Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka lekhaka : choTAlAla harajIvana suzIla kiMmata be AnA. : saMpAdaka : suni nAnacaMdrajI
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ - saMvAda pa ca ka -
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 1 : zAlibhadra ane bhadrA mArA mAthe paNa mAlika ? bhadrA gaI kAlanA banAva pachI tArA vananI mAdhurI cheka ja sukAI gaI che. beTA! zreNika narendre tArI snehabhara bheTa lIdhI tethI te tAre UlaTu' prasanna thavuM joie. rAjAomAM prabhutvanA aMza che, kemake kALanA vIryanuM zubhAzubhapaNa temanI bhAvanAonI zubhAzubhratAne laIne nirmAya che. eka bAjI prabhu mahAvIranu' dha cakra leAkeAnI AtmasamRddhi saMrakSo tathA vistArI rahyuM che, tyAre zrIjI bAjue te zAsanane sAnukULa rahI zreNi* nRpatinu rAjacakra ApaNI vyavahAra saMpattinuM rakSaNa kare che. te prajApAlaka rAjA ApaNI sazALa pitAnI jema rAkhe che. ApaNI vipula sa MpattinuM daCna karI te jalA rAjAe sAmAnya rAkhane sulabha evI IrSyA anubhavavAne adale, atyaMta harSa anubhaeA hatA. zreNike tane premabhara mArliMgana ApI tArI . / caDatI kaLA pRthvI hatI. chatAM te kSamI tArI mukha karamAI gayuM che. gaI kAlanA prabhAta ane AjanA prabhAtanA alpa aMtaramAM tArA suMdara dehamAM vahetuM lAhI kika paDI gayuM che.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka tAta! tArI AMtaravyathA huM samajI zakatI nathI. kayo vicAra tAra marmamAM AvAta karI rahyo che? beTA hadaya khela ane A snehALa mAtAne tArA duHkhanI bhAgI banAva ! zAlibhadraH bhAjI, Apa jene duHkha lekhe tevuM kazuM ja duHkha mane nathI mAruM zarIra haMmezanI jema rega rahita che. batrIsa strIo mArI AjJAvaza rahI mArA cittanI prasannatA jALavavA satata prayatna karI rahI che. lakSmI saMbaMdhI kaI paNa vitarkane te A jIvanabharamAM avakAza ja nathI. je vedanA gaI kAlathI A mama mAM UpajI AvI che tene mAjI tame sparzI zake tema nathI. teTalI UMcAIe caDI mArA hRdayanuM darzana karavA tamArAmAM zakti nathI. kSamA karaje avinaya thato hoya te mAtA ! paraMtu je nimittathI anyanA hRdayamAM harSane umeSa thavo joIe te ja nimite mArA hRdayamAM sakhta phaTake mArI, mArI kharI sthiti pratye mArI AMkha ughADI dIdhI che. vaLI e vedanA adhika mArmika te ethI banI che ke, Apane tenA kharA svarUpathI paricita karatAM ApanuM mamatALuM haiyuM dukhita thaze. ane mAtAnA premALa hRdayane e dUra AghAta Apa e mArA pakSe ghaNuM niSphara che. mArI vedanA samajyA pachI ane have zuM karavA mATe huM tatpara thato jAuM chuM te jANyA pachI, Apane zuM zuM thaze te vicAra mArA hRdayamAM tIvra kaMTakanI jema kheMce che. mAjI! mane vacana Apo ke Apa sarakhA hitaciMtaka kAMi paNa vikSobha vinA mArA dardanI kathA sAMbhaLaze, ane te sAthe mane cheka gumAvI devAnI hada sudhI ApanA hRdayane taiyAra rAkhaze. bhadrAH A haiyuM phATI jatuM nathI, eTalI ja bAkI che. beTA! tArA duHkhane eka aMza paNa nyUna thAya te mATe huM hajAro vAra deha dhAraNa karI tene hemI devA taiyAra chuM. mArA premanA AzAne -AzrayasthAna ! tArI vedanA game te prakAranI haze te paNa huM temAM
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlibhadra ane bhadrA bhAga laIza, ane tArI IcchAnusAra mArI pratyeka pravRttine yeAjIza. huM khIjI mAtAo jevI mUrkha nathI. game teTalA UMcA zikhare tAruM hRdaya caDayuM haze te paNa huM tyAM paDatAM-AkhaDatAMya caDIza, paraMtu tArA hRdayane eka kadama paNa nIce UtaravA niha vInavuM. aMtaranA sAcA sneha, snehanA pAtranuM duHkha TALavAmAM peAtAnA rAga dveSanA dheAraNane bAjue mUkI snehapAtranA dhAraNane pAtAnuM karI le che. beTA, tAru kaSTa jo TaLI zake tema haze teA te TALavA mATe huM tArA anubhavane mArA anubhava banAvI laIza, ane chevaTe kAMi paNa nahi banI zake te tArI vedanAnA sthAna upara nizvAsanI uSNa vALAne badale snehanI zItaLa phUMka mArI tane zAnti te pamADIza. mane AzA che ke jo tAru kaSTa mAtra kAlpanikaja haze teA mAtRhRdayanA snehanAM kiraNeA te kalpanAnA dhummasadaLane vikherI nAMkhI agAunA jevI tArI cittaprasannatAne pAchI ANuze, ane te vAstavikaja haze tathA tene dUra karavA mATe je mA tuM levA dhAratA haze te ceAgya ja haze teA, A hRdaya paNa te mAne khullA karavAmAM UlaTuM sahAyaka banaze. meTA ! niSphaLa ciMtA dUra kara. A mAtAnA sneha tuM dhAre che tevA cheka ja svArthI nathI. me paNu evA aneka hRdayapalaTA anubhavyA che. mahAvIra prabhunA kaMThethI pragaTelI vANInA paDadhA hajI A zravaNugeAlakamAM tAjA ja che, kAI paNa Azcarya have evuM nathI rahyuM ke je mane AdhAta karI zake. zAlibhadraH / mAjI ! A cAvIza kalAkamAM meM zuM zuM palaTA anubhavyA tenI kathA huM svalpamAM kahIza. hrayanI azAMti tA dhaNA kALanI hatI. kANu jANe zuM kAraNuthI paNu lAMbA samayathI dila becenIne vaza hatuM, ane jarA samajavA zIkhyA tyArathI ja kAMIka adhUruM adhUruM' bhAsatuM hatuM. lagna mate khatrIza * pUtaLIe ' ApI, paNa temAM ekamAM A hRdayane virAma naheAtA. jyAM aMta . <
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka rane sneha nahi tyAM hadaya kema virame ? Ape te mane sukhI karavA mATe suMdaramAM suMdara ane bilara jevI ramaNIya suMdarIo soMpI hatI, paraMtu "sauMdarya" ane "sneha" e jUdI ja bhAvanAo che. enI Apane temaja mane khabara nahatI. saudarya e bhegalipsAne tRpti ApI zake che. paNa hRdayane sneha DhaLAvAmAM e eka ja hetu nathI. TUMkAmAM e batrIsamAMthI ekemAM huM sneha ane zAnti meLavI zikayo nahIM. paraMtu temAM teone doSa nahato. bicArI abaLAo te mane sukhI karavA talasyA ja karatI hatI ane kayA upAya A hadaya vikase tene ja abhyAsa ahoniza karatI hatI. paNa mAcha! zuM kahuM? mArI dRSTi e saudaryamAM mAtra rakta, mAMsa ane carmanuM ja darzana karatI hatI. e batrIzemAM mArI indriyane kheMcavAnuM baLa hatuM, paNa A hRdayane pitAnAmAM bheLavI le evI zakti ekakemAM nahatI. chatAM tyAMye paNa adhUrI zAnti ane adhUro ArAma anubhavAto hato. kemake tyAM sudhI A jigara upara ekake sakhta kreka lAgyo nahoto, ane kALa saraLapaNe tenuM kArya karyo ja hatuM. AjathI be varSa upara eka "dhakaka' anubhavyo hato ane te prasaMge mArI daSTine kaMIka vizALa ane satyagrAhI banAvI hatI. mane te vakhate samajavuM ke hRdaya upara je dhakkA lAge che te kAMika ne kAMIka AvaraNu khaseDI AtmAne aMdaranA UMDA bhAgamAM dorI jAya che. bhajaH beTA! e prasaMgathI to huM hajI adhArAmAM ja chuM. ane tenI vAta sarakhI paNa te karI nathI. huM to ema ja mAnuM chuM ke tene kazI vAtane te nathI, ane tuM A gaganacuMbI mahAlayamAM ArAma ane sukhano ja anubhava karyA kare che. bhAI, tane zI vAte khAmI hatI? e duHkhane ItihAsa mArAthI kema Aja sudhI te gupta rAkhyo ?
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlibhadra ane bhadrA zAlibhadra e prasaMga ApathI paNa ajANyo chu ajANyuM che te te prasaMgathI A hRdayamAM je "dhakko vAgyo hato te che. ane hRdayane ItihAsa mAjI kAMI kSaNe kSaNe kathavA besAya che ? jyAre ke paripAkavALI avasthAe pahoMcAya che tyAre ja tenA mULanA ItivRttane mahatva apAya che. evA te aneka manuSyo ne aneka kSaNika Avego prakaTatA haze, paNa jyAM sudhI te kaI apUrva bhAvanA bhaNI AtmAne dore nahi tyAM sudhI tenuM kazuM ja gaurava nathI, ane mArI te kALanI vRtti kAMI paNa AkAra ke rUparekhA vinAnI hovAthI meM Apane tenI kazI mAhitI ApI nahatI. mAtra hRdaya bhAMjagaDa karI azAni vedatuM hatuM, ane temAMthI mArga zodhavA mathatuM hatuM. paNa te kALe AgaLa-pAchaLa dhUmasanAM daLa bhAsatAM hatAM ane tethI azAntinA kharA kAraNanI zodha thaI zakI nahotI. bhadrA: paNa te prasaMga zuM hatuM ? kAMIka smaraNa karAvo te samaja paDe ! - zAlibhadra prasaMga te saheja hato. mAjI, be varSa upara te batrIsa bALAomAMnI pavA mAMdI paDI hatI. mane padmAmAM kAMIka Asakti hatI. sahumAM te rUpavatI ane mehaka hovAthI te mArA manane sahu karatAM adhika AkarSI zakatI hatI. ane tenA bhaNuM joI rahevuM bahu gamatuM hatuM, kemake sahumAM te nAnI vayanI hatI ane tenI mugdhAvasthAnA nirdoSapaNAmAMthI kAMIka AMtarika mAdhurya pragaTatuM hatuM. te strIbhAvane bahu samajatI nahatI. ane mane cAhavAmAM te bALahRdayamAM strIone svAbhAvika e sthUla tRtine avakAza nahato. mane teNInA vartanamAMthI bahu navuM zIkhavAnuM maLyuM hatuM. eka to e ke, tenAmAM adekhAI nahatI. tenA sneha
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka sthAnamAM kaI bhAga paDAve te paNa temanA upara teNI kadI rASabharyo kaTAkSa karatI nahotI. vaLI mane cAhavAmAM te praticAhanAno badale IcchatI nahotI. badalAnI abhilASA hRdayanA sauMdaryane bagADI nAMkhe che. paNa pavAnuM hadayasauMdarya avikRta rahevA pAmyuM hatuM. mAMdagI zuM te huM pavAnI te samayanI avasthAthI prathama ja samajyA hatA. emaja jANatA hatA ke janmathI mRtyu sudhI manuSyane vacamAM kazuM ja vina nathI. meM paghAne mArI pAse AvavA kahyuM, paNa teNIe uttara Apyo ke -"prabho ! huM to ghaNIe AvuM, paNa Aje A zarIra kahyuM karatuM nathI." huM tenI pAse gayo ane tene sparza karyo; paNa A svArthI hRdaye tene jhAjhI vAra sparzI rahevA nA pADI kemake pUrvanI jema te sparza manojJa ane zItaLa nahoto, paNa arucikara ane uSNa hato. meM padmAne pUchyuM. "devi! Aje zarIra bahu garama kema che? teNIe kahyuM "nAtha ! Aje mane sakhata jvara caDe che ane tethI mane bahu vyathA thAya che. te vyathAnA svarUpane te huM samajato nahoto, chatAM adhika jANavAnA hetuthI meM pUchyuM "devi! AvI vyathAne pAtra sahu manuSyo haze ke tuM ekalI ja haIza?" uttaramAM teNIe kahyuM. "deva! manuSya mAtra ane bhegA Apa paNa vyAdhine pAtra che. jyAM sudhI te udaya nathI tyAM sudhI A zarIranI kAnti-saudarya nabhI raheze paNa sadAkALa keIne tevI ArogyavasthA rahI zakatI nathI.' AthI mArA hRdayamAM bahu ja AghAta thaye, mAruM mukha karamAI gayuM, ane pavAmAMthI maLato rasane pravAha mArA tarapha AvatA baMdha paDe. mane have tenuM zarIra joI nirveda thavA lAgyo. teNInA lalita deha ane praya vadanamAMthI agAu anubhavAto AnaMda baMdha paDe. mAMdagIne lIdhe tene svabhAva paNa badalAI gaye. azaktithI ke mananI becenIthI te mArI sAthenI vAtacItamAM paNa kaMTALo batAvavA lAgI. Apa padmAne tenI mAMdagInI zarUAtamAM mArAthI dUra karI mAMdagIne jIthI te mArI sAdagInI za
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlibhadra ane bhadrA nIce teDI javA icchatA hatA, paNa meM tema karavAnI nA kahI, kemake te vakhate hajI tAjuM rakta henI nasamAM vahetuM cheka baMdha paDayuM nahotuM. paraMtu mAMdagI vadhatI gaI tema tema te mane gamatI baMdha paDatI gaI! tenuM zarIra sukAvA lAgyuM. ane mRtyunA jevI saphedI tenA AkhA zarIra upara pharI vaLI. je huM sAce snehI heta te mane tenA zarIramAM paNa aNagamo Upajata nahi; paraMtu huM jeno tarasyo hato te tenI AkRtinI mehakatAne ane kAMIka hRdayanA lAvaNyane hate. mAMdagIe e sahu te tenI pAsethI lUMTI lIdhuM hatuM. je hetu vaDe huM tene cAhato hato, tene lepa thaI javAthI huM tene cAhate baMdha paDe. eka tarapha nirveda ane bIjI tarapha premano je te vaheta maMda pravAha paNa sukAye. AthI mArA hRdayane bahu dhakko lAgyo. meM paDhAne mArA AvAsamAMthI nIce laI javAnI Aru karI. - bhadrA: paNa beTA paDyA te pachI sAjI thaI tArI sevAmAM punaH hAjara thai zakI hatI, ane tethI tAre zoka dUra the joIne hato. mAMdagInA prasaMge te duniyAmAM sau sthAne sAdhAraNa che; temAM tane ATaluM badhuM duHkha UpajI AvyuM e joI tArA hadayanI kamaLatA mATe mane bahu lAgI Ave che. zAlibhadra te mane punaH bheTI zakI e ja vyakti A hadayane dhakko ApI chUpAM DhAMkaNa khelavAmAM meTAmAM meTuM nimitta hatuM. pavAe mane kahyuM. "nAtha! tame mane mArI anArogya sthitimAM dUra karI sAsujI pAse mokalI dIdhI e ThIka karyuM. kemake mAMdagI e ardha mRtyunI avasthA che, ane mRtyu jema duHkhanA heturUpa che tema mAMdagI paNa kAMIka tethI nyUna aMze nirvedanA heturUpa che. meM maMdabhAginIe Apane thaDe kALa evo nirveda upajAvI dukhI karyA
