Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa Ayao gurubahumANo sadA magana meM rahanA Apa svabhAva - sanjhAyanI ciMtana dhArA samAdhinI 100% geraMTI priyam preSaka 0 zA. bAbulAla somalajI "siddhAcala", senTa ensa skula pAse, hIrA jaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005. mo. 9426585904 E-mail : ahoshrut.bs@gmail.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmasvabhAva-svAdhyAya Apa svabhAvamAM re, avadhU! sadA maganameM rahanA / jagata jIva hekarmAdhInA, acarija kahyua na lInA |1|| tuM nahiM kerA koI nahiM terA, kyAM kare merA merA? / terA hai so terI pAse, avara saba hI anerA // 2 // vadhu vinAzI tuM avinAzI, aba hai Ina kA vilAsI / vadhu saMga jaba dUra nikAzI, taba tuma ziva kA vAsI II3 II rAga ne rIsA doya khavIsA, e tuma duHkha kA dIsA / jaba tuma una ko dUra karIsA, taba tuma jaga kA IsA II4 // para kI AzA sadA nirAzA, e he jaga jana pAzA / vo kATana kuM karo abhyAsA, laThTho sadA sukha vAsA // 5 // kabahIka kAjI kabahIka pAjI, kabahIka huA apabhrAjI / kabaDDIkajaga meM kIrti gAjI, saba pudgala kI bAjI 6 // zuddha upayoga ne samatA dhArI, jJAna dhyAna manohArI / karma kalaMka huM dUra nivArI, jIva vare zivanArI // 7 //
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. parizIlana- 4 . dharatI jANe jvALAo okI rahI che ne AkAza jANe aMgArA varasAvI rahyuM che.. paMkhIo koI ne koI vRkSanI othamAM lapAI gayA che. pazuo chAyAnI zodha karIne sthira thaI gayA che. mANaso avanavA zIta - upacArono Azaro laI rahyA che. e samaye eka poLanA paththariyA rastA para be khullA pago ThaMDaka sAthe dhImA dhImA pagalA bharI rahyA che, jANe e rasto tapelA tavA jevo nahIM, paNa mRNAla-nAla jevo zItaLa hoya. nIce khullA paga ne upara khulluM mAthuM, jANe sUrajamAMthI aMgArA nahIM, paNa candramAMthI cAMdanI varasI rahI hoya.. ajAyabI. vismaya... Azcarya... addhata. badhAM ja zabdo moLA paDI jAya, evuM samRddha che e vyaktitva. duniyA jemAM karamAI jAya che, emAM e anekagaNuM khIlI uThe che. ahIM pratyakSa thAya che paramarSinuM vacana - noratha hito nottaradhAmo (paMcasUtra) pravrajyAno artha che lokadharmathI lokottara dharmamAM prayANa. ahIM jIvaMta bane che Agamano upadeza - gaylo saMsAra vijetA (dazavaikAlikasUtra) anusrota gamana e ja saMsAra, pratisrota gamana (sAme pravAhe taravuM) e ja mokSa. ahIM sAkSAt bane che gItAnuM saMgIta - tAtA kAryalazA - tAla aSTAvakragItA) - 2
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ temanI te te Azcarya dazAone temanA jevA ja samajI zake che. "dharmalAbha". madhura ane gaMbhIra svaralaharI eka gharanA phaLiyAmAM ghUmI vaLIyA. bhAvabhInA AvakAre e saMtanuM svAgata karyuM. saMtanA pagale pagale AMgaNuM pAvana thaI gayuM... osarI mahekI uThI.... ne ghara... enI to devone ya irSyA AvI gaI. ati Agrahane alpa grahaNa... saMta "dharmalAbha" kahIne AgaLa vadhyA. AkhuM ya ghara e alagArI asmitA para ovArI gayuM. e ovAraNAo ane e vaMdanAvaliothI taddana nirlepapaNe AgaLa vadhyA che e saMta. AgaLanA ghara pAse "dharmalAbha" nA AziSa sAthe e saMta UbhA rahyA. paga sthira thayA ne jANe rastAnI uSNatAnA guNAkAra thai gayA. gharamAMthI koI ja pratibhAva nathI. paga dAjhI rahyA che, ne chatAM ya mukhamudrA para zItaLatAnuM ekachatrI sAmrAjya chavAyeluM che. saMta hajI AgaLa vadhyA. "dharmalAbha" no maMgala ghoSa hajI to guMjI rahyo hato, tyAM to aMdarathI marmavidhI avAja Avyo, "harAmakhora! AgaLa jA." ne saMta AgaLa vadhyA. dravyathI paNa ane bhAvathI paNa. jJAnanI pariNati ane patana A baMne eka sAthe hovA zakya ja nathI. saMta pAse jJAnano bhAra nahIM, paNa jJAnanI pariNati hatI. AgamavANI emanI raga ragamAM vahetI hatI - vaMdijamANA na samukkasaMti, hIlijamANA na smjlNti| daMteNa citteNa caraMti dhIrA,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ muLa samuthArUtharA roga (Avazyaka niryukti) koI vaMdana kare, to garva paNa nahIM. ne koI apamAna kare, to roSa paNa nahIM. rAga ane dveSano jyAM kaccaraghANa vaLI gayo che. cittavRtti jyAM "dama" nuM atikramaNa karavA asamartha banI che. enuM nAma dhIra... enuM nAma muni. "dharmalAbha". AgaLanA gharamAM A dhvanitaraMgo zAMta thayA, enI pahelA to "padhAro padhAro nA bhAvAvezono ghasAro e avadhUtane vIMTaLAI vaLyo. nAnA-bALako saMtano hAtha pakaDIne emane aMdara tANI gayA. gaNatarInI kSaNomAM nAnA-moTA trIzeka bhAjano khUlI gayA. dareka vastu uMdhu vALavAno badhAno manoratha ane koIka ja vastu thoDI laIne saMtanuM pratigamana. dhana dhana zAsana maMDana munivarA.... jemanuM mona paNa prabhAvaka pravacana che, jemanI asmitA ya anavagaNIya upadeza che. kyAMka padhAro.... to kyAMka jAkAro.. kyAMka pakvAna... to kyAMka lUkhA roTalA.. kyAMka bhAvabhInI bhakti. to kyAMka AkarA zabdaprahAro... keTaluM sarasa majAnuM che munijIvana!.. keTalI vaijJAnika che municaryA! ... divasanA pahelA be praharamAM svAdhyAya ane dhyAnanA mAdhyame je sAdhanA karI, je AtmapariNati prApta karI, enI parIkSA trIjA praharamAM thaI jAya che. A eka evo agni che, jemAM paripakva thaIne sAdhanA siddhine AMbI jAya che.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAbhe'pyalAbhe ca sukhe ca duHkhe, ye jIvitavye maraNe ca tulyAH / ratyA'pyaratyA'pi nirastabhAvAH, samAdhisiddhA munayasta eva // (samAdhisAmyadvAtriMzikA) lAbha ke alAbha... sukha ke duHkha.. jIvana ke maraNa.... rati ke arati.... sarvatra jemano samabhAva asmalita che, teo ja samAdhisiddha munivaro che. - nirdoSa nirvAha... titikSA... sAmyasiddhi... zAsanaprabhAvanA... keTaluM mokaLuM che mAdhukarInuM hRdaya!.. keTalA yathArtha che zAstravacano!... jiNasAsaNassa mUlaM bhikkhAyariyA jiNehiM pnnnnttaa| bhikSAcaryA e jinazAsananuM mULa che, evuM jinezvaroe kahyuM mATe ja mAdhukarIno mahimA upaniSadomAM ya gavAyo che - carenmAdhukarIM nityaM, bhikSurnIcakulAdapi / ekAnaM naiva bhuJjIta, bRhaspatisamAdapi // bhikSu nIca kuLathI paNa haMmezA "mAdhukarI' caryA kare, paNa bRhaspati jevAnA paNa eka gharethI na jame. saMta poLanA nAkA sudhI AvI gayAM. chellA ghara pAse AvIne "dharmalAbha' bolyA, tyAM to AMgaNAmAM pANI garama karavAnA cUlA pAse UbhelI strI eka saLagatuM lAkaDuM laIne -- 5 --
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- AgaLa dhasI AvI, tenI bhASAmAM teNe je kolAhala karyo, te sAMbhaLIne gharamAMthI be puruSo - eka pitA ne eka putra-doDIne bahAra AvyAM. hAthamAM kaDiyALI DAMga hatI, eka kAramo prahAra thatAnI sAthe saMta paDI gayA. bhikSApAtra thoDuM bhAMgI gayuM. bhikSA thoDI bahAra verAI gaI. Aju-bAjunA loko vacce paDe, e pahelA pelA baMnee maLIne pAtrano cUro karI dIdho. badhI ja bhikSA dhULamAM meLavI dIdhI. pelI strIno lavAro hajI ya cAlu che. paDozanI be-traNa strIo ane cAra-pAMca puruSo jora karIne temane cUpa-cApa aMdara tANI gayA che. bahAra je bacyA, temanI AMkhomAM jhaLahaLiyA che ane mukha para dilagirI che. aTTamano tapa, baLato bapora, thoDuM thoDuM laIne saMcita karelI bhikSA, niraparAdha vRtti.... ne A karuNa prahAra, bhikSApAtrano cUro ne badhI ja bhikSA zabdazaH dhULa bhegI. lokonI AMkhamAMthI rItasara azrudhArA vahI rahI che, jyAre e tapaqaza dehanA eka ruMvADAne ya ghaTI gayelI ghaTanAnI jANe jANa suddhA nathI. caherAnI zItaLatA ya salAmata che, ne cittanI prasannatA paNa. kadAca saMtane dilAso ApavAno A avasara hato, paNa vAstavamAM saMtanI prasannatA lokone dilAso ApI rahI hatI. pAtranA cUrA ane rajamizrita bhikSAno ucita sthAne jayaNAthI tyAga karIne saMta vananikuMjanI dizAmAM jaI rahyA che ane AMtarasaMgrAmamAM svapne ya pITha na dekhADanArA emanI pIThane loko azrupUrNa ardhya arpI rahyA che. je rIte temaNe gharanuM AMgaNuM pAvana
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ karela, barAbara te ja rIte e vanikuMjane paNa pAvana karI rahyA che. kAraNa ke e baMne avasthAmAM emanI manaHsthitinI tulyatA akabaMdha hatI. bhakta ne zatru A baMne temanA lokottara zabdakoSamAM paryAya zabdo hatA. apanatto pamattehiM pivAya malesa A bhagavacananI pariNati emane AtmasAt hatI. aMdara... hajI aMdara... vadhu aMdara... nikuMja vadhu ne vadhu nibiDa banI rahyuM che, ne saMta AgaLa vadhI rahyA che. latAoe jyAM guphA jevo ghATa Apyo che, evA eka sthAne saMta aTakI gayA che. kudaratanI karAmata jevA e sthAnane vidhivat pramArjIne saMta paryaMkAsane besI gayA che. netro nirAyAsapaNe miMcAI gayA che... ne bhItaramAM pratiSThita samabhAvanI rakSA mATe AtmAnuzAsananI vADa navaracanA pAmI rahI che.... Apa svabhAvamAM re avadhU! sadA magana meM anA | jagata jIva hai karmAdhInA acarija kachua na lInA 51 II he avadhUta! tuM sadA ya AtmasvabhAvamAM magna heje. jagatanA jIvo to karmAdhIna che. temAnI koI ceSTA para vismita banavA jevuM nathI. saMskRtamAM Atman zabda... prAkRtamAM alpa bane che... 7
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenA parathI gujarAtImAM Apa zabda utarI Avyo che. Apa svabhAva eTale AtmasvabhAva. avadhuta svayaM potAnA AtmAnuM anuzAsana kare che, ke tuM haMmezA AtmasvabhAvamAM magna raheje. kadAca mana baLavo kare ke "zA mATe? koI ja aparAdha vinA ATalI hadanA apamAno thAya, to ya AtmasvabhAvamAM ja magna rahevuM? Akhare zA mATe?" to e mananuM samAdhAna avadhUta! evA AtmasaMbodhanamAM ja samAI gayuM che. avadhunAtyakhilaparabhAvAnityavadhUtaH je badhAM ja parabhAvone khaMkherI nAkhe, enuM nAma avadhUta. huM avadhUta chuM. mATe AtmasvabhAvamAM magnatA, e ja mArI asmitA che. koI paNa paristhiti... koI paNa vacana. koI paNa vyakti. koI paNa vastu ApaNA AtmasvabhAvanI magnatAne bAdhita na kare, to jJAnIo ApaNane "avadhUta" kahevA mATe taiyAra che. AgamonuM A elAna che - to samaNo jai sumaNo __ bhAveNa ya jai na hoi paavmnno| sayaNe ya jaNe ya samo sano ja mANAvanAII (Avazyakaniryukti) svajana ne jana jene mana samAna che. mAna ne apamAnamAM jene mana koI phera ja nathI. pApa jenA manane sparzI zakatuM nathI, te "zramaNa' che. "zramaNa' nA padane pAmavAnI yogyatA che "sumana'.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM tAtparya che AtmasvabhAvamAM magna mana. Apa svabhAvamAM re avadhU! sadA magana meM hanA Arthika anukULatA thayA pachI navuM nivAsasthAna pasaMda karavAmAM Ave, tyAre e pasaMdagInuM mApadaMDa zuM hoya? havAujAsa-mokaLAza-anukULatA-zAMti-svacchatA.. barAbara che. paNa e badhA mApadaMDonuM paNa mApadaMDa zuM che? sukha. jo nivAsasthAnanI pasaMdagI mane svAdhIna hoya, to mAre tyAM ja rahevuM joIe, ke jyAM mane sukha maLe. sarasa gaNita che. have jarA kalpanAnI kasarata karIe. ApaNI dhAraNA mujabanA utkRSTa nivAsasthAnanI kalpanA karIe. sAta mALanI havelI hoya, ramaNIya parisara hoya, dhArAgRha ane zItagRha hoya, vAvaDIo ane bagIcA hoya, krIDAgRha ane manoraMjanagRha hoya, nATyagRha ane nRtyagRha hoya, kadAca duniyAbharanA sukhasAdhano ThalavAyA hoya, chatAM paNa zuM evuM saMbhavita nathI, ke e nivAsasthAnamAM rahenArI vyakti duHkhI hoya? zuM e zakya nathI ke e vyakti bora bora jeTalA AMsu pADatI hoya? e saMbhavita che, zakya che ane pratyakSa jovAtI vAstavikatA che. zAstranI AMkhe joIe to ahIMnA sarvopari zrImaMta karatAM ya eka vyaMtaradevanA sukha sAdhano vadhu zreSTha hoya che, tenA karatA paNa eka bhavanapati devanA sukha sAdhano vadhu zreSTha hoya che. tenA karatA paNa vaimAnika devanA sukha sAdhano vadhu zreSTha hoya che. A
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ rIte AgamamAM teonA sukha sAdhano uttarottara anaMta anaMta gaNA zreSTha hoya che, ema kahyuM che. dunyavI dRSTie temanuM sukha zreSTha kakSAnuM hovuM joIe, kAraNa ke temanuM nivAsasthAna zreSTha kakSAnuM che. duniyA jenI kalpanA paNa na karI zake evo vaibhava ane evA sukhasAdhano temanA nivAsasthAnamAM sulabha che. paNa zuM teo sukhI che? upadezamAlA graMthamAM devalokanA sukhono ya pardAphAza karyo isA - visAya - maya - koha- mAyAlobhehi evmaaiihiN| devA vi samabhibhUA tesiM katto suhaM naam?|| IrSyA, viSAda, mada, krodha, mAyA, lobha-AvA anekAneka doSo jemanA jIvatarane jhera banAvI rahyA che, e devone sukha kyAMthI hoI zake? mahopAdhyAya yazovijayajI mahArAjAe adhyAtmasAra mahAgraMthamAM devonI A karUNa sthitino citAra rajU karyo che. vinizcitapAyamadvivat A zabdo dvArA divya sukha paNa jherI dUdhapAka jevuM che. kharekhara e dUdhapAka nahIM paNa jhera ja che.... sukha nahIM paNa duHkha ja che, A vAstavikatAne spaSTa karI che. devInA cyavana samaye mAthuM pachADI pachADIne raDatA devo... priya ratnonI corIthI sAna-bhAna gumAvI beThelA devo... AyuSyanA aMtane samIpa jANIne bahAvarA banI gayelA devo... AgAmI bhavanA garbhavAsane joIne hRdayasphoTaka vilApa karatA devo.... ~ 10
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ te tatra sAthe susthiti? nA... devalokamAM ya sukhanuM nAmonizAna nathI..... - pharI pelA "sarasa gaNita'ne dRSTigocara karIe - mAre tyAM ja rahevuM joIe, jyAM mane sukha maLe. lAkhopati, karoDopati. abajopati, rAjA, mahArAjA, cakravartI, devo, devendro badhAM ja duHkhI che, eno artha e ja che, ke temanA nivAsasthAno sukhadAyaka nathI. cAlInuM sAMkaDu ghara, epArTamenTamAM phleTa, kyupaleksa phleTa, vaibhavI baMgalo ke devaloka - A badhA ja nivAsasthAno sukha ApavA mATe taddana asamartha che. to kyAM rahevuM? avadhUtanuM anuzAsana emane paNa pratyuttara ApI rahyuM che, ane ApaNane paNa.... Apa svabhAvamAM re avadhU! sadA magana meM anA AtmasvabhAva e vizvanuM sarva zreSTha nivAsasthAna che. je emAM sadAmagana - sthAyI thaI jAya che, e parama sukhI bane che. grAmo'raNyamiti dvedhA nivAso anAtmadarzinAm / duSTAtmanA nivAsastuviviratizatnaHo (samAdhitaMtra) AtmasvabhAvanuM saundarya jemaNe joyuM nathI, temanA nivAsa gAmamAM ke vagaDAmAM hoya che, paNa jemaNe eka vAra e saundaryanuM darzana karI lIdhuM che, temanA nivAsa mAtra ne mAtra AtmasvabhAvamAM ja hoya che. | viSTAnI Asakti tyAM sudhI ja TakI zake, jyAM sudhI - - 11 -- ---
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ amRtabhojanano AsvAda mANyo nathI. ahIM - tahIMnI rajhaLapATa tyAM sudhI ja thaI zake, jyAM sudhI AtmasvabhAvamAM magnatAno mahAnaMda mANyo nathI. eka vAra A magnatAne mANyA pachI to e potAne paNa A ja anuzAsana kare, ane bIjAne paNa A ja anuzAsana kare. Apa svabhAvamAM re avadhU! sadA magana meM anA sArAmAM sArI gaNAtI hoTalo paNa potAnI jAherAtomAM "ghara jevI sagavaDa ApavAno dAvo karatI hoya che. ane majAnI vAta e che ke A davA dvArA teo khuda e vAtanI kabUlAta kare che, ke paMcatAraka hoTala karatAM paNa ghara e rahevAnuM vadhu sAruM sthAna che. paNa kharo prazna e che ke gharano artha zuM? ghara kone kahevAya? je potAnuM hoya, jyAM koInI paravazatA ke lAcArI na hoya. jyAM praveza karavA mAtrathI hUMphano anubhava thAya. manoraMjananA ke haravApharavAnA sthAnomAM paNa jenI yAda Ave, ne sahajapaNe jyAM javA mATe paga vaLI jAya, enuM nAma ghara. have A paribhASAthI vicAra karIe, to jene loko ghara kahe che, e kharekhara "ghara" hoya che kharuM? AtmIyatA, hUMpha ne smaraNIyatAno triveNI saMgama emAM kharekhara hoya che kharo? rastA upara eka mANasa lohI luhANa dazAmAM paDyo hato. lokone dayA AvI gaI. ene davAkhAne laI gayA. upacAro karyA, pATApiMDI karI, ene thoDo nAsto karAvyo, e mANasa svastha thaI 12 -
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ gayo. davAkhAnAnI bahAra AvIne tyAM ja rastAnI eka bAju prasannatAthI besI gayo. lokone Azcarya thayuM, ene kahyuM, "tuM have ghare jA." eNe nArAjagI sAthe kahyuM, "ghare to mArI A hAlata thaI che, have pAcho ghare mokalIne tamAre mane mArI nakhAvavo che ke zuM?' sthUla mArapITa kadAca koInI ja thatI haze, paNa sUkSma mArapITa to konI nahIM thatI hoya, e prazna che. koIe mArmika vAta karI che - jIvananI samI sAMje mAre jakhamonI yAdI jovI hatI, bahu ochA pAnA joI zakyo, bahu aMgata aMgata nAma hatA. AtmIyatA.... hUMpha.... smaraNIyatA.... kazuM ja nathI, arthAt e 'ghara' nathI. laukika zAstromAM gharanI vyAkhyA A rIte karela che - na gRhaM gRhamityAhu - gRhiNI gRhamucyate ghara e ghara nathI, gRhiNI patnI e ghara che. ThIka, A gharanuM paNa parvekSaNa karI laIe.... keTalI AtmIyatA.... keTalI hUMpha.... keTalI smaraNIyatA... -- nAnakaDo pinTu.... samAnArthI koSanA pAnA uthalAvato hato. pappA enI jijJAsAbharI daSTine joI ja rahyA che. tyAM to eNe prazna karyo, ''pappA! A bhAryA, patnI, ardhAMginI, vivoDhA, mahilA - A badhuM zuM hoya?'' Aju-bAjumAM joIne pappAe dhImethI javAba Apyo, "musIbata eka, nAma aneka.'' 13
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka samaye zRMgArarasamAM gaLADUba rahetA bhartuharine ya eka divasa kabUlAta karavI paDI che - duHkhaikaheturna hi kazcidanyaH duHkhonuM ananya kAraNa koI hoya, to e strI che. ("strI' zabdathI ahIM kAmapUrti mATe abhimata pAtra samajavAnuM che. mATe strIno artha vijAtIya samajI zakAya. arthAt je vAta puruSane strI mATe kahI che e ja vAta strI puruSa' mATe samajI zake). bALapaNamAM mAtA-pitA pratye je prema hoya che, e yauvanamAM patnI para DhaLe che, ne AgaLa jatAM e ja prema saMtAna para utare che. upadezamAlAmAM kahyuM che - guru guruyaro ya aiguru piyamAi- avacca- piyjnnsinneho| mAtA-pitA karatAM paNa saMtAna pratye vadhu sneha hoya che. ne saMtAna karatAM paNa priyajana pratye vadhu sneha hoya che. vaya, mamatva, apekSA AdinA kAraNe jyAre saMtAna ja priyajana banI jAya, tyAre saMtAna ja samasta ghara banI jAya che. paNa e ya kharekhara "ghara" kharuM? adhyAtmakalpadrumamAM kahyuM che - AjIvitaM jIva! bhavAntare'pi vA, zalyAnyapatyAni na vetsi kiM hRdi?| calAcalairvividhArtidAnato 'nizaM nihanyeta smaadhiraatmnH|| - 14 ---
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva! zuM tuM ATaluM samajI nathI zakato? ke A bhavamAM ke parabhavamAM paNa "saMtAno' e bIjuM kazuM ja nathI, sivAya tArA hRdayamAM bhoMkAtA kAMTA. caMcaLa saMtAno ja to tArI AtmasamAdhinA vighAtaka che, jeo tane haMmezA avanavI pIDA ApatA rahe che. duzmana karI karIne zuM karI zakavAno hato? je duHkha sago dIkaro ApI zake, tenA lAkhamAM bhAganuM duHkha paNa duzmana ApI zake tema nathI. duzmana cAhe game teTalo khUMkhAra hoya, paNa e e ja che, ne ApaNe ApaNe ja chIe. jyAre premapAtramAM to ApaNe ApaNApaNuM lUMTAvI dIdhuM hoya che. jenA para ApaNane mamatva che, temane eka rIte ApaNe ApaNI jAta veMcI dIdhI hoya che. mATe ApaNuM jIvana naraka banAvI devuM, e enA mATe ramata vAta hoya che. saMsAranI kevI vicitratA! mANasane jenAmAM svarga dekhAtuM hoya che, e ja enA mATe narakano rasto hoya che. samAdhitaMtranA zabdo spaSTa che - mUDhAtmA yatra vizvastastato nAnyad bhyaaspdm| mUDha AtmA jenAmAM AtmIyatAno anubhava kare che, enAthI vadhu bhayaMkara bIjuM kazuM ja hotu nathI. "ghara" kyAM che? ITa simenTanA goThavaNI karela DhagalAmAM? patnImAM? putramAM? parivAramAM? mRtyu bAda vyakti hAjara rahI zakatI hoya, to poka mUkIne raDatA svajanonA azruonuM zuM - 15 - --
