM munizrIne joIne, ativarSathI caraNakamaLane namIne, pitAne dhanya mAnato beTho. munizrIe dharmalAbha ApIne ahetu dharmanI dezanA pharamAvI ke "durmatimAM dhasatA jIvane dhAraNa karIne zubhasthaLe pahoMcADe te dharma." "zrI namaskAra maMtra je maMtra! zrI zaMtrujya jevo girirAja ! ane prANI rakSA jevo dhama." e traNenI traNa bhuvanamAM koI joDI nathI! "zrI namaskAra maMtranA smaraNa mAtrathI prANIA bhavabhavanI vipattio oLaMgI jAya che ane saMpattione prApta thAya che! jyAM anaMtA zrI jinezvarathI ra5rzana karAI che, anaMtAmaharSioe siddhipadanI (mokSa) prApta karyuM che mATe te girirAja zrI siddhakSetra kahevAya che ! hajAre pApone karIne aneka seMkaDo chone haNane te tiryaMce paNa zrI zaMtrujaya tIrthane pAmIne devakamAM gayA che! mArA prANa mane priya che, tema jIva mAtrane Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI 'zrIcaMdra' (kaili) [19 paNa pAtAnA prANapriya hAya che; mATe pratyeka prANInI rakSA karathI?! (haNavA nahI.) dhama dezanAthI dharaNa dharmanI bhAvanAvALA thayA ! aMjalI joDI peAtAnuM pApa prakAzIne, peAtAnI niMdA karavA lAgyA, he pUjya ! huM mahApApa chu, hatyArA ane krUraka ne karanArA chuM, khehatyAnA pApanuM zuM thaze'? munizrIe pharamAvyuM ke, ' he puNyAtmA! A tArI pApa bhIstAthI tuM nakkI ladhukI dekhAya che! tapa ane kriyAmAM udyama karavA arthe, zrIza MtrujayatIrthaM jane, duSkarane patanI ArAdhanA kara ane vidhithI zrI namaskAra mahAma trane smaraNukara tethI khehatyAnA pApathI zIghra mukta thA'! munizrInuM vacana svIkArIne, temanI stuti karI ke, 'kharekhara ApazrI ja parApakArI che.'! pharIthI vaMdana karIne harSathI te baraNa zrI zatruMjayatI' tarapha prAyazcita karavA prayANu karatA kramathI kusasthaLe AvyA che. atrethI huM tIthaeN jaza.' 'te siddhanA prasAdathI huM bhUta-vartamAna bhAvikALanuM karI zaka chuM.' tethI camatkAra pAmyA! masalata karIne agresara jayakumAre phaLa puSpa bheTa ApIne pUchyuM, pitAnuM rAjya krAne maLaze'? . vidhithI jone dharaNe mastaka dhUNAvyuM! ane kyu ke, aniSTa cuM pUche che'? cAramAthI kAine paNa dekhAtuM nathI ' ! jo nutana paTTarANI sU`vatInA adbhuta putra jIvaze teA, lakSmInA krIDAgRha jevI rAjalakSmI prApta karaze"! te kaTuvacanathI ke dhathI temaNe kahyuM ke, A aniSTa zuM kahe che? tuM ka MI paNa jANatA nathI. zUravIramAM agresara evA jaya ane amane paNa mUkIne, A rAjyane kANu bhogavaze' ! te pratikULa vana dekhIne, dharaNe Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 20 tu' ke, mArUM" citta hamaNAM vyagra che, mATe pachI pharI joIza' ema *hIne phaLa lai dhanane mUkIne kramathI zrI zatruMjayatIrthe paheAMcIne, munizrInA Adeza mujaba sa` vidhi karI. zrI zrIcaMdra' (keli) * cAre bhAI vicArarUpI samudramAM aTavAi paDayA. ciMtAmAM guMcavAyA. 'zuM A satya haze jANeluM paNa banatuM nathI pahelA putrI kuLakSaya jANIne, buddhinA prayaca karIne maMtrIe potAnuM rakSaNa karyuM hatuM ! tevA kAi upAya vicArI zuM. zuM te asatya nahI kahetA haze teA paNa upAya karazu. jo sUryAvatI devIne putra janmaze te| kAi na jANe tema janmatAM ja hazuM ? jaye kahyuM. gharane upara jatAM joIne, sUvatInI sakhI sendrI je AmraphaLa khAvA AvI hatI kudaratI teNe dAdarA nIce chupAne badhI vAtA sAMbhaLIne tyAMthI ephrama bhAgIne sUvatIne sa vAtA kahI. tethI sUrya vatI harSa ane zAyukta thai! jema jamuddIpanA sumerU paMtanI eka taraph divasa ane bIjI tarapha rAtrI hAya che tema'! sUrya'vatIe kahyuM ke, 'have zuM thaze? pratApasiMhane jaNAvIe ! vizvapeAthI zu? jevuM bhAvI ? Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM: zubha-sUcaka svamo , tapane tapatI suvatIe madhyarAtrInA anidrAmAM, spaSTa 4 zubha svapnanA darzana karyA! 1. purNimAne caMdra madhya AkAzamAM ekadama khasya ane te potAnA sthAne pAcho AvI ga! 2 suryavatInA hastamAM koIe vikasita kamaLane ApyuM te prathama saMkecAI gayuM ane devInA haratathI pAchuM vikasita thayuM! 3. amRta jevuM derAsarajInuM zikhara varasAdathI zyAma thayuM jethI sUryavatIe vicAryuM AvuM karI na thAva ratnothI pharI ujavaLa karyuM ! 4. sUryavatIne mastake koIe saMkecAyeluM chatra dharyuM ane chatra pote vikasvara thaI gayuM sUryavatIe harSathI jAgRta thaIne zrI namaskAra maMtranuM smaraNa karyuM ! pratApasiMha pAse jaIne sUryavatIe zubha svapna jaNAvyAM, harSathI ane vicArIne kahyuM ke, "te zubha joyuM che, tethI ati puNyazALI putra janmaze.' sUryavatIe kahyuM ke, "ema ja che. ApaNuM dharmarUpI kalpavRkSa phaLIbhUta thayuM che...! prabhAte rAjasabhAmAM svapna pAThakane phaLa puSpa ApIne, pratApasiMhe svani kahIne pUchyuM. svakhapAThakae vicAraNA karIne kahyuM ke, "1. pUrNacaMdra samAna kaLAvAna putraratna janmaze. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 ] zrI "zrIcaMdra' (kevali) 2. lakSmIgRha samAna kamaLanA je. 3. abhuta dharmathI bhAvita, 4. eka chatrI sakaLa pRthvIne bhagavaze"! "svane ati zubha che, bhAva muzkelIthI samajI zakAya. ucata sanmAna karIne, sUryavatI devIne svapnanAM phaLa kahyA rASTranI ratnakukSimAM garbhavRddhi pAmavA lAge. "rehaNagirimAM ratna vRddhiyAme tema keTalAMka divase caMdrapAnane dehada thaye ! te dehada pUrI na thavAthI dhIme dhIme kSINa thavA lAgI. pratApasiMhe kAraNa pUchayuM. sUryavatIe dehadanI vAta karI. ' - ciMtAgrasta rAjAe amAtyane kahyuM ke, "buddhine kaso ane dehadapUrNa thAya tema kara." emaja thayuM. tAjI prasavelI gAyanA dUdhamAM sAkara ane pANI bheLavI garama karIne cAMdInI thALInA kAMThA sughu pUrNa bharIne eka jhuMpaDInA bakerA nIce jyAre pUrNimAnA caMdranuM pratibiMba dUdhamAM paDyuM tyAre sUryavatIdevIne caMdranuM pAna karavA vinaMtI karI. jema jema pAna karavA lAgI tema upara sevaka bAkorAne dhIme dhIme DhAMkato gaye. dUdha pUrNa thayuM ane bAkare DhAMkI dIdhuM! dohada pUrNa thavAthI devIne harSa thaze. caMdranA dehadathI pratApasiMha, sUryavatIe AnaMdathI vicAryuM, putra janmaze tenuM zubha nAma zrA "zrIcaMdra kumAra pADazuM' ! e nAmanI hIrA jaDelI suMdara nAnI vIMTI ane mumaTakuMDala vagere taiyAra karAvyA. temanA manamAM utpanna thayela harSa traNe bhuvanamAM paNa zamAi zake nahIM ! koI eka divasa rAjA vanamAM krIDA karatA hatA tyAM te keTalAka cara bubArava karatA AvyA. pratApasiMhe pUchayuM zuM kAraNa che ! "samudranA naiRtya khUNAmAM kaNakoTapura ane ratnapura Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrI caM; (kevala). nagara che tenA mahela ane mahAla rAjAo maLIne ApaNA gAma, nagara vagerene trAsa pamADe che." kuzasthaLamAM tarata ja prayANabherI vagaDAvI senA sajaja thaI aMtaHpuramAM jaIne sUryavatIne kahyuM ke, "he priye! ekAeka vijayayAtrA upasthita thaI che" ! 'tAre sukhethI atre rahevuM, huM zatruone bhedathI jItIne AvIza. muvatIe kahyuM huM ApazrI sAthe ja AvIza." - poDha garbhanA kAraNe AvavuM ucita nathI." sUryavatIe gadagada kaMThethI, jyanI vicAraNA, jyotiSInuM bhAvI kathana vagere kahIne sAthe javAno Agraha se." kSaNavAra vicArIne pratApasiMhe kahyuM ke, he prANapriye! duHkhI nathA, sarva zubha thaze. jaya vigere cAra kumArane huM sAthe laI jaIza, sukhethI nirbhayapaNa atre rahe." jema "giri guphAmAM siMha nirbhayapaNe rahe che. tema vicAraNA karIne jyane mahelamAM rAkhIne traNe bhAIo prathApasiMha pAse AvyA te traNene joIne rAjAe pUchayuM, * jaya kayAM che' ? jayane ThIka nathI. jayane belavavA sainikane mokalyo. pharI bolAvavA chatAM paNa jaya Avyo nahI. utsAha ane utAvaLathI prayANa karatA evA pratApasiMhane jaya na AvyAno khyAla rahyo nahI ! "game teTalo udyama karavA chatAM paNa, bhavivyatA durlaya heyu che'! kahyuM che ke, kadAca sUrya pazcimamAM uge merU parvata kadAca calAyamAna thAya, kadAca parvatanA agra bhAge kamaLa uge, agni kadAca zitaLa thAya; te paNa nikAcIta karma calAyamAna thAya nahI"! jhaDapI kUca karatuM lazkara zatrunI sAme AvyuM. guptacaree bAtamI meLavI. rAjAne pahoMcADIne, pratApasiMhe sajaja thaIne raNakSetramAM praveza karyo. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 ] zrI "zrIcaMdra" (kevala) vArapreraka vAjitrone nAda sAthe yuddha zarU thayuM. bhayaMkara yuddhamAM zatrunA ghasArAthI sainyane bhAMgeluM jaIne, vijaya AI traNe kumAre hastI upara ArUDha thaIne, mokhare AvyA. bhayaMkara bANanI varSA karIne zatrune parAgamukha kyAM ! kumArane baLavAna jANIne ane kAgaDAnI mAphaka bhAgatA sainyane aTakAvavA, tatkALa hekane reSathI karaDI, mala ane mahAle kumAra sAthe dIrdhakALa sudhI bhayaMkara yuddha karyuM. malle talavAranI dhArathI vijayane muchita karyo. putro ane sainyane khIra joIne, sUryarUpI pratApasiMhe, "kayAM che duSTa alla" ? ema kahetAM tejasvI talavAra kheMcIne, ati vegathI bhalanuM mastaka kSaNavAramAM kApI nAkhyuM pratApasiMha rAjAno jayajayakAra thayo. mahAmalla chavanuM rakSaNa karavA ratnapuranA killAmAM sainya sAthe bharAI gaye bhalAnA kaNakedrapura vagere ane mahAmallanA ranapura sivAyanA sarva dezane jItIne, ratnapurane ghero ghAlIne pratApasiMha samudra kInAre sukhapUrvaka krIDA karavA lAgyA. pelI tarapha prayANuthI utpanna thayela viraha duHkhane dUra karIne sUryavatI zrI jinezvaradeva kathAta dharmanI ArAdhanA karatI hatI. eka divase sajaja sainike AvelA joIne, sUryavatIe saindIne pUchayuM ke, "e kema AvyA che ? saindI pUchIne kahyuM ke, teo eTuM kahe che ke pratApasiMha rAjAe garbhanA rakSaNa arthe amane kalyA che. mATe amArAthI bhaya pAmaze nahIM, paraMtu jyanA lAge che. duSTa jaye gaThavyA che, AvI duHkhada sthiti joIne sUryavatIe nisAse nAkhIne kahyuM ke, sindhI have zuM karaze ? - "he sUryavatIdevI! tiSInA bhAvI kathanane yAda kare. pharI pharI belAvavA chatAM duSTa ja rokANa che. zuM banaze kAMI Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM khabara paDatI nathI." sarva upAya niSphaLa gayA. jema "bhAva vinAne dharma ane jala vinAnA aMkurA'! putra janmaH zubha divase, caMdra ucca nakSatramAM hatuM ane sarvagraha ucca sthAnamAM hatA tyAre madhya rAtrInA pUrNa samaye sUryavatIe puNyazALI murtimAna sUrya jevA tejasvI putra ratnane janma Ape ! bhAgyazALInA teja AgaLa dipaka niste ja thaI gayA ! te joIne hRdayarUpI sarevara harSarUpI vArithI ubharAIne mAMcanA bahAnAthI sUryavatIna deDamAMthI pragaTa thaye ! zrI "zrIcaMdra caMdra jevo mukhavALA, vikasita kamaLanA jevA lenavALA, aSTamInA caMdra jevA lalATavALA, zubha lakSaNothI yukta, surUpa ane saubhAgyazALI hatA! sarva guNothI yukta hatA. jema "rAhagiri ratnothI yukta hoya che tema. jayanA yama jevA sinikane vicArI gagaThe sUryavatIe kahyuM ke, "sakhIo vicitra karmane juo! pratApasiha Aje kuzasthaLamAM nathI. AvA samaye kene harSa na thAya ? vAjiMtra, gIta, nRtya ane mahatsava to dUra rahyo. paraMtu thALI paNa vagADI zakAya tema nathI dhikAra che AvA bhArA duSTa karmane, bhItithI harSane zeSaNa kare te samaya che! te duHkhathI sarva duHkhI thayA. jema nadInA taTa uparanA aMkurA, zuM megha jaLathI vRddhi nathI pAmatAM? dIrdha niHzvAsavALI svAmInIne joIne, sakhIoe kahyuM, hamaNuM prasava thaye che, mATe duHkhane hRdayamAM dhAraNa karavuM nahI" kahyuM che, ciMtAthI vyAdhi vRddhi pAme che, zarIra kSINa Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra' (kevali thAya che, buddhi ghaTe che mATe buddhizALIe ciMtA na karavI; duHkha ane viAthI zuM? hRdayanI ciMtAthI zuM ? zrI "zrIcaMdra' nA puNyathI sarva zubha thaze! Aje manerazya rUpI kalpavRkSa phaLa bata thayuM che... have zrI "zrIcaMdra'ne nAmanI vITI ane AbhUSaNathI zaNagArIe." ema kahIne pharI snAna karAvIne ema karIne, IndranA jevA rUpavALA kumArane joIne sendrIe kahyuM ke, "he ne ! suMdara zarIra ane zubha bhAgya vidhAtAe rane Adi sAra vastuomAMthI sArane grahaNa karIne, zrI "zrIcaMdrane banAvyA hoya ema mane lAge che. strI jema gerasamAMthI mAkhaNanA pIMDane banAve che"! tema Aje kalpavRkSa jevA jamyA che, te have suyatnathI rakSA karavI joIe. atyAre zuM thaI zake? prabhAte zuM thaze? atyAre ja kAMIka vicArIe ane zubha karIe. vAdaLAMothI gherAele paNa caMdra zuM aMdhakArathI DhaMkAte karavAthI ? mATe huM sendrI! buddhine kasIne upAya zodhI kADha jema dipakathI suMdara prakAza bherAmAM paNa patharAya che tema. je baLathI paNa zakaya na hoya te kArya, buddhithI karavuM. baMdhuthI, sahAyathI ane vipula dhanathI paNa zakaya na hoya te buddhithI thaI zake, sUryavatIe kahyuM ke 'pUrvabhavamAM meM puNayAnuMbaMdhI puNya karyuM haze, jethI ati suMdara putraratnane janma thayo che. he buddhimAna senDI ! tArI caturAIne upayoga karIne rakSaNa mATe upAya karavA joIe ! vicArIne kahyuM ke, "huM nibuddhi hovA chatAM paNa zrI "zrIcaMdrane keAI surakSita sthaLe mahelanI bahAra mUkIe te ThIka thaze paraMtu te paNa ati duSkara che! bahAra javAvALAnI sainike jaDatI leze." "te have mahAsaMkaTamAMthI ugaravA zuM upAya Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM karIzuM"? "eka upAya dekhAya che. dararoja mAlaNa tAjA puSpo sAMje zayA arthe lAve ane prabhAte vAsI puSe laI jAya che. temAM gupta rIte mUkIne laI jAya.' ema ja thayuM. haMmeza pramANe mAlaNa gRha udyAnamAM gaI. dhImethI be hastathI pIDA na thAya tema, ratnakaMbalamAM vITAelA zrI "zrIcaMdrane puSpanA puMjamAM gupta rIte chupAvI kahyuM ke, "he kumAra! tame AnaMda pAmo. sainikone zaMkA na thAva.' ema kahIne mAlaNa gaI. eTalAmAM sainike e aMdara avalokana karatAM kAMIka prasavanA cihno jene sakhIone pUchayuM ke, "zuM jagyuM ke kAMI javAba maLyo nahIM. jethI tatkALa jyane khabara pahoMcADI takSaNa ja Ave. tarata ja peTIo, bhecarA vagere dareka ThekANe tapAsa karI, paraMtu koIpaNa patto na lAgavAthI kheda pApe sendrIne pUchayuM ke, "ahIM zuM thayuM? garbhanuM jara vagere badhuM bheguM karIne, te batAvIne kahyuM ke, mane to manamAM ja rahyA. devIne putra te nahI paraMtu putrI paNa na janmI'! jaya manamAM AnaMda pAmIne vicAryuM ke, auSadha vinA vyAdhi samI gaI. bahArathI kahyuM ke, "huM te bhAIne janma mahotsava ThAThathI karIza evI AzA karI hatI.' katrima zekane darzAvIne sainikone sAthe leto gaye sUryavatIe sendrane kahyuM ke, "ye kevuM karyuM"! "putrane jaldI laI AvIne mane AnaMda pamADa. puchavone puMjamAM joyuM paraMtu kayAMya paNa zrI "zrIcaMdra' dekhAyuM nahI. sarva puje kaMdI nAkhyA. maryavatI rUdana karatAM muchata thaIne paDI. pavanathI tyAre muchavaLI tyAre Ama tema avalokana karatI ane vilApa karatI AvI te sAMbhaLIne sUryavatIe pUchyuM ke Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI zrIza:dra' (kevila) 28 ] 'putra ratna kuzaLa che'? gadgadkaDe kahyuM, 'te kuzaLa hAta te duHkhAthI zuM? paraMtu kayAMya paNa dekhAtA nathI.' ( ( te te kayAM gayA haze'? jema agnithI rUunI 'jema. kaTu vAkayathI, vajUnI jema haNAine sUvatI mUrchA pAmI, keLanI DALIethI pavana nAMkhIne sakhIbe jAgRta karI. rUdanane karatI ca udyAnamAM jane mAlaNane pUchyuM, 'putra ratnane karyAM chupAvyA hatA'? 'ahI chupAvyeA hateA.' cAre tarapha puSkaLa zeAdha karI paraMtu prApta na thayA! 'zuM kalpavRkSa sukhethI prApta thayuM che? zuM daridrIone ciMtAmaNI ratna prApta thAya che? prApta thAya tA te Take che'? zrI '*caMdra'tuM zuM thayuM haze? 'kANe khaseDayA haze ? koie haraNa karyuM haze? he sukhI ! abhAgaNI pAse putraratna kevI rIte TakI zake? rahI zake? hA! hA! hA! huM durbhAgyathI haNA'! mukta kaDe rUdana karatI ane skhalanA pAmatI sUryavaMtIne sendrI hAtha pakaDIne mahelamAM lai gai he deva ! kAMi tArU lIdhu che? zuM tArA vinAza karyAM che ! ratnane lai jai, cakSumAM dhULa pheMkI che. he vidhAtA! jo ema karavAnI IcchA hatI, te| prathama putra zA mATe ApyA? A zuM ATlyu che'? sU`vatInA zAka : " ahIM tArA zo doSa? viyoga Adi sarvAM du:khAnu kAraNa mArA pUrva krame ja che. zuM me zIla lekhuM! zuM peTa Adine vikhuTA pADayA? ke dAvAnaLa pragaTAvyeA ! ke kAra mAtA putranA viyAga karAvyA ? AMgaLAnA TacAkaDA phoDIne sapatnIone zrApa ApyA? ke pakSIonA iMDA phoDayA kAne Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM [ 29 - ~ +- - -- SathI asatya kalaMka ApyA? ke koIne boTa mAla Ayo ? pUrva bhave karelI hiMsA Adi kAMI bIjA paNa mahApApa thayA hoya te duSkarmo udayamAM AvavAthI A pramANe thayuM che. hamaNa je duHkha che te te kevaLI bhagavAna jANe'! sUryavatInA rUdanathI sarva rUdana karavA lAgyA jethI zAka sAmrAjya phelAI gayuM. snehathI zuM nathI thatuM! "he caMdranA jevA nirmaLa jagatamAM caMdra samAna he vatsa! pragaTa thaIne mane darzana de! eka uttara Apa! eka vakhata bola! kayAM game che...! A vilApathI rAjakuLamAM jabare kolAhala thayo. svajanoe AvIne duHkhanuM kAraNa jANyuM nizvAsa mUkIne baLathI sUryavatIe udanane rokaDyuM! he mahArANu! zuM thAya? bhavitavyatA durlaya che! vidhAtAne ati duHkhathI nivArI zakAya che! zuM karmanA phaLane niSphaLa karI zakAya che? tame to tatvanA jANakAra che! zuM ati vilApathI sayuM! gayelAne zoka na karavo. bhAvi naja vicAravuM ane buddhimAne to vartamAna kALane anusare che. zrI zrI caMdra kyAM paNa gayA che, game tyAre pAchA Avaze! mananA Icchitane kahevAthI, paNa zu? je prApta thaI zake tevuM hoya te prApta che? ane na prApta thavA jevuM paNa kaI vakhata prApta thAya che ! te zrAvakenA vAkayathI hRdayamAM utpanna thayelA duHkhane zAMta karyuM. jema varasAdanA vArithI dAvAgni zAMta thAya che tema. svajane vasthAne gayA. bA namaskAra mahAmaMtranuM dhyAna dharIne, ekAda kSaNa mUryavatIne nidrA AvI gaI. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI 'zrIcaMdra' (keli) 3. 1 kuLadevInu agamAna : peTalAmAM teA eka zveta vastravALI devIe pUchyuM ke, ' huM vatse ! tu' jAge che' sabhramathI kahyuM ke, he mAtA ! duHkhIne nidrA kayAMthI ! ApazrInA daMzana puNyathI thayA, netrane AnaMdakArI ApazrI kANu che! '? 'he bhadre ! mane kuLadevI jANu. meAhu na pAma, phAMgaTa duHkhane dhAraNa na kara. zrI 'zrIcaMdra' putra vijayI che! te puNyazALI che paNa tArI pAse vighna hatuM, jethI bIje sukha sthAna mUkayA che. te rAjA thaI 12 varSetane bheTaze ! ema kahIne tatkALa devI aMtardhyAna thai gayAM. ' sUvatIe tatkSaNa vismaya pAmIne zAka sahita tha, ati haIthI vicAyuM, 'A te sAkSAta zubha joyuM' sendrI Adi sakhIne sarvAM kahyuM. temaNe kahyuM, 'ema thAo.' sava zeAka rahita thaI kAMka moMgala kayu'! zrI * zrIcaMdra' nA bheTavAnA AzvAsanathI sUvatIe hRdayapUrvaka dhakriyAmAM vizeSa Adara karyo. zrI jinezvaradevanI pUjA, zrI paMca parameSThI matra smaraNa karavAnuM ane Avazyaka kriyA Adi vizeSa karavA lAgI ! aneAtha phaLyAH kurAsthaLamAM vaNika zreSThI lakSmIttane lakSmIvatI priyA hatI. zreNImAM zreSTha evA te dhanavAna ane dhamavAsIta paraMtu putra vinAnA hatA. teNe madhyarAtrIe zvetavastravALI gAtradevIne joi. priya vadhAmaNI ApI. 'huM zreSThI ! uTha prabhAte kalpavRkSa padhAraze ! yathAzakti mahAtsavane ujava' ! daivI aMtardhyAna tha. lakSmIvatIne zubha vadhAmaNI kahI. ema ja thayuM. mahAtsava mATe puSpA joie eTalA prApta na.cavAthI, jayakumArane bheTa dharI puSpAnI mAMgaNI karI. jaye rAjanA udyAnamAMthI laSTa javA Adeza karyA. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM punA pujanI AsapAsa nAnA sarpo hovA chatAM paNa bhaya pAmyA vinA puSpo ekaThAM karyA ! tyAM to devayogathI pratApasiMhanA putre paga halAvyo. puSpone kaMpatA joIne eTIe vicAryuM, "zuM haze? pujane khaseDatAM to adbhuta zrI "zrIcaMdranA darzana thayAM. harSa pAmIne vicAryuM "gotradevIe kahyuM hatuM te satya thayuM. takSaNa tAjAM puSpanA kaMraDIyAmAM gupta rIte chupAvIne, laI jaIne ekAMtamAM lakSmIvatIne soMpIne sarva vistArathI kahyuM ! lakSmIvatIe ati AnaMda pAmIne kahyuM, "ghaNuM sAruM karyuM ! ghaNA samayane mane ratha pUrNa karyA ! ahA ! buddhi! aho haiya! aho sAhasa'! "kharekhara pUrva puNya vAMchitane pUre che, te sukhanuM kAraNa hovA chatAM paNa te puNyane prANI karato nathI, duHkhanuM kAraNa pApa hevA chatAM te kare che, te Azcarya che ! bhajana vidhinA aMte lakSmIdatte kahyuM, mArI patnI guDha gurbhavALI hatI. Aje putra janme che"! te nimitte cAre tarapha kezarane chAMTayuM, punA samuhane pAtharyA, suvarNa ane motikane svastikane pUryA! kAramAM tejasvI teNe laTakAvyAM, hastanA thApAnA cihnathI divAle zobhatI hatI ane coka nAnA tarehanA caMdaravAthI zebhatA hatA. ucethI suhAgaNe ghavala maMgala gItothI gAjatI hatI. suvarNanA, akhaMDa akSatathI pUrNa thALo gRhamAM pravezavA lAgyA! vAjiMtranA madhura nAdathI sUra puratA ane yAcakenA mizradhvanithI dizAo purAI gaI! sAdhanikanI bhakti thatI hatI yAcane dAna devAtuM hatuM. te mahotsavathI cArekera AnaMda AnaMda phelAI gayo! Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra' (kevali) = == vIMTI uparanA nAma pramANe zrI "zrIcaMdra' nAma rAkhyuM. temanA puNya prabhAve zreSThI lazvara hatA te vRddhi pAmIne keTIzvara thaI gaye! dhana, dhAnya, maNi, ratna, suvarNa ane cAMdI vagerathI gRha pUrNa thayuM ! rAjaputra pAMca ghAvamAtAthI pAlana karAte vRddhi pAmavA lAgyA. pachI jAgaraNa utsava harSathI ujavyo. sarva kulAcAra paNa viratArathI karyA ! judI judI kIDAne karate kramathI pApA pagalI cAlavA lAgyo. ekanA kheALAmAMthI bIjAnA khoLAmAM jato. "hastacakramAM kamala samAna sarvane priya thaya' ! zrI zrIcaMdra' kayAreya paNa haTha karI na hatI! koI paNa vakhata mukha vAMku karyuM na hatuM! kamathI pAMca varSano thayo. bALa hovA chatAM paNa parAkramathI vizALa thayo! saMketa ane suprati bhAnI kAMtinI jema lakSmI bhajatI! pUrve bhaNelAnI jema eka vakhata jJAna ane vijJAna sAMbhaLe ke jue te tarata ja AvI jatAM hatAM ! kIDA mATe thAra thaIne zrI "zrIcaMdra lakSmIdatA sAthe udyAnamAM gayA tyAM kakelI, nAga, punAga, caMpA vagerenA rasadAra vRkSo ane vAvaDIo paNa hatI. eTalAmAM to moTA hAthI upara rANInI jema beThelI menA, sAthe maMtrIo zreNIo, azvo, vAjIMtro gIta gavAtA ane chatra cAmarathI zobhatI joine samasta nagarajane Azcarya pAmyA hatA! tene joine zrI "bIcaMdrane paNa Azcarya thayuM. prathama jinezvarajInA derAsaramAM jaIne menAe darzana karyA ! tethI enI pAyuM, zuM mAnuSI haze ? zuM vidhAtA haze? zuM vizeSa jANakAra haze"?! tyAM strI sukhAsanamAMthI utarIne sevakane Adeza karavA lAgI. pitAne pUchIne, zrI "zrIcaMdra' te strIne madhura svare pUchyuM, he suMdarI tame keNa che? menA paMkho hovA chatAM paNa apaMkho Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM [ 33 jevA kriyA ane jinezvaradevanA gabhArAmAM pravezano zo uddeza haze'? "pratApasiMha hAla ratnapuramAM rokAyA che, temanI sUryavatI rANI che, tenI huM sakhI sendrI chuM. he kulabhuSaNa! svAmInIne menA ati priya ane premapAtra che, te karakeskRdvipamAM janmI hatI. vaNike rAjAne bheTa ApI te apUrva priya subhASita ane vArtAothI raMjana karatI hatI...! menAnuM anazana - "saryavatIne putra viyoganuM je duHkha paDayuM hatuM te bhUlAvavA menA je mekalI. te pahelA vItarAgadevanA jJAnInA upadezathI tIvra tapane tapatI hatI ane nirmaLa samyakatvane pALatI. tenuM bhAvI nAnI munie bhAkhatA kahyuM, 'AvatA bhavamAM tuM rAjaputrI thaIza! tethI vizeSa utsAhathI dharmane karatI hatI. sUryavatIe aTakAvyA chatAM bhAvathI aThThAI tapa karyuM Aje pAraNuM che. mATe harSathI sUryavatIdevAe mahotsavathI rautya parIpATI tapanI anumAdanA arthe karAvI che ! ativarSathI zrI jinipUjApUrvaka phaLa bheTa karIne tapasvI menA jamane saphaLa kare che, ahobhAgya ! ahe zakti ! ahovairAgya! zubhakarmanA udayathI, zraddhA, dayA vagere puNyanI sAmagrI pAmI che" ema prazaMsA karIne zrI jInezvarane vaMdana karIne, menAnuM nirikSaNa karatAM ubhA rahyA, zrI "zrIcaMdra' menAe bhagavAnanI pUjA karIne, cAMcathI puSpo vagerenA 8 maMgaLa karIne, tuti karIne pAchI pharatI hatI. tyAM te puNyathI kumAranA indra upara dRSTi paDatAM pAchI pharIne, menAe jinezvaradevane namIne vinaMtI karI ke, "janmAMtaramAM je pati thavAnuM hoya to, A abhutakumAra mArA pati tha" "zrI jinezvaradeva mArA deva che, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 ] zrI "zrI " (kevali) nircanyagura ane jinezvaradeve prakAzela dharma mane prApta thAo.! ema kahIne, menA anazana svIkArIne, harSathI zrI jinezvaradevanA caraNakamaLamAM rahI! zrI "zrIcaMdra kahyuM ke, "he paMDitA! hA! hA! niyANuM nakara, e ucita nathI. zrI jinezvaradeve puNya niyANarahita karavuM ema pharamAvyuM che. meM tatva kahyuM che, mATe moha na pAma! mane niyANuM na he he kuMbhAra ! kuvAmIthI lagAre dharmanI siddhi thatI nathI, evA buddhithI meM kahyuM che arthAta tethI dharmanI siddhi thAya.'! suryavatIne AvatI joIne piTInI daDhatAnI anumodanA karatA bahAra nIkaLIne, abhimAna lAvyA sivAya sarva kahIne lakSmIdattane. ghaNA mitrothI yukta zrI "zrIcaMdra amratane bhaMDAra, pitAnA AtmAmAM AnaMda pAmyA. sendrI pAsethI jANIne sUryavatIe kahyuM ke, "he sakhI! anazana duSkara che, sAhasa na kara, pahelA tapane karatI hatI tapane karaje. menAe mastaka dhuNAvyuM. "AyuSya keTaluM che ? te nahI jANavA chatAM anazana kema karyuM ? "prabhujInI sAkSIe je kahevAyuM te anyathA nahI thAya. jJAnInuM vacana paNa che, jethI anazana svIkAryuM che. sarva duSkRtya mithyA thAo." ema kahIM mauna svIkAryuM. mahAna anazanane aneka prakAre mahotsava ujave. traNa divase vIra mRtyune pAmI caMdananI citAmAM agni saMskAra karavAmAM Avyo. sUrya vatI tene haMmezAM yAda karatI. vidyAbhyAsa kuzasthaLamAM dhI dhana amAtya hato. temane matirAja ane sudhIrarAja be putro hatA. munirAja maMtrI thaye. sudhIrarAjane Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamuM [ 35 kamalA priyAthI guNacaMdra putra thaye, te zrI "zrIcaMdra'nA samAna vayano hovAthI banenI kSIranIra jevI maitrI thaI ! guNacaMdra vivekathI, vinayathI bhakti sevAthI, zrI zrI caMdranuM mana jItI lIdhuM! lakSmIdakti vicAryuM, bAlyavayamAM bhaNAvavA joIe eTalAmAM yAtrA karatAM guNadhara upAdhyAya kuzasthaLamAM padhAryA. te sarva vidyAmAM praviNa, nItini puNa, paMDita, dayAvAna, zAMta, bRhaspati jema pAThaka hatA. temane nimaMtraNa karIne, vinaMtI karI pUchyuM kumAra kyAM che ? AdezathI lAvaNyarUpI lakSmInA latAgRha jevA zrI "zrIcaMdra' gurUnA caraNane ane pitAne namIne, zAMtithI vinayapUrvaka beThA. temane sarva lakSaNayukta ane vinaya vagere guNothI, sarva prakAre yogya jANIne, bIje javAnI icchAvALA hovA chatAM paNa temanA puNyaprabhAve ane bhaktithI raMjIta, nispRha pAThake hA pADI. zreSThI balAtkAre dhana ApavA lAgyA. guNuMdhare kahyuM, jJAna dhanathI vecato nathI. upakAra 1. vinayathI vidyA je Ape te puNyAtmA! bAkI dhanathI Ape ane pote vidyA prApta kare tela bhI. "to zuM jovuM joie? gya sthaLanI vyavasthA joIe." rAjAnI kRpAthI lakSmIpura mArUM che, tyAM padhAre." te mahela pasaMda paDyo. zubha divase, zubha caMdrane vega thatAM, zubha muhUrta, atyaMta vinayI ane zuddha vastrathI zobhatA evA zrI zrIcaMdrane 34 thI zubha zarUAta karI. zreSThIe sarvanI ucita bhakti karI. kramathI sUtra ane artha bhaNavyA. samyam vinayathI zrI "zrIcaMdramAM guNono samUha thayo. jema pazuchathI dhanuSya name paraMtu lIlA vAMsathI kAma thatuM nathI. tema vinaya vinA guNa AvatA Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra' (kevali) nathI. tyAM ghaNuM bhaNatA hatA, temAM paNa zrI zrIcaMdra pratye sarvanuM lakSa kheMcAtuM! caMdra hoya tyAre tArAone kANu jue? vidyA arthe gurUnI bhakti karI na hatI paraMtu temanA guNanA anurAgathI zrI "zrIca ke karI hatI. te lakSaNazAstra, chaMda, alaMkAra, ye ti, gaNita, sAhitya Agama, sAmudrika azvaparikSA, praznotara, nADI, ceSTA, herA, lagna, kAlajJAna, svaradaya, kalpavidyA, rasajJAna, maLamUtra parikSA, nATaka, piMgaLa, suvarNa, ratna, hIrAnI parikSA, hastizikSA, lekhana, sakaLazAstra vidyA ane kalAmAM pAraMgatA thayA! ema gurUe zreSThIne kahyuM. kSatriyane yogya evI zastravidyA paNa zIkhavo." rAdhAvedha, dhanuSya Adizastra vidyA zIkhavI. zrI "zrIcaMdra sakaLa vidyAmAM gurUkRpAthI pAraMgata thayA! te buddhizALIne jJAna prasaryuM! jema jaLamAM tela. gurU paNa jemAM jJAtA na hatA, temAM zrI "zrIcaMdra'nI buddhithI jANakAra thayA ! guthI paNa ziSya adhika thayo ! upAdhyAye potAne ghera javA taiyArI karI. tyAre ziSya azru sAravA lAgyA. eTalAmAM anumati mATe padhAryA. te joIne tatkALa bolyA, 'ahe bhakti! ahIM sneha! aho vinaya ! aha nirabhimAnapaNuM! Adi guNenI vAraMvAra prazaMsA karI. zreSThIe kahyuM, he buddhimAnA ziSyanA saMtoSa arthe hajI thoDA divasa rahe! gurUe hA pADI. tethI zrI "zrIcaMdra'nuM harSa rUpI jaLa kayAMya paNa mAyuM nahI ATha varSe ratnapura nagara jItIne AjJA pravartAvAne pratApasiMha kuzasthaLe padhAryA. tyAre nagarIne zaNagArIne, maMtrIo ane prajA sanmukha gayA. temAM lakSmIdatta zrI "zrIcaMdrathI yukta apUrva bheTa karIne namyA. sarvAga suMdara Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAMcamu [ 37 kama ra jAne pUchyuM, "A koNa che? mAre zrI zrIcaMdra' che? dekhone aMtaranA sneha ane ati AnaMdathI kaNakoTapura nagara zrI "zrI caMdrane bheTa ApyuM je daSTithI nirakho te zuM pUrva nehane dekhADate nathI? mahelamAM sukhapUrvaka rahevA lAgyA. lagna guNuMdhara ghAne turata rUjhavanArI divya oSadhIne mULI zrI zrIcaMdra' ne ApIne pitAnA nagare vidAya thayA. kuzasthaLamAM koTayAdhipati zreSThIo hatA. temAM? dhanapriya-kamalasenA, 2. dhanadeva-kamalAvatI, 3. dhanadatta-kamalazrI, 4. dhasAra-kamalA, 5. dhanezvara-kanakAvatI, 6. dhanagopa-kuzamazrI 7. dhanamitra-kana devI, 8. dhacaMdra-koDI devI patnIo hatA. temane anukrame 1. dhanavatI 2. dhanAI, 3. dhAraNI, 4. dhArU, 5. lakSmI, 6. lIlAvatI, 7. laDI ane 8. lIlAI, lakSmIdevInA kIDAnA pAtrarUpa, lAvaNya, cAturya Adi guNothI zobhatI suMdara putrIo hatI. temaNe caMdratA jevA saumya ane suMdara zrI zrI caMne jedana, lakSmIdattane vinaMtI karI ke, kumAranI sAthe 8 kanyAonA pANigrahaNa karavAnI kRpA karavI kanyAone yegya jANIne, zreSThIoe mahatsavapUrvaka haratameLApa karAvyo ! zrI bIcaMdra' paNa 8 kaLAothI dviguNu zobhavA lAgyA! "caMdra jema 16 kaLAthI zobhe tema"! caMdra to kalaMka yukta che, paraMtu zrI zrIcaMdra' to niSkalaMka che. caMdra jayAre asta pAme tyAre ca vikAsI kamaLa malAna thAya che. paraMtu zrI "zrIcaMdra nitya udayavALA hevAthI, lakSmI kamaLa tyAga karIne zrI "zrI caMdranA nAma ane tejamAM, karakamalamAM vasI! jema rohaNagiri ratnothI zobhe tema zrI "zrIcaMdra' guNothI zobhavA lAgyA ! devothI Iddhi tema vidvAnethI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra' (kevali) zobhavA lAgyA! apUrva meru girinA madhyamAM guNaratnamaya zrI jinezvaranA biMbathI, tenI gauravanI kaI avadhi nathI ! puNyanA yogathI IcchA pramANe zrI brAcaMdra lakSmI dAnAdimAM vAparatA hatA. temanI stuti kAvyothI thatI hatI ! mitra guNacaMdra' krIDA arthe udyAnamAM gayA hatA, tyAM sarovarane tIre suMdara azvo, jANe sUryanA rathamAMthI chuTA na paDayA hoya tevA joine, pUchyuM "he mitra! zuM mUlya pahaze'? "he kalyANI ! uttama 16 azvo bAkI rahyA che." guNacaMdre pUchyuM, "he svAmina! kayA azvo uttama che ? parikSA karIne kahyuM, "A bane azvo paMcabhadra jAtinA che te ati uttama ane jhaDapI joDI che, puka, mukha ane paDakhAmAM zubha lakSaNa che ! eTalAmAM jayakumAra eka lAkhathI adhika ApavA chatAM paNa te uttama joDI kharIdI na zako. majabuta 25-50 hajAramAM kharIdIne gayo ! azva pasaMdagI zrI "zrIcaMdra parIkSA karIne vAyuvega ane mahAga paMcabhadra jAtinI ati jhaDapI joDI puNya prabhAve be lAkhamAM kharIdI gRhe gayA ! sarva keIne mitra ane zatru hoya che. keIe kahyuM, he zreSThIna ! catura putre be dUbaLA azvo be lAkhamAM lIdhA. tyAre jayakumAre tethI ardhA mUlyamAM haSTapuSTa kharIdyA ! keTaluM aMtara che? "tAre kAMI DahApaNa karavAnI jarUra nathI. mArA pAse zrI "zrIcaMdra'nA Agamana pahelA ane pachI keTalI lakSmI thaI che. temanA puNyathI lAkhathI karoDanI vRddhi thaI che! te kAMI ghaTavAnI nathI. darbha ane kuvAnuM jaLa game teTaluM kADhavA chatAM khuTe che ? eTalAmAM zrI "zrIcaMdra' AvyA. hakIkata sAMbhaLI kahyuM, te zubha karyuM che, AnaMda pAma emane zobhe tevo ratha taiyAra karAva' gArUDI ratna jaDAvIne, subha divya ratha taiyAra karAvyo, Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pAcamu [39 te jagatanA lokone meAha karanArA thayA ! rAjasArathInA kuLama janmela dhanane sArathI tarIke nImyA. te kuzaLa, snehI ane gaMbhAra, bhaktivAna hatA, zubha divase zrI 'zrAcaMdra'azvone mucakArIne saMge hastathI pa`pALIne sUkSma buddhivALA parIkSA arthe rathamAM mitrathI yukta Azta thaIne, eka dizA tarapha hAMkavA AjJA karI. pa`cabhadra azvoe meTalA badhA vemathI pathane kApyA ke, vRkSA, patA vagare va* bhamatA hoya tevA dekhAyA ! sa kSaNavAramAM pAchaLa rahI jatA hatA! nA paheAramAM (15 kalAka) 15 yAjana (120 mAla) pahoMcyA. kSaNavAra rokAi pAchA gRhe AvyA. evI rIte icchA pramANe judI judI dizAmAM jatA. kAI eka divase trikuTa paryaMta upara padmAsane bhairava yAgIne jone, namyA. kahyuM, he vatsa ! nAnA haiAvA chatAM AvI mahA aTavImAM kema AvyA che'? krIDA mATe kautakane jotA jotA ahiM Avye huM; Apa jevAnI kRpAthI bhaya kayAMthI'? sAhasika jANIne pUchyuM' 'jo mArA uttara sAdhaka thAya te, bhayaMtrane sAdhu '? hA pADI. rAtre AhutI ApavA lAgyA, tyAM nirbhIyatAthI draDha zrI 'zrIcaMdra'ubhA rahyA ! tya sidgha priya khelyA, kayAre paNa yeAgIonA vizvAsa na karavA. tArI rikSA karI ! tArA vIratvathI prasanna thayA cheM. sa kSudra jaMtuone adha karanAra mULIne vIkrAra'! zrI zrIcaMdre' kahyuM, kRpA' grahaNa karI ghera gayA. * e pramANe 'mezAM judA judA sthaLe schA pramANe zrI 'zrIcaMdre'mitra guNacaMdrathI yukta ratha ArUDha thaine kayAreka vidyAne kayAreka yAgane, viSaharamaNine ane aneka sAra vastuone prApta karI ! khaDa pahelA samApta Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 khaMDa prakaraNa paheluM: rAdhAvedha adbhuta jharUkhAmAM hiMcakA upara zrI "zrIcaMdra' mitrathI yukta hiMcatA hatA. tyAM to vAtronA nAdathI dizAo pUrAI ! ratha, azvo, hAthIo sainiko ane maMtrIothI yukta jaya Adine jatA joIne, pUchayuM, "A kayAM upaDyA khabara kADhIne kahyuM, "pazcima dizAnA mukhane zobhAvanAra tilakapuramAM tilaka-ratI rAjarANInI putrI tilakamaMjarI 64 kaLAmAM praviNa che, teNue rAdhAvedha karanArane paraNIza' evuM paNa karavAthI tyAM jAya che. tene haju 17 divasa che. te 80 yejanA dUra che. umA divasanI saMdhyAe pitA Adine pUchyA sivAya, acaLa manathI zrI "zrAcaMdra mitranI sAthe rayArUDha thaine sArayAne tilakapura tarapha ratha haMkAravA AjJA karI. jhapATAba dha se, sarovara, parva ane pura vagare oLaMgIne ratha, jema udayAcala para prabhAte lAla sUrya pragaTe tema lAla thayela ne tilakapuranA udyAnamAM mUkIne, sUya vatInA zreSTha putre svayaMvara maMDapamAM praveza karyo. zAstra yuktithI gaMbha upara 8 cakro ulaTA sulaTA pharI rahyA hatAM te upara mINanI rAdhAnI putaLI hatI. thaMbha pAse Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM . [1 bhUmi upara telanI kaDhAI hatI, temAM rAdhAnuM pratibiMba paDatuM hatuM. tyAM dhanuSyabANa mUlA hatAM nIce daSTi karIne, uMcI mukkIthI bANane 8 cakramAMthI DAbI AMkhane vidhe te rAdhAvedha kahevAya ema kahIne yogya sthaLe beThA. aneka vAjIMtro vAgatA rAjaparivArathI yukta tilakamaMjarI jenA karatamAM varamALA zobhatI hatI, tevI te yaMbhanA DAbA paDakhe netrane AnaMdakArI ubhI rahI. kamathI rAjAo rAjakumAra vageree thaMbha pAsenA dhanuSyabANanuM nirIkSaNa karyuM paraMtu rAdhAvedha ne sAdhI zakavAthI hAsyapAtra thayA, phakta naravarmAe eka cakra viyuM. paNa pitAnuM bANa bhAMgavAthI vilakhe . keTalAka duSkara jANune sthAnethI uThayA ja nahI! te joI duHkhI thayA pharI bhATe pUchyuM, kaI dhanurdhArI che? tyAre guNacaMdra vinaMtI karI, "he deva! A zubha samaya che, ApazrI rAdhAvedhane jANe che, te kRpA karo'! mitranI preraNAthI, kalAnidhi ane tejasvI evA zrI "zrIcaMdra' sAMbhalA pAse AvIne deva, gurU, bhUmi ane dhanuSyane namaskAra karIne, traNavAra kAra karAvIne bANa mUkIne tatakSaNa rAdhAvedha karyo! jaya jaya zabdone guMjArava thayo. ati harSathI tilakamaMjarIe zrI bIcaMdranA kaMThamAM varamALA paherAvI ! leke kahevA lAgyA, "ahobhAgya! ahe pa! ahAvidyA ! ahebaLa ane maMtravidhi ! ahepuNya! sarva kAMI anuttara che ! rAjAoe pUchayuM, "A keNu ane kene putra che ? mahAna kalAhala prasaryo. zrI "zrIcaMdra' mitrane hastarahIne ratha najIka pahoMcyA ! guNacaMdra kahyuM, he kularatna! ubhA rahe, eonA manorathapUrIne ane kanyAne hastagrahIne mAtApitAne Anada pamADe ? "ApaNe pitAne pUchyA vinA AvyA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 [ zA " zrI caMdra" (kevala) chIe te zuM jANatA nathI? vilaba kevI rIte karI zakAya? ema kahIne, ratha ArUDha thaine, sArathIne kuzasthaLe javAnI AjJA karI. - zreSThI putrane oLakhIne bhATe sarvacaritra varNavyuM. rAjAnI AjJAthI pAchA vALavA gayA paraMtuM khAlI hAthe pAchA pharyA! hRdayamAM camatkAra pAmIne rAjAe tahyuM, "sarvamAM atiduSkara kAryane karIne ghaNuM du:khathI paNa je tyAgI na zakAya te zrI zrIcaMdra' kSaNamAM tyAgI gayA'! tilakamaMjarI murSita thaIne paDI. zita upacArathI jAgRta thaI vilApa karavA lAgI. pitAe ane jaya Adie rokI. jaye kahyuM, zrI zrI caMdranI yogyatAthI ane harSathI mArA pitAe kaNakoTTapura ApyA che. te kuzasthaLe che, te kanyAne mArI sAthe turata mokalo! rAjAe taiyArI karI. maMtrIe kahyuM, "jayanA utAre ApaNuM sevA gayA hatA, tyAre maMtraNA karatA hatA, "ApaNuM sevAthI ApaNe lajA pAmyA chIe, paraMtu te paraNyA nathI, tethI bhAgya pharAyamAna dekhAya che, kAraNa kanyA kuzasthaLe Avaze tyAre ApaNe AgaLa te kevI rIte te paraNaze ? jethI kanyAne jaya sAthe na mokalatA dhIra maMtrIne AmaMtraNa ApIne zrI "zrI caMdrane laI AvavA mokalyA ! tilakarAjAe sarva rAjA ane rAjakumArIne hAthIo, azvo, abhuSaNo Adi bheTathI sarakAra karyo ane teo harSathI potAnA nagara tarapha vidAya thayA lakSmIdatta putranA viyegathI bahAra jevA Avyo hato, tyAM, to zrI "zrIca ne bIjanA caMdra jevA yA takSaNa utarIne namyA. besanA cheDAthI aMga uparathI dhULane uDADIne pUchayuM, "moDuM kevI rIte thayuM'? Ama tema krIDA karatAM. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM sAMbhaLI zreSThI cupa thayA. ema mitre TApasI purI, kAraNa svAmInA cittane anusaravAvALo mitra hoya che. keTalAka divasa pachI Ave ne pratApasiMha pAse rAdhAvedhanuM savistara varNana karyuM. camatkAra anubhavIne pratApasiMhe kahyuM, "mArA nagarane zreSThItrane paNa rUpa, kAnti, guNa ane kaLAmAM zreSTha thaye, svapuNyanA prabhAve jayazrI prApta karI je zreSTha yazane varyA te jANe mArA putra karyo na hoya! sarva dezomAM svayazanI sAthe, mArI kIrti ane nAmanA paNa karI. AvA nAnA paNa zrI zrI caMdra kayA gurU pAse ane kayAre abhyAsa karyo haze? bhatirAja amAtye pUchyuM, he devI! kayAre zrI "zrIcaMdra' tilakapura ane Avyo? kAraNa huM ene dararoja jouM chuM." hRdayamAM mahAna Azcaryane anubhavIne, AmaMtraNa ApIne zrI zrIcaMdra' ane zreSThIne tarata lAvavA maMtrIne pratApahe Adeza karyo. loke dvArA rAdhAvedhanuM jANIne zreSThIe pUchayuM, "he vatsa! 12 paheramAM arthAta 36 kalAkamAM tilakapura kevI rIte gayo ane pAcho Ave ? e Azcaryane kahe'te sAMbhaLa harSathI bhInA lenavALI lakSmIvatI sAme AvI besI gaI. satya sudhA jevI ati madhura vANI zrI "zrIcaMdra' prakAzI, hatA ! pUrNa puNya ane ApazrInI kRpAthI, suvega ratha paMcabhadra dhothI yukta abhuta che! tethI apUrva vegathI 4 pahera arthAta 12 kalAkamAM 100 ejana arthAta 800 mAIla javAya che'! harSa cittavALA mAtApitA bolyA, "he paMDita ziromaNI ! adbhuta rAdhAvedha kayathI AvaDayo? amArI vahune kema prApta na karI' ? guNacaMdra sarva vRtAMta kahyo. kAmavihaLa thavA chatAM thI 1 zrIcaMdra' kahyuM Apa pUjyone Adeza lIdho na hato tethI Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 ] thI "zrI " (kevali) "aho gaMbhIratA! aho bhakti aho addabhuta nispRhatA. tevA mitrane paNa yoga! zreSThIe eka utsavane harSathI prAraMbha karyo. cAre taraphathI akSata, vastro vAsaNa AdithI jJAtijanee gRhane bharI nAkhyuM! mahAdAna daIne, gIta gAna gavAtA, naMdAvartana svastikethI, keLanA mahara taraNethI, vAtronA nAdathI, ghaNuM cho, jayane pAmo evA ghoSathI, nAgaravelanA pAnabIDAM ApavA AdithI gRha zobhavA lAgyuM! te sarva lIlAthI jotAM jotAM, zreSTha motInI mALA ane caMdranI kAMtI jevA zrI "zrIcaMdra' potAnA navA mahelamAM zrIpuramAM kSaNavAra rahyA. mitrathI yukata yuvarAja rayArUDha thaIne, rAtrInA zarUAte pazcima dizAmAM krIDA arthe gayA. prabhAta maMtrI hastio AdithI yukta AmaMtraNa ApavA AvyA harSathI zreSThIe svAgata karyuM. zreSTIe sevakane bolAvavA mATe mokalyA. sevake kahyuM "zrI "zrIcaMdra' krIDA arthe padhAryA che." zreSThI bheTaNathI yukata maMtrI sAthe gayA. pratApasihe zrI zrIcaMdrane vRttAMta pU. zreSThIe sava vistAthI varNana karyuM. jyAre Ave tyAre mArA pAse laI Ava. zrI zrIcaMdra' ati puNyazALI ane lekettara cAritra yukta che. tene mArA putrothI paNa adhika meTa karIza! emAM kAMI paNa zaMkA nathI." bheMTaNuM svIkArIne, zrI "zrIcaMdra arthe ratna, vastro Adi rAjAe bheTa ApyA. ethI namIne, dAna Apato gRhe AvyA. sUryavatIne putra bhramaNa karato mahAvananA vRkSa nIce sArathIyukta rathane madhyarAtrIe mUkIne, mitre pAtharela vastra upara sukhe nidrAdhIna thayo. pAse guNacaMdra jAgate raho. e vRkSa upara menA popaTanuM yugala hatuM. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pra karaNa paheluM [ 45 - - zrI zrI caMdranA lalATane tejathI prakAzIta joIne, menAe kahyuM, "he nAtha! A rAjaputra puNyazALI dekhAya che mATe be addabhuta bIjorAthI Atiya karazuM te ApaNane phaLa prApta thaze. je mATe bIjere khAze te rAjA thaze ane nAne khAze te maMtrI thaze" ema kahIne yugala uDIne kayAMthI laI AvI kSaNavAra vRkSanI DALa upara vizrAMtI laine, zrI "zrIcaMdra' ane guNacaMdra najIka be bIjorA mukIne uDI gayAM! buddhimAna guNacaMdra banne phaLone grahaNa karyA. prabhAte te zrI zrIcaMdra AgaLa mukIne menA popaTanI sarva vAtacIta kahI. te mitranA haratamAM ApIne, rAjaputra rathArUDha thaine prayANa karyuM. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re ] zrI 'zrIlaMdra' (kevala) zrI nabharakAra mahAmaMtra gaNavAthI arcitya phaLanI prAti thAya che! jo mRtyu samaye bhaNe te sadgati pAme che! e Apatti samaye maNe teA sekA Apatti nAza pAme che! jo zrImaMta gaNe tA, lakSmI tenI vistAravALI thAya che ! sapedazelAne jevI rIte gArUDI mAMtrathI viSaneA nAza thAya che, tema rIte dhruva pApa viSane A namaskAra mahAmatra nAza kare che. kharekhara ra ra bha ane ciMtAmaNi ratna karatAM paNa zrI navAra mahamatra caDhIyAtA che! zu` 45tarU che ? nAnA enAthI paNa adhika che! eka ja janmanA kAraNabhUta krAmaDha, devarmANa ane kalpatarU che, paraMtu navakAra mahAmaMtra te zreSTha evA svaga ane apava-meAkSane paNa ApanAra che'! 70 sAgara kADAkADI sthitivALuM mAhanIya karmo che ! tenI jyAre eka kADAkADI sthiti zeSa rahe tyAre te dhvane zrI navakAramaMtra je paramapadameAkSanA maMtra che, te prApta thAya che! je kAi paNa paramattattva ke je paramapadanu kAraNa che te temAM navakAramaMtra prathama che! paramayAgIo paNu zrI navakAra maMtranuM dhyAna dhare che. OM hIM ahaM' e khIjama trapU navakAra saprabhAvazALI che! te sa` matrAnu paNa mULa navakAramaMtra che! je kAI vidhipUrvaka 15 lAkha zrI jinezvara bhagavAnane namaskAra kare ane vidhithI pUje, te tIrthaMkara nAmakrane bAMdhe che, 8, 800 ane ATha krADa navakAra je bhaktithI gaNe, te trIje bhave siddhipadane vare che'! khrastanA Ava paMcama gaLane 12 nI sakhyAmAM je gaNe, tene picAza Adi chaLatA nathI 1 DAkINI, vetAla, rAkSasa ane bhArInA bhaya rahetema nathI! zrI navakAranA prabhAve sava dUrItane paNa nAza thAya che! ciMtavele paMcanamaskAra maMtra Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIju [ 49 jala ane agnine thaMbhAve che! zatru, rAjA. cAra ane mArI AdinA ghera upasargo nAza pAme che ! aTavImAM giriguphAmAM ane samudramAM paNa A ciMtavela navakAra bhayane nAza kare che! bhavya jIve rabaraNa karela navakAra seMkaDe bhavI jenuM rakSaNa kare che ! jema putranuM mAtA rakSaNa kare tema." sarpa, javara, vyAdhi, cora, siMha, hasti ane saMgrAma AdinA bhaye nAza pAme che! je purUSanA hRdayarUpI guphAmAM navakArarUpI kezarisiMha haMmezA rahelo hoya che, te purUSa 8 karma rupI durbheda gAMThano paNa nAza kare che. navakAramaMtranuM eka pada gaNavAthI 7 sAgaropamanuM pApa nAza pAme che. je mese gayA che, vartamAnamAM mAse jAya che ane bhaviSyamAM karmothI mukta thaIne je koI mokSe jaze, te sarva zrI jinezvara prabhunA navakAramaMtranA prabhAve jANavuM. zrI jinazAnane sAra, 14 pUvane uddhAra evo zrI navakAramaMtra jenA cittamAM hoya tene saMsAra zuM karI zake? zrI navakAramaMtra 68 akSarano che. A mahAmaMtra acitya phaLane Ape che.' zrI zrI caMdra mitra guNacaMdrathI yukta sadbhAvathI vidhipUrvaka samyakatvamULa zrAvakadharmane ati harSapUrvaka svIkAryo. zrI jinabhASita dayAmULa hitakArI jainadharmanI prApti karIne zrI zrIca ke amRtanA ravAthI paNa adhika tRptine pAmI, gurUdevanI stuti karatAM kahyuM, "he dharmarUpI netrane prakAzanArA ! sarva tIrthonA upadeza denArA kharekhara Apa ja jaMgamatIrtha cho! hitakArI dharma tatvane gurU vinA buddhimAna paNa siddha karI zakato nathI. mAtApitA Adi sarvabhave bhave saMbhave che, paraMtu dharmane prApta karAvanAra sadgurUnI prApti puNyathI kavacita ja thAya che! dhanyavAnamAM paNa huM dhanya chuM, puNyavAnemAM paNa Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 [ zrI "zIza (kali) Aje puyavAna ca chuM, jethI Apa gurathInA Aje darzana thayAM! mArAthI ApazrIne namaskAra thayo ! guru mahArAjanI stuti karI ane AtmAnI anumodanA karI, gurU mahArAjanA maMbhIra upadezane vicAravA lAgyA, zrI parameSTi mahAmaMtrane gaNavAne nizcaya karIne zrI zrIcaMdra pUrva pramANe vegathI jatAM kautukane jotAM jotAM eka mahI aTavImAM praveza karyo. kharA madhyAhna samaye garamIthI atyaMta tRSA lAgI. temanA duHkhathI dukhI mitre sarva dizAmAM jaLanI tapAsa karavA chatAM kayAMya paNa jaLanAM cihna deyAM nahi. "have zuM? bhAvIzuM' ha? ema banne ciMtAmAM paDayA. sukAyelAM pAMdaDAM jevA mukhane karamAyeluM jene guNacaMde kahyuM he mitra! A UyA vRkSanA zikhare caDIne cAre bAju kayAMka jaLa dekhAya che? te juo." sArathIe upara caDhI jatAM dakSiNa dizAmAM bagalA, sArasa, cAvA Adi pakSIone temaja temanA avAja sAMbhaLI tyAM jaLanuM anumAna karI, utarIne nivedana karyuM takSaNe racArUDha thaine te tarapha jatAM kSaNavAramAM eka sarevara dekhAyuM. palinInI pAra tenA tIre Amravana hatuM. mitre jaLa lAvI zrI zrI caMdrane pAna karAvyuM. page cAlatA saravare gayA. mitranA manoratha jevI uMcI, durjana jevI kora, vadhUnI jevI zreSTha patronI zreNa, sItA vRkSa jevI, ravALI sarovaranI pALe rAjaputra mitrathI yukta beThA ane sphaTIka samAna sarovarane joIne camatkAra pAmyA! pALe AgaLa vadhatAM eka bebIne bhavya vastro dheAIne taDake sukavato je temAM eka nAnI sADIne joIne buddhizALI zrI zrI caMdre kahyuM, he guNacaMdra! teM kAMI kautaka joyuM'?"ahiM vaLI zuM adbhuta che? Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 51 - -- -- "he mitra! A zreSTha sADI ke padminInI jaNAya che. kAraNa enI gaMdhathI bhamarAnI zreNI bhramaNa kare che. padminInA zarIrane praveda puSponI sugaMdha karatAM paNa vadhAre suMgadhI heya che! parinI padmanA gaMdha, haritanI madinA gaMdha, citriNI vicitra gaMdha ane zaMkhINI matsyanA gaMdhavALI hoya che." AzcaryathI guNacaMdra dhAbIne pUchavuM, "he mitra! A sthaLa kayuM che? A bhavya vastro kenA che ? " madbuddhi tame paradezI dekhAya che te sAMbhaLo A dIpazikhA nagarI che, dIpacaMdra tene rAjA che, temane huM naLa nAmano bebI chuM. Apaghasarevara che, A vastro pradIpavatI mANanAM che, rAjAnA bhAInI putrI ane tenI putrInI A judI judI sADIo che.' rAjAnA bhAinI putrI koNa che ? bhAInI putrI caMdravatI che te zubhagAMgarAjAnI priyA che. temane vAmAMga putra ane be putrI che, maTI zazIkaLA ane nAnI caMdra kaLA e patinI che. zazIkaLAne siMhapuranA rAjA mahAlanI sAthe paraNAvI che, caMdrakaLA patinI ati 25 lAvayathI ze bhIla che, tene tenA bhAbhA AdarapUrvaka atre vivAha arthe laI AvyA che. enA janma samaye "A padminI rajAnI rANI thaze." evI harSane karanArI muninI vANI thaI ane naimittike paNa kahyuM che, ke sUryAvatInA putranI paTarANuM thaze" ! paraMtu e pramANe hajI thayuM nathI. pratApasiMha rAjAnI paTTarANa sUryavatI te A nagaranA rAjAnI putrI che. te hajI putranI daSTAvALI che. zubhamAMga rAjAnI kuLadevIe kahyuM che, padminIne pANigrahaNa savara tenA mAmAnA gRhe thaze tethI patinI, tene mAtA, bhAI Adi parivAra 500-500 pAMca varNanA azvothI yukta dIpazIkhAmAM AvyA che. bIjI puSkaLa Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para ] zI "zItha(kali) sAmagrI paNa mAtapitAe padminInA vivAha athe taiyAra karAvI che.' e sAMbhaLI zrI zrIcaMdra mitrathI yukta dIpazIkhA nagarInuM nirIkSaNa karavAnI IcchAthI, azvothI yukta rathane tyAM mUkIne AgaLa cAlyo. eka taMbu dekhIne pUchyuM, "he mitra! sinyane paDAva atre kema che,? "he mitra! tilakarAjAnA AdezathI dhImaMtrI kuzAsthaLa tarapha prayANa karatAM ane rokAyA che ane gAyanA agresara vaNAravathI yukta rAjasabhAmAM jaI rahyA che. AgaLa jatAM suMdara udyAna dekhIne nirIkSaNa athe praveza karyo. eTalAmAM te udyAnapAlake rAjaputra jANI zukanamAM be AmraphaLa bheTa dharyA te svIkArIne udyAnapAlakano satkAra karIne AgaLa cAlyA. tyAM prayAla, arjuna, nAga, punnAbha, lavIMga, agarU, caMdana, AmraphaLa, jAMbu, bIjorAM, keThAM AdinAvRkSo ane kela, azaka, caMpaka, kalpavRkSa, vaDa, pIca, haraDe, beta arjuna, phiravRkSa Adi joyAM. puSpa ane phaLathI jANe satkAravA vRkSa pavanathI kaMpatA pAMdaDAonA bahAne hastathI jANe belavatA na hoya? caMdrakaLA: zrI zrIcaMdra caMpaka AdinuM nirIkSaNa karatA hatA, tyAM te manahara rUpavatI kanyAnA komaLa hastane kamaLanI bhrAMtithI, gaMDasthaLane mahuDAnA puSpanI bhrAMtIthI, netramAM nIlakamaLanI bhrAMtIthI, adhara ane heThamAM baporIo puSpanI zaMkAthI, keza ane veNImAM pitAnA jevA zyAma varNanA pRhAthI bhamarAo je kanyA upara bhamatA hatA te suMdara kanyAne joI ! prema ane lajajAthI namra mukhavALA evA zrI zrIcaMdra mitrathI yukta tallaNa udyAna bahAra AvyA. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM padminIe zrI badra'nA rUpathI mohita thaine vicAryuM. bhArApUrva bhavanA pati bAja lAge che, kAraNa strIne svapatine dekhatAM je je ceSTA thavI joIe te sarva mArA aMgamAM thAya che. jemake svAmIne dekhI harSa thAya che. stri nAbho dekhADe che, bagAsA khAya che, vAraMvAra kaTAkSa kara, bagala dekhADe, hastane uMcA kare, stana upara vastra khaseDe, navI DhIlI kare, oSTane daze, aMga maraDe, mAMcane pravedane anubhava kare, kusumane pIMDarace ane utkaMThApUrvaka bole ! vagere catura padminIe sakhAne kahyuM, "mArA cittane haraNa karanAra A koNa che ? je sarva lakSaNe che : 5 lavaNayane avadhi che! zuM nAma haze? kayuM phaLa haze? pita koNa haze? kayAM rahetA haze ? jaldI jaI emanA mitrana pachI bAva tANa jaine namaskAra karIne pUchyuM, he kRpAnAtha! mArI svAmInI caMdrakaLA rAjakanyA rUpalakSmIthI sumana che! tenI huM premapAtra caturA sakhI chuM. mArI namra vinaMtI ravIkAra, mArI vAmInIe ApazrInuM nAma Adi pUchAvyuM che te sarve kapA karIne ApazrI kaho ! harSathI guNacaMdra kahevA jAya che tyAM sUryavatInA putra guNacaMdane, kahetAM aTakAve che! ane kahyuM ke, nAma. kuLa Adi jaNAvavAnuM zuM prayojana che? ema kahIne zrI "zrIcaMdra' mitra sAthe taLAva. zerIo, dukAno Adine jotAM jotAM nagara praveza karyo. caMdrakaLAne caturAe je tyAM thayuM te kahyuM. caMdrakaLAe kahyuM ke, "he sakhI! A mArA pati thAya bIje koIpaNa nahi. have tAre te arthe prayatna karavo. kayA rAjA, amAtya ke chInA putra haze? bhale game te hoya. vikalpathI zuM? huM jemane manathI varI chuM, teja mArA pati. paraMtu nAma kuLa Adi me jANyuM nahi. te have mAruM zuM thaze? Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 ] zrI "zI " (kevali) teo nagaramAM kayAM gayA haze? A sarva mAtAne kahevA kevidAne takSaNa mokalI. A ciMtAthI dukhI pavinI pati pAchaLa rAjyanA vAhanamAM nagaramAM gaI. zrI zrIcaMdra' nagaranA madhyamAM zrI jinezvara devAdhidenA derAsarajImAM praveza karIne vidhipUrvaka pratyeka prabhujIne vaMdana karIne garbhagRhamAMthI bahAranA raMgamaMDapamAM siMha, popaTa, kekIlA, harita, kamala, ghaNuM vra, putaLIo AdinA suMdara citranA nirIkSaNa karatAM ane guNacaMdrane dekhADatA dvAra pAse AvyA tyAre guNacaMdra vina tI karI, "he svAmIna atre kSaNavAra vizrAma kare." mitranI preraNAthI beThA. eTalAmAM te pavinIne praveza karatAM jaIne zrI zrIcaMdra vicAryuM "padminInuM mukha kevuM che? nayana kevAM che? lalATa ane gAla kevA che? jANe pipaTa jevuM nAka na hoya? kAnarUpI zreNI jANe hiMDoLA na hoya? hoThanuM yugala, zarIra ane prakRti Adi sarva ati suMdara che." pavinInuM adbhuta rUpa joIne pharI ciMtavyuM, "meM kanyAo te ghaNIe jemAM paraMtu A pavinImAM mAruM mana che." padminIne nehayukta daSTie zrI "zrIcaMdrane jotI joIne, mitra guNacaMdrane ati harSa thaze. teNe vicAryuM, "A bannenuM kArya siddha thAo ! zrI "zrIcaMde kahyuM, "he mitra! saMsAramAM phakta manaja durjaya che. daSTine prApta thayela zrI jinezvara devane paNa mUkI mUDha evAmuM pavinIne kaTAkSa, chAtI, nAbhI, kaTI Adi vilAsanI paTTarANI evI padminInuM dhyAna dharyuM. kahyuM che, "suMdara strInA kamaLa jevA netra kaTAkSanA prahAra kyAM sudhI nathI thatAM, tyAM sudhI ja purUSa indrione parAbhava karI zake che. lajajA bairya, vinaya Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pILuM Adi tyAM sudhI ja rahI zake che. ane sArA mArgamAM tyAM sudhI ja rahI zake che. ahIM strIo Ave che, jethI ane besavuM yogya nathI." ema kahIne zrI jinezvaradeva pAse jaIne zrI zrIcaMdra paNa stuti karavA lAgyA tyAM pAse rahelI padminIe zrI arihaMta bhagavAnanI stuti karatAM, zrI "zrIcaMdra'nA rUpanuM ekI najare pAna karyuM. suMdara zItayuta guNacaMdra paNa siMhAlekana daSTie patinIne harSathI joI caMdrakaLAe bhrakuTanI saMjJAthI, svAmInuM nAma, nagara Adi pUchyuM buddhimAna guNacaMdra hastakSAthI pitAnA svAmInuM nAma, dAma aAdi jaNAvyuM. padminIe paNa hastasaMjJAthI potAnA bhAva jaNAvIne, kicita vilaMba karavA jaNAvyuM. pavinIe zreNIputra kurAsthaLathI zrI zrIcaMdra' AvyA che' ema mAtAne jaNAvyuM. takSaNa darzana karIne zrI zrIcaMdra bahAra AvyA. vilaMba karavA arthe guNacaMdra kahyuM, abhuta rAjAne mahela joIe ! paraMtu irAdApUrvaka bhAva chupAvAne, "mevuM thAya che mATe jahadI cAla' ema kahIne, zrI "zrIcaMdra kayAMya paNa na rakAtAM ratha tarapha cAlyA. guNa ke cAre kora daSTa pheravI paraMtu kayAMya paNa 5 ghanI ke tenI sakhI Adi koI paNa dekhANuM nahi. temane vilaMba kema thayo tenuM kAraNa paNa kAMI samajANuM nahi. eTalAmAM te vAtranA madhura svarane sAMbhaLIne, harSathI guNacaMke kahyuM, he prabhu! A madhura saMgIta zravaNa karavuM joIe. to thoDuMka rokAie." AgrahathI jeTalAmAM te tarapha cAlyA tyAM to zrI "zrIcaMdra'nA nAmanuM zrI rAga ane drupadamAM saMgIta, nRtya, kIrtana gAdi thatuM joIne vicAryuM, "zrI "zrIcaMdra' to ghaNuM hoya, to temAMthI kayA samajavA" eTalAmAM to gAya Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - zrI "zrIcaMdra (kevala) ke kahyuM, lakSmIdatta zreSThInA zrI zrIcaMdra jaya pAme. te sAMbhaLIne kahyuM, "he mitra! A graha konuM che? ahiM kayA sajajana rahe che? te jANavuM joIe." gRhamAM varadatta zreSThIne joIne zrI "zrIcaMdra kahyuM ke varadattane vepAra arthe lakSmIdAnA mitra hovAthI tyAM AvatA joyA che, ane te joze to kaze" ema kahI mitrane hasta pakaDIne AgaLa cAlyA. dvArapALe sAMbhaLIne te sarva varadattane kahyuM. varadatte vicAryuM, zreSThIputra koNa haze? lakSmIdattane putra ekAkI kayAMthI hoya? to koNa haze? e jANavA takSaNa varadatta pAchaLa paDayA. ekadama zrI bIcaMdrane vaMdana karIne kahyuM, "Aje to vAdaLAM vagara vRSTI thaI ! mAre janma Aje saphaLa thaye! Aje A bhUmi bhAgyavatI thaI! kAraNa ApazrInA darzana thayAM! dhanya bhAgya! dhana ghaDI! mArA para kRpA karI sevakanA grahe padhArI kRtArtha karo! je kAMI bhavya vastuo che te ApazrInA prasAdathI che! e sarva ApazrInI mAnI IcchA anusAra bhogavavA kRpA karo.' Aje bALakane lekhazALAmAM mUkavA arthe sevakanA ghera utsava che, mATe padhAravAnI kRpA kare.' varadattanA dAkSiNyanA kAraNe zrI zrI caMdrane gayA sivAya chuTake na hato tethI harSathI guNacaMde kahyuM, 'nagaranA bahAra sarovara tIre adhothI yukata ratha che te maMgAvavAno che. varadatta te maMgAvI lIdho. zreSThInA mahatsavamAM zrI zrIcaMdra jema sUrya zebhe ane tArAmAM caMdra zobhe tema zobhatA hatA! zeThANue akhaMDa akSatathI vadhAvyA! vivekIe sarvane namana karIne te sarvanI AgaLa AvI beThA. sarvane lAgyuM ke sabhAnA nAtha AvyA. zrI zrIcaMdranA guNanA gItathI khUba stavanA kazAyA. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIjuM pavinI pANigrahaNa jasabhAmAM dIpacaMdra rAjA, maMtrIo, sAmaMto, zreSThIo ane loke khIcokhIca goThavAyA hatA. gaMdharva gAya vaNAra, vINA, vAMsaLI Adine dhAraNa karanArA 16 saMgItakArothI yukta, pote racelA zrI "zrIcaMdra prabaMdhamAM sarvacaritra manohara, sudhAnI jema. 9 rasathI yukta, madhura bhASAthI zobhIta ane vividha rAgarAgiNithI zravaNa Idriyane AnaMdadAyaka, harSathI ane utsAhathI gAvAne prAraMbha karyo, temAM sarvalIna thaI gayA. . rAjAnI pAchaLa paDadAnI aMdara caMdravatI rANI ane pradIpavatI rANI Adi mukhya che, te aMtaHpuranI sarva strIo sAMbhaLI rahyI hatI. eTalAmAM kAvidA sakhI AvIne kahyuM, "he rapAminIrAjya udyAnamAM padminI caMdrakaLA gaI hatI, ityAdi je banyuM te sarva jaNAvyuM. zrI "zrIcaMdra ati suMdara che, paraMtu hajI kuLa jANyuM nathI, teo tyAM che? caMdravatIe kahyuM ke, tejasvI ane rUpavAna zrI "zrIcaMdra patinIne iSTa che, paraMtu kuLanI khabara haju nathI paDI, to tene kanyA kevI rIte ApI zakAya? te paNa cAle dIpacaMdra rAjAne jaNAvIe." Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 ]. zrI zrIcaMdra' kevali) ema ja thayuM. dIpacaMdra hasIne kahyuM, "he buddhizALI A kaI bALakanuM dhULanuM ghara nathI. padminI vaNIkane kevI rIte paraNAvI zakAya? ApaNuM zobhA zI? zubhamAMma rAjA pAse kevI rIte sAra dekhAze? caMdrakaLA dakSa che, jene tene kevI rIte vare? patinI pahelA suryavatInA putra sAthe vivAha arthe utsAhavALI hatI, paraMtu te maneraze to sarvahRdayamAM rahyAM chatAM paNa AvI icchA hoya te paNa ApaNA yazanuM zuM? svayaMvarathI vare. caMdrakaLAe sakhIne kahyuM, "he sakhI! zIdhra Aputra kayAM che? tenI tapAsa karI Ava. pAchI AvI kahyuM, "he svAminA! sarvatra tapAsa karavA chatAM kayAMya paNa zrI "zrIcaMdra' dekhAA nathI." duHkhI caMdrakaLAe gADha nizvAsa mUkIne kahyuM, "haju sudhI mAtA Adi paNa AvyA nahi, have huM nigI zuM karIza? have mAruM zuM thaze? puNyathI AvA, suMdara patine prApta karyA chatAM mArAthI zaramanA kAraNe kAMI kahI zakAyuM nahi jethI teo jAya che'! hRdayanA madhyamAM duHkhathI saLagatI caMdrakaLAe kahyuM, "huM gotradevI ! mArUM maMgaLa ane ucita kema karatI nathI? he citrane mera! mArA priyatamane kema roko nahi? ' patinA virahavALI kanyA svaprANane kevI rIte dhAraNa karaze? aho menA-popaTa ! mArA patine tame kema na kahyuM, patithI mUkAyelI strI kevI rIte rahI zakaze? "he divya putaLIo : mArA patine tame kema javA dIdhe? tame kema jaNAvyuM nahi ke, kanyA vilApa karaze ane pUchaze, mArA pati kayAM gayA? te gayA te mAruM dUSaNa che." eTalAmAM caturae tyAM je sAMbhaLyuM hatuM te sarva caMdrakaLAne jaNAvyuM. tethI duHkhathI caMdrakaLA mUrSita thaI gaI! zIta upacArathI patinI pharI jAgRta thaI. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIjuM [ 59 priyavaMdA dvArA caMdrakaLAnA svarUpane jANIne mAtA takSaNa AvI. pavinAnI sthiti joIne, khoLAmAM lIdhI. ane kahyuM, "he vatsa! eTaluM badhuM zuM dukha che tuM cittanI sthiratAne dhAraNakara, sarva kAMI zubha thaze. amAruM je kAI che te sarva tAruM ja che ! tuM tattvane jANe che ane dhIra che, mATe duHkhane dhAraNa na kara. svayaMvarathI tuM varaje." "he mAtA! huM tamArI kukSImAM utpanna thaI chuM, mArA manathI je varane varelI chuM, temane mUkIne bIjA koIne huM nahi varuM, svayaMvarathI have saryuMzrI zrIcaMdra' ja mArA pati che. bIjA koI nahi. nahite mane agninuM zaraNa ho! nizcaya jANIne caMdrAvatIe kahyuM, "he sainike ! dIpacaMdra rAjAne kahe ke zrI "zrI caMdranI tapAsa karAve' caMdrakaLAnI sarva hakIkata caMdrAvatIe dIpacaMdrane kahI rAjAe sabhAne takSaNa visarjana karIne, vINarava gAyaka ane amAtyathI yukta prathama zrI jinezvarajInA derAsarajImAM jaI vaMdana karyuM. rANI pradIpavatI sakhIothI yukta AvI. te sarvathI pUchAyelI padminIe sarva pUrva pramANe kahyuM. te sAMbhaLIne teo zrI "zrI caMdrane dekhavA arthe rAjamArga tarapha gayA. sakhIo prarAta upAya karI padminIne harSa pamADatI hatI tyAM to caMdrakaLAnI DAbI AMkha pharakIne zubha zukana thayA! dvArA zrI "zrIcaMdra'nA samAcAra maLatAM dIpacaMdra rAjA varadattanA grahe padhAryA. zrI "zrI caMdranuM dedIyAmAna rU5 lAvaNya ane kAMti Adi joIne rAjA camatkArane pAmyA ! sthApana karAvela siMhAsana upara dIpacaMdra bIrAjamAna thayA. vaMdana karatA evA zrI "zrIcaMdrane tarata ja rAjAe potAnA khoLAmAM besAIna, svahibanA saMgathI harSita thayA. varadatta zrI "zrI caMdranuM Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrI " (kevali) sarva vRttAMta rAjAne kahevA jatA hatA, tyAM, te vaNAra zrI dIpacaMdrane kahyuM, "he rAjana! zrI zrIcaMdranA prabaMdhamAM varNavyA hatA te A guNanA samudra che, emanA guNonuM bRhaspati paNa varNana karI zake tema nathI. - prItI Adi sarva AvyA, zrI "zrIcaMdrane dekhIne sarvane je AnaMda thaye te te kevali bhagavAna jANuM zake kharekhara AvA suMdara zrI "zrIcaMdrane joIne, pavinIne harSa kema na thAya? varadatte sUryavatInA putrane kahyuM, "he guNanA sAgara! pavinI sAthe pANigrahaNa karavuM te yogya ja che. jema "dUdha ane sAkara'! "kalpavRkSa ane kalpavalI" tema tamAre ne pazinIne yoga abhuta thaze. jethI he guNavAna! sarvanI AzAne tame pUrNa karA." "he zreNI ! tamAruM kahevuM yathArtha che, khullI rIte thaI na zake, kAraNa krIDA artha Adeza laIne huM Avyo chuM, mAtApitAnI AjJA vagara je huM pANigrahaNa karuM, te te mAruM dUSaNa gaNAyahuM temane zuM kahuM, temane AdhIta evA mane lajajA vizeSa hoya." caMdravatIe kahyuM, "tamAruM kahevuM kuLane sarvathA ucita che, pitA mAtAnI bhakti paNa suMdara che, pahelAM paNa aneka lokoe svabhAgyanI parIkSA arthe pagale pagale bhramaNa karyuM hatuM, temaNe zuM Adeza vagara paNa rAjaya ane pANigrahaNa Adi zuM navI karyuM? prAtamAM bha gyayoga saMpadA heya che, vaDIloe sthitimAM rahe che ane putra rAjya bhagave che pUrvanA puNya ane pApakarma sarvanA judA judA dekhAya che. tame zAstranA jANakAra che, mATe pANigrahaNane niSedha na kare." zrI zrIca ke vicAryuM, "mAtA tulya' rANIne zuM uttara ApuM'tyAM te sAhasathI vAmAMge kahyuM, "tamane zuM duSkara che, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trI , 61 mane to kaI kahetuM nathI, nahi te huM te tarata svIkArI lauM. dhana, rAjaya. pANigrahaNa Adi prApta thAya, te keNu na Icche? vakhate kahyuM, "A kAraNathI vizvavicitra kahevAya che! je halukama heya tene sarvatra vRti hoya che. ati AgrahathI ja zrI zrIcaMdra' pANahaNa svIkAraze! viveka e jIvanuM jIvatva che, mAna e moTuM dhana che! aho! vivekarUpI ratnahadayamAM che, paraMtu niHspRha che, dIpacaMdra rAjAnA vacanane tame hRdayamAM vicAre.' zrI "zrIcaMdra'nA guNAthI vidhAelI patinI paDadA pAchaLa abu sAravA lAgI, te caturAe caMdravatIne jaNAvyuM. caMdravatIe patinIne khoLAmAM lIdhI. pradIpavatIe kahyuM, "he zrI "zrIcaMdra tame kaLA AdimAM pravINa che, apUrva teja, lAvaNya ane kAMtithI dedIpyamAna che, aMgamAM kSatriyonuM teja rAyamAna dekhAya che, guNo AdithI sarvathA yeya che e huM jANuM chuM te padminI puNyazALI hovAthI tene prathama vivAha tamArI sAthe thaze. naimittike kahyuM hatuM, "padminInA hastasparathI tame ghaNuM kanyAne varaze ane rAjyane paNa pAmaze, emAM saMzaya nathI'! kuLabhUSaNa guNacaMdra takSaNa zukananI gAMThavastranA cheDe bAMdhI lIdhI. 'tamAruM nAma, kuLa, nagara Adi na jANatI padminI phakta dekhatAM ja buddhi pavitra thavAthI tamane varI, temAM pUrva bhavane neha ja nimittabhUta che ema tame mAne ! abu sAratI mUkavA gya nathI padminI zrI jinezvaradevanI pUjA Adi dhamane karatI ane siddhAMtamAM kahelA tavonI jJAtA evI, jenuM hRdaya samyaktvathI pavitra che! je rAtri ane divasa thI paramekI mahAmaMtranuM dhyAna ghare che evI suzIlA satI kharekhara jene manathI varI che, tene ddha paNa anyathA karavA samartha nathI! mATe che bhaNIne sarvane sukhI kare." Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI "zrIcaMdra vali) ani dakSiNyathI ane pazcinInA atisnehathI mahArANIne zrI zrIcaMdra uttara ApavA zaktimAna na hovAthI nA na pADI zakyA pradIpavatIe temanI saMmati mAnIne, ati harSathI caMdrakaLAne bolAvIne kahyuM, "he pazinI! ISTavara zrI "zrIca drInA kaMThamAM varamALA paherAva. aMkhaDa AnaMda yukta zrI "zrIcaMdranA mukharUpI caMdrane nirakhatI evI takSaNa varamALA paherAvIne, svadaSTine zrI zrIcaMdra' upara sthApIne, lajjAthI mAtA pAchaLa ubhI rahI! sarvatra ati utsAhathI mahatsava pratye ! kaMIka vicArIne, bahAnuM kADhIne zrI "zrIcaMdra' nIce gayA! guNacaMde kahyuM, "vakhate zrI "zrIcaMdra kuzasthaLe jAya" tarata ja vAmAMga, caturA Adi temane ratha pAsethI pAchA laI AvyA caMdrAvatIe kahyuM, "kaMIka praznotara kare, jethI vidyAbhyAsa Adi jaNAya." caMdrakaLAe caturA dvArA pUchAvyuM "pAnanuM bIDuM kevuM che ? zrI "zrI caMdre kahyuM, "satya vacanarUpI bIDuM che, samyaktvarUpI sopArI che, svAdhyAyarUpI kapUra che, zubha tatvarUpI mazAle che ane te ziva sukhanA kAraNabhUta che." snAnanA guNe pUchayA. 'snAna manane prasanna karanAra, duravanane nAza karanAra, saubhAgyanuM gRha, maLane dUra karanAra, mastakane sukhakArI, kAma agnine jAgRta karanAra, strIonA kAmanA astrarU5, zramane haranAra che! zrI "zrIcaMdra' pUchyuM, "he caturA! pAnanA guNo kaho ane A bIDuM grahaNa kare." vikasvara romarAjavALI caMdrakaLAe grahaNa karIne madhura svare kahyuM, "pAna kaDavuM, tIkhuM, garama, madhura, khArUM ane kaSAya rasathI yukta, vAyune haranAra, kRmine haNanAra, mukhane alaMkAra, mukha vizuddhi karanAra ane kAma azcine tavanAra che evA pAna bIDAnI prasAdI ApazrIe ApI che ! Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIju aMtara guNe kaho." "paraspara priya vacana rUpI pAna che, premarUpI sopArI che, saviveka25 masAlo che, sateSarUpa pUra che." pavinIe khIcaDInAM aMtaraMga guNe pUchyA, guNarUpI akSata che, samaiitrIrUpI dALa che ane sabhyatvarUpI saMpUrNa dhRtathI yukta khIcaDI Agavo"! zrI "zrIyaM pUchyuM, 'lApasInuM varNana kare." "sukSma ghaune bharaDe, dhRta, goLa, zrIphaLanA kaTakA, drAkSa, khajura, suMTha, taja, marIthI yukta, daiva puSpa karIne, suMdara trAMbAnI kaDhAImAM, maMda agni para zekAyalI, pracura dhRtathI yukta, dhanya purUSa hemaMta RtumAM Aroge che." caMdrakaLAe bhUphUTInI saMjJAthI, kevIdAe aMtaraMga lApasInuM pUchayuM, cittanI bhaktithI zobhatI evI traNa prakAranI bhaktirUpI lApasI, haMmezA zobhAnI vRddhi pAme che! pavinIe vaDanuM pUchyuM, hiMga, marI, maracuM, mIThuM ane suMThathI pUrNa madhyabhAgavALuM te rinagdha evuM te sArA svAda ne gaMdha che, jethI parimala vizeSathI yukta, je dAMtane vaccenA kheluM je tarataja bhUbhUka zabdane vyakata avAja karatuM evuM, premALa patnIthI premapUrvaka apAyeluM suMdara vaDuM dhanya purUSanA mukhamAM praveze che. vAmAMga ane caturAe caMdrakaLAne vinaMtI karI, arthAtarathI zrI "zrIcaMdanA nAmanuM varNana karo. vAraMvAra pUchayuM. lakSmIne krIDA karavAnuM sarevara, aTTahAsyanuM samUha, dizApI strIne mukha jovAnuM darpaNa, rAtrIrUpI zyAmalatAnuM pupa, AkAzarUpI samudramAM phINanuM utpanna thavuM, tArApI kAmadhenune maha, vininuM gRha, kAmadevanuM chatra, jasmArUpI sudhAnI vAvaDI je lakSmIthI yukata caMdra evA zrI "zrIcaMdra' haMmezA vijayane prApta kare.' Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIpadra(kevali) sarvanA atiAgrahathI zrI "zrIca kahyuM, "kAmarUpI brAhmaNane kAra, AkAzarUpI bhUMDanA dADhane aMkura, tArApI metIonI chIpa, aMdhakArarUpI hastionuM aMkuza, zRMgArarUpI tALAnI cAvI virahiNanA mAnane kApavA arthe kAtara, saMdhyArUpI vezyAnA nakhanA prahAra samAna ane caMdanI kaLA samAna, evI A caMdrakaLA zobhe che." zrI "zrIcaMdra'nA tattvajJAna kaLA ane vidvatAthI camatkAra pAmelA sarve hasatA hasatA kahevA lAgyA, caMdra ane caMdrikAne kharekhara sarakho ga thayo che! ema tavatA, prAtaHkALe sarva zrI zrIcaMdrane rAjamahelamAM laI javA taiyAra thayA, tyAre varadatte kahyuM, "Ama nahi Ave, kAraNa teo haMmezA ravagraha zrI jinezvara devAdhidevanI pUjA Adine kare che" caMdrakaLAthI yukta sarva gayA. dIpacaMdra rAjAnA AdezathI jyotiSIe kahyuM "avAtI, kAle vaizAkha suda panuM lagna ati zreSTha che, te zubha grahathI zezita ati zubhamurhata che, ghaNuM rekhAothI zobhatuM sAdhI levuM te ja che." kozala dezathI zubhagaga rAjA AvI na zake paraMtu ati zubha che te, tatkALa vivAhanI sarva sAmayI taiyAra karavA Adeza karyo. pradIpavatIe vicAryuM. mArI putrI sUryavatInA nagaranA zrI "zrIcaMdra' che tethI te putrIno putra gaNAya! tethI tene vivAha mahotsava bhAre karavo joIe." 7 mALAnA mahelamAM sarva sAmagrI taiyAra karAvI, pradIpavatIe svamukuTa, kuMDaLa, hAra AdithI aMlakRta karyA. . paraMtu zrI zrIcaMdra dedIpyamAna zarIravALA hovAthI sva cheAbhUgothe ja zobhatA hatA, nahi ke pradIpavatInA AbhUSaNothI ! ati suMdara lagna, jotiSIe karelA vidhithI, kuLastrIothI gUMjatA dhavala maMgala gItagAthA ane vAcharonA madhura Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIjuM are devI sarva dizAonuM mukha eti nAdamaya banyuM tyAre, cAre tarapha caturaMgI sainikethI yukta, zrI zrIcaMdra' hati upara ArUDha thaine, lagnamaMDapamAM padhAryA tyAre pakhaNathI poMkhAyalA. mAMyarAmAM bIrAjyA! uttama lagnazanA udaye pavitI caMdrakaLA sAthe hastameLApa karAvyo. utkRSTa sarvavidhi, tArAmaitraka Adi sarva nidhIe karAvyuM. dIpacaMdrarAjAe ane nagaranA lokoe zubha suMdara che. prApta thavAthI ati harSa thI, zrI 'bIcaMdrane vivAha utsava utkRSTa vidhithI ujavyo ! dIpaca ke azvo, rane, caturaMgIsenA, Adi sarva hastameLApa samaye harSathI ApyuM. caMdrAvatI rANIe devA hAra dharaNenDe Apela zrI zrIcaMdra'ne AnaMdathI Apo ! caMdrALAnA bhAI vAmAMge siMha purathI lAvela pAMca varNana 500 500 azvo, ratha, hastinuM yugala, vIMTIo, vastro, suvarNa, palaMga, kaLA, sihAsana, thALA, moTuM Asana, ozIkA, ca davAo, vAgoLatI evA gAya , kuMbha, vAhana, 5Ta, paTaNA, nAnI uMmaranI dAsIo je aMgane dAbanArI ane bhakti karanArI evA, bhadrAsana, dhvajA, za stranI peTIo, khaDaga, bhAlA, talavAra, baMduka, cakra, DhAla, bakhatara AdinI bharelI peTIo, pratyeka 500-500 AbhUSaNe, 16 navAbaddha nATaka, caturA, kavitA, naMdA, priyavaMdA, Adi AbhUSaNathI yukta ra sakhIo, chatra, cAmara, hastio, rAjyanA sarva cihno Adi sarva jamAIrAjane ApIne kahyuM, "zubhagaga rAjA pachI vistAthI sarva A pazrIne Apaze." bIje divase prabhAte mugaTa Adi sarva paherIne zrI brIcaMdra' hati upara ArUDha thaIne, padminI caMdrakaLAne AgaLa karIne, dIpazikhAmAM sthAne sthAne jyAM gIta, nRtya- Adi thaI rahA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrIcaMdra' (kevali. che, evA mArga upara kanakadatta zreNInI nAnI putrIe zrI zrIcaMdanA upara anurakta thaIne, pitAne kahyuM, "A mArA pati thAo. huM bIjA koIne na varUM." "tuM mUDha che, pavinInA hastagrahaNa arthe rAjAe cha pahAra samajAvyA tyAre sajaja thayA to te tane kevI rIte varaze"putrIe bhujapatra upara breka lakhIne upara pupanI mALA vIMTIne gavAkSamA ubhI rahI, jyAre hasti nIce Avyo, tyAre zrI "zrIcaMdra' upara nAkhyuM te joIne uMce jatA anurAgiNI kanyA jeI! ' japatramAM vAMcyuM, je kamalinIe caMdrane je nathI, tene janma eLe jAya che ane je caMdra svakiraNothI kamalinIne khIlavato nathI, te caMdranI utpatti paNa nirarthaka gaNAya. te caMdrakaLAne arpaNa karyuM. ahitahi sthAne sthAne dAnane detA zrI, zrIcaMdra ane caMdrakaLA sva mahelamAM AvyA. rAjAe yathA ucitavidhi karIne, bhaktithI nagaranA sarva janane bhojana karAvAne, sanmAna karIne vidAya karyA. kanakadattanI kanyAe dAsI dvArA caMdrakaLA pAse uttara bhAMgyo, padminIe kahevarAvyuM, "avasare vAta." - tilAmaMjarInA hastagrahaNa arthe tilakapura padhAravA dhIramaMtrIe zrI zrIcaMdrane ati AgrahathI vinaMtI karI. kamala jevA mukhavALAe kahyuM, "emAM huM kAMI na jANuM. paraMtu temAM lakSmIdA jANe vINAve kahyuM, "ApanA addabhuta guNonI rastuti karavAnI icchA ." "hamaNa atre nahi." zubhagAMgarAja ave tyAM sudhI sarva rokavA mAMgatA hatA paraMtu na rakAta avanI anumati meLavIne, bIje ja divase sarva vastuothI yukta kuzasthaLa tarapha dhapyA. jarA AgaLa gayA pachI zrI zrIcaMdra dIpacaMdra ane sane rekIne, pRthak pRthak namaskAra karIne vidAya Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trIjI [;F mApI temanI bhaktithI sa` khuzI thayA. pradIpavatI ane mAtA cadravatIe, kuLAMganA yeAgyahita sikSA ApI. gurU ane patinA Agamana samaye ubhA thaI namratAthI vArtAlApa karavA, temanA caraNakamaLa upara dRSTi rAkhavI, jAte AAsana Apavu ane sevA karavI, teo nidrAdhIna thAya te pachI nidrA levI ane teo jAgRta thAya te pahelAM jAgRta thai javuM ! esa kuLavadhUne dha' kahyo' ! sava hitazikSA ApIne azrubhInA leAcanavALAne pAchA vaLatI vakhate, vastra, suvaNu ane dravya Adi zrI 'zrIca ke' ApyAM gheADIvAra rahIne vAdattane paNa pAchA vALyA. kuzasthaLe javA utsuka evA zrI zrIcake' padminIne parivArathI yukta samajAvIne, guNacaMdrane sarvAM bhaLAvIne, raca upara ArUDha thaine vegathI teja rAtrInA zrIpuramAM ratha mUkIne, kurazasthaLe pitAnA caraNane namana karyuM.. lakSmIdatte ane lakSmIvatIe harSoMnA mAMsu kheravatA zrI 'zrIcaMdra'ne sparzI karI kahyuM, pAMca divasA viyeAganA evA gayA che ke zatrune paNa evA divaseA na Ave, ATalA divasA sukhane bhAkatA krAM thayA? kcchAthI ke baLAtkAre rAyA hatA.' 'ApazrInI kRpAthI satra jaya, saukhya ane sanmAna prApta thAya che! kAika sthaLe sukhapUrvaka krIDAne karatA hatA, tyAM te! varadatta zreSThI baLAtkAre svagRhe thai gayA ane tyAM vizALa mahAtsava thayA ! Aje prabhAte temanI rajA late Avye chuM.' 'pratApasiMhe tArU adbhuta jANIne, tane ratnapura nagara meTa ApyuM che, teA zubha divase yuktithI rAjAne bheje.' pUjyAnA Adeza pramANabhUta thAva.' lakSmIvatI zarIra ane vastra uparathI rajane khaMkheratI hatI tyAM te hasta upara mIMDhaLu joine Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI zIya (kevali harSita thaIne patine kahyuM, 'hasta upara vivAha sUcaka kaMIka dekhAya che? "he vatso ame harSita thaIe tevI vadhAmaNuM kahe." zrI zrIcaMdra' kahyuM, "alabhya lAbha prApta karAvanAra prabhAvazALI kaMI ne tithIe bAMdhyuM che ! keTalAka divase mahelanI upara jharUkhAmAM zrI "zrIcaMdra' ubhA hatA eTalAmAM te vAtrone madhura svarothI dizAe pUrAI maI! patinI, guNacaMdra Adi, sarvane AzcaryamAM garakAva karAvatA AvI rahyA hatAM, tyAre loko pUchI rahyA hatAM, "A rasAle kayAM jaI rahyo che ! lakSmIdattanA AMgaNe AvatA kolAhalathI, vIMTI Adine chupAvatA saMbhrAta thaI zreSThIe pUchyuM, "A zuM che? bahAra AvI sainyane joIne AkuLavyAkuLa thayA ! eTalAmAM te guNacaMdra vaMdana karI kahyuM, "he pUjaya A padminI caMdrakaLA ApazrI vahe che. vivAha AdinI sarva hakIkata kahIne, caMdrakaLAne kahyuM, he padminI! ApanA pati ahiM che. A ApanA sasarAne page lAge." chIe AzcaryathI pavinI sakhIethI parivarelI nirakhIne, ati utkaMThAthI sarva hakIkata patnIne kahI! guNa ke pUchyuM, "he zre? A sarvane kayAM rAkhavA che? 'bhAgyazALI zrI "zrIcaMdrane pUcho." upara jharUkhAmAM birAjamAna zrA "bIcaMdrane mitroe vinaMtI karI. sainike Adine AdarapUrvaka bolAvIne yathAsthAne javAnI AjJA karI ratha ane azvo Adine zrIpuramAM rAkhyA. zekIe kahyuM, "he vatsa! A sarva utkRSTa karyuM paraMtu amArI raja paNa lIdhI nahI? AvuM vairya, ahaMkAra rahitapaNuM Adi sarva kAMI AzcaryakArI che ! amane praveza mahotsavane paNa Ana da prApta na thayo. 7mA mALe vAsagRhamAM pazinI sakhIothI yukta pati sAthe vArtA vinaMtI Adine karatI sukhapUrvaka rahI. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNuM jI [ F zreDhInA mahelamAM maMtrI, zreSThIo AnaMdathI AvyA AghethI yukta. pUrva gIte| AdithI guMjI uThayuM ! mahAna mahAtsavamAM gIta, nRtya, dAna mAthiI ati utkRSTa zAbhAthI ane dAyo Adi dekhIne sarvAne AAna thayA. TalAka zrI 'zrIcaMdra'nA puNyane, bhAgyane, guNeAne, rUpane, ratha ane azvo ane keTalAka padminInA mukhakamaLa, rUpa AdinI prazaMsA karavA lAgyA! HE Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNathuMH jayakumAranI kapaTalIlA dhIra maMtrIne vaNAravathI yukta jayakumAre jANIne, gAyAne teDAvIne kahyuM, "ii zrIcaMdrane prabaMdha te mane saMbhaLAve ane tArA upara saMtuSTa thaIne, je joIe te mAMgavAnuM kahe, tyAre temanA rathanA je be azvo che, temAMthI eka mAMgI le. je ema tuM karIza te, tane adhika mUlya ApIza. A nizcayathI avazya karavuM. temanA bhaya ane dAkSiNyathI kabulyuM. A kapaTabAjI zrI "zrIcaMdra'nA rathanI apUrva gatine khalita karavA artha jayakumAre racI. jevI bhavitavyatA hoya tevI buddhi thAya che." zreSThI pAse yuktithI vINArave anumati meLavIne, gAvA mATe taiyArI karI, tyAre maMtrIo, zreSThIo, svajane, nasnArIo Adi sarva harSathI AvyA. vadhUothI yukta utkaMThApUrvaka lakSmIvatI beThI hatI. dhIramaMtrI parivArathI yukta ane nagaranA aneka leke beThA hatA. vINaravanuM saMgIta karNane sukha utpanna karanAruM hatuM! prabaMdha ane rAtrinA aMte zrI zrIcaMdranA guNonA aneka loka bo. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prakaraNa cAthuM [ 71 "he zrI "zrIcaMdra'! caMdra manohara kinI kaLAthI, para priyAne sparza kare che! je pRthvIne haMmezA nirmaLa kare che. te pRthvI upara haMmezA nirmaLa hoya che.! he kI "zrIcaMdra'! cittamAM vizuddha buddhi che! sukhamAM suMdara vANI che! lalATamAM bhAya che! gRhamAM lakSmI che! bAhumAM vIratA vasI che! vANImAM satya che ! karatamAM dAna che ! tvacAmAM kAti prakAze che! manamAM zrI arihaMta paramAtmA bIrAjamAna che! kriyAmAM dayA vaselI che! jethI tamArI kIrtine rahevA arthe tamArAmAM sthAna na hovAthI, kIrti daze dizAomAM phelAI gaI che ! he zrI "zrIcaMdra'! makhamAM kamaLanI buddhithI! hRdayamAM gaMbhIra samudranI zaMkAthI ! nAbhimAM pradhadahanI zaMkAthI! bane nayanomAM khIlelAM kamaLanI zaMkAthI! zarIramAM rUnI zaMkAthI ! lakama vaselI che"! "samudra khAre che, caMdra mAM thI dUSita che ! sUrya uSNa kAntivALe che. ka5tA lAkaDuM che! ciMtAmaNI paththara che! kAmadhenu pazu che! vAdaLAM capaLa che ! merU dhananA kamalAthI adrazya che! amRta zeSanAgathI gherAyeluM che. A kAraNathI e sarvanI ApanI sAthe sarakhAmaNI karI zakAya nahi." saMtuSTa thaine zrI "zrIcaMde kahyuM, "he vINArava! IcchA anusAra ratha, azva, dhana, vastra, gAma Adi mAMgI le ! mUDha ane maMda buddhivALA viNAra, vAyuvega azvane mAMgyo. apa puNyavALAne viveka kayAMthI hoya? kAraNa karmane anusaranArI buddhi hoya che. "teM A zuM mAMgyuM ? ThIka ! kahIne guNacaMdrane kahyuM, "zrIpurathI rathane lAvAne, vAyuvega vINaravane Apa ratha 2mAvyo tyAre zrI " caMde kahyuM, "he vINaravA vAyuvegathI tAruM kArya siddha nahi thAya, to ranothI jaDelA A sugara ane mahAbaLavAna vAyuvega ane mahAvega azvo le." uparAMta Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrI " (kevali) bIjuM dhana ApIne sanmAna karyuM. cirajIva'! ema jaya jayakAra gAjI Uge bIjA kavie kahyuM, "he vIra! bI bIcaMdra' tame jayane pAmo! tame koNa che? huM kavi chuM. A zuM che? kAgaLa che. emA zuM che? kAvya che. temAM tho guNa kahevA yogya che? adabhuta sa. he kI "khIcaMdra'! ApazrInA ujvaLa yazathI, jagata ta thayuM che, caMdramA ane kAjaLamAM je zyAmapaNuM dekhAya che. te ApanA zatruonI baMne duHkhathI dekhAya che." "he zrI zrIcaMdra'! Apane yaza traNe jagatane zobhAve che. vizALa kamaLathI yukta, brahmarathAne haMsanuM bALa che, AkAzamAM kamaLanI jema, bhamarAonI zreNu cuMbana kare che! tema tamArA yAtra jagatane cuMbana kare che, tema kavie kahyuM, "caMdra arata pAme che tyAre caMdranuM kalaMka kayAM jAya che? satapurU hitane kai che. A traNe padavI tamane che! kavione dhana, AbhUSaNa Adi ApyuM ane mAMgaNane paNa yathAyogya ApyuM. madvAjanA ane arvanuM sanmAna karIne, zrI "zrIcaMdra gauravathI bhajana karAvIne, vastro ane suvarNathI sarva koine saMtoSyA ! te ati utkRSTa udAratA joIne, sarva camakAra pAmIne belA, mahAbhAgya !"he sadgaNo! rAjAo ane rAjakumAra paNa ATaluM ApavA zaktimAna nathI. A zreNI putra hevA chatAM isu yAcanA karatAM 6 maNuM adhika Ape che'! sarva sva sthAne vidAya thayA. atizaya harSathI azvothI yukata ratha laIne vINArava . bIjI tarapha lakSmadatte sevake sAthe vicAraNA karI, "bAvA paMcabhadra azvo pharI puSkaLa dravya ApavA tAM paNuM prApta thaze nahi. ati udAratAthI ApI dIdhA! game te mUlya cUkavIne paNa azvo pAchA levA joIe.' Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa zuM. * zrI "zrIcaMdrane kahyuM, "dAna ApyuM te te sAruM karyuM, paraMtu rAjAnA dAnathI paNa adhika che ! zreSathI jayakumAra chiddho jue che ema dhIramaMtrIe kahyuM hatuM, te zuM khabara nathI? je azvo ane racanA lIdhe ATalI badhI bhUmi te joI, te jyAM ane tyAM, jarAtarAmAM kema ApI zakAya? rAjAne khabara paDaze te te paNa gusse thaze, kAraNa evA rAjA pAse paNa nathI. mATe enuM mUlya ApIne pAchA grahaNa karavA joIe." kaMIka vicArIne vinayapUrvaka kahyuM, "he pitAjI! A eka aparAdhanI kSamA kare. dIdheluM dAna pAchuM na ja levAya! ApeluM pAchuM lauM to huM halakAmAM paNa halake kahevAuM! te ratha ane azvo kayAM? te sarva puNyathI ane bhAgyathI maLyA hatA ane maLaze." ema kahI svasthAne gagA. tyAM cittamAM vicAryuM , "parataMtratAne dhikAra che! zuM ApyuM che? AvI rIte kema ApI zakAya? ane rahevuM te have khATalAmAM mAMkaDa rahe tevuM che, to atre rahevuM te yaMgya na kahevAya. sAhasathI kaI siddhi thatI nathI? suvidhAvALAne videza zuM che ? samarthane zuM bhAre che ! priyavAdIne para koNa che? bhramaNathI vividha cAritrane jANI zakAya. svaIcchA anusAra have judA judA deza dekhavA prayANa karyuM." pitAne paNa jaNAvyA vinA ane guNacaMdra jANaze te baLAtkAre rokaze athavA mArI sAthe Avaze te tene mArA kAraNe tenA pitAne viga thaze. pazcinIne jaNAvavuM joIe, nahitara mArA viyogathI ati duHkhI thaze. te kevI rIte raheze? hariNInI pramANe tene ahiMthI ane tathiI bhraSTa kema karI zakAya. te suMdara vArtAlApathI hRdaya dekhADIne, sarva jANakarIne vidAya thAuM! AvIne guNacaMdra vinaMtI karI, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zIza" (kali) che mitra! lakSmIdattanA te vicAra jANIne buddhizALI vINAve mArA dvArA vinaMtI karI che ke, "jayanA kahevAthI meM azvonI mAMgaNI karI hatI. paraMtu mArI icchAthI nahi. te have huM rAjaputra pAse jaIza nahi. mATe mane ucita suvarNa ApIne azvothI yukata ratha laI le. ... " ApazrInuM dAna cakavatIMpaNuM huM jANuM chuM ! aSothI yukata dAnanuM phaLa vizALa che ! maNi, muktAphaLa, dhana, vastra AdinA dAnathI he vIra! amane kharIdI lIdhA che e guNethI ame baMdhAI gayA chIe Ape je ApyuM che, te bIje keNa ApI zakaze? te kRpA karI A azvothI yukta rathane grahaNa karIne mArA jamaNAstane mukta kare"! "he mitra! vINAravane kahevuM, A hastathI ApelA dAnanuM have mane koIpaNa projana nathI." kahyuM che, "sajajananA mukhamAM eka jIbha heya che, brahmAne cAra, agnine , kArtikasvAmIne 6, rAvaNane 10, zeSanAgane hajAra ane durjanane lAkha ane kroDathI paNa adhika chabha heya che!. hajuM kAMIpaNa IcchA hoya te te paNa laI jA." * jatA evA mitrane AgAmI virahanI rakRtithI, Adunaya nathI yukta zrI "zrIca kahyuM, A pramANe karavuM na hatuM. te have pitAne zuM kahezuM ? have zuM karazuM? A duHkhathI'duHkhI che, te mitra! darpaNanA pratibiMbanA pramANe huM karIza te tane duHkha thaze! le te duHkhathI varya! mArI je kIrti che ane saMpatti Adi che, te sarve tAre kAraNe che, te tenAthI tArI icchA anusAra karavuM! vegathI dhana ye AvIne kahyuM, "he svAminA uttama ayo trIpurathI AgaLa jatA nathI, vaNAravAnI preraNuM nibaLa thaI che! Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa 26 ' ' = = = zrI caMdranI mahAnatA tahANa mitra, sainike AdithI yukta zrIpuramAM AvyA. sva svAmIne dekhone uMcethI haNahaNIne harSa vyakta karyo. te dekhIne zrI zrIcaMdra'nA nayanamAM artha AvyA, snehathI azvone thAbaDe che tyAM to azvoe paNa abu kheravyAM! temanuM sanmAna karIne, temanA guNonI prazaMsA karIne kahyuM, "he bhadro! tame banne mArA hasta samAna che ! mArA citta, naitra ane hastathI jarA paNa utaratA nathI, to paNa mane e samaya Avyo che ! varadAnathI huM devAdAra chuM, mATe tame gAyaka sAthe jAva." teo zrI "mIcaMdranA kahevAthI dhayA ! te azvonA guNonI zreNIthI hRdaya bharAyuM ! guNacaMdrane sarvAdhikArI tarIkenI yukta karyo. dhanaMjyane senApati tarIke niyukta karyo. bIjAone paNa gya sthaLanA adhikArI nImIne, kalA ane mahelamAM kArya karanAra sevakene suvarNa ane dhana Adi ApIne, yathA yogya hitazikSA ApIne, judI judI rIte kahIne, zrIpurane svarga samAna banAvIne, zrI "zrIcaMdra rAjAnI jema, 15 hajAra aMgarakSa, pa00 baMdIjane, bhATa, vAjIMtrothI yukta, vegathI kuzarathaLamAM vamahelamAM padhAryA. dhIramaMtrIe zrI zrIcaMdane namIne, guNacaMdrathI yukata lakSmadatta zreNI pAse AvIne vinaMtI karI, chIe kahyuM, "he dharamatriI ! be divasa rAha jue zrI zrI caMdra pratApasiMha rAjAne bheTavA jaze tyAre tame paNa jaje, tyAM rAjAne vinaMtI karavI, Adeza anusAra thaze. sUryavatInI bhANI patinI paNa temane bheTavA jaze." bhojanazALAmAM zrI "zrAcaMde kahyuM, he mAtA! lADavA Apa.' ghaNuM lADavA ApyA. bhAvathI kaTa karIne, patnIo ane sakhIone sarvane vaheMcI ApyA. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrI " (kevali) buddhizALIe saMdhyAbhojana ekI sAthe karyuM sva mahelamAM kaNakeTathI Avela maMtrIo sAthe hisAba karavA guNacaMdrane ane bIjAone judA judA kAryamAM yojIne, rAtrInA prAraMbhe pavitIne mahelamAM padhAryA. praphulita hRdayathI caMdrakaLAe ati harSathI, mana, vacana ane tanathI, svaIcchAthI patinI adbhuta sevA karI. pitA sAthe thayelI sarva vAta kahIne, "je pitA Ama kahe to, te kene kahI zakAya? AvuM alpadAna paNa cagya na lAgyuM to svaIcchA anusAra kharekhara dAna kevI rIte ApI zakAya. gaMbhIra vicAraNuM meM koI divasa pitAnI AjJA uthApI nathI, Aje prathama ja AjJA pALI zakAI nathI. mUlya ApIne dAna pAchuM levAnI rajamAtra paNa icchA nathI. amRtarasathI paNa adhika evI mAtA, pitA ane gurUnI AjJA je mAnato nathI, te duSTa buddhivALo sarvathA mRtyu pAmele che. hRdayamAM te huM jANate hato, chatAM paNa te pALI nathI, tethI huM puNyahIna ane kadAgrahI chuM'! vicAryuM, "aho Azcarya che! zuM svAmInI namratA che ! gurUbhakti, dhananI zakti ane cittanI gaMbhIratA! kahyuM, "he nAtha! ApazrInuM mana anuttara che. A buddhi dAna, puNyane anusaranArI che! kuTuMbamAM kaI kevA prakAranA hoya che! ApaNe sukhethI rAjane bhagavazuM'! zukananI gAMTha takSaNa bAMdhI. kahyuM, he priye! te to teo jANe! sva svAdhIna kaipaNa nathI! to have huM mehuM kevI rIte dekhADuM? mATe huM dezATanA arthe alpa samaya mATe dezAMtara jAuM? mAre sarva sukha che paraMtu koNa jANe che ke, kAnA bhAgyanuM che? je mApa puNya haze te huM kautaka jevAnI IcchAthI bhramaNa karI, svapa samayamAM Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cothuM = = pAcho AvIza! jANevathI haNAi, hRdayanA dukhathI du:khI padminI radana karatI evI belI "ha deva ! A pramANe zuM kahe cho? pati, sAsu, sasarA Adine dukha uddhanA kAraNabhUta hamaNuM ja zuM huM viSakanyA thaI? he nAtha! ApazrIne zuM ochuM che? haritao azvo, ratha, sainike, suvarNa, ratna Adi vizALa sAmayI che! zuM ApazrInuM puNya joyuM nathI? bhaviSyamAM jozuM? temAM kAMIpaNa zaMkA nathI. ApaNI atre rahe. zrIcaMde kahyuM he cittane jANanArI! dhIra thA, he kalyANa rudanathI zuM? te to amaMgaLa che, mATe tethI sayuM. he abaLA! zuM bhavaduHkhane jANatI nathI? to abaLA na bana paraMtu sabaLA bana ! sAsu sasarAe je khAyuM che, te mane kAMI catuM nathI paraMtu huM je svabhujAthI prApta karUM temAM zejA gaNAya. mane badhAthI tuM vadhAre priya hovAthI phakta tane ja pUchayuM che, mAtA, pitA ke mitrane paNa pUchyuM nathI. to he bhadra! je javA rajA Ape to Aje icchita sAdhuM.' caMdrakaLAe kahyuM, "he svAmina! A buddhi purUSapaNAnI ane vacanathI paNa agocara che! "vizALa mAnahastie abhimAnarUpI vRkSane, dInatArUpI vanamAM bhAMgyuM ! tethI guNarUpI pakSIo uDI gayA sukharUpI phaLa kharI paDyAM. cAretaraphanA phelAyelA vazarUpI jhamakhAM ane pramodarUpI haraNIAone vinAza thayo" "he nAtha! mane laI cAle, zuM patnI pati sAthe jatI nathI? huM bIjA badhAnA viyoga sahavA samartha chuM paraMtu Apane viyoga kSaNavAra paNa sahana karavA samartha nathI. mane kSaNavAra paNa viga na thAva! ghaNI sakhIomAM paNa A pachI vinA ekalI ja chuM. mArA prANa ApazrIne AdhIna che. ApabrA je sukhI to huM paNuM sukhI. pUrvanA puNyathI stha ne sthAne ApazrIne sukha prApta thaze" Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "8] . . .. zI "zrIcaMdra' (kevahi) - haMmezAM mane duHkha ahiM thaze. he svAmina! laI javAthI mArgamAM kAMIpaNa harakata nahi Ave. ApazrInA zarIranI chAyA pramANe huM rahIza, mane kRpA karI AjJA Ape. zrI zrIcaMdra' kahyuM, "he buddhizALI padminI! tuM tArA kuLane ucita kahI rahI che, paraMtu pravAsamAM kayAM grISmaRtunI karkazatA ane kayAM tArI sukamaLatA? kayAM kSadhAtRSAnI hADamArI ane jyAM tuM rAjaputrI kayAM suryanA ugra kiraNethI tapelI bhUmi ane kayAM tArA sukomaLa ciraNe kayAreka garamI, kayAreka ThaMDI, kayAMka vastI ane kayAMka ujajaDa! kyAMka saraLa ane kyAMka ati viTa mArga! te pagale pagale ati STa paDaze, mATe te snehavALI ! tArA sAthe mane paNa dukha paDaze. mATe svayaM vicArIne mArA AdezathI, pativratA ahiM ke tArA mAtApitAne gRhe rahIne harSathI devAdhi devanI pUjA Adi dharmane karate dharma ane tArA zIlAnA prabhAve mArgamAM huM sukhI thaIza.' vavastrathI caMdrakaLAnA abrune lUchayAM. | maNi, AbhUSaNa Adi ApIne hitazikSA ApI ati pravINa evI padminIe, javAnA nizcayavALA patine jANIne, patinA hitane icchatI evI gadgad karI kahyuM, "je huM jAva ema kahuM to mArAmAM sneha nathI. je na jAva ema kahuM to apamaMgaLa kahevAya! rahe ema kahuM to udAsInatA kahevAya. sAthe ja AvIza to kadAgrahIpaNuM kahevAya. je sAthe nahi AvuM ema kahuM te, mArI tucchatA kahevAya. prayANa veLA zuM kahevuM te huM jANatI nathI.' madhirAja mahimA padminIe kahyuM, "he prANanAtha! te paNa zrI gura mahArAjazrIe zrI navakAramahAmaMtrane ghaNe mahimA kahyo che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cothuM" te AtmarakSA navakAra maMtra mastakanuM ane mukhanuM rakSaNa kare che, kAyAnuM bakhtara thAya che, paganuM rakSaNa kare che, to pAMca padethI haMmezA AtmarakSA karavI. cUlikAthI bhUmi vajumaya zilA thAya che ane cAre tarapha kheranA aMgArAthI racelI khAI thAya che. 4thI cUlikAthI kilo upara vajAmaya maMDapa racAya che, tethI zarIranI bAhya rakSA karavI. arva koI suMdara avasare, yuddhanI veLAe, mArgamAM ane bIjA prasaMge AmaMtrathI rakSA karavI.' "zrI maMtrAdhirAjanA prabhAve zatru, cera, vAgha vaitAla AdinA sarva bha dUra thAya che. maMtra gaNavAthI ane maraNa karavAthI, pagale pagale saMpadAo utpanna thAya che! e mahAmaMtranA dhyAnathI khApazrInuM athANuM thAo! he nararatna! ApazrInuM turata zubha Agamana thAo! ApazrIne sarvatra vAMchita prApta thAva'! e zubha vacanane grahaNa karIne, ne vArtAlApa karIne, zukana arthe phaLa svIkArIne, dravyathI yukta, nityanA veSamAM nagara bahAra AvIne, je dizAmAM zubha pakSIoe zubha zukana karyA te dizAmAM, jemanI sAthe pUrva karma hatAM evA viruddha pratApasiMhanA putra prayANa karyuM. prabhAte avadhUtane joyA. dezATanaH mUlya ApI tene laine, svajane gepavI te avadhUtanA veSe uttara dizAmAM AgaLa dhapyA. kAma, nagara, udyAna, nadI, sarovara, kUvA, giri ane mA Adine jetA, koI vakhata kavacita sthaLe zrI "zrIcaMdrano prabaMdha sAMbhaLatA kayAMka rAdhAne rAsa sAMbhaLatA, kayAreka vArtA, kAvya, gIta ane suvegaratha, paMthako azvo, padminInA varNana sAMbhaLatA, kayAreka kheDUta strIo kedAra rAgamAM gAtI, kayAMka kheDUto ane strIo haDALe Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrI (kevali). jhulatA, udyAnamAM ramatA evA naranArIe suMdara madhura svare zrI "zrIcaMdranAM kIrtinane kare che. svaguNane Theka ThekANe sAMbhaLatA, bAgaLane AgaLa jaI rahyA hatAM. * prabhAte rAjasabhAmAM dharamaMtrI, yuktithI zrI zrIcaMdranA vivAhanI pratApasiMhane vinaMtI kare che, tyAM to dIpacaMdranA senApati je pavinIne mUkavA Avyo hato, teNe caMdrakaLAnI arva hakIkata kahI. te sarva pratApasiMhe sUryavatIne kahI. harSathI sUryavatIe kahyuM, "mArI bahenanI putrI pavinI che." rAjAnI AjJA laIne, mahesUvapUrvaka zrI zrIcaMdranA mahelamAM AvI. caMdrakaLAne sUryavatIe harSapUrvaka hRdayathI bheTIne AliMgana karyuM ane pUchyuM, dIpazikhAmAM sarva kazaLa che ? dAyajo jo. te sarva vastuothI yukta caMdrakaLAne laine pratApasiMha pAse AvI. rAjA padhinI ane dAyaje joIne Azcarya pAme. pratApasiMhe pUchyuM, zrI "zrIcaMdra kayAM che? mauna rahI. saryavatIe pUchyuM, "he caMdrakaLA tuM kevI rIte pANI? sarva savistara varNavyuM. tyAra pachI sarva vastuothI yukta-ravagRhe gaI. lakSmIdatta, guNacaMdra ane sainikoe zrI zrI caMdranI ghaNI zodha karI, koI patto lAge nahi. tethI sarva duHkhI thayA. guNacaMdrane jema alpa jaLamAM mAchalI taraphaDe tema kayAMya paNa cena na paDavAthI. zreSThIe kahyuM, "huM nirbhAgI chuM. meM dhana ApeluM mUlya ApI pAchuM levA kadApraha karyo, jethI duHkha pAmIne kayAMka paNa cAlyA gayA. lakSmIvANIe kahyuM, jayAre paNa mAMgyuM na hatuM, paraMtu gaI kAle pote lADavA mAMgIne, svahastathI kaTakA karIne sarvane vaheMcI ApyA. paraM meM jANyuM nahi ke AvatI kAle javAnA che? Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cAyuM. [1 zrI 'zrIca' cAlyA gayA te, vAta jema 'jaLamAM tela' ane 'khalane ApeluM 'dAna' gupta na rahe tema, sarvatra tatkSaNu phelAi gai! atizaya duHkhI evA rudana karatA ca cadrakaLAta pUchyuM, 'huM svAminI 1 mArA mitra karyAM gayA che.' satIzirAmaNI padminIe kahyuM, 'tamArA mitranu guDha mana ane gamana e banne kASaNa jANI zayA nathI.' satra pratApasiMhe tapAsa karAvI, paraMtu kayAMya paNa patto lAgyA nahiM. 3 divasa kAtre paNa vilAsa, vepAra ane kANu kArya karyuM nahi. zreSThIne tyAM gIta ane bhAjana paNa nahi. vArtAlApa paNa kAi karatuM nathI. vizeSathI duHkha thayuM. xce divase jJAnI gurU mahArAjazrI kuzayaLe padhAryAM. pratApasiMha sUrya vatI, lakSmIdatta, guNacaMdra, padminI Adi temaja nagaranA sarva naranArI vaMdana karIne, sa yayAsthAne kheThA. mahAtapasvIe dharmalAlanA mAzirvApUrvaka dharmanA upadeza karyA. aMte sUvatIe prazna karyA, 'he bhagavan! pahelA jayanA bhrayathI udyAnamAM puSpanA DhagalAmAM zrI zrIca'te chupAvyA hatA, tenuM zuM thayu`'? jJAnathI ANIne, sabhAne jANavA yAgya hAvAthI gurU mahArAjazrIe kahyuM, he bhadre ! puNyathI adhika, tejasvAemAM paNa zreSTha! evA zrI zrIyadra'ne surakSAta arthe gAtradevIe hita jANIne, svapnamAM lakSmIdattane sUcavyA.' 'lIdatta lakSAdhipati hatA te zrI 'zrIcaMdra'nA puNyathI kaeNTayAdhi pati thayA. lakSmIvatIe pazu ati harSoMthI ucheryAM. vIMTI uparanA nAma uparathI eja nAma pADyuM. tame paNa eka vakhata zuM snehathI zrI 'zrI'dra'* joyA na hate ? huM rAjana ! tame jyAre tene khALAmAM mehathI putra prema utpanna jyAM hatA. tyAre zuM daSTinA na hatA ? zreNIe jyAre khIja Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrIyaMdra kavala) khyAti kahI tyAre zuM tamane AnaMda thaze na te dAnezvarI mAM paNa mukhya, te dezAMtara gayA che, eka varSamAM rAjA thaine tamane beTarI . pratApasiMha ane sUryavatI lakSmIdatta ane lakSmavatInI prAMsI karI. temane neha dviguNita vRddhi pAme. jJAnInA vacanathI nimittionA sarva vacana satya TharyA sUryavatIne putra zrI bIcaMdra' che, evI harSathI prakaSane karatI vANuM pragaTa thaI! vizeSathI caMdrakaLA ane caMdra Adine atizaya harSa thaya! kavie kahyuM, "narasiMha rAjAnA kuLamAM sUrya samAna pratApasiMha rAjAne putra ane suryavatIne putra zrI "zrIcaMdra', jagatamAM jaya pAmo. sarva gurudevane vaMdana karIne harSa pUrvaka svagRhe gayA. putra zrI zrIcaMdra' che, te nimitte pratApasiMhe sarvatra mahatsava pravartAvyo. je gaMdhahastine putra arthe sUryavatIe cuMTIne rAkhyuM hatuM, tene zrI zrIcaMdranA pahasti tarIke kuzasthaLamAM sthApana karAvyo. patinI caMdrakaLA keAI vakhate sUryavatInA mahelamAM, kaI vakhata zreNInA gRha ane keAI vakhata trIpuramAM rahIne dharmane karatI hatI. dharma jene priya che tene dharma Ape che, jene dhana priya che tene dhana Ape che, saubhAgyanA athane saubhAgya Ape che, kAmanA athIne kAma Ape che, vaLI bIjuM paNa ghaNuM ghaNuM Ape che, putrAthIne putra Ape che, rAjanA athane rAja Ape che! kahyuM che, dharma zuM nathI Apato ? dharma svarga ane mekSa paNa Ape che." (2 khaMDa pUrNa) Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNuM paheluM: puNya prabhAve caMdranI jema pratApasiMhane putra vikarato ane kamalane AnaMda pamADate, kayAreka azva upara. kayAreka gADA upara, kayAre page. keI vakhata divase, kaI samaye rAtrIe, zrI parameSThI mahAmaMtranA pAnA dhyAnathI ane pUrva puNyanA prabhAve ane gurue Apela auSadhInA kAraNe sarvatra nirbhaya thayA. koI vaNikane senAmahera ApI tene tyAM jamIne, vadhelA paisA lIdhA sivAya cAlyA gayA. haMmezA 5-7 jaNA sAthe jame che paraMtu ekalA jamatA nathI. vikaTa bhArgamAM bhUlA paDelA musApharone kaMIka dhana madada kare che - koI eka samaye eka vRkSa upara beThA hatA, tyAM to caMdranA prakAzamAM eka manuSyanI chAyA jatI dekhAya che, paraMtu manuSya dekhAto nathI. zrI "zrIcaMdra' vicAryuM, kaI aMjana ke goLIvA siddha thayelA lAge che, te kaI bhArane upADI jatA lAge che, te koNa haze? tene jovAnI IcchAthI buddhizALA nIce utarIne, te chAyAnI pAchaLa paDyA. bAgaba ghaNA vRkSonI chAyAmAM te chAyA adazya thaI gaI! tyAM rokAyA. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 ] zrI chIdra" (kevali) kSaNavAramAM arudaya thatAM svabuddhithI chAyAnA pagalAMne, tenA anusAra AgaLa dhapyA! eka vizALa parvatamAM eka uMcI zilAne joI. tenA madhyamAM thaIne pravezatA ane nikaLatA evA pagalA joyA. tyAM najIkanI vAvaDI pAse, phaLa ane jaLathI tRpta thaIne, eka vRkSanI bakholamAM zrI "zrIcaMdra guphA tarapha nirIkSaNa karatA rahyA! trIjA pahora guphAnA madhya bhAgamAMthI zilAne uMcI karIne, vAdaLI raMganA vastra dhAraNa karela ane zastrathI sajaja eka puruSa pAna cAvato hato te vAvaDI pAse jaIne, jaLa pIne ane jaLa laine guphAmAM pesIne tyAM jaLa mUkIne, pUrvanI pramANe bahAra nIyaLIne, guphAnA mukhamAM zilA mUkIne, vAvaDInA jaLathI kogaLA karIne, mukhamAM abhuta geLIne mUkatAM ja te yuvAna adrazya thaI gayo! ane manuSyanI chAyA taDakAmAM jatI dekhAI. , , * te dUra gaI ema joIne, guphAnA mukhamAMthI zrI zrIcaMdra baLavAna zilAne khaseDI nIce utaryA. aMdara suvarNa ane ratnothI bharapUra mahelanI madhyamAM prauDha vayanI taruNIne jotAM ja namaskAra karIne kahyuM, bahena! tame ekalA keNa che? nayanomAM aNu kheravatA kahyuM, "he uttama puruSa! nAyaka nagaramAM ravidatta maMtrI brAhmaNa che, tenI patnI huM zivamatI chuM. tyAM haMmezAM corIo thatI hatI. jokeAe rAjAne vinaMtI karI, "je A5 rakSaNa na pharI zaktA he te, ame pratApasiMha rAjane vinaMtI karIe.'. bhayabrAMta thaIne, lokenuM sanmAna karI, koTavAlane repathI pake Ape. koI siddha cera che, huM tene joIza! te jANIne kATavAlane tyAM ja cerI karI! je koI tene pakaDavAnI pratijJA kare che, tenA gRhe ja corI kare che. ravidatta svagRhane khAlI karIne, rAtrIe sarvatra jue che paraMtu kayAMya paNa maLe nahi." Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pahed erane maMtrAnA prahe kaIpaNa na maLavAthI ropAyamAna thaI, mArAM vastrathI ja mAruM mukha ane hastane bAMdhI khabhe nAkhIne atre laI Avyo ane kahyuM, "he bhadra! mane ratnakhura jANa he badhu! kAMI paNa jANatI nathI." ke samaye adrazya ane kaI samaye dazya thaIne rAja jaya che ane zeSa rAtri rahe che tyAre te pAchA Ave che. mAre bALaputrono 3 divasathI viyeAga che, jethI huM ati dukhI chuM. zuM mArA bhAgyanA AmaMtraNathI tuM AvyuM che ke keNa che? "huM avadhuta chuM." "he bhadra! jenuM mane rana pApInA paMjAmAMthI mukta karAvIza, to mArI muktinuM ane mAtA putrano meLApa karAvavAnuM phaLa prApta thaze." zrI zrIcaMdra' zivamatIthI yukta guphA bahAra nIkaLIne maMtrIne gRhe pahoMcyA. ravidatta ati prazaMsA karI. zivamatI sevA karIne ucita bheTa ApatI hatI paraMtu zrI zrIcaMdra' vastra ane dhana Adi letA nathI. vAdagirI arthe svavIMTI bahAkAre bheTa ApI. tatvadaSTivALA zrI "zrIcaMdra' te coranA pagale te guphA najIka kSa upara rahyA. eTalAmAM to pAchaLathI mANase ane drazya cArane AvatA joyA. paraspara nAmane pUchayuM. zrI "zrIcaMdra' kahyuM, mAruM nAma lakSmIcaMda che." core kahyuM, mAruM nAma ratnAkara che. zrI "zrIca' vicAryuM, je cora kahe to huM guphAnuM dvArA udhADa." he mitra, ciMtAtura kema dekhAva cho? cora vicArIne kahevA jato hato, tyAM te bIjA pAMca musAphara AvIne teja pakSanI chAyAmAM beThA ane paraspara vArtAlApa karavA lAgyA. te pAMcanI sAkSIe, ramatamAM cera ane sva mastakanA kaMTAmAM bhegA karIne zilA nIce mUkIne zrI "zrIcaMdra' kahyuM che ke A zilA nIcethI pheMTAne kADhaze, tene te pheTA ane temAM kAMI haze te sarve maLazebuddhizALIe coranA pheMTAmAM goLI bAMdhelI Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9. zrI zrI kevali) jANIne zarata lagAvI. zrI zrIcaMdra'nA pheTAmAM suvarNa jANIne, baLa ane lebhathI uddhata thayele cera te zarata kabulIne pheTAne kADhavA mATe sva sarva baLa ajamAve che paraMtu zilA jarA paNa iMgatI nathI. " lIlAthI zrI "bIcaMdra' pheMTAne kADhIne, pAkelA AmraphaLa vecAtAM laIne sarvane bhAga karIne vaheMcI dIdhA. cAre vicAryuM. A lakSmIcaMda guphA ughADavA samartha che." eTalAmAM te nAyakapura taraphathI vAino nAda gAjI uThaye. "sainya A tarapha AvatuM lAge che. ema cora sahuthI pahelo bhAgyo. bIjA paNa palAyana thai gayA! coranA pheTAmAMthI zrI "zrIcaMdra' goLI kADhI sva mukhamAM mUkIne takSaNa adrazya thaine, vRkSa upara rahyA eTalAmAM - pagalAM pArakhu AvIne pagalAnuM nirIkSaNa karavA lAgyA. pagalAM che paraMtu koI dekhAto nathI. temaNe maMtrIne kahyuM, "he prabhu! : ahiM zuM saMbhavita che? baLavAna keNa Avyo haze? tapAsa karAvo! cAre tarapha sainya tapAsa karI rAtrinA ema ja khAlI hAthe pAchuM AvyuM. ravaIcchita sthaLe zrI caMdra rAjAne paNa prayANa karyuM. puNya prabhAva ' pUrva puNyanA prabhAve cAre taraphathI saMpatti prApta thaI! suvarNana AvAsa prApta thaze ane adrazya karanAra goLIthI ati prabhAvazALI thayA! mArgamAM jhupaDImAM ghaNu musApharonI vArtA sAMbhaLI, kuzasthaLamAM pratApasiha ane sUryavatIne putra kuLamAM caMdra jevo zrI "zrIcaMdra jayane pAme. keI ne kahyuM, "te zreSThI putra che, tuM rAjaputra kema kahe che" "jJAnI gurU mahArAjazrInA mukhathI tema sAMbhaLyuM hatuM." "ane 1 varSamAM rAjA thaI te mane bheTaze tyAdi. sarva kavio e pramANe gAya Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pahag [ 87 che." e sAMbhaLI zrI "zrI caMdranA hRdayamAM je ullAsa utpanna che, te te phakta jJAnI ja jANe ke te zubha kahenArane tuSTi dAna ane bIjAone goLa, ghI ApIne, AgaLa prayANa karyuM. koI ThekANe drazya ane koI ThekANe adrazya thaine cAlatA ghara aTavInA vizALa vRkSanI nIce rAtrI gALavA rokAyA. buddhizALIe cAre tarapha caNa nAkhyuM. cAre taraphathI pakSIo AvyA temAM koNa kayAM gayuM hatuM ema kAIe pUchyuM. temAM eka vRddha piopaTa traNa divase Avyo hato teNe kahyuM, "he vatsa! pUrva dizAmAM mahendrapura nagaramAM trilecana rAjAne guNasuMdarI rahI che, temane sucanA nAmanI addabhuta jAti aMdha putrI che, cosaTha kalAthI yukta yauvana vaya prApta thayelI, hRdayarUpI dRSTithI nAma leka Adi lakhe che. maMtrIonI salAhathI dAMDI pITAtAM Aja pAMca mahinA thayA che. je kAI sucanA dekhatI karaze tene ardha rAjathI yukata kanyAne paraNAvavAmAM Avaze." have mahinAmAM koI sucanAnA bhAthI Avaze ke nahi te nizcita nathI." bALa popaToe pUchayuM, "he vAta! jAtI aMdha te dekhatI thAya evI auSadhI kyAM haze? ke mahAvanamAM heI zake." "A vanamAM che? hoI zake, paraMtu te gupta che mATe yAtrAnA kahevAya nahi" bALapopaTonI haThathI kahyuM, 'A vRkSanA mULamAM prabhAvazALI be velo che! vizALa pAnanI vela amRtasaMjIvinI aMdhane dekhatI kare che. bIjI goLa pAnanI te ghAne jhaTa rUjhave che! te sAMbhaLIne popakAramAM samartha zrI "zrI caMdra bane vele laIne, parva dizAmAM AgaLa dhapayA. 3 divasanA aMte koI zunya dezamAM eka zUnya nagaramAM hatuM, temAM udyAno. sarevara, vAvaDIo ane vRkSe Adi hatA. kille, mahela, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ # 8] zrI zrItha'dra" (keli) zerIe AdithI zAlatuM paraMtu aMdarabahArathI zUnya lekhane Azcarya thayuM. jeTalAmAM praveza kare che, tyAM tA eka menAe bhrAMtipUrvaka chuM. huM bhAgyazALI ! aMdara janArane vighna che'! zra 'zrIca ke pUchyuM, 'nagara ane rAjAnu zu nAma che! zUnya kema che? ane kAnA bhaya che? 