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 savAda paMcaka sukumAra hastane tApa huM teA te kALe bebhAna manenu lAgatA, paNa C . ane mArA zarIranA uSNu spathI ApanA upajAvyo tethI mane bahu lAgI AvyuM che. jevI hatI. mane te Apane hastaspa Apane e kALanA mArA uSNu ane zuSka sparzIthI kaSTa UpajyuM haze e vicAra have mane bahu khUMce che. prabhu! A amaLA upara kSamAnI dRSTithI joze. tenI AvI vANIthI mane mArA svArthIpaNA mATe bahu lAgI AvyuM; A pamara hRdaya kAMIka sthUla-tAnI hada eLagI sUkSmatAnA pradezamAM AvyuM, mane vicAra thayA. ke - arere! je khALA mane AvA sAcA jigarathI cAhe che tenA badalAmAM huM kazuM ja na karI zakayA ! huM te tenI suMdara AkRti, UgatI vaya ane tAjA lAhInA ja zikArI hatA ! mAjI mane te kALe bahuja ochuM lAgyuM hatuM. ugra puNya ane bhAganA udayanI jvALA AtmAmAMthI prakaTatI sudhAne ghaNIvAra sUkavI nAMkhe che. mArA saMbaMdhamAM paNu temaja banyuM. sUkSmatAmAMthI sthUlatAmAM AvavAmAM puNya sarvathI mahAna nimitta che, ane sthULatAmAMthI sUkSmatAmAM javA mATe pUrvanuM ArAdhakapaNuM, satpuruSonA paricaya athavA duHkhanA raMga e traNa mukhya hetu che, ema have samajAya. che. A traNe hetuomAMthI ekane mane te kALe sadbhAva na hAvAthI mArA hRdayanAM khUlelAM dvAra pAchA lagabhaga baMdha thaI gayAM; chatAM kAIvAra tenI taramAMthI te sUkSma STinuM jhAMkhuM na thatuM, hatuM. hRdaya eke vastumAM sapUrNa virameluM nahAtuM. eka pakSe puNyanA upabhAga kALe te pUrvanA AdhAtA sAMbharI AvatA tethI te upa-bhAganI aDadhI mAtrA nAza pAmatI ane anya pakSe aMtara AgAramAM pravezavAnuM ekake baLavAna nimitte nahetuM. mAtA ! puNyanA maheAdhya AtmAne tenI kharI avasthA samajavAnI darakArathI visukha rAkhe che.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlibhadra ane bhadrA bhadrA: beTA! paNa hajI tArA puNyarasano mahAsAgara te bhaleja che. zreNika jevA rAjAo tAre tyAM tArA darzana arthe Ave e tArA zubhanA mahAnajharSane zuM nathI sUcavatuM? ane e puNyaphaLa prasaMge tane Avo nirveda prakaTAvyo e joI mane bahu Azcarya thAya che. zAlibhadra: Ape jyAre zreNikane namavA mATe mane sUcavyuM te kSaNanI mArI hRdayasthiti vilakSaNa hatI. A zarIra jyAre namavAmAM rokAyeluM hatuM, tyAre AtmA koI avyakta dardanI bhAvanA upara caDato jato hato. jIvanabharamAM huM keInA AgaLa namrapaNe avanata thayo houM to te mAtra te kALe zreNika AgaLa ja! mane te vakhate mAruM puNya bahu adhUruM ane zreNikanuM puNya mahad bhAsyuM. mAjI, puNyanI mArI jUnI vyAkhyA te kALe chUTI gaI ! tamane jemAM mArA puNyane prakarSa bhAsyo temAM mane te kALe mahAna duHkhane hetu bhA. je kAMi pitAnA sukhAnubhavanuM nimitta che te ja puNya hevA yogya che. Apane te prasaMga game teTale sukharU5 bhAsyo heya, paNa mane te te bahu duHkhane hetu hato; kemake mAruM sukhanuM abhimAna te vakhate cheka ja gaLI gayuM. Ape te vakhate mane kahyuM ke "beTA! A ApaNA mAlika che. ApaNe temanA bALaka ane Azrita chIe." e zabadothI mArA hRdayamAM sakhta phaTako lAge ! ane mane mAruM puNya saMsAI gayeluM lAgyuM. bIjAo je mAne te kAMI puNyodayanuM kharuM. dhoraNa nathI, paNa bhoktA je mAne te ja sAcuM dhoraNa che. je anyanI najaramAM "puNya' rU5 bhAse che te bhaktAne ghaNIvAra "pApa"nA udayarUpa bhAse che. je nimitta vaDe hRdaya sukhanI lAgaNuM anubhave-pachI bhale te anyanI najaramAM game tema jaNAtuM heya-te puNyodaya che. tethI UlaTuM je nimitta vaDe hRdaya dukhAnubhava kare che, te anyanI dRSTie game teTaluM uttama bhAsatuM hoya te paNa anubhava karanAra te pApagnA ja uyane vedato hoya che.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka - bhadrA : tArA A anubhavamAMthI mane paNa bahubahu zIkhavAnuM maLe che. vahAlA ! svane paNuM dhAryuM na hatuM ke sukha ane ArAmanA khoLAmAM kALa nirgamate mAre tanuja AvA AvA avasthAMtara pAmato haze. huM te tene mAtra mojazekhanI mUrti ja mAnatI hatI ! zAlibhadraH ane ApanI te mAnyatA satya ja hatI. huM viSayanoja gulAma hate. puNyanA rasaneja meM cUsyA karyo che. kadI sAce premI paNa banI zaka nathI, ane bhegIpaNunA abhimAnane gALI nAMkhI kazAmAM paNa svArpaNa anubhavI zakI nathI. je tema banyuM hatuM te mAjI ! A prasaMgane AvavApaNuM nahotuM. saMsAramAM je svArpaNanI bhAvanA siddha karI zake che tene saMnyAsa ke jaMgalanI apekSA rahetI nathI. mArAthI te banyuM nahi ane tethI ja A hRdaya kAI bIjo mArga zodhavA tatpara banyuM che. kemake gaI kAlathI e puNyanA udadhimAMthI mAdhurya nAza thAya che, eTaluM ja nahi paNa te chekaja khAro banI "pApa'mAM palaTI jAya te pahelAM mAre cetavAnI jarUra che. Aje je meLuM ane phIkuM banyuM tene kALakrame khAruM banatAM ke saDI jatAM keNa aTakAvI zake tema che? bhadrAH beTA ! e ciMtA te vyartha che. tane atyAre zI vAtanI kamI che ke e puNyane aMta eTale tvarAthI AvavAne tAre bhaya rAkhavo paDe ? daivI lakSmI, yuvAvasthA ane mane hAriNI strIone soga tArA A kSaNika Avegane ceDA kALamAM bhUsI nAMkhaze. tAta! kaI paNa sAhasamAM jhukAvuM ucita nathI. zAlibhadraH huM samajuM chuM ke hadayane game tevA sakhta dhakkAne AtmA anAdara kare che tyAre kALakrame tenI asara bhuMsAI jAya che, ane jUnA cIle te haMmezanI mAphaka viharavA mADe che;
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 zAlibhadra ane bhadrA paNa A TUMkA kALamAM mane je aneka satyAnubhava thayA che temAM e paNa eka che ke hRdayanA dhakkAne upayoga karI te ghA tAjeja rAkhave, ane te dardanA jesathI AtmAne AgaLane AgaLa vadhAre. e dhakkAono hetu mAtra duHkha devAne nathI, satyanuM ane saMsAranuM sAcuM svarUpa samajAvavAno paNa heya che. pAmara manuSyone game tevA sakhta dhakkAthI paNa kazI asara thatI nathI, tyAre sui manuSya eka phuraNamAMthI paNa alaukika phaLa siddha karI zake che. eka sahaja mAtra nimitta paNa temanAM hRdayacakSuo ughADI zake che. huM bAlaka hatuM tyAre Ape ja kahelI te saMbaMdhanI eka vAta mane atyAre smaraNamAM Ave che: "pUrve eka bImAra rAjAne mATe tenI aneka strIo bhegI maLI caMdana ghasatI hatI, te vakhate temanA hAthanA kaMkaNonA ekatra thayelA avanie rAjAnA karNamAM arucikara bhAva upajAvyuM. paTTarANue sarva rANuone eka hAthamAM mAtra ekekaja kaMkaNuM rAkhI bAkInAM dUra karavA kahyuM. teoe tema karyuM eTale turataja te kaMTALAbharyo bani baMdha thaye. ATalA sahaja nimitte rAjAne te kaMTALo baMdha thavAnA hetuone vicAra karavA preraNuM karI. Akhare teNe anubhavyuM ke ekatva eja sAtti che. turataja teNe te ekatva siddha karavA bhaNuM pitAnuM vIrya purAvyuM, ane e divya skUraNamAMthI potAnuM parama kalyANa siddha karyuM." huM pAmarane te evA aneka prasaMge AvyA haze, paNa temAMthI kazI paNa phaLa siddhi karavAne badale Aja divasa sudhI UMDane De puNyapAkamAM DUbate jAte hato. mAjI! manuSya jyAre nAnA dhakkAemAMthI kazuM tAraNa kADhato nathI tyAre tene moTA dhakkA eka pachI eka AvatA jAya che, paNa lupI AtmA te dhakAne dukhanA udayarUpe joI tenA viramavAnI rAha jete saMsArane rasa cUsavAmAM nimagna rahe che. Akhare evI avasthAe AtmA Ave che ke game tevA sakhta dhakkAthI paNa te TevAI jAya che, paNa tene upAga.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka karavA bhaNI athavA te kayA mArgamAM doravA mAge che te vicAravA prati te najara sarakhI paNa karato nathI. mAtA! have mane pramAdAvasyA gamatI namI. A dhakAne upaga karI levAmAMja mane jIvanasAlya samajAya che.. - bhadrA beTA ! irachA haze te e prasaMga paNa bhAvimAM banI Avaze. hajI tAruM vaya paNa evuM prauDha nathI ke evI utAvaLa karavAnI jarUra hoya. tAtA hajI puNyanA udayane bhege ane putravatsala mAtAne nityanI jema prasannatA Ape. zAlabhadraH jene Apa puNaya mAne che tene aMta najIkamAM nathI, e huM paNa samajuM chuM, paNa eka kALe tene aMta che eja nizcaya A kAne paNa tenA ane mArI daSTimAM sthApe che, ane bhAvimAM banavAnA prasaMgane bhAvine vIMdhavA samartha thayelI daSTi, hamaNAMja mArI samakSa khaDo kare che. vicArazIla manuSyo bhAvimAM thavAnA anubhavane atyAreja anubhave che, ane pAchaLathI tApane hetu na thAya evI bAjI race che. kALane ghasAtAM vAra lAgatI nathI, ane e bhayAnaka kSaNa mADI UbhI rahe che. mAjI ! jyAre A puNyane aMta eka kSaNe Ave nizcita che te pachI huM tene nirAMtathI kema bhegavI zakuM? ane bhaya eja vartamAnamAMthI badhI madhuratA lUMTI le che. ajJAna manuSyaja purayane rasabharyo upabhega kare che. samajyA pachI te "puNaya " e "pApa'mAM ja palaTI jAya che; kemake samaju puruSanI najara AkharanA pariNAma bhaNI rahyAM kare che. tenI daSTi bhAvinA dhUmasane bhedI aMtima avasthAne anubhava tallaNa laI zake che, ane te sarvane sAra nicovI kartavyanA kharA mArge vaLe che. bhAH 5Na tAtA puNya, sarayane kheMcI zake che. dravyane tane
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlibhadra ane bhadrA te nathI. icchA hoya teTaluM dravya dAnAdika zubhakAryamAM yoja zubha kSetromAM vavAya teTaluM vAva! bhavobhava purayAja upalega banI rahe tevI yojanA karavAnI tane jevI joIe tevI anukuLatA che. zAlibhadraH paNa mAcha! evIja kaDAkUTamAM rahuM to pachI bhegane samaya kayAre rahe? khUTI rahevAnI bIka eja meTAmAM moTI paMcAta che. vaLI bheganI lAlasAthI thayele puyasaMcaya puNyane halakI paMktinuM karI nAkhe che. bhavabhava lega mATe ja janmavuM ane maravuM e svarga meLavavA mATe jhapApAta khAvA jevuM che. mAcha! bhegamAM kazI mIThAzaja have bhAsatI nathI, muddala zAti maLatI nathI. have te A AtmA "puNya" ane "pApa" bannenI poTalIne ekatra karI temAM Aga lagADavA tatpara thayo che. mArA hisAbe to mAruM puNya-pApa sukAi ja gayuM che, chatAM avazeSa rahelA sUkA cholIne ApanA dekhatAM huM bhasmIbhUta karIza te vinA have ArAma nathI. ubhayamAM mane eka sarakhe kaMTALo che. jemAM anaMta nimittothI hAni-vRddhi thayAMja kare tenI cIvaTa rAkhavI pAlave tema nathI. mArA puNyamAM jene rasa bhAsato hoya tene e vahecI deje; mane te temAM kazIja "mA" rahI nathI. bhadrAH tAta! A kaMTALe e kAMI virAga nathI; kadI virAga heya paNa te bALavirAga che. puNyanI khAmInA vicAramAMthI prarelI bhAvanA kadI sthAyI rahI zakatI nathI. tAre atyArane vairAgya game teTale tane vizuddha jaNa heya te paNa je nimittathI te pragaTelo che te nimittane lepa thatAM te palaTAI jaze, ane pUrvanA upabheganA vaheNamAM tane pAchA ghasaDI ANaze. " zAlibhadraH mAcha! A bhayanuM mane darzana karAvI tenAthI cetatA rahevA mATe mane sUcavyuM e upakAra huM kadI visarI zakIza
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka nahIM. ghaNA manuSyo evA prasaMgethI pAchA jUnA cIle caDI jAya che. paraMtu je bhAvanA mane ATale sudhI caDAvI zakI che, te ja bhAvanA e bhayanA sthAnathI mAruM rakSaNa paNa karaze, e mane vizvAsa che. bhadrAH beTA! mAre eja vAta punaH punaH kahevAnI rahe che ke, pUvanI jema mAtAne vatsala hRdayane AnaMda ApavA ahIM ja sthira rahe. A Avegane ceDAja kALamAM lopa thaI jaze ane pachI hAlanI A "manoratha sRSTi" svamanA jevI kSullaka jaNAze. zAlibhadraH e ja vAtathI huM bhayabhIta chuM, ane tethI ja huM jema bane tema prabhunuM zaraNuM vaheluM grahavA tatpara bana jAuM chuM. je A prasaMga-A dhakko hRdayamAM tAje ja rAkhI samAhita vRttithI saMsAra ke jaMgalamAM eka sarakhI rIte rahevA samartha hota to ApanA vatsala hRdayane huM atyAre rovarAvavAnI niSpharatA karata ja nahi. paNa, mAcha! evA sAmarthyanI khAtarIne abhAva hevAthI kahuM chuM ke Apa je mane maLelA prasaMgamAMthI phaLa levAnI manAI karazo te mAro adhaHpAta kyAM aTakaze te huM kalpI zakatA nathI. atyAre je bhagalAlasAnI nivRtti huM anubhavuM chuM te maMgaLa prasaMga bhAvimAM maLaze ke nahi te zuM karI zakAze ? vaLI vartamAnamAMthI je manuSya sAra nicAvI zakato nathI te bhAvi. mAMthI zuM nicAvI zakavAne hato ? bhAvimAM karIza-athavA prasaMga AvyuM tyAgI zakIza, e prakArane "vAyado' ja manuSyane DubAve che, ane jyAre te ema mAnatA hoya che tyAre te vadhAre ne vadhAre baLahIna banate jato hoya che. mAjI! bheganI tRpti kadI banI zakI che? AtmA e lAlasAthI koI; apUrva kSaNe ja nivRtta thaI zake che, ane ene lAbha turata ja je te nathI letA