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ mulyAMkana kare? kavi "bephAme A saMdarbhamAM kharekhara bephAma rajUAta karI che A badhA bephAma je Aje raDe muja mota para, e badhAe jiMdagI AkhI raDAvyo che mane. koke A ja bhAva bIjA zabdomAM vyakta karyo che - AkhI jiMdagI jemaNe paga taLe kacaDyo mane, aMta veLA emanI ja kAMdhe caDavAnuM banyuM. nA, parivAra - svajanone paNa "ghara" na kahI zakAya. to pachI 'ghara' kone kahevuM? huM kyAM pAmavI? potAnuM kone mAnavuM? kyAM jaIne rahevuM? sakjhAyakAre mAtra eka vAkyamAM hajAro samasyAonuM samAdhAna ApI dIdhuM che - Apa svabhAvamAM re avadhU! sadA maganameM caDanA tAruM ghara che eka mAtra AtmasvabhAva. tArA sukhano eka mAtra srota che AtmasvabhAva. A ja che tAruM zreSTha nivAsasthAna. eka paLa mATe paNa emAMthI bahAra nA nIkaLato. enTArTikAnA pegvinane registAnamAM mUkI devAmAM Ave ane registAnanA UMTane enTArTikAmAM mukI devAmAM Ave, to emanI zI dazA thAya ? teo keTaluM jIvI zake ? AtmasvabhAvamAMthI nIkaLIne parabhAvamAM pravezelA AtmAnI - 16 -- -
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthiti AvI che. mATe ja e jIvato nathI... zuM akhaMDa AnaMdamaya AtmasvarUpanuM jIvana duHkhamaya hoI zake? zuM parama samAdhisvarUpa AtmAnuM jIvana saMklezasabhara hoI zake ? zuM zAzvata sukhamaya AtmAnuM jIvana kSaNika sukhonI zodharUpa hoI zake ? peMgvina enTArTikAmAM jIve che, registAnamAM mRtyu pAme che. AtmA AtmasvabhAvamAM jIve che, parabhAvamAM mRtyu pAme che. svabhAvamAM aMtarbhAva e ja jIvana. parabhAvamAM praveza e ja mRtyu. mATe ja upadezasarvasva che - Apa svabhAvamAM re avadhU ! sadA magana meM anA bAhyaTaSTie avadhUta latAgRhamAM che, paNa AMtaradRSTie e AtmagRhamAM che. AtmAnuzAsana dvArA e potAnI AtmasvabhAvanivAsitAne surakSita karI rahyA che. avadhUtano AtmA AtmanilIna che. paNa 'mana' nI vAta thoDI nyArI che. e hajI ya samasyAomAM aTavAya che.... kema ? zA mATe ? kAM gunAnI A sajA? e parivAranuM zuM bagADayuM hatuM, ke ATalI hadano durvyavahAra karyo? avadhUta eka nAnA bALakane samajAvatA hoya, e rIte mananuM samAdhAna kare che jagata jIva hai karmAdhInA arija kachua na lInA Azcarya mAtra asAmAnya ghaTanAnuM hovuM joIe. jagatanA jIvo karmAdhIna che, ane temanAmAM AvI ghaTanA sAmAnya che. sUrya 17
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAMdanI prasarAve, to e asAmAnya ghaTanA gaNAya. agni ThaMDaka Ape, to e asAmAnya ghaTanA gaNAya. pANI jo UMcANa tarapha gati kare, to e asAmAnya ghaTanA gaNAya. emAM Azcarya thAya, e ucita gaNAya. paNa sUraja jo tApa ja phelAve, agni jo garamI ja Ape ane pANI jo nIcANa tarapha ja gati kare, to emAM zuM Azcarya? e to sAmAnya ghaTanA che. karmAdhIna jIvo citra-vicitra vartana kare emAM koI ja Azcarya nathI. lividA vALAM ti - karmonI gati vicitra che. vicitratA e karmasvabhAva che. karmanA saMdarbhamAM e eka sahaja-sAmAnya ghaTanA che. mATe karmAdhIna jIvo buddhimAM biskUla na bese ne magaja bahera mArI jAya, evuM vartana kare, e eka sAmAnya ghaTanA ja che, jemAM Azcarya karavAnuM koI ja kAraNa nathI. jagata jIva che karmAdhInA acarija kachuA na lInA acarija, Azcarya, vismaya, prazna, samasyA... A badhuM ja emanA phALe che, jemane karmasiddhAntano khyAla nathI. paNa kema? sUraja kema tApa phelAve che?' Avo prazna kone thAya? acarija kachuA na lInA That's but natural. emAM Azcaryano koI avakAza nathI. emAM praznanuM koI sthAna nathI. amAvoDAInuyojaevuM nyAyazAstranuM pratipAdana che. "svabhAva nI AgaLa koI ja prazna na thaI zake. karmano e svabhAva che, ke e potAne AdhIna - 18 --
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvo pAse nimnathI ya nimna ceSTA paNa karAvI zake che. to pachI emAM zuM Azcarya? ajJAnI Azcarya kare che, jJAnI sthitaprajJa rahe che. ajJAnI praznonI jhaDI varasAve che, jJAnIne uttara sivAya bIjuM kAMI ja dekhAtuM nathI. ajJAnI samasyAomAM ja Dubelo rahe che. jJAnInA zabdakoSamAM samAdhAna sivAya koI zabda ja nathI. karma e eka jAtano kSetraroga che. yogabindumAM kahyuM che - kSetrarogAbhibhUtasya yathA atyantaM viparyayaH / bIjA aneka rogono Azraya hoya, evA rogane kSetraroga kahevAya che. A rogamAM tIvra prakRtiviparyAsa jovA maLe che. rogI tIvra gAMDapaNano bhoga bane che. sahaja rIte anucita pravRtti kare che. hita-ahitano viveka gumAvI bese che. nyAya-anyAyanI bhedarekhAne bhUlI jAya che. kSetraroga, jvara, zvAsa, khAja vagere rogo to emAM hoya, paNa enA karatAM aneka gaNA bhayaMkara evA smRtibhraMza, unmAda, asaMbaddha ceSTA vagere vikAro paNa emAM hoya. adhyAtmasAramAM kahyuM che . hasanti krIDanti kSaNamatha ca khidyanti bahudhA, rudanti krandanti kSaNamatha vivAdaM vidadhate / palAyante modaM dadhati parinRtyanti vivazA, bhave mohonmAdaM kamapi tanubhAjaH parigatAH // saMsAramAM jIvo kevo mohonmAda pAmyA che... hase che, rame che, jAta jAtano kheda pAme che, raDe che, AkraMda kare che, to ghaDImAM vivAda kare che, nAsI jAya che, AnaMda anubhave che... kevI 19
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ vivazatA.... kevo unmAda... kevI karmAdhInatA.... jagata jIva hai karmAdhInA acarija kachuA na lInA prApariyA priyA yatra sara prApahAripan (zopaniSada) prANapriya patnI paNa kSaNavAramAM prANa harI le che. sago dIkaro pitAne gALo bhAMDIne gharamAMthI kADhI muke che. sagI dIkarI tijorI sApha karIne koIne sAthe bhAgI jAya che. sago bhAI hoMziyArI karIne bhAIne phUTapAtha para mukI de che. snehapAtra mitra pITha pAchaLa khaMjara bhoMkI de che. sagI mA dIkarAne kAMTA tarIke jue che, ne e kAMTo kADhI paNa nAkhe che. jagata jIva hai karmAdhInA acarija kachuA na lInA je sahaja che, svAbhAvika che, emAM acarijano avakAza paNa nathI, ane acarijanuM aucitya paNa nathI. ApaNane atyaMta pratikULa vartato jIva paNa je kare che, e ene anurUpa ja kare che, ATalI samyaka samaja jo keLavI zakIe.... je thaI rahyuM che, e ema ja hoya... ATalI vAstavikatAne jo samajI zakIe, to acarija - samasyA - saMkleza - A badhuM ja vilIna thaI jAya, ane samAdhinuM ekachatrI sAmrAjya prasarI jAya. jJAnasAramAM kahyuM che - duHkhaM prApya na dInaH syAt, sukhaM prApya ca vismitH| muniH karmavipAkasya jAnan paravazaM jagat // - 20 -- --
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ muni duHkha pAmIne dIna paNa nathI thato ane sukha pAmIne vismita paNa nathI thato, kAraNa ke e jANe che, ke jagatanA jIvo karmAdhIna che. - karma nacAve tima hI nAcata. kaThapUtaLIno rola' cAhe game teTalo visaMsthala hoya, enuM caritra bhale behada behuduM hoya, paNa emAM na to emano doSa jovAmAM Ave che, ke na to emanA koI paNa vartanathI abhibhUta thavAmAM Ave che. kAraNa ke prekSaka sArI rIte samaje che, ke te mAtra kaThapUtaLI che. bIjuM kazuM ja nahIM. doSa hoya to eka mAtra sUtradhArano, kaThapUtaLIno zo doSa? kaThapUtaLI sAthe zo vivAda? kaThapUtaLI sAthe zo kalaha? kaThapUtaLIe Ama ja karavuM joIe, AvuM to na ja karAya, Ama to na ja cAle, evo zo Agraha? chatAM ya Ama karyuM hota to sAruM hatuM, Avo zo anutApa? "paNa zA mATe?" Avo zo prazna? "hAya hAya A zuM karI dIdhuM?" Avo zo vilApa? A badhuM ene thAya che, jeNe kaThapUtaLIne ja sUtradhAra samajI lIdhI che. kaThapUtaLIne jeNe kaThapUtaLIrUpe jANI lIdhI che, ene na to doSadarzana che, na vivAda, na kalaha, na Agraha, na anutApa, na prazna ne na vilApa. enI sahaja dazAne kaThapUtaLInI koI ceSTA AMca ApI zakatI nathI. enI samAdhi sarva paristhitimAM akabaMdha rahe che, kAraNa ke enI dRSTi kaThapUtaLI para nahIM, sUtradhAra para hoya che. enI pAse samyaka samaje che ke ghaTI gayelI ghaTanA para kaThapUtaLInuM koI ja Adhipatya nathI. kaThapUtaLI eTale jagatanA jIvo ane sUtradhAra eTale karma - 21 -- --
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagata jIva hai karmAdhInA acarica kachuA na lInA suratamAM lArI para sevakhamaNI khAtA khAtA be yuvAno vAta karatA hatA - "yAra! soniyAe Ama karavuM joIe haM." bhalA mANasa! tuM tArI sevakhamaNI khAI le ne. tAro abhiprAya koI mAMgatuM nathI. tArA abhiprAyano koI amala thavAno nathI. enI koI noMdha paNa levAnuM nathI. jenA upara ApaNo koI adhikAra nathI, enA mATe abhiprAya Apavo, dhAraNA bAMdhavI, amuka Agraha rAkhavo, e hAsyAspada nathI? manamAM eka vAta jaDabesalAka rIte besADI devI joIe ke jema soniyA upara mAro koI adhikAra nathI, jema bhAratanA vaDApradhAna ke amerikAnA pramukha para mAro koI adhikAra nathI, e ja rIte duniyAnI koI paNa vyakti, vastu ke ghaTanA para mAro adhikAra nathI. emanA mATenI mArI dhAraNA sAcI ja paDavI joIe, huM dhAruM chuM ema ja thavuM joIe, evo mAro Agraha to khoTo che ja, paNa emanA mATe huM kaMIka dhAruM chuM, e paNa khoTuM mAthAno duHkhAvo upaDyo che. eka bAju ApaNe bAma, hAI-pAvara goLIo, masAja vagere upacAro karI rahyA chIe, ne bIjI bAju e duHkhAvo vadhu ne vadhu asahya banI rahyo che. kalAko vItatA jAya che, mAthuM duHkhatuM maTADavAnA ApaNA badhA ja dhamapachADA niSphaLa jaI rahyA che. ane mAthuM have rItasara saNakA mArI rahyuM che. -- 22 -
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ tattvasaMvedana mATe A sarasa saMyoga che. jo mArA mAthA upara paNa mAro adhikAra nathI, mArI dhAraNA ke Agraha sAthe ene koI levA-devA nathI, to pachI bIjA konA para mAro adhikAra hoya? huM khuda paNa karmAdhIna.... jagatanA jIvo paNa karmAdhIna.. have AmAM zI dhAraNA? zo Agraha? ne zuM Azcarya? jagata jIva hai karmAdhInA acarija kachuA na lInA avadhUtanuM aMtara samatArasathI AplAvita banI rahyuM che. huM bhikSAcaryA mATe gayo. tyAM mAre evI dhAraNA rAkhI zakAya kharI? ke mArA jatAMnI sAthe e gharanA sabhyo mAruM svAgata karavA mATe doDI ja Ave, mArA "dharmalAbha' nA uccAra sAthe ja sAme thI "padhAro padhAro" nA paDaghA guMjI uThe. e loko mane pUrNa AdarathI aMdara laI jAya. bhakti bhAvathI khUba khUba Agraha karIne mane bhikSA Ape... ne jo AvI koI paNa dhAraNA meM bAMdhI che, to thaI rahyuM. A dhAraNA keTalA ghare sAkAra thaze? kadAca 99 ghare A dhAraNA sAkAra thaI, ne eka ghare na thaI, to mArI dazA kevI? 99 vAra dhAryuM thavAno mane AnaMda haze ke ekavAranuM thoDuM moLuM sanmAna ke leza apamAna mane duHkhI duHkhI karI deze? mana e jIbha jevuM che. 31 dAMtanI hAjarInI ene kazI ja paDI nathI, paNa 32 mA dAMtanI khAlI jagyAnI e kSaNe kSaNe noMdha lIdhA kare che ane ajaMpo anabhavyA kare che. e ajaMpAnA mULamAM evo Agraha che, ke A jagyA bharelI ja hovI joIe.. ~ 23 -
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 mA ghare paNa pUrNa sanmAna ja maLavuM joIe... ne khela khalAsa.. mana duHkhI duHkhI. koIe kharuM ja kahyuM che - have AMkhamAM AMsuonI adAlata bharAze, meM svapno jovAnA gunA karyA che. saMtanI AMkhamAM azru nathI, kAraNa ke temaNe koI svapna joyuM nathI. paMcasUtramAM sAdhunuM eka adbhata vizeSaNa kahyuM che - nisattAhikuNe - AgraharUpI duHkhathI jeo mukta banI gayA che. Agraha e ja duHkha. devone ya IrSyA Ave evA sAdhunA sukhanuM rahasya A ja che, ke emane koI Agraha nathI. prabhu vIra jaMgalamAM kAyotsarga karI rahyA che. e samaye jaMgalI uMdaro AvI caDyA. prabhunA paga kAtaravA mAMDyA. lohInI dhArA chUTI. uMdaro tINa dAMto dvArA mAMsane pholI pholI khAI rahyA che. paNa prabhunA caherAnI eka rekhA paNa pharakatI nathI. emanA manamAM vikSobhano eka aMza paNa nathI. kAraNa? AcArAMgasUtramAM enuM kAraNa batAvyuM che - sakhaphane - uMdaroe AvuM ja karavuM joIe, ne AvuM na karavuM joIe, evo bhagavAnano koI abhiprAya nathI. Dagale ne pagale mane anukULatA ja maLe ne koI pratikULatA na ja maLe, evI bhagavAnanI koI dhAraNA nathI. nakhane samAdhinuM samagra saundarya A cAra akSaromAM samAI gayuM "oha! AvA uMdaro AvI jaze, evI to kalpanA ja na hatI. mane na aDe to sAruM. mane baTakuM na bharI jAya to sAruM, - 2 --
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ mane vedanA na thAya to sAruM, jaldI jatA rahe to sAruM." A "sAruM sAruM ja AtmAnI khAnAkharAbI karatuM rahe che. kharuM kaSTa bAhya ghaTanA nathI hotI. paNa e ghaTanA viSenI AMtarika dhAraNA hoya che. dhAraNAnuM AkAza ane ghaTanAnI dharatI, A baMne vacce jeTaluM aMtara hoya che, e ja kaSTanuM kavana banI jAya che. dhAraNAnI UMcAIthI ghaTanAnI dharatI para pachaDAvAno je trAsa che, e dhAraNA karavAnI tarata maLatI sajA che. ghaTanAno tyAga azakya che, bahetara che dhAraNAne ja tajI daIe. ghaTanAno tyAga eTalA mATe azakya che, ke e ApaNane AdhIna nathI. samagra ghaTanA karmAdhIna che, kAraNa ke e ghaTanA sAthe joDAyelI pratyeka vyakti karmAdhIna che. e ghaTanAnI pUrve koI dhAraNA karavAmAM ya buddhimattA nathI ane e ghaTanA bAda Azcarya karavAmAM ya zANapaNa nathI. kAraNa e ja - jagata jIva hai karmAdhInA acarija kachuA na lInA zAMtarasanA jharaNA khaLa khaLa vahI rahyA che. prazAMtavAhitAno utsava AkAra laI rahyo che. e samaye mana kAMkarIcALo kare che.... "paNa" e be badAmano mANasa.... e mane AvA zabdo kahe?.. mArI sAthe Avo vyavahAra kare? mane mAra mAre? e mane oLakhato nathI, mAruM to kevuM ucca kuLa che! kevA vaibhavomAM huM ALoTato hato! kevuM mAruM cAturya! kevuM addhata kauzalya! kevo yaza! ane e... jANe mAruM koI vajUda ja nahIM ? samaje che zuM enA manamAM? ene khabara nathI ke huM to -- 26 -
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTakeTalAno AdaraNIya chuM. mArA to keTakeTalA bhakto che." cidAkAzamAM mukta uDDayana karatAM avadhUta cittAkAzanI uthala-pAthalone sAkSIbhAve joI rahyA che. pazyanneva paradravya - nATakaM pratipATakam / mAvapuropi, nAgU viti (jJAnasAra) bhavanagaranI poLe poLe paradravyanuM nATaka cAlI rahyuM che. deha-mana-vacana. badhuM ja paravya. ghaTanA - bhakta-zatru.. badhuM ja paradravya... amUDha AtmAne enuM nATaka khinna karI zakatuM nathI. kAraNa ke e mAtra sAkSI che. avadhUtanI samAdhi mananI uthalapAthalathI uthalo mAre, to e avadhUta zAnA? huM ne mAruMnI uthala-pAthala karatAM manane sIdhuM dora karI de, enuM nAma avadhUta. ne avadhUta e ja kahI rahyA che - tuM nahi kerA koI nahi terA kyAM kare merA merA? terA hai so terI pAse avara saba hI ane sArA tuM koIno nathI ne koI tAruM nathI. mAruM mAruM zuM kare che? je tAruM che, e tArI pAse ja che. bIjuM badhuM ja pArakuM che. ~ 26 --
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ huM koIno AdaraNIya guru... koIno pitA..... koIno putra... koIno mitra.... koIno saMbaMdhI... koIno sago... A badhI ja bhramaNA che. satya e ja che ke huM koIno nathI. tuM nahi kerA huM koIno houM, eno artha e che ke mArA saMpUrNa yogakSemanI javAbadArI e "koI nI che. mAro Aloka ne paraloka bagaDe nahIM, enA mATe e sajAga paNa che, ne sakSama paNa che. AMkho mIMcIne vicAra karuM.. ne AMkho kholIne cheka kSitija sudhI daSTipAta karuM, to paNa evuM koI ja jaNAtuM nathI, ke dekhAtuM paNa nathI. eno artha e ja ke huM koIno nathI." mana samajI rahyuM che ne avadhUta samajAvI rahyA che... tuM nahiM kerA koI nahiM terA jema tuM koIno nathI, ema koI paNa tAruM nathI. kAraNa ke jene tuM tArA mAne che, emanA para tAruM vAstavika Adhipatya ja nathI. yA to temanuM kharuM hita zuM che e tuM jANato ja nathI, yA to jANavA chatAM hRdayathI Icchato nathI, ane kadAca Icche paNa che, to temanuM hita karavA mATe tuM samartha nathI. A asamarthatA e ja tArA mAnelA Adhipatyane zabdazaH radabAtala karI de che. parama pAvana zrI AcArAMgasUtramAM A asamarthatAne 'ghaNA pada dvArA sUcavI che NAlaM te tava tANAe vA saraNAe vA -- 27 - -
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ tumaM pi tesiM NAlaM tANAe vA saraNAe vA // teo tAruM trANa ke zaraNa banI zake tema nathI. tuM paNa emanuM trANa ke zaraNa banI zake tema nathI. devazarmA brAhmaNa jIvanabhara patnInA premapAzamAM lapaTAto rahyo. mRtyu samaye paNa "mArI vahAlI patnI' AvA mamatvabhAvathI e mukta na thaI zakyo. je patnIne eNe potAnI mAnI, potAne je patnIno mAnyo, e patnIe ene zuM ApyuM? zuM eno paraloka saddhara karI dIdho? zuM enI durgatinI paraMparAne aTakAvI dIdhI? zuM enI mokSayAtrAmAM eka sopAna banavA jeTalo paNa bhAga bhajavyo ? re... khuda patnI ja enI durgatinI kAraNa banI gaI. marIne sIdho e ja patnInA gumaDAnI rasImAM kIDo thayo. adhyAtmakalpadrumanA zabdo vedhaka che - trAtuM na zakyA bhavaduHkhato ye, tvayA na ye tvAmapi paatumiishaaH| mamatvameteSu dadhan mudhA''tman !, je pa di guraSi mUDha ? || bhavabhramaNanA duHkhathI tuM jemane bacAvI zake tema nathI, ane jeo tane bacAvI zake tema nathI, temanA para mamatva rAkhIne tuM Dagale ne pagale duHkhI kema thAya che? samagra bhavabhramaNathI bacAvavAnI vAta to dUra rahI, eka paralokanA duHkhathI paNa bacAvavAnI zakti konI pAse che? are, --- 28 - -
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ evo kayo svajana che, je AlokamAM ya sukhI karavAnI khAtarI ApI zake? re, kama se kama potAnA taraphathI duHkha to na ja Ape, evo ya koI svajana kharo? kharI rIte koI 'svajana' ApaNA svajana nathI hotA, paNa potAnA svArthanA svajana hoya che. mATe ja svArtha tUTatAnI sAthe e svajana parajana thaI jAya che. AmAM tuM kono? ne tAruM koNa? tuM nahIM kerA koI nahIM terA dhAro ke dunyavI dRSTie sAco prema kahevAya, evo prema koI svajanane ApaNA para che. e svArtha choDIne ApaNA khAtara hoze hoze ghasAya che. ApaNA khAtara badhuM karI chUTavA tatpara che, to e kharA svajana nahIM? to e 'ApaNA' nahIM? vicAra karatAM e niSkarSa Ave che, ke e svajana ApaNane jeTaluM duHkha ApI zake che, eTaluM duHkha to na koI svArthI saMbaMdhI ApI zake che, na to koI duzmana. e vyaktine dhaMdhAmAM nukazAnI jaze, ane ApaNI uMgha harAma thaI jaze. e vyakti bImAra paDaze, ane ApaNane bhojanano koLiyo gaLe nahIM utare. e vyaktino akasmAta thaze, ne ApaNe codhAra azrue raDacA karazuM. e vyaktinuM mRtyu thaze, ne ApaNe jIvate jIva marI jazuM. to e vyakti koNa? sukha Ape e svajana ane duHkha Ape e duzmana, AvI vyAkhyAnA AdhAre 29
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ e svajana ke duzmana? avadhUtanuM anuzAsana vadhu ne vadhu spaSTa thaI rahyuM che - tuM nahIM kerA koI nahIM terA kyAM kare merA merA? mArI mAtA. mArA pitA.. mArI patnI...... mAro putra... A "merA merA' jenA khAtara che, e ja vAstavamAM ApaNA duHkhanA kAraNa che. parama pAvana zrIsUtrakRtAMga sUtramAM kahyuM che - mamAtI luppatI bAle annamannehiM mucchie / paraspara snehapAzathI baMdhAyelo ajJAnI mamatvathI ja vinAza pAmI jAya che. apriya vyakti jema parasparanA dveSabhAvathI duHkha Ape che, tema priya vyakti parasparanA rAgabhAvathI duHkha Ape che. sukha na to apriya ApI zake ke na to priya ApI zake, kAraNa ke apriyatva ane priyatvanA mULamAM rahelA dveSa ane rAga ja vAstavamAM duHkharUpa che. pAMDavo pratyenA dveSane kAraNe kauravo duHkhI thayA, e pariNAmanI apekSAe che. sukumAlikA rANInA tIvra rAgathI rAjA duHkhI thayo, e paNa pariNAmanI apekSAe che. svarUpanI apekSAe vicAra karIe, to rAga ane dveSa pote ja duHkhasvarUpa che. svajane-priya vyaktie ApaNane duHkhI karyA, A vAta skUlanayanI apekSAe che. sUkSmanayanI apekSAe to ApaNe enA mATe kalpeluM svajanatva ke priyatva e ja ApaNane duHkha Ape che, ne e svajanatva ke priyatva e ja rAganuM bIjuM nAma che. ~ 30 -
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTaluM astuta che A Agamavacana - manAtI sutI vAne - mamatva AvyuM ke maryo. jJAnInA zabdakoSamAM mamatva ane mRtyu baMne paryAya zabdo che. zabda be, artha eka. jo motane ghATa utAranAra vyakti AtmIya hoI zake, to premapAtra vyakti AtmIya hoI zake. jo e nahIM, to A paNa nahIM haragIjha nahIM. tuM nahIM ke koI nahIM terA kyAM kare merA merA? merA merA e ja karI zake, je ajJAnI che. ghora ajJAnI. mATe ja paramapAvana zrI AcArAMgasUtramAM kahyuM che - se hu diTThapahe muNI jassa patthi mamAiyaM kharo jJAnI e che, ne kharo muni paNa e che, ke jene mamatva nathI. sarva prakAranA mamatvathI je mukta che. saMpUrNa mukta. nirmama e jJAnI. samama e ajJAnI. jJAnI namana...namama - nI bhAvanAthI amara banI jAya che. ajJAnI ma... mama - nI vAsanAthI pharI pharI marato rahe che. upaniSadomAM kharuM kahyuM che - dve pade bandhamokSAya, nirmameti mameti c| mameti badhyate jantuH, nirmameti vimucyate // baMdhananuM rahasya che mama ane muktinuM rahasya che nirmama. -- ~ 31 -~
