________________
૧૦
સવાદ પંચક
સુકુમાર હસ્તને તાપ હું તેા તે કાળે બેભાન મનેનુ લાગતા, પણ
C
.
અને મારા શરીરના ઉષ્ણુ સ્પથી આપના ઉપજાવ્યો તેથી મને બહુ લાગી આવ્યું છે. જેવી હતી. મને તે આપને હસ્તસ્પ આપને એ કાળના મારા ઉષ્ણુ અને શુષ્ક સ્પર્શીથી કષ્ટ ઊપજ્યું હશે એ વિચાર હવે મને બહુ ખૂંચે છે. પ્રભુ! આ અમળા ઉપર ક્ષમાની દૃષ્ટિથી જોશે. તેની આવી વાણીથી મને મારા સ્વાર્થીપણા માટે બહુ લાગી આવ્યું; આ પમર હૃદય કાંઈક સ્થૂલ-તાની હદ એળગી સૂક્ષ્મતાના પ્રદેશમાં આવ્યું, મને વિચાર થયા. કે - અરેરે! જે ખાળા મને આવા સાચા જિગરથી ચાહે છે તેના બદલામાં હું કશું જ ન કરી શકયા ! હું તે તેની સુંદર આકૃતિ, ઊગતી વય અને તાજા લાહીના જ શિકારી હતા ! માજી મને તે કાળે બહુજ ઓછું લાગ્યું હતું. ઉગ્ર પુણ્ય અને ભાગના ઉદયની જ્વાળા આત્મામાંથી પ્રકટતી સુધાને ઘણીવાર સૂકવી નાંખે છે. મારા સંબંધમાં પણુ તેમજ બન્યું. સૂક્ષ્મતામાંથી સ્થૂલતામાં આવવામાં પુણ્ય સર્વથી મહાન નિમિત્ત છે, અને સ્થૂળતામાંથી સૂક્ષ્મતામાં જવા માટે પૂર્વનું આરાધકપણું, સત્પુરુષોના પરિચય અથવા દુઃખના રંગ એ ત્રણ મુખ્ય હેતુ છે, એમ હવે સમજાય. છે. આ ત્રણે હેતુઓમાંથી એકને મને તે કાળે સદ્ભાવ ન હાવાથી મારા હૃદયનાં ખૂલેલાં દ્વાર પાછા લગભગ બંધ થઈ ગયાં; છતાં કાઈવાર તેની તરમાંથી તે સૂક્ષ્મ ષ્ટિનું ઝાંખું ન થતું, હતું. હૃદય એકે વસ્તુમાં સપૂર્ણ વિરમેલું નહાતું. એક પક્ષે પુણ્યના ઉપભાગ કાળે તે પૂર્વના આધાતા સાંભરી આવતા તેથી તે ઉપ-ભાગની અડધી માત્રા નાશ પામતી અને અન્ય પક્ષે અંતર આગારમાં પ્રવેશવાનું એકકે બળવાન નિમિત્તે નહેતું. માતા ! પુણ્યના મહેાધ્ય આત્માને તેની ખરી અવસ્થા સમજવાની દરકારથી વિસુખ રાખે છે.