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlibhadra ane bhadrA 17 te te suvarNanI taka gumAvI de che; eTaluM ja nahi paNa te sAthe tevI tAnuM puna: AvavuM dudhaTa karI mUke che. bhadrA paNa tAta! mane je sauthI mATe Dara che te tArA suMdara dehanA adananA nathI, paNa tArA punaH patananA che. bhAgalAlasAne tyAga AtmA eka ja kSaNamAM sAdhI zakatA nathI. teNe bahu dhai'thI peAtAnA rAgadveSanuM zAdhana karI pachI ghaTatA mA levA joIe. zAlibhadreH patana e paNa vijaya che. kAi zubha pravRttimAM aDadhethI hArI pAchA haThavuM e manuSyA dhAre che tema hAra nathI, paNa AkhI jItane badale aDadhI jIta che. hAranA bhayathI pravRtti ja na karavI e AkhI hAra che. ane AkhI hAra karatAM aDadhI chata ane aDadhI hAra e zuM khATI che ? eka rUpiyA kamAvA mATe pravRtti karanAra kadI aDadhA rUpiyA athavA chevaTe eka pAI paNa meLavIne Ave te te bilakula na kamAnAra karatAM hajAragaNuM uttama che; kemake te 192 duzmanamAMthI ekanA teA parAjaya karI zakayeA che. ane eka duzmanane jItanAra te jItamAMthI khIjA duzmatene jItavAnuM tAju maLa paNa sAthe meLave ja che. mUkha` manuSyA hAranAranI hAMsI kare che, paNa kharI rIte tevI hAMsI hAranAranI nahi paNa temanI pAtAnI mUrkhAinI ja che. mAjI ! huM ' paDu` ' evA bhaya Apa rAkhaze nahi. ApanA jevI mAtAonuM saMtAna eTaluM aLa te| avazya sphurAvI zakaze. bhadrAH tArA suvarNa sarakhA huM ramaNIya dehanuM darzana A mAtAthI kema sahI zakAze ?. jo ke mArI A icchA svArthanI che, tApaNu mArI bhAvanAne dhakko na ApavA e tArA prathama dharma che.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 saMvAda paMcaka - zAlibhadra: gata anaMtakALamAM zAlibhadra sarakhA anaMta saMtAnane saga-viyega tamArA AtmAe anaMta vAra anubhavyo che, kALa e sarva dardInuM auSadha che. ane je darda kAlpanika che te lAMbe kALa nabhatuM nathI. mArAmAM Apane je mamatva che. te kAlpanika ja che, ane alpakALamAM ApanI vivekadraSTi te mamatvane bhUMsI nAMkhaze. bhadrAH te bhale tAta! snehasthAnane svArtha prathama sAcave e snehInI pahelI pharaja che. tamAruM zreya je mArge jaNAtuM hoya te mArga, beTA! vivekapUrvaka vihare, ane mArA jevI mAtAone viyegane prasaMga upajAvavA punaH avataravuM na paDe evuM parama kalyANa sAdhe ! zAlibhadraH mAjI! A zabda bolatAM belatAM ApanuM haiyuM cheka ja gaLI jAya che. ane mithyA mohathI ApanI jJAnadaSTi parAbhava pAmelI jaNAya che. AvI rAgavRtti A dehamAM zA mATe joIe ? A dehanA paramANuonI Apane suMdara bhAsatI ghaTanA Adi temaja aMtamAM nathI-mAtra madhyamAM ja che. Aje nahi te amuka kALa pachI e ghaTanA vIkharAvAnuM nirmANa te avazya che ja. dvA: beTA ! e te anaMtakALanI jAnI TevanuM baLa che! jJAna karatAM lAgaNInuM sAmarthya strIomAM jarA vadhAre hoya che. paNa tAta! hajI eka vAta kahevAnI bAkI rahe che, ane te sauthI adhika agatyanI che. zAlibhadra: kahe mAjI! bhalAH e ja ke "prabhunA rAjyamAM paga mUkatAM pahelAM te paga tyAM sthira rahI zake tevI taiyArI A "marya rAjya mAMthI
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAlika ane bhadrA karIne ja javAnI jarUra che. AtmA tyAre bhaganA saMgamAM paNa pitAnA yoga sAcavavA samartha thAya che tyAre ja te khare gI banI zake che. ekAda mAsa gRhasthAvAsamAM rahe ane A caLakATa je suvarNa ja haze te teTalA kALanI kasoTI pachI paNa kAyama ja raheze; paNa je mAtra heThaLa ja haze to te teTalA kALanA ghasArAmAM khavAI jaze. ane DheLa pAchaLa chupAyelI kATavALI dhAtu khullI thaze. beTA, ghaNuM prasaMge evuM bane che ke manuSya potAnI vRttinuM kharuM svarUpa samajI zakatA nathI ane na karavAnuM karI bese che. Akhare kAMi nahi te paNa jagatane eka zreSThatAnuM daSTAMta pUruM pADIne tene zraddhAhIna banAve che ane pote paNa bane che. mArA A anubhavamAM vizvAsa ApyuM ane ekAda mAsa ahIM sthiti kare. vaLI, manuSyasvabhAva AMcakAne sahI zakato nathI. jyAre koI kArya Avegavaza ane tAtkAlika thAya che tyAre te AMcakAnuM baLa DhIluM paDayA pachI pratiAMcakA ( pratyAghAta) nuM baLa eTaluM vegavAna hoya che ke manuSyane kSaNavAra hArI pAchuM haThavuM paDe che. tevo prasaMga na Ave te mATe hRdayanI avasthAone gRhavAsamAM rahI cheDo kALa juo, ane bane teTalI mahAprayANanI taiyArI kare. hadayane maLa ahIM ja joI, zuddha thaI prabhu pAse javAya te te mArga kaMTakarahita thAya che. hAla te kalpanAnA pradezamAM te prabhunI sRSTi racI tyAM vihare ane tyAM je zarIrakaSTa ane saMkeca bhogavavA paDaze te kalpanAmAM ja "hatAM" zIkhe, aDaga rahI zakavAnuM baLa manuSya prathama pitAnI kalpanAmAM siddha karavAnuM che, ane te meLavyA pachI sAkSAt anubhava mATe pravRtti karavI yogya che. zAlibhadraH te bhale, mAjI ! ApanI salAha huM mAnya rAkhIza, ane tyAganA svarUpane dhIme dhIme ahIMthI ja siddha karIne prabhunA caraNe gati karIza.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 saMvAda paMcaka zAlikaH mAcha! eka mAsa uparanI avadha Aje purI thaI gaI che ane te kasoTImAM A AtmA acaLa rahI zakyo che. have rajA ane AziSa Ape. bhadrAH bhale, beTA! padhAre. paNa prabhunI AjJA laI A mAtAne prasaMgopAta darzana ApatA raheje, ane tamArA anubhavamAMthI prakaTela amRta, A hadaya jIravI zake teTalA pramANamAM vakhatovakhata siMcatA rahI ApaNA pUrva saMbaMdhane saphaLa karo. ATale pakSapAta te A mAtA upara jarUra rAkhaje. prabhu eTalI AjJA Ape tevA dayALu che. (mAthe hAtha mUkI ) tAta! sukhethI prabhunA zaraNe jAo ane jIvananA parama uddeza vahelA vahelA siddha kare.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ : : rANI mRgAyatI ane kumAra mRgAputra kumAra mAtA, A sakIrNa maryAdAnuM atikramaNa karI vIra prabhunA sthApelA mahArAjyamAM pravezavAne mAre| nizcaya me jyArathI tamArI AgaLa darzAvyeA che tyArathI tamArI cittavRtti samatAla nathI. saMsAranA bhAvilAsane parityAga karavAmAM AtmAne je asAmAnya sayama baLane paricaya ApavA paDe che, te saMyama maLanA krAMIka aMza tamArA tanujamAM pragaTatA joi tamane Anadeg ane gavanA bhAva pragaTavA joie tene badale viSAda, vyAmAha ane kaleza thatA joI mAruM hRdaya bheTTAI jAya che. mAtA: beTA, prabhunA mahArAjya pratye mane paNa pakSapAta ane prema che. paraMtu e premane khAtara huM mArA putrabhAvanuM samarpaNu karI zakuM eTale darajje te premabhAva mArAmAM pragaTayA nathI. mArA hRdayanI raNabhUmi upara putraprema ane vIraprabhrunA sthApelA zAsananA prema e ubhaya bhAvAnuM yuddha dhaNA kALathI cAlI rahyuM che. paraMtu temAM dara vakhate putrapremane vijaya thatA Ave che. mArA AtmAnI parama vibhUti, mArA rakta mAMsa ane prANanA avibhAjya
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka aMza, mArA sukumAra lAla, evA tane e dAruNa tapobhUmimAM jato A cakSuthI huM nihALI zakuM te pahelA A hadaya bhAMgI gayuM haze. kumAra : tamAre A meha ajJAna ane mithyAtva upara avalaMbI rahelo che. priya mAtA, jyAre vizva ane Izvara sabaMdhInA uccatara satye tamArA samajavAmAM Avaze tyAre e ajJAna ApaApa aLapAI jaze ane pachI A putrane badale Apa phakta eka catanyanuM skuliMga ja tyAM jaI zakaze. huM putra chuM te phakta ApanIja dRSTie chuM, paraMtu te dRSTi e eka pakSe jema sAcI nathI tema sthAyI paNa nathI. eka daSTi vizeSanA prabhAve ApanA hRdayamAM upasthita thatA vyAmohane AghAta na thAya teTalA khAtara prabhunA gharanA uccatama ane parama satya dRSTi biMdunA lAbhathI mane vaMcita rAkhave temAM mAtAnA putra pratyenA premanI sAcI saphalatA. nathI, ema tame paNa avazya svIkArazoja. mAtAH mAtAne putra pratyene dharma mAtAoe putra pAsethI zIkhavo paDe eTalI hade hajI sudhI mAtRhRdayanA gaurava ane mahimAne lepa nathI thayo. je hadaya mAtRdayanA bhAva anubhavI zake nahIM temane mAtAnA dharmo nakkI karavAno adhikAra nathI. mudha! mAtAne putra uparano sneha ajJAna upara avalaMbIne rahe che ema mAnavAmAM tArA pitAnAja jJAnanI laghutA pratIta thAya che. mAtAno sneha ! hAya, bheLA zizu! te snehanI leza paNa jhAMkhI tArA aMtaramAM kayAMthI AvI zake ? tuM te pavitra bhAvane kayAMthI sparzI zake? A parama vismayakara mahAyojanAmAMthI mAtAne sneha atyAre UThI jAya te Aja kSaNe pRthvI parama zUnyamAM laya pAmI tenA mULa kAraNamAM bhaLI jAya! tuM mAtAnA snehane AghAta ApI praznanA rAjyamAM pravezavAmAM dharma mAne che ? je prabhunuM rAjya mAtAnA snehathI viredha dharAvatuM hoya te te rAjya e prabhunuM nahIM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatI ane mRgAputra 23 paNa jarUra koI pizAcanuM che. putra ne mAtAnI snehabhAvanAne Thekara mAre ane tenI avajJA kare to A vizvamAM ghera aniyama ane avyavasthAnuM rAjya vartavA mAMDe. beTA ! tArI mAtAnuM hRdaya je nimittathI dubhAya te nimitta agara bIjI rIte game tevuM prazasta ane Adara yogya hoya to paNa teno svIkAra te tArA zreyane arthe nathI ja. kamA2: vahAlI mAtA, meM atyAra sudhI ApanA snehanI kadIpaNa avajJA karI nathI. tamAre prema kevo agAdha, apekSA hIna, amaryAda ane pavitra che te na samajI zakuM tevo huM chekaja aA nathI. tamArA snehanI vipulatAnI khAmIne laIne huM tene tyAga karuM chuM tema nathI paraMtu eka uccatara kartavyane pikAra mArI aMtara guhAmAMthI niraMtara UThI mane pravRttinA keI bhavyatara kSetra tarapha nimaMtrI rahela che. huM te divya saMdezane sanmAna ApI mArI hAlanI nAnI gaDamathalothI chUTe thavA taiyAra thayo chuM, mAtAne sneha mArA e kartavyamAM aMtarAya Ape to pachI mAre tene AghAta ApyA sivAya anya zuM mArga che? mAtAH anya kazeja mArga nathI. mAtA ane putra vaccenuM sneha baMdhana banne pakSanI saMmati vinA tUTI zake nahIM. kadAca putra pakSa te baLAtkArathI toDavA mAge to temAM viSamatA, asvAbhAvikatA ane prakRtinA mahAniyamanuM ullaMghana che. kumAraH huM saMsArane kIDo banI prAkRta manuSyone sulabha jIvana vitAvuM e tamane pasaMda che ke je baMdhanamAM samasta saMsAra baMdhAyelo che tene teDI Ama janee iSTa rUpe svIkArelA parama lakSya bhaNI gati karI vIratva kSurAvuM e pasaMda che ? je mAtAo pitAnA putrane bALapaNamAM khelanuM eka ramakaDuM gaNI tene zaNagArI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 savAda paMcaka hulAvI pulAvI AnaMda mAne che, mATI vaye vivAhanA baMdhanamAM nAkhI putravadhUnA sukhanA lahAvA le che, ane jema bane tema tene adhika adhika sa`sArapriya banAvavA utsuka rahe che, tevI annAna ha dhelI mAtAe karatA tamArAmAM huM kAMi vizeSatA jouM chuM. prabhunA mArgamAM gati karavAnI mArAmAM je kAMI svalpa abhiruci utpanna thayelI che tenuM khIja paNa ApanAja raktamAMthI mane maLyu che. manuSya--jIvananI saphaLatA prApta karavAnI je mahattvAkAMkSA mArA hRdayamAM rahelI che te ApanA dvArAja caritArtha thavA nirmAyelI hAya ema mane bhAse che. jo tema na heAya tA mArA dehanA AvioNva ApanI dvArA hAtaja nahI. mAtA : paNa meTA, saMsAramAM rahIne e badhuM zuM nathI khanI zakatuM ? saMpradAye kalpelA sAdhutvasUcaka pariveza dhAraNa karavAmAM Ave tAja prabhune mArga prApta thAya tema che? UlaTA prabhunA upadeza tA ema che ke saMsAra eja AtmAnA guNo keLavavAnI zALA che. prema, dayA, anukaMpA Adi sukAmaLa vRttio; sAhasa, dhaiya, vIratva, Agraha, Adi kaDhAra vRttie; ane te vruttionA anuzolanamAMthI uddabhavatA ati virala ane kImatI anubhava AMhI saMsAranI vividha pravRttionA kheMcANumAM jevA prApta thavA yeAgya che tevA e pariveza ne age rahelI pravRttimAM nathI. kumAra: gurudeva kahetA hatA, ane mane paNa evA aMtaragata vizvAsa che ke e saghaLA Avazyaka gunA paripAka laI teja huM avataryAM chuM. mArA Avega kAMI viSAda, nirveda ke du:khamayatAnI bhAvanAmAMthI janmelA nathI. kemake mArI AsapAsa cAtaram pramAda Ana, utsAha ane sukhadAyaka paristhiti janmathIja mArA bhAgya vidhAtA taraphathI gAThavAyelI che. saMsAra ane samAja je kAMI sukha
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatI ane mRgAputra manuSyane ApI zake tema che te saghaLuM vipula pramANamAM mane prApta che. AthI mArI vartamAna smRti kai prakAranA laukika upAdAnamAMthI udabhavatI nathI, te te Apa paNa svIkArazoja. Apa je guNanA anuzIlana ane prApti mATe mane saMsAramAM nivAsanI AjJA Ape che te guNanA upayoga mATe mane ahIM kaze avakAza nathI. vaLI AMhIM kyA padArtho meLavavA mATe mAre sAhasa, dharya, vIratva Adi prakhara guNene paricaya ApavAno rahe che? huM je kAMI meLavavA saheja IcchA karuM chuM te mAruM adaSTa vinA prayatna-anAyAse mArI sevAmAM -hAjara karI de che. gagana-sparza prAsAda, bahumUlya alaMkAre, AbharaNe, bAga-bagIcA, vAhana, Adi sukhakara upakaraNe mane eTalA vizeSa pramANamAM upalabdha che ke mArA manathI te sarvanuM kazuM ja mahattva rahyuM nathI. mArA ucca guNanA upayoganuM vAstava kSetra have te meM nirdiSTa karela che teja bhAse che. mArI zaktio kaI prakAranA laukika sAdhananI prApti mATe vAparavAne avakAza nathI. te zaktione have aMtaranI bhUmi upara kArya karavAnuM nirmANa che. mAtA ! pravAhanA svAbhAvika vegamAM aMtarAya ApanA taraphathI te na ja Ave ema huM icchuM , mAtAH pharI pharIne mAre eja prazna che ke e badhuM ahI saMsAramAM rahIne ja zuM nathI banI zakatuM? kumAraH banI zake tema che. paraMtu mAtA ! saghaLA mumukSuo. kAMI sarva paristhitiomAM eka sarakhA akhaMDa nirlepa ane anAsakta rahI zaktA nathI. Atmika samRddhi prApta karavAmAM AMhI jeTalA vigho, aMtarAyo ane prabhane che teTalA prabhue sthApelA mumukSuenA mahArAjyamAM nathI. vaLI huM jyAM javA mATe tatpara chuM te paNa eka prakArane mahattara, uccatara saMsAraja che. ane AtmAnA ucca aMzone abhivyakti pAmavAnI zALA che. Apa jene saMsAra