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ mama' mAM muMjhAyelo AtmA baMdhAya che ane nirmama AtmA mukta bane che. baMdhanamAM aTavAtA manane avadhUta bahu siphatathI mukta karI rahyA che - tuM nahIM kerA koI nahIM terA kyAM kare merA merA? ravivAranI savAre eka parivAra pharavA mATe jaI rahyo che. vahelI savAre uTheluM bALaka gADImAM pharI ghasaghasATa sUI gayuM che. tyAM patnIne koI tukko sUyo. DrAIviMga karatA patine kahyuM, dhAro ke Aje leka-boTiMga karatAM karatAM boTa uMdhI vaLI jAya, ApaNe traNe DubavA lAgIe, to tame kone bacAvo? tamane, maithilane ke mane?" patie tarata ja javAba Apyo, "mane." tuM nahIM kerA - tuM koIno nathI. kAraNa? koI nahI terA - toI tAruM nathI. saMbaMdha haMmezA krijha hoya che. ochAmAM ochI(minimama) be vyakti maLI hoya, to saMbaMdhanuM astitva saMbhavI zake. sAmenI vyakti hAtha lAMbo ja nahIM kare to hAtha konI sAthe milAvAze? saMyoga-milana-saMbaMdha e ekalAmAM kadI zakya ja nathI, ne sRSTinuM parama satya e che ke AtmA ekalo che. parama punita zrIsthAnAMgasUtramAM A ja vAta karI che - ege AyA jyAre sthiti A ja che, tyAre merA merA karavAmAM mUrkhatA sivAya bIjuM kAMI ja nathI. kayAM kare merA merA? ~ 32.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ avadhUtanA praznamAM vyaMga paNa che ane vyathA paNa che. vyaMganI bhUmikA che mUrkhatA ane vyathAnI bhUmikA che e mUrkhatAnuM pariNAma. tAjamahAla pAse traNa pAgala bhegA thayA. eka kahe, A tAjamahAlane huM kharIdI laIza. bIjo kahe, tuM zuM kharIdato'to? huM kharIdI laIza. jhagaDo barAbara jAmyo, tyAre trIjo pAgala ThAvakA moDhe bolyo, haveMcIza ja nahIM, to tame kharIdazo zI rIte? kyAM kare merA merA? eka pAgala potAne tAjamahAlano mAlika mAne, bIjo potAne dilhIno bAdazAha mAne, trIjo bhAratano mahArAjA mAne ne cotho duniyAno samrATa mAne. emanI A mAlikInI mAnyatA ApaNI dRSTimAM jeTalI hAsyAspada che, eTalI ja hAsyAspada ApaNI merA merA - nI mAnyatA jJAnIonI dRSTimAM che. e pAgala ema mAnato hato ke tAjamahAla "mAro' che. paNa vAstavamAM tAjamahAla eno na hato. tAjamahAlanI eka kAMkarI paNa enI na hatI. e ja rIte ApaNe mAnIe ke ghara, parivAra, zarIra vagere "mAruM" che. paNa vAstavamAM emAMthI kazuM paNa ApaNuM nathI. "mAruM mAruM" nI ApaNI saMvedanA e narI mUrkhatA che. eka pAgalano lavAro ane ApaNA merA merA - mAM tAtvika dRSTie koI ja bheda nathI. mATe ja jJAnI aphasosa sAthe kahe che - kyAM kare merA meca? bAhya vastu ke vyakti pratye merA merA - nI sauthI vadhu karuNatA e che, ke e bhItaranI je kharekhara potAnI vastu che, ~ 33
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ enA pratye merA - nI saMvedanAnuM utthAna ja thavA detI nathI. samagra bhavanA pherA bAhya "merA" ne baMdhAyelA che. samagra mokSamArgano sAra AMtara "merA' ne baMdhAyelo che. bAhya "merA' mAM muMjhAtA manane avadhUta siphatapUrvaka AMtara "merA mAM vALe che." terA to tenI pAse jApAnanuM eka nAnakaDuM gAma. ekAeka enI pAse jvALAmukhI phATI nIkaLyo. tyAre ne tyAre gAma choDI devuM paDe evI paristhitinuM nirmANa thayuM. bistarA ne poTalA laI laIne lokonA ToLe ToLA jaI rahyA che. temanI cAlamAM utAvaLa che, caherA para ajaMpo che, aMtaramAM aphasosa che. mAthe poTaluM, bagalamAM thelo, kAMkhamAM bALaka, hAthamAM thelI... basa.... badhA doDyA jAya che. A badhAmAM eka vyakti taddana judI tarI Ave che. e saMbhrAnta nathI, paNa svastha che. e doDatI nathI paNa cAlI rahI che, e paNa taddana svAbhAvika paNe. enI cAlamAM gaMbhIratA ane tattvajJatAnA lakSaNo dekhAI rahyA che. sauthI vadhu mahatvanI bAbata to e che, ke enI pAse bistarA-poTalA-thelA kazuM ja nathI. sama khAvA pUratI ekAda nAnakaDI thelI paNa nahIM. koIe ene pUchyuM, "tamAro sAmAna?" smita karIne eNe javAba Apyo, "mAruM je che, e bhItaramAM che." terA so terI pAse svajano tArA nathI, saMpatti tArI nathI, sanmAna tAruM nathI, zarIra paNa tAruM nathI. tArA hoya, to mAtra ne mAtra sadguNo, je tArI pAse ja che. AkhI duniyAno vaibhava paNa --- 34 -
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenI tAle na Ave, e guNavaibhava tArI bhItaramAM che. AjubAjunI badhI ja doTa... badhI ja haiyAhoLI. badhI ja tRSNA eTalA mATe che, ke e bhItaranA vaibhavane te haju sudhI joyo nathI. ko'ke kharuM kahyuM che - eka ughaDelA gharane na joyuM eTale, dIdhAM che TakorAM ghaNA baMdha dvArane. abajopatino nabIro phUTapAtha para bhIkha mAMge evI mananI sthiti che. koI cakravartI khIcaDI gharanI katAramAM cappaNiyuM laIne Ubho hoya, evI A vicitratA che. lakhalUTa saMpatti svAdhIna che. samRddhinI choLo vAMbha vAMbha uchaLI rahI che. ne e badhuM jANe che ja nahIM, ema tuccha bhIkha khAtara jIva valakhAM mArI rahyo che. pelA kavinA zabdo yAda Ave.... A savAlano javAba maLe to jaNAvaje, prayAgamAM nivAsa ne saharAnI pyAsa ho. je hAthavaguM che, je amUlya che, je addhata che, je Atyantika che, enI gharAra upekSA, ane je tuccha che, nakAmuM che, dUra che, nathI barAbara che, enI asahya apekSA... kAza! zuM che evuM jhAMjhavAmAM ke mArI phiTe che sahu? nadI upara to koIno prANa lalacAI nathI zakato. nadImAMthI bahAra nIkaLIne jhAMjhavAnI pAchaLa paDavAmAM jema mUrkhatA che, tema "sva" ne choDIne "para" nI paLojaNa karavAmAM paNa mUrkhatA sivAya bIjuM kazuM ja nathI. sva eTale gaMgAjaLa. para ~ 35 - ~
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ eTale mRgajaLa. svamAM tRmi che. paramAM tRSA che. svamAM sAra che, paramAM chaLa che. peluM kAvya A saMdarbhamAM keTaluM tAdaza che!... sonavaNI mRganuM e chaLa haze, pyAsa pAchI vaLa naryuM mRgajaLa haze. mRgajaLa zuM hoya che? jo e svataH bhrAnti rUpa ja hoya, to gharamAM, rastAmAM, jaMgalamAM badhe ja eno pratibhAsa thavo joIe. paNa eno pratibhAsa to mAtra raNamAM ja thAya che. arthAt e mAtra bhrAntirUpa ke zUnyarUpa nathI hotuM, paNa arthAntararUpa hoya che. jyAM eka vastu che, tyAM tenAthI judI vastu dekhAya, ene arthAntarano bhAsa kahevAya. tarkazAstromAM ene anyathAkhyAti kahe che. pANI e paNa mRgajaLa nathI ane raNanI retI e paNa mRgajaLa nathI. vAstavamAM raNanI retImAM je pANI dekhAya che e mRgajaLa hoya che. TUMkamAM kahIe, to je je nathI, emAM e jovuM, e mRgajaLa. A paribhASAne anusAre zarIra paNa mRgajaLa che, saMpatti paNa mRgajaLa che ane svajana paNa mRgajaLa che. kAraNa ke tuM ene tArA mAne che, ne kharekhara e tArA che ja nahIM. tArA to e ja che, je tArI pAse che. bIjuM badhuM pArakuM che. badhuM ja. terA hai so terI pAse avara saba hI anerA sanakumAra cakravartI rUpanI anityatAno sAkSAtkAra thayo ane cha khaMDanA sAmrAjyane choDIne saMyamanA paMthe cAlI nIkaLyA. vairAgyanI jyoti jyAre dedIpyamAna bane che, tyAre rAganA badhAM ja aMdhakAro ulecAI jAya che. paNa vairAgya to e rAjarSine thayo ~ 36 -
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ hato. emano samagra pUrva - parivAra to hajI ya rAganI raMge raMgAyelo hato. cAritrano svIkAra karIne rAjarSie sahune dharmalAbha ApyA ne vihAra karyo, paNa Azcarya! koI pAchA javA taiyAra nathI. eTaluM ja nahIM paNa e rAjarSinA pagale pagale sahu pAchaLa pAchaLa jAya che.. 64,000 rANIo, 14 ratno, 32,000 rAjAo, 3 karoDa sainiko, 84 lAkha hAthIo, 84 lAkha ghoDAo... badhAM pAchaLane pAchaLa... sau codhAra azrue raDI rahyA che. pAchA pharo... pAchA pharo.... A ja sahuno aMtarnAda che. eka divasa. be divasa... traNa divasa.... aThavADiyuM... be aThavADiyAM... traNa aThavADiyAM... mahino... doDha mahino... be mahinA.. traNa mahinA cAra. pAMca..... cha-cha mahinA sudhI Akho parivAra pAchaLane pAchaLa phare che.. raDe che." kakaLe che.... kAkaludIo kare che... karuNa vilApa karache. pAchA pharo ne pAchA pharo - nI raTaNA kare che. ne A rAjarSi pAchA to nathI ja pharatAM, pAchuM vaLIne jotAM paNa nathI. rAjarSinuM gaNita bahu spaSTa che... terA che to tenI pAse avara saba hI anerA mArA khAtara karuNa vilApa karato parivAra paNa mAro nathI, anero che - anyano che - pArako che. emane mAro mAnIne jo pAcho vaLIza. to ya aMta sudhI A parivAra mArA pratye Avo ja snehI rahe, enI koI ja khAtarI nathI. ane jo kadAca mArA mRtyu sudhI e mAro snehI ja rahe, to paNa enAthI mArA atmAne - ~ 37 -
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ zo lAbha thavAno che? cha khaMDanA sAmrAjyanA pApe mAro AtmA asahAyapaNe sAtamI naraka tarapha prayANa karato haze, tyAre AmAMthI kayo svajana mane bacAvavAno che? sAtamI narakamAM mahAkAya kaMthavAo mArI kAyAne aMdarathI pholI khAtA haze, bhayAnaka vedanAthI huM cIsAcIsa karato hoIza. bacAvo. koI bacAvo - nI rADo pADato hoIza, AkAza phATI jAya evA vilApo karatAM karatAM jyAre zabdazaH mAruM gaLuM ja phATI gayuM haze, tyAre AmAMthI kaI rANI mAro uddhAra karavAnI che? tetrIza sAgaropamanI sudIrgha A duHkhayAtrAthI ane anaMtAnaMta bhavabhramaNathI mane bacAve, evuM A badhAmAMthI koI che kharuM? jo nA, to eno artha e ja che ke AmAM koI ja mAruM nathI. A badhA ja pArakA che. avara saba hI anerA tame to mArA priyatama cho... tame to prANanAtha cho. tame to mArA sarvasva cho. tamArA vinA to huM eka kSaNa paNa jIvI zakuM tema nathI.... A badhI ja vAto tAtvika dRSTie lavArA che. arthazUnya pralApo che.. virahanI vedanA e ajJAnano vikAra che ane rudana e eka jAtanI viDaMbaNA che. kAraNa ke A badhAnA mULamAM mamatva-mArApaNuM che, jyAre vAstavamAM nathI sanakumAra emanA ke nathI e sanaskumAranA. avara saba hI anerA je "avara' che, e aneruM ja hoI zake. je para che e kadI svakIya na hoI zake, para e parakIya ja hoya... sva e svakIya ja hoya. e avara che = e aneruM che. ~ 38 -~
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ avara saba hI aneca mithilAnA rAjapATane choDIne nami rAjA jyAre saMyamano svIkAra karavA mATe sajja bane che, tyAre Indra mahArAjA brAhmaNanuM rUpa laIne temanI parIkSA karavA Ave che. divya zaktithI temane AkhI mithilA nagarI bhaDake baLI rahI che, evuM dRzya dekhADe che. aMtaHpura AkhuM ya jvALAomAM lapaTAI gayuM che, ane eka eka rANI AkraMda karI rahI che. prajAjano hAhAkAra karI rahyA che. brAhmaNa rAjAne kahe che, "juo tamArI nagarInI avadazA... doDo... ene bacAvo... badhuM ja bhaDake baLI rahyuM che." nima rAjAe pUrNa svasthatA sAthe javAba Apyo che, 'mithilA baLatI hoya, emAM mAruM kazuM ja baLatuM nathI.'' Aje paNa parama pAvana zrI uttarAdhyayanasUtramAM nami rAjarSinuM e vacana amara banI gayuM che - mihilAe DajjhamANIe Na me ujjhai kiMcaNa ekatvanI utkRSTa pariNati vinA ane pUrNa nirmamatAnA saMvedana vinA A vAkyano vicAra Avavo paNa zakya nathI. je rANIo sAthe varSonA varSo sudhI bhogavilAso karyA, je rAjamahelamAM potAnuM atyAra sudhInuM samagra jIvana pasAra karyuM, je prajAne potAnA saMtAnanI jema pALI poSI, je nagarI paranI mamatA kSaNe kSaNa rahyA karI... e rANIo, e mahela, e prajA, e nagarI - badhuM ja bhaDake baLatuM hoya, ane aMtaramAM mamatvanA vAvAjhoDA na jAge, mana taddana kSubdha na thaI jAya, rAganA visphoTo virAganA phUrace phUracA na uDAvI de, e zI rIte zakya bane? A 39
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ duzakya paNa suzakya banyuM, tenuM kAraNa A ja saMvedana hatuM - avara saba hI anerA mithilA jo mArI hoya, to e haMmeza mATe mArI rahevI joIe. zuM e bhUtakALamAM mArI hatI? re.. hajAro mithilAnareza AvyA ne gayA. eka eka rAjA AkhI jiMdagI e ja bhramaNAmAM rAcatA rahyA ke mithilA mArI che. ne mithilA jANe mUMchamAM hasatI rahI. eNe to AvI hajAro bhramaNAone joI lIdhI hatI. mithilA tyAMnI tyAM rahI, ane enA kahevAtA svAmio potapotAne raste paDI gayA. jema bhADAnuM ghara e potAnuM nathI hotuM. dharmazALAnI oraDI jema potAnI nathI hotI. barAbara e ja rIte vahelA ke moDA paNa je vastune choDI devAnI che, e vastu potAnI nathI hotI. bhADAnuM ghara choDI dIdhA pachI jema potAnuM nathI hotuM, e ja rIte jyAM sudhI ene choDyuM nathI, tyAM sudhI paNa e potAnuM nathI ja hotuM. je bhADAnuM che, e potAnuM zI rIte hoI zake? dharmazALA sama che A to, kaMka peDhIo junI kaiMka ahIM musAphara AvyA, kadI thaI nA sunI eka ITa paNa nathI laI gayuM, koI ahIM saMgAthe bhADAnuM che muka badhI mAyA, A gharanI sAthe A sattAnA nazAmAM bhAna bhUlelA muMja rAjAne koI hitecchue A ja Takora karI hatI, "rAja! A pRthvI koI rAjAnI sAthe paralokamAM gaI nathI, to zuM tamArI sAthe jaze?" -- 40 - -
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ naikenApi samaM gatA vasumatI munna! tyathA yAti? rAjya gayuM, sattA gaI, aizvarya gayuM, e ja muMja e ja bhavamAM zatru rAjAnI jelamAM pUrAyo, bhIkha mAMgavA sudhI lAcAra karAyo ane hAthInA paga taLe kacaDAIne kamote maryo. enuM kazuM ya ene bacAvI na zakyuM, kAraNa ke enuM kazuM ya hatuM ja nahIM. avara saba hI anerA "anerA nI A anerI urmiothI avadhUta potAnA manane AplAvita karI rahyA che. mArA bhakto... mArI kIrti... mAruM sanmAna... mAruM gaurava... mArI AmanyA. A badhuM ja "aneruM" " thaIne aLaguM thaI rahyuM che. purANA-cira purANA paDaLo dhovAI rahyA che, mana vizuddha ane vizuddhatara banI rahyuM che, ekatvanA zAzvata aizvaryanI dizAmAM mananI gati thaI rahI che. paNa.... paNa tyAre ja pelA prahAronI vedanA vikSepa banIne vacce UbhI rahI jAya che. bIjuM badhuM ja avagaNI zakAya, bhUlI zakAya, jatuM karI zakAya, paNa A vedanA... A pIDA!... e to zarIramAM sAkSAt anubhavAI rahI che. enuM zuM? ene kema bhUlavI? mana pAse AnuM koI ja samAdhAna nathI, mATe ja "AtmasvabhAva' tarapha javAne badale e aTakI gayuM che. e khoravAI gayuM che. e dimUDha banI gayuM che... paNa avadhUta kharekhara avadhUta che. e svayaM samAdhAnano sAgara che. mananI samasyA pragaTa thaI, avadhUtanA hoTha pharakyA ane pharIthI samAdhAnanA srotoe e latAmaMDapane pUrNasupUrNa karI dIdho... - 21 ----
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ vadhu vinAzI tuM avinAzI, aba hai Ina kA vilAsI II vadhu saMga jaba dUra nikAzI, taba tuma ziva kA vAsI 3 II // zarIra vinAzI che, tuM avinAzI che. tuM eTale ja saMsAramAM vinAza pAmato rahe che, ke hamaNA tuM vinAzImAM vilAsa kare che. paNa jyAre tuM zarIranA saMgane dUra kADhI mukIza tyAre tuM zivapadano nivAsI thaI jaIza, kharekhara. eka hatI koyala. koI kAgaDAnA mALAmAM eNe potAnuM IMDu mukI dIdhuM. kAgaDAnA IMDAnI sAthe sAthe enuM ya sevana thavA lAgyuM. samaya pAkyo. baccA bahAra nIkaLyA. koyalanA baccAne dhIme dhIme khyAla AvavA lAgyo, ke A bIjA baccA, emanA mAtApitA e alaga che, ane huM alaga chuM. dhIme dhIme enI samaja dRDha thatI gaI ne je divase e uDatA zIkhyuM, e ja divase e tyAMthI ravAnA thaI gayuM. vicAravAnI vAta e che ke koyala ane kAgaDo e baMne alaga kema ? kahevuM paDaze ke baMnenA AkAra judA che, avAja judA che, svabhAva judA che, mATe e baMne judA che. AnA parathI eka vAta phalita thAya che, ke jemano svabhAva judo hoya, e judA kahevAya. jemano svabhAva eka nathI, temane eka na kahevAya. 42
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA ane zarIra e baMne judA che, kAraNa ke baMnenA svabhAva judA che. vadhu vinAzI tuM avinAzI zarIra nazvara che. tuM zAzvata che. baMnenA svabhAva jyAre taddana viruddha che, tyAre te baMne eka zI rIte hoI zake? ane jyAre AtmA ane zarIra e baMne eka nathI, tyAre zarIranI vedanA sAthe AtmAne zuM saMbaMdha hoI zake? parama pAvana zrI AcArAMga sUtramAM A ja vAta karI che - vosire savvaso kArya na me dehe parIsahA mArA zarIramAM vedanA che - A bhramaNAne ja bhAMgI de. zarIra mAruM che - A gerasamajane ja choDI de. nizcayanayathI zarIrane vosirAvavAmAM A gerasamajane ja vosirAvavAnI hoya che. choDavAnuM e hoya, ke je potAnuM che, zarIra potAnuM che ja nahIM, to pachI emAM choDavAnuM zuM? koyalanI gerasamaja dUra thaI gaI, ne kAgaDAno mALo sahaja rIte chUTI gayo. je juduM ja che, enAthI zI rIte joDAI rahevAya? AtmAnI gerasamaja dUra thaI jAya, to zarIranI mAyA sahaja rIte dUra thaI jAya. je "huM nathI, ene "huM samajavAmAM to keTakeTalI honArato sarjAya! koI vyakti paDozIne huM samajI le, to enA jIvananI zuM dazA thAya? tAttvika dRSTie vicAra karIe, to AkhI duniyAmAM ~ 43 ---
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMdhaLe baheruM kUTAya che. duniyAnA lagabhaga badhA ja vyavahAro pAgalonI rItabhAta jevA che. kAraNa ke e badhAM ja vyavahAronA kendrasthAnamAM rahelo "e ja khoTo che. mATe ja AtmajJAnIne AkhI duniyA pAgala jevI lAge che. samAdhitaMtramAM A ja vAta zabdazaH kahI che - pUrvaM dRSTAtmatattvasya vibhAtyunmattavaj jagat / eka parivAra hato, enI vizeSatA e hatI ke enA badhAM ja sabhyo taddana baherA hatAM. e parivAranI eka vRddha mahilA maMdirathI ghara tarapha AvatI hatI. rastAmAM enI sakhI maLI. eNe pUchyuM, "kema? maMdire jaI AvyA?" e mahilAe javAba Apyo, "ziyALo che, to ThaMDI paDe ja ne?" sakhI jarA akaLAIne bolI, "are, huM to ThaMDInI nahIM, maMdiranI vAta karuM chuM." mahilA lagabhaga gussAmAM AvIne bolI, "ema gusse thavAthI thoDI ThaMDI jatI rahevAnI che, bahu evuM hoya, to eka zAla vadhAre oDhavAnI." sakhI hAtha joDIne AgaLa vadhI. mahilA ghare pahoMcI. joyuM to vahu tala vINatI hatI. sAsuthI bolAI gayuM, "atyAramAM A kAma laIne beThI che, to rasoI nathI karavAnI?" vahu upara jANe moTuM kalaMka AvI gayuM hoya, ema teNe javAba Apyo, "mArI mAtAnA sogaMda khAIne kahuM chuM, ke meM AmAMthI eka paNa tala khAdho nathI." tyAM to enA sasarAe daramiyAnagiri karI, "paNa ene ATaluM badhuM kAma hoya. emAM e maMdire kyAMthI jAya?" have sAsunI kamAna chaTakI, "to zuM mAro dIkaro dukAnethI Avaze, e dhULa jamaze?" vahu lagabhaga raDavA
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jevI thaIne bolI, 'tamArA hAthe ja talanuM vajana karI lo. ochuM haze to mArA piyarathI gADuM bharIne tala AvI jaze.'' sasarA lamaNe hAtha daIne bolyA... A loko maMdiranA nAme jhagaDo laIne beThAM.'' tyAM to dukAnethI mANasa Avyo, "zeThe kahyuM che ke hamaNA emanA mitranA gharethI AmaMtraNa AvyuM che, eTale ghare jamavA nahIM Ave.'' have to sAsu vahu upara tUTI ja paDI, 'jo, A Tiphina laI javA Avyo che, have zuM karavAnuM?'' vahue jarA kaThora avAje kahyuM, ''tamAre enI sAthe je phariyAda mokalavI hoya e mokalI do, meM tala khAdA ja nathI, eTale mane koI Dara nathI.'' 6 e parivAranA jIvananA pustakanuM A mAtra eka pAnuM che, kevuM haze emanuM jIvana! hAsya saMmelana jevuM... ke zoka sabhA jevuM... Avazyaka niryukti nAmanA AgamasUtramAM Ane "ananuyoga'' kahyo che. AMdhaLe beruM kUTAya enuM nAma 'ananuyoga'. kahe kAMIka ne samajAya kAMIka enuM nAma 'ananuyoga.' AtmadRSTi ane dehaTaSTinA vibhramamAM aTavAtA jagatanI dazA paNa zuM A 'ananuyoga' jevI ja nathI? jene 'huM' samajIne A jagata vyavahAramAM pravarte che, e kharekhara 'huM' ja hoto nathI, AthI vadhu karuNa ananuyoga bIjo kayo hoI zake? karuNatAnI sImA tyAre Ave che, jyAre vAstavikanI tulanAmAM kAlpanika 'huM' taddana tuccha che. parama samRddha vAstavika 'huM' ne avagaNIne e tucchatama kAlpanika 'huM' mAM sva-pratibhAsa karatAM AtmAnI sthiti ja keTalI dayAspada che! anAdi kALathI 45