'mAkuM DalAcala dezamAM vikhyAta kuMDalapura nagara che, arjuna rAjA hatA, tene pAMca rANIomAM mukhya sura suMdarI hatI, 6-7 vise cArIe thatI cArane khALavA kATavAla ghaNI mahenata karate paraMtu te maLatA nahi! eka rAtrinA rAjA zAdhavA nIkaLyA. tyAM kAne UpAyelA joine gupta rIte pI%0A pakaDayA. cAra nagara bahAra nIkaLIne, rAjAnI najara cUkavIne, maThAM ghUsIne, cArelA ratnAnA DAbaDA kAi sutelA parivrAjaka pAse mUkate, parivrAjakanA veza paherI chaTakI gayA. rAtri zeSa rahI tyAre arju Mne sainikA dvArA te paritrAjakane cAra mAnI, cArIneA mAla lakhuMne haNAvI nAkhyA. te mRtyu pAmIne rAkSasa thayA ! rASathI arjunane haNI nAkhyA. tenA bhramathI nagaranA leka, sainya. hastio, azvo Adi sarva judI judI dizAmAM bhAgyA! pAMce rANInu aMtaHpuramAM rAkSase rakSaNa karyuM. temAM guNavatI sagarbhA hatI. tene putrI janmI, caMdramukhI nAma che. zuM bhAvI haze te huM jANutI nathI. je rASTa nagaramAM jAya che tene rAkSasa haNI nAkhe che.' te! paNa praveza karIne, rANIone joine, rAjasabhAnA khaMDamAM AvyA. tyAM grAmaLa vastrathI DhaMkAyelA bhramaNa karatA evA palaMgane joine, te rAkSasanA haze ema dhArI zrI zrIca'' rava zarIranI 'zrI atmarakSA navakArabhatrathI rakSA karIne, temAM nirbhayatAthI Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - "prakaraNa paheluM It 89 zrama dUra karavA UMdhI gayA. nagaramAM pagalAMnI zreNIne joIne, rAkSasake pAyamAna thaIne, tatkSaNa mahelamAM AvIne palaMgamAM sutelA jotAM. vicAryuM, A adbhuta vIrarasathI yukta ane tejavI keNa haze? vairyathI mArA palaMgamAM koNa UMdhe che? A ahiM zI rIte Avyo haze? zuM uMcakIne samudramAM pheMkI dauM ? ke talavArathI haNI nAkhuM? ke daMDathI bhUrI nAkhuM ? kezarasihanA sthaLe ziyALa zI rIte rahI zake? he daSTAtmA ! jaladI ubhA thaI jA, mArAthI bhayane kema pAmatA nathI ? rAkSasanI dhamakIthI jAgRta thaIne zrI "zrI caMdre kahyuM, tAre vaLI zuM kAma che ? nakalI ADaMbaravALo tuM vaLI koNa che tArA puruSArthane tane zuM garva che? tArA vizALa paTane, bhayaMkara ne kone dekhADe che? tArA kUrakarmathI hajI tuM tupta thayo nathI? mArI zakti ane satvathI rahyo chuM! jema tema bolatA evA tArAmAM sAdhupaNuM dekhAtuM nathI. sad AcaraNavALI rANIone te kArAgrahamAM nAkhI che, te tAre sArI rIte rahevuM hoya to rahe nahitara hAlato thA. tuM zastrathI yukata che, huM zastra vagarane chuM. tuM manuSya nathI jethI huM tane haNatA nathI'! sva prabhAvane zrI "zrIcaMdra'nA aciMtya prabhAvathI, haNAI gayele joIne, rAkSase upazAMta thaine, kahyuM, "tArA sAhasathI huM tArA upara saMtuSTa thayo chuM, te kaMI paNa mAMga." lIlAthI zrI zrIcaMdra' kahyuM, netronA sukha arthe paganA taLIone mAlIza kara" sava lakSaNothI yukta jANune, rAkSasa paNa caraNamAM khuye paraspara kSamApanA karI ane prazAMta thayA je tuM kharekhara saMtuSTa thayo hoya to, prANIvadhanA pApathI mukata thA ane dhamaM buddhithI rANIone mukta kara. rAkSase ati harSathI sva kArane, dharma prApta karAvanAra parama upakArI jANIne, Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI "zrI " (kali) savizeSa saMtuSTa thaIne, kahyuM, "A rAjane tuM uddhAra kara." "he rANIo! ApaNuM bhAgyathI A puNyavAna padhAryA che. have tame mArI bahene che. mArA aparAdhanI kSamA karo. mahAtmA jANa A rAjyane arpaNa karyuM che." zrI "zrIyaM kahyuM, "he mAtAo! tamArA kuLamAMthI A rAjyane keNa saMbhALI zake tema che ? he vatsa! rAkSase kahyuM te amane kabula che" guNavatI rANIe kahyuM, caMdramukhIne tuM vara." tame ajJAtakuLa zIlavALAne kanyA kema Ape che. rAkSase sva zaktithI hastio, azvo, sinya, prajA Adi lAvIne, caMdramukhI kanyAne ApI he rAkSasarAja zuM kAma Ape che'? "tane yogya jANIne ApI che. rava vIMTI batAvI, nAma jANI sarvane AnaMda thayo. rAkSase zrI "zrIcaMdra'no nagara mAM rAjyAbhiSeka karIne, temanI AjJA viratArIne kahyuM, "je pApIe mane marAvyuM hatuM, te vajapura cerane meMhaNyo hato. he rAjana! kuMDalagirinI mukhya zikharanA madhyamAM ratna ane suvarNathI pUrNa mahela che, te tame kabaje kare" ema ja thayuM. te sthaLe devaveka jevuM adbhuta caMdrapura navuM nagara vasAvyuM. temAM madhyamAM ceranA deha upara rAkSasanI mUrti sthApIne tenuM navAhana nAma pADayuM. pachI kuMDalapura jaIne, kuMDalezvara thoDA divasa rokAIne, sAsu, patnI, maMtrI, senApati, sainika Adine hitazikSA ApI sva pAdukA siMhAsana upara sthApIne, je veSe AvyA hatA te paherI rAtrinA prAraMbhe prayANa karyuM. anukrame mahendrapura najIka, ekalA rAtrinA nidrAdhIna thayA. avaravApinI vivAthI tene nidrAdhIna karI, corI karIne lehakhura era bhArathI zAkAta thaI tyAM eTalAmAM AvIne kahyuM, "he avadhUta bhArane, upADatane majurI huM ApIza. sattvavAnA siMha vahana karI cAlyA. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNuM paheluM lehakhura guphAmAM peThe. tyAM bhUmimAM dIpakethI, dedIpyamAna ratnathI, eka strIne kahyuM, "AnI vizALa bhakti kara." "he. svAmina! bhajana karIne, mArI sAthe ramo." AzcaryathI mI zrIcaMdra rAjAe kapaTa jANIne, strIne bahAra kheMcI reSathI pUchyuM, "e koNa che? tuM koNa che? bhayabhIta thaIne kahyuM, "e lohakhura cera che, enA saMketathI huM putrI chuM." lehakhurane zikSA karI, khuza thaIne strIne choDAvI ane corane choDI mUkyo. bIjA sthaLe rAtri gALI. sulocanAH zrI arihaMta bhagavAnanuM prabhAte smaraNa karIne, mahendrapuramAM eka peDhImAM vase che, tyAM to 8dero pITA, Aje cha mahinAmAM cha divasa ochA che je kaMI rAjakanyAne dekhatI karaze, tene te kanyA ane ardharAjya apAze. zrI zrIcaMcaM takSaNa paTalane sparza karyo. teNe rAjAne nivedana karI. rAjAe harSathI chatra, cAmara, hasti AdinA yogathI laI AvavA Adeza Ape. temane trilocana rAjAe pUchayuM, "he bhadra! tame kyAM raho cho? zrI zrIcaMdra' kahyuM, "he mahArAja ! kuzasthaLe rahuM chuM.' "ApanA darzanathI kalyANa thayuM che, DhaDherA mujaba karIne grahaNa karo." "eto ThIka. gurUnA prasAdathI vidyA, maMtra ane auSadhi che, para tu kanyAne dekhADe to yogya karI zakAya, kanyAne joIne kahyuM, "hA. hA... sabhAne cAre taraphathI pavitra kare" paDadA pAchaLa besADIne, vijJAna, cikitsA Adi karIne, pUjA pATha yathAyogya karIne,ne pAse pALa karIne, netramAM amRtasaMjIvinI velane rasa nAkhIne, snAna, pUjA, zrI namaskAmahAmaMtra smaraNa karIne sva asalaveSane dhAraNa karI rahyA che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 ] zrI "zrIcaMdra' kevali) rasasukAya tyAM sudhI buddhizALIe vidhi karI. tenA prabhAve netro kamaLa jevAM thayAM. IkanI jema divya AbhUSaNothI bhUSita, sUryanA jevuM tejasvI lalATa joIne, kanyA zrI arihaMtabhagavAnane ati harSathI namaskAra karIne, AnaMda pAmI. - zrI "zrIcaMke kahyuM, "he bhadra! sArI rIte dekhAya che? vIMTImAM zuM nAma che te vAMca." vAMcIne ati harSathI sulocanAe stavanA karatA kahyuM, "he prANajIvana ! pitAjIe pahelethI tamane ApI hatI, huM ApazrIne varuM chuM" vIMTIthI nAma jANyuM che, AcArathI kuLa Adi jANyuM che. pachI bhavya viSane gopavIne bharama Adi geLIne, juno vepa paherIne bahAra rAjAnI pAse gayA. rAjAe pUchyuM, netre sArAM thayAM? hA, suMdara thayAM chekharekhara sucanA thaI che." : trilocane sulocanAne khoLAmAM besADI, sarvane AnaMda thaze. putra janma jevo mahAna mahatsava karyo. aMtaHpuramAM sucanAne joI sarvane AnaMda thayo. avadhUta utArAnA mahelamAM Avyo. vistArathI bhejana Adi taiyAra karavA ghaNA rasoIAene rAjAe mokalyA. pachI rAjAe maMtrI sAthe maMtraNA karI, "avadhUtanA kuLa Adi jANatA nathI to kanyA kema apAya." rAjAnI AjJAthI maMtrIe jaine zrI zrIcaMdrane pUchayuM, "he bhadra! ApanuM nAma, kuLa Adi kaho." hasIne kahyuM, "pUchayuM te sAruM che, paraMtu "pANI pIne ghara pUchavAnI" kahevata satya karI! te paNa rAMbhaLo, "kuzasthaLamAM lakSmIdatta vaNikane putra vyasanI ane haThI hevAthI ane gupta rIte ghaNI lakSmI prahaNa karIne, lekIne jema tema ApI deto, tethI ghaNo samajAvyo, ghaNe vA chatAM paNa aTakyo nahi. tethI gharamAMthI kADhI mUkyo. , Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pahelu [ 93 zuM jugAra Adi vyasaneAthI du:khI catA nathI ? bhramaNa karatAM siddha maLyA, sevAthI saMtuSTa thane maMtra Adine ApyA. temane mUkIne huM atre AvyA chu, dhana vinA jugAra ramAya nahi, tethI paTahane spa karyA che' ! e hakIta strIe rAjAne kahI. rAjA ane maMtrI ciMtAtura thayA. AvA jugArIne nyA kema ApavA, ApaNA yaza ane vaDAnuM zuM ? jo na ApIe teA vacana Aya che ane jo vacana jatuM heAya teA, dhana, rAjya ane prANanI paNa zu' kiMmata.' pachI gIta, gAna anai nRtya Adi utsava thai rahyo che tyAM rAjA aMtaHpuramAM AvyA. suleAyanAe kahyuM, huM pitAjI! haSaeNnA badale ciMtA krama dekhAya che"? rAjAe sarva rANIne kahyuM. sulecanAe hasIne kahyuM, 'e evA nathI, paraMtu mazakarI karI che.' paDadA pAchaLa je rUpa joyuM hatu. te ane zrI zrIcaMdra'nu' nAma, nagara Adi temaja tame mane jemane ApI hatI teja A zrI zrIca'' che ema kahyuM. rAntae ha` pAmIne mu jovaDAvyu. jeTalAmAM maMtrIne kheAlAvI lAvavA zrI zrIca'ka' pAse mekalyA. te te tyAMthI cAlyA gayA hatA ! AvIne kahyuM, 'kayAMya paNa dekhAtA nathI." pachI sarvAMtra tapAsa karAvI paraMtu krAMya paNa maLyA nahi. sulocanA mUti thai ga'. zIta upacArathI cetanA pAmI rUdana karavA lAgI. rAjAe kuzasthaLathI AvelAne pUchyuM, teNe zrI 'zrIcaMdra'nI sa` hakIkata kahI. te sAMbhaLI suleAcanAe jANyuM, teja A zrI 'zrIcaMdra' che. trilecane kahyuM, teja tArA prati che ane temane lai AvavA maMtrIne pratApasiMha rAja pAse mokalyA che. pachI suleAcanAe bhAjana karyuM... za kAnA bahAnAthI bahAra paDI saphaLa buddhithI avadhUtane veSa kAine ApIne, baTukanA veSa paridhAna karIne krame karIne eka vizALa vanamAM AvyA. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha4 ] zrI "zrI " (kevala) prayANa tyAM kamaLathI yukta nirmaLa nIravALuM eka vizALa sarovara dekhIne, sUryavatInA putre nIramAM ramIne, pALa uparathI AgaLa jAya che tyAM eka vizALa udyAna dekhAyuM. temAM eka tarapha Azrama, bIjI tarapha azvo, hastio ane keTalAMka strI-purUSone AzcaryakArI veSavALA jene, A kANu haze? vikalpa karavAthI zuM? jaine tyAM jouM." AmravananA madhyamAM adbhuta kAntivALA, citravicitra chAlanAM vastroMthI zobhatA evA tApasakamArane joyA. cArekera caMdranI pramANe dedIpyamAna evI merapIMchAnI pAdukAo paDI hatI. vRkSanA hiMDoLe kaDA karatI eka kanyAne purUSaSe joIe ane suvarNa AbhUSaNothI vibhUSita eka kAmala mukhavALI tApasa kanyAne tenI AsapAsa ghumatI dekhI. zrI zrIcaMdrane AvelA joIne, te tApasakumAre kahyuM, "he sakhI ! tArA rUpathI kheMcAIne atithi padhAryA che temane phaLa Apa." "he baTuka. A rAyaNa vRkSanI chAyAmAM bIrAje.' phaLa lAvI ApyA. baTuke UMcethI phaLa lIdhAM ane pUchayuM, "tuM keNa che? A koNa che? eTalAmAM suMdara kanyA guNaguNatI hatI ke, "sarvakaLAnA sthAnabhuta caMdrakaLAe parakhIne varI tevA zrI "zrIcaMdra' vara jayane pAmo" ema gAtI AvI! te sAMbhaLI baTuke vicAryuM", "A zuM bole che? tyAM zveta vastradhArI vRddha vidhavA AvIne, puruSaveSa dhArI kanyAne strI veSa aparNa karyo. e vRddha strIe pUchayuM, "he bhadra! tuM kayAMthI Avyo? "huM kuzasthaLathI Avyo chuM te sAMbhaLI sarvane AnaMda thayA. temaNe te samAcAra bIjAne pahoMcADayA. tethI bIjA sarva AvIne Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM cArekora besI gayA. brAntithI kanyAe pUchyuM, "caMdrakaLAne pati koSaNa thaye"? zrI zrIcaMdra' kahyuM, te bALA gAtI gAtI AvI te satya che, lakSmIdattane putra paraNya che." vRddhAne mukhya jANIne, kuzaLabuddhivALAe pUchyuM, "he mAtA ! tame ahiM kyAMthI? te sAMbhaLavA yogya sarva kaho." caMdramukhI "he vatsa ! vasaMtapuramAM vIrasenA rAjAne vIramatI ane viraprabhA be rANIomAM huM vIramatI rAjAnI putrI chuM. temane eka jayazrI te pratApasihanI rANI che. bIjI nAnI huM chuM. mAruM bIjuM nAma vIjyavatI che. vIrasenane sadAmati maMtrI che, te mAre kAke thAya. vIraprabhAne naravarmA putra thayo, te zastra ane zAstramAM vizArada thayo. te ati baLavAna thayuM. keTalAka kALe mane caMdranA rUpane oLage evI A caMdralekhA putrI thaI, tenI A sakhIo che. pachI mane vIravarmA putra thaye te pAMca varSane ahiM che. pachI rAjAne ati kALajavara thaye. vIrasene sadAmatinA khoLAmAM vIravarmAne besADIne kahyuM, A rAjya Ane ApavuM." pachI rAjA mRtyu pAmyA. baLathI naravarmA uddhata thaI, pote rAjyane laI lIdhuM. amane tyAMthI kADhI mUkyA. pitAnA nagare jatAM vacamAM bahAra udyAnamAM utaryA hatA. AvatA jyotiSIne jANuM sadAmatI mArI pAse laI Avyo. tenA khoLAmAM caMdralekhAne besADI, sarva hakIkata kahIne pUchyuM. "Ane vara koNa thaze." ane "kayAre Avaze'? kSaNavAra vicArIne kahyuM, "pratApasiMhane, putra je caMdrakaLAne paraNyo che, te caMdralekhAne mahAna pati thaze. ka lakhI, te ApIne kahyuM, 'tame khAdiravanamAM Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ++ ] zrI zrIza'dra' (kali) jAma, tyAM rAyaNuvRkSa jenA upara dUdhane jharAve te AnA pati satkAra karI, mleAkapatra jANavA.' tenA AvyA chIe.' la ahiM 'caMdramukhI kyAreka svaveSe kayAreka puruSaveSe sakhIothI yukta nAnA prakAranI krIDAne karatI ane puSyanA daDAne dhAraNa karatI rahe che. zrI 'zrI ke' vicAryuM, ahiM rahevA jevuM nathI.' ema dhArI UbhA thayA tyAM te rAyaNavRkSe dUdha jharAvyuM! sarve ati AnaMda pAmIne kahyuM, 'caMdramukhIne pati prApta thaye.' lajjAthI cadramukhIe, mAtAnA AdezathI puSpanI varamALA paherAvI. nAnA prakAranA phaLethI bhakti karI. zrI zrIca ke' svAnAmanI vIMTI dekhADI ane AgrahathI teNI ramI. cadralekhAnA hastameLApa mUktI vakhate viSahara maNi prApta thayA.' . vIramatIe putrane zrI 'zrIcaMdra'nA kheALAmAM besADIne kahyuM, Ane udAra ane vIra zirAmaNI tArA jevA karavA.' te vacana grahaNukarI kahyuM, he mAtA ! te prakArano thaze, bhAvI sa` kAMI sArUM thaze, dhIraja dharavI. maMtrI ane tame sokulapuramAM sukhethA jaine raheA.' ema hI maMtrI upara lekha lakhAvI sadAmatine ApIne kahyuM, 'AgaLa javAnI bhAre ciMtA che, te hu' have jAuM chuM.' sa caMdrapura jatAM krame mahendrapuramAM AvyA. te jANIne rAjAe kheAlAvIne paraspara caritra jANyu.. sulecanA ane caMdralekhA baheno jevI thai. sane AnaMda thayA. eka bhATa kuMDalapura thaSane AvyA hatA, te zrI zrIca dra'nA guNa gAvA lAgyA. ane AnaMda thayA. rAjAe suleAcanA dvArA nIrmatIne rahevAnuM AgrahathA kahevaDAvyuM, paraMtu rahyA nahi. * kuMtalapura jaine rahyA. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM [ 97 - AgaLa prayANa karatAM zrI caMdra taMbuo, azvo, ratha ane suMdara vastra paridhAna karelA sainike Adi joI pUchyuM, "A zuM che? "he baTuka! kapilapura nagara che, jitazatru rAjA ane prItimatI paTTarANI te ratI rANenI bahena thAya. temane putra kanakaraya rAdhAvedhanuM anukaraNa karI rahyo che. eka vakhata vaNAra zrI zrIcaMdranuM caritra saMbhaLAvyuM tyAre khuza thaI jItazatru dAna ApatA hatA, tyAre vINarave kahyuM, "mArA harA zrI zrI caMdra rAjAnA dAnathI baMdhAI gayA che, jethI huM dAna laI zakatA nathI." piMgaLa bhATe kahyuM, laukika ane leka- ttara mithyAtva e prakAranuM devagata ane gurumata che, e cAra prakAranA mithyAtva jemaNe suvratamuninA vacanathI tayAM che, te samyaka daSTi evA zrI "zrIcaMdra' jayane pAme." rAdhAvedhanuM nATaka jeIne kanakavatI harSata thaIne zrI "zrIcaMdra upara anurAgavALI thaine dhAvamAtAne kahyuM, "pratikRti cittane haranArI che, to te sAkSAta kevA mahAmyavALA haze? zrI "zrIcaMdra ja mArA pati thAva, bIjAM koI nahi." "traNe sakhIo maMtrI putrI premavatI, sArthavAnI dhanavatI ane zreSThInI hemavatI paNa samavartinI thaine zrI "zrIcaMdrane ja varI! dhAtrIe rAjAne nivedana karyuM. kuzasthaLe rAjAe kArya arthe mokale che'! pRthvInA I vicAryuM, nirIkSaNa karIne, AgaLa prayANa karatAM, ghaNuM bhUmine oLaMgI gayA. kuzaLa keNu? yakSanA maMdiramAM eka puruSane lamaNe hAtha daIne, ciMtAtura beThele joIne, zrI bIcaMdra' pUchayuM, A kaI nagarI che? tane zI ciMtA che? nisAso nAMkhAne te be, "he pravAsI ! Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 98]. zrI zIpa (kali) kAti nagarI che, narasiMha rAjAne 64 kaLAthI yukta suMdara priya gumaMjarI putrI che, tene meLavavAnI mane ciMtA che. naitya khUNAmAM : hemapuramAM makaradhvaja rAjAne madanapAla putra yauvanavayavALe che gavAkSamAM beThA hatA tyAre rastAmAM eka minIne jatI jene belAvIne pUchayuM, "tame kuzaLa che? kayAMthI AvyA ane zuM apUrva che? te kahe." jarAnuM Agamana thatAM yauvana ogaLI jAya che, kAnti haMmezAM ogaLe che, mATe he bhadrika! kuzaLa na pUchI jarA Ave eTale yovana AgaLI jAya che, pratikSaNa vizeSa hAni thaI rahI che. jyAM sudhI kALanuM Agamana nathI thatuM tyAM sudhI ja yauvana zobhe che. koI eka dharI ane koI bepara kuzaLa kahe che, te mUrkha che. jIva jyAM sudhI yamarAjane bhUle che ane jyAM sudhI tenA upara daSTi karato nathI, tyAM sudhI ja kuzaLa che! sarvane aniSTa jarA AvIne vaLage che. je kuzaLa che te janmatA ja nathI, je jamyA te to mRtyu pAmavAnA ja che. ApaNe mRtyunA mukhamAM beThelA ja chIe! jyAM sudhI te mukhane baMdha nathI karatA tyAM sudhI ja ApaNe chIe. je mRtyu AvavAnuM aTala ja heya, te pachI kuzaLa kayAMthI hoya? corAzI lAkha yonimAM ApaNe bhramaNa karI. chIe." "je jyAMthI janme che, te nImAMthI manane TALe ane jo prayatna kare che te mokSa pAme che je AtmAnI aMdaranA guNone vicAre. te apUrva vastuone jue che! bALa, yauvana ane jarA Ave che eTale zarIranA avayavo ane keza nAza pAme che! ema bAhya ane aMtaraMganI vAta karIne kahyuM, zrI jinezvaradevane dhyAnathI mAre kuzaLa che." " kAntipura nagaramI AvI chuM ane kuzasthaLe jAuM chuM vasa upara citrapaTa pAtharIne A apUrva tame juo." Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM [ 99 ema yoginIe kahyuM. temAM apUrva suMdarIne nirakhIne meM pUchyuM, abhuta kaI strInuM citra citaryuM che? "kAntipurInA narasiMha rAjAnI putrI priyaMgumaMjarI kanyAnuM rUpa citaryuM che'! te zrI zrIcaMdra'mAM anurakta thaI che, guNadhara pAThakanA pAsethI temanuM 5 jANIne A ApavA arthe jAuM chuM." madanapAle te levA ghaNI mahenata karI, paraMtu te AkhA sivAya chaTakI gaI. manapAla kAmanvarathI javarita thaye ! kSaNe kSaNe kSINa thavA lAgyA. mitre te vAta rAjAne nivedana karI. rAjAe priyaMgumaMjarIne madanapAla sAthe pANIgrahaNa karavA mAgaNI karI. paraMtu narasiMha rAjAe svIkAra nahi. pitAe kahyuM, "tuM AdhIna thA, enAthI rUpavAna kanyA sAthe paraNAvazuM.' te huM madanapAla gupta rIte Avyo chuM.' mAruM mana tenA rUpathI kheMcAyuM che. jema ketakInA sugaMdhathI bhramara kheMcAya tema." mananI zAMtI arthe Avyo chuM. pahelA rAja udyAnamAM rahyo hato, tyAre mAlaNane kahyuM, hatuM, "he bhadra rAjakanyAne kahe je hemapuranA rAjAno putra tAruM citra dekhAne, tAra upara mehita thayela atre Avyo che, tenI kaLA joIne tAruM iSTa karavuM.' mAruM rUpa, kaLA Adi sarva nivedana karI, te sukha ApanArI mArI anurAgiNI thAya tema karavuM." ema samajAvI ghaNuM dhana ApIne ravAnA karI. tene kahyuM, priyaM guma jarI bolI, "enI dakSatA kevIka che, te joIe." vicAra karIne pachI kaNeranA 8malAmAMthI lAla raMganA puSpane laIne karNamAM dhAraNa karIne dekhatAM ke kyuM pachI kamaLane laine kuMkumathI raMgIne daSTithI joIne hadaya upara dhAraNa karIne kahyuM, "he mugdha tene uttara lAva" te sarva mAlaNe kahyuM, paraMtu huM uttara ApI zakyA nathI, to huM zuM karuM tenI ciMtAmAM chuM. te A kAmadevanA maMdiramAM Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10) zrI zrI (kevali) hamezAM Ave che, ahiM rahevAthI vakhate maLe, paraMtu pratihArIo mArIne bahAra hAMkI kADhe che. te duHkha he suMdara! mane che. te sAMbhaLI vicAryuM, guNuM dhare pahelA atre AvyA hatA. ahI kanyAnI paMDitAI! pupathI bhAva jaNAvyA che, "lAla puSpathI tuM svayaM rakta che ema kAnathI sAMbhaLyuM che, paNa joI zakti nathI. to tuM choDI de ema jaNAvyuM. zveta kamaLathI "te viraktane meM dhAraNa mArA kAnathI sAMbhaLIne karyA che ane te mArA hadayamAM haMmezA rahelA che." ema jaNAvyuM che paraMtu A ATaluM paNa jANI zakato nathI. have tuM zuM karIza? meM tene joI che, paraMtu teNIe mane je nathI. he mitra! tame paropakArI dekhAya che. to te zuM karuM? ane kArya siddhi kevI rIte thaze? tevI buddhi ane Apa." tyAM te zaMkhadhvani sAMbhaLIne kahyuM, "priyaMgumaMjarI AvI rahI che te cAlo." ane udyAnamAMthI teNInI upara daSTi rAkhIne rahyA." sakhIthI yukta kAmadevanA maMdiramAM praveza karIne, mRdaMga, veNuM, nRtya, gIta AdimAM tatpara thaIne te rahI ! tyAM te rajathI kharaDAyelA vastravALI strI maMdiramAM peThI ane takSaNa te sarva baMdha paDIne, kSaNavAramAM sadana AraMbhAyuM rudana karatI sakhIo bahAra paDI. madanapAle pUchayuM, "bhadra! saMgItanA sthAne rudana kema te kahe." mane samaya nathI, kadanuM tana baLe ane keAI dIpaka kare." eTalAmAM bIe AvIne kahyuM, "he bhaginI jadI keLanA pAna lAva, svAminI mUrNita thaI che. sakhIe buddhizALIne kahyuM, pahelA svAminIe sva sakhAne yoginIne veSe kuzAsthaLe mokalI hatI paraMtu te tyAM nathI, ema samAcAra kahetAM ja kArya siddhi na thavAthI, te duHkhathI svAminI mUchane pAmI che, have zuM thaze? Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM te kAMI khabara nathI' ema kahIne te aMdara gaI. pachI te sarva nagaramAM gayA. sUryavatInA putre kahyuM, "he madanapAla ! rAjyane mUkIne, matane rakhaDI rahyo che. je enA vinA saratuM na hoya te mArI buddhine samaja kAryasiddhi kadAca dhanathI thAya! te vinA niSphaLa che. sakhIe kahyuM che. te kuzasthaLamAM nathI. te kaMpacathI tuM te zrI "zrIcaMdra' bane ane huM tAro sevaka thaI nagaramAM kaI pAsethI dhana laIne ghara laIne athane guptadAna devAthI tuM prakhyAta thaIza! pachI yathAyogya karIza, pachI te karma baLavAna che.' tethI madanapAla hayukta cittavALe thayo. ema ja thayuM. te samAcArathI rAjAne AnaMda thayo. zrI "zrIca kahyuM, "have tuM muninI jema mauna rahe je.. buddhizALIe cAturyathI rAja, kanyA ane maMtrIone khuza karI, bIjA divase godhunika samayanuM lagna, bahu kaSTathI rAjAe tene manAvyuM. banne sthaLe sAmagrI taiyAra karavI. zrI "zrIcaMdranI jANa thatAM lokoe utkRSTa harSathI nagarIne zArI. tyAre madanapAla gekhamAM beTho hato, tyAM mArgamAM jatI panihArIone vArtAlApa sAMbhaLe, "he bhadra! utAvaLI zuM kAma? zuM tuM jANatI nathI? priyaMgumaMjarI ane zrI "zrIcaMdra' guNuMdhara pAse bhaNyA che, mArI padminInA lakSaNonI goSThI karIne, pachI lagna karaze, tyAre kautaka thaze." tethI dipAlane ciMtA thaI. pUchyuM, "he mitra! have zuM karIza? padminI AdistrInA 4 bhedane huM jANuM chuM. te tuM lakhIne bhaNa" to tAruM kArya thaze. je nahi bhaNe te niSphaLa thaze." bhaNavAne samaya ja kyAM che?" "Aga lAge tyAre kuvo Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102] zrI zrIza'dra' (kaili) khAvA javuM te pramANe mArA arthe ghaNI mahenata karI che, paraMtu huM abhAgiyA chuM, tA paNa mArI buddhi che, bhArAthI tuM nAneA che, paraMtu rUpamAM sarakhA che ane vibhUSA rUpane vRddhi pamADaze, teA mArA veSa lane, kanyA paraNIne mane soMpaje! je tuM bhaviSyamAM karavAnA hatA te hamaNuAMja .' pApakArI yAcanAnA bhagA nahi. :: 'ema ja thAva.' veSanu` parivartana karIne, zrI zrIca'dra' svaveSathI zAlavA vAgyA, paraMtu khIjAnA veSathI nahi. sava sAmagrIthI yukata rAjyastrIoe sarva mAMgalika vidhi karI zrI 'zrIca'dra'suvaNu ane rAnA mugaTa, kuMDaLa ane nAmanI vIMTIthI yukta, dedIpyamAna evA hasti upara ArUDha thaxne, upara chatra ane bAjumAM cAmara viMjhAtA ane vAtrAnA sarAda guMjatA aneka sainikA, sAmaMta Adi nagaranA leAkAthI yukta mahAtsavavALA vADArthI rAjasabhAmAM padhAryA. bhATe temanI stuti oLakhAne karI. tAraka bhATane rAjAe bahu dAna ApI pariztASyA. narasiMha rAjAe zrI zrIcaMdra'ne kheALAmAM khesADI svacaraNa pAse putrIne besADI. rUpa, kuMDala ane nAmanI vIMTI Adita jotAM paraspara gAchI karAvI. priya'guma'jarIe kahyuM, 'he rAjAmAnA iMdra! strInA bheda lakSaNu Adine kahe.' 'he bhadre 4 bhe che. 1 padminI, 2. hastinI, 3. citriNI, 4. zaMkhiNI. e darekane 4 peTA bheda che, e pramANe 16 bhedo thAya strInA prakAraH 1. padminI, kamaLanA sumadhavALI, mukhamAM gAbhAvALI haMsanA jevI cAlavALI, kAmaLa suMdara dAMtavALI, vaMza La netravALI vizALa stanavALI, alpanidrAvALI, alpakAma vAmanAvALI, Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM alpa pradavALI, a5 krodhavALI, a5 AhAravALI, kamaLanA jevA hastavALI, jene puSpane samuha priya hoya che. : 2. hastinI, madanA jevA gaMdhavALI, gajagAmi gatinI bhAvALI, jADA dAMtavALI, jADA kezavALI, jhINuM netravALI, nAnA stanavALI, bhAre nidrAvALI, gADha kAma vAsanavALI, ghaNAM prasvedavALI, vadhAre AhAravALI, zaMkhanA jevA hastavALI ane ! jene motI priya hoya che. 3. citriNI, citravicitra gaMdhavALI, haraNanA jevI cAlavALI, suMdara sAthaLavALI, sUkSma dAMtavALI, sUkSma kezavALI,. tIrNa UMcA stanavALI, alpanidrAvALI, citravicitra. kAmavAsanAvALI, madhyama pradavALI, vicitra krodhI, alpa AhAravALI, aNIdAra netravALI, magaranA jevA hastavALI ane jene AbhUSaNa priya hoya che. , 4. zaMkhiNI, majyanA gaMdhavALI, lAMbA stanavALI, gadheDInA jevI cAlavALI, barachaTa kezavALI, pILA netravALI, lAMbA stanavALI gADha nidrAvALI. atizaya kAmavAsanAvALI, atizaya pravedavALI, dIrdha medhavALI, atizaya AhAravALI, kalaha priya hoya che, matsyanA jevA hatavALI hoya che. strInA zubha ane azubha be lakSaNo heya che. pUrNa ca dramA jevA mukhavALI, bALasUryanA jevI kAMtivALI, vizALa mukhavALI ane rAtA heThavALI te zubha kanyA kahevAya." "aMkuza, kuDaLa ane cakra jenA hastamAM hoya che, te putrane janma Ape che ane tene pati rAjA thAya che," "jenA hastanA taLIye te, raNa hoya che. te hAkA kuLamAM janmI heya te paNa rAjAnI patnI thAya che. jenA hastamAM maMdira, kamaLa, cakra, toraNa, Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ma 10 ]. zrI "zoca (kali) chatra ane pUrNa kuMbha hoya che, te rAjapatnIpaNuM pAme ane ghaNu putro thAya." je kamaLa aMgavALI, mRganA jevA netrovALI, pAtaLI Doka ane peTavALI, cAla haMsanA jevI hoya te rAjapatnI thaze. jene TuMkA keza, je geLa mukhavALI ane dakSiNa AvartavALI hoya te te prItinuM bhAjana thAya che. jenI dIdha AMgaLIo ane dIrdha keza hoya te dIrdha AyuSyavALI hoya ane dhana, dhAnyathI vRddhi pAme che. je kRSNanA je zyAma. caMpakanA jevI prabhAvALI gaurI ane niSpa aMgava nI heya te sukha pAme che." "nIlakamaLanA daLa jevI pILI kAntivALI heya te te sarva aMge suvarNanA alaMkAra dhAraNa karaze." je strInA kapALe ravastika hoya, te 1000 vAhanone adhipatine dhAraNa karaze." "jenA DAbA paDakhe, gaLAmAM ane ane stana upara lAMchana, tala ke mase je hoya te, te pahelAM putrane janma Ape che. jenA prada, roma, nidrA ane bhajana je alpa hoya te te uttama lakSaNavALI hoya che." - jenI jaMdhA remavALI hoya, stana ane hasta upara je rema hoya che, te tatkALa vidhavA thAya. je jADA sAthaLavALI ane paga capaTA hoya to te vidhavApaNuM ane dAridrakAnA duHkhane pAme che. jenA peThe AvatuM hoya to te patine haNe che" je hRdayamAM Arvata hoya to te pativratA ya che." je kamaranI upara AvatuM hoya to te svachaMdI hoya che." jenAM lalATa, peTapeni lAMbI hoya che, te sasarA, dIara, patine haNe che. jenI jIbha kALI heya, lAMbA hoThavALI, atizyAma, e cha prakAranI strI tyAga karavo. , - "strIne gAle khADA paDatA hoya che, te patine tyAM rahe nahi ane svachaMdAcAravALI thAya che. "je caraNanA Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM aMguThAnI bAjunI pahelI AMgaLI aMguThAne oLaMgatI hoya to, te sArI hotI nathI, je bIchavacalI AMgaLI aMguThAne eLage to. te durbhAgA thAya ane patine mUkI de che. je paganI tra che AMgaLI ucI na hoya ane jamInane sparza na karatI hoya to kumAra avasthAmAM jAra sAthe rame che. jenI kaniSTha kaLI jamInane na sparze te, te yauvana vayamAM jAra sAthe rame, emAM saMzaya nathI" * "jevuM mukha, te gupta bhAga, jevA cakSu hoya, tevI kamara jevA hasta hoya tevA paNa hoya, jevA bAhu tevI jaMdhA hoya kAgaDA jevI jaMdhA ane pAchaLa romavALI hoya ane moTA dAMtavALI hoya te te 10 mahinAmAM patine haNe che." "je AMgaLIomAM chidra paDatAM hoya ane AMgaLIo viSama hoya te, te vene karanArI che, ema sAmudrika kahe che, emAM zaMkA nathI.' atidIrdha, atinAnI atijADI, atikALI, atipAtaLI, yonIvALI hoya te te durbhAgA kahevAya che." "vivAda karanArI, asthira Asane besatI, zarAtanavALI te parane anukuLa ane paranA pAkathI 5 kalI, ati Akrozane karanArI, zUnya gharamAM besanArI, jene 10 putra putrI hoya to paNa evI bhAryAne tajI de." "pILA netravALI, gAlamAM khADA paDatA hoya, gadheDAnA jevA avAjavALa, jADI jaMghAvALI, ubhA kezavALI, lAMbA hoThavALI, meTA mukhavALI, chuTA chuTA dAMtavALI, kALa dAMta, heTha ane jIbhavALI, sukAyelA aMgavALI, viSama bhrakuTi ane stanavALI, nAka, mukha capaTuM hoya, tevA strI varjavA pAmya che. evA sukhathI rahita ane bhraSTazIlavALI hoya che." "kAcabA jevA pRSTavALI, hastinA jevA skaMdhavALI, kamaLanA patra jevI puSTa sAthaLa vALI, pucha gAlavALI, nAnA ane sarakhA dAMtavALI, Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 ] zrI zrIcaMdra (kevala) sArI rIte gupta, ati uSNa ane zreSTha goLAkAravALI A 6 nio sArI che." "dakSiNAvarta nAbhi, cinagdha aMgavALI, suMdara bhrakuTI, chuTI kaTivALI ane chuTA jadhana, sArA suMdara kezavALI, kAcabA jevI paMDavALI, ThaMDI, jenA dAMta sarakhA che, jenA khabhAnA bhAga chuTA che, suMdara goLa kamaLa evA netravALI sutratA, sArA guNothI yukta, evI strI vivAha arthe megya che.' e pramANe lAMbA samaya sudhI geSThI karyA pachI zrI "zra cakrane priyaMgumaMjarIe kaMThamAM varamALA paherAvI. maMDapanA dvAramAM paNa Adi sarva vidhi pachI mAMyarAmAM padhAryA tyAM kriyA thayA pachI kanyAthI yukta lIlA vAMsanI moTI corInA madhyamAM, atrinA cAre tarapha pherAne pharatA, kathA maMgaLa phare jamAIne caturaMga senA Adi ApIne narasiMha rAjAe sarva, ucita karIne kahyuM "A sarva tamArI sAthe mekarlIza." pratA pasiMhane putra priyaMmaMjarIthI yukta gayA. temaNe sthAne sthAne sAMbhaLyuM, rUpa, vidyA, kuLa, prajJAbuddhi anuttara kAti, adbhuta guNa, jema idra ane indrANIne yena, caMdra ane rohiNIne roga, sUrya ane ratnAkadevAne ane rati ane kAmadevane kema, e vidhie pega karyo che. zrI "zrIca ke maMgalapUrva mahelamAM praveza karI sarva vastuo yathAsthAne mUkAvIne, yathAyogya dAna daIne, vAsagRhamAM AvyA. harSita mukhavALI priyaMmaMjarI sakhIothI yukta, palaMga upara beThelA pati sAthe kAvya gejhI Adi vArtA karavA lAgI. eTalAmAM to madanapAle saMsAthI kahyuM, "tArA vacanane yAda kara." zaMkAnA bahAne zrA prAcaMdra bahAra paDayA, tyAre priyAjaLa laIne temanA pAchaLa gaI. tyAre kahyuM, "tame ahiM Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM [ 107 rahe, tyAM puSkaLa jaLa che." ema kahI nIce AvIne, sasarAe Apela vIMTI ane svanAmanI vaTI, kaMThaLa Adi laIne, bAkInI sarva vastuo madanapALane arpaNa karIne, vaNa grahaNa karIne kahyuM, "he madanapALa tane saMtoSa thayo? have huM jAuM chuM ! " suMdara karyuM che, have tArI ci anusAra kara." harSathI cakSumAM aMjana ane zrI zrI caMdrane veva paridhAna karIne kAnti vagarane ane gaMdA hAthapagavALa, vAsagRhamAM jaIne nIce beThe, tene tevA prakArane dekhIne, priyaMgumaMjarI takSaNa bahAra paDIne sakhIne kahyuM, patine vaiSa paherIne keAI bIje ja A che! "ahiM vaLI e koNa che, je temane veSa dhAraNa kare ? tuM vyAmUDha thaI che'! "he sakhI ! je tuM na mAnatI hoya te tuM jaIne tene pUcha, prathamanA prema-vA ane kathA-goSThI Adi te kevI rIte kahe che, te tuM je." e pramANe pUchyuM. to te prathama karatAM bIjuM ulaTuM che. tethI AvIne kahyuM. "e zrI "zrIcaMdra' nathI, paraMtu temano veSa dhAraNa karIne kaIka bIje ja Ave che" "tuM dvArapALane pUcha." sakhIe jaine pUchyuM, "meM bIjA keine paNa Avato joyo nathI. te sarva jANune, sakhIone tyAM mUkIne priyaMgumaMjarI mAtA pAse gaI. tene dekhIne pUchyuM, "he putrI tuM pote kama AvI che? tane kuzaLa che" duHkhI kanyAe tyAM je banyuM hatuM te kahyuM, te rANIe rAjAne jaNAvyuM. rAjA vyAkuLa thayo ane vicAryuM "A haze? prabhAte madanapALane teDAvyuM. sUma daSTithI nirIkSaNa karIne ane bIjAonA kahevAthI nakkI karyuM, 'A zrI "zrIcaMdra' nathI." pUchyuM, "he vatsa! te vIMTI, kuMDaLa Adi kayAM che? bIjAM ja dekhADyAM. rAjAe vicAryuM 'AmAM zuM ghaTI zake? rAjAe punaHpatinI Adi strInA bheda Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 ] zrI zrIcaMdra' (kevali) Adi pUchayA. tenI kAMI khabara na hovAthI mauna rahyo. pUchyuM, "tuM koNa che. te kAMI satya kaheto nathI. eTale rAjAe kahyuM, AbhInA, cAbukanA phaTakAnI zikSAne yogya che.' tyAre gabharAIne te bolyo, "huM madanapALa chuM, A buddhi baTukanI che sarva yathAsthita kahIne kahyuM, "mArA kahevAthI te A ; kanyAne paraNyo che, to ja karavA jevuM nathI. te upakArIne badalo vALI zakAya tema nathI. te mane sarva saMpIne gayo che. te kayAM che? tenI kAMIpaNa khabara nathI. te zrI "zrIcaMdra hatA te paNa huM kAMI jANato nathI." tyAre rAjAe ane bIjAoe kahyuM, "te baTuka ja zrI "zrIcaMdra' che tAraka mATe kahyuM, "te zrI "zrIcaMdra ja hatA temAM saMzaya nathI." emanI tapAsa karAvI, paraMtu kayAMya paNa pa lAge nahi. priyaMgumaMjarIne rAjAe kahyuM, "tuM sadana na kara, tAre pati tane maLaze, paraMtu oLakhI zakIza? "mArA DAbA aMganA pharakavAthI te zubha zukanathI svayaM huM jANIza. tyAM sudhI temaNe ApelI nAnI AMgaLInI vIMTIne huM pUchaza." rAjAnI AjJAthI maMtrIe madanapALa pAsethI sarva laI lIdhuM. ane pUchayuM, rANIe ApelI vIMTI kayAM che ? te baTuka laI gayo che." "aho! paropakArIpaNuM ! bairya, mati ane buddhi! ahiM priyaMgujarInuM bhAgya vartAya che, te kAraNe Ama thayuM." rAjAe cAre tarapha zrI "zrI caMdranI tapAsa karAvI, paraMtu prApta thayA nahi. vicAyuM, "zubha divase maMtrIone laI AvavA me kalIza." madanapAlane kAMIka dhana ApI mukta karyo caMdranA jevA goLa mukhavALA zrI "zrIcaMdra kSatriyanAM veSamAM prayANane karatA eka mahAaTImAM AvyA, atitRSAthI uMcA sthaLe Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 prakaraNa paheluM [ 109 caDIne jaLane zodhe che teTalAmAM dUra eka dizAmAM, jANe sUryanI kAtine tirarakAra karatuM hoya, tevuM apUrva kAntinuM maMDaLa devuM. tyAM pahoMcIne, A caMdrahAsa taravAra che ema jANIne vicAryuM, 'A kenI haze? manuSyanI ke AkAzamAM viharatA kaI vidyAdharanI che? paraMtu atre koI svAmI dekhAto nathI to ke bhUlI gayuM haze.? ema vicArIne, buddhizALIe kalyANanA arthe caMdrahAsa taravArane grahaNa karI." - te caMdrahAsanI dhAranI parIkSA arthe vAMsanI jhADI upara ghA karatAM kSaNavAramAM chedAI gaIne be kaTakA thaI gayA. jhADInA madhyamAM rahelA puruSanA paNa be kaTakA thaI gayA. te joine bolyA, hA...hA.. mahA mUDhapaNuthI me moTuM pApa karyuM che te mArI narakamAM paNa sthiti nahi thAya ! have mAruM zuM thaze." svaniMdAne karatA, kaMIka AvatA tenA hastamAM dana karatA kastA tavAra ApIne kahyuM, "huM aparAdhI chuM, mane haNI nAkha." bolavAne paNa azakta teNe rAjAne taravAra ApIne "ahiM jala che te mane pA." ema hastathI saMketa karyo. jala pAIne, vAraMvAra kSamAvavA lAgyA, te mRtyu pAmyo. - kSaNavAra rokAI tenA duHkhathI jala lIdhA vinA ja caMdrahAsathI yukta prayANa karyuM. rAtrInA vanamAM eka vRkSanI DALa upara darbhanuM bichAnuM dekhIne, vicAryuM "pahelA koI musAphara AnA upara suto haze to paNa tene upADIne cAre tarapha joyuM tyAM to eka bakholane lAkaDAthI baMdha karela jene, tene khaseDIne sAhasike temAM praveza karyo! tyAM guphAnA mukha pAse kSaNavAra visAme lanne tyAM eka moTI zilAne ucatAM nIce pagathI krame karI nIce utaratA eka pAtALa mahelane dekho ! ratnanA dIpakAthI tejasvI evA be mALanA mahelanA bhoyataLIe je uparanA mALe gayA. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 ] zrI "zrImadra" (kevali) tyAM maNiothI jaDelA siMhAsana upara besIne pratApasiMhanA putre sArthaka karyuM. pachI bIjA eka eAraDAnuM dvAra lIlAthI ughADayuM. temAM madhyamAM ratnonA palaMga upara eka vAMdarI manuSya jevI jeIne Azcarya pAmyA. vAMdarIe zrI "zrIcaMdrane page lAgI vastranA cheDAne kheMcIne palaMga upara besADayA! "ceSTAthI mAnasI jaNAya che, paraMtu vAMdarI zAthI dekhAya che? rudana karatI vAMdarIe gokhalo dekhADI vAraMvAra rava netro dekhADyAM. te saMjJAthI uThIne zodhIne aMjananI beDIone grahaNa karI Ama aMjana vAMdarInA netramAM AMkyuM. tenA prabhAve vAMdarI divya vepArI suMdara kanyAmAM parivartana pAmI! te addabhuta dekhIne kautakIe kahyuM, "he bhadra! tuM koNa che? tane vAMdarI keNe banAvI? ane A sthAna kayuM che? harSa lajajAthI kahyuM, "he nAtha ! hemapuranA makaradhvaja rAjAne madanAvalI rANuM che. temanI huM madanasu darI putrI ane madanalanI nAnI bahena chuM huM puruSanA 32 lakSaNone jANuM chuM. mArI pratijJA che 32 lakSaNane huM paraNIza, rAjasabhAmAM eka yAcake pratApasiMhanA putranuM kIrtana karyuM hatuM. tenA sAthe rAjAe vivAha arthe ma traNa karI. huM sakhIothI yukta udyAnamAM krIDA artha gaI. tyAM puponA gRhamAMthI mane vidyAghare uThAvIne, svastrInA bhayathA AmAM rAkhe pAMca divasa che. rudana karatI ane belyo, "kema raDe che? mane vaitADhayA para ratnacUDa vighAghara jANaeka rAjAe mArUM maNibhUSaNa nagara grahaNa karavAthI, huM bahAra parivAra yukta rahyo chuM. eka divasa bhramaNa karatAM huM kuzAsthaLe udyAnamAM gayo, tyAM suvarNanA palaMga upara puSpothI kriIThAne karatI pavinIne dekhI mane atizaya prema utpanna thayo. haraNa karavA artha eka Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM divasa adazya rahyo. mArA be rUpa karavA prayatna karyo, paraMtu pavinI vazIlanI rakSAvALI hatI, tethI be rUpa na thayAM. tenA samAna rUpavALI kanyAne gotato hato tevI tuM maLI, huM paraNIza." ema kahI phaLa Adi mUkI ane zveta aMjana AMjIne vAMdarI banAvI gayo. trIjA divase AvI zyAma aMjana ane suMdarI karIne kahyuM, "he suMdarI! lADavA grahaNa kara, huM lagna joine Avyo chuM. guruvAranA makhyAhna samaye zubhalagna che. sarva sAmagrIne grahaNa kara, vidyA sAdhavA jAuM chuM. gusvAranA prabhAte AvIza." he vidyAdhara tuM mUkhe che? ke jaDa che? tuM to mArA pitA nRtya che ! te tuM kevI rIte paraNIza"? teNe hasIne mane vAMdarI banAvA gaye Aje budhavAranI rAtrI che, he sAhasika ziromaNi ! tame koNa cho? kevI rIte AvyA che e duSTanA paMjAmAMthI bhAre uddhAra karo'! caMdrakaLAnA patie vicAryuM, "gaI kAle mArAthI je haNAye te ratnacUDa haze." nirgarvIe kahyuM, "huM daridrI hovAthI kuzasthaLathI dhana arthe pharato pharate aTavImAM vRkSa upara suvA game tyAM keTaranuM mukha dekhI temAMthI ahiM Ave. he kRpeTavALA ! tuM duHkhane zA mATe sahana kare che? vidyAdharanI sAthe vivAhathI tu' vAvaNI thai, temAM zuM azubha tane dekhAya che." "he nAtha! mArA bhAgyathI padhAryA che, mArI pratijJA pUrNa thaI che! lakSaNathI tame mahAna che.' purUSanA 3ra lakSaNa kahyuM che "pa lAMbA, 4 TuMkA, 5 jhINuM, 7 lAla, 3 uMcA pahoLA ane UMDA ane 2 zyAma te puruSanA 32 lakSaNe che, 2 hasta, 2 netro, AMgaLA, jIbha ane nAka e 5 lAMbA Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112] zrI 'zrIyadra" (keli) sArA che. vAMsA, kaM'Tha, puruSacihna ane jadhA e 4 TUMkA sArA che. dAMta, nAka, keza ane cAmaDIe 4 sUkSma sArAM che. bharata, khabhA, paga ane peTa e 4mAM unnatapaNuM zubha che. hAtha ane paganA taLI, tALavu, netranA cheDA, jIbha, nakha ane eSTa e cha lAla sArAM che. lalATa, chAtI ane mukha e 3pahe LAM sArAM che. nAbhI, svara ane satva e 3 uMDA sArAM che. AMkhanI phIkI ane keza e zyAma sArAM che. evA 32 lakSaNAthI ApazrI yukta che e nizcita che.' madanasuMdarI sAthe lagna: mukhane a" zarIra kahevAya che athavA AkhuM kahevAya che, sukhamAM nAka zreSTha che, tethI paNa yakSu zreSTha che, tethI pao kAnti zreSTha che, tethI paNa sneha che, tethI paNa svara zreSTha che, emAM paNa sattva zreSTha che, sattvamAM sarvAM krAi che.' 'caMdrahAsa jenA tenA hastamAM na hAya! tame mArA prANa che!! huM' tamane varI chuM. mAruM jIvana tame che! ! tame ekalA che, te Avaze, tA hai svAmina! mAje madhyAhna samaye A lagna sAmagrIthI he prabhu ! gAMdhava vivAhathI mane tame paraNA.''he bhIru DarIz nahi. te Ave eTale beza, te vAka che? paraMtu samayanI khabara zI rIte paDaze.' he deva ! zukA nIce vizALa vaDanuM vRkSa che, tenA najIkanA geAkhalanA nAnA dvAramAMthI divasanA madhya bhAga jaNAya che. prabhAte pAraNuM' karyuM. madhyAnha samaye zubha lagne bannee lagna karyu.. huM svAmina! te krama AvyeA nahi'? tyAre zrI zrIca ke' yathAsthina sava varNana karyuM. kharAba maMtrIthI rAjA pace che, kALe karI mULa pace che ane pApathI pApI pace che,! khIje divase sAra Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pahelu [ 113 bhUta rahnA ane aMjananA be kupA laSTa patnIthI yukta AvyA hatA te mAge bahAra paDI, zilAthI guDhDhAne baMdha karI keTaluMka dhana dATIne, jemanA hastamAM caMdrahAsa ullasIta che evA zrI 'zrIca dra' siMhanI jema aTathI oLaMgIne eka gAmanI najIka AvI, sareAvaranI pALe rADhAyA. kahyuM, 'he priyA ! A upavanamAM rasavatI taiyAra karIe.' tame sAmagrI meLaveA huM rasavatI karIza.' sarva sAmagrI bhALI pAsethI meLavIne, madanasu MdarIe pracura dhRtavALA Dhebara, pUrI, bhata Adi taiyAra karyAM. pratApasiMhanA putre snAna karIne, AbhUSaNAthI bhUSita cane uttamatI' sanmukha devavaMdana karyuM. tyAre vIMTI uparanuM nAma vAMcI patinuM nAma jANyuM. bhATa pAsethI zrI 'zrIcaMdra'nuM varNana sAMbhaLyuM hatuM teja A che. ANI ati harSita thane kahyuM, 'he vibhA ! rasavatI taiyAra che padhArA. supAtra yoga: zrI zrIcaMdre' kahyuM, 'he bhadre! priyAnA haratanuM pahelu bhAjana taiyAra thayuM che, teA munizrIne vaheArAvIne pachI ApaNe bhAjana karIe.' sarAvaranI pALe cAre bAju nirIkSaNa karatAM temanA puNyathI kheMcAne e munizrIne AvatA joine, sanmukha jai A maMtrIne, bhakti ane ati harSoMthI banne jaNAe cembara Adi vArAvyA. pachI dhaNA leAkeAnI sAthe beAjana karIne, kSaNavAra pachI vaccha ane kaccha munizrAne namaskAra karI beThA. vamunizrIe dha lAbhapUrvaka kahyuM, 'citta vitta ane supAtrane joga he bhadra ! ati durlabha che.' kahyuM che, samaye supAtradAna, samyakatvathI vizuddha kheAdhinA lAbha ane 'te Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 ] zrI zrIcaMdra' (kali) samAdhi bharaNu e alavyo pAmatA nathI. uttama pAtra sAdhusAdhvI, madhyama pAtra bAvA-zrAvikA ane jadhanyapAtra aviti sabhyadiSTa jIva jANavA' e sAMbhaLIne zrI zrIca'ke' vinaMtI karI, he muni zreSTha ! pApI evA mArAthI ajJAnathI uttama vidyAdhara marAyA che, teA tenuM prAyazcita mane ApeA. te pApa mane zalyanI jema huMmezA du:kha Ape che.' he puNyAtmA ! pApabhIrutA bhavya che, pazcAttApa ane dAnathI tArI zuddhi tha che, teA paNa A vidhithI zrI arihaMta bhagavAna smAdine nabharakAra karIne zrI namaskAra mahAmaMtrane tuM gaNu ane sa McAga prApta thaye zrI arihaMta bhagavAnanuM ma Mdira banAvaje siddhAMtamAM kahyuM che, mahAAra'bha, mahAparigraha, mAMsane AhAra karavAthI ane pacendriyanA vadha karavAthI jIvA narakanA AyuSyane baMdha che. zrI gautamagadhare pUchyuM, huM vIr ! jIva kevI rIte zubha evuM dIdhuM AyuSya kama' bAMdhe che' ? zrI vamAnasvAmIe kahyuM, 'he gautama! jIvanI hiMsA na kare, yAvada na seve, te prakAranA sAdhune vaMdana namaskAra karIne sevA kare arthAta mananuM priya kare, AhAra, khAdima, svAdima ane pANIne vaheArAve, e pramANe kharekhara jIva zubha dI AyuSya kra'ne khAMdhe che. te sivAya te| mAM avazya bhAgavavAM paDe che.' tamArI trAkAranI rUkhAthI, lalATa ane lakSaNAthI bhaviSyamAM mahAna rAjA thaze| ema lAge che. teA sthira rIte samyakatvane tamAre ArAdhavuM joe. jevI rIte, girivaramAM meru, devAmAM iMdra, grahAmAM caMdra devamAM zrI jinezvaradeva, tema dharmAMmAM mukhya samyakatva che. prAye jIve anaMta madirA ane jinapratimAA bharAvI che paraMtu e bhAva vinA karAvelI hovAthI darzana zuddhi (zuddha zraddhA) vinA eka aMza paNa prAptI thai nathI.' Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM jene aMtamuhUrta paNa eka vakhata samyakatva je sparze, to tene vadhAremAM vadhAre saMcAra heya to paNa ardha putra parAvartathI kaMIka nyuna hoya. je darzanathI bhaSTa hoya tene mokSa nathI thato. cAritrathI (davya cAritrathI) rahita, te siddha thAya, paraMtu zuddha darzana vinA siddha thato nathI." samyakatva mahimA "samyakatva paramadeva che, paramaguru che. paramamitra che, paramapada che, paramadhyAna che, zreSTha sArathi che, zreSTha baMdhu che, sAruM bhUSaNa che, paramadAna che, paramazIla che ane cheka bhAvanA che, ciMtAmaNi, kalpatarU, nidhi, kAmadhenu, narendra ke iMdrapaNuMe sarva bhautika phaLa ApanArI vastuo koIpaNa upAyathI prApta thaI zake che. paraMtu samyakatva pAmavuM duSkara che, te pAmIne je hArI jAya che, te anaMtakALa sudhI saMsAramAM rakhaDe che! tethI samyakatva darzana ratnanuM sarva prayatnothI rakSaNa karavuM joIe." "je zIlavatane suMdara 9 vADanuM rakSaNa ya to, te sArI rIte pALI zakAya che, je temAM khAmI hoya to zIla pALI na zakAya! samudramAM je nAvane je jarAka paNa kANuM paDe to te tarI na zake. tevI ja rIte kriyArUpI jIva samyakatva vinA bhavasamudra tarI zakato nathI. jema mahAvaDanA vRkSanuM mULa haNaya te, te AkhuM vRkSa vaDavAthI yukta nArA pAme che, tema samyakatvarUpI mULa je nAza pAme to zeSa Adi nAzane pAme che. jema svAmI haNAyethI senA bhAgI jAya che, tema samyakatva nAza pAmavAthI dAna, zIla, tapa ane bhAvarUpa dharma nAza pAme che." jema kArtika mAsa gayethI kamaLa dhIme dhIme kAnti rahita thai vinAzane pAme che, tema samyakatva nAza pAme te Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ri ] zrI zrIlaMka" (saMvali) kriyA phaLa vinAnI thaI dhIme dhIme nAza pAme che, jema vizALa mahelanA pAyA nAza pAme che teA te mahela nAza pAme che tema na gaye cha te saphaLa tattvA nAza pAme che. jema sArathI vinAnA ratha, raNamedAnamAM zastra vinAne, IMdhana vinAnA agni, jema nAza pAme che, tema samyakatva vinAnA jIvanI kriyA, chAra upara lIMpaNa jevI che, anAja mATe phetarA khAMDavA jevuM che. samyaktva vinA kriyA karanAra, aMdhArAmAM nAcavA jevuM kare che. jema marelA dehane pASaNa ApavuM te nakAmuM che, tema samyakatva vinAnA sa anuSThAne nakAmAM che.' samyakatva pAme chate AtmAne naraka ane tiyam gatinAM dvArA baMdha thAya che, deva ane manuSyanAM uttama sukho ane mekSanu akhaMDa anaMtu sukha svAdhIna thAya che. jo pUrve AyuSya na badhyu hoya te! samyakatva prApta karela jIva, vaimAnika daiva sivAya bIjI gatinuM AyuSya na bAMdhe ! zrI jinezvara bhagavAnanA sarva vacane anyacA thatAM ja nathI evI jenI buddhi che tenuM samyakratva nizcala che.' e pramANe gurumahArAjanAM vacana sAMbhaLIne zrI zrIca dre' namaskAra karIne ane pAyazritane grahaNu karIne priyAthI yukta prayaNu karIne krame kalyANapuramAM zrI jinezvara bhagavAnane namaskAra karIne namara bahAra AvyA. tyAM guNavibhrama sajA che. udyAnamAM pUrva pramANe priyAe taiyAra karelI rasavatI jamIne sarAvanI pALe beThA che ane patnI jame che, suvaNa puruSa : eTalAmAM 32 lakSaNAthI yukta 'zrIcaMdrane dekhIne yAgIe kazuM, kAi vIralA svanA guNNA ane doSone jANe che ane pArakAnA duHkhe duHkhI thAya che ane pArakAnA kArya karanArA Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM | 110 hoya che.' 'tuM kANu che? Ama zA mATe kheAle che'? 'hu tripura te kharatA nAnAbhAI chuM. gurue ApelI vidyAthI parApakAra artha, suvarNasiddhi arthe bhramaNa karatA, mArA uttara sAdhaka thAya tevA kAne dekhyA nathI paraMtu AkRti ane zarIranI krAntithI tuM parApakArI dekhAya che. caMdananA vRkSane vidhAtAe phaLa ane pAMdaDAthI rahita banAvyuM che, teA pazu te lekAne parApakAra kare che ! tuM uttama sAdhaka thAya.' zuM tattva che? zuM krArya che? suvarNa siddhi prema thAya' 'rAtrinA smazAnamAM sattvazALInA sAMnidhyathI suvarNasiddhi thAya, bIjI sAmagrI sulabha che.' huM yeAgI ! tuM sAmagrI taiyAra kara, huM tyAM AvIza.' te gayeA. sadanasuMdarIe pUchyu', 'he rAjAnA indra! yAgI zuM kahetA tA.' sarvAM kahyuM. 'huM nAtha ! A zuM kaheA che?" yAgIo kuTa AcaraNavALA ane nirdaya hAya che! tamane javA nahi dauM. ema vivAdane karatAM rAtri pI. vastranA cheDAne mUkatI nathI ! he priye ! ujjavaLa AtmAnuM bhAvI ujjavaLa DAya che. jenA mana, vacana ane kAyA zuddha che. tene paganne pagale saMpadA hAya che. jenuM aMtara malIna heAya tene svapnamAM paNa sukha durlIMza che. teA duHkhane dhAraNa na kara. zrI namaskAra mahAmaMtranA prabhAve sarve kAMi zubha thaze! tuM vAMdarI cane vRkSa upara nibhaya thaje. ema ja thayuM. yegInI sAthe: buddhizALImAM agresara caMdrahAsa talavAra laine smazAnamAM kuMDamAMnA agnithI sarva kAMi jotAM kuMDanI pAse ubhA rahyA. 'he vIra ! mArI rakSA karanAra thA.' 'tuM nirbhayatAthI tArI sAdhanA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - 118 ] zrI zrI kili) kara." vidhi karIne kahyuM, "he vIra! A dizAmAM mahAvaDa upara eka coranuM zaba che, te laI Ava, te kArya na thAya tyAM sudhI ekavAra paNa bolIzuM nahi. vaDa upara caDI zabanA baMdhanane kApI bheya upara pADI, jeTalAmAM nIce AvyA tyAM te zaba pharI vaDa upara laTakatuM joyuM karI keAI vakhata khabhA upara koI vakhata hastama laI rastA pAse AvyA, teTalAmAM zaba aTTahAsya pUrvaka belyuM, "he pravINa tuM rAjAne putra ane rAjA paNa che, te sAMbhaLa cUpa rahevAthI elyuM, tuM huMkAro te purAva." kSitipratiSitane rAjaputra guNasuMdara ane subaddhi maMtrIputra bane azvonA vegathI mahAaTaNImAM vizALa sarovaranI pALe subaddhi jaLa pIne azvone rakSA thA. guNasuMdara sarovaramAM kriIDAne kareto sAmA kinAre pahoMcyo. tyAM koI kanyA udyAnamAMthI kamaLa haratamAM laine, pagane, dAMtane, anukrame sparza karIne, vegathI svasthAne gaI! paraMtu guNasuMdarane kAMI samaja paDI nahi. A zuM hazemitrane pUchayuM. padmAvatI kanyA, datanagara ane karNadevarAjAnI putrI anurAgiNI thaI che." bane nagaramAM gayAM. mALInA ghare rahI tapAsa karIne, mAlaNa dvArA guNasuMdara kahevarAvyuM, "sarovara tIre joyelA AvyA che. | gussAmAM padmAvatIe caMdananA bhInA hastathI mAlaNanA mastake mArIne kADhI mUkI! te sarve kahyuM. guNasuMdara vilakSaNa thaI mitrane kahyuM. "zuda pAMcamanA AvavAnuM sUcavyuM che. te kevI rAte te jANyuM." "zveta pAMca AMgaLAthI." bane tyAM rahyA. te divase mAlaNane ghaNuM dhana ApIne pUchayuM, "te kayA mArge Ave"? padmAvatIe kuMkamavALA hastathI gaLacIevI pakaDI kahyuM. "zuM tuM AvuM bole che. sakhIothI apamAna karAvIne, pAchaLanA dvArathI bIje mALethI deraDA dvArA utArI. huM jIvatI Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM AvI eTaluM bhAgya." te sarva sAMbhaLI mitre kahyuM, "te rajasvalA che, to 9 nA rAtrie e pramANe pAchaLanA dvAre AvavuM ema kahevarAvyuM che. guNasuMdara e pramANe gayo te dekhI harSathI ramIne pUchayuM, he prabhu! bhAva kevI rIte jANe. mugdhabhAve kahyuM, "mitra pAsethI jANyuM " sArI rIte bhojana karAvI eka viSamizrIta lADavo devaranA arthe Apo ! te joIne subuddhie kahyuM, "mArA pAsethI jANyuM ema zuM kAma karyuM prabhAte lADavAne rAkhI. zaMkAne TALe che, tyAM to te upara mAkhIo bharelI dekhIne, bhUmimAM dATI dIdhe! zikhavyuM, "sArI rIte ramIne te UMghI jAya tyAre jaMpa upara 3 rekhAo karIne 1 jhAMjharane laI AvavuM ema thayuM. banne yogI banyA, eka sonIne jhAMjhara upara dravya mAMgyuM. sonIe te rAjAne ApyuM. svanAma dekhI pUchyuM, kayAMthI lAvyo." "mArA guru jANe." bolAvIne gune pUchayuM, "A kayAMthI AvyuM." zamazAnamAM hato tyAre, utkRSTa zakti AvI, tenA pagane pakaDI 3 rekhA jaMdhA upara karIne, jhAMjhara kADhI lIdhuM, te palAyana thaI gaI." "tuM vidyAne jANe che." "hA huM jANuM chuM." je jANato hoya to ene zaktinA dezane vajita kara." "he rALa! mArA maMtrelA vastrathI rAtre kanyAnA mukha ane netro bAMdhI, pUrva dizAmAM dezanA chevADe hasta bAMdhIne mUkavI. je mUkavA gayA hoya temaNe pAchaLa jevuM nahi. 8 para gaye doSa vinAnI thaze." ane svasthAne gayA. rAjAe kahyA pramANe kanyAne mUkI. te bane tyAM pahoMcyA. baMdhana choDI videzamAM laI gayA. kanyAe kahyuM, "he devara! A zI ceSTA karI." "viSamizrita lADavAnuM kArya che! mAruM Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - 120 ] zrI "zrIcaMdra' (kevala) nathI." samaya thaye rAja tyAM gaye paNa kanyA na maLI jethI rAjAnuM hadaya baMdha paDayuM. "te pApa kene lAge" DIvAra rahIne zrI zrIcaMde kahyuM, "e pApa rAjAne lAge, ATalI moTI uMmara sudhI paraNAvI nahi rAjA kAraNa che, bIjI rIte cArene lAge." te sAMbhaLI zaba pAchuM vaDa upara coTI gayuM. ema traNavAra thayuM. zAthIvAra saba laIne cAlyA. zabe kahyuM, "he rAjAdhirAja! yogI ati dhUta che, tArA sAcathI sAdhanA siddha karIne tene haNI nAkhaze." te sAMbhaLI vicAre che. eTalAmAM madhyamavayanI strI AvI. tene pUchayuM, "tuM kANuM che." "naMdagAmamAM rahetI evIne te pati che. te kAI vakhata corI karato tethI rAjAe tene haNIne vaDa upara laTakAvya che. tene jevA huM AvI che. te jeTalAmAM zabane caMdanathI lIpe eTalAmAM te zakhe te strInuM nAka karI lIdhuM ! te gAmamAM gaI. zabane yogI pAse laI AvyA. snAna karAvIne puchapathI pUjI, mAMDalAmAM kuMDanI pAse yogIe mUkayuM zabanA hastamAM taravArane ApI. tenA paga pAse bIjI tarapha jatAM zrI "zrIcaMdrane ubhA rAkhIne kahyuM, pAchaLa vaLIne joyuM nahi. mAruM kArya siddha thAo eme ciMtavavuM zrI namaskAra mahAmaMtrathI zarIranI rakSA karIne vAMkA daSTithI zaba upara dhyAna rAkhatAM zrI "zrIca UbhA rahyA. aDadanA dANu maMtrIne zaba upara nAMkhIne yogIe huMkAra karyo. zaba jarA uMcuM thaI cAretarapha nirIkSaNa karI zAMta paDI rahyuM yogAe pUchayuM, "zuM vicAre che." "jevuM mana, vacana ane vartana hoya tevuM kArya siddha thAo. yogInuM siddha thAo. ema ciMtava." pharI maMtrIne zaba upara dANA nAkhIne yogIe huMkAra karyo. tyAre lAla caLa AMkha karIne rAkhe ubhA thaIne kahyuM, "are Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa paheluM duSTa zalyavALA zabamAM mane utAre che? tane tenA phaLa cakhADuM chuM.' ema kahIne megIne uThAvIne agnikuMDamAM homI dIdhe. tyAre zrI "zrIcaMdra tene ema karatA rotA rahyA. tyAM te gI suvarNa puruSa thaI gayo! te suvarNapuruSane kayAMka bhUmimAM dATIne, vAMdarI pAse prabhAte thaIne adbhuta aMjana AMkhamAM AMjIne, madanasuMdarI thaI tyAre sarva je banyuM te kahyuM te sAMbhaLI vismayathI pUchayuM, "he nAtha ! suvarNa puruSane zo prabhAva che? "suvarNa puruSane vidhithI pUjIne, tenA be hasta ane be paga kApIne grahaNa karIne, tene pharI vastrathI DhAMkI devAthI, tene pharI prabhAte suvarNanA navA hasta ane paga thaI jAya. e pramANe haMmezA karatAM, (dararoja 1 kroDa rUpIA maLe !) te tenA prasAdathI, dAtA, bhokatA ane lakSmIvAna thAya che." paraMtu temAM mAruM mana nathI, kAraNa anyAyathI ane hiMsAthI banyuM hovAthI, temaja mULathI ja cittane kara karanAra hovAthI ane prathama vatana khaMDanathI ene bhoga kare, te dayALune egya nathI." ema vAta karatA prayANa karyuM. temane tyAM krIDA arthe AvelA guNavibhrama rAjAe joyA. tyAM te koI paradezathI Avela bAroTa zrI zrIcaMdranI rasutinA ghaNA bleka bolyo. temanI kIrtine sAMbhaLI, vismita thaIne guNavibhrame pUchayuM, "he bAroTa tuM kyAMthI Avyo che." "huM kuMDalapurathI Avyo chuM. A te zI "zrIcaMdra rAjA che." rAjAe ucita dAna dIdhuM. tenAM vacana sAMbhaLI makanasuMdarIe ati harSita thaIne kahyuM, he nAtha ! Aje tamAruM caritra sAMbhaLyuM, te pahelAM ja mAruM citta tamArA upara anurAgavALuM hatuM." "e nAmavALA te Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11] thI 'zrIza' (kali) aneka manuSyA hAya che.' 'he nAtha ! zu tame hajI paNu tamArA bhAtmAne khullA nahi karo.' temaNe mukhane malakAvyuM. tyArapachI rAjA nagaramAM gayA. pachI priyAe arthIne suvaNu mudri ApI. vINApura jatAM mAga'mAM koTavAla bhaTakANA, temane jo vismaya pamIne pUchyuM, 'tu kANu che? A taravAra mane ApI de.' 'joenI pRcchA hAya te| tArI taravArane taiyAra kara, tA taravAra dekhADI zakAya-' te tejasvI vacaneAnA sAra pAmI te adhama nagaramAM gayA. rAjAnI AjJAthI senApati sAthe jaldI pAchA AvyA. sainyane AvatuM jone cakti thaIne kahyuM, 'he prabhu ! zu` vizALa sainya Ave che. yuddhamAM samartha` zrI 'zrIca' kahyuM, tuM gabharAkhza nahi mArI AgaLa tuM thA, tene AgaLa karI taravArane draDha pakaDI te vIra UbhA rahyA. 'tu' hamaNA marI jaze, mArA mArA' ema kheAlatuM sainya tyAM AvyuM. eTalAmAM te| zrI 'zrIca' siMhanAda karI, siMhanA pramANe saMgrAma karavA lAgyA. siMhanAdathI trAsa pAmIne hastio ramyA, azvo ekanA upara eka paDavA lAgyA. keTalAka mRtyu pAmyA, keTalAka adhamucya thaI gayA, teeAe palAyana thatAM thatAM kahyuM, 'phogaTanA ame marI gayA, A vidyAdhara che, daSTithI paNa dekhAtA nathI.' Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM: madanasuMdarInuM apaharaNa jemanI e bhujA priyAthI pUjAyelI che evA zrI zrIca'dra, kAda vakhata jaldI ane kAi vakhata dhIme siddhapuramAM AvyA, tyAM jaina caitya che, tenA merA mahimA che, tyAM aneka lekA dezadezathI AvI akSata, phaLa, naivedya, vasra AdithI aneka prakAre pUjAne kare che! te saMdhanA gayA bAda tyAMnA vaNika Adi leAkeA devanu dravya bhAga pADIne haMmezA lagna letA. te devadravyanA bhakSaNathI teo sa` nirdhana thaSTa gayA, prAyaHkuLakSaya thayeA. jethI siddhapura chAyA vagaranuM thayuM. te svarUpa jANIne zrI zrIca ke' zrI jinezvaradevane namaskAra karIne priyAne kahyuM, A leAkeAnA dhare devadravyanuM bhakSaNa karAtu haiAvAthI atre kAinA ghera annapANI levuM te ceAgyuM nathI.' pachI vRndvone pUchyuM'. A zrI jinama`dira jINuM kema dekhAya che? A bahu kharAba kahevAya, arthAta A azubhanI nizAnI che. pratyeka karaja azubha che, temAM paNu devadravyanuM karaja vizeSaprakAre azubha che, devadravyathI svadhananI vRddhi karavI ane te dravyathI je prApta kareluM dhana kuLanA nAzanA arthe thAya che! ane te mRtyu pachI narake jAya che. 'AgamamAM kahyuM che, 'jina pravacananI vRddhi karanAra, jJAna ane darzananA guNAnA prabhASaka ane zrI jinadhA rakSaka Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - 124 ] zrI zItha' (kali) te tIrthaMkara padane prApta kare che." "jina pravacananI vRddhi karanAre. jJAna-darzane prabhAvaka ane dedhadravyanuM rakSaNa karato, te tIrthaMkarapaNuM prApta kare che." devadravyanA bhakSaNathI ane parastrInA gamanathI 7mI naro vAra jAya che. je zrAvaka devadravyanuM bhakSaNa kare che ane upekSA kare che te zrAvA prajJAhIna thAya che ane karmathI lepAya che. to tame e kAI upAya kare, jethI pApathI mukta thavAya.' ema kahIne bIje gAma jaine annapANI lIdhuM. - AgaLa prayANane karatA, bIje divasa vanamAMthI AgaLa jatAM thoDA divasa zeSa rahetAM mAinasuMdarI thAkI gaI. tethI kahyuM, he priye! gAma hajI dUra che, tuM thAkI che to ApaNe vaDavRkSa nIce ahIM rahIe, paDInuM koI prayojana nathI. temaja thayuM. saMthAre karI banne upagavALA thaine rahyA che. prathama be pahera madana suMdarI UMghI gaI. zrI zrI caMdra jAge che ane cArekora nirIkSaNa kare che. tyAM to dakSiNa dizAmAM ratnanA tejane joIne, kautakathI zIdhra jAya che, te teja deDatuMkayAreka dUra kayAreka najIka dekhAya che, ema AgaLa jatAM akasmAta te teja dekhAtuM baMdha thaI jAya che! e drajALa mAnIne, je pagale gayA hatA te pagale pAchA pharyA. saMthArAmAM besIne priyAne kahyuM, "he priyatame! kamaLanI zreNInI sugaMdha AvavA lAgI che, kukaDA kukare kuka karavA lAgyA che, ThaMDakanA kAraNe mArga sugama che, rAtrI vItavA AvI che, to UThe. uttara maLe nahi kSaNavAra rokAI kahyuM, "haraNa ghAsa arthe jaI rahyA che, rya udayAcaLanA zikhare AvavAnI taiyArImAM che, he priyA UTho." uttara na maLavAthI madanasuMdarIne saMthArA upara hasta pheravatA tyAM na hatI ! viganA du:khathI Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bA [ 125 duHkhI thane cAre dizAmAM nirIkSaNa kare che, para Mtu prabhAte kyAMya paNa madanasuMdarInA pagalAM dekhAtA nathI. zrI zrIca ke' vicAyuM, mane udyotanA bahAne bhramita karIne, kAie priyAnu haraNa karyuM che, paraMtu te kevI rIte tyAM rahI zakaze.' jyAM kavinI kalpanA paNa paheAMcI zakti nathI ane kAi paNa manuSya manathI paNa vicArI zakatA nathI, te kAryAM pUrvIkRta ka` rUpI vidhi kare che, adhatine ghaTita kare che. ane suMdara thayelAne bagADI nAkhe che. e pramANe vidhAtA kare che. je vidhie lakhyu` hAya, teja skurAyamAna sALalAkane thAya che! teA dhIra du:khamAM kAyara thatA nathI.' e pramANe utsuka cittavALA upAyane ciMtave che, kAnA manestheAnI khatranA thatI nathI? ma' aneArathA kAnA phaLyA che? kAnele kAmAM mukha che? krANu bhAgyathI kha'Dita thayA nathI? dhUrto paNa khalanAne pAme che.' rAyAga: tattvane jANunAr ema vicArIne AgaLa prayANa kare che. kanakapura nagaranA sareAvaranI pALe, vaDavRkSanI chAyAmAM kSaNavAra udhyA hatA. te nagarIneA rAjA kanakadhvaja daivayogathI putrIe mRtyu pAmyA hatA. maMtrIoe rAjyanI adhiSTAyikA devInI ArAdhanA karatAM, devIe kahyuM, 'paMcadivyane adhivAsita kare|! jenA mastaka upara hastinI abhiSeka kare, tene tame rAjA tarIke sthApajo.' te paMcadivya traNu divasa nagaramAM bhramaNa karIne, nagara bahAra AvyA ! zrI 'zrIcaMdra' jyAM uSmA hatA tyAM AvIne hastinIe temanA upara kaLazanA abhiSeka karyA svayaM atre heSArava karyAM, chatra mastaka upara peAte gAThavAi gayuM | ane cAmara peAtAnI meLevI vIMjhAvA lAgyA ! jAgIne temaNe vicAyu. 'A zuM haze.' Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 ] zrI zrIcaMdra (kevala) maMtrIe kahyuM, "he nAtha! A navalakhA dezanuM rAjya svIkArI A nagaranA rAjA kanakadhvaja mRtyu pAmyA che, temanA navalakhAdezanA amArA bhAgyathI ApazrI amArA rAjA thayA che, rAjAnI kanakAvalI kanyA sAthe pANigrahaNa karavA kRpA kare.' lamaNu Adi maMtrIo harSa pAmyA. caMdrahAsa taravArathI dedIyamAna aMgavALA, kuMDaLa AdithI vibhUSita ane nAnI vIMTI joIne harSathI vidhipUrvaka rAjya upara sthApyA ! kanakAvalIne DAbA paDakhe utsavapUrvaka abhiSeka karIne sthApI. karamecana, baMdIkhAnethI baMdIonI mukti, devapUja, gIta, nRtya AdithI vizALa mahatsava thayo. lakSmaNa maMtrIe vinaMtI karI, he deva! sadAcArathI ApazrInI uttamatA jaNAI che, kahyuM che, "AcAra kuLane jaNAve che saMbhrama snehane ane rU5 bhojanane jaNAve che. to paNa leke AdarathI gAtA, ApazrIne vaMza ane mAtApitAnA nAmane jANavA Icche che." jyAre haribaLa mAchImAra vizALA nagarImAM game tyAre zuM lekee mAtApitA ane kuLa jANyuM hatuM ? mATe he leke kuLa Adi jANavAnuM zuM kAma che guNe ja joIe, bIjAthI zuM prayojana che ? e sAMbhaLI leke mauna rahyA. te nagaramAM koI divase gAyaka Avyo ane rAjamArgamAM zrI zrIcaMdrane prabaMdha gAvAne prAraMbha karyo. tenA aMte Icchita dAna daIne pUchyuM, "te zrI zrI caMdrane dekhyA che. mArA pitAe joyA hatA ane dAna lIdhuM che." prabhAte rAjAe maMtrIone pUchyuM, rAtrIe kema na AvyA? temaNe je sAMbhaLyuM hatuM te yathAsthita kahyuM, kiMcita hasIne rAjA avanata mukhe mauna rahyA. lakSmaNamaMtrIe vicAryuM, te Aja hevA joIe." temane vicAra joIne, caturaMgI sainyathI yukta vanamAM jaIne ghaNuM azvone Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIju [ 127 khelAvI, vizrAMti mATe AmravRkSanA nIce besIne, jAtivAra judAjudA azvo kADhe che, teTalAmAM te pazcima dizAmAMthI jenA kaMdha upara lAkaDI ane hastamAM jaLapAtra che evA dedIpyamAna gaLa mukhavALA ane uMcA lalATavALA, eka musApharane dUra dezathI Avelo jANIne, sainikoe tene belAvyo. guNacaMdranuM milana zrI "zrIcaMdrane joIne, harSanA azruthI yukta kahyuM, ahe! Aje vAdaLAM vagaranI vRSTi! puSpa vinAnuM phaLa! ahe! mAruM pUrva puNya ! meM mArA prabhune Aje joyA." zreSTha guNacaMdra jANIne, UThIne tatkALa tene bheTayA. zrI "zrIcaMdra'nA caraNakamaLamAM mastakane bhramaranI jema lAMbA samaya sudhI namAvIne, namaskAra karIne ucita Asane beTho. rAjAnA mitrane maMtrIo ane lekoe AdarapUrvaka namaskAra karyo. - "he maMtrIputra! tuM ekale karyAMthI? kayA kayA mArge tuM Avyo? teM kuzasthaLane kayAre mUkyuM ? mAtA pitA kuzaLa che? tArI bhAbhI kayAM che? mArA prayANa pachI zuM thayuM? te kahe." ApabAnA AdezathI meM maMtrIone hisAba karyo, paraMtu zarIramAM ALasa AvavAthI, prabhAte ApanA gRhe Avyo, tyAM Apane na jevAthI pUchyuM, "he svAminI ! svAmI kayAM che? tame jANatA hazo ? meM ghaNuM pUchyuM tyAre gadgad kaMThe kahyuM, 'hakIkata kahIne kahyuM tamane pitAne viyoga na thAya te mATe tamArA sivAya dezATana gayA che. jevA tevA paNa tame patinA mitra hevAthI tamArA sivAya koine paNa kahevAnI nA pADI che." ApanA viyogathI sarva ati dukhI thayA. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 ]. gA thayadra (kevali). cena na paDavAthI pavinI vaDilenA kahevAthI rAjamahelamAM gaI! mahendrapurane maMtrI suMdara, kaMDalapuranA maMtrI vizArada AvyuM ane tyAM sudhInI hakIkata jANuM tamArI buddhithI sUryavatI harSane pAmI, jyAM sudhI tamAro meLApa na thAya tyAM sudhI ghebara, lADu, dhRta AdinA tyAgane abhipraha karyo che, te sagarbhA hevAthe sarva trAsa pAmI rahyA che. sarva kuzaLa che, paraMtu tamArA vicAranuM duHkha che. prabhunI dizA jANuM pratApasiMha dhaNA sainikone tapAsa karavA mUkayA. huM nehathI A dizAmAM viNuM sinikethI yukta sarva dhanaMjayane soMpIne, nIkaLyA hata" kuMDalapuramAM caMdralekhA ane caMdramukhI pAsethI tamArI hakIkata jANa. mahe drapumAM sucanAne namaskAra karIne, hemapuranI hakIkata jANI, kAtipurImAM Avyo. priyaMgujarI harSa pAmI, pachI A dizAmAM AvyA mArgamAM bIjA bhAge sainikone melyA. bIjA mArge sarvatra tapAsa karato ahiM Apo jANI jadIthI huM atre AvyA. ApazrIne dekhI kRtakRtya thayo chuM. maMtrI, sAma te Adi guNacaMdra pAsethI rAjAnuM sarva jANa harSathI svasthAne gayA. mitrane mahAna amAtyapade sthApe ! A pramANe pUrve karelA tapanA prabhAvathI zrI zrIcaMdra' vizALa rAjaya pALe che. kahyuM che, "dharmanA AdhAre jamata che, te dharma satapuruSonA upayogamAM sthira svarUpavALo che, te satapuruSe satyaniSTa hoya che ane te satya, sukhapa saMteSane vazavartI che, arthAt sukharUpa saMtoSajanya che ane te saMteSa, unmata viSayanA vijyathI upArjita jayavALo che ane te jaya, tapathI sAdhya athavA A sarva tapanA vaibhavarUpe pragaTe che. uparokata saguNo uttarottara saMkalita che." [tRtIya khaMDa pUrNa ] Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturtha khaDaka prakaraNuM paheluM: pArasamaNI zrI "zrIcaMdra rAjAne madanasuMdarI yAda AvatAM, lakSmaNamaMtrIne bhaLAvIne, mitrathI yukta be azvo upara savAra thaIne, kSaNavAramAM bhayaMkara aTavImAM AvyA. tyAM vRkSanA Azraye yogIne atisArathI duHkhI joIne, aneka prakAre sevA karavA lAgyA ane dUranA gAmamAMthI pabdha auSadha Adi prApta karIne aneka prakAre tela Adi coLIne, snAna karAvIne megIne svastha karyA. tethI kahyuM "he puNyAtmana ! hajI mAruM bhAgya varte che. AvI avasthAmAM paNa tuM buddhizALI bheTa." to ati durlabha A pArasamaNIne tuM le, tenA sparzathI sarva dhAtuo suvarNanI thAya che ! bhAgyazALI hovAthI huM tane samarpaNa karuM chuM. pRvIne tuM anaNa karaje, jinAlaye baMdhAvaje, mArA mRtyu bAda A sthAne eka maTha baMdhAvaje." ema kahIne baLAtkAre pArasamaNIne ApatA hatA, paraMtu zrI mIcaMdra' nA pADatA hatA! ati AgrahathI yogAnuM vacana aMgIkAra karIne lIdhe. tenA mRtyu bAda tyAM maTha baMdhAvyuM. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIcaMdra" (kavila) - - - - apUrva naramAdA motI! prayANane karatA vananA madhya bhAgamAM AvyA. tyAM vAMsanI jALImAM 108 parvavALA pAkelA sIdhA vAMsane zAstra lakSaNothI yukta jANune, tene kApIne madhyamAMthI motInA joDalAne kADhIne, mitrane kahyuM, "AmAM vRddha che te nara che ane nAnuM che te nArI che! buddhizALIe yatnathI nArInuM rakSaNa karavuM. nArI jyAM hoya tyAM nara rAtrie svayaM Ave che. paraMtu chetaravAnuM hovAthI te dhana duSTa kahevAya." vanane cheDe zrIgirine suMdara joI mehita thayA! temAM guphAone jotA, tRSAthI AkrAMta thayA eTalAmAM strInuM rudana sAMbhaLIne, du:kha dUra karavA bhayaMkara AzramamAM jaIne pUchyuM, "kSA mATe rue che? pANI kayAM che ? be mahApuruSone joine, guphAnA madhyamAMthI jaLathI pUrNa kuMbha lAvIne arpaNa karyo. jaLa temaNe pIdhuM nahi. tethI jaLanuM sthAna batAvyuM. te banne snAna karIne svastha thayA. bhIlaDIe phahyuM "A mahAna zrIgiri che, najIkanA nagaranA svAmIne suvarNa kuMbha cara corI gayA hatA, tenuM pageruM ahiM sudhI dekhAyuM. pagalA pramANe cera kAI bIje che, paraMtu mArA patine pakaDI gayA che. temanA pAse te suvarNa kuMbhane mAge che, te duHkhathI huM rudana karatI hatI." "he bhadra! lekhaMDanA kuMbhane khAlI karIne laI Ava." ema ja thayuM. pArasamaNunA prabhAve, te kuMbhane agninA yogathI suvarNa karIne, pArakAnA duHkhane dUra karanAra zrI "zrIcaMdra tene Apo! te laIne jaldI te nagaramAM gaI. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 135 pUrvabhavanI menA pachI suryavatIne putra vINApuramAM kiTale Adi dekhIne, jeTalAmAM eTalA upara vizrAMtI le che eTalAmAM to pUrvabhavamAM je tapasvI menAe anazana karyuM hatuM te A bhavamAM padmanAbha rAjAnI putrI pAzrI thaI hatI. te maMtrI putrI kamalazrImI yukta kriIDA karIne bahArathI pAchI sva mahelamAM jatI hatI, tyAM te zrI "zrIcaMdrane dekhIne ati mohita thaI! buddhinI parIkSA arthe caMdanathI pUrNa kaToro bharIne sakhI dvArA bheTa mekalyo! te joIne pUchyuM, "A zuM che? "rANI padmAvatInI putrI pAzrIe bheTa mokalyo che." zrI "zrIcaMde vicAryuM, "A bega arthe meka nathI paraMtu mArI parIkSA ane svagarvane pivavA arthe meka che' ! tenA madhye svanI nAnI vIMTI mUkIne, koLAthI yuta visarjana karI. padmazrIe pharI chuTI puSpone mekalyA puSpanI mALA banAvIne pAchI mekalI. guNacaMdre pUchyuM, "A zuM karyuM? pANIe adbhuta buddhithI parIkSA karI che. "mudAratnanI pramANe mAruM sthAna teNInA hRdayanA madhyamAM thaze."! "puSponA pramANe te eka guNavALA hovAthI, mALA pramANe suguNavALA thaIne ISTa vastuthI yukta thaIzuM. hRdayanA bhAvane jANanArA, rUpamAM sUryasamAna pUrvabhavanA iSTa evA zrI zrIcaMdra rAjAne ati harSathI pavazrI harI maMtrI putrI kamalazrI paNa amAtya guNacaMdrane varI bane varane premathI dekhIne svamAtA pitAne jaNAvavA svasthAne gaI eTalAmAM suvarNakuMbha ApIne bhIlane mukta karAyo. teNe vRttAMta jANune tyAM AvIne rAjAne namaskAra karIne, vinaMtI karIne svasthAne laI gayo. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32] thI zrIcaMdra (kevali sadA phaLa udyAna! prabhAte pAkelAM AmraphaLa bheTa ApyAM! banne ArogIne pUchyuM, "hemaMta RtumAM A kayAMthI." zrIgirine 5 zikhare che, temAM izAna dizAnA ucca zikhare adhiSThAyikA vijayA devInuM maMdira che, tenA AgaLa madA phaLa ApanAra abAnuM dipAvakSa che. temAMthI huM darareja AmraphaLa lai AvuM chuM. e vizALa ane ati UMce che.' upara javA mATe eka ja mArga che, mArA sivAya ke upara javA samartha nathI. vRddhonA kahevAthI huM gAu Adi jANuM chuM pAro upara jaine zrIgirinuM nirIkSaNa karIe.' emaja thayuM. guphA, vana, zikhara Adi harSathI dekhavA lAgyA. nAnA taLAvanA nirmaLa jaLamAM ranAna karI ama dUra karyo. tyAM kamaLa khIlyA hatA. bhIla udyAnamathI amRta jevI drAkSa, AMbA, rAyaNa, zrIphaLa, keLAM, khajUra, jAMbu, jaMbIra, amRta jevA bIjorAM nAraMgI, dADama, AmaLA, pIluM, kaNasa, gudA, bera, cIbhaDAM, pAkelI AmalI, keTalAka prakAranA pANI, zrIphaLanA pANa, nAgaravelanA pAna ilAyacI, laviMga, lavalInA phaLa Adi ArogavA laI Ave. kamaLanA samUha, khIlela caMpA, ketakI, mAlatI, mallikA, kudaphUla Adi sarva upabhegane arthe lAvyA. te sarvane rAjAe saphaLa karyA. zrIgirine ati suMdara dekhIne vicAryuM, devIne Adeza laI samaye suMdara nagarane sthApana karAze, tenA madhya zikhare vidhipUrvaka zrI jinezvaradevanuM derAsara karAze'! keTaleka samaya tyAM rahIne, bhIlane sUcana karIne anyo upara khAra thaIne gayA. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM: svayaMvara maMDapa tApanA kAraNe zrI zrIca Tre' sarovaranI pALe vizrAMtI lIdhI. tyAM hastamAM pipaTa menAnuM pAMjaruM laIne pravAsI Ave. zAstra yuktithI yugalane be vAgyuM ane havane pAmyA. pUchyuM 'kayAMthI prApta karyA che? vecavA che? jiMdIpuranA haNi rAjAnI putrI tArAcanAnA A che. mArA dvAra vINApuramAM padmazrI sakhIne mokalyAM che, kahevaDAvyuM che, "tArA svayaMvara upara huM avazya AvIza e nakkI che. te jovA rAjA mitrathI yukta vINApura gayA tyAM rAjAo, maMtrIo, sAmate Adi aneka AvyA hatA. temane vismaya pamADatA tyAM AvyA. temane dekhIne harI bhATe kahyuM, "pAtramAM dIdheluM dAna puNya baMdhAve che, dInane dIdheluM dAna dayAne jaNAve che, mitrane dIdheluM dAna prItinI vRddhi kare che. zatrune dIdheluM dAna vairane vinAza kare che, bhATane dIdheluM dAna yazanI prAptI karAve che, rAjAne ApelI bheTa sanmAna apAve che ane sevakane dIdheluM dAna bhakti pragaTAve che, te he zrI zrIcaMdra rAjA tamAruM ApeluM dAna koIpaNa sthaLe niSphaLa thatuM nathI." "paranArI sahedara, bIjAnA duHkha dekhavAmAM kAyara, popakAramAM tatpara . Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 ] zrI "zrIcaMdra' (keli) ane arthInA arthe kalpataru jevA zrI "zrIcaMdra' che.' ityAdi, tArI icchA phaLo.' ema kahIne ucita dAna ApyuM. "ahiM ApaNe oLakhAI gayA.' ema kahIne, rAtrimAM paNa uttarI dizAmAM gayA. adUbhuta vakha! kaI pakSanA maMdiramAM UMghI gayA. svapnamAM meru giri upara kalpavRkSanI chAyAmAM abhuta devIe (lakSmI, kuLadevI ke brAhmI) khoLAmAM mane lIdhe ema meM svapnamAM dekhyuM che. mane mahAna lAbha thavo joIe ema mitrane kahyuM. eTalAmAM to aTavImAMthI koI cakitabhecanavALI, dedIpyamAna AbhUSaNothI yukta lAla phATelA vastravALI samabhA sadhavA strI ati vegethI AvatI hatI! amRtanA aMjanavALI dRSTivALI mAtAne dekhI. zrI "zrIcaMdra ekadama UbhA thaIne sanmukha gayA ane caraNemAM namaskAra karIne kahyuM, "he mAtA ! duHkha ane mananA khedathI have sayuM. bhayathI paNa have sayuM. tame kayAM hatA? mArA puNyathI ahiM kayAMthI maLyA'? te sAMbhaLIne harSathI jeTalAmAM maMdiramAM praveze che, teTalAmAM zrI "zrIcaMdranA nAmanI vIMTI dekhIne, ati harSanA prakarSathI stanamAMthI dUdha jharavA lAgyuM ! tejasvI lalATane joIne pUchayuM, "zuM hAlmIdattanA prasiddhi pAmelA zrI zrIcaMdra che, " kahIne hA jANI. harSanA azru kheravatI putrane khoLAmAM laI sUrya vatIe gADha svare kahyuM, "he vatsa! huM tArI mAtA sUryavatI chuM, tuM mAro putra che, tuM mane 12 varSe maLe che. (hasta likhita rAsamAM 24 varSe lakhyuM che) ema kahIne daDha AliMgane karyuM. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIja * [ 135 sUryavatIne bhADe uThAvIH zrI zrIcaMdrane ati harSa thayo. kahyuM, he mA ! lAla vastravALI zA arthe ? te kahe sarva svacaritra, jJAnInuM vacana kahIne, huM garbhavatI hovAthI, raktanI nadImAM kIDA kare ema viSama dehale thayo. rAjAe maMtrInA buddhithI lAkhanA rasanI banAvelI vAvaDImAM ramatI hatI. tyAre cArekora sainikena pahero hato, lAMbA samaya sudhI ramIne kAMThe AvI, lAlabhInA vastra hovAthI mAMsanI bhrAMtithI mane bhAraMDe UThAvI AkAzamAM laI gayo. bhramaNa karato te pakSI Akhare "namo arihaMtANa uMcethI bolatI evI mane zIlA upara mUkIne ekadama jato rahyo. rAtrI gALI prabhAte A dizAmAM cAlI. duSTa pakSIothI bhaya pAmatI. daivayogathI ahiM AvI tane dekhIne he putraharSane pAmI ane Aje mA sarva abhigrahe pUrNa thayA che! mAre tArA viyogathI tArA pitAne ghaNuM duHkha che." . "he mAtA ! Aje puNavRkSa phaLyuM jethI tuM maLI! huM dhanya ane kRtapuNya ane kRtakRta thayo chuM. Aje vAdaLA vagaranI vRSTi thaI che. kevI mAtA jeNue garbhane vahana karyo, janmaveLAe ati ugra mULane sahana karyuM, pathya AhAra, snAna, stanapAna vikA, mUtra Adi malana kArya kaSTathI karIne putranuM rakSaNa karyuM! tevI mAtAnI huM stuti kevI rIte karuM? zrI "zrIcaMdranuM sarva caritra guNacaMdra kahyuM. te sAMbhaLI sUryavatI ati harSane pAmI. pagalAM anusAra tyAM AvIne beThelA joIne kahyuM, "he maMtrIzvara ! ahiMte che.' buddhisAgara maMtrIe namaskAra karIne zrI zrIcaMdrane vinaMtI karI, "he deva! pahelA tame Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI "zrIcaMdra (kevali) joelI padmazrI ApazrInI ane mArI putrI amAtya guNacaMdranI anurAgiNI che. tethI rAjAeMmane ApazrInI zodha arthe mokalyo che. te kRpA karI padhAro." pUrvabhavanuM smaraNa " padmanAbha rAjAnA khoLAmAM pazrI hatI tyAM menepopaTanuM yugala AvyuM temane joIne pAchI mUcha pAmI. pavana nAkhavAthI cetana pAmI! pUchavAthI kahyuM, "hetAta! mane pUrva janmanuM smaraNa thayuM che. karkeTa dvIpamAM huM enA tarIke janmI hatI tyAMthI huM kuzasthaLe sUryavatI rANI pAse AvI. tyAM prathama jinezvarajInA derAsaramAM je varane joIne anazana karyuM hatuM teo atre AvyA che, temane huM varIza.' ema kahI bhojana Adi levAnuM baMdha karyuM. " eTalAmAM harI bhATe AvIne kahyuM, "zrI "zrIcaMdrane mitrathI yukta ravayaMvaramAM dekhyA hatA. teNe sUryavatI rANIne oLakho. tyAM te rAjA rANI ane padmazrI tyAM AvyA, bheTavA sava ne ati AnaMda thayo. pachI nagaramAM praveza karyo. bhATa stutinA ghaNA le . sUryavatI Adie ghaNuM dAna ApyuM. temanA AgrahathI pAzrI ane tArAcanA zrI "zrIcaMdra ane kamalakI guNacaMdrane ThAThathI paraNAvI. zrIdevI A bhavamAM kamalathIH zreNIka rAjAe bhagavAna vAnasvAmIne pUchayuM, " jabaMdhu! jema pUrvabhavanA snehathI padmazrI bI bIcaMdrane varI tevI rIte kamalazrIne pUrva bhavamAM guNacaMdra sAthe zuM sneha hato ? pUrvabhave je dharaNa hatA, te zrI zatruMjayagiri upara cha-aTTama upavAsanA tapathI ane zrI parameSThI mahAmaMtranA dhyAnathI, mehatyAnA pApathI kSaNavAramAM mukta thayo! ane je zrIdevI hatI * Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIju [ 137 te bIjA bhavamAM AnaMdapuramAM suMdara zreNInI jinadatA putrI thaI hatI te zrI jinezvara bhagavAnanI dharmakriyAmAM rata hatI. jyAre yauvanavayanI thaI tyAre hadayamAM patinI IcchA jAgRta thaI che evI pitAnI sAthe saMdha laIne zrI siddhakSetre gaI tyAM dharaNane te tIrthanI sevA kareto dekhIne jAtismaraNa jJAnathI, pUrvabhavanuM jJAna thavAthI tenuM te cAritra ane pUrvabhavane yoga jANIne, dharaNe tenI sAthe kSamApanA karIne anazana karyuM.' te bAlabrahmacAriNIe saMlekhanA tapa karyo. te jinadattA tyAMthI ahiM kamalazrI thaI ane dharaNa ahiM guNacaMdra thayo." ahiM pachI vistArathI vivAha mahotsava thayo. tyAM dAnazALA Adine karanArA zrI zrIcaMdra rAjA thayA. buddhisAgara maMtrIne ghaNI UMTaDIothI yukta kuzasthaLe pratApasiMha rAjA pAse jatAM mArgamAM lakSmaNamaMtrIne samAcAra kahIne, pitAjIne vistArathI kahevuM.' ema kahIne mokalyA. ciMtAmaNIratna! suvarNakhANu! zrIgirimAM te bhIle zrI "zrI caMdrane suvarNanI khANane dekhADI. tyAM zrI caMdrapura navuM nagara vasAvyuM. madhya zikhare cAradhAranuM zrIcaMdraprabhujInuM vizALa derAsaracha karAvyuM. pUrvapuNyanA prabhAve ciMtAmaNI ratnathI ane suvarNanI khANanA yogathI zrI "zrIcaMke puNya mahatsavo, jainamaMdira, dAnavALAo, pANInI paraba, dharmazALAo, Azramo, ArAmagRhe AdithI pRthavAne maMDita karI. eka divase dAnazALAmAM eka musApharane rAjAe pUchyuM, kayAMthI AvyA." "huM kalyANapurathI kanakapura thaIne Avyo chuM. te dezane rAjA kayAMka cAlyo gayo che, temanA lakSmaNamaMtrI upara te rAjya levA arthe che rAjAo caDI AvyA che te guNamaMtrI caturaMga enAthI yukta sAme thayo che." Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 ] zrI zrIma'Tu' (keli) tatkALa rAjAe maMtraNA karIne, zatru upara guNacaMdra smAdi sainyathI yukta padmanAbha rAjAne mAkalyA. prayANa thAya teTalAmAM tA svayaM rAjAe japute dedIpyamAna caMdrahAsa taravArane ApIne temanI sAthe ceDe sudhI jaIne, rAjAe pAchAvaLI prayANa karI zrIgirinuM cArekArathI nirIkSaNa karIne, kASTa nagaramAM apa sainyathI yukta rahyA. kAya patAvI mAgamAM krApta zAMta jhupaDImAM AvyA. vRkSa uDe che. tyAM eka musAphare kahyuM, huM garda kAle kuMtalapuramAM sudhana zreSThInA gRhe rAtrIe baLAtkAre sutA hatA. te kRpaNa che, tene cAra putro che. temanI cAra vahue madhyarAtrIe snAna, zRMgAra Adi karIne vaDanA vRkSa upara khesIne uDI gaI! bhaya pAmate hatA tyAre rAtrInA a Mte bhramaNa karIne te pAchI AvI tyAMthI huM cAlIne pAMca yAjana Avye chuM.' e sAMbhaLIne tyAM sainyane mUkIne, ekalA AgaLa cAlI adRzya geALInA prabhAve saMdhyA samaye sudhananA gRhe sthA. madhyarAtrIe te vahue zRgAjate, gRha udyAnamAM gai. temanI puThe rAjA paDayA zamIvRkSa upara caDIne paraspara pUchyuM, 'karyAM zu'.' eka khelI, meM kaDeMTa dvIpo adbhuta sobhaLyuM che, tA tyAM jaie.' zrI 'zrIca 'vRkSanA mULamAM draDhapaNe rahyA hatA. vahuo khAlI, yAginImAM mukhya kharA je, vidyA ApanArI tene amArA namaskAra ha|' maMtranA yAgathI vRkSa AkAzamAM uDIne, kSajIvAramAM karkA-dvApe pahoMcyuM nagara najI vRkSane mUkIne, kautukathI nagaranA madhyamAM gayA. pachI krIDA karatA rAjAe temanI pAchaLa praveza karyAM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa mAM [ 139 vizALa maMDapamAM dIpakenI zreNI hatI, vividha caMdaravAothI yukta eka siMhAsana tyAM sthApeluM hatuM, AgaLa pAdapIThamAM bhaNI ane motIothI sajaja adbhuta dekhIne, kaMIka vicArIne, zrI zrIcaMdra' lIlAthI temAM ArUDha thayA. mukhamAMthI geLIne maDhI lIdhI che evA, hastamAM talavAra zobhI rahI che tevAne nibha thaIne, najIkanA thALamAMthI tAMbUla laIne mukhamAM mukIne, tyAM darpaNamAM mukhane dekhe che, teTalAmAM paDadA pAchaLa rahelA sevakee tatakALa pragaTa thaIne kahyuM, "ahA Aje bhAgya phaLyuM che." 9 kanyA sAthe pANigrahaNa! tyAM to raviprabha rAjA tyAM AvyA. temane namaskAra karIne pUchayuM, "ahiM zuM che." rAjA siMhAsanamAM besIne zrI zrI caMdrane boLAmAM besADIne kahyuM, tame amArA puNyathI AvyA che, A kaTApanA AbhAsa nagaramAM huM raviprabha chuM mAre 9 putrIo che, yauvana prApta thatAM ciMtAtura thaIne, nimittione meM pUchyuM, A kanyAone eka bhartAra ke judA judA thaze? kaMIka vicArIne kahyuM, "A navane ekaja mahAna bhartAra thaze, te para dvIpamAM hovAthI tyAM jJAna pahoMcI zakatuM nathI, jethI nAma, kuLa, sthaLa Adi jANI zakato nathI, paraMtu AjathI 10 mAM divase madhyarAtrIe te svayaM Avaze!" "tyArathI sarva sAmagrI taiyAra karAvI che, te zubha divasa Aje che, sarva kaI satya paDayuM che, te tame kanyA sAthe pANigrahaNa kare.' temanA AgrahathI zrI "zrIcaMdra kanakasenA, kanakasuMdarI, kanakamaMjarI, kanakabhA , kanakamAlA, kanakaramA, kanakaculA. maramA sAthe mahatsavathI pANigrahaNa karyuM. tyAre ja vahue dekhavA AvIne kahyuM, "A yoga addabhuta thayuM che. temane joIne Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E 140 ] zrI zrIcaMdra" (kavila) zrI "zrIcaMdra vicAryuM. "A jaze. to huM ahiM rahIne zuM karIza? te huM emanI saMgAthe jAuM' ema vicArIne buddhizALIe vivAha pachI mahelanI upara AvIne, lagnanA vastra upara pratApasiMhane putra "zrIcaMdra kuzasthaLa chuM." e pramANe lakhIne, alpa rAvizeSa rahI tyAre kanakasenAne svavIMTI ApIne ane tenI laIne, zarIra ciMtAnA bahAne nIkaLyA. jeTalAmAM rAjA samIvRkSa najIka Ave che, tyAM cha strIone dekhe che, temAM kharpAe kahyuM, "he umA ! A vahuo duHkhI hatI, temanA gRhe huM bhikSA arthe gaI hatI, temaNe sArI bhikSA ApI, tethI saMtuSTa thaIne meM temane vidyA ApI." "ahiM ApaNe Azcarya jevA bhegA thayA hatA. have kautA jevA kathaLe jaIe." pUchyuM, "zuM kautaka che ? "pratApasiMhane sUryavatI rANuM che, te rakta jevA pANImAM krIDA karIne, vAvaDInA koThe beThI hatI tyAM bhAre uMcakI gaye, te viyegathI dukhI rAjA kANuM bhakSaNa karaze." te dekhavA jaIe." zrI "zrIcaMdra vicAryuM , puNyathI A vRkSa maLyuM che, keI upAya karIne pitAjIne sarvavatInI hakIkata jaNAvIsa.' e pramANe vicArIne adazyapaNe vRkSanA mULamAM rahyA. kSaNavAramAM kuzasthaLe pahoMcyA, kSaNavAramAM vRkSathI alaga thaI gayA. tyAM avadhUtane veSa laIne, kahyuM, "ubhA rahe." rAjAe pUchayuM, "tame zuM jANe che. buddhizALIe TIpaNuM joIne kahyuM, duHkhane parahare, sUryavatI putrathI yukta thoDA divasomAM tamane maLaze ane kuzalanA vartamAna 7 divasamAM maLaze." maMtrIoe harSathI kahyuM, netradevI laI AvI che te rAha juo." devInI stuti karIne, citAne ThArIne AnaMdathI mahatsava pUrvaka praveza karyo. gupta rIte vRkSane dekhavA gayA paraMtu te dekhANuM nahi. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 141 prakaraNa ba jayanI kuTIla cAla! bhAjana a'te rAjAe pUchyuM, nAnI uMmaramAM yAgI kema kyA.' udarane bhAtathI pUrNa hAya teA dehamAM sneha, svaranI madhuratA, buddhi, lAvaNya. lajjA, baLa, krAma, vAyunI samAnatA,, medhanA abhAva, vilAsa, dharmAMzAstra, pavitratA, mAcAranI ciMtA ane devagurune namaskArae sarvanI saMbhAvanA che. yeAganI sAdhanA athe, gudAnA mULamAM 4 dalavALuM AdhAracakra, 4 akSara lakhavAnA, madhyamAM hra' adhiSThAnacakra 6 khuAvALuM, ba, bha, ma, ya, ra, la,* nAbhImAM maNIpuracakra 10 dalAM ka thI 4' 10 akSara, kaMDamAM vizuddha cakra, 16 svara 1 akSara lATamAM AjJAcakra, huM ane sa e pramANe yAganI sAdhanA karAya che, jemAM sakaLa janane hita karanAra, varUpa che jenu' evA brahma bIjane namaskAra karU' chuM. rAjA e pramANe visa ane rAtri carcA kare che, paraMtu svaputra che ema jANatA nathI. avadhUta sava` ma`te khetA kAI khata aMtaHpuramAM jAya che, tyAM jaya Adie maMtraNA karI ke, 'rAjAnuM mRtyu thAta paraMtu avadhUte aTakAvyuM. have rAjya kevI rIte maLe'? eke kahyuM, lAkhaneA mahela 4 divasamAM banAvIe ane vAstu munA bahAne rAjAne kheAlAvIne, dvAra baMdha karI saLagAvI devuM.' te adazya zrI zrIcaMdne' sAMbhaLIne, gupta rIte 4 divasamAM mahela sudhI bhAyaduM karAvyuM. pAMcamA divase jayanA AgrahathI rAjAe avadhUtathI yukta praveza karyo. tyAre maMtraNA pramANe saLagAvI dIdhuM ! rAjAe pUchyuM 'ema kema banyuM'? rAjalubdha paTa karyu che, putrAe Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = == = = = 12] thI zItha' (kali) A tamane mAravA arthe banAvyuM che. emane dhikkAra che: pitAne haNavA taiyAra thayA." "have ApaNe zuM karIzuM? tatkSaNa avadhUte pAda prahArathI suraMganuM dvAra khulluM karIne rAjAthI yukta bhayarAmAM praveza karyo, tyAM te mahela baLIne paDe ! rAjAe avadhUtanI vAraMvAra prazaMsA karI, utAre pahoMcyA temane mRtyu pAmelA mAnIne jya Adi rAjasabhAmAM chatra sthApavA lAgyo tyArebha pAmIne amAtya ane maMtrIo buddhi vagaranA thaI gayA ! avadhUte kahyuM. "nagara haNAI gayuM che. teo rAjya ane bhaMDArane lUMTaze." rAjAe aMgarakSakane lAvyA, ne AvIne rAjAne jIvatA joIne, harSathI jaya Adi ane kASTanA pAMjarAmApUryA. pratApasiMha avadhUthI yukta rAjasabhAmAM chatra cAmara AdithI zobhatA hatA. temaNe suvarNa ratna Adi avadhUtane ApatA hatA paraMtu te letA nathI. kahyuM, "yaMsiddha thayA pachI vAta." 'tame mArA jIvitanuM be vAra rakSaNa karyuM che, tethI paNa vadhu zuM kAryasiddhi thavAnI che? mATe he bhadra! ardharAjya laIne mane RNa mukta kara." e pramANe Ape che. paraMtu te letA nathI. paropakArIne haMmezA saMpadAo prApta thAya che. cha mA divase buddhisAgara maMtrane AvelA joIne zrI bIcaMdrane harSa thayo. rAjA pAse patrikAne mUkI kahyuM, he deva! vINApuramAM sUryavatI rANuM putrathI yukta kSema kuzaLa che. guNacaMdrathI yukta zrI bIcaMdra rAjA jayane pAme che. huM ApanA putrane maMtrI chuM." tyAMnI sarva banela hakIkata kahI rAjAe te lekhane kI Adine judA ApIne, putrane patra harSathI vAMce. harI bhATa savizeSa pade harSathI bolyo. nagaramAM Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjI vizALa maheAtsava thayA. zrI zrIca''nI AjJAthI caMdrakaLA padmInIne lai zrIgiri tara prayANa karyuM. [ 143 dhana janme jayakalaza hastiniphare che! sava' vAMjItronA nAthI jayAlazamathI uddhRta thaine, sthaMbhane ukheDIne,mAvatane mArIne, dharA, dukAnA Adine pADatA thakA gabharATane phelAvyeA ! tyAre moTA khu'khArava thayeA. tyAre pratApasiMhe pUchyuM, 'zuM zuM che'? he che tyAM tA kSaNavAramAM viklA jayakalazane dekhye. Adeza karyAM, dADA, dADA, jaldIthI pakaDA, chAthI tenA upara caDI aMkuzathI ubhe rAkho.' madathI paravaza harita sainikAne joi vadhAre tAkAne caDhayA, azvo, ratha, hasti, naranArIone haNutA valANAnI mA' mAMthana karatA rAjamahelanA dvAra najIka AvelA joine, rAjA AkuLa vyAkuLa thayeA. jeTalAmAM jIvavAnI AzA mUke che, tyAM te avadhUta aMkuzathI yukta Avyo. pratApasiMhuM manA karyo chatAM ane leAkeA hA...hA...kAra karyA chatAM paNa, gajazikSAmAM dakSa zrI 'zrI Tre'svavastrathI ayakalazane kApAyamAna karIne, sAkA bhayabhIta thayA chatAM, tenA mate jANanAra hastine kabje karI, skaMdha upa2 caDI kheDA kadha uparathI pADatA bIvarAvatA, krIDAne karatA, sthira rahelA avadhUtane late, vegathI vizALa aTavImAM AvyeA. ati vegathI dezane mUkIne trIjA divase nirmAM thayalA jayaMkalaza parvatanA najIkanA sareAvaramAM peAte ubhA rahyo. svayaM suDhathI zrI. 'zrIcaMdra' rALane nIce utAryAM! snAna karIne, pANI pIne, svArasvAbhAvika veSane dhAraNa karIne, zrI zrIca dre' jayakalaza ahiM Ava ama khelAvIne ArUDha thayA. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrIyadra kavala) pratApasiMhe saiyathI yukta jayakalazane pIcho pakaDayo, sarvatra tapAsa karIne, pAchA AvIne kahyuM, "hastirana gayuM tenuM jeTaluM duHkha nathI thatuM, tethI adhika dukha jIvanuM rakSaNa karanAra te avadhUtanA javAthI thAya che. tene upakAra huM phekI zakayo nahi." ema kahIne tenI ati praza zA karI. paMcabhadra azvo leTa! jayakalaza lIlAe pharI vanamAM pravezyo. tyAM bhIle e hastiratnane pakaDavA kahyuM, "tuM kyAM jAya che ? cAre bAju bANathI sajaja bhalene joine, zrI "zrIcaMdra' rAjA sthira thaine, AvatA bANone naSTa kare che. saMjJA karI eTale hastio vRkSanI zAkhAne ukheDI, tene dhAraNa karIne, pattharathI te baLavAna rAjA bhIlane jIte che ane sarva bhalene hAMkI kADhayA vRkSa taLe vizrAMtI karatA te mahAna kAntivALA zobhavA lAgyA. temane jevA bhIlaDIo AvI. tyAM bhIla rAjAnI putrI mohinI zrI zrIcaMdra rAjAne joIne, mohita thaI. kahyuM, "Apa mArA pati thAva, bIjA koIne huM icchatA nathI. tethI bhInA rAjAe vegathI AvIne, be hasta joDIne kahyuM, "mArA aparAdhanI kSamA karo, Apa koI mahAna tejasvI purUSa che, te tame mArI putrI mohinI ne vare." "he bhalenA rAjA! bhIlaDIne varavAthI mArA kuLamAM kalaMka lAge, rAjakanyA sivAya koine na paraNAya." mohinIe kahyuM, "he prabhu! tamAruM vastra Ape, tene huM vAM.' vastra ApyuM nahi. tamArI pAdukA Ape, tene dhAraNa karIne mArA janmane saphaLa karIza! he nAtha? tamArI sevikA thaIne bahAranA haMmezA kArya karIza, je e pramANe nahi kare te agnimAM praveza karIza." Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 15 zrI "zrIcaMda pAdukAne arpaNa karI, tethI utsava thayA. bhIlarAjAe kahyuM, mohinInA vivAha arthe je taiyAra karyuM che te svIkAre." ema kahI rane, metI, ghaNuM vastro, paMcabhadra azvo, suvega racathI yukta jene zrI zrIcaMda harSane pAmyA. te bane ane AvIne vasvAmIne namavA lAgyA, harSathI hekArava ane nRtyane karatAM. temane hastathI sparza karIne kahyuM, ahe! A adabhuta azvo kayAMthI AvyA? he deva! bIle dhADa pADavA gayA hatA, tyAre mArgamAM gAyaka pAsethI lai AvyA hatA. te divasathI A azvo ati duHkhI bane azra kheravatA hatA. temanI sevAmAM mohinI ane sevo hatA. hamaNAM A kema AnaMdamAM AvyA che, te tame buddhizALI kahe." "he bhIlonA rAjA! mArA hadayanA jIvana samAna, vAyuvega ane mahAvega azvo ane suvega rathane huM hamaNuM svIkArIza. bAkInuM sarva pachI. sanikamAMthI kaMjaranA sArathI karyo. jayakalaza haritane kuzasthaLe athavA kaMDalapuramAM mUkaje, huM hamaNa kanakapura jAuM chuM. A vIMTImAM mAruM nAma jANavuM.' ema kahI vIMTI batAvI. zrI bIca' kahyuM, 'hiMsAne tyAga karavo. cAra pamAM AraMbha na kara. kaI tithimAM lekanAca tIrthaMkara paramAtmAnuM kahuM kalyANaka che? bhagavatI sUtramAM kahyuM che, 8-14-15 ane 1)) parva thAya che. mahinAmAM 6 parvo Ave, pakhavADIAmAM ke parvo Ave." viSNu purANamAM kahyuM che, AThama-cauda-punama parvo che ravisaMkrAti parva che, he rAjendra tela, khAMDa ane rastrIne jema A parvomAM je kare che, te marIne tarake jAya che, tyAM viSTA ane mUtranuM bhojana kare che, manusmRtimAM kahyuM che, Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 ] zrI "zrIcaMdra (kali) 8-14-15 ane 0)) parva che. brahmacArI hoya te khAtA dija kahevAya, koInI paNa hiMsA karavI nahi. mahAbhAratamAM kahyuM che ke, vAtaka, tenI anumodanA karanAra, bhakSaNa karanAra, lenAra, vecanAra, he yudhiSThira ! e pramANe prANInA ghAtaka kahevAya che. pazunA avayavamAM jeTalA rAma rUpI kuvA che, teTalA hajAra varSo pazunA ghAtaka raMdhAya che. viSNubhArata zAMtI parvanA pahelA padamAM kahyuM che ke, he bhArata ! je prANI vadhamAM gharma hoya ane je svarga maLatuM hoya te ame saMsArane mukAvanAra kevI rIte svarge jazuM? pazune haNIne yajJa karanAra, raktanA kAdava karIne je svarge javAtuM haze? te narake kaNa jaze. | ityAdi zrI "zrIcaMdra rAjAe kahyuM, he bhIlanA rAjA! huM jyAre kuzasthaLamAM sthira thaIza tyAre A sainike bAdine svIkAra karIza, ema zikSA ApIne, suvega rathamAM rahelA kuMjara sArathIthI yukta potAnA nagara tarapha vegathI prayANa karyuM. mArgamAM kuMDalapura nagaranI bahAra udyAnamAM saMkhyA samaye rathane mUkIne, zrI "zrIcaMdra rAjAe te nagaramAM praveza karyo. yakSa ane gira nI caTalAbha ke ane yakSa sukRtyathI prasanna ! kuMDalapura nagara joIne, bahAranA pakSanA maMdiramAM kSaNavAra zrI "zrIcaMdra nidrAdhIna thayA. eTalAmAM rAjakanyA sararavatI lagnanI sAmagrIthI yukta khAvI. sAthe sunAmikA ane surUpI nAmanI sakhIo hatI. maMdiranA madhyabhAgamAM zrI zrIcaMdrane nidrAdhIna joIne, sakhIoe kahyuM ke, he maMtrIputra datta u ane A kanyAne paraNa. zrI zrIcaMdra' jAgRta thayA, eTale sarasvatI baLAtkAre paraNI kahyuM che ke, "alpa paNa karelA sukRtyathI, karanAra je giri guphAmAM paNa jAya te paNa hastamAM Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bI. 14che. -- - - - -- dAvI laine lakSmIdevI tene zodhatI Ave che'! pharI rAja sukhethI nidrAdhIna thayA. sarasvatIe patine kahyuM ke, bahAra uMTaDI che. ApaNe tenA para besIne jaldIthI dUra jaIe zrI "zrIca ke' kahyuM ke, tri che. uMTaDI hAMkavAnuM mane AvaDatuM nathI, to page kevI rIte jaIe ? prabhAte jaIzuM, te vacana sAMbhaLI sarasvatIe jANyuM ke, data nathI paraMtu koI bIjo che. ratnanA dIpathI dhArIne ne, sara ravatIe kahyuM ke, huM nAtha ! lalATa caMdanathI lepAeluM nathI evA ApazrI kayAMthI padhAryA ? zrI "zrIyaM kahyuM ke, huM kuzarathaLethI Avyo chuM. mane tame zA mATe paraNyAM ? tame koNa cho? ahiM zA mATe AvyA? tamane kone bhaya che? eka sakhIe kahyuM ke, he svAmI! A nagaranA rAja aminanI putrI sarasvatI haMmezA A yakSanI pUjA kare che. eka divase rAjAe, pitAnA khoLAmAM kanyAne joine arimardana rAjAe maMtrIone pUchayuM ke, sarasvatIne lAyaka ko vara che? vAcake kahyuM ke, kuzarathaLe pratApasiMha rAjAnA putra zrI "zrIcaMdra jemane lakSmIdatta ucheryo hato, te mahAtyAgI ropAyamAna thaIne kayAMka ga che. te sAMbhaLIne rAjA mauna rahyo. sararavatI eka rAtrinA sUtelI hatI, tyAM svanimAM yakSe prasanna thaIne kahyuM ke, AjathI pAMcame divase, rAtrinA lagna samaye mArA maMdiramAM, huM tAre varane laI AvIza. sarasvatIe harSa thI svata, prabhAte sakhIne kahyuM. A nagaramAM maMtrI putra zradatta nAmane che, te mArIne rAgI hatI paraMtu kumArInI rUcI na hatI. zrI datte lebhathI ane buddhithI mane vaza karI. meM khAnagImAM sarasvatInuM svanuM kahyuM ke, tAre Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Get - 18 ] zrI zISa' (kali) tArI svAmInI pAse rahevuM ke he svAmInI ! zrIdattane A pramANe svapanuM bAvyuM che. te asatya nuM kahyuM. sarasvatI kahyuM ke, yakSanuM evuM vacana che, to e pramANe thAva. zrI datta mAja rAtrinA lagna samazrIthI yukta AvavAno hato. paraMtu tenA pitAe tene Aje bIjA gRhamAM muke haze, jethI te AvI zakyo nathI. paraMtu tene paraNavA kumArI sAmagrIthI yukta AvI che. paraMtu yakSanuM vacana anyathA kema thAya? pararavatIe kahyuM ke, he deva ! huM ApazrIthI kevI ThagAI? mAruM puNya che, aniSTa evo zrIdata mAro vara na thayA. yakSe ApelA ApazrI bhAzA vara che, mAruM parama bhAgyavarte che, have ApaNe je ahiM rahezuM, te pitA anartha karaze, zrI zrI caMdra kahyuM ke, he priya! huM paNa manuSya chuM ane barimana rAjA paNa manuSya che, pachI bhaya kema pAme che? temane joIe ke te kevA che? prabhAte zrI zrIca jaLathI mRganuM praNAlana karIne, prAtaH vidhi kare che, eTalAmAM sarvapI tejavI bhAlane joine, sarasvatI ati harSane pAmI. pUjArIe rAjA ane sarasvatIne joIne, jaldI jaIne je joyuM hatuM te rAjAne chuM. amina rAjanA AdezathI baLavAna senApati Avya, tene priyAnA aMgane patu joine zrI "zrI kahyuM ke, he bhadra! tuM bhayane na pAka. A rAMka upara kema jAuM. sainike bahAra ubhA rahyA paraMtu aMdara AvatA nathI. senApatinA maMtrIe pUchyuM ke, ApanuM zuM nAma che? paraMtu rAja nAma Adine kahetA nathI. zrI bIcaMdranA siMhanAthI sarva sainike bhAgI chuTayA. minike palAyana thayA sAMbhaLIne arimAIne rAjA jAte AvyA. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pati sarasvatIe kahyuM ke, che svAmina! mArA pitA AvyA che, teo mane zuM karaze? zrI yaMke' harI sararavatIne pitAnI viTI uparanuM nAma batAvyuM. ane kAnamAM kaMIka kahIne, sAra rano mahIne, aMjana ane vAMdarI banAvIne, arimardana rAja sAme dhasIne, jamaNe ane DAbe paDakhe agresara rahelA sainikone pachADIne, rAjAnA hasti upara kudako mArIne, talavAra paDhAvI, rAjane bAMdhIne zrI "zrIcaMdra' rAjAe AgaLa prayANa karyuM. zrI zrI caMdrane oLakhIne bhATe kahyuM ke, coranI guphAmAMthI bALaputranA virahathI haNAelI brAhmaNamaMtrInI priyAne, priya putra ane pati sAthe meLApa karAvyo, te zrI zrIcaMdra rAjA jayane pAme. jemaNe kuMDalapuranuM rAja meLavyuM ane caMdramukhI rAjakanyAne paraNyA, yakSanA vacanathI zrIcaMdrapura nagara vasAvyuM, te kuMDalapuranA adhipatI je pratApasiMha rAjAnA putra zrI amIcaMdra' jayane pAmo. te sAMbhaLI zrI "zrIcaMTe bhATane dhanathI pUrNa karyo. ane vanamAM jaine thArUDha thaine vegathI AgaLa gyA. . maMtrIe AvIne, arimardana rAjAnA baMdhanane kahayuM. bhATanA mukhathI zrI "zrIcaMdra' jANIne temanA zaurya ane dAnathI harSa pAmyA. ahe! A dhIra kanyAne vara jAya che, temane pAchA lAvavA sanike temanI pAchaLa doDayA, paraMtu te uttamane koI paNa prApta karI na zAyA. rAjAe putrIne vAMdarInA zapamAM abuvALI jene, sakhIo pAsethI sarva hakIkata jANIne, temanI kaLAnI prazaMsA karI. he putrI ! pratApasiMha rAjAno putra zrI bIcaMdra rAjA tAre vara thayuM che. hasti, azva AdithI yukta huM tane kuzAsthaLe laI jaIza. bhATane ucita dAna ApIne nagaramAM vizALa mahotsava . Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 ] zrI "zrI (kevali) tapane prabhAva! zubha zukanathI prerAelA, zrI "zrIcaMdrakAmAM eka aTavImAM AvIne, tri vaTavRkSanA nIce gALI. saMthArAmAM zrI "zrIcaMdra rAjA prathama uMghI gayA ane kuMjara sArathI jAge che. pachI sArathI uMghI gayo ane pratApasiMha rAjAne putra jAge che. dUrathI helanA madhura dhvanine sAMbhaLIne, sArathIne jaNAvIne, zrI zrIyaMtra te tarapha cAlyA. giri vananA madhya bhAgamAM, yakSanA maMdiranA dvAra baMdha karIne, zrI "zrIcaMdranA duhAo strIne gAI rahI hatI. te sAMbhaLI rAjAe A zuM adbhuta che? te jANavA ane saMgIta sAMbhaLavA, maMdiranA dvAra pAse rahIne, chidramAMthI je te madana suMdarI 8 kanyAone gIta, nRtya Adi kaLAone zIkhavatI hatI. zrI zrIcaMdra' harSa pAmIne vicAryuM ke, mArI priyA prApta thaI, mukhamAM goLI mukIne adrazya thai prabhAte maMdiramAMthI sarva bahAra AvyA, temanI pAchaLa gayA. girinA * dhya bhAgamAM guphAmAM praveza karIne, bIjA dvAramAMthI maNidIpathI prakAzita evA pAtALa nagaramAM AvyA. mahelanA uparanA mALe jaIne madanasuMdarIe sakhIne kahyuM ke, Aje mArUM DAbuM aMga ane netra vAraMvAra pharake che, te zubha zukanathI mArA pati ke saMdeza Avaze. kanyAomAM mukhya ratnaculAe kahyuM, mane paNuM e pramANe thAya che, je divasathI tame AvyA, te divasathI je AyaMbila, upavAsa Aditapa karI rahyA che te samartha tapanA prabhAve, teo Aje AvavA joIe. eTalAmAM ratnagAe AvIne kahyuM ke, mAtA Apane bhajana arthe teDAve che. madana suMdarI kahyuM ke, he he. tame Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bAju jaIne sukhethI bhajana kare, mane A samaye sudhA lAgI nathI, jethI huM bhajana karIza nahi. makanasuMdarIne mukIne, teo paNa bhojana arthe jatI nathI. teTalAmAM mAtAe AvIne kahyuM ke, he putrI ! hamaNAM bhojana kema karatI nathI ? azruthI pUrNa netravALI evI manasuMdarIe kahyuM ke, he mAtA! Aje keda sthaLe mAre rati thatI nathI. mAtAe kahyuM ke, tAro pati, mArI putrIothI varAela che. naimittikanI vANIthI, zrI "zrIcaMdrathI amane rAja pAchuM maLaze. he putrI, huM abhAgaNI chuM, ati dukhI chuM, sthAnathI bhaSTa thaelI evI chuM. mAre pati vanamAM mRtyu pAmyA che. devara ane putra suzagiri upara cirakALathI gayA che. teonA ane kuzasthaLethI paNa hajI sudhI kaMi samAcAra nathI, de buddhizALI! tuM A sava' jANe che. chatAM zA mATe Agraha karAve che? mATe bhojana arthe cA, ane aMtarAya na kara, to paNa manasuMdarI bhojana karatI nathI. vidyAdharI manasuMdarIne hadaya sAthe cAMpIne, dukhathI rUdana karavA lAgI. zrI zrIcaM vicAryuM ke, je mArAthI pahelA ajJAnathI vidyAdhara mAryo gayo hato, tenI patni mArA upara khevALI dekhAya che. paraMtu jarApaNa veravALI nathI, nagaranA dvAre pragaTa thaIne rahyA. zrI "zrIcaMdra' dvArapALane vIMTI ApIne aMdara batAvIne, pAchI lAvavA kahyuM. maNigA bahAra AvIne, suMdara rU5 ane suMdara AkRti joIne pUchyuM ke, Apa koNa che? jeTalAmAM teo kahevA jAya che, teTalAmAM te madanasuMdarI rAkhIethI yukta AvIne, patine joIne, ati harSa pAmIne kahyuM ke, he mAtA! tArA jamAIrAja AvyA, jemane tuM haMmezA IrachI rahI hatI. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- zrI caMdra (kevI) harSathI vidyAdharI bahAra AvIne, zrI "zrI caMdranI prazaMsAne karatI, aMdara laI gaI. he pratApasiMha rAjAnA putra, amAre bhAgyathI AvyA che. vidyAdharInA AdezathI 8 kanyAoe puSpanI mALA zrI zrIcaMdra' nA kaMThamAM paherAvI. zrI "zrIcaMdra rAjAe kahyuM ke, he vidyAdhara rANI. AvI sthitI kema thaI ? vidyAdharIe kahyuM ke, he vIra zireNI sAMbhaLe. vaitADhaya giri upara maNibhuSaNa nagara che, ratnasuDa vidyAdhara rAjA ane temanA nAnAbhAI maNirADa yuvarAja hatA, ratnagA ane mahArA strIo hatI, temane ratnaculA, maNiculA Adi 4 mukhya putrI ane ratnakatA Adi bhANeja che. eka divasa getrI evA vidyAdharethI yukta, uttara zreNInA nAtha sugrIva vidyAdhare AkAzamAM viharatA, amane jItyA. e kAraNe maNibhuSaNa nagarane mukIne, sahaiTuMba dhanAdi laine, A pAtAla nagaramAM AvyA chIe, rAjane pharI meLavavA arthe, ratnasuDa eka aTavImAM caMdrahAsa taravAra AgaLa, vidhi pramANe uMdhA mastake vidyAne sAdhato hato, eTalAmAM koIe haNI nAkhe. eTalAmAM prabhAte ame pUjA, upahAra laIne gayA te mRtyunI kriyA karIne, pAchA AvyA. ratnAnA putra ratna dhvaja pitAnA dukhathI vyAkula, kaI aTavAmAM AvyuM. ane udyotanA bramathI, mAnasuMdarIne patithI vikhuTI pADI haraNa karI Avyo. meM manasuMdarIne suzIlA putrI tarIke sthApI, patinA caritra, guNo ahi kahetI, te thAMbhaLIne 8 kanyAo madanasiMdarInI preraNAthI, evA guNavALa mI 'bIcaMdra' amArA pati thAva ema nizcaya karyo. maNicuDe nemittine pUchayuM ke, amAruM rAja kenAthI prApta thaze? nimittike kahyuM ke, 8 kanyAnA Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIju [ 153 pati mahAsAtvIka tamArUM gayeluM rAja leze. maNicuDa ane dhvaja vidyAne yukitathI sAdhe che, cha mAsanI vidhi che. cAra mahinA thayA che, hajI be mahinA bAkI che. amArA puNyathI tame ahiM AvyA che, te kanyAone va. zrI "zrIcaMdra rAjA caMdranA jevI kAnita ane yazavALI, kanyAone varyA AgrahathI bhajana sAthe karyuM. mahAvega Adie paherAmaNuM karI, sAsue pUchyuM ke, he zrI "zrIcadra rAjA tame ekalA kema AvyA ? zrI "zrIcaMdra potAnuM caritra yathAyogya kahyuM. gAe kahyuM ke, he vatsa! maNiyuDa Ave tyAM sudhI sukhethI rahe. tamArA rahevAthI, amArA bhAvInuM hita che. zrI "zrIcaMde kahyuM ke, he mAtA ! mAre ghaNuM kAryo che, jethI vilaMba karI zakAya tema nathI. kanakapura nagare bhAre jahadI javAnuM che, te arthe huM utsAhavALo che. vidyAdharane vidyA siddha karI AvatA be mahinAnI vAra che, teo AvethI kuzasthaLe mane jaNAvavuM. tamAre meLApa thayo te ghaNuM sAruM thayuM che, bhAvI bhavya jANavuM. vidyAdharIe kahyuM ke, manasuMdarIne mane viraha na thAva, kAraNa mane tenI sAthe rahe che. zrI "zrIcaMdra' kahyuM ke, he mAtA ! vivAha Adi sarva tamArA vAdhIna che, tamAruM rAja tamane prApta thaze, tyAre vivAha thaze, paraMtu hamaNA nahi. kaSTathI anumati laIne, madana suMdarIthI yukta zrI brIcaMdra' jeTalAmAM jAya che, teTalAmAM ratnaculAe kahyuM ke, he nAtha ! ApanA virahathI amane duHkha thaze, tethI je madanasuMdarI ahiM nahi rahe te, amArI zI sthitI thaze ? madanasuMdarIne nehathI zrI zrIcaMdra tyAM rahevA kahe che. paraMtu te rahevA samartha nathI. priya patithI satI vikhuTI kema Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 ) zrI "zrIcaMdra' (kevala) paDe ? zrI "zrIcaMdra' samayanI avadhI nakkI karIne baLAtkAre rAkhe che, paraMtu madana suMdarI rahetI nathI. jethI sAthe vAdane, je vanamAM yukta ratha che te, vaDa vRkSa nIce AvIne, rathAra thaIne kanakapura tarapha prayANa karyuM. paraspara pita pitAnI vAtane kahetA krame karI rUdrapalI nagarInA upavanane pApta thayA. teTalAmAM te nagarIne rAjA hasti ane azvothI yukta ubhelA dekhAyA. jIva ane kama! " eka tarapha agni vinAnI cItA, najIkamAM kamaLa aMgavALI ati dukhI kanyAne rAjA aTakAvato ane bIjI bAju keTavAle koI addabhuta puruSane badhe joIne, zrI "zrIcaMdra rAjA rathamAMthI utarIne, vRkSa nIce ubhA rahyA. ane tyAM UbhelA vanapAlane pUchyuM ke A zuM che? vanapAle kahyuM ke, he sajajanomAM mugaTa samAna rAjA, rUpallI nagarI che, A vrajasiMha rAjA che, semavatI rANI che, temanI A hasAvalI kanyA che. AgaLa kahe che eTalAmAM ratha ane rAjAne joIne, viramayathI vrajasiMha rAjAe, maMtrI ane AgevAna lekene mokalyA. harI bhATane bhatrIjo aMgada zrI zrIcaMdra rAjAne oLakhIne, yaza vistArathI kahyuM ke, je kanakadhvajanuM rAja, kanakapuramAM kanakAvalI rAjaputrI, devoe Apele navalakho hAra bhogave che. te zrI "khIcaMdra jayane pAme. viNApuramAM pUrva bhavanI popaTIne jIva, je A bhavanI pachI rAjaputrIe jAtismaraNathI oLakhIne paraNa, viNApuramAM mAtAthI yukta te, zrI zrIcaMdra' jayane pAmo. zrIgiri upara pAMca zikhare, zrIgiri devInA sAnidhyathI, nityaphaLavALuM AmranuM udyAna, agnikuMDamAM suvarNanI khANa, madhya zikhara upara Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa jI [ 155 zrI jinamaMdi, kriDAnA arthe khe zikharA. te ri upara bhIlanI sahAyathI gAyA, te zrI zrIca'dra' jayane pAmA zrI giri upara vijayAdevInA AdezathI, zrI girinA hRdayanA madhya bhAgamAM, nUtana caMdrapura namara vasAvyuM, madhya zerImAM AdinAca bhagavAnanuM, cAra dvAranuM aneAhara derAzarajI karAvyuM, te zrI 'zrIcaMdra' jayane pAme. ma`trIoe jana rAjAne kahyuM ke, A zrI 'zrIcaMdra' rAjA AvyA che. rAjaputrI haMsAvalIthI yukta AvatA rAjAne jone, zrI zrIcaMdra' rAkha sAme gayA. paraspara namaskAra ane stuti karIne banne rAjA meThA. zrI 'zro'dra' rAjAne madanasu darIne ucitta sthAne besADIne rAjAne pUchyuM ke, haMsAvalInA duHkhanuM zuM kAraNa che? rAjAe kahyuM ke, he navalakSesa ! bhArI putrI hasAvalI ane kanaka rAjAnI putrI nakAvathI paraspara sakhIe che. nakAvalI tamane varI, tene ane tenA pitAnA rAjane bhAgavatA, ati bhAgyavAna evA Apane ane AApanA guNAne jANIne, mArI putrIe sanI sAkSIe kahyuM ke, kanakAvalInA je pati zrI zrIcaMdra' che, te mArA pati hA. jethI me vidyuta nAmanA maMtrIne kanapura mekaklyA. tene lakSmaNuM maMtrI pAsethI Apa zrImAn dezAMtara gayAnA samAcAra maLyA. vizruta maMtrIe AvIne te samAcAra sa` jAvyA. tyArathI a MtarathI duHkhI evI haMsAvalI nitya tamArUM smaraNa karI rahI che A caMdrasena kuMDIla nagaranA rAjAnA putra, je hu sAvalImAM anurakta heAvAthI, kASThanA pAsethI huMsAvalInI pratijJA sAMbhaLIne, duSkarmoMnA yAgathI caMdrasenane duSTa buddhi utpanna dhRSTa mitra Adine pUchyA vinA rAtrinA ravAnA thaSTane kanakapura nagaramAM, ApanI sarva hakIkata jANIne, asatya buddhinA prapaMcathI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI "zrIcaMdra' (kevali) eka puruSathI yukata tamAruM nAma ane veSa dhAraNa karIne kapaTathI ahiM rahyo. caMdrasenanA paTane ame jANI zakyA nahi. e zrI zrIcaMdra' che ema ane hasAvalIe mAnIne, harSathI vivAha utsava ujave. koI eka divase keAI eka vaNake AvIne, te duSTane oLakhIne, tene bAMdhIne methIpAka cakhADyo tyAre teNe yathAsthita sarva kabulyuM ke, huM zrI "zrIcaMdra' nathI, paraMtu kuMDala narene putra caMdrasena chuM, tethI ati dukhI thayelA amane putrIne vivAha visama thaye, maMtrIo citAvALA thayA. eTalAmAM aMgada bhATa Abe, tenA mukhathI ApanA guNe jANIne, dukhathI duHkhI thaIne kanyA kASTabhakSaNa arthe taiyAra thaI che. tene niSedha karavA chatAM, paNa jaladI kASTabhakSaNa mATe utsuka che. jenuM mukha jevuM paNa yogya nathI, e caMdrasena ahiM lAvavAmAM AvyA che. aho vizvAsaghAtI paNuM! ahe chaLakapaTa ahe adIrdhadazapaNuM! ahA kakRtyapaNuM karyuM ! ahe amAruM ajJAna! ame vivAhamAM vilaMba na karyo. zrI zrIcaMdra rAjAe vajasiMha rAjAne kahyuM ke emAM Apane doSa nathI, paraMtu jIvana karmanI A yojanA che! kahyuM che ke, koI vakhata jIva baLavAna hoya che ane koI vakhata karma baLavAna hoya che, te aneka karmo pUrve bAMdhelA hoya che, te karmo anusAra buddhi utpanna thAya. jevI bhAvanA, tevI sahAya maLe che, jevI vityavatA hoya, tema thAya che. pArakAnA duHkhane sahana na karanArA, bI "zrIcaMdra' rAjAe, caMdrasenane maMgAvIne, baMdhanathI mukta karAvyA, pitAnI nachA besADIne kahyuM ke, tuM sata kuLamAM janme che te paNa trI arthe AvuM kapaTa kema karyuM? Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - -- - prakaraNa bIjuM he kADhe ? tuM duHkhane zA mATe dhAraNa kare che? kASTa bhakSaNunA A kAryane na kara, AtmahatyA karIne, manuSya janmane kalaMkIta kema kare che? manathI ciMtavelA ane vacanathI svIkArAyele, pati thaI zakato nathI, paraMtu pati te je pANigrahaNa kare che, teja pati thAya che, evI 2hI dekhAya che. hI bIjAne ApelI kanyA, keI bIjAne paraNe che, paraMtu paraNelI strI, keI bIjAnI patnI thaI zakatI nathI. kASTanI thALImAM agni eka ja vakhata apAya che, kaNakamAM pANI e vakhata naMkhAya che. kanyA paNa ekaja vakhata paraNAvavAya che. haMsAvalIe kahyuM ke, te satya che, paraMtu kaLastrIne dharma che ke, jene manathI vare che, tenA sivAya bIjA koIne varatI nathI. huM jene mana, vacana ane kAyAthI varI chuM ane jemanuM nAma gIta, nRtya AdimA cuMyAyuM che, te ja mArA pati che. te sivAyanAne huM kevI rIte sevuM? jemanuM dhyAna dharyuM, temane mUkIne huM bIjAne kevI rIte pati mAnuM? zuM paMDita pura viparyAsathI prahaNa karela dhanane, tyAga nathI karatA? ApazrInA brAMtIthI hasta sparza karavAno te pramANe tyAga karAya che. atI jene manathI varI hoya, tenA sivAya bIjAne kevI rIte vare? je rUDhI kahI te cothA maMgala kere, lekanI strIo cittathI jene vare te, tenA pati thAya che. manathI mAneluM, kaheluM phaLavALuM hoya che. devanI AgaLa DhAMkelI vastu devI thAya che, paraMtu tenuM bhojana thatuM nathI. kahyuM che ke, "mana ja manuSyanA baMdha ane mekSanuM kAraNa che. jemAM strI ane bahenane AliMgana karAya che, paraMtu temAM phakata manamAM phera hoya che. zrI jinezvara devoe kahyuM che ke, je mana 7 mI narake laI jAya che, te mane mokSe paNa laI jAya che." Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - zrI zrIcaMdra (kevali) zrI zrIcaMde kahyuM ke, he sadAcArINI ! vastuonuM kharekhara parivartana thaI zake che, jema ke, maNi, suvarNa AdinuM paraMtu pANigrahaNa karelI strInuM parivartana thaI zake, matinA bhUlathI nAkheluM lavaNa anyathA thatuM nathI, paraMtu khArUMja thAya che. khArA pANIne, mIThA pANI mAnI bAMdhelI karNakA, mIThI prAta na thAya, paraMtu jevI hoya tevI ja lAge che. jene hasta meLApa thaye, te satya ja, teja bhara, te strI bIjAnA mATe parastrI thAya che. haMsAvalIe kahyuM ke, mArA cittamAM tame vara che. caMdrasena sAthe pANigrahaNa thayuM che, paNa huM ene vara mAnatI nathI, tethI huM satI chuM ke asatI, te te phakta kevali jANe. mATe je tame mane parastrI mAnatA he te, mane agninuM zaraNuM che ke tapasyAnuM sarakhuM che, paraMtu mArI bIjI gati nathI pUrve bAMdhelA karmanA aMtarAya kema chuTe? haMsAvalInA zIlanI kahate dekhIne, zrI "zrIcaMdra' rAjA ane rAjAne putre, haMsAvalInA prazaMsA karIne, prahaNa karavA yogyane mUkIne, rAjAne kahyuM ke, he rAjana: AvA visama tamArI sthiti che. ahe! prANuo viSayathI kevI rIte muMjhAya che! jIva dhanamAM, bhaga, AhAra ane jIvanamAM, atRpta thayA che, thAya che ane yaze! madhyamAM traNa rekhAo che, te traNa mAge che, ati saMkaTa hoya tyAM javuM nahi, viSama paMthe javuM nahi, mahApaMthamAM javuM nahi, paraMtu sama paMthamAM javuM. parastrI ati saMkaTa che, vidhavA strI viSama che, vezyA mahApaMtha che, svastrI sama paMtha che. a85 rUpavALI paNa parastrIne dekhe, te apaLe che. te 25 roganA mATe thAya che, zarIrane kSiNa kare che. vizALa stanarUpI eka bajhAra che, strInI capaLa draSTimAM, khalanA pAmelA Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bane [ 159 pune madana pizAca chaLe che, dAru traNe prakAranA che, loTanA madhanA ane goLanA, e strI che, jethI jagata mehane pAmyuM che. dAru pivAthI nazo caDe che, paraMtu strIne to phakta jevAthI nazo caDe che. mATe draSTi madha nArI kahevAya che, mATe strIne jevI nahi. idriomAM sanA Idiya, karmamAM mohaniya karma, vatamAM brahmacarya vata, gutimAM manorApti ati dukhe karI chatAya che. puSpa, phaLanuM rasa, dArU, mAMsa ane strInA rasane jANato e je koI viralA puruSo tyAge che, tevA dukara karanArAone huM namaskAra karuM chuM. devanA vimAnamAM vAsa sulabha che. eka chatrI pRthvI malavI sulabha che paraMtu jene zrI jinendranA zAsanamAM bodhI durlabha che. e pramANe zrI zrIcaMdra rAjAnA dharmanA vAka sAMbhaLIne rAjA, kanyA, maMtrI Adi camatkArane pAmyA. caMdrasene page paDIne kahyuM ke, he svAmI! ApazrI mArA prANane ApanArA che, huM ApazrIne sevaka chuM. hasAvatIe prabodha pAmIne kahyuM ke, he vara jA! tamArAthI kAmadeva tejAelo che. hamaNuM ApanI dharma dezanAthI, Apa jIvita ane dharmane ApanArA che. tamArA te vAkathI, zrI arihaMta bhagavAna mArA deva che, emaNe prakAzeluM, dayAmULa evo dharma che, tame gura che! sarva ratnomAM mukhya zIlarana mArA zarIranuM AbharaNa che, jethI huM zIla vratane pALuM. zrI FzrIcaMdrane 25 lAvaNyathI yukata joIne vrajasiMha rAjAne kahyuM ke, ha vIra keTara! haMsAvalIne vivAha have rahyo. paraMtu amAre manoratha che ke, haMsAvalInI nAnI bahena caMdrAvalIne tame varo. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thdeg ] zrI zrIyadra' (kali) teenA AgrahathI ane haMsAvalI, manasuMdarInI vANIthI caMdrAvalIne zrI 'zrIcaMdra' rAjA vistArathI mahetsava pUrvaka paraNyA. zrI zrIcaMdra'nA vijaya : zrI 'zrIcaMdra' rAjA khe patniethI zAbhatA, jANe rati ane pritithI yukta jANe kAmadeva na hAya, rAjA ane sevAthI yukta, ane vAjIMtronA nAdathI dizAmeA gAjI rahI chaeN, hastio, azvo, senA, rathe| Adi sAthe iMdranI pramANe zelatA nagarathI prayANa karIne, navalA dezanI sImamAM AvyA dezanI sImamAM rahelI senAne peAtAnI senA Adi jaNAvyuM padmanAbha rAjA, guMdra amAnya, lakSmaNa maMtrI Adi svanAtha AvyA che, jANIne harSa ane mahAtsava pUrvaka AvIne, stutine karatAM ane arasaparasa jAvatA sarva vRtAMta jaNAvyu, rAjAe zrI 'zrIca' rAjAnuM citra kahyuM. guNu ke kahyuM ke, he deva ! dUjaya guNuvibhrama rALa haTa chatAyA nathI prathama je daMDa mAMgatA hatA, tethI paNa hamaNA 10 gaNu* mAMge che, e mATe cha rAjAthI yukta Adezane jItavA laDI tho che. jeTalAmAM ame 'Da ApavA taiyAra thayA, eTalAmAM amArA bhAgyathI ApazrInu' padhAravuM thayuM. vAdaLa vagaranI dRSTi thai, jethI ApaNu sainya nAyakavALuM jANIne haCne pAmyA che. zrI 'zrIcaMdra' rUpI sUryAM, caMdrahAza taravAranI kAntivALA, sainya rUpI giri upara, jema merU giri upara sUrya udaya pAme tema pratApa yukta, dedIpyamAna evA te zrI 'zrIya'da'rALa zAlavA lAgyA. pratApasiMhanA putra kaeNzarIsiMhane AvelA ANIne, zatru sainyanA sava' zubha2A, pakSI kaMpe tema kaMpavA lAgyA. keTalAka zubhaTA hastinA pramANe khAcaraNa karyuM". keTalAka sasalAnI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM prama Ne AcaraNa karyuM, ane mahAna trAsane pAmyA. zrI zrIcaMdra' rAjAe dUta dvArA guNavibhrama rAjAne kahevaDAvyuM ke te je kanakapuranA rAjA pAse daMDa prApta hatuM, te 100 gaNuM karI ApI de. nahi to yuddhanA mATe taiyAra thA, huM Avyo chuM. te sAMbhaLIne guNavibhrama rAjA aMtarathI Arda thayA. paraMtu bahArathI draDha thaIne, raNakSetramAM A zatrune AvelA jANune zrI zrIcaMdra rAjA rAjAo ane maMtrIo, sainya AdithI yukta sanmukha AvyA. ane sainyanuM yuddha dANa jAmyuM jyalakSmI ghaMTanA lolakanI jema Ama tema javA lAgI. guNavibhrama rAjAe, ati upara ArUDha thayelA zrInagaranA rAjAnA sanyane bhagADayA, padmarAjA, vrajasiMha rAjA, lakSmaNa maMtrI, haripeNa Adi bANathI ghavAelA joIne, zrI "zrIcaMdra' rAjAe hati upara ArUDha thaine, caMdrahAsa taravArathI zatrunA sainikone trAsa pamADatA, hati upara ArUDha thayelA guNavibhrama rAjA sanmukha AvAne kahyuM ke, tame zarIrathI mArAthI moTA che, te tame mane namAne jAva. je laDavuM hoya te tame prathama vAra karo. guNavibhrame kahyuM ke, tuM bALaka che, te kema yAda karate nathI ? tuM jato nathI te, le, ema kahIne taravArane prahAra karyo. pitAnA mastaka upara vAra thayelo joIne kuzAgraha buddhivALA zrI bIcaMdra' rAjAe caMddhAsa taravArathI tenA hastane kApI nAkhavA vAra karyo paraMtu kavaca hovAthI hastane vadha na thayo, paraMtu taravAranA 100 TukaDA thaI gayA. te dekhIne rAjAdhisa zrI "zrIcaMdra' guNavibhramanA kaMThamAM dhanuSyanI derI nAkhI ne nIce pA zrI "zrIcaMdra rAjAnA sainikoe harita uparathI paDatA evA guNavibhrama rAjAne bAMdhIne, kASTanA pAMjarAmAM keda karyo. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = + + + + 1 thI "zrIcaMdra' (kevali) zrI "zrIcaMdra rAjAne vijaya thayo. sainyane je karyuM ane jaya jayakAra guMjI u. * rAjAothI namaskAra karAtA, stavanA karAtA ane sevAtA evA zrI zrIcaMdra rAjA kalyANapuramAM pitAnI AjJA paLAvatA ane 7 dezomAM pitAnA maMtrIo dvArA AjJA paLAvatA, AgaLa prayANa karyuM. ame karI rAjAothI yukta kanakapuramAM AvyA. jayalakSmI rUpI kaMThanA mAbhUSaNathI zobhatA zrI bIcaMdra rAjA nagara pravezamAM zobhavA lAgyA. mAtAne namaskAra utkaMThAvALA, bane priyAthI yukta, bIjAothI namaskArane karAtA AgaLa payANa karyuM. mArgamAM zrI girinAM caMdrapura nagarathI, sUryavatI mAtAe putrane janma Apyo ema vapana sAMbhaLIne, mahencara karIne, vizALa dAna ApyuM. baMdIone mukta karyA. sarva dezamAM mahatsava karAve, manahara gIta, nRtya, Theka ThekANe teNe baMdhAyA, sarvatra harSanuM sAmrAjya joIne, guNavikrama rAjAne paNa mukta karyo. sanmAna karAelA guNavizvama rAja, zrI zrIcaMdranA caraNakamaLamAM paDIne, kahyuM ke, mArA aparAdhanI kSamA karo, huM Apane kiMkara chuM. zrI "zrIcaMdra' rAjAe potAnI pAse ene sthApana karyo. AnaMda maMgala! kuMDaleza bI zrIcaMdra' rAjAe caMdrapura nagare jaIne, sUryavatI mAtAne harSathI namaskAra karyo. vadhUo rAjAo ane maMtrIoe sarva vRtAMta pitAnA putra zrI "zrIcaMdrane kahyo. nAnAbhAdane zrI "bIcaMdra' pitAnA khoLAmAM laIne, tenA guNethI nAma ekAgadharavIra vidhipUrvaka pADyuM. sarva sthaLe kAgaLa dvArA samAcAra mokalyA, jethI bIjA rAjAo sevA arthe AvyA, te Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNuM jI rAjAomAMthI keTalAke zrI 'zrIcaMdra' rAjAne peAtAnI paraNAvI ane keTalAke hastio ane ratnA bheTa ApyA. [ 1}s nyA eka divasa priyA padminI caMdrALA. vAmAMga, sudhIra. dhanaMjaya Adi vizALa sainyathI yukta, sarva samRddhithI AvelA jone, sa te pAmyA. zrI zrIcaMdra' rAjA rUpI caMdre sarvAMne judI judI vyavasthA sepiI mAmA ane vAmAMgane sa kAnI ciMtA soMpI, dhanaMjayane senApatI tarIke nImyA. bAkInAne aMgarakSakA karyAM padminI caMdrakaLAne mahApaTTarANI pade sthApI. kuMjara. mahAmala ane bhayane zikSA ApIne, zrIgiri upara mUkIne, derAparamAM zrIcaMdra prabhujIne namaskAra karIne, mAtA, priyAe, mitra AdithI yukta pusasthaLa taraka prayANa karyuM.. hastio. rathA, azvo, gAyA, baLo, uMTA, mahAbhA sainikA, pAlakhIo AthiI yuti vizALa sainya zAlatuM hatuM. prayANathI akhila vizva vyAkuLa thayuM, zeSanAga sITTAvA lAgyA, kAcakhA khedane pAmyA, pRthvI dukhavA lAgI samudra kSeAza pAmyA, parvate| paDavA lAgyA, dIgu hastio AkraMda karavA lAgyA, AkAza vepAi gayuM, dIzA DhaDAi gai. sUrya rajathI rU dhAI gayA, traNalAka vyAkuLa thayuM. zrI zrIca dra' rAjAe, prAcIna to che, ane peAtAnI yAdagIrI arthe kAi kANe derAzarajI karAvyA, kAi ThekANe zALAmAM, maDA, parakhA mArdi sthAne sthAne karAvyA. . krame kanakapura nagaramAM gheADA divaseA rAkrAne, krame prayANane karatAM ane pUrvanI sthitine yAda karatA, kalyANupura nagaramAM AvyA. guruvibhramarAjAe peAtAnI putrI guvatI. zrI 'zrIcaMdra'rAjAne paraNAvI. madanasu darInA mukhathI tyAM suvarNa Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI "jIpa' kali) puruSanuM sarva vRtAMta jANIne, mAtA, rAjAo Adi Azcaryane pAmyA. zrI zrIcaMdra' rAjA, manasuMdarI Adi aTavImAM suvarNa puruSane, vaDavRkSanA nIcenA bherAthI maNigrahamAM AvIne, sAra ratno prahaNa karIne, prayANa karatA, krame karIne vidyAdhara ratnathuDanA mRtyu sthaLe zrI jinezvara bhagavAnanuM caya karAvyuM. narasiMha rAjAe harSathI pachI kAtinagarImAM pura praveza karAve najIkamAM vaDagAmamAM rahetA guNadhara pAThakane, priyAothI yukta zrI zrIcaMdra rAjAe praNAma karIne, gurU patnine apUrva bhaTaNuM ApIne, praNAma karyA. ApanA putra mArA badho che, jethI emane paNa satkAra karyo. priyaMgumaMjarI rANathI yukta zrI zrIcaMdra rAjA ane narasiMha rAjA hemapura AvyA, madanapALanA pitA makaradhvaja tyAM rAjA che, madanasuMdarIe pitAnuM sarva vRtAMta jaNAvyuM, tethI sarva harSane pAmyA. krame kapIlapura AvyA, jItazatru rAjAe, mahAna praveza mahatsava ane kanakAvatI Adi cAra kanyAone, mAtAnA AgrahathI, zrI "zrIcaMdra' rAjA vistArathI mahotsava pUrvI paraNyA. vizurave AvIne harSathI zrI "zrIcaMdra rAjAnuM adbhuta varNana kAvyamAM karyuM, vizALa azvothI khudAi che pRthvI ane raNakSetra, bhedAyelA hastione kuMbhasthaLamAMthI, metI nIkaLyA, motIne kaNIone, taravAra bIjanI zreNI paMkhI rahI che, te kaMDalapati. traNa leka rUpI maMDapamAM tamArI kIrti vizALatA prApta karI, tamArI taravAra bIja pekhI rahI che. zrI "zrIcaMdra' rAjAe pAMca lAkha senA mahAra tene dAnamAM ApI. bIjAone suMdara vastro Adi bheTa ApyA. viNAravane pUrvanuM vRtAMta pUchyuM. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa oLa { 15 teNe kahyuM. tene visarjana karatA, harSa pAmIne seAnAsahera mAdi lune peAtAnA utAra gayA. adbhuta vidhA ane kakSA 5,00,000, seAnA mahera Adi teja rAtrinA viSNuArava pAsethI kAi adbhuta geArA cArI gayA. prabhAte te harIta rAkhane jaNAvI te sAMbhaLIne jIvatru rAjAe vinaMtI karI ke, huM deva! ahiM traNa cAreA che, temaNe sarva nagara lUMTayuM che, paraMtu pakaDAtA nathI. zrI zrIcaMdra' rAjAe viSNuAravane evaDI daza lAkha seAnA mahAra ApI. viSNuArava peAtAnA utAre gayA. zrI 'zrIcaMdra' rAjA mukhamAM gALI rAkhIne, adrazya thaIne, karatA hatA eTalAmAM traNa puruSAne dekhI, barAbara jyAM jue che, tyAM te bannene oLakhyA, eka ratnapura ane leAhakhura hatA. vicAyu ke A trIjo kANu haze? A zu karatA haze? eTalAmAM temAMthI agraNI leApure ghuDa ke, viSNuAravane zrI 'zrIca'dra' rAjAe, evaDuM 10,00,000, seAnA mahAra ApI che. cAlA tene ApaNe zrahaNa karIe. vajajaMge kahyuM ke, meM pUrva nagaranAM sAMbhaLyuM che ke, AvatA evA rAjAnA bhaDAramAM suvarNa purUSa che, te ApaNe teja grahaNu karIe, bIjI ceArInuM zuM kAma che? tArI pAse avasthApinI vidyA che, tArA bhAI dhananA gadhane jANunArA che, tArA bhatrIjo hu gaMdhathI eka vakhata dekhIlI vastune yAda karAvuM chuM. lehapure kahyuM' ke, he bhadra ? zrI 'zrIca'dra' rAjA dhaniSTa, bhAgyavAna ane nyAyI haiAvAthI, emanuM kaMIpaNa levA kAI zaktimAna nathI, jethI tArA udyama phogaTa che. lADapure raja upADIne ma`trIne uchALIne viSNuAravanA bara sanmukha phutkAra karyAM. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zItha (kali) traNe cera cAlyA, rakSake sarva uMghI gayA. teonA mane jANanArA rAja, paNa nidrAdhina gAyakanA gharanI pAchaLanI bAju gayA. coree dhananA gaMdhathI, dhana lUMTIne, nagara bahAra nIkaLyA. tyAM temaNe karAvela maThamAM AvIne, pAchaLanI bAju zIlA upADIne, guphAmAM dhana nAMkhIne, zIlAthI baMdha karIne, avadhUtAne vepa paherIne, maThamAM uMghI gayA. zrI zrIcaMdra rAjAe teonuM sarva kAMI joIne, pAchA mahelamAM gayA. prabhAte te sarva cerAI gayuM che ema dekhIne, viSA te rAjAne jaNAvyuM. zreSTa maMtrI ane rAjAonI hAjarImAM kaMDalanareze gussAthI jItazatru rAjAne kahyuM ke, tamArA rAjamAM prajAne zuM sukha che? tamAruM rAja kevuM che ? je nagaramAM cAra vAraMvAra corIne kare che. te sAMbhaLI jIvazatru rAjAe avanata mukha karyuM. zrI zrIcaMdra' rAjAe kahyuM ke, koI vIra zreSTha hoya te, A tabulane grahaNa karIne je kaI corone pakaDI lAvaze, tene mArA vivAhanI paherAmaNI ApIza? sabhAmAMthI kahyuM ke, he deva ? tAMbulane grahaNa karanArA keI nathI, pahelA paNa tAMbula vyartha gayA che, sarva citAvALA thayA. madhyAhna veLA thavAthI eTale e vyatIkarane na jANatI evI sUryavatI mAtAe, kahevaDAvyuM ke, devapUjA ane bhejana veLA thaI che, sarvane sudhA pIDA che mATe tame jaldI Avo. | 'sudhA sarva rUpanuM nAza karanArI, smRtine haNanArI, pAMca ikinI AkarSaNa karanArI, cakSu, kAna lalATane dInatA karanArI, vairAgyane utpanna karanArI, cAritrane nAza karanArI, paMcabhUtane damana karanArI ane prANane haNanArI evI sudhA utpanna thaI che." Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + + = = ht, prakaraNa bIju zrI zrI caMdre kahyuM ke, hajI sudhI mAruM eka paNa tAMbula niSphaLa thayuM nathI. jyAre mArI pratijJA pUrNa thaze, tyAre ja huM bhojana prahaNa karIza guNacaMdra kahyuM ke," he deva ! sAhasathI AvI pratijJA na kare. cera kayAre pakADaze? tatkALa zrI bIcaMdra' rAjA AdithI yukta, page cAlatA udyAnamAM vanakrIDAne karatAM, maThamAM AvyA. tyAM pa-6 avadhUtomAM te traNa avadhUta tAMbula cAlelA mukhavALA dekhyA. maThanA mukha AgaLa eTalA upara beyIne avadhUtone bolAvyA, te sarva avadhUtoe rAjAne, AzIrvAda ApyA. zrI "zrIcaMdra rAjAe pUchayuM ke, tamArAmAMthI koNa avadhUta ane kANu bhagI cho? temaNe kahyuM ke, ame avadhUta chIe ane tame bhogI che. rAjAe kahyuM ke, tamArA sukhamAM tAMbulane bhega kema che? te traNa avadhUta zyAma mukhavALA thayA, paraMtu bIjA nahi. guNacaMde saMjJA karavAthI, traNa avadhUtane gherI lIdhA. tame jiNANuM! zrI zrIcaMdra rAja "name jiNANuM" kahIne ubhA thayA. maThanuM nirIkSaNa karIne, sainikone Adeza karyo ke, A maThamAM ghaNA avadhUto ane musApharo Ave che, mATe najIka navI dharmazALA karo. Adeza karAelA sainike, pRthvIne khodavA arthe zIlAne UMcakIne bIje mUkI, eTalAmAM abhUta guphAne, rAjAe temAMthI, sarva suvarNa motIo Adi bahAra kaDhAvIne jue che. te, te sarva vastuo te caree hamaNu ane pUrve relI varatuo hatI. he rAjana ! ApazrInuM puNya che. ApazrInI buddhi paNa lekettara che! ApazrIe karelI parIkSA paNa uttama che. paropakAramAM paNa ananya cho! e pramANe stavanAne karAtA, Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 ] zrI zrIcaMdra' (kevali) zrI 'zrIca'dra' rAjAe dhana viSNuAravane ane ane jevu hatu tene mApI dIdhuM. jIvazatru rAjAne traNa perene sepyiA. zeSanuM pAte lane mahesravapUrvaka mahelamAM AAvyA. vazatru rAna cArAne cAbukathI TakArAve che, paraMtu ceArA peAtAnuM nAma kahetA nathI. cArAne kATavALa haNavA mATe lai gayA. te jANIne buddhizALI zrIca drarAjAe pAse kheAlAvIne, pUchyuM ke, tame krANu che ? tamArUM nAma zuM che? tA paNa ceArA kahetA nathI. rAjAe kahyuM ke, aheA leAhakhura tu' mane kema eLakhatA nathI ? A trIjo ANu che ? tane mahendrapuranA sImADe, tArI putrIthI yukta jIvatA mUkayA hatA. huM... tArI avavApinI vidyAne jANuM chuM. kema khAlatA nathI? huM ratnakhur pahelAnA AmraphaLanA dAnane kema yAda karatA nathI? A trIjAnuM svarUpa he ! traNe cerAe zrI zrIcaMdra' rAjAnA caraNane nabharakAra karIte, mukhya lADapure kahyuM ke, amArA aparAdhane kSamA karo. je leAhajaMga ceAra hatA, tene traNa putrA vapura, leAhakhura, nAme hatA. teo kuMDalagiri, tilakagiri ane mahendragirimAM anukrame rahetA hatAM. vajrapura pAse tALA kheAlavAnI vidyA hatI, te prathama mRtyune pAmyA. tenA A putra vajradha te vidyA ane adazya thavAnI geALI ApI hatI paraMtu gALI gai. huM lAhakhura chuM, mArI pAse AvavApinI vidyA che, te veLAnu sarva yathAsthita varSoMna karyuM. ApazrI amArA svAmI che. zra 'zrIca'dra' rAjAe cArAne khAdha pamADI, peAtAnI pAse besADayA. temanI pAsethI vidyAne dhAraNa karIne, zrI 'zrIca' rAjA mahendrapuramAM gayA. teo sutA, khesatAM, cAlatA 'tame jiNANu'nuM Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na - - prakaraNa bIjuM [ 169 raTana kare che, paraMtu tene mUkatA nathI. cAra parvomAM tapa kare che ane AhaMta dharmane ArAdhatA zrI "zrIcaMdra' Aritaka thayA. guphAmAMthI temaNe dhana grahaNa karIne, sulocanA sAthe vistArathI pANIprahaNa karyuM. zrI "zrIcaMdra rAjAe 14 rAjAothI yukta guNacaMdra amAtyane, kuMDalapura nagaramAMthI sainya lAvavA mATe mokalyA. lamaNa, sudhIrAja, suMdara, buddhisAgara e cAra maMtrIone, pratApasiha rAjAne bhaktithI bheTANuM ApavA arthe mokalyA. teoe kuzasthaLe jaIne, vadhAmaNI ApI ke, he pratApasiha rAjA ApazrInA putra zrI "zrIcaMdra' rAjA, mAtA ane bhAIthI yukata mahendrapuramAM AvyA che, tyAMthI tilakapura, siMhapura thaIne, ApazrInA caraNa kamalamAM alpa samayamAM AvIne namaskArane karI . guNacaMdre AvIne zrI "zrIcaMdra rAjAne vinaMtI karI ke, kuMDalapuramAM gaMdhahasti, bhIlane Apyo hato, te gaMdhahati amArAthI prerAyo, paraMtu te hamaNuM paNa Avato nathI. to he prabhu! tene zikSA Ape. guNacaMdranI vinaMtIthI zrI "zrIcaMdra' rAjA, mAtA ane sainyathI yukata, kuMDalapurathI prayANa karyuM. suvega rathamAM ArUDha thaI, dhanaMjaya sArathI sAthe dhIme dhIme kuMDalapuranI te pallImAM AvyA. sarva satkAra karAelA rAjAoe zrI "zrIca ke rAjAne namaskAra karyo mAtAne paNa namaskAra karyo. zrIgiri ane gaMdhahastine dekhIne sAsu ane vadhU pAsethI temanuM caritra jANIne, mAtA ane sarva yathAyogya kArya karyuM. gaja rAjendrane tenA nAmathI zrI "zrIcaMdra rAjAe belAvIne, tenA upara ArUDha thaIne, caMdramukhI caMdralekhA, vIravarmAnuM kuTuMba ane vizArada maMtrI adi sarvane laIne mahendrapuramAM AvyA. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 ] zrI "zrIcaMdra (kevali tyAM tilakarAjAe namaskAra karyo. prayANa karatAM, nagarathI trilocana rAjAthI yukata, zrI "zrIcaMdra rAjAe, caMdrakaLA paTTarANIthI yukata, te te dezanA rAjAothI sevAtA AgaLa prayANa karyuM. vasaMtapuramAM jaine, vIravarmAne rAjA tarIke sthApIne, pramANamAM keTalAka vaye AvIne, keTalAka lekha dvArA, putrIo ane daMDathI yukta, evA AvatA aneka rAjAothI sevAtA, hati upara ArUDha thaelA mugaTa ane kuMDaLanI ujavaLa Rddhie karIne, jema "airAvaNa upara jema Idra zebhe tema zobhatA AgaLa cAlyA, krame karIne dhvajAothI zobhatA evA tilaka nagaramAM AvyA. tilaka rAjAe mahAna mahotsava karyo. pitA putranuM milana! pratApasiMhe putranuM Agamana jANIne, tene zI bheTavAnI utkaMThAvALA, maMtrIo, vAtro, nATaka, nagaranA leke, aMtapura Adi sarva sAmagrIthI yukta, kuzasthaLathI jaladI prayANa karyuM. alpa pramANe tilakapura nagarI najIka AvyA. mArgamAM cara puruSo dvArA putranA samAcAra jANI harSa pAmavA lAgyA. pratApasiMha rAjAnA AdezathI, lakSmIdatta zreNI, lakSmIvatI AdithI ane sarva sAmagraMthI yukta zrI zrIcaMdra' rapurImAM AvyA. zrI "zrIcaMdra rAjA pitAnuM Agamana jANIne, sarva RddhithI yukta sanmukha gayA. te banne vAjIMtronA dhvanithI ane sainyane joIne harSathI vyApta thayA. zrI zrIcaMdra pitAnA hastine joIne, takALa pitAnA hasti uparathI utaryA sainikonI be zreNI, vacamAM mArga rAkhIne thaI gaI. pratApasiMha rAjA paNa hati uparathI utaryA. zrI "zrIcaMdra pitAnA caraNa kamaLamAM paDIne sASTAMga namaskAra karyA. siMhAsana upara besIne Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 171 - pratApasiMha rAjAe, putrane khoLAmAM laIne, AliMgana karIne, dIrdhakALanA viyoga rUpI dAvAnaLane kSaNavAramAM harSanA azruthI zAMta karyo. harSanA abuvALI sUryavatI paNa patine maLI. sarva vahuo, jemAM patinI caMdrakaLA mukhya che, pitAnI sakhIothI yukta, jemanuM vRttAMta sAsue jaNuvyuM che, evI te sasarAnA caraNe namI. padmanAbha Adi rAjAo. guNacaMdra Adi maMtrIo, rAjAnA caraNa kamalamAM namaskAra Adi karyo. kanaka ane kaDala dezanuM rAja lakSmaNa ane vizArada maMtrIoe, bhakitathI bheTa karyuM. vAmAMga, varacaMdra, dhanaMjaya senApati ane madanapALa Adi rAjAne namaskAra karIne pAse rahyA. zrI zrIcaMdra rAjAe ratna, apUrva suvarNa puSa, pArasamaNi, ciMtAmaNi, naramAdA metI, khajAne, suvega ratha vAyuma ane mahAvega azvo, gaMdhahasti Adi sarva sArI vastuo, sarva sAkSIe pitA pAse mUkyuM. zrI mIcaMdra' sajAne matirAja Adi maMtrIoe namaskAra karyo. vahuoe sAsune, patnIoe ane senDI Adi sakhIoe paraspara namaskAra karyo ane kuzaLane paznapUrvaka sarva paraspara vArtA karI, pratApasiMha rAjA guNacaMdranA mukhathI zrI zrIcaMdranuM sarve cAritra jANIne, ati harSa pAmyA. zrI zrI caMdra rAjAe potAnA bhAI varavIrane mAtA pAsethI lAvIne, pitAnA khoLAmAM mUkyo. pitAe putra pAse potAnuM sarva caritra kahyuM. priyAnA viyeganuM duHkha, avadhUtanuM vacana, te upakArInI vAraMvAra prazaMsA karavA lAgyA, mArAthI teno koI upakAra thaI zo nahi ane potAnA AtmAnI niMdA karavA lAgyA. zrI zrIcaMdra' hasIne kahyuM ke, he pitA! ApanA pasAyathI, tenuM sarva bhAvI sArUM thaze. dIrdhadaza hRdayavALA zrI "zrI caMdra Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 ] zrI "zrI (kevali) sarvane sArI vastuo bheTa ApI. tilAka rAjAnA ati AgrahathI rAjA putrothI yukta utsavapUrvaka tilapuramAM praveza karyo. ranapurathI lakSmIdatta zreSTIne AvatA jANIne, zrI "zrIcaMdra rAjA sanmukha gayA ane pUrvanI bhaktithI lakSmIvatInA caraNa kamalamAM, rAjAo ane zreSThIo AdithI yukta, namaskAra karyo. zreSTIe sarvane namaskAra karI, zrI "zrIcaMdrathI yukta, pratApasiMha rAjA pAse rahyA. lakSmIvatI vahuothI yukta, sUryavatI pAse rahI. pratApasiMha rAjA, sUryavatI, lakSmIdara, lakSmIvatI, ane zrI "zrIcaMdrane tyAre harSane keTalA utkarSa thayo, te te kevali jANe. siMhapurathI zubhagAMga rAjA ane dIpazikhAthI dIpacaMdra rAjA AvyA. ati puNyazALI, dhanya tilakamaMjarIne pANI grahaNa zrI "zrIcaMdra' sAthe, vistArathI pratApasiMha rAjAe karAvyo. tilakamaMjarI kanyA vakhaNuI tene maratha phaLe, e bane abhuta yoga thayo. tilakamaMjarInI varamALA, zrI "zrIcaMdra' rAjAne divase divase ya rU5 sugaMdhane karatI hoya, tema phUle phUle phaLa ApanArI thaI. teo mAtA-pitA AdithI yukta, sarva rAjAo ane ati zobhAvALA krame karIne ratnapuramAM AvyA. tyAM aneka lavIMga, elacInA maMDapa ane judA judA vRkSonI chAyAvALA samudranA kinAre AvyA. jyAM mAtA pitAne paraspara meLApa thayo hato. tyAM zrI "zrIcaMdra rAjAe mekapura nAmanuM navuM nagara vasAvyuM ane samudra kinAre pratApapura nAmanuM navuM nagara vasAvyuM. pratApasiMhanA nAmanuM suvarNa ane cAMdI nANuM banAvyuM. raviprabha rAjAne putra kanakasena 9 bahenethI yukata citra nAmanA. vahANamAM karakeTa dipathI, 500 vahANe, daza hajAra Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakarajI mAjI [ 103 hasti, trIza hajAra azvo ane kreDA sainikA AdithI karyu. tyAM kInAre UtaryAM. tyAre pratApasiMha rAjA vanamAM krIDA athe gayA hatA. eTalAmAM karakeATathI UMcI jAtanA hastie, ayo Adi AvelA jANIne, sarvAM rAjAo tyAM jevA mATe AvyA ane pUchyuM ke, ahiMyA zu che? kanasene hyuM ke, ame karakATa dvipathI AvyA chIe, pratApasiMha rAjAnA putra zrI zrIcaMdra' rAjA mATe kuzasthaLe jae chIe. A zrI 'zrIcaMdra' rAjAnI 89 patnI che, mAmAthI yukta ane karamAcana samaye A prApta kareluM, temanuM hastio Adi sa' che. teo ekalA ja AvIte, kanyAone paraNyA hatA ane peAtAnuM nAma spaSTa akSarAmAM lakhI, kAi ThekANe cAlyA gayA. SitAnA AdezathI, kanyAone hu* bhAi, temanA patinA gRhe mUkavA arthe samRddhi yukta Avye chuM. te svAmina karyAM che rAjA harSAMte pAmIne kahyuM ke, pratApasiMha rAjAnA putra zrI zrIcaMdra' rAjA ahIMyA tee A nagaranA rALa che, temanu ja AvuM saubhAgya hAi razake, paraMtu khIjAnu' nahi. nakasena harSoM pAmIte, pratApasiMha rAjAnA caraNa kamalane namaskAra karIne, kahyuM ke, he pUjaya ! AApatrInA putranuM UpArjana kareluM, svIkArA, te vahue ane samRddhi Adi jone ane temanA caritrane sAMbhaLIne, pratApasiMha rAjA vizeSa rIte mahA Azraya te, pAmyA. pratApasiMha rAjAe zreSTha siMhAsana upara besIne, zreSTha sabhA bharIne, peAtAnA putrane parivArathI yukta kheAlAvyA. guNacaMdra Adi maMtrIo, sAmAthI yukta, zrI 'zrIcaMdra' rAjA haMsanI mArka AvyA. a UThelA pitAne namaskAra karIne, temanA meLAmAM beThA. sUryavatI mAtA vahuothI yukata vya! kanasene Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 ] zrI "zrIcaMdra' (kevali) namaskAra karyo ane yathAtatha kahIne, hastio, azvo, sainike Adi sarva ApyA. 9 rAja putrIo abhuta patine joIne harSane pAmI. rUpa ane kAntithI ane kalAthI yukta vahuoe sAsa sasarAne namaskAra karyo. mAmAe sarva lakSmIne dhAraNa karIne, rAjAne namaskAra karyo. pitAe pUchayuM ke, he putra! kayAre ane kevI rIte tyAM ga? zrI "zrIcaMdra kahyuM ke, zreSThInI vahuo sAthe vRkSa upara jevI rIte gayA hatA te kahyuM. kharA ane UmAnA yoge, kuzasthaLe je banyu hatuM te, avadhUtane veSa, gaMdha hastine vaza karavuM Adi lekattara caritravALA te zrI zrIca kahyuM. pratApasiMha rAjA ane sarva vismita thayA. pratApasiMhe putrane zreSTha purapraveza mahatsava karAvyo. pratApasiMha rAjAe kahyuM ke, mArUM pUrvanuM sarva duHkha zAMta thayuM, tArI upakAra parAyaNatA jANa. tArA guNathI upArjana kareluM sarva rAjya ane aneka prakAranA prANane ApanAra tuM che, mATe A rAjyane tuM svIkAra kara. zrI zrIcaMdra' hastanI aMjalI karIne kahyuM ke, huM to ApazrIne sevaka chuM, ApazrInA caraNa kamaLamAM rahelA mane rAja ja che. pUrva janmanI smRti ! tyAM keTaloka vakhata rahIne, svaganA indranI mAphaka AgaLa cAlyA. bhalenA rAjAe namaskAra karyo. sUryavatI mAtAnA kahevAthI, bhIlonA rAjAne vAsukI deza ApIne, siMhapuramAM AvyA. devI caMdrakaLA harSane pAmI. te pUrva bhavanI bhUmine joIne, guNacaMdrane pUrva janmanI smRti thavAthI, zrI "zrIcaMdranI pAse mUchita thaIne paDI. upAya karavAthI zuddhimAM Avyo Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prapharaNa jI [ 175 tyAre zrI 'zrIcaMdre'pUvAthI kruca, peAtAneA pUrva bhava jAnyeA. te sAMbhaLI tenI strI kamalazrIne pUrva bhavanuM bharaNu cavAthI, peAtAnA pUtra lavane kahyo. tethI sa edhane pAmyA. dharaNu nAmaneA nimittane jANanArA huM hatA, zrI siddhagiri tIrthomAM AArAdhanathI ane namakAra mahAmaMtranA prabhAvathI, A bhavamAM zudra thaye huM mArI patnI zrIdevI, je khIjA bhavamAM jInadatta, hatI, te A bhavamAM mArI patnI malatrI thai che. mArA mitra zeAmadeva Adi khAdhane pAmyA. kharA ane umA kayAM paNa gayA. e sAMbhaLIne leAkAe zrI siddhagiri tIthaeNnA ane zrI nabharakAra mahAmaMtranA mahimA karyo. zubhagAMga rAjAe prathama lAvelI sarva paherAmaNI, zrI 'zrIyadra' jamAirAjane ApIne, vivAha mahAtsava k. caMdrAvatIne namaskAra karIne, rAjAthI yukata pUrva paricita evI dIpazikhA nagarImAM AvyA. zrI 'zrIca' ke' harSoMthI dAdInA caraNa kamaLamAM namaskAra karyAM. pradIpavatIe tene hathI kheALAmAM lane, cukhana karyuM. kahyuM ke, tArA vivAha mArAthI aANutA karAyeA hateA, te Aje hRdayane AnaMda karanArA thayA, te vakhate meM kahyuM hatuM ke, caMdrakaLA padminIne tuM vara, enA hasta spathI, tane dhaNI rAja kanyA varaze, te tuM yAda kara. pitAnA AdezathI, kanakapatta zreSTInI putrI rUpavatIne zrI 'zrIca'dra'rAjA vistArathI paraNyA. keTalAka divasa rahIne, mitra AdithI yukta kuzasthaLa taraph prayANa karyuM. kuzasthaLe jaIne zrI zrIca'ge' vinaMtI karI ke, he pitAjI! mArA bandhue jaya Adine kArAgRhamAMthI mukata karI tethI teone mukata karyAM, jaya Adi peAtAnA AtmAnI niMdAne karatAM sanmukha thayA. Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 ] zrI "zrIcaMdra (kevali) vimAnamAM! vidyAdhare maNicuDa ane ratna dhvaja, meru girinA naMdana vanamAMthI vidyAne sAdhIne, pitAnA pAtAla nagare AvyA. ratnadhAnA mukhathI zrI "zrIcaMdra'nuM sarva vRtAMta jANune, harSathI vimAna racIne, jyAM zrI "zrIcaMdrane kuzasthaLanA bahAra paDAva hatA, tyAM AkAzamAMthI utaratA evA, ratnanI kAtithI AkAzane dedIpyamAna karyuM. temane zrI zrIcaMdra' dekhIne paraspara namaskAra karIne, pArSadAmAM potAnI paristhitI jaNAvIne zatrune jaya karavAnI, zrI zrIcaMdra rAjAne prArthanA karI. zrI zrIcaMdra mAtA, pitA, lakSmIdatta, lakSmIvatI, mitra ane pitAnI priyAothI yukta, vimAnamAM besIne uDayA. pAtALanagaramAM jaIne sava sAmagrIthI yukta te banenI sAthe vaitADhaya giri upara AvyA. tyAM maNibhUSaNa nagaramAM aneka vAjIMtranA nAdathI sarva dizAe badhIra karAI che, vimAnamAMthI zrI zrI caMdra rAjA vanamAM utare che. manuSyathI bharacaka sabhA dekhAI cara puruSoe vinaMtI karI ke, he deva ! pU AcArya deva zrI dharmaghoSa sUrizvarajI atre bIrAjamAna che. teonI dharmavANI, sugrIva Adi vidyAdharo sAMbhaLI rahyA che, te sAMbhaLIne teo sarva tyAM gayA. tapanA adUbhuta phaLe! zrI dharmaghoSa surizvarajI, tapa upara vistArathI kathAne kahI rahyA hatA. zrI zrIcaMdrane AvelA joIne, mULathI vizeSa karIne, tapanA prabhAvanI dezanA ApatA pharamAvyuM ke, "pitAnI zakitathI karela tapa, nIca kuLamAM janmane Apato nathI, tapathI rAga Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 177 thato nathI tapathI ajJAnapaNuM paNa rahetuM nathI. tapathI daridra paNuM paNa rahetuM nathI, tapathI koIthI paNa parAbhava thato nathI, koI paNa vastune prApta karatAM duHkha paDatuM nathI, tapa ISTane ApanAra che, tapasyAthI jIvone sarva prakAranI saMpadAo prApta thAya che. te tapa nizcayathI zrI zrIcaMdra'nI pramANe sarva prakAre kalyANakArI thAya che. te A pramANe. bharata kSetranA kuzasthaLa nagaramAM, pratApasiMha rAjA jemanA pitA che ane sUryavatInA kukSIrUpI sarovaramAM zrI "zrIcaMdra' jayane pAme che. te garbhamAM utpanna thayo, tyAre sUryavatI mAtA zubha svapnamAM jue che ke, 1. mastaka upara pUrNa caMdrane dekhe che. 2. mastaka upara chatrane dekhe che. 3. hastamAM kamaLane dekhe che. 4. maNimaya jina bhavana karAve che. zrI "zrIcaMdrane janma thaye, sAvakA putranA bhayathI karamAelA pupinA pujamAM chupAvyA che, tyAM te putra pitAnA puNyathI rakSAelA hatA. kuLadevIe ApelA svapanathI, lakSmIdatte zrI "zrI caMdrane gRhe lAvIne, lakSmIvatIne Apyo. sUryavatIne putranA viraha samaye, kuLadevI svapnamAM kahe che, he bhadre ! zrI bIcaMdra tane bAra varSe bheTaze. (hasta lakhIta rAsamAM 24 vaSe bheTaze ema lakhyuM che.) zreSTha kamaLanA garbha jevA, vaya pramANe ujavaLa che, dAMtanI zreNI, jANe mane hara sUrya ja na hoya ? ane bhAlarUpI sUrya che jemanuM, caMdranI jevA ujavaLa zrI "zrIcaMdra kumAra che, chatyiAdi, pitAne ema thayo, tyAM sudhInuM sarva caritra kahyuM. eTalAmAM svayaM jJAnI gurue kahyuM ke, he rAjana! he sugrIva ! te A "zrIcaMdra rAjA ane temanI A mAtA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 ] zrI "zrI " (kevali) sUryavatI ane A pratApasiMha rAjA, ane A caMdrakaLA guNacaMdra, Adi che. je zrI "zrI caMdranuM dRSTAMta kahevAya che te pita. te sarva vidyAdharee pramodathI zrI "zrIcaMdrane namaskAra karIne, prazaMsA karI. ane bIjAe paNa namaskAra karyo zrI zrIcaMdra rAjAe vinaMtI karI ke, he prabhu! pUrva bhave meM zrI jinezvarae kaheluM kayuM puNya karyuM hatuM ? zrI dharmazeSa sUrIzvarajIe kahyuM ke, te pUrva bhavamAM bhAvathI vidhi pUrvaka zrI AcAmbala tapa, airavata kSetre karyo hato. te A pramANeH- airavata kSetramAM caMdananA bhavamAM AcAmbala tapa karIne, acuta indra thayo, tyAMthI avIne tapanA mahAmethI rAjAdhirAja zrI "bIcaMdra' thayuM. te A pramANe zrI jabudvIpamAM aivita kSetre, bRhaNa nAmanI nagarI hatI, tyAM jayadeva nAmane rAjA hato, tenI priyA jyAdevI hatI, temane naradeva nAmane putra hato. te naredevane eka divase vidyA bhaNavA rAjAe, paMDita pAse mUkyo te nagarImAM rAjAne mitra vardhana nAmane zreSThI hato, tene valalabhAdevI priyA hatI, temane caMdana nAme putra hato. pitAe caMdanane teja divase teja paMDita pAse bhaNavA mUko. tyArathI naradeva ane caMdana mitra thayA. krame karIne te sarva kaLAomAM kuzaLa thayA. bannenI kriyA sarakhI che, vacana ane citta paNa sarakhA che, krame karIne yauvana vaya pAmyA. kSiti pratiSThita nAmanI nagarImAM, rAjA prajA pALe, putrI azakazrInA vivAha arthe nagara udyAnamAM svayaMvara maMDapanI racanA karAvI, aneka rAjaputrone kukamapatrikAthI AmaMtraNa karIne bolAvyA. jethI naradeva caMdanathI yukata tyAM Avyo. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjI [19 azeAkazrIe pUrva bhavanA premathI, rAjaputrone mUkIne, caMdanane varamALA paherAvI. azAkazrI peAtAnA mitrane varI, te joine naradeva hRdayamAM ati duSane pAmyA. te jone prajApALa rAntae, bhANeja zrI kAMtAne naradevane ApI, te banne mahAna vivAha mahAtsava karyAM. banne mitrA peAtAnA nagare gayA. cha mahinA pachI, pUrva karmanA udayayI, caMdana sevakeAthI yukta dezAMtara gayA pAMca vahANA sAthe, ratnadripa pahe[cyA, tyAM ati lAbha prAta karIne, te kALupura gayA. samudramAM teAkrAnI pavananA kAraNe, te sa`kaTamAM sapaDAyA, eka vahANu bhAgyuM. te vahANa sAthe joDAelA khIjA vahANA chuTA paDI gayA. daivanA ceAgathI caMdananuM vahANa saramadiranA baMdare pahAMcyuM, tyAMthI metIe bharI parIbhramaNa karatA 12 varSe kALupura badare AA. te pahelA bhAMgelA vahANumAMthI, pATImAnA yAgathI kALupura, paheAMcelA leAkeAe, caMdananA vahANa DUbyAnA samAcAra ApyA. zreSTI, mitrA zAkazrI ane leAkeA tethI duHkhI thayA temaNe samudramAM zodhakheALa karAvI. paraMtu caMdana maLye nahi. 6 thI 7 varSa pachI leEnA apavAdathI aokazrIne vidhavAne vela paherAvyeA. paraMtu aMganA sphuraNa Adi nimittathI nahi. 12 varSe caMdana krANupura baMdare AvyAnA samAcAra sAMbhaLIne, zreSTI, azezakazrI naradeva Adi ati hate pAmyA. zreSTI, sAsu-sasarA, mitra ane nagaranA leke AdicananA sanmukha gayA. caMdana yathA ucita dAnane Apate ane sate hu pamADatA, mahe|tsavathI nagaramAM AvyuM. azAkazrIne dharma kalpadruma .. krame naradeva rAjA thayA ane te rAjAne priya caMdana nagarazeTha thaye.. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 ] thI "caMdra (kevali) 500 eka divasa jJAnI gurudeva padhAryA. rAja, zrIkAMtA, caMdana, azAzrI Adi lokothI yukata AvyA. vidhipUrvaka vaMdana karIne, sarva ucita Azane beThA. AcAryadevazrIe dharmalAbhapUrvaka dharmadezanA ApI. "chAzamAMthI mAkhaNa, kAdavamAMthI kamaLa, samudramAMthI motI, tema manuSya bhavamAM dharma ja sAra che, dezanAnA aMte naradeva rAjAe pUchayuM ke, kayA karmanA yogathI caMdana ane azokIne viga ane saMga thayo ? AcAryazrIe kahyuM ke, jIva pitAnA karmathI sukha ane duHkha bhogave che. paraMtu bIje kAI paNa karma bAMdhate nathI temaja bhogavato paNa nathI. pUrva bhavamAM caMdanano jIva kuLaputra hato, tyAM azokIne jIva, tenI patni hatI, hAsyathI viyogane karavAvALuM karma bAMdhyuM. te pachInA bhAvamAM sulasa ane bhadrA nAme priyA thaI, tyAM te viga karmathI 24 varSa ane A bhavamAM 1ra varSane viyoga thaya. suhasa kathA:- sulaze 500 AyaMbila atirAthI karyA ane bhadrAe be vakhata akhaMDa 500 AyaMbila karyA. (hasta likhIta ane jJAna vimalasUrizvaranA rAsamAM sulase 500 akhaMDa ane bhadrAe 1000. akhaMDa karyA, e pramANe pharaka che, satya jJAnI jANe.) te tapanA prabhAve susa ane bhadrA devaleke gayA. tyAMthI avIne bhadrA, rAjaputrI azokagrI ane sulasa, caMdana thaye pUrvabhavanA snehathI azazrI caMdanane varI. tulasane rasanA kuvAmAMthI jeNe kADhayo hato, te devakathI avIne ene zreSTha mitra tuM naradeva thayo che. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 181 hasta lakhIta rAsamAM che ke, amarapurI nAme nagarI hatI. tya RSabhadatta nAme zreSThI hato, tene dInadevI nAme patnI hatI. temane sulasa nAme putra thayo, tene subhadrA paraNavI. bane dharmapremI hatA. temaNe bane guru mahArAja pAse brahmacarya vrata aMgIkAra karyuM. dharmadhyAna ati u9lAse karatAM hatAM. te dInadevI mAtAne rUmyuM nahi. sulasane saMsArane raMga lagADavA, koI eka aThaMga jugArIne se jugArInI sobatathI, sulaze kAma patAkA vezyAnI sAthe 16 varSa bhogane bhogavyA. mAtApitA mRtyu pAmyA. savaM dhana khalAza thayuM, tethI nirdhana sulasane akkAe, dhakako mArI bahAra kADho. sulase dhana kamAvavA arthe dezAMtara prayANa , mArgamAM eka veta AkaDAne joyo, tenA nIce dhana haze, ema mAnIne dharaNene namaskAra karIne, AkaDA nIcethI, hajAra sonA mahArane kADhIne, gupta rIte sAthe laine te AgaLa cAlyo. eka nagara AvyuM temAM bajAramAM ghaNI dukAnamAMthI, eka dukAne jaIne, vepArIne gharAkAne mAla ApavAmAM sahAya karI, tethI tene vizALa dravyano lAbha thavAthI, prasanna thaIne vepArIe pUchyuM ke, tame kAnA mahemAna che ? sulase kahyuM ke, Apane mahemAna chuM. tene potAnA ghare laI jaIne, snAna, bhejana Adi karAve che. ane sulasane eka dukAna karI ApI, te dukAnamAM tulasane lAbha thayA. tyAMthI tilakapura jaine, karIANAnA vahANa bharIne, radvipa ga, ati lAbha prApta karIne, rane laIne amarapurI tarapha vahANa haMkArya, mArgamAM vahANa bhAMgI javAthI, lAkaDAnA pATIyAnI sahAyathI kInAre Utaryo. kInAre keLA ArogIne, ciMtAmAM ne ciMtAmAM AgaLa cAle eka zabanA vastranA cheDethI, pAMca rane laine AgaLa Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 ] zrI 'zrIcaMdna' (kaili) jatAM, veLAkula nagara AvyuM, ratno vecIne karIzmANa. kharIda karIne, amarapurI tarapha prayANa karatAM, mArgamAM bhIlee lUTaye!! kAI sAthe AgaLa jatAM, eka ThekANethI pArasarasa maLyA ! te vecIne dravya lakhane AgaLa cAlyA, mArgomAM sulasanuM rakatathI pUrNa lAla zarIra joIne, bhAraDa pakSIe uThAvyA ! rAhagiri upara sulasane mukIne, kAI khInna pakSI sAthe laDavA mAMDayuM. te suavasaranA lAbha lAdane, sulasa nAhIne eka zukrAmAM bharAi gayeA. pakSIe laDIne gayA, eTale chuTakArAne dukha la, mukta thavA mATe du pAmIne, jyAM vAgyuM hatuM, tyAM auSadhI ce paDI. / eTalAmAM kASTa puruSane jene, sulase pUchyuM ke, A krA giri che? teNe kahyuM ke, rAhagiri che, puSanuM bhAgya ahiM kaLe che! sulase rAjAnI anumatI laIne, rAhagiri upara khAtAM, ghaNA ratnA maLyA ! te vecIne, parINAM kharIdIne, amarapurI tarapha prayANa karyuM.. gADha vanamAM karIzmAM dAvAnaLathI bhasma thaI gayAM. AgaLa jatAM eka avadhUtane joyA, te rasa ku MpIkAnI vAteA karatA hatA, tethI sulagnane AnaMda thaye|. avadhUte sulasane eka mAcImAM besADI ane bheMsanI pUMchaDInI dIvI mApIne, kuvAmAM utAryAM. sukSase rasathI pI bharI eTale tene upara kheMcIne, avadhUte pahelA rasanI kupI mAMgI sulase pahelA paiAtAne bahAra kADhavA kahyuM ane rasanI kuMpI na ApI jethI avadhUta gusse thaine mAMcInI dArI kApI nAkhI. sulasa mAMcIthI yukta kuvAmAM paDayeA, paraMtu puNyathI vacamAM bacI gaye|, paraMtu rasamAM na paDayeA. kuvAmAM tenA pahelA jinazekhara nAmane zrAvaka paDayA hatA, te svAmI bhAte, sulase kuvAmAMthI bahAra nIkALavA mATe upAya pUchaye, jina zekhare kahyu` ke, kata ekaja upAya che ke, jyAre ghe! pArasa rasa pIvA Ave, tyAre tenA Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prapheraNa jI [ 183 pUchaDe vaLagI paDavAthI, e bahAra nIkaLaze tyAre enA bhegA bahAra nIkaLI zakAze. pArasa rasathI bahAra nILI zakuM tema nathI. jinazekhara mRtyu pAmI leAkAmA deva thayeA. jyAre dhA rasa pIvA AvI tyAre tenI pUMchaDI paDI, tenI sAthe sulasa kuvAmAMthI bahAra nILye, sulasa vRkSa nIce svastha thAya che, eTalAmAM eka hasti AvyA, hastine jAne sulagna nAnA, eTalAmAM siMhe AvIne, rutine phADI nAkhyA. sulase rAtri vRkSa upara gALI, tyAM. vRkSa upara udyotane jone, lai lIdheA. prabhAte vRkSa nIcethI be siMho nAThA. sulase TavI oLa gIne ziSa` nagaramAM AvyA, dhAtuvAdI ratno paDAvI gayA, tethI ghaNI ciMtA thai. eka pachI eka AvatI ApattiothI gabharAine, kALI cadaze smazAnamAM jane ApadhAta karavAnI taiyArI karI, tyAre AThamA jinarokharadeve upayeAga mUkIne joyuM, teA sulasanI te taiyArI jone, tatkALa vimAnamAM AvIne sunnasane ApaghAta karatA aTakAvyeA peAtAnI ALakha ApIne. deve dhananI vRSTI karIne, dhata ane sulasane jinezekharadeve tatkALa amarapurImAM paheoMcADayA. suse rAjAne bheTa dharIne, namaskAra karyAM. peAtAnI gRhe sagA-sabadhIne bheTe che. kAma patAkAne peAtAnA gRhe lAvIne, tenI sAthe subhadrA sAthe bhAgave che. vilAsa karatA karatAM dhana khuTayuM jethI jinazekhara devane yAda karatA, tatkALa te Agye. ane kreDa dhananI vRSTI karI. sulase parimANune niyama svIkAryA. kAIka veLA bahAra zarIra ciMtA arthe gayA hateA, tyAM dhana dekhyu para Mtu niyamanA kAraNe suse dhana lIdhuM nahiM te sAMbhaLIne rAjAe premathI khajAnacI banAvyeA. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 ] zrI "zrIcaMdra (kevali) eka divasa jJAnI gurudeva padhAryA ane dharma dezanA ApI. naradeva rAjA, tulasI ane subhadrAe, saMsAra tyAgIne, saMyamanI sAdhanAmAM Agamane rasa pIdhe, jJAna, dhyAna, tapa AdimAM pragati karI, pa00 akhaMDa AyaMbila karyA. saMyamanI sAdhanA ane 500-1000 AyaMbila tapanA mahAna prabhAvathI prabhAvika upArjana karyuM. kALakrame kALadharma pAmIne, sarvottama puNyanA prabhAve bane devalemAM daivI sukha bhogavyA. A bhavamAM 24 varSane susa ane subhadrAne viyAga thaye. jinazekhara deva-avIne tAro mitra naradeva thayA. "zrIcaMdra kevali" hasta lakhIta rAsamAMthI racanAra zrI lalIta prabhasUri, saM. 155 pATaNamAM DhaMDheravADe, mahA suda 10 guruvAra rehaNI nakSatra. zrI zAmaLA pArzvanAthajInI chAyAmAM, pAnA 93 thI 8 mAMthI. zrI vardhamAna AyaMbila tapa! jJAnI gurune caMdane pUchyuM ke, je mArA karmo hajI bhogavavAnA hoya to te karmo bhogavA na paDe! ane te kevI rIte nAza pAme? guru mahArAje pharamAvyuM ke, he manahara AtmA ! je tuM karmone kSaya IcchatA hoya te jinezvara deve kahevA tattvane sAMbhaLa. Agama yutithI je AcAla vardhamAna tapa evI rIte kara, ke jethI nikAcita karmo paNa haNaze. guru mahArAjanA upadezathI, caMdana ane azakazrI, sagAvahAlAM ane lekee paNa, harSathI te tapane zubha prAraMbha karyo temAM dhAvamAtA. zreSThIne sevaka harI ane paDozanI 16 strIoe, lajajAthI, snehathI, pritIthI ghaNuM lekAe, tapane prAraMbha karyo, paraMtu puNyazALI alpa saMkhyAe tapane pUrNa karyuM. caMdana ane azokagrIe pitAnA gRhe, dahIM, dudha ghI, Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 185 pakavAna, khAdima, svAdama AdithI pUrNa gRha hovA chatAM paNa mahAna ta5mAM tatpara rahIne, caMdana ane azakazrIe te tapane pUrNa karyuM. naradeva rAjAe mitranA tapanI prazaMsA karI, paraMtu temAM mukha-zuddhi karavAnI na hovAthI, te arthe suga karI caMdane tapa pUrNa thatAM vidhithI vistArathI udyApana Adi karIne, 7 kSetramAM poSaNa karIne, acuta Indra thayo ane azakazrIno jIva sAmAnika deva thayo. bAramA devaleke daivI sukha bhogavyAM! zrI dharmaSa sUrIzvarajIe kahyuM, "te acuta Indra eNvIne, kuzasthaLe, zrI "zrIcaMdra" janamyo. temano sAmAnika deva caMdrakaLA pavitranI tarIke janmIne paTTarANI thaI. tAro mitra naradeva suga karavAthI, paNa bhavo bhramaNa karIne, siMhapuramAM dharaNa brAhmaNa thayo. zrI siddhAcaLe jaIne, te A bhavamAM guNacaMdra maMtrIputra, je tAro prANapriya mitra che, harI ane dhAvamAtA A bhavamAM lakSmIdatta ane lakSmIvatI thaIne, pUrvanA snehathI tane putravata pALyo. soLa sakhIo, rAjaputrIo thaIne, tArI priyA thaI. kAma patAkA sulanA bhAvamAM hatI te bhIla rAjAnI mAhinI kanyA thaI, e pramANe sarva caritra kahyuM ! te sAMbhaLIne zrI "zrIcaMdra', caMdrakaLA, guNacaMdra Adine jAtismaraNa jJAna thavAthI, gurumahArAje kahelA svanA pUrvabhava, teja pramANe sarva sAkSAta joyuM. temaNe AcArya devanI stavanA karI. sugrIvanI putrI ratnavatI jAtismaraNa jJAnathI, pUrvabhavanA adhika kAntivALA zrI zrIcaMdra'ne varI. zrI "zrIcaMdra' ratnavega Adi vidyAdharane ajJAnatAthI ajANatA, ratnacuDano vadha karyAnI hakIkta kahIne khamAvyA. sugrIva ane maNicuDe paraspara khamAvyA. zrI "zrIcaMdra' te sarvathI yukta mahotsavapUrvaka nagaramAM praveza karyo. dakSiNa ane uttara zreNInA adhipati vidyAdharo ratno ane putrIo laI AvIne, zrI "zrIcaMdrane namyA. ratnAvatI, ratnaculA, Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 ] zrI zrIcaMdra (kevali) maNilikA ane ratnakAMtA Adi ane vidyAdharonI bIjI putrIo zrI "zrIcaMdra'ne paraNI ane karamacana samaye "AkAzagAminI ane kAmarUpiNI Adi vidyAone prApta karI ! 110 sugrIva Adi vidyAdhara adhipatioe, bhAgyathI adhika evA zrI "zrIcaMdra' mahArAjAne, vidyAdharonA cakravartI tarIke vidhi pramANe mahotsava pUrvaka abhiSeka karyo. zrI siddhagirinA zikhare yAtrA vistArapUrvaka karIne, mAtApitA, patnIo, vidyAdharothI yukta, vidyAdharonI vinaMtIthI temanA nagaronuM nirIkSaNa karyuM. AkAzane citravicitra karatA, vidyAdharonA zreSTha sainyathI yukta, rInA dIvA ane vijaLInA daMDathI, aneka vAjiMtronA sarodathI gAjatA evA zrI "zrIcaMdra' rUpI madha kuzasthaLe AvyA. hastionA jharatA evA madarUpI jaLathI bhUmine siMca, rasAtmaka veta dhvajArUpI vAdaLA ane cAre kera anAjane vRddhi pamADanAruM, prANionA dAriyarUpI grISmaRtune zAMta karatA, evA zrI "zrIcaMdra' rUpI gADha medha krame AvyA kuzasthaLanagaramAM alpa ane vizALa mAMcaDAo baMdhAyA che, keLanA thAMbhalAo ropAyA che, dhaNuM toraNe baMdhAyA che, jemanA hastamAM kesara camakI rahyuM che, evA hastathI motInA svastika thaI rahyA che, jeonA hastamAM puSponI mALAo rahI che! vicitra vastronA baMdhAI rahyA che! judI judI jAtanA vaje laherAI rahyA che ane aneka gIta nRtya Adi thaI rahyuM che. nArIo dhavala maMgaLa gIta gAI rahI che, sthaLe sthaLe caMdana ane kuMkumanA jaLathI saMskRta karAyelAM rAjabhuvana che, suMdara zRMgArathI opatI evI mArI ane narathI manohara kuzasthaLa nagaramAM zrImAna zrI "zrIcaMdra' zubha praveza karyo! maMgaLa athe pUrNa kuMbha ane akSatanA pAtrothI, rAjabhuvana saMkaDuM paDI gayuM che sahAgaNa strIo ane kanyAoe Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 180 motI ane akSatathI vadhAvyA ! kavio ane bhAToe stavanA karI. siMhAsana upara beThelA pitAnA caraNakamaLanI najIkamAM rahelA vidyAdharothI zobhatA evA zrI "zrocaMdra" zobhavA lAgyA ! dvArapALa dvArA sUcanA karAvIne, kuMDalapura nareza bhaTaNuM dharIne, vAMdarIne mUkIne, sabhAne vismaya pamADato bhaktithI namaskAra karIne kahyuM. "mArAthI pUrve ajANatA thayela aparAdhanI kSamA karo." zrI "zrIcaMdra" rAjAe pUchayuM, "A koNa che? te zo aparAdha karyo che? nareze hasta joDIne svacaritra yathAsthita kahyuM. pratApasiMhanA kahevAthI vAnarInI AMkhamAM kRSNa aMjana AMjIne, zrI "zrIcaMdra sarasvatI banAvI ! lajajAthI sAsu sasarAne namaskAra karIne, caMdrakaLA Adine namaskAra karIne, sakhIthI yukta tyAM rahI. arimardana rAjA svaputrane dhikkAratA zrI "zrIcaMdra' aTakAvyA chatAM temanA caraNakamaLano Azraya karyo. mohinI ratno ane bhIlethI yukta AvI. tene zrI "zrIcaMdra' svamahelanA dvAra AgaLa sthApana karI. brahmacAriNI mohinI mastake zrI "zrIcaMdra'nI pAdukA vahana kare che ! brAhmaNa zivamatIne nAyaka nagara arpaNa karyuM ane ceranI guphAmAMthI dhana lAvIne zrI "zrIcaMdra" vApare che ! vidyAnA baLathI, vidyAdhara rAjAonA baLathI caturaMgI sainya baLathI ane svabuddhibaLathI, samudra sudhI traNa khaMDanI bhUmi, Rddhi sarva halAe karIne sAdhI ! soLa hajAra dezanA rAjAoe zrI "zrIcaMdra' ne namaskAra karyo. hastio, azvo, rathe ane sainikAthI yukta, ardha cakrI thayA ! pratApasiMha rAjAe zubha dina, zubha veLAe vidyAdhara rAjAo ane bIjA rAjAoe, ati AnaMdathI zrI "zrIcaMdra ne mahAna rAjyAbhiSeka karyo, ekachatrI rAjyane dhAraNa karatA rAjAdhirAje thayA ! mahAparANI padminI, caMdrakaLA ane soLa padarANIo 1. kanakAvalI. 2. padmazrI, 3. madamasuMdarI, 4. priyaMgumaMjarI, 5. ratnaculA, Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 ] zrI zrIcaMdra' (kevali) 6. ratnAvatI, 7. maNiculA, 8. tAralocanA, 9. guNavatI, 10. caMdramukhI, 11. caMdralekhA. 12. tilakamaMjarI, 13. kanakAvatI, 14. kanakasenA, 15. sulecanA, 16. sarasvatI. caMdrAvalI, ratnakAntA, dhanavatI Ada, rU5, lAvaNya, saubhAgya lakSmInA sthAnabhuta 1600 rANIo thaI, caturA, kevidA, Adi sakhIo bhogapatnIo hajAro thaI. pUrva puNyanA bhogaphalathI, vidyAthI, svaIcchA anusAra rUpa karIne, zrI "zrIcaMdra rAjAdhirAja IcchA anusAra bhoga bhogave che. sugrIvane uttara zreNInuM rAjya ApyuM ane dakSiNa zreNInuM rAjya ratnadhvaja ane maNiculane ApyuM ! jya Adi cAra bhAIone keTalAka dezonAM rAjya ApyAM. sarva sthaLe dhamarAjyane calAve che ! soLahajAra maMtrIomAM seLase mukhya maMtrIo hatA, lakSmaNa Adi soLa mahAamAtya thayA ! te sarvemAM mukhya maMtrIrAja guNacaMdra thayo. 42 lAkha hastio, 42 lAkha uttama azvo, 42 lAkha ratha, 4ra lAkha UMTa, 42 lAkha gADAM, 10 kroDa azvo, aDatAlIza karoDa dhanurdhArI sainike, uttama senAdhipati dhanaMjayathI yukta haMmezAM zrI zrIcaMdra' rAjAdhirAja sevAtA hatA. 42 hajAra UMcA dhvaje, 42 hajAra vAjiMtra ane eTalA vagADanArA, 42 hajAra sevake rAjezrI "zrIcaMdra ne chatra, cAmarane dhAraNa karanArA puruSa, 42 hajAra mahAvate zobhatA hatA. hari, tAraka Adi bhATe, vINArava Adi gAyako ane bIjA kavIndothI stavanA karAtA zrI "zrIcaMdra zobhatA hatA. | sarva dezomAM, sarva jAtiomAM lekene baLanA bahAnAthI Icchita dhana ApIne, sarva pRthvIne anRNI karIne, sarva nimitte ane sarva zAstronI AdimAM zrI "zrIcaMdra' saMvatsara aMkti karAyo ! dAnazALAo, parabe, maTha, maMdira, pratyeka soLa hajAra karAvyAM. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 189 sattara vAra sarva jIvone bodhibIjane ApanArI mAtApitAthI yukta mahAyAtrAo karI. dararoja zrIjinapUjA, Avazyaka kriyA ane mAta pitAnI bhakti, guru mahArAjanA pAdane vaMdana, sarva sAmagrIthI karatA hatA. sarva dezomAM amArI pravartAvI ane amArI paTaSaNa karAvI, ahiMsAne phelAvI. gAme, gAme, girie, girie, zrI jina maMdira, jinabiMbanI sthApanA karIne, pRthvIne zrI jinezvara devathI maMDita karI. zrI jinaAjJAnA pAlaka evA te, sAta kSetramAM dhanane vAvatA. cAra parvemAM kuvepArano niSedha karatA, zrI jinavacanamAM ane zrI jinezvare kahelA -tattvomAM zraddhA karatA. udyApana jina yuktithI vistArathI karatA AnaMda pUrvaka paNe samaya gaye, mukhya traNa dharma, artha ane kAmane sevatA, caMdrakaLAnI kukSIe caMdra svapnathI sUcita putra janmyo. dAdAe "pUrNacaMdra" nAma pADayuM. sarva dezamAM janmamahotsava thayo. bIjI rANIone paNa aneka putra janamyA. te putrothI zrI "zrIcaMdra' rUpI rAjA IMdra jevo zebhata hate. mahAmalla rAjA ane zazikalA rANIne premakalA putrI thaI tenI sAthe ekAMgavIra bhAIne rAjAe paraNuM. kuTuMbanA divaso utsavapUrvaka jaI rahyA che. nagaranA udyAnamAM muni samudAyathI parivarelA, puNyanA puMja jevA zrI suvratAcArya padhAryA. udyAnapALe te zubha samAcAra ApyA. pratApasiMha rAjA Adi sarva AnaMda pAmyA. pratApasiMha rAjA, zrI "zrIcaMdra" rAjA ane bIjA rAjAo sahapriyA bothI yukta, maMtrIo, leke Adi gurumahArAja pAse AvIne, vidhipUrvaka namaskAra karI ucita Asane beThA. dharmalAbhathI yukta guru mahArAje dezanA ApI - Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 190 ]. zrI zrIcaMdra (kevali) vizvamAM zrI jinezvaradee sAdhu ane zrAvaka ema be dharma kahyA che. sAdhudharma pAMca mahAvrata, traNa guptI ane pAMca samitI, zrAvakane 12 vra, vA-pUjA Adi dharma kahyo che. zrI jinezvaradevanI pUjAthI mananI zAMti thAya che, mananI zAMtithI zubha dhyAna thAya che, zubha dhyAnathI mokSanuM avyAbAdha sukha prApta thAya che." "vyastavanAthI utkRSTa amruta devaloka sudhI jaI zakAya che. ane bhAva stavanAthI aMtaramuhUrtamAM kevaLajJAna pAmI, nirvANa pAmI mokSa prApta kare che." zrI jinabhuvane javAnI manathI IcchA kare te eka upavAsanuM phaLa, UThavAthI chakenuM phaLa, prayANanA prAraMbhathI aThThamanuM phaLa, cAlatA 10 upavAsanuM phaLa, mArgamAM 15 upavAsanuM, derAsaranA darzana thatAM mahinAnA upavAsanuM, zrI jinezvaraprabhunA darzanathI eka varSanA upavAsanuM, traNa pradakSiNAe eka varSanA upavAsanuM, zrI jinezvaradevanI pUjAthI hajAra varSanuM phaLa, zrI jinastavanAthI anaMtagaNuM phaLa prApta thAya che. kahyuM che, "navaNa snAtra karavAthI ekagaNuM, vilepanathI hajAragaNuM, puSpanI mALA paherAvavAthI lAkhagaNuM thAya che ane gIta, nRtya, vAjitra Adi bhAvapUjAthI anaMtagaNuM thAya che.' kaMcana, maNi ane suvarNanA hajAra thAMbhalAvALuM, suvarNanI taLabhUmi, zrI jinabhuvana karAve tenAthI tapa ane saMyama adhika che!" e sAMbhaLIne zrI zrIcaMdra ne baLAtkAra anumatI laIne, aSTAliMkA mahatsava karI zrI sutratAcArya pAse pratApasiMha rAjA ane sUryavatI padarANI Adi keTalIka rANao, lakSmIdata priyAthI yukta ane matirAja Adi maMtrIoe dIkSA lIdhI. keTalAkoe sarvavirati, keTalAka samyakRtva ane dezavirati yathAzakti pAmyA. zrI "zrIcaMdra, rAjAdhirAje priyAethI yukta zrAvakadharma prApta karyo. samyaktvamULa pAMca vrata ane 7 uttara vrata ema zrAvakanA 1ra. vrata lIdhA. zrI arihaMta bhagavAnane namaskAra karIne, abhigrahanuM Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 191 pramANa kare che, "arihaMta mArA zreSTha deva che, nigraMtha susAdhu mArA guru che ane jinezvaradeve kahyuM te ja tatva che, e jAvajIvanuM. e pramANe samyakRtva svIkAryuM. zrI jinezvaradevanI huM trikALa pUjA karIza. ubhayakALa Avazyaka kriyAne karIza." "zrI jinezvaradevanA garbhagRhamAM dazavidha AzAtanA TALIza. taMbaLa, azucI nAMkhavuM, vikathA, UMdhavuM, bhajana, pANI, kriDA, kalaha, pagarakhA ane hAsyakathA e daza TALIza. dararoja eka hajAra zrI mahAmaMtra namaskAra gaNIza. 300 gAthAne svAdhyAya karIza. eka lAkha pratApa nANuM sAta kSetramAM vAparIza." "paheluM sthUla praNAtipAta viramaNa vrata, aparAdha vinA kaI paNa jIvane vikalpapUrvaka vadha karIza nahi, ane karAvIza nahi." bIjuM sthUla mRSAvAda viramaNa vrata, pAMca prakAranA meTA asatya bolIza nahi. 1. kanyA 2. gAya 3. bhUmi saMbaMdhI 4. thApaNa saMbaMdhI ane pa. beTI sAkSI." trIjuM sthUla adattAdAna viramaNa vratta, aparAdhI sivAya, kaI paNa vastu ApyA sivAya grahaNa karavI nahi." cothuM skula brahmacarya vrata, svapatnIo mUkIne kAyAthI jAvajIvanuM zIlavrata pALIza. pArakI strIne bhogavIza nahi. pAMcamuM parigraha parimANa vrata, navavidha parigrahamAM traNa khaMDanA rAjya sivAyanuM parigraha ocho karIza. dhana, dhAnya, rUpuM-suvarNa, khetara, mahela, be pagavALA ane cAra pagavALA AdinA mATe A pramANe pramANa karyuM che. chaThThA digya viramaNa vratamAM, traNa khaMDamAM, nIce eka kAsathI vadhAre nahi. UMce vaitADhya bhUmine mUkIne, zrI jinezvaradevanI yAtrA sivAya jaIza nahi." "sAtamuM bhogapabhoga viramaNa vratamAM, anaMtakAya, abhakSya, bhojana, pANIno tyAga. vastro ane AbhUSaNanuM mAna karavuM. sacitta vastuone tyAga. kaMda, suraNakaMda, lilI haLadara, lile karyu, satAvalI, vIrAlI, kumAra pAThuM, thAra, gaLo, virUdha, lasaNa, vAMsa, kAreluM, gAjara, leeNanI bhAjI, leDhanI bhAjI, girikaraNa, kamaLa pAna, kauzalaya, Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 ] zrI zrIcaMdra (kevali) kamaLa vanazarUga, thega, alamuthA, bhUmirUA, vathulAnI bhAjI, patyekanI bhAjI, kamaLa AMbalI ema 32 anaMtakAyano tyAga." 1. madha 2. madirA 3. mAMsa 4. mAkhaNa 5. uMdubara vRkSanA pAMca aMga, rAtri bhojana, baLa athANuM, baLa aDA, hIma, karA, kAcA dahIM-dUdha-chAza sAthe kaThoLa, te vidala kahevAya. phugavALuM, calita rasavALuM, ajJAta phaLa, tuccha phaLa, bahubIja. e pramANe rara abhakSyano tyAga.' 15 karamAdAna. aMgArakama, vanakama, zakaTakarma, gADI, azva Adi bhADethI pheravavA khetI, borIMga, pRthvI khodAvavI, daMta vANijya, kasturI, dAMtavALA, pIMchA, Una, hAlatA cAlatA prANInA aMgo vepAra na karavo. madha, mAkhaNa, mAMsa, dUdha, dhRta, tela Adino vepAra na kare. viSa, aphINa, somala jhera, zastra, haLa, kedALA, pAvaDA Adino vepAra na kare. "jIna, ghaMTI dhANI, pazu-paMkhInA pucha kApavA, pIka gALavI, DAma devA, khasI karavI, dava, dhana, khetaramAM agni, kuvA-taLAva ulecavA, nahera kADhavI, pANI sukavavuM, asatInuM popaNa, menA-paTa, vezyA Adine pivI ane temanI kamANI levI Adi dhaMdhAne tyAga. AThamuM anarthadaMDa viramaNa vrata-ArtadhyAna, raudra dhyAna, pApano upadeza na kare. hiMsaka vastuonuM dAna na devuM, pramAda nA karavo. zastra, agni, sAbelA yaMtra, auSadha, pakSionuM yuddha Adi karIza nahi, karAvIza nahi. "navamuM sAmAyika vrata-Arta, raudra dhyAna mUkIne, muddata mAtra (48 mInITa) samabhAvamAM yathAzakti rahIza." 10 muM dezavakAzika viramaNa vrata -dizitratanuM parimANa, divase saMkSepa karIza ane rAtrinA abhigraha karIza." cauda niyamamAM bhajana, vigaI, vAhana, sacitta vastuono tyAga, dizA AdinuM varjavuM. dravya, baLa, Asana, Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 19 vilepana, pagarakhA, snAna, sugaMdhI, brahmacarya, 1-2 sacittano tyAga, vigaI 2-3 sivAyane tyAga, cAra pagavALA, phaLa, phula AdinI. yaNa. zayyA, pAMca, Asana ATha, dravya daza." agIyAramuM pauSadhopavAsa vrataH-cAra parvamAM pApa karmane vepAra na karIza, na karAvIza. cAra prakAre pauSadha karIza." bAramuM atithI saMvibhAga vrata -te divase atithI, sAdhu-sAdhvIjIne AhAra, pANI, vasati, zayana, Asana, vastra, pAtra ApIza." e pramANe pAMcaaNuvrata, cAra zikSAtratA ane traNa guNavrata, ema bAra vate." "bAkInA zeSa AraMbhamAM trasa, thAvara, jIvanI yatanApUrvaka rakSA karIza." "rAjA, guru, gaNa samudAyanA baLe, devanA baLe, abhige, jyaNuM, vratanA kAraNe vanamAM javAnuM, sarva prakAranA samAdhinA kAraNa sivAya mane niyama che." arihaMta, siddha, sAdhu, samyagadvaSTi devonA ane sva-sAkSIe meM dhama grahaNa karyo che." zrI "zrIcaMdra rAjAdhirAje grahaNa karyo. jemAM samyaktva mULa, che,-guNarUpI kyAro che, jemAM zIlarUpI. pravAla che, vratarUpI jenI zAkhAo che, e zrAvaka dharma je zreSTha ka9pavRkSa samAna che." "zAzvata sukha ApanAra mane phaLo." ema kahIne guNacaMdrathI yukta guru mahArAjane namaskAra karIne, pratApasiMha rAjarSi Adi navadIkSita sAdhuo ane sUryavatI Adi sAdhvIjI Adi pratyekane namaskAra karIne, jemanI AMkhamAMthI AMsu karI rahyA che, evA zrI "zrIcaMdra' rAjAdhirAja teonA guNane yAda karatA mahelamAM gayA. caMdrakaLA mahApaTTarANI Adi svAmahelamAM gaI. zrI suvratAcArya Adie rAjAnI anumati laIne pRthvItala upara vihAra karyo. zrI "zrIcaMdra" rAjAdhirAja zrAvaka dharma pALatA, AkAzagAminI vidyAthI jemAM AdimAM bhAI che, evA zrIsaMdhathI yukta zrI siddhakSetra Adi zAzvata tIrtha kSetranI ane viMdhyAcala, naMdIzvara Adi zAzvata, Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 194 ] zrI zrIca'dra' (keli) tIrthAMnI yAtrA karI. pitAnA dIkSA lIdhA bAda 18 bdhiothI yukta svarAjya sukhethI karatA dhaNA kALa gayeA. jemanI buddhi daidIpyamAna che evA zrI ' zrIcaMdra' rAjAdhirAja dharmarAjya pALe che. ' pratApasiMha rAjavi, sUryavatI sAdhvIjI Adi zuddha cAritra pALIne ekAvatArI thayA. e sthAne vizeSa zuddhi arthe zrI 'zrIcaMdra' rAjAdhirAje mahAna stupA karAvIne sarva dezamAM rathayAtrA karAvI. padminI caMdrakaLA mahApaTTarANI Adi rANIoe jIddI rathayAtrA karAvI. kramathI zrI 'zrIcaMdra'rAjAdhirAjane 1600 putra-putrIe thaI. temAM sattara adbhuta putrA thayA. AdimAM purNacaMdra, bhAgyazALI kanaHsena Adi bhAiethI yukta ati dharmavAna thayA ! zrI 'zrIyadra'rUpI indra bAra varSa kumArapaNAmAM sarva kaLAe prApta karI. ekasA va ekachatrI rAjyane pALIte, vairAgyathI yukta manavALAe varavIrane zrIgirimAM zrIcaMdrapura nagaranuM rAjya ApyuM. svayaM dIkSAnI IcchAvALA zrI 'zrIca'kuzasthaLe caMdrakaLAnA putra purNacaMdranA ati vistArathI paTTAbhiSeka karyAM. kanakasenane kanakapurane rAjyabhiSeka karIne, navalakSa dezanA rAjA karyA. vaitADhaya girinI uttara ane dakSiNa zreNInu rAjya ratnaculAnA putrane ApyuM. ratnapuranuM rAjya ratnamAlAnA putrane ApyuM . madanacadrane malayadezanuM rAjya ApyuM. tArAcadro nadIpuranuM rAjya ApyuM. e pramANe svaputrAne kAI dezanu rAjya ApIne, temane sthApIne zrI zrodra rAjarAjendra 9 prakAranA parigrahano tyAga karIne, caMdrakaLA Adi rANIe, guNacaMdra Adi maMtrIethI yukta, AhAra puruSo ane cArahajAra nArI sAthe zrI dhadhASasUrIzvarajI pAse dIkSA laine, temanI sAthe muniethI yukta pRthvItaLa upara vicaravA lAgyA. 6 zrI zrIcaMdra" rAjarSi dvAdazAMgI bhaNyA ane ati dArUNa tapa tapIne, A varSa chadmasthaparyAya pALIne, cAra dhAtIkarmone khapAvIne ati uttama kevaLajJAna prApta karyu. deveza ane rAjAe mahAna maheAtsava Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bIjuM [ 195 karyo. devoe suvarNanuM kamaLa ane siMhAsana Adi sarva karyuM. zrI zrIcaMdra kevala haMmezAM vicaratA 16 hajAra sAdhuo ane 8 hajAra sAdhvIjIone kula 24 hAra dharmadezanAnI, zaktithI dIkSA ApI. ane ghaNAne samakti Adi kriyA dAna karIne dhaNuM zrAvake banAvyA. guNacaMdra Adi ghaNA sAdhuo ane caMdrakaLA Adi ghaNu sAdhvIjIoe kama kSaya karIne, uttama kevaLajJAna prApta karyuM. kamalathI ane mohinI zIlavrata pALIne, pahele devaloke gaI! tyAMthI cavIne pachI mokSa prApta karaze.' zrI "zrIcaMdra' pAMtrIza varSano keliparyAya pALIne, bhavya jIvone pratibodhana karatA, saMpUrNa AyuSya 155 varSanuM paripUrNa karIne nirvANapadane prApta karyuM. (zrI zaMkhezvara pArzva prabhunI zItala chAyAmAM ane asIma kRpAthI prabhAte 11 vAge A prakaraNa a5 lakhAyuM, tyAM te devI puSponI sugaMdha mahekI uThI ! te pAMca miniTa TakI! vIra saM. 2487 vikrama saM. 2017nA caitra vada 5 ne guruvAre baMgalImAM upara derAsarajIthI 98 DagalA dUra ! derAsarajImAM tapAsa karI, paraMtu evI sugaMdha ke puSpo dekhANa nahi. arthAta zrI vardhamAna tapanA premI, zrI vardhamAnasUrino jIva hAlanA adhiSThAyaka zrI pArzvayakSa che te pAMca minITa padhAryA hatA, temanA gaLAmAM ane hastamAM puSponI mALA hoya tenI mane sugaMdha AvI ! zrI zaMkhezvara pArtha prabhunI kRpA ane emanI sahAyathI pAMcamI AvRtti pragaTa thAya che. e samaye prathama AvRttinI presa kApI lakhI rahyo hate.) 100 varSa sudhI traNa khaMDanA sarva rAjAo jemanA caraNakamaLanI sevA karI. caMdranI jema ekachatrI rAjane pALatA evA zrI "zrIcaMdra' jyane pAmo ! jogarUpI zastrathI ADa karmonI gAMThe jemaNe khapAvI, evA zrI "zrIcaMdra' kevali jayane pAmo ! bhavikarUpI kamaLane vikasita karatA ane sUryanI pramANe bodhana karatA je vicare che, evA zrI Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI "zrIca" (kevali zrIcaMdra' rAjaRSine huM vaMdu chuM ! 155 varSanuM saMpUrNa AyuSya pUrNa karIne, nirvANarUpI dhamatIthamAM je siddhipadane pAmyA te mahA zrI "zrIcaMdrane haMmezAM namaskAra he !" zrI "zrIcaMdra'nA vakhate navA hAthanI kAyA hatI. zrI "zrIcaMdra jJAnIe je sAdhu-sAdhvIjIne dIkSA ApI temAMthI keTalAeka kevaLajJAna prApta karI le padhAryA, keTalAka sarvArthasiddha devavimAna prApta karyuM. bAkInA sarva devalekamAM gayA. teo ekAvanArI thaIne. sarva siddhapadane prApta karaze! A pramANe zrI AyaMbila vadhamAna tapanI kathA zrI vIrasvAmIe pahelA zreNIka mahArAjA pAse kahI hatI, te pramANe he ceTaka ! tArA bodha athe, zrI "zrIcaMdra kevali kathA meM (gautamasvAmI gaNadhare) kahI che. zrI "zrIcaMdra kevali 800 covIzI sudhI A tapa karatA jJAnIo dvArA varNana karAze. ceTaka mahArAjA tapa karavAne udyamavALA thayA. zrI siddharSigaNie 598 varSa prAkRta caritra racIne, temAMthI A saMskRta racyuM. jemAM vividha arthanI racanA karelI che, temAMthI uddhata karAelI kathAmAM, kAMI ochu vadhu kahevAyuM hoya, te te mithyA duSkRta thAo." jyAM dayArUpI elacI, kSamArUpI lavalI vRkSa che, satyarUpI zreSTha lavIMga, kArUNyarUpI sepArI teNe jANyuM che, curaNarUpI tattvo udaya che." he bhavyajane ! munirUpI kapura, uttama guNarUpI zIla, supAtrA samUha, zrI jinezvaradeve kahe e, guNane karanAra evA tabulane grahaNa kare !" A saMdha guNorUpI ratnone rohaNAcala giri che, sajajanAnuM bhUSaNa che, e prabala pratAparUpI sUrya che, mahAmaMgala che, Icchita dAna denAra kalpavRkSa che ! gurune paNa guru che. ane zrI jinezvarathI pUjaele che! te zrI saMdha lAMbA samaya sudhI jayane pAme !' F