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 saMvAda paMcaka kahe che. tenAthI ene chUTA pADavAmAM Apa bhUla kareA che. manuSyanuM aMtaHkaraNa eja teneA saMsAra che ane jyAMsudhI e upAdhine AtyaMtika laya nathI thayA tyAMsudhI manuSya vasatImAM haiA ke jaMgalamAM hA, hammataLa upara hA ke girika MdaramAM hA, teA paNa te ekaja sarakhI rIte saMsAramAM che. mA! huM saMsAramAMthI chUTavAnuM abhimAna rAkhI ApanAthI vikhUTA paDatA nathI, paraMtu pravRttinA pradeza aThThalI eka mahattara jIvananA anubhava mATe prayANa karuM chuM. mAtAH mArA dRSTi-pathamAM rahIne ja e prabhu-maya jIvanane anubhava karavA A mAtRhRdaya tane vInave che. kumAra: putrane mAtA taraphathI vinati hoyaja nahIM. AjJAja hAya. vahAlI mAtA ! hajI vizvanA mahAniyame eja kramathI kAma bajAve che. sUrya pUrNAMmAM Uge che; pazcimamAM asta pAme che. RtuonA parivartana eja niyamane anusarI nirmAya che. agni uSNu che, jaLa zItaLa che, vAyu gatizIla che, pata sthira che, e sarve jyAre viparIta guNA dhAraNa karI vizvamAM dhAra aniyama upajAvaze tyAreja mAtAe putrane vinati karaze, ane putrA sthiracittathI huMyamAM kAMi paNa AdhAta anubhavyA sivAya e arajanA asvIkAra karI mAtAonI icchAne tuccha gaNaze. mA ! AjJA Ape, ApanI icchAne anusaravA huM tatpara chuM. Apane mAha jyAMsudhI nahIM bhAMge. tyAMsudhI A janma dAsa ApanI sevAmAMja hAjara che. mAtAH nahI" tAta ! tArI aMtargata cchiAthI mArI IcchAnA virAdha haiAyaja nahIM. huM tane sukhI jovA IcchuM chuM. huM mArA potAnA sukhane khAtara tane mArI samIpa rAkhavA nathI mAgatI, paNa tArAja sukhane khAtara tane AMhI rAkhavA mANuM chuM. AMhI karatAM tyAM tane adhika sukha che e vizvAsa hajI mArA hRdayamAM besatA nathI. tu.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatI ane mRgAputra 27 kadAca koI kSaNa-sthAyI Avegane vaza banI A sAhasa karatA he evI mane AzaMkA che. kadAca tane vasatI karatAM jaMgala priya heya te ApaNuM A vizALa bAgane jaMgalamAM pheravI nAMkhI tArI jaMgalanI vAsanA tRpta karuM, vaibhavane tane tiraskAra hoya to tene tArAthI dUra rAkhI te tane sparzavA ke dekhavA paNa na pAme evI vyavasthA ahIja karuM, tArI strIone temanA pitRgahAmAM mokalI. ApuM, anucara vargane rajA ApuM, AhAramAM nIrasatA mUke, jaLamAM uSNatA rAkhuM, vastrone kaLAhIna banAvuM, cetarapha zuSkatA, rasahInatA, kaThoratA, tapasvitA, ane nirvedamayatAnA paricAraka upaSTane upajAvuM, ane tArI saMsAra nirvAsananI abhilASAne AMhIM ja saphaLa karuM paNa huM tane AhIthI gayelo jovAnuM sahI zakatI nathI. kumAraH mA Apa dhAre che teTale huM ajJa ke abodha nathI. mAruM sukha zemAM che tene meM nyUnAdhika aMze vivekapUrNa nizcaya karela che ane te uparAMta sarvathI adhika baLavatI, prabhunA upadezAyelA mArga pratyenI mArI zraddhA che. Apa kadAca mArA AMhIM vasavAmAM mane sukhI hovAnuM kalpatA he to te bhrAMti che. puNyasaMcayamAMthI udabhavatI sukhakara sAmagrInI jemane yatheSTa pramANamAM prApti nathI temane te padArthomAM sukhadAyakapaNAne vAha rahe che. paraMtu te padArtho jemane IcchAtIta pramANamAM upalabdha che temane temAM kazuM ja sukhakArakapaNuM bhAsatuM nathI. mArI mAnasika sthiti te prakAranI che. huM e padArthomAMthI UpajatA sukhone eTale badho TevAI gayo chuM ke have temAM mane kazIja navInatA, suMdaratA ke sukhamayatA jaNAtI nathI. mAtAH basa. eja mArA hadayano kAMTe che. tuM je sukha mATe prabhunI pAse jAya che, te sukha tane tArI vartamAna cirasthitinA
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka kAraNathI tyAM paNa maLe tema nathI. puNya rasanA bAhulyathI upajela tAre A nirveda tyAM jatAMveMta ja laya pAmI jaze ema mane bhaya che. tuM zuM zodhe che, kayA hetuthI tAruM e rAjyamAM prayANa che, e hajI tuM samaje heya e viSayamAM mane zaMkA che. sukhanI zodhathI sukha maLatuM nathI e prabhune mArmika upadeza hajI tuM samajyo nathI. kumAra mAtA! mArI IcchAne vega sukha tarapha nathI. paNa kalyANa tarapha che. paraMtu kalyANa parokSa rIte AtmAnuM vAstava sukha sAdhI ApanAra hovAthI ja huM sukha prAptinA mATe e pradezamAM jAuM chuM ema mAnavAmAM Apatti nathI. huM samajuM chuM ke manuSya sukha zodhavAmAM pitAnA svArthane zedhe che, ane kalyANa zedhavAmAM te pitAnA parama arthane zodhe che. paraMtu artha te ubhayamAM rahele ja che. kalyANamAM tAtkAlika sukhano hetu heta nathI, chatAM te sAthe sukha te svataH sahagAmIja rahe che. paraMtu sukhamAM kalyANane saMketa heto nathI ane keTalIkavAra sukha, kalyANanuM vireAdhI hoya che. e paNa huM samajuM chuM. A kALe che ke mArA puNyarasanI vimaLa-tAnA prabhAvathI temAMthI uddabhavatI sukhonI paraMparA mArA akalyA ne arthe pravartatI nathI, tema chatAM keNuM kahI zake tema che ke kaI kSaNe e puNyarasamAM vikAra thaze? ane tenA prabhAvathI atyAre je bhoga-sAgaramAM huM krIDA karI rahyo chuM temAM ja huM DUbI marI jaIza? gurue mane anekavAra kahyuM che ke bhavasAgarane pAra pAmavAnuM kArya savizeSa puNyavAnane jeTaluM kaThina che tenAthI hajArame aMze sAmAnya janone hetuM nathI. AthI mane je kharekhara bhaya che te mArA atyAranA puNyadayane che. puSyajanya bhegasAmagrIe mArA AtmAnA aneka ucca azone malIna rAkhyA che. ane tenuM duHkhada bhAna mane niraMtara saMtapta rAkhyA kare che.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatI ane mRgAputra mAtAH paNa bhAI ! tArA puNya-mahedadhimAMthI patra bharI bharIne tuM saMsArane pAyA karIza te temAM paNa tArA A bhavanuM caritArthapaNuM raheluM che, puNyanI saphaLatA puNyanA phaLanA tyAgamAM che ke saMsAranA zreya arthe karelA tenA upayogamAM che e tane samajAvavAnI jarUra che? kumAra: mAtA ! A pUla lakSmI karatA eka atyaMta mahAna vastu huM saMsArane mukta haste vaheMcavA mAguM chuM. lakSmI e prabhune. pUla aMza che; ane mArA abhimAnI dvArA e jaDa pravAha vahe te karatA prabhunA svarUpanA uccatara aMza rUpI amRta pravAha vahe e mane adhika priya che. ane te adhikAra prApta karavA mATe huM prabhune rAjyanI dIkSA levA tatpara thayo chuM. mArI atyAranI skUla lakSmIe mArI ane vizva vacce eka kRtrima bheda ubho karelo che. ane tethI mArI svarUpa prAptimAM eka aMtarAya pragaTele che. huM dhanavAna ane bIjA dIna; huM mahelamAM vasanAra ane bIjA jhuMpaDImAM vasanAra; huM svarUpavAna ane bIjA sAmAnya; evA vividha bhedanA bhAnathI have mane kaMTALo Avyo che. te sAthe kALa krame e bhedanA bhAnathI mArA aMtaramAM utpanna thatuM kaSTa kadAca lepa pAme to mArA uddhAranI AzAne paNa te sAthe ja lopa thAya ane huM bhoganA kIcaDamAM UMDe UMDe Utarate jaI prAkRta pAmara banI jauM e paNa mane meTAmAM moTe bhaya che. mAtAH atyAre jema dhanavAna ane daridrInA bhedanuM bhAna rahe che, tema gurunA sAmIpyamAM jJAnI ane ajJAnI, lisa ane mumukSu evA bhedanuM bhAna rahyA ja karavAnuM. to pachI e karatA atyAranI ja bhedabhAvavALI cirasthiti zuM khUTI che? kumAraH abhiyAnane sarvathA laya thatA sudhI kaIne kaI prakAranA bhedanuM bhAna te rahyA ja karavAnuM e nirmANa A mahA
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 saMvAda paMcaka jinAmAM pade pade bhAsyamAna thAya che. paraMtu e bhedabhAvanuM svarUpa hAlanA sthUla bhedabhAva karatA ucca prakAranuM che. te uparAMta hAlanI sthiti ane tyAMnI sthitimAM mahatvane taphAvata te e che ke tyAM sarva prakAranA manuSyo sAthenA saMbaMdha para saMpUrNa vimuktapaNuM che. AMhIM A mahelanuM AvaraNa bhArA baMdhu AtmAo sAthe bAdhAhIna saMparkamAM AvavAmAM mane vina rUpa che. akhila mAnavajAti sAthe mAro Atmagata saMbaMdha jANe lehanI sAMkaLathI jakaDI levA heya tema mane anubhavAyA kare che. raste jatA bhikhArInA chokarA sAthe mane keTalIka vAra bheTavAnuM mana thAya che, paraMtu tema karatA tamArI A dhanavAna5NunI banAvaTI maryAdA mane aTakAve che. te kaSTa mane asahya thaI paDe che. puNyodaye racele A bheda anyane game teTale rucikara hoya paraMtu mane te te mArA svAtaMtryamAM aMtarAya rU5 bhAse che. mAtA ! e aMtarAyamAMthI mane chUTavAnI AnA Ape. mArI lakSmI vaDe thavA gya popakAranA kAryamAM mane eka prakAranI zarama AvyA kare che. huM ApanAra, ane mArA anya mAnava baMdhuo svIkAranAra; huM dAna karuM te te grahaNa kare; e vyApAramAM mArA bhavayAtrI baMdhuonuM apamAna raheluM che ema mane lAgyA kare che. mane e abhimAna ane e zaramathI bacAve eja mArI prArthanA che. mAtAH paNa beTA, tane jato karavAmAM mArA romeromamAM prANavAyunI peThe vyApelA mAtRbhAvane keTale AghAta thaze enI tane kAMI kalpanA nathI ? tAta ! tane gumAvyA pachI A mAtAnuM hRdaya bhAMgI jaze. tame kaThora hadayanI puruSajAti sneha, prema, dayA, mamatA Adi puSpa jevA sukumAra bhAvenuM pRthakkaraNa karI temAMthI sugaMdhane nicovI kADhe che, ane pachI duniyAne pUcho cho ke AmAM mehatA, manohAritA ane sukomaLatA kayAM che ? tuM paNa atyAre
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatI ane mRgAputra temaja karavA beThe che. mane tArA viSe rahelI mArI putra-bhAvanAnuM vizleSaNa nathI gamatuM. tane mArA gaNavAmAM game teTalI bhrAnti tArI zAstrajJa dRSTine bhAsatI hoya chatAM mane te te bhrAnti, te vyAmoha, te bhramamAM ja AnaMda che. mane temAM ja paDI rahevA de. kumAra paNa mAtA ! e AnaMdane ke pratyAghAta thavA nirmA che te vAta paNa Ape lakSyamAM levI ghaTe che. jeTalo prabaLa meha teTale ja prabaLa zaka pariNAme sahana karavo paDe che. mekavAna AtmAne chevaTe te kudarata baLAtkArathI AMkhe khUlavAnI pharaja pADe che. ane te vakhate tenA pratyeka aMzamAM asahya kaSTa thAya che. mAtAH e sarva kaSTa huM mArI brAntinA vilepana kALe sahI laIza. e sahavAmAM huM te kALe nirbaLa nahI banuM paNa mane atyAranI mArI brAntimAMthI UpajatuM sukha anubhavavAmAM tuM bAdhA na kara ema mArA hRdayano pokAra che. kumAra: samaju manuSyo bhaviSyamAM karavAnuM vartamAnamAM ja ATopI le che. brAtine samajyA pachI tene nibhAvavAmAM temAMthI uddabhavatuM aradhe aradha sukha te ApoApa naSTa thaI jAya che. mAtA ! vizvanI niyAmaka ane vyavasthApaka mahAsattA manuSya hRdayamAM amuka kALa sudhI bhrAnti ane bhrama rAkhe che tene paNa kAMi divya saMketa hoya che. paraMtu e saMketa siddha thayA pachI te ja mahAsattA te brAntimugdha hRdayamAM prakAzanA kiraNa pheMkIne tene tenI bhrAntimayatAnuM bhAna karAve che, ane te dvArA ema sUcave che ke have te brAntine adhika kALa nibhAvavAnI agatya nathI. te pachIthI DAhyA manuSyo tene dhIre dhIre pitAnA aMtaramAMthI tajavA mAMDe che. kadAca manuSya kudaratanI te sUcanAnI avagaNanA karI potAnI pUrvanI bhrAntimAM paDI rahevAnuM pasaMda kare che te kudarata sakhta upAyathI kAma le che.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 saMvAda paMcaka ane tema thAya temAM sukha ke AnaMda nathI. mA! Apane kudarata taraphathI e nirdeza atyAra sudhImAM maLI cUkyo che. ane mArA viSenI putrapaNAnI brAtine dhIre dhIre parityAga karavA AjJA maLI cUkI che. AtmAne tenI utkrAMtinA pathamAM pagale pagale pitAnI priya bhAvanAonuM samarpaNa karavAnuM daivI vidhAna che. te vidhAnamAMthI kaI ja mukta nathI. mohanI jhAkaLane jJAnanA prakAzathI vikherI nAkhavAne puruSArtha karavAne prabodha gurudeve keTalI vAra ApaNane karela che te yAda ApavAnI jarUra nathI. te puruSArtha karavAne A yogya prasaMga che. kharuM che ke temAM kaSTa che. paraMtu te kaSTa, nAnapaNamAM ramakaDA choDAvI bhaNavAmAM lagADatI veLA Ape mane ApelA kaSTa jevAM kSaNika che. mAtAH bhAI ! tArI vANInA prakAzathI mAre meha ane mehajanya sukhanuM bhAna kSINa thatuM anubhavAya che. hAya ! niSphara kudarata ! A moha ane brAntinA mahele zuM Akhare vikherI nAkhavA mATe ja tuM race che ? nirdaya jJAna ! mAruM ekAMta hRdayanuM nibhUta priyasukha chInavI levA mATe ja tAruM nirmANa thayeluM che ? tane mArA aMtaramAMthI hAMkI kADhavAnuM mane mana thAya che kemake tArA taraphathI mane kAMI uccatara padArtha ApyA sivAya tuM mAruM vartamAna sukhanuM priya avalaMbana paDAvI le che. kumAraH mAtA ! mAtA! kudarata ane jJAna Apa mAne che tema hadayahIna nathI. atyAre Apane che tenAthI adhikatara AnaMdanuM avalaMbana ApIne ja te ApanI pAsethI A svArpaNa mAge che. e mahattara avalaMbananuM svarUpa ApanA vartamAna bhrAntijanya azrunA AvaraNane lIdhe hAla te Apane kadAca nahIM samajAya, paNa kALe karI te svarUpa ApanA aMtarAkAzamAM udayamAna thaI Apane adhika sthAyI sauthya ane niSpa sukhanuM bhAna karAvaze ja. amuka kALanI