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ satata ne satata A ja sthitine dRDha karatAM karatAM have e paristhitinuM nirmANa thayuM che, ke je kAlpanika che e vAstavika lAge che, ane je vAstavika che, e kalpanAnI paNa bahAranI vastu banI gaI che. A paristhitimAM je kusaMskAro AtmAmAM ghara karI gayA che, emane dUra karavAno eka mAtra upAya pratisaMskAra ja hoI zake. pratisaMskAra.. vadhu vinAzI huM avinAzI kAlpanika "huM" nazvara... vAstavika huM zAzvata. kAlpanika huM apavitra. vAstavika "huM pavitra, kAlpanika "huM jaDa... vAstavika "huM" cetana. zarIra jo vinAzI che, to e huM zI rIte hoI zake? huM jo avinAzI chuM, to huM zarIra zI rIte hoI zakuM? nA, zarIranI vAta nyArI che, ane mArI vAta nyArI che. vapu vinAzI ; avinAzI eka mahAtmAne thI sTejanuM kensara hatuM. sAravAranI zakyatA paNa na hatI, ane sAravAranI emane koI paDI paNa na hatI. tIvra vedanAmAM paNa e dhIme dhIme gAmaDe gAmaDe vicaratA hatAM. emanI prasannatA ane mastI joIne eka bhakta cakita thaI gayo, enAthI anAyAse pUchAI gayuM, "A zarIra DhaLI paDaze, enI Apane koI ja ciMtA nathI?" thoDI kSaNo ema ja vItI gaI. mahAtmAnA caherA paranI prasannatA akabaMdha che, ne bhaktanuM kutUhala vadhI rahyuM che. smita karIne mahAtmAe kahyuM, "sAme jo, peluM khaMDera dekhAya che?" "hA." "eno pelo thAMbhalo thoDo trAMso paNa che ane tuTuM tUTuM paNa thaI rahyo che. dekhAyo?" "hA." "e DhaLI ~ 46 -
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ paDavAno. jema enI mane koI ja ciMtA nathI. ema A zarIranI paNa mane koI ja ciMtA nathI. jema e thAMbhalo e "huM nathI. ema A zarIra e paNa huM nathI. jema e thAMbhalo rahe ke DhaLI paDe, enI sAthe mane koI ja levA-dovA nathI, ema A zarIra paNa rahe ke DhaLI paDe, mane koI ja pharaka paDato nathI. jema e thAMbhalo mArAthI judo che, ema A zarIra paNa mArAthI juduM che. e vinAzI che. huM avinAzI chuM." vadhu vinAzI tuM avinAzI zIrSata kRti zarIram - je zIrNa - vizIrNa thaI jAya, enuM nAma zarIra. ati sattata tAMtAn payAnuM macchatatyAtma - je satata te te paryAyomAM gati kare, enuM nAma AtmA. zarIranI vyAkhyAmAM ja enI nazvaratA vaNAyelI che. AtmAnI vyAkhyAmAM ja enI zAzvatatA samAyelI che. nazvara nAza pAmaze. zAzvata sthira raheze. janAruM jaze, rahenAruM raheze. have AmAM zI hAyavoya? ne zo saMkleza? basa.. samAdhi ne pUrNa samAdhi.... yogIrAja zrI AnaMdaghanajI mahArAjano aMtarnAda yAda Ave... vadhu vinAzI huM avinAzI, apanI gati pakareMge. nAzI jAzI hama thiravAsI, cokabe haiM nikharege aba hama amara bhaye na mareMge savAlono savAla e che, ke jo AtmA nitya che, zAzvata ane sthira che, to pachI e ATaATalI viDaMbanA kema pAme che? - 27
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ janma, jarA, mRtyu, roga, zoka.... ATaATalI upAdhiono e bhoga kema bane che? A ja savAlano javAba avadhUta AgaLanI paMktimAM prastuta karI rahyA che - aba ha Ina kA vilAsI tuM che to avinAzI ja, paNa hamaNA Ano = vinAzIno vilAsI thayo che, je zarIra nAzavaMta che emAM tuM Asakta thayo che, mATe tArI A dazA thaI che. nItizAstromAM kahyuM che - yo dhruvANi parityajya hyadhruvaM pariSevate / dhruvANi tasya nazyanti hyadhruvaM naSTameva ca // je zAzvatane choDIne nazvaramAM vilAsa kare che, enuM zAzvata paNa nAza pAme che, ne nazvara to nAza pAmela ja che. aba he Ina kA vilAsI dehanI paLojaLa e ja AtmAnI panotI che. AtmA zAzvata che, enI nA nahIM, paNa jo e azAzvatamAM magna banyo to? ratna tejasvI che, kabUla, paNa jo e kAdavamAM DubI gayuM to ? pachI enuM teja kyAM raheze? kAdavanuM AvaraNa enA samagra tejane pI jaze. vinAzInA vilAse ja AtmAnI nityatAnA lIre lIrA uDAvI dIdhA che. Aja sudhInA anaMtAnaMta janma ane anaMtAnaMta maraNanuM rahasya A ja che - vinAzIno vilAsa. tyAM sudhI janma-maraNanI A paraMparAno aMta nahIM Ave, ke jyAM sudhI zarIranI Asaktine dUra karavAmAM nahIM Ave. vadhu saMga jaba dUra nikAzI ~ 48 -~
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ taba tuma ziva kA vAsI mokSa tyAre thaze, jyAre dehAsaktino dezanikAla thaI jaze. kharekhara dezanikAla. hAsakti e ja saMsAra che. mATe dehAsaktithI chUTakAro, e ja saMsArathI chUTakAro che. Aja sudhImAM je koI AtmAnI mukti thaI che, te dehAsaktinA tyAgathI ja thaI che. je koI AtmAnuM bhavabhramaNa thayuM che, e dehAsaktithI ja thayuM che. zAstromAM A vAta spaSTa zabdomAM karI che - bhedavijJAnataH siddhAH, siddhA ye kila kecana / asyaivAbhAvato baddhA, baddhA ye kila kecana // sarasa zabdaprayoga che - nikAzI - ** ni = upasarga sAthe sAm - dhAtuthI A prayoga banyo che, niSThA = kADhI mukavuM. vadhu saMga jaba dUra nikAzI dehAsakti eTale AtmagharamAM ghusI gayelI eka DAkaNa, jeNe AtmAnuM dhanotapanota kADhI nAkhavAmAM koI ja kasara choDI nathI. samagra yogamArga, pachI cAhe e ugra svAdhyAyarUpa hoya, ke ghora tapazcaryA rUpa hoya, apramatta kriyArUpa hoya, ke avirata dhyAnarUpa hoya, enuM aMtima lakSya A ja che - vapusaMganiSkAsana - dehAsaktine AtmagharamAMthI tageDI mUkavI, kAraNa ke enA vinA mokSa thavo, e muzkela ja nahIM, azakya paNa che. vadhu saMga jaba dUra nikAzI ~ 49 - -
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ taba tuma ziva-kA vAsI mATe ja AgamomAM dehAsaktine dUra karavA mATe pharI pharI preraNAo karI che. zrIsUtrakRtAMgasUtranA zabdo che - bAhiragametaM zarIra e tuM nathI, A to eka bAhya vastu che, vastranI jema. jema vastra e tuM nathI, ema zarIra paNa tuM nathI. susaMdhItA saMdhI visaMdhI bhavati eka samaye je zarIranA sAMdhAo suzliSTa hatAM, eka divasa e ja sAMdhAo vizliSTa thaI jAya che. eka samaye je zarIrane bhAre bhAra paNa halako lAgato hato, eka divasa e ja zarIra khuda bhArarUpa banI jAya che. jANe badhAM ja sAMdhAo chUTTA.. paDI gayA hoya, eTalI hade zithila thaI jAya che. je zarIra uMcI uMcI chalAMgo lagAvatuM hatuM, e ja zarIrane have gharanA uMbarA paNa DuMgarA jevA lAge che... vadhu vinAzI... AmAM zuM Asakti karavI ? valitaraMge gAte bhavati yauvanamAM je deha para custa ne masta tvacA zobhatI hatI, e ja deha para ghaDapaNamAM karacalIonI rItasara katAra lAgI jAya che. nadInuM pANI jema taraMgita banI jAya, tema zarIra AkhuM ya taraMgita banI jAya che. khuda potAne ya jovuM na game, to bIjAne to kyAMthI game ? taddana citarI caDe evuM zarIra..... kurUpatAnI 50
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ sImA jevuM zarIra.... je Aje sAruM dekhAya che, enI bhaviSyamAM A ja dazA thavAnI che. garA parivottama ghaDapaNa e evI vastu che, ke je zreSTha rUpane paNa khAnAkharAba karI nAkhe che. yauvana nAnI topama ane yovana, e girinadInA vega jevuM hoya che. jANe palakArAmAM pasAra thaI jAya. je zarIra TUMka samayamAM kadarUpuM thaI javAnuM che, ne enAthI paNa TUMka samayamAM hatuM na hatuM thaI javAnuM che, eno moha zA mATe karavo? enI Asakti karIne duHkhane AmaMtraNa kema ApavuM? ____kiNhA kesA palitA bhavaMti Aje je kezapAza kALo bhammara lAge che, kAle e ja rUnI pUNI jevo ghoLo thaI jaze. Aje game che, kAle dITho ya nahIM game. ene raMgIza, to bIjA divase raMga nIkaLI jaze, raMgI raMgIne kaMTALI jaIza. je che emAM ja jIvavuM paDaze. Aje jeTalo hase che, eTalo ja kAle raDIza. aNupuvveNaM vippajahiyavvaM bhavissati A eka krama che... jemAM aMte zarIrane choDI devuM paDaze, saMpUrNapaNe. anya hi zodhyatva7 - e juduM che, e ja batAve che, ke ene choDI devAnuM che. A eka zAzvata niyama che, ke je juduM che, ene vahelA ke moDA choDyA sivAya chUTako ja nathI. e samaye duHkhI thavuM, durbAna karavuM, pharI navA zarIranuM grahaNa karavuM, pharI janma, jarA, roga, maraNanA bhoga banavuM, pharI pharI durgatimaya saMsAramAM bhramaNa karavuM, enA karatAM bahetara che ke Aje ~ 51 -
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja zarIranI Asaktine choDI daIe. vapu saMga jaba dura nikAzI taba tuma ziva kA vAsI anaMtakALa pachI paNa jyAre mokSa thaze, e dehAsaktino tyAga karyA vinA to thavAno ja nathI. to pachI e tyAga Aje ja kema na karavo? zA mATe anaMta kALa sudhI naraka-nigoda AdinA bhayaMkara duHkho sahana karavA? avadhUtanuM vacana eka khAtarIpatrarUpa che. eka zilAlekha jevuM che. je bhArapUrvaka kahI rahyuM che, ke vizvAsa rAkha, tArI ane mokSanI vacce eka mAtra dehAsakti che, bIjuM kazuM ja nahIM, bIjuM je kAMI paNa hoI zake, eno AdhAra dehAsakti ja che, putramoha-patnImoha-gharamohasaMpattimota... A badhuM ja dehAsaktinA AdhAre UbhuM che. dehAsakti vidAya le, enI sAthe ja A badhuM jatuM rahevAnuM che.. basa, eka mAtra dehAsaktino tyAga ane mokSa. vadhu saMga jaba dura nikAzI taba tuma ziva kA vAsI bALakane ramakaDAMno moha hoya che. e thoDo moTo thAya, tyAre kizorAvasthAmAM khAvAM - pIvAM, haravA-pharavA-manoraMjana meLavavAno moha jAge che. e yuvAna thAya che ane strInA bhoganI vAsanA jAge che. e dhaMdhe lAge che ane saMpattinI tRSNA satAve che. e prauDha bane che ane sattA, nAmanA ne pratiSThAnI bhUkha jAge che. e vRddha bane che ane pautra ne pautraputranI mohamAyAmAM lapeTAya - 52 --
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. navI navI tRSNAo jAgatI jAya che, enI sAthe ja purANI tRSNA kyAM jatI rahI eno khyAla paNa raheto nathI. paNa A badhI ja avasthAmAM eka sarakhI rIte chavAyela koI tRSNA hoya, to che dehAsakti. vRddha vyakti ativRddha thaze, to kadAca pautrano moha jato raheze, paNa dehano moha Ubho ja raheze. are, je bhavamAM ghara, saMpatti vagere kazuM che ja nahIM, e pazunA bhavamAM ke narakanA bhavamAM ya dehanI kAramI Asakti satAvatI hoya che. A rIte dehAsakti e 'sarvavyApI' tRSNA che. hajI UMDA utarIe to e 'sarvavyApI' hovAnI sAthe 'sarvopari' paNa che. bALaka ramatA ramatA paDI gayuM, vAgyuM, duHkhe che, have ramakaDAmAMthI mana uThI jaze, kAraNa ke enI duHkhatI nasadehAsakti dabAI gaI che. zarIramAM traNa tAva dhaga dhagI rahyo che, to govAnI TikiTa kensala thaI jaze. eksIDaMTamAM jIvaleNa IjA thaI che, to have strInA dazyo AkarSita nahIM karI zake. perAlisisathI zarIra pIDita che, to have 'pramukha' nI sITa mATe doDAdoDI karavAno ullAsa nahIM thAya. pautra bagIcAmAM pharavA laI javAnI jIda pakaDaze, paNa saMdhivAta satAvato haze, to dAdAjI ghasIne nA pADI deze. sarvopari - je badhAMnI upara che. have gaNita mAMDIe. karmono rAjA moha che. doSono rAjA paNa moha che. ane jeTalA prakAranA moha che, e badhAmAM sarvopari ane sarvavyApI che zarIramoha. jo zarIramohane jItI lIdho, to badhA mohane jItI lIdhA. jo badhA mohane jItI lIdhA, to badhA doSone ane badhA karmone jItI lIdhA. ane jo badhA doSo ane 53
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ badhA karmone jItI lIdhA, to zivapada hAthaveMtamAM ja che. doSavijaya ane karmakSaya e ja to mokSano paryAya che. avadhUtanA zabdo have taddana spaSTa banI gayA che.... vadhu saMga jaba dura nikAzI taba tuma ziva kA vAsI keTalo saraLa che mokSa! ne keTalo agharo paNa! dehAsakti choDI devAya, to taddana saraLa, dehAsakti pakaDI ja rakhAya, to atyaMta muzkela. anaMtakALe paNa durlabha. samAdhitaMtramAM kahyuM che - dehAntaragate/jaM dehe'sminnAtmabhAvanA / bIjaM videhaniSpatte - rAtmanyevAtmabhAvanA // huM zarIra chuM - AvI vAsanAthI jIva eka zarIra choDIne bIjA zarIramAM jAya che. "huM AtmA ja chuM - A bhAvanAthI zarIrAtIta dazAnI prApti thAya che. A dazAnuM nAma ja mokSa che. " vapu saMga jaba dura nikAzI taba tuma ziva kA vAsI be prakAranA saMga hoya che. dravya saMga ane bhAva saMga. dravya saMga saMyogarUpa hoya che. dehano saMyoga mokSanI AgalI kSaNa sudhI hoya che. e saMyoga chUTe eTale mokSa. ariSThatavaMdanAvalinA zabdo che - je nAtha audArika vaLI taijasa tathA kAryaNa tanu e sarvane choDI ahIM pAmyA parama pada zAzvatu 54 -
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLajJAnI bhagavaMta vartamAna bhavanA carama samaye audArika, taijasa ane kAryaNa nAmanA traNa prakAranA zarIrono sarvathA tyAga kare che, ane tenI barAbara pachInA samaye temano AtmA mukta thAya che. A prakriyA che dravya saMganA tyAganI. bhAva saMgano artha che Asakti. zarIrano dravya saMga chUTe, tyAre AtmA mukta bane che, zarIrano bhAva saMga chUTe tyAre AtmA jIvanmukta bane che. AtmAnA akSaya-anaMta AnaMdamAM pratibaMdhaka che dehAsakti. dehAsaktino aMta Ave, e ja samaye A anaMta sukhano udaya thAya che. e sukha, ke jene miSTAnnanA bhojana ke rUparamaNInA bhoganI koI ja apekSA nathI. e sukha, ke jene zarIra sAju hoya ke mAMdu, enAthI koI phera paDato nathI. e sukha, ke jene koIe karelI prazaMsA ke niMdA sAthe koI ja saMbaMdha nathI. A sukhanuM ja bIjuM nAma jIvanmukti che. mokSa keTalA janmo pachI thaze? AvI ciMtA ghaNAne satAve che, vAstavamAM mokSa A ja janmamAM maLI zake che, Aje ja maLI zake che ane hamaNAM ja maLI zake che. basa, dehAsaktine choDI do. jIvanmuktine enI ja pratIkSA che... vapu saMga jaba dura nikAzI taba tuma ziva kA vAsI je jIvanmuktine pAmato nathI, e kadI muktine pAmI zakato nathI. muktine pAmavAnI A ja zarata che, dehAsakti choDo, jIvanmukta bano, pachI mukti pote svayaMvarA banIne Avaze. 55
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalAka prAyogika upAyo che, jenAthI dehAsakti ochI thaI zake ane kramazaH teno aMta AvI zake. 1) prabhupUjAnA uddezya vinA snAna na karavuM. 2) prabhupUjA mATe pavitratAno uddezya sacavAya eTalA pUratuM ja snAna karavuM. 3) aucitya khAtara eka vAra vALa oLI lIdhA pachI pharI darpaNamAM na jovuM. 4) prAsaMgika lokAcArane bAda karatAM zaNagAra, vibhUSA vagere na karavuM. 5) byuTI pArlara vageremAM na javuM. 6) sAdhAraNa bImArImAM kudaratI rIte maTI javuM zakya hoya to DokTara pAse doDI na javuM. davA, bAma vagereno upayoga na karavo. 7) asAdhAraNa bImArI takalIpha hoya, ene vaidya - DokTara sivAya koIne na kahevI. tathA manamAM eno vicAra na karavo. arthAt je sAravAra karyA vinA chUTako ja na hoya, te paNa upekSAbhAve karavI. na e duHkhanA gANa gAvA, na e nimitte ArtadhyAna karavuM. 8) huM zarIra nathI, huM AtmA chuM. A vAkyano pratidina 108 vAra jApa karavo. e jApanI sAthe sAthe ja zarIrathI chuTTA paDI gayelA potAnA AtmasvarUpanuM dhyAna karavuM. 9) ThaMDI, garamI, bhUkha, tarasa vagere takalIphone jeTalI zakya bane, eTalI sahana karavAnI Teva pADavI. tarata kadI eno upAya na - 56 -----
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavo. 10) zarIra ja mAro zatru che, ema samajIne ene anukULa pravRttino tyAga karavo. jeTaluM zakya bane ema zarIrane pratikULa pravRttithI TevAI javA prayAsa karavo. 11) zarIrane game, evA sparzano tyAga karavo, brahmacaryano vyApa jIvanamAM vadhe, e mATe puruSArtha karavo. 12) je vAnagI bhAvatI hoya, teno saMpUrNa ke zakya vadhu ne vadhu tyAga karavo. 13) senTa-paraphyuma-attara vagere na vAparavA. 14) TI.vI., mobAIla, sinemA, chApA/ megejhIna vagereno saMpUrNa tyAga karIne ke zakya eTalo vadhu tyAga karIne svAdhyAyamAM magna thavuM. 15) philmI gIto vagere sAMbhaLavAne badale jinavacana zravaNano Agraha rAkhavo. jyAM sudhI dehalakSI ke IndriyasukhalakSI pravRtti cAlu che, tyAM sudhI dehAsakti dUra thavI zakya nathI. e pravRtti ja dehAsaktinA lakSaNarUpa che. jema jema e pravRttio thatI jAya, tema tema dehAsakti vadhatI jAya. zarIra pratyeno mamatvabhAva vRddhi pAmato jAya. AthI ulTa jema jema e pravRttio chUTatI jAya, tema tema dehAsakti dUra thatI jAya. A eka sArvatrika niyama che. jema jema koI doSane anurUpa pravRtti karo, ema ema te doSa vadhato jAya. jema jema koI guNane anurUpa pravRtti karo, ema ema -- -- 57 -- --
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ e guNa vadhato jAya. zarIranI ALa-paMpALa karavI, eTale hAthe karIne dehAsakti vadhAravI. karmazAstrono A siddhAnta che - ne veNa te baMdha mohanIya karmanI je prakRttino udaya hoya, e prakRtti baMdhAyA paNa kare che. tAtparya e che, ke je je kSaNe jIva dehAsaktine anubhave che, te te kSaNe jIva evuM karma bAMdhe che, je karmanA udayathI ene pharI dehAsakti thAya che. pharI e ja siddhAnta lAgu paDe che, pharI e ja karmano baMdha, pharI e ja karmano udaya.... dehAsaktinuM viSacakra cAlu ne cAlu.... tAtvika dRSTie A viSacakra e ja bhavacakra che. A viSacakrathI ja anAdi kALathI ApaNuM bhavabhramaNa cAlatuM rahyuM che. jyAM sudhI dehAsakti raheze, tyAM sudhI bIjI ghaNI ghaNI Asakti raheze. jyAM sudhI Asakti raheze, tyAM sudhI aNagamo paNa raheze. jene eka vastu bhAve che, ene ja bIjI vastu nathI bhAvatI. Asakti ane aNagamo... rati ane arati.. rAga ane dveSa.. jIva sukhI thavA mATe rAga ane dveSa kare che, paNa ene khabara nathI, ke rAga ane dveSa e ja duHkhanA kAraNa che. avadhUtanuM AtmAnuzAsana A ja tattvano AviSkAra karI rahyuM che - rAga ne rIsA hoya khavIsA, e tuma duHkha kA dizA jaba tuma una ko dUra karIsA, taba tuma jaga kA IsA 4 ~ 58 -
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAga ane dveSa e baMne mAthA vinAnA bhUta jevA che. e ja tane duHkha ApanArA che. jyAre tuM emane dUra karI daIza, tyAre te vizvano paramezvara banI jaIza. anIzane chellAmAM chellA - leTesTa moDalanI gADI levI hatI. eka mAtra gharane bAda karatA bIjI badhI ja saMpatti ene kharIdavA mATe lagADI dIdhI. hajI thoDA rUpiyA ochA paDyA to lona laI lIdhI. badhuM bheguM karIne gADI laI Avyo, jANe duniyAnuM rAja maLI gayuM hoya, evA garvathI pahelo cakkara lagAvyo, nIce gADI pArka karIne upara Avyo, hAza karIne sophA para beTho. manamAM gADI ja ramI rahI che. gelerImAM jaIne gADInA darzana (!) karyA. tyAM ja magajanI kamAna chaTakI.... sosAyaTInA chokarAMo gADIne gherI vaLyA hatAM, be traNa bALako phranTa glAsa para lasarapaTTInI ramata ramI rahyA hatAM... anIzanuM jANe badhuM ja lUMTAI rahyuM hoya, ema eNe rADArADa karI mUkI, na bolavAnA zabdo bolI gayo. e paga pachADato pachADato nIce Avyo, tyAM sudhImAM badhAM raphucakkara thaI gayA hatAM. gADIne dhULathI kharaDAyelI joIne enI AMkhomAM khUnnasa AvI gayuM. e pharI upara gayo. potuM laI Avyo. gADIne sApha karI. vAMko thaI gayelo vAIpara ne UMdho thaI gayelo kAca sIdho karyo. uchaLI paDelA enTinAne pharI myAna karI dIdho. thoDI kSaNa e tyAM ja - 59 - -
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ubho rahIne gADIne joto rahyo. thoDI vAra mATe ema thaI AvyuM ke ahIM ja rahIne gADInI cokI karyA karuM... paNa... e to kaI rIte zakya bane... anIza upara gayo to kharo. paNa cokIdArI choDI na zakyo... rAte ene lagabhaga ujAgaro thayo. savAre thoDI uMgha AvI to emAM krikeTa ramatA chokarAoe gADIno kAca phoDI nAkhyo, evuM svapna AvyuM. cIsa pADIne anIza beTho thaI gayo. doDIne gelerImAM gayo. gADIne dhArI dhArIne joI lIdhI. hAza... karIne pAcho Avyo. sophAmAM phasaDAI paDyo. zarIramAM ujAgaro che, moDhA para thAka che, AMkhamAM ciMtA che.. Tebala para paDelA chApA para najara gaI. chApAnA pAnA pharAvatA pharAvatA eka pAnA para enI najara coMTI gaI. AvatA aThavADiye eka gADI bajAramAM AvI rahI hatI. enI jAherakhabara hatI. gADInA citranI Aju bAju enI vizeSatAo lakhI hatI. chellI DhabanI DijhAIna, manamohaka AkAra, taddana navI sagavaDo, Azcarya jajoke suvidhAo... anIza AkhI jAherakhabara traNa vAra vAMcI gayo. enA magaje alaga ja vaLAMka lIdho. ene tammara jevuM AvI gayuM. potAnI gADI to AnI tulanAmAM jUnA jamAnAnI che, e khyAlathI jANe eka ja sekanDamAM enuM badhuM ja lUMTAI gayuM. chellA be mahinAthI je gADI khAtara AkAza - pAtALa eka karyA, ne chellA paMdara kalAkathI je gADI jANe enuM jIvana sarvasva banI rahI hatI... e ja gADI have... tyAM to rasoDAmAMthI patnI bahAra AvI. ene patinI sthiti thoDI vadhu vicitra to lAgI. paNa e je kahevA AvI 60 -- --
