________________
શાલિભદ્ર અને ભદ્રા
શાલિભદ્ર એ પ્રસંગ આપથી પણ અજાણ્યો છુ અજાણ્યું છે તે તે પ્રસંગથી આ હૃદયમાં જે “ધક્કો વાગ્યો હતો તે છે. અને હૃદયને ઈતિહાસ માજી કાંઈ ક્ષણે ક્ષણે કથવા બેસાય છે ? જ્યારે કે પરિપાકવાળી અવસ્થાએ પહોંચાય છે ત્યારે જ તેના મૂળના ઈતિવૃત્તને મહત્વ અપાય છે. એવા તે અનેક મનુષ્યો ને અનેક ક્ષણિક આવેગો પ્રકટતા હશે, પણ જ્યાં સુધી તે કઈ અપૂર્વ ભાવના ભણી આત્માને દોરે નહિ ત્યાં સુધી તેનું કશું જ ગૌરવ નથી, અને મારી તે કાળની વૃત્તિ કાંઈ પણ આકાર કે રૂપરેખા વિનાની હોવાથી મેં આપને તેની કશી માહિતી આપી નહતી. માત્ર હૃદય ભાંજગડ કરી અશાનિ વેદતું હતું, અને તેમાંથી માર્ગ શોધવા મથતું હતું. પણ તે કાળે આગળ-પાછળ ધૂમસનાં દળ ભાસતાં હતાં અને તેથી અશાન્તિના ખરા કારણની શોધ થઈ શકી નહોતી.
ભદ્રા: પણ તે પ્રસંગ શું હતું ? કાંઈક સ્મરણ કરાવો તે સમજ પડે !
- શાલિભદ્ર પ્રસંગ તે સહેજ હતો. માજી, બે વર્ષ ઉપર તે બત્રીસ બાળાઓમાંની પવા માંદી પડી હતી. મને પદ્મામાં કાંઈક આસક્તિ હતી. સહુમાં તે રૂપવતી અને મેહક હોવાથી તે મારા મનને સહુ કરતાં અધિક આકર્ષી શકતી હતી. અને તેના ભણું જોઈ રહેવું બહુ ગમતું હતું, કેમકે સહુમાં તે નાની વયની હતી અને તેની મુગ્ધાવસ્થાના નિર્દોષપણામાંથી કાંઈક આંતરિક માધુર્ય પ્રગટતું હતું. તે સ્ત્રીભાવને બહુ સમજતી નહતી. અને મને ચાહવામાં તે બાળહૃદયમાં સ્ત્રીઓને સ્વાભાવિક એ સ્થૂલ તૃતિને અવકાશ નહતો. મને તેણીના વર્તનમાંથી બહુ નવું શીખવાનું મળ્યું હતું. એક તો એ કે, તેનામાં અદેખાઈ નહતી. તેના સ્નેહ