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ mRgAvatI ane mRgAputra 33 avadhinA ane te paNa lepa pAmI tenA sthAne tethI paNa mahattara, uccatara ane sUkSmatara AnaMdanuM avalaMbana maLaze ane te pramANe AtmAnI utkrAMtinA carama lakSya sAthe eya sadhAtA paryata cAlyA ja karaze. mAtA ! ApanA hRdayane putra bhAvanuM samarpaNa karavAmAM je kaSTa anubhavAya che te mATenuM mane kazuM ja nathI ema mAnazo nahi ! paraMtu vizvanA maMgaLa nirmANamAM ane ApanA karatA adhika zraddhA hovAthI ja marAmAM dhairya ane zauya che. Apa paNa prabhunA upadeza ane AdezamAM zraddhA rAkhe, e zraddhAnA baLathI ja Aje je nathI samajAtuM te AvatI kAle saheje samajI zakAze. paNa mAtA ! A huM zuM jou ! ApanI AMkha mAMhenA azru mAruM sarvajJAna, sarva sAhasa, sarvadheyaM pIgALI nAMkhe che. mAtA : beTA ! A AMsu nathI, paraMtu AMsunuM rUpa dhArI AvelI tArI icchAnusAra AjJA che, mAtAnI jIbha tevI AzA karatA acakAya che tethI mAtAnA hadayamAM raheluM prabhutvane aMza azra dvArA AjJAno saMdeza mokale che. paNa tAta ! huM tane eka ja gumAvIza ? kumAra: gumAvavApaNuM kazuM nathI. mAruM bAhya svarUpa e kazuM ja nahi paraMtu ApanA AMtaracitrane eka pUla AvirbhAva mAtra che. jene Apa gumAvavAnI AzaMkA kare che te ApanA AtmA sAthe otaprota che. Apa mArAmAM kayA tattvane cAhe che ? mArI sukumAratAne? tema hoya te te guNa bhAvapaNe ApanA hadayamAM jemane tema kAyama che, ane skUlapaNe e sukumAratA anubhavavI hoya te mArA karatA puSpamAM adhika sukumAratA che. mArA vize Apane je je aMze priya che te sarva A prakRtinA anaMta vistRta mahArAjyamAM anaMta pramANamAM bharelA che. te sarvamAM tamArA putrane joI temAM AnaMda mAnazo. tamArA mohane mArAmAM bAMdhI na rAkhatA jyAM jyAM
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ haja saMvAda paMcaka Apane mArA jevuM bhAse tyAM tyAM sarva sthaLe e havRttine khelavA de ane te dvArA hRdaya vistAra anubhavo. tema chatAM mArA uparathI moha na ghaTate hoya te te te mehane mArA sthAyI aMze upara karavA de. mAruM bAhya zarIra e mArA AMtara guNenuM sthUla svarUpa che. tethI mArA sthala zarIra pratyenI prItine, te pUlanA upAdAna svarUpa mArA AMtara guNa upara viramavA Apa ! abhyAsathI tema banaze emAM zaka nathI. e bhAvanA siddha thaze tyAre jyAM jyAM tevA guNanuM darzana thaze tyAM tyAM Apane AnaMdanuM bhAna thaze. mAtAH kaI kaI vAra gurunI AjJA laI tArI mAtAne tArA anubhavAmRtanuM pAna karAvavA Avaje. ane je mahApuruSArtha mATe Aje tAruM prayANa che temAM aMta sudhI eka niSThAvAna rahI, pratyeka kasoTInA prasaMge tArA aMtargata prabaLa vIryane khurAvI vizvane tArA kSAtra pratApano paricaya Apaje. ane huM eka vIraputranI mAtA hatI evuM abhimAna huM rAkhI zakuM tema karaje.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ :3: rAjamatI ane rathanemi sthaLaH giranAranI ekAnta-zAnta guphA. rAjamatIH pUjyazrI! kheda na karatAM tamArA hRdayamAM je kSaNe kSaNe khaTakyA kare che tene dUra karavA prayatna kare. je vAsanAone baLAtkArathI ke lajajAthI upazAMta karavAmAM Ave che te baLahIna thatI nathI. te to AtmAnA nigUDha pradezamAM guptapaNe rahIne pitAnA parAjayanuM vaira levAnI sAmagrI ekatra kare che. ane samaya Avye te guptapaNe piSAyelI vAsanA jJAnIjanene paNa zAMti levA detI nathI. teo vasatImAM hoya te tyAM teonA hRdayane tapAvyA kare che, ane jaMgalamAM jAya che tyAM e vALA jaMgalane paNa bhasmIbhUta kare che. vAgha ke varunI vastIvALA biyAbAMthI e vAsanA DarIne AtmAne pachi kadI cheDatI nathI. are! kadI prabhu neminAtha svayaM tamane pitAnA zaraNamAM rAkhaze te paNa jyAM sudhI e hRdayane bheda bhAMgyo nathI ane e avyakata vAsanAnuM rAjya tamArAmAM guptapaNe pravarte che tyAM sudhI tame zAMtine kadI anubhavI zakazo nahIM. rathanemiH satIjI! tame mArI hRdaya-cikitsA barAbara karI zakyA che. tamArA sauMdaryanA upabheganI lAlasA hajI mArA manamAM
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 saMvAda paMcaka prajaLyAja kare che. paraMtu eka kALe mArA vaDIla baMdhu neminAthanA kahevAyelA sauMdaryane upabhoga mArAthI kema thAya' e lajajAe ja mArI vAsanAone baLAtkArathI dabAvI rAkhI che. lajAe ane lokaniMdAnA bhaye atyAre te parama mitranuM kartavya mArI pratye bajAvyuM che. paraMtu tenI sAthe sAthe teja mitroe mane mArA upabheganI sAmagrIthI vimukha rAkhe che ema mAruM hadaya UMDethI pikArI rahyuM che. rAjamatI: priyamuni ! huM tamArI gAMThane te prabhunI kRpAthI ukelI zakIza ane tamArA jigaramAM je kAMTe khUcyA kare che tene pakaDIne tamArA hAthamAM ApI zakIza. rasthanemiH te kRpA satI ! rAjabhAtI paNa eka zarata. rathanemi : te game te he-kSatriI putrane tevI zarata te eka vilAsa karatA te zarata para javAna para zajamatI te zarata tame kalpatA he tevI sahelI nathI. dekhavAmAM sahelI che, paNa cakavartI jevAnA parAkramathI paNa te pUrI pADI zakAya tevI nathI. zarIrabaLa ke mane baLathI te zarata sacavAya tevI nathI. parama kalyANanI sAcI jijJAsAja AtmAne te bhISaNa pratijJAnI pUrNAhutie pahoMcADI zake che. paNa huM tamArA saMbaMdhe te jotI AvI chuM ke tame dhAre te te zaratane sAMgopAMga utArI zake kharA ! rathanemiH tvarAthI belo, satIjI! mAruM haiyuM rahetuM nathI. punaH vAsanAnA udayane atyAranA je duSTa prasaMgaja na Ave te arthe game te pratijJA svIkArIza. rAjamatI tyAre munizrI,tamArA hadayanA dvAre ekaja khullA
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAmatI ane rathanemi karI de, tamArA jIvanamAM evuM kazuM na rAkhe ke je jagatathI tamAre saMtADavuM paDe. je vicAra ke kRti jagatathI chAnI rAkhavAnuM mana thAya te ja pApanI utpattinuM sthAna che. khAtaramAM dATelo ane ne kaNa jema taraphathI poSaNa pAmI vadhe che tema je vAsanAo hadayamAM guptapaNe rahelI che ane duniyAthI chAnI che, te piSaNa pAmI varSe jAya che. jyAre AtmA digaMbara banI jagatanA cogAnamAM AvI Ubho rahe che, ane kazuM gAMThe bAMdhI rAkhI chAnuM rAkhavAnuM mana karato nathI, tyAre te pavitra thAya che. priyamuni ! tamArAthI te banI zake tevuM hoya te ja kSaNe temane khUMca kAMTe kheMcI lauM. rathanemiH bhagavatI ! mAruM jigara pazcAttApanA agnithI saLagI UThayuM che. te sivAya huM kazuM jANatA nathI. Apa prabhunA dIkSita che- mArA mAtuzrI samAna che. mArA aghaTita ane duSTa vicArathI atyAre meM mArA upara pApane bhayaMkara pravAha vahevaDAvyo che. A pApI hadaya khulluM mukAvIne tyAM Apa zuM jevAnA hatA tyAM mAtra narakane durgadhI kIcaDaja che-viSayanI tRSNa che devI! tamArA jevA paritrAtmAne mArA dilane itihAsa glAni sivAya anya kazuM ja ApI zake tema nathI. rAjamatI: e pazcAttApa prabhunA gharane che. jyAM sudhI te dIpaka hadayamAM baLe che, tyAM sudhI uddhAranI AzA che. jyAre dila eTalI sakhtAIe Ave che ke jyAM pazcAttApa nathI; pApAcaraNamAM jarAya saMkoca ke AMcake nathI; tyAM AtmA prAyaH bhraSTatAnI parAkASa bhaNI tvarAthI gati karatA hoya che. tame pApane pApa mAne che, ane tene niva tathA ayogya mAne che tyAre tamArA AtmAnI uparanA AvaraNa bahu jADA hetA nathI. je pApane pApa mAnIne pakSA
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka 38 ttApa pUrNAMka tene seve che tenI javAbadArI, je manuSya pApane premathI ane ane abhimAnathI seve che, tenI javAbadArI karatAM hajAra guNI ochI che. rathanemi : tyAre bhagavatI ! mArA dvAranuM kAya huM tamArAja hAthamAM sUkuM chuM. mArA vaDIla badhu temanAtha bhagavAna tA have arakata che. eTale mArA kalyANa kAmAM temane mArA upara pakSapAta naja hAya. paNa tame te mArA upara yira tarIkenA pakSapAta rAkhI zake tema che eTale mArI vAsanA nirmIMja karavAnA krama darzIvA eTalIja kRpA huM yAcu chuM. rAjamatI: priya muni! ApaNA sAMsArika saMbaMdhane have pakSapAtanuM rUpa ApavuM te ucita nathI, huMto prabhunI nAnAmAM nAnI ziSyA chuM. guru tarIkenuM abhimAna levA huM rAjI nathI. paNa tamAruM darda te huM dUra karI zakIza. huM ema kahevA mAguM chuM, ke jyAre ApaNA pApa jagata jANe che tyAre tenI dhAra mUDI thaI jAya che--tenI zakti haNAI jAya che; pachI te ApaNane ahu herAna karI zakatA naryA. tamArA hradayane e avasthAe lAvA ke jyAMthI jagata tene khullI rIte nihALI zake. kazuM gupta rAkho nahIM. ane gupta rAkhavuM paDe tevuM AcaraNa paNu sevA nahIM. e prabhunA bhAganuM paheluM pagathiyuM che. duniyAnI khullI dRSTinA pravAha e gaMgAnA pravAha che. tene tamArA hRdaya upara vahevA de. te pravAhathI tamAruM' hRdaya dhAvAze ane vAsanAnA, DAdhA nIkaLI jaze. thamiH tyAre mArA sUku chuM. saunda lipsAnA satI ! yadyapi Apa mArA mApI AtmA te rUpe lIMpAyelA che hRdayanA tALA ApanI samakSa huM khullAM kAjaLanA thara tyAM mAtRtivizeSa che, Apane joI zakatA te paNa A nathI. leAka
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 rAjamatI ane rathanemi lajjAthI ane ApanI saddavRttinA pravAha baLathI huM baLAtkAre ja Apane saundaryamUti karatAM anya svarUpe joI zakuM chuM. mArA AtmAne eka aMza ApanA pratye pUjya buddhithI DokiyA karI rahyo chechatAM tenuM sAmarthya koI mahA baLavAna sattAthI parAbhUta thayeluM anubhavAya che. te sattA paNa A AtmAne ja kaI aMza che, ane te aMza ApanA dehamAM vahetA lAla raktane ja pUjanAra che. te be sattAone mahA saMgrAma atyAre A AtmAnA samarAMgaNamAM macI rahyo che. kadI loka niMdAne bhaya tathA ApanI savRttino pravAha mArA upara vaheto A kSaNe baMdha thAya to ApanA raktane pUjanAre aMza vijayavAna thayA vinA rahe nahIM. - rAjamatI: udAracitta muni! eja nivedana huM tamArA mukhathI icchatI hatI. jyAre e kAjaLathI lIMpAyelA aMtaHkaraNanA AgAra khullA mUkavAmAM Ave che tyAre sukAIne tenA paDa kharI paDe che. ke nikaTa bhavI AtmAo ja chUpu rAkhavAnI vRttine parAbhava karI zake che. je vAsanAo guptapaNe ane jagatathI aprakaTapaNe baMdha AgAramAM sevAya che te ja duzmananuM kAma kare che. tyAre juo ! have khullA dilathI, tamAruM mana kabUla rAkhe tema, mArA praznone mane uttara deje. rathanemiH bele satI ! huM kazuM chupAvIza nahIM. rAjamatIH tamane A saundarya upara moha che, kema kharuMne? rathanemiH kharuM. rAjamatI ane tamAruM dila tyAMthI prayatna karavA chatAM UkhaDI zakatuM nathI? rathanemika ema ja. rAjamatI: vAru, e saundarya zI vastu che?
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka rathanemi: te te tame ja kahe. saundaryanI buddhi purAsara vyAkhyA bAMdhatA temAMthI badhe rasa ja UDI javAne. rAjamatI: je rasamAM, buddhi ane vivekanA prakAzamAM grahavA jatAM UDI javAne guNa che, ane mAtra brAntinA aMdhakAramAM ja sevatA je AnaMda ApanAro che, ane teTalA ja kAraNe te aMdhakArane sahacArI anu ja che. tethI tene sevanAra prakAzane sahacArI na ja bane, e tamane svAbhAvika nathI jANatuM ? rathanemiH bhagavatI ! bhrAntinA cazmA paherIe chIe, tyAre ja e saundaryanuM saundaryapaNuM che. bAkI to vivekanI dRSTie te bahAra guma ja thaI javAno. saundaryanuM pRthakkaraNa karatAM enA mehakapaNAnuM AkarSaNa UDI ja javAnuM, rAja matIH dhanya che ! aradhI vAta te tame have samajI gayA. tyAre eTaluM te kharuM ke ApaNuM AtmAmAM be aMza che. eka aMza evo che ke jenI vikAsa dazAmAM A saundaryanuM saundaryapaNuM nabhI zake che. ane bIjo aMza e che ke jenI udayamAna avasthAmAM e saundaryane brAntijanaka bahAra UDI jAya che. A bIjI aMzamAM pRthakakaraNa karavAne guNa che, ane te aMzamAMthI jharatA rasamAM evI zakti che ke te dareka vastune tenA mULa dravyamAM-tenA kAraNa svarUpamAM ja laya pamADI de che. rathanamaH kharu, mahAsatI ! rAjamatIH je aMza AgaLa saundaryanuM saundaryapaNuM rajU thAya che te aMza kayo, ane jenA AgaLa e bahAra UDI jAya che te aMza kayo?