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ hatI, e eNe kahI ja dIdhuM... Aje rivavAra che. to navI gADImAM pharavA javAnuM che ne?'' hajI chellA zabdo pUrA thAya, enI pahelA ja anIza barADI uThyo, "nAma nahIM le e gADInuM.'' rAga ne rIsA doya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA koI kaheze, anIze e jAherakhabara na joI hota, to e sukhI hota. koI kaheze, anIzanA ghare e divase chApuM na AvyuM hota, to e sukhI hota. koI kaheze, enA pAse eka gereja hota, to e sukhI hota. koI kaheze, anIza pAse gADI na hota, to e sukhI hota. paNa vAstavikatA kAMIka judI che. anIzane duHkhI karanAra jAherakhabara na hatI, chApuM na hatuM, chokarAM na hatAM, gADI paNa na hatI. anIzane duHkhI karanAra hatA enI bhItaramAM bharAyelA be ja bhUta... eka rAga... ne bIjo dveSa... rAga ne rIsA doya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA gADI levAnI IcchA jAgI tyArathI anIzanA manamAM rAga jAgyo hato, ane jyArathI rAga jAgyo hato, tyArathI enA duHkhanI zarUAta thaI cUkI hatI. jyAM rAga hoya che, tyAM dveSa hoya che. gADI levA mATe ene je je naDatara lAgyA, e badhA mATe eno krodha bhabhUkI uThyo. gADI AvI gayA pachI je ene hAni karanArA lAgyA, e badhA ene duzmana jevA lAgyA. eno rAga 61
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ vadhu sArI gADI para TrAnsaphara thaI gayo, to enI gADI have dIThI ya gamatI nathI.... rAga-dveSa... rAga-dveSa... rAga-dveSa... sthUla dRSTi kaheze ke anIza aMte duHkhI thaI gayo... sUkSma dRSTi kahe che, ke e satata du:khI hato. gADInuM pajhezana maLyuM tyAre paNa... pahelI sapharamAM jANe AkAzamAM uDato hoya ema phulAto hato, tyAre paNa ane rADA-rADI karato hato tyAre paNa. kAraNa ke A badhI ja dazAmAM e rAga-dveSanA bhUto vacce bhIMsAto hato... rAga ne rIsA doya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA 'bhUta' e Ama paNa bhayaMkara vyakti manAya che, paNa e ja bhUta jo mAthA vagaranuM hoya to? e cAle, e bole, e hase... ne chatAM ya enuM mAthuM ja na hoya to? e keTaluM bhayaMkara lAge? mAthA vagaranuM bhUta hoya, ene khavIsa kahevAya che. rA ane dveSa e mAtra bhUta nathI, khavIsa paNa che. e mAtra bhayaMkara ja nathI, khuda bhayaMkara hoya, ene ya e dhrujAve evA che. e 'kAMIka' kare, e to bIjA naMbaranI vAta che. emanuM astitva ja parama duHkhadAyaka che. ya rAga ne rIsA doya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA eka yuvAna mArI pAse Avyo. madhyamavarga... moMghavArI... vikaTa paristhiti... mane kahe, "huM traNa joba karuM chuM. savArano jAuM to rAte daza vAge pAcho AvuM. kharcAone kema pahoMcI vaLavuM 62
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ e samajAtuM nathI.'' yuvAna nikaTano paricita hato, samaje evo hato. meM kahyuM, "A durlabha bhava AvA DhasaraDAmAM samApta karI devA mATe nathI. kharcA ke moMghavArI evo vikaTa prazna nathI, jeTalo vikaTa prazna e che, ke AvA jIvanamAM tuM dharma keTalo karI zakIza? dIkSA levI e tArA mATe zakya na ja hoya, to tuM eTaluM nakkI kara, ke A jIvananI kSaNa-kSaNa mAre jinazAsana mATe lagADI devI che. jinazAsananA koI paNa aMgamAM yogya sthAne mAre goThavAI javuM che. tIrtho, vihAra dhAmo, gurukuLo... virATa jamIna, makAno, saMkulo, saMpatti.... badhuM ja hovA chatAM paNa yogya saMcAlaka vyaktionA abhAve sIdAI rahyA che. zraddhAhIna mANasono sTApha manasvI rIte vartIne te te aMgane kalaMkita karI rahyo che. tane anukULa paDe evA koI sthAnamAM tuM goThavAI jAya, prabhubhakti - gurubhakti - saMghabhaktino lAbha maLe, kharcA ApameLe ochA thaI jAya, AjIvikAno prazna TaLI jAya, kAma karatAM karatAM puNyabaMdha thayA kare. saMtoSa ne sAdagIsabhara jIvana jIvavAthI pApabaMdha ocho thAya. saMskArI vAtAvaraNamAM parivAranA saMskAronI paNa rakSA thAya. Ama paNa tuM ghare sUvA purato ja Ave che. pArivArika dRSTie tuM parivAra sAthe rahI paNa zake. hADamArI-musApharI-thAkaTenzanavALA jIvananI badale zAMta-sukhI jIvana jIvI zake.'' yuvAne sArA zabdomAM pratibhAva Apyo ke "e to na phAve''... meM ene premathI kahyuM, "to tuM paristhitithI duHkhI nathI, tArI potAnI IcchAthI du:khI che.'' rAga ne rIsA doya khavIsA 63
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ e tuma duHkha kA dIsA vadhArAnA paisA... e paisAthI kharIdAtI vadhArAnI sAdhana sAmagrI... mojazokha... hAI sosAyaTI. sTeTasa.... phorena Tura... A badhAno rAga duniyAne doDAve che. doDavAthI A badhuM maLI jAya, e nizcita nathI. moTA bhAganA doDanArAone A badhuM maLatuM paNa nathI. ane sauthI karuNa vAstavikatA to e che ke jemane A badhuM maLI gayuM che, teo vadhu duHkhI thaI gayA che. ajJAnInI dRSTimAM eka gADI koI khaTArA sAthe athaDAI jAya e ja "kAra eksIDanTa hoya che. jJAnInI dRSTimAM eka gADI meLavavAnI IcchA jAge, e paNa "kAra eksIDanTa' hoya che. e IcchAne anurUpa pravRtti, e IcchAnI pUrti, gADInI musApharI, gADIno rAga, gADIne bagADanAra pratye dveSa.... A badhuM ja jJAnInI dRSTimAM "kAra eksIDanTa' che. bAhya eksIDanTamAM zarIra chuMdAya che. AMtara eksIDanTamAM AtmA chuMdAya che. bAhya eksIDanTamAM vadhumAM vadhu mota thAya che. AMtara eksIDanTamAM jIva jIvato ja mare che. satata mare che.... khavIsa konuM nAma? rAga ne rIsA hoya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA lAIpha rIca enDa poza' nAmano eka kAryakrama varSo pahelA TI.vI. cenala para raju thayo. pazcimanA dezonA vividha dhanavAnonA vaibhavanuM emAM prasAraNa thayuM. emanA rajavADI baMgalA, hAI-phAI pharnicara, hIrAnA jhummara, sonA-cAMdInA vAsaNo, devatAI svimiMga pulo, sonAnA naLa, abajonI saMpatti. A kAryakrama
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ joIne muMbaInA malabAra holavALA duHkhI thaI gayA. AkhuM muMbaI kadAca emanI IrSyA karatuM hatuM, paNa emane e, "rIca enDa poza' nI IrSyA AvI gaI.. potAnI jAta enI sarakhAmaNImAM bhikhArI jevI lAgI. have potAno vaibhavI phleTa jhUMpaDA jevo lAge che. bAtharUma kAla-koTaDI jevo lAge che. gharavakharI kacarApeTI jevI lAge che... ne pachI e ja dazA thAya che, je dazA anIzanI thaI... rAga che. dveSa che. AMkha mIMcIne kahI do. duHkha che che ne che ja. rAga ne rIsA hoya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA jemane joIne vAlakezvaravALA duHkhI thaI gayA, e zuM sukhI hatA? nA, tyAM ya ghare ghare rAmAyaNa ane mahAbhArata hatuM. parivAra jevuM koI tattva ja rahyuM na hatuM. kyAMka cauda varSanI chokarIthI mAMDIne cummotera varSanA dAdA sudhInA badhAM ADI lAIne caDelA hatAM. kyAMka DAyavorsa - pepara para sAIna karI ApavA mATe pati patnInI bhayaMkara mArapITa karato hato. kyAMka hatyA thaI hatI, kyAMka ApaghAta thayAM hatAM, kyAMka korTanA dhakkA cAlu thaI gayA hatAM, kyAMka guMDAonI avara-javara cAluM thaI gaI hatI, kyAMka dArU ane Dragsa aDDo jamAvIne beThA hatAM, kyAMka kensara ne gupta rogoe dhAmA nAkhyA hatAM. bahArathI "rIca enDa poza'.. bhItaramAM bhikhArI karatAM ya badatara sthiti... kadAca jAnavara karatAM ya dayanIya sthiti... be-cAra gharomAM eka pAgala to maLI ja Ave. e ya duHkhI.... parivAra paNa duHkhI.. jAheramAM smita - - - 65
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane sTeTasa... ekAMtamAM AMsu ane ArtadhyAna. Tenzana ane Diprezana... bahArathI phUla gulAbI zarIra... aMdara DAyAbiTIsa ane blaDaprezara... bahAra senTrala e.sI., bhItaramAM sadA saLagatI jvALAo... jemAM kahevAtA badhA ja sukho saLagIne khAkha thatA rahe. ne duHkhonI rAkha ja bAkI rahe. kAraNa e ja. rAga ane dveSa. rAga ne rIsA doya khavIsA e tuma duHkha kA dIsA sAmagrI jeTalI uMcI haze, eTalA rAga-dveSa vadhu thaze. ne rAga-dveSa jeTalA vadhu haze, eTaluM duHkha vadhu thaze. sukhI thavA mATe koI saMpatti, koI sAdhana, koI sAmagrI lAvavAnI jarUra nathI. sukhI thavA mATe ApaNAmAM kazuM ya umeravAnI jarUra nathI. sukhI thavA mATe eka ja zarata che, rAga-dveSane dUra karI do. jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA IsA rAjA hoya, mahArAjA hoya, samrATa hoya ke cakravartI hoya, jo emanAmAM rAga-dveSa che, to tAtvika dRSTie e badhAM ja bhikhArI che.... bicArA che... duHkhI-mahAduHkhI che, ane jenAmAM rAga-dveSa nathI, e AkhI duniyAno betAja bAdazAha che. devo paNa enI IrSyA kare che. e sukhI-parama sukhI che. jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA paisA ---- 66 -- -
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTaluM sacoTa che AdhyAtmika gaNita tuM-rAga, dveSa = paramezvara upadezamALAmAM kahyuM che - ko duHkhaM pAvejA? kassa va suhehiM vimhao hujjA? ko va na labhija mokkhaM? rAgadosA jai na hjjaa|| jo rAga-dveSa na hoya, to duHkha durlabha banI jAya, sukha sulabha banI jAya ane samagra vizvano mokSa thaI jAya. kAza. adhyAtmakalpadrumanA zabdo yAda Ave... duHkhaM dviSan vAJchasi zarma caitan - nidAnamUDhaH kathamApsyasISTam ? sukhano tane rAga che. duHkhano dveSa che. paNa tane enuM kAraNa ja nathI khabara, ke duHkha zI rIte TaLe? ne sukha zI rIte maLe? to pachI tAro manoratha zI rIte phaLe? anubhUtigItA yAda Ave.. AtamI AMtara cakSuthI joI le baMdhana doyo rAga ne dveSa vinA IhAM avara ripu navi koyA - -~ 67 - --
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ baMdhana ko ke zatru kaho.. je che e A ja che. rAga ane dveSa... zatrune gharamAM rAkhavA... pALavA... poSavA. ne enA dvArA sukhI thavuM, e jema zakya nathI, ema AtmagharamAM rAga-dveSane sthAna ApIne sukhI thavuM, e zakya nathI. sukhano mArga paNa A ja che ane paramapadano mArga paNa A ja che... rAga-dveSane dUra karI do.. jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA IsA jaganA Iza koI eka vyakti nathI, koI paNa jIva jagatano Izvara banI zake che. zarata eTalI ja ke enA rAgAdi doSo dUra thaI gayA hovA joIe. pachI e jIva mahAvIra hoya, brahmA hoya, viSNu hoya, zaMkara hoya ke anya koI paNa hoya, e Izvara che. Izvara banavA mATenI A ja eka mAtra yogyatA chevitarAgatva-vatadveSatva. pU. haribhadrasUri mahArAjAnA zabdo che - bhavabIjAkurajananA rAgAdyAH kSayamupAgatA yasya / brahmA vA viSNurvA haro jino vA namastasmai // brahmA hoya, viSNu hoya, zaMkara hoya ke jina hoya, saMsAravardhaka rAgAdi doSo jenAmAM na hoya, e bhagavAna che, emane namaskAra hojo. jenAmAM rAga-dveSa che, e ya jo bhagavAna hoI zake, to AkhI duniyA "bhagavAna" thaI jaze. jenAmAM rAga-dveSa che, e ya jo sukhI hoI zake, to duniyAmAM duHkha jevI koI vastu ja nahIM ~ 38 --- -
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahe. bhagavAna thavAno ke sukhI thavAno A ja upAya che - rAgAdino saMpUrNa kSaya. bauddhonA Agama tulya tripiTakamAM A ja vAta kahI che..... bhaggarAgo ti bhagavA bhaggadoso ti bhagavA rAgano bhaMga thaI jAya eTale tuM bhagavAna. dveSano bhaMga thaI jAya eTale tuM bhagavAna. avadhUtano aMtarnAda have dIvA jevo spaSTa che - jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA IsA strI pratyeno rAga dUra thayo ane kAmagajendra kevalajJAna ane paramapada sudhI pahoMcI gayA. zarIra pratyeno rAga kSaya pAmyo, to aMdhakasUrinA pAMcaso ziSyo paramezvaranI padavI pAmI gayA. patnI pratyeno rAga dUra thayo, to jayabhUSaNa rAjarSi sarvajJa ane sarvadarzI banI gayA. jAti pratyeno rAga dUra thayo, to vijayaghoSa yAjaka nirvANa padanA AsAmI banI gayA. rAjapATano rAga dUra thayo, to mRgAputra rAjakumAra mukti padanA svAmI banI gayA. e ja rIte zatru pratyeno dveSa dUra thayo, to prasazacaMdra rAjarSi kevalya pAmI gayA. "sonIno zo doSa?" A dveSamukta bhAvanAnI dhArAthI metArajamuni mokSagAmI banI gayA. "e sasaro sAco sago' - evI vItadveSa vRttithI gajasukumAla muni kevalya ane nirvANa pAmI gayA. 'bhAI thakI bhalero re' - evI dveSarahita bhAvanAthI - 69 - -
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ baMdhaka muni aMtakRta kevalI banI gayA. A yAdIno aMta Ave tema nathI. kAraNa ke anaMtAnaMta AtmAo paramezvara pada pAmyA tenA mULamAM eka ja kAraNa hatuM - rAga-dveSano tyAga. jyAre paNa ApaNo ya mokSa thaze tyAre tenuM kAraNa paNa A ja haze - rAgadveSano tyAga. mATe ja avadhUta kahe che - jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA IsA eka hato siMha. enI pAse eka uMdara Avyo. enuM raDamasa moTuM joIne siMhane dayA AvI gaI. siMhe ene AgamananuM kAraNa pUchyuM. uMdare ApavItI raju karI.. "mAruM jIvavuM ja jhera thaI gayuM che. badhAM mane herAna kare che. satAve che. mane khAI javAnI dhamakI Ape che. hAthI, vAgha, varU, citto.. are. sasalAo paNa mArI mazkarI kare che. huM to duHkhI thaI gayo chuM. tamArI pAse moTI, AzA laIne Avyo chuM. tame to jaMgalanA rAjA cho. koI evo upAya batAvo, ke jenAthI mArA badhAM duHkho dUra thaI jAya." haM..." siMhe enuM magaja doDAvavAnuM cAlu karyuM. thoDI kSaNo vicArIne eNe kahyuM, "upAya che, ane sacoTa upAya che." uMdara to rAjInA reDa thaI gayo... "kayo upAya?" siMhe kahyuM, basa, tuM siMha thaI jA. pachI tane koI nahIM satAve." uMdara to nAcavA ja lAgyo... vAha... kevo sarasa upAya! acAnaka ene kaMIka bhAna thayuM. eNe siMhane pUchyuM, "paNa mAre siMha thavuM kaI rIte?" siMhe ThAvakA moDhe javAba Apyo, "e tuM jANe. meM to tane upAya kahI dIdho." bicAro uMdara.. AkAzamAMthI pAcho -- 70
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharatI para AvI gayo. avadhUta dUHkhane dUra karavAno upAya kahe che. "ATaluM kara, eTale tuM jagatano paramezvara', evuM spaSTa zabdomAM kahe che.. jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA IsA basa, rAga-dveSane dUra karI de. A ja upAya. sarasa.... ApaNe rAjInA reDa. paNa pharI prazna thAya che - "rAga-dveSa dUra karavA zI rIte? have jo pelA siMha jevo javAba maLe, to ApaNI dazA pelA uMdara jevI thaI jAya. pAchA hatA tyAMnA tyAM. siMhe batAvelo upAya sAco hato, to ya khoTo hato, kAraNa ke e upaya zakya na hato. uMdarane samAdhAnanI jarUra hatI, temAM siMhe navI samasyA ja ApI hatI. avadhUte Apelo upAya evo nathI. e sAco che - so TakA sAco che. ne e zakya paNa che. bhale anAdi kALanA rAga-dveSo hoya, paNa alpa samayamAM emane dUra karI zakAya che. maraNasamAdhi nAmanA AgamasUtramAM eno paNa upAya batAvyo che - rAgahosapavittiM vajemANassa vijjhAi je rAga-dveSa saMbaMdhI pravRttino tyAga kare che, tenA rAgadveSa dUra thaI jAya che. anIzane gADI levAnuM mana thayuM ke gADI gamI, e mAtra vicArarUpa hatuM. paNa e gADIne prApta karavA mATe eNe gati-vidhi cAlu karI, Arthika vyavasthA karI, doDA doDa karI, kharIdI karI, ~ 71 -
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ gADImAM musApharI karI, gADInI cokIdArI karI, gADInI sAphasUpha karI.... A badhuM ja pravRttirUpa hatuM. A pravRttinA mULamAM paNa rAga-dveSa hatA, ne A pravRtti pote paNa rAga-dveSamaya hatI. jema jema A pravRtti thatI jAya, tema tema rAga-dveSa puSTa thatA jAya. gADI gamI kharI, paNa jo e 'gamA' nI upekSA karI hoya, pravRtti karavAne badale AMtarika rAga-dveSano nigraha karyo hoya, to rAga-dveSa vidAya leze. ghare AvelA mahemAnano koI bhAva ja na pUche, to e mahemAna keTalA Take? - rAdosapavitti... yogamArganuM A parama hasya che. jyAM sudhI rAga-dveSa saMbaMdhI pravRtti cAlu che, tyAM sudhI rAga-dveSa dUra thAya evI koI ja zakyatA nathI. 'strI' pratye manamAM rAga jAgI rahyo che. have A rAgane 'strIdarzana' nI pravRtti dvArA, 'strIsaMparka' nI pravRtti dvArA, 'strIzabdazravaNa' nI pravRtti dvArA ke 'strIsparza' Adi pravRtti dvArA vadhArI paNa zakAya che, ane A ja rAgane anityatA, azucitA, caMcaLatA vagere svabhAvanA ciMtana dvArA ghaTADI paNa zakAya che. saMpatti pratyenA rAgane arthalakSI adhyayana, dhana mATenI doDA doDa, kALA-dhoLA vagerethI vadhArI paNa zakAya che ane evI pravRttinA tyAga pUrvaka lakSmInI caMcaLatA, anityatA vagerenA ciMtana dvArA rAga ghaTADI paNa zakAya che. koI kaDavA zabda bolI jAya, ke pratikULa vartana karI jAya, to manamAM je dveSa jAge che, ene sAmo Akroza karavA dvArA ke pratikULa vartana karavA dvArA vadhArI paNa zakAya che, ane evA samaye Akroza AdinA tyAga sAthe mauna pUrvaka samabhAvathI sahana 72
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ karavA dvArA e ja dveSane ghaTADI paNa zakAya che. AtmArthI jIva rAga-dveSa saMbadhI pravRttino tyAga kare che. rAga-dveSano nigraha kare che, ane pratipakSI pravRtti kare che. pariNAme enA rAga-dveSane vidAya levAno eka ja vikalpa bAkI rahe che. rAga-dveSanA AvaraNo dUra thaI jAya che, ne bhItaramAM raheluM paramezvara pada svayaM pragaTa thAya che.... jaba tuma unako dUra karIsA taba tuma jaga kA paisA bhavAbhinaMdI jIva strI, zarIra, parivAra, saMpatti.... A badhAM saMbaMdhI rAga-dveSane poSe evI pravRtti kare che. e pravRttithI enA manoratha phaLe ke na phaLe, paNa enA rAga-dveSa vadhune vadhu gADha thatA jAya che, ne paramezvara padanI vAta to dUra rahI, e pote ja vadhune vadhu lAcAra, vivaza ane duHkhI thato jAya che. dhanyAste bhuvi ye nivRttamadanA dhig duHkhitAH kAminaH dhanya che e jIvo, jeo kAmanAone pAra karI gayA che. kAmIoe to pote ja potAnA paga para kuhADo mAryo che. hAthe karIne teo duHkhI thaI rahyA che. temane jeTalA dhikkAra ApIe, eTalA ochA che. zrImaMtAI, yuvAnI, rUpa, zikSaNa badhuM ja che, paNa aMtaramAM kAma" ramI rahyo che, to e yuvAna strInA paga cATaze, enA mATe jhuraze. enA mATe raDaze... enA mATe duHkhI thaze. enA bIjA - 73 -- -
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ hajAra sukho A eka duHkhamAM rAmazaraNa thaI jaze. virAgI mRtyunA mukhamAM ya sukhI hoya che, rAgI sukhI (!) kahevAtA jIvanamAM paNa duHkhI hoya che. virAgI "phakIra' jevI dazAmAM paNa sukhI hoya che. rAgI lakhalUTa samRddhinI vacce paNa duHkhI hoya che. paramapAvana zrI AcArAMga sUtramAM kahyuM che - kAmakAmI khalu ayaM purise / se soyai jhUrai vippai paridevai / rAgI AtmA zoka kare che.... jhure che. raDe che ne vilApa kare che. sAra A ja che - jenAthI rAga-dveSa poSAya, evI pravRttino tyAga karI devo. ema karavAthI jema rAga-dveSano kSaya thaze, tema tema bhItaramAM tAttvika AnaMda pragaTato jaze. jema jema A AnaMda pragaTato jaze, tema tema rAga-dveSa karavAnA prayojano tuccha lAgatA jaze. jema rojanI karoDonI kamANI karanArAne pAMcakA-dazakAne koI ja mUlya na rahe, tema Atmika AnaMdarasamAM taraboLa banelA AtmAne paNa jenA jenA mATe duniyA rAga-dveSa kare che, te te vastunuM koI ja mUlya na rahe. dunyavI badhI ja vastuo vyartha lAge, upekSaNIya lAge, nagaNya lAge, ne aMtaramAM anubhavAto paramAnaMda sarvasva lAge, A dazA che parama IzatvanI... taba tuma jaga kA IsA mukhyapradhAna ke vaDA pradhAna sAthe mulAkAta thaI zake, e II -
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ gauravaprada gaNAtuM haze. mukhya pradhAna ke vaDApradhAna pote maLavA Ave, e vadhu gauravaprada gaNAtuM haze. paNa mukhyapradhAna ke vaDApradhAnanuM ke emanI sAthenI mulAkAtanuM koI mUlya ja na rahe, A dazA e pradhAnonA pada karatAM ya ghaNI uMcI padavI che. A dazAnuM gaurava vizvanA bIjA badhAM ja padonA gauravane zaramAve tevuM che.. A dazA dUniyAnA betAja bAdazAhanI dazA che.. taba tuma jaga kA IsA zarIramAM kSaya roga thAya nahIM, thayo hoya to vadhe nahIM, vadhyo hoya e davAthI sAro thaI jAya. A badhI mudra bhUmikAnI vAto che. "zarIra" uparathI mana ja uThI jAya A sthiti che ucca bhUmikAnI. koIe prazaMsA karI to khuza, niMdA karI to nAkhuza.. A tuccha bhUmikA che. prazaMsA ane niMdA... baMnemAM bhItarano AnaMda akabaMdha rahe. prazaMsA ane niMdA baMnemAM koI phera ja na lAge.... are, AtmAnubhUtinI sAtatyamAM bIjI badhI ja anubhUtiothI para banI javAya, A che utkRSTa dazA. A che Izvara ane paramezvaranI dazA... taba tuma jaga kA IsA kyAM sudhI ApaNe zudra ane tuccha vastuo khAtara rAgadveSa karyA karazuM? kyAM sudhI ApaNe nIca-bhUmikAmAM rAcyA karazuM ? kyAM sudhI ApaNe pote ja potAne duHkhI karyA karazuM? kyAM sudhI ApaNe A ja daridrapaNuM, bhikhArIpaNuM ne lAcArapaNuM anubhavyA karazuM? "jaga kA IsA' Aje ja banI zakAya che, hamaNA ja banI zakAya che, to emAM vilaMba zA mATe karavo? - 75 -- -
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhItaranA AnaMdane koI bAhya vastunI khAtara gIrave mukI dIdho hoya, e daridranI dazA che. bhItaranA AnaMdane bAhya koI vastu sAthe koI saMbaMdha ja na rahyo hoya, A IzvaranI dazA che. duniyA daridra che, kAraNa ke gIrave mukelo AnaMda paNa kyAreka svAdhIna thaze, evI ene gaNatarI che, enI AzA kyAreka pUrI thaze, evI ene bhramaNA che.. avadhUtanuM manoDanuzAsana A bhramaNAno bhAMgIne bhukko karI rahyuM che... para kI Aza sadA nirAzA, e he jaga jana pAzA. vo kATanAkuM karo abhyAsA, laDo sadA sukhavAsA pA "para" nI AzA eTale haMmezAnI nirAzA A ja to jagatanA lokonuM baMdhana che. A baMdhanane kApavA mATe abhyAsa karo jenAthI prApta thaze zAzvata sukhanivAsa. jamInathI 80 phUTa uMcA vAMsa... emanA para do.. ne enA para IlAcIkumAra nAcI rahyo che... cAra-cAra phUTanI chalAMgo lagAvIne e addhara uchaLe tyAre lokono zvAsa addhara thaI jAya che. uchaLIne mAtra paganA sahAre e pharI doraDA para laTakI jAya, tyAre badhAM AzcaryamAM garakAva thaI jAya che. je nRtya jamIna upara paNa zakya nathI, e nRtya doraDA para... e ya 80 phuTa 76 -
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara.... nRtya... aMgabhaMga.... hAva-bhAva.... chalAMgo... gulAMTo... DholanA tAle tAle tAlameLa... sabhA AkhI maMtramugdha banI che... vAMsa parathI IlAcI kumAra nIce utarI rahyo che.... tALInA gaDagaDATo AkAzane gajavI rahyA che.... khUba-khUba moTuM InAma maLe evI AzA sAthe IlAcIkumAra AkhA ya janasamUhanA kendrasthAne beThelA rAjA pAse jaIne praNAma kare che. lAkho sonAmahoro maLI jAya, rAjAe paherelA badhA ja alaMkAro maLI jAya, jiMdagIbharanuM daLadara phITI jAya, peDhIo sudhI khUTe nahIM, eTaluM maLI jAya, evI keTakeTalI AkAMkSAo IlAcIkumAranI AMkhomAM taravarI rahI che. badhAMnI dRSTi paNa have rAjA tarapha maMDAI che... rAjA zuM Ape che, enuM badhAne kutuhala che. rAjA Ape, pachI ja loko ya pAritoSika ApI zake, mATe rAjAnuM dAna khUba mahattvanuM banI rahevAnuM che. IlAcIkumAranA caherA para have adhIrAI vartI rahI che, enA jIvananuM sarvotkRSTa nRtya e karI cUkyo hato. rAjA ane samagra nagarajanoe paNa emanA Aja sudhInA jIvanamAM AvuM nRtya joyuM na hatuM. rAjA ya mana mUkIne varasI paDe ne prajA ya kAMI bAkI na rAkhe, evI IlAcI kumAranI AzA satata guNAkAra pAmI rahI che. paNa rAjA zuM kare che? enA caherA para to evA bhAva che, jANe eNe kAMI joyuM ja nathI, jANe ahIM kAMI banyuM ja nathI. lAkho sonAmahoronI vAta to dUra che, phUTI koDI ApavA jeTalI ya enI dAnata jaNAtI nathI. AkhA zarIre nItarI rahelA parasevA sAthe IlAcIputranI badhI ja AzAo gaLI rahI che... ne bhItaramAM sarjAyelA zUnyAvakAzane nirAzA pavanavege pUrI rahI che... 77
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ para kI Aza sadA nirAzA eka mAtra zuddha AtmasvabhAva sivAya bIjuM je kAMI paNa che, e para' che. e cAhe rAjA hoya, janatA hoya, svajana hoya, dhana hoya, tana hoya ke mana hoya. A badhuM ja "para" che, ane para pratye rAkhelI AzA vahelA ke moDA nirAzAmAM pariNamyA vinA rahetI nathI. para kI Aza sadA nirAzA avadhUtano Azaya hajI vadhu gaMbhIra che. AzA nirAzAmAM pariName e to hajI pachInI vAta che. vartamAnanI apekSAe joIe, to AzA e svayaM nirAzA che. AzAnuM svarUpa zuM che? amuka vastu ke vyakti mane maLe. amuka ghaTanA A rIte ghaTe evI IcchA.... ane A IcchA zuM hoya che? "AvuM thAya to sAruM' evI saMvedanA. A "thAya to upara ciMtana karIe. AvuM thayuM che evI vAta paNa ahIM nathI ane AvuM thavAnuM che evI vAta paNa nathI. eTale ke "thAya to A eka saMdigdha bInA che, jenA thavAmAM pUro saMdeha che. A eka vaikalpika bInA che - thaI zake ane na paNa thaI zake. arthAta AzA pote ja "thaI zake' nA aMzamAM AzA che, ane "na paNa thaI zake' nA aMzamAM nirAzA che. IlAcI kumAra rAjA pAse upasthita thayo, puraskAranI pratIkSA karI karIne thAkI gayo, tyAre to enAmAM nirAzA hatI ja. paNa tAtvika dRSTie jyAre e adbhata nRtya karI rahyo hato ane loko tALIonA gaDagaDATa karI rahyA hatA, tyAre paNa enAmAM nirAzA hatI. kAraNa ke AzA haMmezA enA khoLAmAM nirAzAne laIne ja ~ 78 -
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ beThelI hoya che. haMmezA. para kI Aza sadA nirAzA 'thAya to A to haMmezA ochAmAM ocho totera maNano hoya che. eTale ke AzAmAM ochAmAM ochuM ATaluM vajanadAra duHkha to hoya ja che. IlAcI putra duHkhI che, kAraNa ke ene "para kI AzA che. rAjA enuM daLadara pheDI de, evI AzAmAM e rAcI rahyo che. rAjA paNa duHkhI che. kAraNa ke ene paNa "para kI AzA' che. A naTa pharI nRtya kare, eno paga lapase, nIce paDIne e marI jAya ane naTaDI mArI thaI jAya, evI AzA enA manamAM ramI rahI che. loko paNa duHkhI che, kAraNa ke emane paNa para kI AzA che. kAMIka acarija jovAnI AzAmAM e badhAM doDI AvyA che, ne have rAjA naTane pAritoSika Ape evI AzA emane manamAM ramI rahI che. badhAM ja duHkhI che, kAraNa ke badhAne koIne koI AzA che, vAstavika dRSTie kahIe, to koIne koI nirAzA che. para kI Aza sadA nirAzA IlAcI putranI pratIkSA parAkASThAne AMbI che... nirAzA AsamAnane AMbI che. ne rAjA ThAvakA moDhe kahe che - "pharIthI nAca." pharIthI IlAcIkumAra vAMsa upara caDhI gayo ne nRtya cAlu thaI gayuM. hakIkatamAM duniyAnI badhI ja doDAdoDa IlAcIkumAranA nRtya jevI che. skulano ghaMTa vAgatAnI sAthe bahAra nIkaLatA bALakonI doTa, eka DigrI mATe koleja, Tyuzana ne klAsanA dhakkA khAtA ~ 79.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ yuvAnonI doTa, vijAtIya darzana mATe TI.vI., viDIo, sinemA, mobAIla ane mejhInamAM khAkhAkhoLA karatA lokonI doTa, managamato mUratiyo ke smArTa kanyA meLavavA mATe yuvA meLA ane merejabyuro taraphanI doTa, nokarI mATe jyAM tyAM bhaTakatA yuvakayuvatIonI doTa. roga maTADavA mATe klinika, hospiTala ane meDikala sTora taraphanI doTa, managamatI cIja-vastuo kharIdavA mATe mola ane DipArTamenTala sTora taraphanI doTa... badhuM ja nRtya che. sAkSAt IlAcIputranuM nRtya... kAraNa ke e badhI ja doTanI bhItaramAM koI ne koI AzA samAyelI che. jyAM AzA che tyAM nRtya che, mAtra enA prakAro badalAtA hoya che. vAMdarAne kadI nAcato joyo che? svataMtra vAMdarAne nAcato joyo che? ke baMdhAyelA vAMdarAne? svataMtra vAMdaro kadI nAcato nathI. baMdhAyelo vAMdo ja nAce che. AzA e eka baMdhana che. duniyAnA moTA bhAganA jIvo enAthI baMdhAyelA che. ane mATe ja koI ne koI nAcamAM ja emanuM jIvana pUruM thAya che. para kI Aza sadA nirAzA e he jaga jana pAzA jagatanA janano pAza... sUkSma baMdhanaje dekhAtuM nathI, paNa dekhAtAM baMdhano karatAM hajAro gaNuM zaktizALI che. zakya che ke loDhAnI beDIothI jakaDAyelo mANasa mukta banI jAya, AzAnA baMdhanathI mukta thavuM, e atyaMta duzakya che. kevuM A baMdhana! adazya ne acinta... zAstrakAro kahe che - AzA nAma manuSyANAM, kaacidaashcryshRngkhlaa| ~ 80 - - che IS
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ yayA baddhAH pradhAvanti, muktAstiSThanti paguvat // AzA e manuSyonI koI Azcaryajanaka beDI che. jeo enAthI baMdhAyelA che, teo doDyA ja kare che, ane jeo enAthI mukta che, teo sthira thaI jAya che, vikalAMganI jema. IlAcIputra uchaLato hato, tyAre paNa doDato hato ane rAjA pAse Ubho hato tyAre paNa doDato hato. ajaba baMdhana che AzAnuM, je zAMtithI besavA ja detuM nathI. zarIra kadAca aTakI jaze, paNa mana doDatuM raheze, athAkapaNe, kazuMka AMbI levAnI lhAyamAM. eka vastu mATe aMtaramAM IcchA jAge che, tyArathI Atmapradezo kSobhAyamAna thaI jAya che.... manamAM gajabanuM tophAna mau jAya che. pachI e mANasanuM zarIra doDatuM hoya, nAcatuM hoya, cAlatuM hoya, UbhuM hoya, beThuM hoya ke sUtuM hoya, e mANasa doDI rahyo che... enI doTa satata ne satata cAlu che. madArI vAMdarAne bAMdhIne nacAve che. AzA mANasane bAMdhIne doDAve che. AnaMdaghanajI mahArAja yAda Ave... bhaTake bhaTake dvAra lokana ke kukara AzAdhArI AzA pUrI thAya, e mATe jyAM-tyAM valakhA mArato mANasa ane roTalInA TukaDA mATe ghera bhaTakato kUtaro - A baMnemAM zuM pharaka che? kUtaro haDadhUta thAya, e to pachInI vAta che, roTalAnA TukaDA khAtara ene bhaTakyAM karavuM paDe, e paNa haDadhUtapaNuM ja che ne? jenI AzA che e vastu mANasane maLe ke na maLe, e to bIjA naMbaranI vAta che, pahelI vAta to e ja che ke e + 81
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ svataMtra nathI, e AzAthI baMdhAyelo che. gaLe paTTAvALA kUtarA jevI ke sAMkaLa bAMdhelA vAMdarA jevI enI sthiti che. ne hajI vadhu vicAra karIe, to hoMziyAra kuMbhAranA gadheDA jevI enI sthiti che. gadheDo cAle ja nahIM, tyAre kuMbhAra eka lAkaDI sAthe dorI bAMdhe che. dorIne cheDe eka keLuM bAMdhe che ne pachI gadheDA para besI jAya che. gadheDAne keLuM dekhAya che. basa, be pagalA cAluM, eTale keLuM mArA moDhAmAM... gadheDo be pagalA cAle, eTale enA sAthe sAthe ja keLuM hajI vadhu be pagalA AgaLa jatuM rahe che... gadheDo keLAnI AzAmAM ne AzAmAM cAlato rahe che. kuMbhAranuM ghara AvI jAya che, ne e keLAnI sAthe ja gharamAM jato rahe che. puraHphalAyAmAzAyAM janaH prAyeNa vaJcyate AzApUrI thaze thaze thaze.. enI pratIkSA karatA kastA mANasa chetarAto rahe che. ne AzA pUrI thAya, e pahelA enI jiMdagI ja pUrI thaI jAya che. parama pAvana zrI uttarAdhyayanasUtramAM kahyuM che - icchA hu AgAsasamA aNaMtiyA AzA to AkAzanI jema anaMta che, jo AkAzano aMta AvI zake, to ja AzAno aMta AvI zake. pariNAma spaSTa che... nirAzA ane baMdhana. para kI Aza sadA nirAzA e he jaga jana pAzA + 82 -
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ para" nI AzA eTalA mATe karavA jevI nathI, ke "para" e haMmezA para ja rahe che, e kadI potAnuM nathI thatuM. ane je pArakuM che enuM gajuM ja nathI ke e sukha ApI zake. IbdopadezamAM kahyuM che - para parata phu - mAtmaivAtmA tataH sukham / sukhano srota eka mAtra AtmA ja che. kAraNa ke e ja potAno che. "para" che, e duHkha sivAya bIjuM kAMI ja ApI zake tema nathI, kAraNa ke e pArako che. para kI Aza sadA nirAzA e he jaga jana pAzA IlAcIkumAre havenA nRtyamAM enI badhI ja kaLA ThAlavI dIdhI che. khullA moDhe ne phATI AMkhe loko joI rahyA che. AkhI ya sabhA ApharIna ApharIna pokArI rahI che. keTalAMka loko to - A satya che ke svapna? - evI zaMkAmAM rItasara AMkho coLI rahyA che. eka gajabanI chalAMgamAM IlAcIkumAranuM zarIra traNa vAra cakrAkAra pharIne pAchuM doraDA para saMtulana jALavI rahyuM che. e samaye enI dRSTi eka havelInI parasALa para paDI. soLe zaNagAra sajelI eka navayauvanA modakano thALa laIne koI mahAtmAne vahoravA mATe Agraha karI rahI che, ne mahAtmA nIcI dRSTie nA pADI rahyA che. eka bAju nItaratuM lAvaNya... lasalasatu rUpa. phUlagulAbI yauvana... ane bIjI bAju jvalaMta vairAgya. eka bAju - ~ 83 ----
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvatA bhojana ane bIjI bAju pUrNa niHspRhatA. eka bAju galagaliyAM thaI jAya evA saMyoga ane bIjI bAju atyaMta nirlepatA. be kSaNa mATe IlAcI putranI dRSTi e dRzya para sthira thaI gaI che, ne trIjI kSaNe enA mane vaLAMka lIdho.... kyAM bharayauvanamAM saMyamanA paMthe saMcaratA A mahAtmA ! kyAM A lAvaNya suMdarI pratye ya emanI askhalita virAgadhArA !... ne kyAM eka naTaDI pratye ya mArI kAramI Asakti... jema jema IlAcIputranI vicAradhArA AgaLa vadhatI jAya che, tema tema tenA AzAnA baMdhano tUTatA jAya che.... vo kATana huM karo abhyAsA buddhimattA AzApUrtinA prayatno karavAmAM nathI. e prayatno to eka prakAranuM pAgalapaNuM che. jema retIne pIlavAthI tela maLavuM azakya che, te ja rIte AzAnI pUrti thavI paNa azakya che. buddhimattA to che AzAnA baMdhanane toDavAmAM. paramapAvana zrI AcArAMgasUtramAM kahyuM che AsaM ca chaMdaM ca vigiMca dhIre - hai dhIra! tuM tArI AzAne choDI de ane tArI IcchAne choDI de. tumaM ceva sallamAha A ja to e zalyo che, jemane aMtaramAM saMgharI rAkhIne tuM duHkhI thaI rahyo che. 84
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmAnuM kalyANa AzAspadanI prAptithI nathI thavAnuM paNa AzAnA baMdhanane kApavAthI thavAnuM che. duniyAmAM narsarIo, skulo, kolejo, InTaranezanala skulo ane yunivarsiTIo jhaDapathI vadhI rahyA che. jAta jAtanA ejyukezana kooM astitvamAM AvI rahyA che. zarIra ane AMkho para atyAcAra thaI jAya, eTalI hade vidyArthIo abhyAsamAM gaLADUba thaI rahyA che. paNa e abhyAsathI emanuM zuM bhaluM thaze? skUlanI dIvAla para lakhyuM to che - sA vidyA yA vimu - "kharI vidyA to e, jenAthI AtmAne mokSa maLI zake. paNa A mApadaMDathI mApatA e ejyukezana korsane "vidyA' kahI zakAya kharo? re... mokSanI vAta to dUra che, svarganI vAta paNa dUra che, A bhavanI upAdhio paNa jenAthI TaLatI nathI, e abhyAsa mATe tana-mana-dhanane ghasI nAkhavAno zo artha che? abhyAsa to A karavA jevo che - AzAnA pAzane toDavAno. vo kATana kuM karo abhyAsA abhyAsa eTale eka evI kriyA, jenAthI AtmAmAM saMskAranuM AdhAna thAya che. e saMskAra sArA paNa hoI zake che, ane kharAba paNa hoI zake che. AzAne anurUpa pravRtti karavAthI ane AzAspadanI abhilASA karyA karavAthI AtmAmAM kusaMskAronuM AdhAna thAya che. AzAnI pratipakSI pravRtti karavAthI ane AzAnI bhayAnakatAnuM ciMtana karavAthI AtmAmAM susaMskAronuM AdhAna thAya che. kusaMskArothI AzA phale-phAle che. susaMskArothI AzA kapAtI jAya che. karavA jevo che sad abhyAsa, meLavavA -- -- 85 -
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ jevA che susaMskAro ane kApavA jevI che AzA. vo kATaluM karo abhyAsa huM rastA parathI pasAra thaI rahyo chuM. sAmethI koI yuvatI AvI rahI che. mArA manamAM ene jovAnI IcchA jAgI rahI che. huM AMkhone DhALI dauM chuM.... mAtRvat paralApu - parastrIne "mA" samAna gaNavI - A bhAvanAthI mArA AtmAne bhAvita karatA karatA nIcI najare tyAMthI pasAra thaI jAuM chuM, to AzA para kApa mukAI jaze. huM koI jamaNavAramAM gayo chuM. mane khUba bhAvatI 2-3 vAnagIo kAunTara para che. jotAnI sAthe mArA moDhAmAM pANI AvI jAya che. Aje to A vAnagIo para tUTI ja paDavuM che, evI AzA mArA manamAM jAge che, paNa tarata huM kAunTaranI e sAIDa ja choDI dauM chuM. rimALa vipAvitasAdhdha viratAnA suM tato suzorna - je vastu joIne rAgIne jIbhamAM pANI Ave che, e ja vastunA upabhoganI bhayaMkaratAne joIne virAgIne AMkhamAM pANI AvI jAya che - A zAstravacananuM ciMtana karatAM karatAM huM sAdA dravyothI bhojana karIne nIkaLI jAuM chuM, to AzAnI badhI ja AzA para pANI pharI vaLaze. huM kharIdI karavA nIkaLyo chuM. dukAnadAra mane AkarSaka kApaDa batAvI rahyo che, jotAnI sAthe mArI AMkha enA para TharI jAya che. e kApaDa mArA manamAM vasI jAya che. paNa huM pAcho bhAnamAM AvuM chuM. e kApaDane "nA" pADI dauM chuM. to nA - 86 ---
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAm - je vastu game che, tenAthI vadhu bhayaMkara bIjuM kazuM ja nathI - A tattvaciMtanamAM manane parovIne sAduM kApaDa laIne ghara bhego thaI jAuM chuM, to AzA khuda nirAza thaI jaze. vo kATana kuM karo abhyAsA AzAne kApavAno A abhyAsa che. jema jema abhyAsa thato jAya, tema tema Atmazakti vadhu ne vadhu dhAradAra thatI jAya che. charI ke kAtara dhAradAra hoya to vastu ne kApavA mATe mathAmaNa na karavI paDe. jarAka aDAvo ne kapAI jAya. sa-abhyAsa pharI pharI thAya, pachI Atma-zakti eTalI hade dhAradAra thAya che, ke have AzAne kApavA mATe mananA manAmaNA karavAnI jarUra rahetI thiI. sAmethI strI AvI rahI che, to e ja kSaNe AMkha paNa uThI jaze ne mana paNa uThI jaze. bhAvatA bhojana dekhAze, to sahaja rIte dravyathI paNa tyAga thaI jaze ne bhAvathI paNa tyAga thaI jaze. kharIdI karavAmAM je gamaze, enA para dhaDa detAnI cokaDI lAgI jaze. cokaDI mAtra e vastu para ja nathI lAgatI, AzA para paNa lAgI jAya che, enI sAthe sAthe ja. vo kATana kuM karo abhyAsA abhyAsa hajI AgaLa vadhe che, have AMkho sahaja rIte DhaLelI ja che, ne mana sadA mATe AtmA tarapha vaLeluM ja che. have jamaNavAramAM javAnI koI ja hoMza nathI, ne chellI kharIdI kyAre karI hatI e yAda paNa nathI. basa, jANe AzAnuM anazana cAlI rahyuM che, ene maLatuM poSaNa sadaMtara baMdha thaI gayuM che. have e keTaluM jIvaze? A abhyAsa AzAnA mRtyuno che ane AtmAnA
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanano che. AzAnA jIvanamAM AtmAnuM mRtyu samAyeluM che, ane AzAnA mRtyumAM AtmAnuM jIvana samAyeluM che. AtmAne jIvavuM hoya... Atmika anaMta AnaMdanA AsAmI banavuM hoya, to eno A ja upAya che vo kATana karo abhyAsA laDo sadA sukhavAsA abhyAsa parAkASThAne AMbI jAya che, ane AzA kapAI jAya che, saMpUrNapaNe. have strIne jovA mATe AMkha uMcI to nathI ja thatI, paNa strImAM, puruSamAM, pazumAM, jaDamAM ke zUnyamAM koI bheda ja rahyo nathI. have be hajAranI DIza joIne mana lalacAtuM to nathI ja, paNa e DIza ane viSTA vacce koI phera ja lAgato nathI. have kharIdI karavA javAno to prazna je nathI Avato, paNa jAyanTa mola ane ukaraDA vacce zuM pharaka che, e ja samajAtuM nathI. abhyAsa vikAsazIla dazAmAM hoya che, tyAre virAgarUpe pariName che. abhyAsa vikasIta banI jAya che, tyAre virAga vItarAgatArUpe pariName che. vItarAgatA - vizvanuM sarva zreSTha sukha. advitIya sukha. zAzvata sukha. vo kATana kuM karo abhyAsA lAho sadA sukhavAsA IndriyaparAjayazataka nAmano eka addhata graMtha. enA eka zlokamAM kahyuM che jaM lahai vIyarAgo sukkhaM, - - 88 -- -
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ taM muNai succiya na hu anno| na hi gatAsUyarao, jANai suraloiyaM sukkhaM // vItarAgI je sukhane pAme che, e sukhane e ja samajI zake che, bIjA jIvo e sukhane pAmI to nathI ja zakatA, samajI paNa nathI zakatA. gaTaramAM ALoTatA bhUMDane mATe devalokanA sukhane samajavuM jema zakya nathI, tema vItarAgInA sukhane samajavuM e rAgI mATe zakya nathI. e enA gajAnI bahAranI vAta che. e sukha mAtra anubhavI zakAya che. basa, AzAne kApavA mATe abhyAsa karo, virAgatA ane vItarAgatAne meLavo ane A 'sarvotkRSTa sukhanA svAmI banI jAo. vo kATana kuM kare abhyAsa lAho sadA sukhavAsA AzA karavI, AzAspada meLavavA mATe ciMtA karavI, enA mATe dhamapachADA karavA, A badhuM ja keTaluM duHkhadAyaka che! A badhuM karyA pachI chevaTe AzA pUrI thAya ke na thAya, emAM pUro saMzaya che. ane kadAca AzA pUrI paNa thaI jAya to keTaluM sukha maLaze? kevuM maLaze? ane e kyAM sudhI Takaze? AzAnA raste vadhumAM vadhu atyaMta tuccha ane kSaNika sukha che. AzAne kApavAnA mArge utkRSTa ane zAzvata sukha che. AzAnA raste je sukha che e sAMzayika che. AzAne kApavAnA mArge ja sukha che e nizcita che. AzAnA raste kadAca sukha maLI paNa jAya, to ya e parAdhIna che. ~ 89 -