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjamatI ane rathanemi rathanemi: te tamArA ja mukhathI kahe. mAre sAMbhaLavAne ja adhikAra che. " rAjamatI: te bhale, huM ja kahIza. je aMzane A raktamAM ane hADa-carmanI ghaTanAmAM saundarya jevuM jaNAya che, te AtmAnuM vAsanAmaya aMga che, brAntinuM-rAga-dveSanuM utpatti sthAna che ane AtmAne asad aMza che. gata anaMtakALanA saMskArothI piASAcelI vAsanAone vasavAnuM te sthaLa che; ane te AtmAne aupAdhika bhAve maLeluM che. AtmA jyAM sudhI aMdhakAramAM rahevAnI lAlasAvALo hoya che, tyAM sudhI ja te adhama aMzanuM baLavAnapaNuM rahe che. have bIje te AtmAne vivekabuddhine aMza che ane te ucca aMza che, tenuM valaNa sarvadA AtmAne ucca gati bhaNuM laI javA tarapha che. te aMza AgaLa je kaMi rajU thAya che, te vastu te buddhacaMzanA tAratamyAnusAra sAcA svarUpamAM ja rajU thAya che. rathanemika paraMtu bhagavavI! buddhi ane hadayanA dharmo judAja che, tenuM kema ? buddhi-vRtti jene mAtra pudagalanA samUha rUpe jovAne prere che, tene hadaya saundaryanuM sthAna mAnI le che. buddhinA pradezamAM mane te zuSkatA-kaThoratA ane rasahInatA jaNAya che, tyAre hadaya jene cAhe che tenA anubhava kALe AdratA, sukamAratA ane sukhamayatAne rasabharyo paricaya maLe che. rAjamatI hadaya jyAM sudhI vivekabuddhine anusarsTa nathI tyAM sudhI AtmA vinAzanA krama upara che. te ubhayanI jyAre madhura maitrI baMdhAya che, ane vivekabuddhinI komaLa chAMyA nIce hadaya niyaMtrita maryAdAmAM vihare che tyAre ja AtmA upara narakanA pravAha relAte baMdha paDe che. hadaya jyAM jyAM chAcAra dhake vivekanI upekSA pUrvaka lalacAtuM phare che ane madhuratA ke suMdaratAne
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 saMvAda paMcaka upabhega karavA besI jatuM hoya che, tyAM tyAM te pUrve sevelI vAsanAnA udayane ja vedatuM hoya che. ane te rasanA vedanakALe te vAsanAne puSTa banAvatuM jAya che. buddhinA niyaMtraNa vinAnuM vAsanAmaya hadaya e sukAna vinAnA jahAja jevuM che. tenI gati haMmezAM khaDaka kharAbA bhaNuM ja hoya che. kadAcita kaI anukULa pavananA yoge samudranA zAMta-gaMbhIra bhAgamAM Ave che te paNa Akhara to tenuM nirmANa bUruM ja che. sAMdaryanA upaganI lAlasAvALuM hadaya jyAre buddhinA aMkuza nIce rahevAnI nA kahe che, ane te hRdayane svAmI paNa jyAre tene anukULa banI. buddhinA AdhipatyamAM rasahInatA temaja kaThoratAnuM darzana kare che, tyAre te sIdhI gatinA mahAniyamane teDI nAMkhI niraMkuzapaNe jyAM tyAM rakhaDatA vahANanA jevuM bane che. rathanemiH 5Na te niyamane AdhIna thatAM mAre jIvanakrama mane asahaja thavAne. huM sauMdaryanI bhAvanA vinA jIvI zake tema nathI, satI ! hRdayanuM jIvana eja mane te sAcuM jIvana bhAse che. vAsanAnA. udayana vedanakALe ja A jIvananI sAcI majA anubhavAya che.. buddhine anusaravA jatAM te tenI kaThoratA nIce huM cagadAI marIza, mane te kazAmAM AnaMda anubhavavAnI nA pADaze. hadaya jene sukhane. hetu mAne che, te sivAya anya sthaLe zuM sukha haze ? rAjamatIH hadayanI vAsanAne buddhinI kaThoratA nIce dabAvavAthI sukhanuM vadana karanAra leza paNa dabAto nathI, dabAyelo bhAse che tenuM kAraNa juduM ja che. ane te e che ke teNe sukhanI lAgaNIne saMbaMdha amuka sthala padArthomAM ja kalpela chesukhane svAmI che upabhoganI sAmagrImAM nathI, paNa buddhi ane hadaya e ubhayanI parU che. hRdayanI vAsanAne na anusaravAthI te para pradezamAM rahela sukhAsvAda
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjamatI ane rathanemi 43 karanAra sukhamaya caitanyadhana eka sarakhA alipta ane nirALAja rahe che. paNa teNe je sAmagrInA sparza ke upabhAgamAM sukha mAnyuM hatu. tenA viyegathI te sukhanuM sthAna gumAvyuMja samaje che. vAstavamAM sukhane svAmI AtmA pAteja che. hRdayanI kAI priya bhAvanAne anusaratI vakhate je sukhane te anubhave che, te sukhanuM sthAna ane nidAna pAteja che--te te bhAvanA ke bhAgasAmagrI nahIM. mAtra bhrAnti vaDe ja te sukhane anyathI pragaTatuM mAne che, peAtAnA dharatI vastune pArakAnI mAnI teneA khATA viyeAga thayA gaNI du:khI thAya che. miH jo ema che teA hRdaya jene sukhanA hetu mAne che te sivAyanA sthaLe, muddhinI maryAdAne anusaravA jatAM sukhAnubhava kema nathI thatA ? rAjamatIH buddhi je raste thaine tenA svAmIne sAcA sukhanA sthAnamAM lai jAya che, te rAha bahu sAMkaDA ane gata anaMtakALamAM sevelI vAsanAne pratikULa che. te rAha upara cAlavAmAM `nI kharI seTI che. eseTImAM vijayI thavAya te| sukhanuM mULasthAna. hastagata che. muddhinuM kAya sukha devAnuM nathI, temaja vividha lAgaNIene anubhavavAnuM paNa nathI. tenuM kAya tA tenA svAmIne pAche pagale tenA mULasthAna bhaNI laI javAnuM che. te sthAna A AtmAe *dI joyuM nathI--tema anubhavyuM nathI, eTale buddhi upara tene vizvAsa rahyo nathI ane vizvAsa nathI tethI anusaratA paNa nathI. paraMtu jyAM tene sukha-duHkhanA uchALAonA anubhava thAya che, tevA vAsanAnA pradezamAMja narakanA kIDeA thaIne paDI rahe che. vivekamuddhine anusaravAmAM turatamAM te AkarSI jevuM kazuM lAgatuM nathI, tethIja tame tene anusaravAnI nA kaheA che. paNa munizrI ! jyAM sAcu` sukha--vizrAMti ane jIvana che, tyAM javA mATe kAMTAvALA thADA mA vaLATavA paDe te tame teTaluM sAhasa paNa nahIM karI zakA ? saheja sukhanA paNa teTalA mATe bhAga nahIM ApI zakA?
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka thanemiH bhagavatI ! huM ekaja nahIM, paNa sAme navANuM manuSya muddhinA zuSka niyamane tAbe thavAnI viruddha che. huM atyAre te tamArA upakAranA khAjA taLe dabAIne kadI tema vavAnI hA kahIza pazu mAruM hRdaya tema karavAnI hA pADatuM nathI. rAjamatI: kharuM che ke, sukha lAlasA manuSyane badhI rIte eka ja nAlAyaka, ane nirvIya' karI mUke che, ane-- ane upabhAganI asAhasika, bhIru nimaH mArI nAlAyakI mArI AgaLa jaNAvI mate vadhAre du:khI nahIM kare. mane chUTavu game che paNa je upAya tame darzAve che, te mATe tA huM badhI rIte ayeAgya ane apAtra chuM. hRdayanI atyAranI sukhadAyaka bhAvanA sacavAya ane sAthe sAthe sAcA jIvana nanA krama upara javAya evA kAi rastA haiAya tA darzAve. rAjamatIH vIrA ! meAkSanA mA e hAvA saMbhavatA nathI. paNa eTaluMja che ke te bhaNInI gatine krama, manuSyanI vRttinA hAlanA baMdhAraNane kSobha karanAra ke viparIta sa| na ja hoya joI e. vAru, tamArI sau ane sukha-spRhAne anukULa Ave tevI yukrita darzAvuM te tame tene anusaraze ? rathanemi satIjI! sukha kAne priya nathI ? ane te pazu potAnI priya bhAvanAone dhakakA pahoMcyA vinA maLatuM hoya te| kAI ne apriya na ja hoI zake. yadipa Apa mArA vaDIla che ane A kALe mane narakamAMthI cheDAvA che tApaNu kahevA de ke pratyeka manuSyanA utkrAntine mA` A kALe te je sthitimAM che, tyAMthIja zarU thavA joie ane tenI priya bhAvanAone jema eche. AMcakA lAge te rIte kAma levAya te temAM tenuM adhika zreya che. rAjamatI : te bhale ema. vAru ! sau ne cAthA vinA tamAne nahIM ja cAle ? miH emaja.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAjamatI ane rathanemi rAjamatI: tame saune AnI khAtara cAhe che ? thatasi: te prazna mArAthI samAtA nathI. jarA adhika spaSTatAthI kahA. ne sauMdanI khAtara rAjamatIH huM ema kahuM chuM ke tame sau cAheA che, ke kaI anyanI khAtara cAheA che!? thamiH te lAMbu - huM kazuM samajatA nathI. huM te. sauMdaryanA pUjArI : jyAM te heAya tyAM mAruM susva samarpI dauM rAjamatI: basa. hu* eja kahevarAvavA mAMgatI hatI, have tame. tamArA zabdone dRDhatAthI vaLagI rahejo. ' sarrasva samarpI dauM ' zabdomAM rahelA UMDA ane saphaLa kare, teA tamAre! udghAra sahaja che.. thabhiH tyAM kayA gupta ma` chupAyeA che, satI ! huM te mama ne game te bhAge anusarIza. e 45. rAjamatI; cAhavuM ane upabhAgamAM lIna thavuM, te hRdayanA dharmane jo svArthInI khAtara anusarAya tA ja te azvanuM kAraNa che. hAla. tame bhale sauMdaryaMne cAhe. pazu teme tenA saunI khAtaraja cAhA-svAnI khAtara nahIM. tamArA sau sthAna sAthe tamArI svArtha bhAvanAne joDe nahIM. je vyakti vizeSamAM tame sauryanuM bhA karA che, te vyaktimAM rahelA sauryane ja cAheA, paNa te vyaktivizeSane nahIM. te vyakti game tenA upabheAganI sAmagrI banI te rahe, tApaNu tene jigarathI cAhe. te tamArA upabhAganI vastu khanIne rahe, teA ja tene cAhavuM ane apavuM evA saMkucita bhAvathI na vAM. ane kadI tema thAya tA tame saune cAhatA nathI, paNa tamArA svArthane-upabhAganI lAlasAne ja cAheA che, ema kahevAze. te sauMdaya sthAnamAM vaselA bhAvanAmaya tattvane cAhe, paNa pelA hADA ane cAmaDAnI kothaLIne nahIM, hADakA ane carma e sau da nathI. saudarya e adRzya bhAvanAmaya vastu che. cAhyA vinA na ja cAle te te bhAvanAmaya vastune cAhe, ane te paNa svArtha
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda pacaka rahitapaNeja. manuSya jyAre svArthanI khAtara sauMdaryane cAhe che, tyAre te naraka bhaNuM kheMcAya che. "e saudarya sthAnane mAlika huM chuM, "huM tene bhoktA chuM." evA ahaMkAra pUrvaka jyAre sauMdaryane upaga thAya che, tyAre te svArthajanya gaNAvA gya che. evA svArthanI khAtara sauMdaryane cAhanAra, jyAre temanI sauMdaryanI mUti anyanI bhejya bane che, athavA pitAnI bhejya banatI aTake che, tyAre te aMdha banI jAya che. temanA hRdayane pravAha baMdha paDI jAya che-sukAI jAya che. kemake sauMdaryanA mAlikapaNAnuM abhimAna jatAnI sAthe ja teo zAMti gumAvI bese che. paraMtu jeo sauMdaryane sAMdaryanI khAtara cAhe che, teo tene sarva abhimAnanA arpaNa sAthe cAhI zake che. teo temanA sneha-sthAnanI IcchAne anusare che. kadI te anyanuM thavA icche to paNa te IcchAne teo mAna Ape che. svArthanI Ahuti ApIne cAhanArAo temanA sneha ane sauMdaryane sthAna upara baLAtkAra karatA nathI karI zakatAM nathI. rathanemi: te bhale, bhagavatI ! huM mArI hAlanI saudarya spRhAne tevA rUpamAM badalI zakIza. pachI, AgaLane zuM krama che? rAja matI: pachI hadaya eka bhAvanAmaya tattvanuM anusArI banIne raheze ane sauMdarya-snehamAMthI svArthane jherI kATe nIkaLI jatAM AgaLane mArga potAnI meLe spaSTa thaze. e hade jyAre hRdaya Ave che, tyAre te "janaka banI zake che. ane......paNa munivara ! vAtane have kyAM sudhI laMbAvuM? bhagavAna zrI neminAthanI caraNadhUlIthI A parvata atyAre pavitra banyuM che. te prabhu atyAre ahIMthI thoDeka dUra virAje. huM tyAMja darzana karavA jatI hatI. rastAmAM varasAdanA jhApaTAthI palaLI tethI A ekAMta guphAmAM bhInAM vastro sukavavA lAgI tyAM ja A ghaTanA banI ane vAta karatAM ATale vilaMba thaye. have icchA hoya te cAle, prabhunA darzanathI ApaNA AtmAne ajavALIye.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ :4: saMbhati vijaya ane sthUli bhadra vezyAgRha cAturmAsa rahevA mATe jaina munie meLavelI maMjUrI saMbhUtivijayaH bhadra! A varSARtumAM cAturmAsa gALavA mATe tame chevaTe kayuM sthaLa nakkI karyuM ? bIjA badhA munioe pitapitAnAM sthaLa nirNata karyA che, ane te mArI sammatinI kasoTIe caDIne sunizcita paNa thaI cUkyAM che. kAlanAM prabhAte ApaNe badhAe chUTA paDavAnuM che, kemake varSanA pUrva cihnA have AkAza paTa upara taravA lAgyAM che. nirNaya mATe have adhika kALakSepano avakAza nathI. - sthUlibhadraH kRpAnAtha! huM paNa dIrghakALathI e ja ciMtanamAM chuM paraMtu mArA hRdayanuM je dizAmAM kheMcANuM che, tyAM vasavAmAM eka meTI khaTaka naDayA kare che. te khaTakane hadayamAMthI kheMcI kADhavA mathatAM te hAthamAMthI lapasI jAya che. keI nizcaya upara AvI zakAtuM nathI. saMbhUtiH tAta! tArA vizuddha hRdayamAM eka paNa Atma
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 savAda paMcaka pratibaMdhaka bhAva hoya evI zaMkA rAkhIza nahIM. tAruM AtmanidAna hu" bahu sabhALapUrNAMka karatA AvyeA chuM. tArA jigaramAM have kAMTAvALA vRkSa UgatAM ghaNA samayathI baMdha paDayAM che, tyAM kalpavRkSonuM ramaNIya upavana ja virAje che. chatAM hRdayamAM kAI khaTaka anubhavAtI hAya tA temAM koi mahAbhAgya AtmAnA apUrva hitanA saketa ja sa Mbhave che. svArpaNamaya hradayanI khaTaka e khaTaka nathI, paNa kAI bhavya jIvanA apUrva adRSTa vizeSanA prakapanA pratidhvani che. tAta ! tane zuM khUMce che? sthUli : prabho ! Apa dhArA che! teTalA hu` svAhIna nathI. ane mane je kAMI khUce che te paNa e svArthanA ja kAMTA ! jyAM dilanuM khe cANu thAya tyAM zuM svAnI durgaMdha na sarjAve ? tArA sabhUtiH bhadra ! svArtha ane parArthanI prAkRta vyAkhyA AtmAnI A bhUmikAe have badalAI javA caiAgya che. e jUnI cIjo have pheMkI de. cittanA je azamAMthI parArthe janme che, te azamAMthI svArtha paNa janme che; ubhaya eka ja dharanAM che. sthUli : kAI divasa nahIM sAMbhaLelI vANI Aje ApanA mukhamAMthI srave che. Aje haMmeza karatAM kAMi viparIta ja kahetA hA ema mane bhAse che. zuM svA ane parA` cittanA eka ja azamAMthI janme che ? e teA navuMja sAMbhaLyuM ! sabhUtiH adhikAranA phera sAthe vastunI vyAkhyA paNa pharatI cAle che. AtmAnA je adhikAramAM svAtha ane parA ne parasparamAM vairI tarIke oLakhAvavA joie, te adhikAra nuM dhaNA kALathI ALagI gayA che. have ubhaya tAre mATe ahIna che. e haiM have tane sparzI zake tema nathI. . sthUliH e dra kayAM sudhI saMbhave ?