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ AzAne kApavAthI je sukha maLe che, e svAdhIna che. AzAnuM sukha bIjA lAkho gaNA duHkhamAM zIrNa - vizIrNa... nahIMvat thaI jAya che. AzAne kApavAnA mArge sukhanuM ekachatrI sAmrAjya chavAyeluM che. tAtparya spaSTa che - vo kATana huM kraro abhyAsA laho sadA sukhavAsA rAgIne Azcarya thAya che. duniyA AkhI jenI pAchaLa pAgala che e saMpatti, suMdarI, svajana, zarIra.... A badhAMnI AzA zI rIte choDI zakAya? kadAca manane mArI macaDIne A badhAMnI AzA choDI paNa devAya to mANasa duHkhI nahIM thaI jAya? je sukhanA sAdhano che, emanI AzA ja chUTI jAya, to pachI duHkha sivAya zuM bAkI rahe? A sthitimAM sukhano leza paNa zI rIte hoI zake? are, pahelI vAta to e ja che, ke A badhAMnI AzA zI rIte chUTI zake? moTA bhAganI duniyAno A prazna che. paNa ene khabara nathI, ke vItarAgatAnA adbhuta AnaMdamAM jyAre AtmA ekarasa thaI gayo hoya, tyAre enuM mana strI vageremAM zI rIte jaze? e asIma AnaMdanI anubhUtimAM jyAre AkhuM ya vizva tuccha lAgaze, taddana zUnya lAgaze, tyAre ene zenI AzA jAgaze? aSTAvakragItAmAM kahyuM che - - zUnyA dRSTirvRthA ceSTA, vikalAnIndriyANi ca / na spRhA na viraktirvA, kSINasaMsArasAgare // 90
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ vItarAgatAnI e asmitAmAM dRSTi zUnya banI jAya che, ceSTA vyartha banI jAya che ane Indriyo vikala banI jAya che. A evI dazA che, jemAM rAga paNa nathI ane vigarA paNa nathI. rAga ravAnA thaI jAya, tyAre virAgadazA prApta thAya che, rAga hato ja nahIM, to ravAnA zI rIte thAya? zUnya dRSTi - rAgI rUpavatI strIne jotAMnI sAthe Asakta thaI jAya che, enI AMkho enA para coTI jAya che, ene enI AzA jAge che. enuM AkhuM astitva enA para mohita thaI jAya che. e ja strI, kadAca enA karatAM paNa vadhu mohaka strI, kadAca koI rAjarANI, kadAca koI vizvasuMdarI, kadAca koI svarganI apsarA vItarAgInI samakSa AvI jAya to? enI dRSTi zUnya haze. taddana zUnya. jANe sAme kAMI che ja nahIM. bhItaramAM je sarvotkRSTa sukhasamRddhinI choLo uchaLI rahI che, enI tulanAmAM bahAra che ja zuM? A reziyo eTalo gajabano che ke bahAranI vastune daridra paNa na kahI zakAya, bhikhArI paNa na kahI zakAya, ene yogya eka ja zabda che - zUnya. jo dazya zUnya che, to dRSTi zUnya ja rahevAnI che. hAthamAM kazuM Ave tema ja nathI, to mANasa hAtha prasArato ja nathI. thALI - vATako khAlI ja che, to koI koLiyo levAnI ceSTA karatuM nathI. dayamAM AzA karavA jevuM kazuM ja nathI, mATe vItarAgIne koI ja AzA jAgatI nathI. e zUnyane jue che, mATe enI dRSTi zUnya rahe che... zUnyA vRSTi vRthA ceSTA AzAne pUrI karavA mATenI badhI ja doDadhAma vItarAgIne vyartha lAge che. khAlI thALImAMthI bharapeTa jamI levAnA
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayatno jevuM A gAMDapaNa che, evuM ene sAkSAt dekhAya che. sugaMdhanI zodhamAM kasturImRga dUra-sudUra sudhI doDe che... thAkI jAya, hAMphI jAya, lothapotha thaI jAya, tyAM sudhI doDe che. enuM AkhuM jIvana sugaMdhanI zodhamAM ne enI ja doTamAM pUruM thaI jAya che. bicArAne khabara nathI ke "sugaMdhano srota to huM pote ja chuM. mArI nAbhimAM je kastUrI che, emAMthI ja A sugaMdha AvI rahI che'. kastUrImRganI badhI ja zodhakhoLa ane badhI ja doDadhAma kevI? vyartha, taddana vyartha. vItarAgIne AkhI duniyAnI doDadhAma AvI lAge che. vyartha, taddana vyartha. hRdayapradIpa nAmano eka advitIya graMtha. rAgadazA ane vItarAgAdazAno A bheda emAM spaSTa karyo che tAvat sukhecchA viSayArthabhoge, yAvanmanaH svAsthyasukhaM na vetti| labdhe manaHsvAsthyasukhaikaleze, trailokyarAjye'pi na tasya vaanychaa|| aMtaranA svAthyanuM - AtmasvabhAvanI svasthatAnuM sukha jyAM sudhI cAkhyuM nathI, tyAM sudhI ja vaiSayika sukhonA upabhoganI AzA rahe che. eka vAra Atmika sukhano AMzika paNa rasAsvAda thAya, pachI to traNe lokanuM sAmrAjya svAdhIna thatuM hoya, to paNa enI koI ja spRhA rahetI nathI. bahAra te ja bhaTake che, jeNe kadI aMdara DokiyuM paNa karyuM nathI. 92 -
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMtarika samRddhinuM jeNe avalokana karI lIdhuM, ene oLakhI lIdhI ane ene anubhavI lIdhI, e bahAra kema bhaTakaze? e bahAra DokiyuM paNa kema karaze? kyAM prayojanathI karaze? jJAnasAra-upahAramAM kahyuM che - paramArthayutaM pUrNa, __ niHspRhaM nisspryojnm| tattvaM samprekSamANaH svaM, paratra kiM prvrtte?|| sva-svarUpa para dRSTi sthira thaI jAya, AkhA vizvano je pArtha che, e sva-svarUpamAM ja dekhAya, sva-svarUpanI svataH pUrNatA evI rIte pratyakSa thAya ke emAM kazuM umeravA jevuM paNa na lAge, ane umeravAno avakAza paNa na lAge, spRhAno ke prayojanano lavaleza paNa sva-svarUpamAM na lAge, pachI "para" mAM pravRtti ja zI rIte thaze? bhItaramAM anusaMdhAna thatAMnI sAthe ja samasta bAhya sAtheno saMparka kapAI jAya che. bharatInuM anusaMdhAna e evo abhyAsa che, je AzA upara so TakA kApa mUkI de che. A jIvanamAM bIjuM kAMI ja karavA jevuM nathI, sivAya A abhyAsa. vo kATana kuM karo abhyAsA lAho sadA sukhavAsA muja vanyavie-A dhAtu parathI mokSa zabda banyo che. - ----- rU 99 -
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ baMdhana chUTI jAya enuM nAma mokSa. AzA e ja baMdhana che. AzA chUTI jAya e ja mokSa che. upaniSado kahe che - chivA tanuM na vadhyatve - taMtu tUTI gayo, eTale baMdhananI zakyatA samApta thaI gaI. je tUTI gayuM, e have baMdhana ja nathI rahyuM. e zI rIte bAMdhaze? lAla ribina kapAya che ane makAnanuM udghATana thAya che. AzA kapAya che ane mokSanuM udghATana thAya che. vo kATana kuM karo abhyAsA lAho sadA sukhavAsA rAjA enI AzAmAM che, loko emanI AzAmAM che, paNa IlAcIputra badhI ja AzAone oLaMgI gayo che. zuM rAjA... zuM puraskAra... zuM naTaDI... zuM kAma bhoga. "abhyAsA' nI kAtara badhI ja AzAone kAtarI gaI che. eka mahAtmAnI jyota sAthe milana karIne IlAcI putre potAnI jyota pragaTAvI lIdhI che. AtmA uparanA AvaraNo khUba jhaDapathI utarI rahyA che. doSomAM dAvAnaLa lAgI gayo che. karmo jarjarita thaIne kharI rahyA che, ne mAtra aMtarmuhartamAM ja bhItaramAM raheluM anaMta jJAna pragaTa thaI jAya che. sarvajJatA ane vItarAgatA IlAcIputranA caraNa cUmI le che. thoDI vAra pahelA eka nArInI AzAmAM je duHkhI thato hato, e ja have AzAnA baMdhanathI saMpUrNa mukta thaIne sukhasAgaromAM jhumI rahyo che. vo kATana kuM karo abhyAsa laho sadA sukhavAsA -- 94 -
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ atItanI aTArI para hajAro yayAtio paNa UbhA che, ane hajAro IlAcIputro paNa UbhA che. yayAtio aMta sudhI emanI AzAne choDI zakyA nathI. emanuM jIvana paNa duHkhamaya hatuM, mRtyu paNa ane paraloka paNa. IlAcIputro emanI jIvanayAtrA daramiyAna AzAnA baMdhanane toDavAno puruSArtha karI zakyA, AzAthI mukta thaI zakyA. pachI teo jIvyA, tyAM sudhI jIvanmuktino mahAnaMda mANatA rahyA. ane jIvana puruM thayuM, eTale muktinA paramAnaMdanA svAmI banI gayA. sadA mATe... vo kATana kuM karo abhyAsA lAho sadA sukhavAsA vananikuMjano latAmaMDapa Aje muktimaMDapa banyo che. avadhUtanuM eka eka anuzAsana siddhinuM sopAna banI rahyuM che. mana samajI rahyuM che, ane zAMta thaI rahyuM che... zAMta... sAva ja zAMta. rAga-dveSa-AzA.. badhuM ja ogaLI rahyuM che.. mana khuda vilIna thavA lAge, tyAre mananA vibhAvo kyAM ubhA raheze? thoDI kSaNo sudhI vilInIkaraNanI A prakriyA cAlatI rahI... ne pachI... avadhUtane lAge che ke koI muddA para mana "aDIne aTakI gayuM che. e sUkSma virodha karI rahyuM che. avadhUtanI AtmadaSTi manane ArapAra vIMdhIne joI rahI... ne e vedhaka dRSTimAM mananI aDacaNa spaSTa banI gaI.... "bhale ApaNe koI rAga na rAkhIe. dveSa na rAkhIe... AzA na rAkhIe.. paNa... ATaATalA sanmAna ATaATalI prazaMsA, ATaATalI bhakti - A badhuM joyA pachI AvA apamAno, AvA Akrozo ne AvA tiraskArone kema sahana 95
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI zakAya ? eka paristhitithI TevAI gayA pachI enAthI taddana viparIta paristhitimAM zI rIte jIvI zakAya?' mana e aMte to mana ja che. jeno koI ne koI mata hoya, enuM nAma mana. paNa avadhUta e ya avadhUta ja che. avadhunAtyahina manovimAvAvavAnitvavadhUtaH- mananI badhI ja dhULane khaMkherI nAkhe, enuM nAma avadhUta. paristhitinuM parivartana manane akaLAvI rahyuM che, tyAre avadhUta sRSTinA e satyane pragaTa kare che, jene samajyA pachI, koI akaLAmaNano avakAza ja na rahe. kahIka kAjI kahIka pAjI, kahIka huMA apabhrAjI | kahIka jaga meM kIrti gAjI, saba pudgala kI bAjI // 6 // mAnava kyAreka kAjI thAya che. to kyAreka pAjI thAya che. kyAreka loko eno tiraskAra kare che to kyAreka AkhI duniyA enI prazaMsA kare che. A badhI ja pudgalanI bAjI che. mahAkavi kAlidAsanI eka vizvasaprasiddha kRti - meghadUtam. A kRtinI eka paMkti che - nIcairgacchatyupari ca dazA cakranemikrameNa 96
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ rathanA paiDAno je bhAga uMce hoya che, e nIce Ave che ane je bhAga nIce hoya che, e upara Ave che. sRSTi e vAstavamAM rathanuM paiDuM ja che. upara... nIce... nIce... upara.... kabADIka kAjI kabATIka pAjI kAjI.. pAjI. kAjI... pAjI. basa, sRSTinuM cakra pharyA kare che... eka raste rakhaDato mANasa jota jotAmAM karoDapati thaI jAya che, ane eka karoDapati mANasa rAtorAta roDapati thaI jAya che. jene nakhamAM ya roga na hato, e mANasa saMpUrNa beDaresTa thaI jAya che, ane je beDaresTa hato e ghoDA jevo thaI jAya che. sRSTino svabhAva sthira nathI. parivartana e ja eno svabhAva che. bUDIka kAMIka ane kabIka bIjuM ja kAMIka. eka mANasanuM nasIba ADenuM pAMdaDu khasI gayuM. pradhAnamaMtrInI padavI maLI. emanA gAmavALA khUba khUza thaI gayAM. khUba Agraha pUrvaka AmaMtraNa ApyuM, "ApaNA gAmamAM padhAro, amAre tamane sonAthI tolavA che.' pradhAnamaMtrIzrI khUba ja vyasta che. divaso ne mahinAo vItI gayA. eka varSa bIjuM varSa. ema karatAM karatAM sattAkALa pUro thaI gayo. have e PM. mAMthI C.M. banI gayo. gAmavALAe pharI AmaMtraNa ApyuM, "jaldI padhAro, amAre tamane cAMdIthI tolavA che." C.M. AvI zake e pahelA to khurazIe uthalo mAryo. C.M. have M.L.A. banI gayA. zaramanA mAryA lokoe viveka karyo, "amAre tamane rUpiyAthI tolavA che. padhAro." rAjakAraNanI AMTI-ghUMTIomAMthI bahAra nIkaLIne dhArAsabhyazrI emanA gAmamAM pahoMcI zake, tyAM ~ 97 --- -
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudhImAM e eka sAmAnya nAgarika banI gayA hatAM. gAmaloko samakSa te upasthita thayA, lokoe kahI dIdhuM, "amAre tamane pastIthI tolavA che." kabArIka kAjI kabATIka pAjI je zAhajahAM sonAnI pyAlImAM pANI pIto hato, ene ja mATInA ThIkarAmAM pANI pIvAnA divasa AvyA. je nepoliyana Alpasa parvatane ya bAjumAM haTAvI zakato hato, ene ja be badAmanI nokarANI khAtara bAjumAM khasavuM paDyuM. je sikaMdara sonAnA DhagalAomAM ALoTato hato, ene ja khAlI hAthe ravAnA thavuM paDyuM. je rAjIva gAMdhInuM jyAM jAya tyAM reDakArpeTathI svAgata thatuM hatuM. enA ja boMba visphoTamAM phurace - phUracA uDI gayA. jJAnasAramAM kahyuM che - yeSAM bhrUbhaGgamAtreNa, bhajyante parvatA api / tairaho karmavaiSamye, bhUpairbhikSA'pi nApyate // jemanI AMkhanA IzArAthI parvato ya tUTI jAya, evA rAjA-mahArAjAonA paNa karmo jyAre vIphare che, tyAre temane bhIkhanI eka roTalI paNa maLatI nathI. kyAM hastinApuramAM rAjamahelamAM killola karatAM pAMDavo! kyAM IndraprasthanI samRddhimAM rAja karatAM pAMDavo! kyAM vanavagaDAMnI Thokaro khAtAM pAMDavo! kyAM koInI nokarI karatAM pAMDavo! ne kyAM kaDavA apamAnonA ghUMTa bharatA pAMDavo! kabArIka kAjI kabATIka pAjI
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ mANasa hase che ne raDe che, kAraNa ke e "kabIka ne zAzvata samajI le che. "savAra' kadI divasabhara TakatI nathI, kAraNa ke e "savAra" ja che. "kabIka' kadI zAsvata banatuM nathI, kAraNa ke e "kabIka' ja che. vibhAvo, ahaMkAra, saMkleza, ciMtA, DaraA badhuM tyAM sudhI ja che, ke jyAM sudhI kabIka zAzvata lAge che. kabIka jyAre kabaDIka ja lAge, tyAre emAMthI kazuM ja rahetuM nathI. tyAre hoya che mAtra sukha, zAMti ane samAdhi. gaLAmAM paherAvelo hAra paNa kabahIka ane gaLe paDelo sApa paNa kabIka. hAra paNa javAno ane sApa paNa javAno. saMpatti paNa javAnI ane vipatti paNa javAnI. Arogya paNa javAnuM ane roga paNa javAno. hAsya paNa javAnuM ane rudana paNa javAnuM. harSa paNa javAno ane zoka paNa javAno. kAraNa e ja, A badhuM ja kabIka che. ATalI samaja AvI jAya, to kaMIka meLavavAnI ciMtA ane kaMIka dUra karavAnI adhIrAI e bane dUra thaI jAya. kaMIka pAmyAno garva ane kaMIka AvI paDyAnuM darda - baMne vidAya laI le. duniyAnA badhAM ja duHkho Aje ja dUra thaI zake che, zarata eTalI ja, ke ene "kabIka nuM tattvajJAna samajAI jAya. kabaDIka kAjI kabaDIka pAjI kabIka huA apabhrAjI loko core ne coTe niMdA kare, evI sthitine apabhrAjanA kahe che. AvI sthiti paNa zakya che. niMdA ja zA mATe? gALo Ape, paththaramAro kare, lAThIcArja kare ke mArI mArIne adhamuA karI nAkhe.. badhuM ja zakya che. paNa enAthI duHkhI thavAnI koI
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja jarUra nathI, kAraNa ke A paNa kabaDIka che. kAdAcitka che. e AvyuM che, mATe e javAnuM che. je Ave che, enuM javAnuM nizcita che. jema apabhrAjanA thAya che, tema prazaMsA paNa thAya che. kabaDIka jaga meM kIrti gAjI. - duniyAbharamAM nAmanA thaI jAya, cAre dizAmAM vAha vAha thaI jAya, loko cAra moMe prazaMsA kare... A paNa zakya che. ajJAnI prazaMsA sAMbhaLIne phulAI jAya che, ane niMdA sAMbhaLIne murajhAI jAya che. jJAnI baMne dazAmAM samAna rIte smita karato rahe che. ajJAnI duHkhI che, kAraNa ke niMdA ane prazaMsAne jue che. jJAnI sukhI che, kAraNa ke e "kabIka' - ne jue che. ajJAnI duHkhI che, kAraNa ke e badhI prazaMsA ane niMdAnA kendramAM potAne jue che. jJAnI sukhI che, kAraNa ke e kendramAM pudgalane jue che. saba pula kI bAjI kAjI paNa pudgala bane che ane pAjI paNa. niMdA paNa putalanI thAya che ane prazaMsA paNa. duniyAmAM je kAMI paNa joI zakAya evuM che, te pudgala che. parama pAvana zrI tatvArthAdhigamasUtramAM kahyuM che - pa. punA:- jenAmAM rUpa che, te pula che. jeno koI kalara che, mela che, TesTa che ane Taca che, te pudgala che. AtmA arUpI che, pula rUpI che. zarIra, ghara, svajana, saMpatti, gADI, jamIna, jhaverAta badhuM ja pula che. je kAjIne joIne loko kuraniza bajAve che, e paNa pula che, kAraNa ke e "zarIra' che. je pAjIne joIne loko hAMsI uDAve che, e paNa pudgala che, kAraNa ke e paNa "zarIra' che. jene joIne loko ~ 100 -
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ niMdA ke prazaMsA kare che, e paNa zuM che? AtmA to dekhAto ja nathI, dekhAya che mAtra zarIra. niMdA paNa zarIranI ane prazaMsA paNa zarIranI. ajJAnI harSa ane zoka kare che, kAraNa ke zarIra' e enA mATe "huM" che. jJAnI badhI ja paristhitimAM sthitaprajJa rahe che, kAraNa ke "zarIra e enA mATe te' che. ajJAnI zarIrane prathama puruSa samaje che, mATe badhI ja ghaTanAnI ghaTamALa ene potAnI kathA lAge che. jJAnI zarIrane trIjo puruSa samaje che, mATe je kAMI paNa ghaTe che, e ene pulanI kathA lAge che. saba pula kI bAjI zrI kRSNa mahArAjAnA laghubaMdhu gajasukumAla. rAjavI vaibhavamAM ALoTatA e rAjakumAre eka divasa paramanA paMthe prayANa karyuM. raMgaberaMgI rezamI vastronuM sthAna have saMyamanA zveta vastroe lIdhuM. zmazAna pAse jaIne e munirAje kAyotsarga karyo. agocaranA dhyAnamAM magna banI gayA. e samaye tyAMthI eka vyakti pasAra thaI, munirAjane jotAnI sAthe enI AMkho gussAthI lAla thaI gaI. e hato emano sasaro... mArI dIkarIne choDIne sAdhu kema thaI gayo? A vAta para e jANe nakhazikha saLagI uThyo. munirAjane ribAvI ribAvIne mArI nAkhavAnA AzayathI e kyAMkathI bhInI mATI laI Avyo. munirAjanA mAthe pALa karI dIdhI. mazAnanI citAnA saLagatA aMgArA laI Avyo ane munirAjanA mAthe nAkhI dIdhAM. sasaro siphatathI sarakI gayo che, ane munirAjanuM laMcana kareluM mastaka rItasara saLagI rahyuM che. je dazAmAM ajJAnI --- -- 101 --
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ cIsAcIsa karI muke, raDAroLa karI muke, bhayaMkara krodha karyA vagara na rahe, e dazAmAM muni pUrNa samabhAvamAM che, emanA caherAnI rekhA paNa pharatI nathI. jANe emanuM mAthuM baLatuM ja nathI. jANe kAMI banyuM ja nathI. emanI vicAradhArAnuM A zabdacitra che - baLe nahIM mAruM kaMI, baLe bIjAnuM eka paDozInI AgamAMhe, ApaNuM alaguM gehA koInuM kaMIka baLe emAM mane zuM? mAruM to kazuM baLatuM nathI. jema koInuM mAthuM baLe emAM mAruM kAMI baLatuM nathI, ema A mAthuM baLe, emAM paNa mAruM kazuM baLatuM nathI. kAraNa ke A paNa "koI nuM mAthuM che, mAruM nahIM. paDozI e jema trIjo puruSa che, ema zarIra paNa trIjo puruSa che. paDozInuM kAMI baLe, emAM jema mAruM kAMI baLatuM nathI, tema zarIranuM kAMIka baLe emAM paNa mAruM kAMI baLatuM nathI. huM ekalo cetana. zarIra-mAthuM-Aga A badhuM ja pula.... saba pula kI bAjI jenI sAthe ghaTanA ghaTI rahI che, e paNa pula che, jenA mATe ghaTanA ghaTI rahI che, e paNa pudgala che, ane AkhI ghaTanAnA mULamAM je vastu che, e paNa pula che. sasarAe jyAM aMgArA nAkhyAM e mAthuM - e zarIra paNa pula, jenA pratyenA sAMsArika snehathI eNe AvuM kArya karyuM, e dIkarInuM zarIra paNa pula, ane A AkhI ghaTanAnA mULamAM munirAje pUrve kareluM je azubha karma, e paNa pula. ~ 102 --
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ saba pukalakI bAjI be prakAranA pulo hoya che, sthUla ane sUkSma. ApaNe jemane narI AMkhe joI zakIe, e sthUla pulo che. atIndriya jJAnathI ja jemane joI zakAya, e sUkSma pudralo che. karma-pulo sUkSma hoya che, atIndriya jJAnIo emane pratyakSa joI zake che. ApaNe tene anumAnathI jANI zakIe chIe. eka ja mAtAnA be joDiyA putro hoya, eka ja gharamAM teo moTA thayA, eka ja rasoDe jamyA, eka ja vAtAvaraNamAM jIvyA, to paNa eka nAnI uMmaramAM ja mRtyu pAmyo, bIjo lAMbu jIvyo, AvuM kema? athavA eka moTe bhAge mAMdo ja rahe che, bIjo nIrogI rahe che, AvuM kema? jo ema kaho ke "mAMdagInuM kAraNa karma nahIM paNa Invekzana che', to Invekzana ekane ja kema thaI? bIjAne kema nahIM? jo kaho ke enI roga pratikAraka zakti ochI che mATe', to prazna thaze ke enI ja roga pratikAraka zakti kema ochI che? bIjAnI kema nahIM? chelle mAnavuM paDaze ke bAhya mAdhyama macchara, vAyarala IphekTa, zvetakaNanI khAmI vagere bhale hoya, mULa kAraNa che pUrvakRta karma. tattvajJAnano eka ati gahana graMtha che vizeSAvazyaka bhASya. emAM kahyuM che - jo tullasAhaNANa phale viseso na so viNA heddN| kajattaNao goyama! ghaDo vva heU ya so kammaM // e ja jamIna, e ja vAvaNI, e ja varasAda, ne chatAM ya ekano pAka thAya che, ne bIjo mAthuM kuTe che. AnI pAchaLa 103 -