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMbhUtivijaya ane sthUlibhadra 46 saMbhUtiH jyAM sudhI AtmA yAce che tyAM sudhI. te yAcate baMdha thAya ane sarvane ApatAja rahe; pitAne mATe kazuM ja nahIM, jene je joIe te tenI pAsethI le ane ApavAnA abhimAna rahita te apa cAle, tyAre svArtha ane parArthanI bALaka mATe bAMdhelI maryAdAo tUTI paDe che, ane svArpaNamayatAnA anaMta avakAzamAM AtmA vihare che. bhadra ! tuM paNa eja pradezano vihArI cho. sthili: dilanuM kheMcANa svArtha vinA kevI rIte saMbhave, eja mane khUMcyA kare che. te AkarSaNane huM ThelI zakato nathI. tema tyAM javAmAM kalyANanuM paNa eke nimitta jovAmAM AvatuM nathI. jUnA duzmane mane pokAratA jaNAya che. saMbhUtiH tAta! tArI sarva vAta huM samajI gayo paNa tAruM dila mAM yAcavA jatuM nathI, mAtra arpavA ja jAya che; ema tane zuM nathI lAgatuM? - yUliH jyAre huM tAjA lehIne zikArI hatA, bALAonA yauvanarasane tarasyo hato, ane viSayane premAmRta mAnI mAnIne pIto hato, te vakhate mArA upara pUla paraMtu acaLapaNe Asakti rAkhanArI kezAna gRhamAM A cAturmAsa vitAvavA mAruM dila AkarSAya che. e jUnA kALanI saudaryalisA to have kSaya pAmI che, paraMtu eka kALe mane indriyajanya AnaMda ApanAra ane viSayasukhanI parisImA anubhavAvanAra te ajJAna bALAne tenA premane badale ApavA huM utsuka chuM. huM tyAM yAcavA nathI jatuM, paraMtu arpavAja jAuM chuM te satya che, tathApi te arpaNa, pUrvanI skUla prItinA uttara rUpa hovAthI, tyAM paNa svArthanI badabo mane jaNAya che. jagata kezA jevI strIothI bhareluM che te sarvanA upara anugraha karavA mATe A dila AkarSatuM nathI ane mAtra kezA uparaja kheMcAya che te zuM mArI svArpaNamayatAnI alpa maryAdAne nathI sUcavatuM ? saMbhUtiH bhadra! vIryavAna amAo je sthAnamAM eka vakhata
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 saMvAda paMcaka parAjaya pAme che-viSayanA kIcaDamAM garakI jAya che, te ja sthAnamAM vijaya meLavavAnI AkAMkSAvALA hoya che. ane jyAM sudhI yAcavAnI dareka abhilASAno parAbhava karavA jeTaluM parAkrama meLavI yAcavAnAM bhAremAM bhAre kheMcANanAM sthaLa upara paNa apavA tatpara na thAya tyAM sudhI te AtmA nirbaLa ane satvahIna gaNavA yogya che. kezAne tyAM cAturmAsa karavAnA tArA dilanA kheMcANane "svArtha nI saMjJA ghaTatI nathI. yAcavAnA utkRSTa kheMcANavALA sthaLa upara arpavAnI kasoTIe caDavAne tatpara thayelA tArA AtmAne e tanamanATa che. tArA jevAe have kaze Dara rAkhavo egya nathI. yAcavAnI tArI pAtratA e have jUne ItihAsa thaI gayo che.. : yUliH paNa munine vezyAnA gRhamAM cAturmAsa ghaTe? saMbhUtiH je muni yAcavAne pAtra che, teNe tevA kheMcANathI dUra vasavAnI jarUra che, ane teTalAja mATe tArA sahayogI munione je sthAnamAM tevA kheMcANane leza paNa saMbhava na hoya tyAM mokalyA che. paraMtu jene ApavAnuM ja che, levAnuM kAMI ja nathI, pitAne mATe kazuMja rAkhavuM nathI, teNe to yAcavAnA kheMcANavALA pradezamAM vijaya meLavI jagata upara ayAcakatAnuM dRSTAMta besADavAnI jarUra che. tAta! tArA jevAe te tArI pAse je kAMI che, tene vastImAM chUTe hAthe veratA cAlavAnI jarUra che. jagatane tArA jevAnI pAsethI bahu zIkhavAnuM ane levAnuM che. jyAre AtmA lete baMdha thAya che ane ka Icchato nathI, tyAre tenA AtmabhaMDAro amUlya ratnothI UbharAvA lAge che, ane te raste jagata chUTe hAthe lUMTejene je joIe te game teTaluM le-te mATe teNe jagatanA kheMcANanA madhyabindumAM-zikhara upara UbhA rahevAnI agatya che. yAcavAne nitAMta ApAtra thayelA baliSTa AtmAo bahuja alpa hoya che, tethI zAstrakAroe yAcavAnA kheMcANavALAM sthAnethI dUra rahIne guphAomAM kalyANa sAdhavAnI agatya batAvI che, te vidhAne tArA jevA vIryavAna puruSo mATe nathI.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMbhUtivijaya ane sthUlibhadra liH prabho! paNa mane lAge che ke mAtra daSTAMta besADavA mATeja muninA AcAranI ziSTa praNAlikAne lepa karavo vAjabI nathI. - saMtiH tAta! pUrvane itihAsa smRtimAM lAva. kudarata keI paNa Akarimaka AMcakAne sahana karI zakatI ja nathI. gAramAMthI vairAgyamAM ane vairAgyamAMthI zRMgAramAM gatine krama ekAeka kadI hotuM nathI. eka sthitimAMthI anya sthitimAM gati karavAno niyama kramapUrvaka hoya che, kazuM ekAeka ane AMcakAthI banatuM nathI. kadi ane te te kSaNika ane asthAyI hoya che. tajelA viSayanI zakti anukULa nimittanA prasaMge sahastraguNuM adhika baLathI satAve che ane chevaTe AtmAne mULa sthitimAM ghasaDI jAya che. koI paNa viSaya pratyenI anAsakti tenI atitRptimAMthI udabhavatI nathI; tRpti mAtra te te viSayane piSaNaja Ape che. bhadra! tuM zaMgAramAM Ucharele che. zaMgArano tuM eka kALe kIDe hatA, ane eka ja kSaNamAM tuM zaMgAramAMthI virAgamAM pravezyA hatA. A AMcako kudarata kema sAMkhI zake ? kudaratanI saraNI upara dhImA cAlavAthIja bacAya che, utAvaLA cAvatAM lapasI javAya che, ane kUdako mAratAM paga bhAMgI jAya che. te paga bhAMgI besavA jevuMja sAhasa karyuM hatuM, paNa tAre puruSArtha ane pUrvakarma apavAdarUpa hatAM, eTale tuM bacI gayo che. tArA sthAne bIje sAmAnya manuSya hota te, te pUrvanA viSayanA vamaLamAM pAcha kayAranAya taNAyo hota, paraMtu huM game teTalo puruSArthI ane savIrya che te paNa kudarata chevaTe nAnAmAM nAno paNa badalo lIdhA vinA tane cheDaze nahIM. jyAM sudhI tuM zAnAM darzana nahIM kare, tArA pUrvanA vilAsa sthaLa upara dRSTi nahI pherave, tyAM sudhI tAre AtmA paze nahIM; kemake hajI e saMskArone tuM ekaja bhUMsIne nathI Avyo. virAga utpanna thayA pachI tyAM alpakALa rahIneprabaLa nimittAnI kasoTIe caDIne ane te pUrva saMskArane bhUsIne je A heta te, A kheMcANa na hatI. paraMtu tuM chekaja bhAgI
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ para savAda paMcaka chUTayA hatA. tArA atyAranA AtmaprabhAva / teM A AzramamAM AvIne prApta karyo che eTale kozA taranuM kheMcANu nivRtta thavuM azakaya che, paraMtu pUrvanA snehasthAnAnA kheMcANumAM paNa svArpaNumayatApUrvaka yeAjAvuM te yAga kAIkaja mahAbhAga AtmAne khanI Ave che. muninA ziSTAcAranA dhvaMsa thavAne bhaya tuM rAkhIza nahIM ane satvara tyAM baMNI vihAranA prabaMdha kare. : sthUli paNa adhika puruSArthane rAvI muninA ziSTAcArane vaLagI rahevA prayatna karuM temAM zuM ayeAgya ? sabhUtiH bhadra ! mAro kaciMtAzaya hajI tu' sarmajyA nahi. ziSTAcArane vaLagI rahevAnI agatya jyAM sudhI AtmA apavAne taiyAra nathI tyAM sudhI ja che. je apavA jAM UlaTA lUTavA taiyAra thai javAne pAtra che, jeo gagAmAM pApa dhovA jatAM tyAM mAchalAM mAravA besI jAya che, temane mATeja te AcArapaddhatinuM vidhAna che. je te sthitine eLaMgI gayA che temaNe tA jagatanAM jokhamavALAM sthAna upara AvI peAtAnA adhuone svArpaNumayatAnuM darzana karAvavAnuM che. anya munine tevAM sthAne javAnI manAI karavAmAM AvI che temAM eja hetu che ke, teoe yAcavAnI pAtratAne chupAvI rAkhI hoya che ane anukULa prasaMge bhikhArI banI jai hAtha laMbAvatA DAya che. vakhate lUTavAnuM paNa cUkatA nathI. yAcavAne pAtra hovAthI jaMgala ane vAdha-varuvALAM pradezAmAM rakhaDatA ugravihArIo karatAM, jeo yAcavAnA AkaSa NavALA sthAnamAM yAcatA nathI ane UlaTA Ape che tevA puruSA anaMtaguNA caDiyAtA che. janaka ane kRSNa kAI viralAja hoya che, tyAre upara jaNAvyA tevA vihArIonAM saMkhyAbaMdha TALAM maLI Ave tema che. kadApi taivA munie pAtAnuM kalyANa sAdhI zake che, paraMtu temanA ajJAna badhuone teenuM cAritra echeja lAbha ApI zake tema che. jagata temanA cAritrane jovA mATe jaMgalamAM jaMtu nathI.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMbhUtivijaya ane sthUlibhadra ane kadApi teo jagatamAM Ave te jagatanA jevA banI javAne temane bhaya rahe che. eTale jagata upara temano upakAra mAtra pakSa ane alpa che. paraMtu jeo jagatanI madhyamAM UbhA rahI, jagatanA jevA na banatAM-temanI pAsethI kazuM na yAcatAM, pitAnI pAse heya te uttamamAM uttama sAmagrI apa de che, teja jagatanuM vAstavika kalyANa sAdhI zake che. jeNe svArpaNamayatAnA mahAna yajJamAM pitAnI vAsanAo hemI dIdhI che, jagata temane je kAMI ApI zake tema che tene joI jeo mAtra haseja che teja jagatanA kheMcANanA madhyabindumAM vasavA gya che. saMsAranA vamaLanuM copAsathI kheMcatuM dabANa jemanI sthitisthApakatAne dhakko mArI zake tema nathI; kAjaLanI koTaDImAM rahevA chatAM jemanI zvetatAne DAgha lAgI zake tema nathI; teeja jagatanA AvakArane pAtra thAya che. tAta! tAruM asAdhAraNa hRdayabaLa te uThAvelA kAryane samAptie pahoMcADe tevuM che. niHzaMka thA ane pUrvanA snehIone tvarAthI bheTI yUliH prabho ! kAMI navIna ja prakAza mArA AtmAmAM Aje reDAya che. ApanAM vacanAmRtanI hajI tRpti thatI nathI. hajI vadhAre kRpA varasAve. saMbhUtiH siMhanI guphAmAM jaI tyAM tene parAjaya kare e keI apavAdarUpa AtmAothI banI zake che; ane tAta? tAruM nirmANa paNa te apavAdane sAphalya arpavA arthe ja che. jagatane tevA apavAdanI bahu ja apekSA che. je vakhate vIra prabhu suddhAMnA nAma jagatanA mee gavAtAM baMdha paDaze te vakhate paNa tAruM apavAda rUpa cAritra leko harSathI gAze. bhadra! AthI adhika prakAza huM tane ApI zakuM tema nathI; adhika prakAza te kezAnA gRhamAMja tane maLe tema che. tyAMthI prakAza lAvIne gurunA Azramane ajavALaje! jaMgala ane guphAomAM setAna upara vijaya meLavavAthI
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 saMvAda paMcaka je phaLa maLe che, tenA karatAM saMtAnanA makAnamAM jaI tyAM ja tenA upara vijaya meLavavAthI bhAre kImatI lUMTa maLI Ave che. tyAM setAna potAnA gupta bhaMDAra vijetAnI samakSa khullA mUkI de che. vijetA dhAre teTaluM laI zake che, ane te jagatane ApI paNa zake che. tAtA e kImatI lUMTathI A AzramanA bhaMDAre UbharAva ! svaliH paNa prabho! huM parAbhava pAmuM te sahAya karavA tatpara raheje. saMbhUtiH tAta! huM tArI paDakhe ja Ubho chuM; parAjayane bhaya rAkhIza nahIM. bhaya eja arthe parAjaya che. jyAM sudhI yAcakatA che, tyAM sudhI ja te bhaya che. sthilika tyAre nAtha! huM rajA lauM chuM, paNa paDuM te jhIlavAne taiyAra raheje..
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ :5: sthUlibhadra ane kozA gaNikAnA AvAsamAM mahAtmAne nivAsa! sthaLaH kezAnI citrazALA A sthalibhadraH kezA ! AjanA prabhAtathI tamArA aMgane prakaMpa mane zaMkAzIla avasthAvALo jaNAya che. tamAruM mukha phikakuM, cintAgrasta ane savikAra bhAse che. mane AhAra ApatI vakhate paNa tamArA zarIrane vega paravaza ane mobaLa vahI gayeluM jaNAtuM hatuM; tamArA pagane aMgUThe capaLa hatA; cakSu DhaLelA ane punaH punaH mArA bhaNI gupta dRSTi phekatA hatAM; gabaLanI kSati thavAthI eka paNa kriyA Aje tamArAthI upagapUrvaka thatI nathI. kezA ? Aje tamAre vega prakRtinA kayA pradezamAM lubdha banyA che ? kaI karyaprakRtinA udayapravAhamAM Aje Ama nirbaLapaNe vahe che ? - kAzAH prabhe ! gata anaMtakAlanA saMskAra baLathI Aje mAre, yoga atyaMta avanata pariNAmane AdhIna che. Aje huM aneka karyaprakRtinA saMyukta parAkramathI parAjita banI vikAra-udayanA pracaMDa avirata pUramAM taNAuM chuM. bahu bahu prayatna karavA chatAM paNa, uyanA pravAha sAme taravAne Avazyaka zakti AvibhUta thaI zakatI nathI. ghaNA kALathI parAbhava avasthAne bhagavatI karmaprakRtie jANe vera levAnA hetuthI ekatra banIne AvI hoya tema mane nAnA prakAre kaSTa ApI pitAne vijaya mAre meDhe kabUla karAvatI hoya tema jaNAya che. mArA pariNAma Aje atyaMta astavyasta dazAmAM che. Apane upadeza prabhAva mArA mana uparathI UThI gayo hoya tema lAge che ane pUrvanA saMskAra, te kALanA ramaNuvilAsamAM mane sukhanuM bhAna karAvI A kALe paNa tevA prakAranuM sukha upajAvI kADhavAnI IcchAne prajvalita kare che. nimittabaLanA prabhAve upAdAna vastunA baLa upara vijya meLavyo che.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka sthUlibhadraH AtmavikAsanA kramamAM je aneka kasoTIomAM thaI pasAra thavAnuM che te kasoTIomAMnI kezA tamArI sAMprata sthiti e paNa eka viSama ane atyaMta zuravIra AtmAthI nivArI zakAya tevI durghaTa kasoTI che. aneka nirbaLa AtmAe A pahelA dhoraNanI parIkSAmAMthI ja tenuM vikaTapaNe jeI hArI gayA che. ane AkhaprakAzita mArgane durghaTa mAnI te kramane nisarganA niyamathI viruddha kiMvA asvAbhAvika gaNe che. adhaHprakRti ane ucca prakRtinA yuddhakAlano A tamAre samaya tamAre atyaMta sAvadhAnIthI pasAra karavAno che. kAraNa ke aneka vIra puruSonI ucca prakRti paNa satsamAgamane ga levA chatAMye A yuddhamAM asAvadhAnI ane anupagathI parAjayane pAmI che. kezA ! brAtine upazama thayA pachI kAMIka kALe je tene prathamedaya thAya che, te atyanta balavAna hoya che, tenI niti karavA je AtmA asamartha nIvaDe te punaH te prakRtinA Talle caDe che. ane punaH nirjana sthitimAM AvatAM anaMtakALa vItI jAya che. udaya svarUpane pAmelA pariNAmamAM raMjanapaNuM na rAkhatAM tene pairyapUrvaka vitAvavA bhaNI ja lakSa rAkhazo te alpa kALamAM te udaya nivRta thaI jaze. udayane pAmelA pariNAmane bhAvasvarUpapaNe na pariNamAvatAM udayAvasthAmAM ja sAkSIbhAve vedI levA te udita prakRti para vijaya meLavavAnuM gupta rahasya che. udaya bhAvane pAmelI prakRtimAM raMjana bhAvanuM sevana te mRta evA vikAra dehamAM amRta sIMcI tene sajIvana karavA tulya che. kezA ! huM tamane je vastu rahasya ghaNuM kAlathI samAvavA prayatna karatA hatA, chatAM je tamArI buddhimAM pravezI zakatuM nahotuM te rahasya A kALe tamane zanithI vicAratAM mUrtimAna thavA le che. A sthaLa, A kALa, A yoga, ane A savikAra sthitine anubhava tamane eka adabhuta marmajJAna ApavA mATe ja Avyo che, ema jANI te prasaMgamAMthI yabhUta vastune grahI leze to ghaNuM kaSTavaDe prApta thavA gya jJAna
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhUlibhadra ane kezA pa7 tamane alpakALamAM anAyAse thaze. vikAranA prabaLa daLane kema haThAvavuM tenI yuktinuM zodhana vikAranA udayakALe ja thavA yogya che. , kezAH prabho ! mane ema bhAse che ke je prakRtine udaya thAya tene anurUpa vastuno bhoga ApavAthI te prakRti zAMta thavA lAgya che. pUrve ghaNIvAra meM anubhavyuM che ke rasendriyane anukULa bhojananI IcchA pragaTa thaye tene upazamAvavAno prayatna karatAM te adhikAdhika prajavalita thAya che. ane jyAM sudhI te Indriyane anurUpa sAmagrI pUrI pADavAmAM na Ave tyAM sudhI tenA udayane aMgna olavAto nathI. atyAranI mArI savikAra sthiti mArA mukhethI A zabda bolAvatI hoya athavA vastutaH te upAya satya hoya, te to Apa jANe; paraMtu mane te A yukti adhika sarala ane spaSTa jaNAya che ane pUrvane saMskAranI nivRti meM kahelA upAya sivAya thavI mane te azakya bhAse che. ApanI sAthenA pUrvakALanA vilAsa citra Aje punaH mArA smRtipradezamAM mUrtimaMta thayA che, ane tene anurUpa sAmagrI upajAvI kADhavAnI icchAe ja Aje mArI Ape kahI tevI sthiti karI mUkI che. mArI draSTimAM A kALe pUrvanI sthiti saubhAgyaciyukta ane sAMprata sthiti vaidhavya sadaza jaNAya che. pratye ! mArI udayamAna sthitine anurUpa sAmagrI upajAvI ApavAnI mArI yAcanA Apa kabUla nahi rAkho ? - sthUlibhadraH mahAtmAonI vibhUti paropakAra arthe ja heya che. - tamArI prakRtine udaya tame jaNavyo te upAyavaDe nita thavA yogya heta te huM game te bhoge paNa temAM rAta; paraMtu te upAya satya hevAnI bhrAnti, tamArI savikAra sthitivaDe ja thayelI hovAthI ane anurUpa sAmagrInA ge udayamAna prakRtinI nivRti zAstra pramANathI bAdhita temaja prajJAcakSue vicAratAM asaMbhavita hovAthI, tamArI yAcanA huM svIkArI zakatA nathI. prakRtinA udayaraMgathI raMgAyela maga kRtrima upAyamAM paNa yathArthatAnuM bhAna utpanna karAvI pitAne
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 saMvAda paMcaka anukULa sAmagrI upajAvI kADhavA mATe aneka yukti-prayuktithI buddhi pAse paNa tenI vAstaviktA kabUla karAve che. ane vikAravaDe pramatta thayelI buddhi paNa tevI dalIlathI eka taraphI valaNa pakaDI ghaNIvAra udayane anurUpa janA, pramANabhAsa sahita prakaTAvI Ape che. buddhi taraphathI pramANane Teke maLatA mana-vacana-kAyAne vega svachaMdapaNe vahevA lAge che. kezA ! Aje tamArI sthiti paNa: kAMIka AvA ja prakAranI che. tamArI savikAra dazAe, tamArI udayamAna prakRtine anurUpa sAmagrI upajAvI kADhavA mATe, ane tevI sAmagrInA vegathI te prakRtinuM baLa nivRta thavA yogya che evA AbhAsa karAvI, tamane gabhraSTa sthitimAM mUkela che. kozA ! paiye. pUrvaka zAntithI udayane araktapaNe vedI lai tene nivRta karo ane tamArI atyAranI buddhi-vRtti savikArI gaNI tenA taraphathI prerAtA. upAya paNa ayathArtha che ema kaho. kezAH Aje Apane upadeza mArA aMtaHkaraNathI cheTe che. rahe che. ane pUrvanA bhogavilAsamAM ja sukhabuddhi Upaje che. mArA. uparanI ApanI nihetuka kRpAne bAda karuM to mane ema ja jaNAya che ke mane Apa bhamAve che, ane sRSTi uparanA svAbhAvika sukhane. mane jANI joine viyAga karI che, tema chatAM paNa Apane kathelo. upAya satya ja hoya ane sukhanI IcchAne paritRpta karavAne mArI ahie prerela upAya asatya hoya te paNa ApaNA pUrva saMbaMdhane smRtimAM lAvI mArI icchAne eka vakhata amalamAM lAve. syulibhadraH keza ! eka vakhata poSAyelI icchA bIjI vakhate. bamaNa baLathI udayamAM AvyA vinA rahetI nathI. eka vakhate. anurUpa sAmagrIthI siMcAyele saMskAra punaH prabalapaNe prakaTa thai vyAkulatA upajAvyA sivAya raheto nathI. e mArA kathanamAM pratIti rAkhI udayanA baLane zAntithI vedI le. jJAnanA tAratamya karatAM, udayanuM baLa adhika pramANamAM thavAthI je vikAre svAbhAvika rIte thavA.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthUlibhadra ane phAzA 59 joie te atyAre tamArAmAM upasthita che. jagatanA aneka jIvA A sthitinA udayane vedI na zakavAthI ja herAna thAya che. eka vakhata A upasthita thayelA vikArane sAkSIbhAvathI araktapaNe vedI leze teA punaH tenuM baLa kSINa thaI jaze. A prasaMge saheja paNa zicilatA bhajavAthI vivekanI prApti dhaNA kALa sudhI aprApya raheze. tamArA ekalAnA ja jIvanamAM Ave| prasaMga AvyeA che, ema mAnaze| nahi. je je AtmAo siddhine varelA che, te sanA saMsAra jIvanamAM prAyaH AvA prasaMge AvyA hatA; ane te te samaye temaNe udayanA khaLa karatAM AtmabaLanuM tAratamya adhika rAkhavAthI ja vijayane meLavyeA hateA. zithilatA ane anupayeAga thatAM karelI kamANI dhULamAM maLI jAya che. Asakathanane A bhAva kAzA ! kAi kALe vistRta karavA yeAgya nathI. kAzAH prabho ! Apa bhUleA che, udayamAM AvI lAbhimukha thayelI prakRti kAMI paNa pariNAmane upajAvyA vinA vikala thAya e mane ja kema ? bhAganA udaya thatAM bheAgane sAme dharyAM sivAya te prakRti vilaya thAya teA tenA udayanuM sAkSya zuM? sthUlibhadreH tamAruM kathana satya che, paraMtu udaya Avela prakR tine begavavAnA rastA nAnI ane ajJAnInA judA judA hAya che. ajJAnI puruSa bhAganA udaya thatAM bhAgane anurUpa sAmagrImAM raMgAI bhAganA saskArane pASaNa Ape che, ane te saMskArane punaH uyamAM AvavAnuM AmaMtraNu Ape che; tyAre jJAnI puruSa te prakRtinA udayane prakAra pherathI bhAgave che ane udaya saMmukha thayelI prakRtine anurUpa sAmagrI na ApatAM temAM arakta rahI tenI zaktine AtmabaLanA tAratamyathI kSINa karI punaH uyamAM na Ave tevI karI mUke che. jJAnI ane annAnI ubhayane te te karmaprakRti eka sakhA khaLathI udayamAM Ave che, paraMtu ajJAnI jana tenA uddaya
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka samaye temAM raMgAI jai te saMskArane bhegasAmagrIthI paripaSe che, tyAre jJAnI chava te udayane sAkSI bhAve kSaNavAramAM vedI laI tene ni:satva karI nAMkhe che. ubhayanA vedanamAM mAtra prakAraphera che. huM tamane upadeza ApuM chuM te Azaya pariNAmane ApyA pahelAM udayabaLa vilaya thaI javA yogya che tevo nathI, paraMtu te udaya AtmabaLathI ja araktapaNe vedI le e che. kezA ! tamane udayabhUta thayelI karmaprakRti paNa jJAnIo je prakAre te vede che te raste vedavI e mAre upadeza che. - kezAH paraMtu udayasamukha thayelI prakRti pitAnuM phala ApyA vinA rahe ja kema te hajI mane buddhimAM UtaratuM nathI. sthUlibhadraH udayasaMmukha thayela prakRtino ane AtmAne saMbaMdha te nimitta naimittika ja che. udayamAna karma kAMI ApaNane baLAtkAre bhagya vastumAM athavA anya vikAravizeSa rUpa kAryamAM joDatuM nathI; te te mAtra te te prakAre vikArabhUta thavAmAM mAtra nimitta rUpa ja che. nimitta phakta saralatA karI Ape che, paNa jeDAvuM athavA na joDAvuM te te AtmAnI svataMtra vAta che. je teTalI svataMtratA na hoya to AtmAne zekSamAM javAne avakAza saMbhavate ja nathI. - kezA caMdra udaya thatAM jema samudrane UchaLavuM ja joIe tema karmaprakRtino udaya thatAM AtmAne te prakRtine anurUpa bhogya vastumAM joDAvuM ja joIe ema huM mAnuM chuM. - sthUlibhadraH te udAharaNamAM prastuta viSayane kazuM sAdasya nathI. jaDa sRSTinA udAharaNane caitanya sRSTinA pradezamAM ghaTAvavuM upayukta paNa nathI. cakravAka ane cakravAkIne soga thavAmAM jema sUrya nimitta che, paraMtu surya kAMI temane baLAtkAre temAM joDato nathI, tema udayamAna karma paNa tene anurUpa bhagya vastumAM baLAtkArathI
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ yUlibhadra ane kezA joDatA nathI, paraMtu te te vastumAM joDAvA mATe saraLatA karI Ape che. je te baLAtkArathI AtmAnI anicchA chatAM tene joDavA zaktimAna heya te A pahelAM kayAranAye temaNe tamArI IcchAne amalamAM mUkI dIdhI hota; paraMtu karmanI zaktimAM balAtkArathI. koinI sAthe joDavAnuM sAmarthya nathI. nirbola jIvo ja te nimittamAM sAmarzane Arepa karI tenA udayanA pUramAM taNAya che. AtmAnI anaMta zakti upara kaI vastunuM ApaNe dhArIe chIe tevuM sAmartha che ja nahi. pacrasa bhejana kAMi jIbha upara balAtkAra karI temAM parANe praveza karatAM nathI. zrutimanahara rAga kAMI balAtkArathI ApaNuM kAnamAM praveza karatA nathI. te ja pramANe IndriyanA sarva viSaya vikAranA udayakALe AtmAnI anicchA chatAM balAtkArathI. tene bhegamAM joDatA nathI. kezAH prabho ! ApanA kathanamAM mane have zraddhA prakaTe che. vikAranA A udayakALe huM zuM karuM te te saheje nivRtta thAya te spaSTa rIte kahe. sthUlibhadraH bhedajJAnanA tAratamya pramANe udayakarma AtmA upara baLa karI zake che. udayamAna karma karatAM upagabaLa, bheda-. jJAna ane vivekabuddhine udaya vizeSa jAgrata karavAthI, karmanA udaya baLane parAbhava thavA yogya che. sthUla bhegamAM vilAsanI IcachAno udaya, temAM AtmA taraphathI rasanuM siMcana thAya nahi tyAM sudhI, kadI paNa balavAna thaI zakato nathI ane te rasanuM siMcana karavuM yA na karavuM te AtmAnI svataMtratAnI vAta che. udayamAM na joDAvuM, temAM rasavRtti na ja karavI, tene zAna vaDe parikSaNa karI nAMkhavI, e ja karmanA udayajanya vikArane parAjaya karavAne upAya che. sAmAnya jIvomAM ane mahAtmAomAM mAtra ATale phera che. jJAnI-- enuM upayoga sAmartha ajeya heAya che, tethI udayanuM baLa temanA
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMvAda paMcaka para phAvI zakatuM nathI. eka vakhata udayabaLane parAbhava thaye punaH te teTalA baLathI humale karI zakatuM nathI. sAmAnya jIvo mahAtmAnA padane icchavA chatAM, te padanI prApti mATe Avazyaka upayogabaLa teo prakaTAvI zakatA nathI. ane teTalAja mATe teo temanI hAlanI sthitithI eka pagaluM paNa AgaLa vadhI zakatA nathI. teone sahaja paNa nimittane udaya thatAM turata ja temAM raMgAI jaI pitAnA upara karmabaLanuM prAdhAnya svIkAre che. hasavAnuM nimitta prApta thatAM hase che, raDavAnuM nimitta prApta thatAM rahe che. vedodaya thatAM te te karmamAM pravRtta thAya che ane jugusita padArthanuM darzana thatAM glAnivaza thAya che. TUMkAmAM jevuM jevuM nimitta maLe tevA tevA kAryamAM turata ja pravRtti kare che. paraMtu jJAnI che nimittathI taddana svataMtra rahe che. nimittanI sattAne teo svIkAratA nathI. teo jANe che ke jaDa karatAM citanyanI sattA anaMtaguNI adhika balavAna che. kezA! tamArA hAlanA vikAra-udayane taTasthapaNe sAkSIbhAve joyA kare ane temAM raMgAyA vine thaDe kALa bhairya pUrvaka vitAve. kezAH prabho! ApanA A UpadezathI mArA aMtaramAM eka adabhuta rahasyane udaya thayo che ane te sAthe sadagurunA sAmIne mahimA paNa Aje mane anubhavagocara thayo che. Apa mUrtimAna upadeza che-cAritrya che-prabhutva che. mArA Apane anaMta vaMdana che. karmanI sattA upara vijaya meLavavAnA rahasyanuM Aje mane saheje pradAna karavAnA badalAmAM huM raMka kAMI paNa ApavA asamartha chuM. pratye ! tema chatAM mArA harSanA samudramAMthI netradvArA sarI AvatI A motInI mALA svIkAro.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ rasamaya jIvana ( rAga--odhavajI saMdezA kejo... ) haitabharyuM haiyuM amIrasathI UchaLe, paNa nava jANuM ardhuM kaI AziSa jo; sahu ura sarakhI sukhada vasaMta chavAI rahI, pamare padmaparAga madhura sahu diza jo. hetabharyuM. 1 -zI manahara jhulavADI A phAlI rahI, kuMja nikuMjanI maMjarIo malakAya jo; gUje bhRga anaMta banI dhumasta jyAM, ramaNIya chAI lIlI zILI chAMya jo. hetalaryuM. 2 sneha-samAdhi-rasamAM sahu cakacUra che, padma cUme cAhI mana neha madhura jo; * bhAse vizva ramatu rasanA aMkamAM, dardiza rasInuM rahyuM e rasa pUra jo. hetabharyuM. 3 e aOrasanA sahune sarakhA vArasA, eja tattva vilase sahu ghaTanA pAra jo; sahu sarakhI jAti na adhika ke nyUna aa, sahumAM sarakhAe cetana saMcAra je. hetabharyuM. 4
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 saMvAda paMcaka je huMmAM te sahumAM sahunuM huM viSe, prati AtmAne e divya abheda je; e anubhavamAM UMDuM sukha samajAya che, sahaja thatA aMtara graMthine bheda je. hetabharyuM. 5 A ura UchaLato rasa kayAM reDe jaI, | vizvapAtra nAnakaDuM tyAM na samAya jo; vizva thakI mama svarUpa anaMta udAra che, huM' viNa avara na sthaLamAM e sthira thAya. hetabharyuM. 6, athavA muja sAthe jenA hRdaya maLe, tyAM jaI DhaLuM A sAgaranI dhAra jo; grAhaka ho te e amIjharaNAM jhIlajo, e bhAve nivase AtmIya sahacAra je. hetabharyuM. 7* suzIla.