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ avazya koI kAraNa che. kAraNa ke koI paNa phaLa pAchaLa koI ne koI kAraNa hoya ja che. mATaluM e phaLa che, to enI pAchaLa cAkaDuM, lAkaDI vagere jarUra hoya che. e rIte prastutamAM paNa koI kAraNa che ja jenuM nAma che karma. jene ApaNe puNya kahIe chIe, e pUrvakRta zubha karma che. jene ApaNe pApa kahIe chIe, e pUrvakRta azubha karma che. duniyAnA lagabhaga badhAM ja darzanoe 'karma nA astitvano svIkAra karyo che. vaidika darzanamAM kahyuM che - yathA dhenusahasreSu vatso vindati mAtaram / tathA zubhAzubhaM karma kartAramadhigacchati // jema hajAro gAyomAM paNa vAcharaDuM tenI mAtAne jANe che, tema pUrvakRta karma kartAne anusare che. ItihAsamAM kahyuM che - __ grahA rogA viSaM steno, rAjAnaH zakunAstathA / pIDayanti naraM pazcAt, pIDitaM pUrvakarmaNA // graha, roga, jhera, cora, rAjA, zukana A badhA to mANasane pachI paDe che. ene pahelA paDe che enuM ja pUrvakRta karma. AgamamAM kahyuM che - kaDANa kammANa Na mokkhu atthi je karmo karyA che, tenuM phaLa bhogavyA vinA chuTakAro nathI. tripiTakamAM kahyuM che - ~ 10 -
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ kammaM kaNhaM kaNhavipAkaM kammaM sukkaM sukkavipAkaM kALA karmanuM phaLa paNa kALuM hoya che. ujaLA karmanuM phaLa paNa ujaLuM hoya che. kuraAnamAM kahyuM che allAha hara jIva ko usakI kamAI kA pratiphala degaa| niHsandeha allAha jalda hI hisAba lenevAlA hai| jisane zubha kArya kiye ho, unakA lAbha usI ke liye hai, evaM jisane kukarma kiye hai, unakA pratiphala bhI usI ko bhugatanA hai / bAIbalamAM kahyuM che - - Kindness leads to spiritual well-being, whereas cruelty immerses a man in the ocean of woes. dayALu mAnava AtmakalyANa kare che, jyAre krUra vyakti potAnA deha ane AtmAnuM duHkhomAM visarjana kare che. I proclaim that the wicked are surely going to be punished, the virtuous are surely to be protected. mArI A ghoSaNA che ke duSTone daMDa avazya maLaze, sadAcArIonuM saMrakSaNa paNa avazya thaze. evI lokokti paNa che kare tevuM bhare vAve tevuM laNe jaisI karanI vesI bharanI 105
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adhunika vidvAnomAM be jAtanI mAnyatAo che. eka mAnyatA anusAre vizvasaMcAlana mATe mAtra kalpanAo ane tarko karIne te te vidvAno aTakI gayA che. kadAgrahanA kAraNe teo prAcIna zAstronuM zaraNa laI zake tema nathI, ane vaijJAnika rIte teo koI vajUdavALuM bIjuM kAraNa raju karI zake tema nathI. mATe lAMbA lAMbA nirAdhAra anumAno, nibaMdho, kalpanAo vagere kare che ane prAcIna darzanone aMdhazraddhAnuM kahIne temanA para zakya eTalo vadhu kIcaDa uchALe che. bIjI mAnyatAne anusaranArA vidvAno ucca zikSaNa pAmyA che, to sAthe sAthe ja madhyastha paNa che. vaijJAnika adhyayanonI adhurAza joIne temaNe prAcIna darzano upara paNa dRSTipAta karyo che, to sAthe sAthe pote paNa AtmA, paraloka, karma vagere tattvo para prAyogika saMzodhana karyuM che. A saMzodhananA tAraNarUpe temNe te te tattvono svIkAra ghoSita paNa karyA che. as yzrls S9 - Reincarnation. Trutz Hardo -414- eka videzI vidvAna enA lekhaka che. temAM evA bALakonI satyaghaTanAonA ullekha che, jemane potAnA pUrvajanmonI smRti thaI che. jarmanIno pITara, sviTjharalenDanI Inisa, DenmArkanI mAriyA, IgleMDano nikolA, lovAnI romI, IjharAyelano Dujha, turkIno nekATI, bhAratano muneza ane prakAza, zrIlaMkAno vijeratna, thAIlenDano thiyAnga, dakSiNa AphrikAnI joI... A badhAM ja bALako emanA pUrvajanmonI smRti dharAve che. pro. sTIvansana vagere aneka vidvAnoe AvA aneka kesomAM saMzodhana karI karIne -- 106 - -
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ temane satyarUpe pramANika karyA che. keTalAka kesomAM to bALako te ja parivAramAM punarjanma pAmyA hatAM. jemake phloriDAno reDI, keneDAno viliyama ane IgleDano kelI. keTalAka bALako Azcaryajanaka rIte videzI bhASAo bolavA lAgyA hatAM. jema ke amerikAno robina tibeTI bhASA bolato hato. IlinoIsanI cha varSanI bALakI UMghamAM phrenca bhASA bolatI hatI. (pustaka prakAzaka - Jaico Publishing house, 121, Mahatma Gandhi Road, Mumbai - 400 023) A prakAranI ane anya prakAranI aneka ghaTanAo niyamita banatI rahe che, vaijJAniko ane vidvAno dvArA e ghaTanAonI parIkSA paNa thatI rahe che. pariNAme Aje aneka vijJAnIo paNa zarIrathI judA tattvane mAnatA thayA che. A tattvane jIva kaho, AtmA kaho, cetana kaho ke Soul kaho. nAma cAhe game te Apo, vastu to e ja rahe che. A rIte eka vAra AtmatattvanI siddhi thaI jAya, pachI AtmA saMbaMdhita paraloka, puSya, pApa vagere paNa siddha thaI jAya che. A rIte Adhunika vijJAne paNa "karma no svIkAra karyo che. A janmamAM ke pUrva janmamAM karelA zubha ke azubha kAryanuM phaLa jIvane amuka samaya pachI maLe, temAM vacagALAnA samayamAM jIvamAM evuM koI tattva raheluM hovuM joIe ke je tattva e ja jIvane te te kAryanuM phaLa Ape. jo AvuM koI tattva na hoya, to niyata jIvane niyata kAryanuM niyata phaLa ja maLe, evuM nahIM rahe. ekanA kAryanuM phaLa bIjAne maLe, ke sArA kAryanuM phaLa kharAba maLe - -... 107 --
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvI AvI vicitratAo sarjAze. mATe je kSaNe kArya thAya, e ja kSaNe AtmAmAM evA tattvano praveza thAya che, je kAryane anusAre zubha ke azubha svabhAva dhAraNa kare che, ane niyata samaye AtmAne zubha ke azubha phaLa Ape che, ema mAnavuM paDe. have prazna thAya ke, e tattva zuM che? zuM e AtmArUpa ja che? ke tenAthI judI koI vastu che? jo e AtmArUpa ja hoya, to enAthI AtmAne koI pharaka paDaze nahIM. kAraNa ke AtmA to pahelA paNa hato ja. e tattva AtmAthI alaga vastu che, ema mAnavuM paDe. A tattva e ja sUkSma pudgalarUpa karma. vizvamAM ghaTatI sukha-duHkhanI pratyeka ghaTanAnI pAchaLa 'karma' kAma karatuM hoya che. kAjI-pAjI Adi pratyeka dazA ane niMdA-prazaMsA Adi pratyeka vyavahAranA mULamAM te AtmAnuM pUrvakRta 'karma' hoya che. mATe ja kahyuM che - saba pudgala kI bAjI tattvajJAnanI paribhASAmAM kArmaNa vargaNA (Group or Type) nA pudgalo e karmanI pUrva avasthA hoya che. A pudgalo samagra vizvamAM sarvatra rahelA hoya che. je avakAzamAM ApaNe chIe, arthAt zarIramAM vyApIne elo ApaNo AtmA je 'spesa' mAM rahelo che, e spesamAM paNa e sUkSma pudgalo rahelA che. jyAre AtmA zubha kArya ke azubha kArya kare che, tyAre AtmA sAthe joDANa pAmatA e pudgalo zubha ke azubha svabhAvavALA thaI jAya che. mAtra zubha ke azubha kArya prasaMge ja nahIM, paNa vANI ke vicAra samaye paNa A prakriyA cAlatI rahe che. AtmA sAthe e 108
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ pulo joDAya eTale e pudgalo 'karma kahevAya che. AtmA ane karmanA A saMbaMdhane "karmabaMdha' kahevAya che. upadezamAlA nAmanA graMthamAM kahyuM che - jaM jaM samayaM jIvo Avisai jeNa jeNa bhaavenn| so tammi tammi samae suhAsuhaM baMdhae kmmN|| je je samaye jIva jevA jevA bhAvamAM praveza kare che, te te samaye te zubhAzubha karma bAMdhe che. : A rIte karmabaMdhanI prakriyA satata cAluM che. niyata samaye te te karma tevA tevA prakAranuM phaLa Ape che, tene karmano vipAka ke udaya kahevAya che. jema ela.AI.sI. vagerenI polisI niyata samaye pAke che, tema te te karma paNa niyata samaye pAke che = vipAka pAme che, ane jIvane te te prakAranuM phaLa Ape che. jamAudhAranA copaDAmAM bhUla thaI jAya e zakya che, komyuTaramAM vAyarasa lAgI jAya, e paNa zakya che, paNa karmanA komyuTaramAM koI bhUla ke vAyarasano avakAza nathI. ahIMnI polisathI hajI kadAca bacI zakAya che, paNa je karmane AtmAmAM "phIDa' karI dIdhuM, tenAthI bacavuM zakya nathI. vahelA ke moDA te pula teno prabhAva batAvaze ja. mATe ja kahevAya che ke baMdha samaya citta cetIe re udaye zo saMtApa? * 109 ---
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ karmanA baMdhanA samaye ja cetI jajo. kAraNa ke karmanA udaya samaye saMtApa karavAthI rodaNAM rovAthI koI phera paDavAno nathI. - A rIte duniyAmAM je kAMI paNa thaI rahyuM che, tenA mULamAM sUkSma pudgalarUpa karma kAraNabhUta hoya che. saba pula kI bAjI gajasukumAla muninuM mAthuM bhaDake baLI rahyuM che, chatAM paNa temanA mukha para samatArasa chalakI rahyo che. kAraNa ke e pudgalanI bAjIne joI rahyA che. janmAramAM je karyA A jIve aparAdha bhogavatA bhalI bhAta zuM zukladhyAna AsvAda ! pUrva janmamAM karelA aparAdho bhogavavA paDe e vizeSatA nathI. e to sAmAnya bInA che. vizeSatA che - e aparAdhone bhalI bhAtathI bhogavavA. kasAI jevA loko bhUMDane pakaDI lAve che, ene UMdhu laTakAvI de che. ne nIce Aga peTAve che. AganI jvALAo bhUMDane bALe che. bhUMDa jIvato zekAI rahyo che. e bhayaMkara cIso pADe che, enI AMkho gussAthI lAlacoLa thaI jAya che, e raDe che, e kakaLe che, e bhAgI chUTavA mATe maraNiyuM bane che... e bhogave che, paNa bhalI bhAtathI nathI bhAgevato. mATe ATaATaluM sahana karavA chatAM enA AtmAnuM koI kalyANa thatuM nathI. ene potAnI ane kasAInI bAjI dekhAya che, mATe e - 110 -- ~
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatAthI sahana karI zakato nathI. gajasukumAla muni pUrNa samabhAvamAM che. kAraNa ke emane pulanI bAjI dekhAya che. "saba putala kI bAjI' A tattvajJAnanA AlaMbane e bhalI bhAtathI sahana kare che. ane zukladhyAnanI dhArAmAM udhvarohaNa kare che.. eka bAju bAhya agni emanA mAthAne bALI rahyo che, to bIjI bAju AMtarika dhyAna-agni emanA karmone bALI rahyo che. dravyAnaLa yAnAnaLe kAyA karma dAMtA kAyA paNa baLI, ane karmo paNa baLyA. e mahAmuni vItarAga paNa banyA, sarvajJa paNa ane mukta paNa. vizvanI A sarvotkRSNa padavIonI prAptinuM rahasya A ja tattvajJAna hatuM - - saba pukala kI bAjI - ApaNI takalIpha A che, ke ApaNe sAkSIbhAve joyA karavAnI badale aMtarbhAva karI besIe chIe. prekSaka' nI beThaka choDIne maMca para jhaMpalAvI daIe chIe. kAjI paNa pula banyuM ane pAjI paNa joyA karIe, to sAkSIbhAvanuM asIma sukha ApaNane svAdhIna thaI jAya. huM ja kAjI ne huM ja pAjI-AvI bhramaNAmAM jhaMpalAvI daIe, to ApaNI e ja dazA thaI jAya, je e bhUMDanI thaI hatI. samasta saMsArabhramaNano AdhAra A eka ja bhramaNA che. jenAmAM A bhramaNA che, enuM ja bhramaNa che, je A bhramaNAthI mukta thaI jAya che e bhramaNathI paNa mukta thaI jAya che... upaniSat - sarvasvam-mAM kahyuM che - - 111 - -
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhrAntimAtramidaM vizvaM bhrAntibhedena bhidyate bhrama e ja to bhavabhramaNa che. bhrama TaLe to bhramaNa TaLe. gajasukumAla muninuM bhavabhramaNa TaLI gayuM. kAraNa ke emano bhrama TaLI gayo hato... dvArikAnA rAjamahelamAM je sonAnA pAraNiye jhulato hato, e paNa 'huM' na hato. virATa yaduvaMzanI lAkho yuvatIo jene khoLe laIne ramADavA mATe paDApaDI karatI hatI, e paNa 'huM' na hato. trikhaMDAdhipati svayaM kRSNa vAsudeva jene potAnA khoLAmAMthI aLago na'tA karatA, e paNa 'huM' na hato. pANI mAMge ne jene zAhI dUdha maLatuM hatuM, e paNa 'huM' na hato. dIkSAnI mAMgaNI karI tyAre jene rAjyAbhiSekanuM pralobhana apAyuM hatuM, e paNa 'huM" na hato ane.... atyAre jenuM mAthuM saLagI rahyuM che, e paNa 'huM' nathI. saba pudgala kI bAjI kAjI paNa e... pAjI paNa e. huM to mAtra AtmA, zuddha AtmA. parivartanothI paritApa anubhavavAno koI prazna ja Ubho nathI thato, kAraNa ke e parivartano pudgalanA che, mArA nathI. kathA paNa pudgalanI, pAtro paNa pudgalanA, ghaTanA paNa pudgalanI... mAruM zuM? kazuM ja nahIM. huM to eka prekSaka. mAtra prekSaka. jJAnasAramAM kahyuM che pazyanneva paradravya - nATakaM pratipATakam / bhavacakrapurastho'pi, nAmUDhaH parikhidyati // 112
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAra eka evuM nagara che, ke jenI galIe galIe pulanuM nATaka cAlI rahyuM che. A nATakamAM honAratono pAra nathI, ghaTanA ane durghaTanAno aMta nathI. paNa jJAnIne enAthI koI pharaka paDato nathI. kAraNa e ja. e mAtra joyA kare che, ne jyAM zuddha sAkSIbhAva che, tyAM sukha sivAya bIjuM kAMI hotuM ja nathI. chellA pAMca varSanI badhI ja ghaTanAo yAda karI lo, daza varSanI ghaTanAone yAda karI lo, paccIsa varSanI ghaTanAone yAda karI lo... yAdazakti sImita che, to kalpanA karI lo... mAtra ApaNe joyelI ja ghaTanAo nahIM, dareka mANase joyelI ghaTanAo. saMsAranA pratyeka jIve joyelI, sAMbhaLelI ke anubhavelI ghaTanAo... mAtra paccIsa varSanI ja ghaTanAo nahIM, paccIsaso varSanI ghaTanAo. paccIza hajAra varSanI ghaTanAo... paccIza lAkha varSanI ghaTanAo.... paccIza karoDa varSanI ghaTanAo. mAtra gayA paccIza karoDa varSanI ja nahIM, AvanArA paccIza karoDa varSanI paNa ghaTanAo... A badhI ja ghaTanAo paNa tAtvika dRSTie zuM che? sivAya pulonuM nATaka. saba pukala kI bAjI bhUtakALa ane bhaviSyakALanI vizvanI paccIza karoDa varSanI ghaTanAo jema adhadhadha che, tema ApaNA eka ja AtmAnI bhUtakALanI samasta ghaTanAo paNa adhadhadha che, kAraNa ke ApaNI saMsArayAtrA anAdi kALathI cAlu ne cAlu che. anAdi kALa.... jenuM koI ukrama biMdu ja nathI. maraghI ane IDAnI paraMparAnI jema jeno pravAha cAlyo ja Ave che. mAtra ApaNI ghaTanAo paNa - 113 -
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ keTalI! emAM paNa keTalA utAra-caDhAva! 'kAjI ne pAjI zabdothI to mAtra dizAsUcana karyuM che. bAkI AtmAe Aja sudhImAM je je zikharArohaNa karyA che ane je je pAtAlapAta anubhavyA che, tenuM koI varNana thaI zake tema nathI. yogazAstramAM kahyuM che zrotriyaH zvapacaH svAmI pattirbrahmA kRmizca saH / saMsAranATye naTavat saMsArI hanta ceSTate // vedapAThI paNa e, ne caMDALa paNa e. zeTha paNa e ane nokara paNa e. brAhmaNa paNa e, ne kIDo paNa e. saMsAra eTale eka nATaka ne e eTale eka naTa. vairAgyazatakamAM kahyuM che - dhI dhI dhI saMsAro, devo mariUNajaM tiri hoi / mariUNa rAyarAyA, paripaccai NirayajAlAhiM // eka dedIpyamAna deva mare che, ane viSTAmAM ALoTatI eka bhUMDaNanA peTe janma le che. eka rAja-rAjezvara mare che, ane narakanI jvALAomAM zekAya che. ATaATaluM anAdinI saMsArayAtrAmAM ghaTI cukyuM che. jenI tulanAmAM kAjI-pAjInA parivartano to kazuM ja nathI. have ATalA parivartanamAM zuM uMcA - nIcA thavuM? ane je parivartana thayuM ne thAya che, e ya mAruM kyAM che? e to pudgalonuM che, to pachI nAhakanuM duHkhI thavAnI jarUra ja kyAM che? basa, ATalA ja tattvajJAnane AtmasAt karI laIe - 114
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ saba pukala kI bAjI koIe AvakAra Apyo, to emAM mArAmAM zuM vadhI gayuM? koIe jAkAro Apyo, to mArAmAM zuM ghaTI gayuM? "padhAro nI ghaTanAmAM paNa huM huM ja hato, "nikaLI jA' nI ghaTanAmAM paNa huM huM ja hato. satkAranI ghaTanAmAM paNa huM huM ja hato, tiraskAranI ghaTanAmAM paNa huM huM ja hato. koI praNAma karatuM hatuM, to paNa huM huM ja hato ane koI lAto mAratuM hatuM, to ya huM huM ja hato. samagra saMsArayAtrAmAM Aja sudhImAM anaMta duHkho paNa AvI gayAM ane anaMta sukho paNa AvI gayA. duHkhomAM paNa haM haM ja hato, ane sukhomAM paNa huM huM ja hato. duHkho mAruM kAMI bagADI zakyA nathI, ane sukho mAruM kAMI sudhArI zakyA nathI. huM AtmA chuM. AtmAmAM bagADa ke sudhArAno avakAza ja nathI. pula bagaDe che ane pudgala sudhare che. duHkha paNa pulanuM che ane sukha paNa pudgalanuM che. mane na levA, na devA. kAraNa e ja - saba pukala kI bAjI IbdopadezamAM kahyuM che - name mRtyuH kutobhItiH? namevyAdhiH kuto vythaa?| nAhaM bAlo na vRddho'haM, na yuvaitAni pudgale // mAruM mRtyu nathI, pachI mane bhaya zAno? roga paNa mAro nathI, mane vyathA zAnI? huM bALaka nathI, huM vRddha paNa nathI ane huM yuvAna paNa nathI. A badhI ja avasthA pulanI che, ane huM to AtmA chuM. kevaLa AtmA. - -- - 115 -
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ chagana ne magana eka vAra zerImAM sAma-sAme maLyA. chaganane jotAnI sAthe ja magana uchaLI paDyo.. "alyA chagana! tArA khetaramAM koInI lAza paDI che. meM eno cahero joyo. biskula tArA jevo ja hato." "ema?" "hA, bhagavAnanA sogaMda." "to to mArI ja lAza haze." chagana poka mukIne raDavA lAgyo, "hAya re... huM to marI gayo." magana AzvAsana ApI rahyo che, paNa ATalI hadanI durghaTanA (!) ghaTI gaI hoya, tyAM koNa zAMta thAya? ApaNane hasavuM Ave che. durghaTanAnI nahIM, paNa mUrkhatAnI hada lAge che. paNa duniyAnA badhA vyavahAro paNa tAtvika dRSTie mUrkhatA nathI to zuM che? chagana eTalA mATe ja mUrkha che, ke e para" mAM "sva" nI bhrAntithI duHkhI thaI rahyo che. duniyA paNa A bhrAntithI ja to duHkhI thaI rahI che, to e mUrkha nahIM? jema koInI lAza, e potAnI lAza nathI, ema kahevAtI potAnI lAza paNa vAstavamAM potAnI lAza nathI. jema koInuM mRtyu e potAnuM mRtyu nathI, ema kahevAtuM potAnuM mRtyu, e paNa potAnuM mRtyu nathI. jagata hase che, raDe che, nAce che, zoka kare che, doDe che, vilApa kare che, A badhI ja pravRttio jJAnIne chagananI mUrkhatA jevI dekhAya che. narI murkhatA jevI. samAdhitaMtra mAM kahyuM che - pUrvaM dRSTAtmatattvasya vibhAtyunmattavajagat eka vAra jeNe Atmatattvane joI lIdhuM che, ane pachI AkhuM vizva pAgala jevuM lAge che. jemAM kazuM ja "huM nathI, ne kazuM -- 116 -
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ "mAruM nathI, tyAM huM ne "mAruM-no ajapAjapa jApa cAlyA kare, e pAgalapaNuM nahIM to bIjuM zuM che? jJAnInA manamAM AnAthI viparIta TaNa cAle che- "na , na mAruM' - je dekhAya che, e badhuM ja pudgala, badhuM ja pulanuM, to emAM huM ? ne "mAruM" zuM? saba pula kI bAjI mananI badhI ja gUMco ukalI gaI che. kadAca mana khuda ja ukalI gayuM che. vikSobha... virodha.. vigraha. vyutthAna.. vipatti.. badhuM ja samApta thaI jAya, pachI "mana"nuM vajUda ja zuM raheze?. AtmapariNatinA e akhaMDa sAmrAjyamAM mananuM kAryakSetra jazuM raheze? Adhipatyano AsAmI AtmA svayaM "sAkSI" mAtra hoya, tyAre AtmAne pUrNapaNe vaza baneluM mana zuM karaze? zuM karI zakaze? jIvanmuktinI A avasthA ja muktinI parama dazAmAM pariName che, e AzayathI have avadhUta upasaMhAra kare che - zuddha upayAga ne samatAdhArI, jJAna dhyAna manohArI karmakalaMka kuM dUra nivArI, jIva vare zivanArI pAchA je zuddha upayoga ane samatAne dhAraNa kare che, zAna ane dayAnanA saundaryano je svAmI che, te jIva karma-kalaMkane dUra kare che, ane zivanArIne vare che. -- 117 --
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ vItarAga paramAtmA mAdhukarI bhikSAcaryA mATe nIkaLyA hoya, koIe emanA pAtramAM gulAbajAMbu vahorAvI dIdhA hoya, to ene ArogatA ArogatA emane e gulAbajAMbu kevA lAge? gulAbajAMbuno AhAra ApaNe paNa karIe ane kevaLajJAnI paNa kare, ApaNane e "sArA" lAge, kevaLajJAnIne e jevA che, evA lAge. zuddha upayoga ne samatA ghArI zuddha upayoga= jemAM sArA-narasAnA AropaNanI koI ja bheLaseLa nathI. kapaDAM sapheda, lAla ke pILAM lAge, tyAM sudhI vAMdho nathI, paNa e sArA ke kharAba lAge, eTale ApaNo upayoga (bodha) azuddha thaI gayo. vastu pote sapheda ke lAla hoI zake che. sArI ke narasI kadApi nahIM. e to ApaNI kalpanA che. jo vastu pote sArI' hota, to e badhAne 'sArI ja lAgata. jo e vastu pote "kharAba" hota, to e badhAne "kharAba" ja lAgata. paNa evuM thatuM nathI. mATe vastu pote to sArI ke kharAba che ja nahIM. adhyAtmano eka ucca graMtha che - prazamarati. A graMthanA eka zlokamAM kahyuM che - tAnevArthAn dviSata -stAnevArthAn prliiymaansy| nizcayato'syAniSTaM, na vidyate kinycidissttNvaa|| vyakti phare che ane sArA-narasAnI vyAkhyAo badalAI jAya che. samaya phare che ane sArA-narasAnI vyAkhyAo badalAI jAya che. ekane zrIkhaMDanA nAmathI ya moDhAmAM pANI AvI jAya ~ 118 -~
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. ane bIjAne tenI gaMdhathI ya ubakA AvavA lAge che. be-cAra varSa pahelA je raMga gamato hato, je vastu gamatI hatI, je svAda gamato hato, emAM have e ja vyaktine koI ja ruci nathI rahI. AnA parathI eka vAstaviktA siddha thAya che, ke kharI rIte kazuM sAruM paNa nathI, ne kazuM kharAba paNa nathI. je vastu je nathI, ene e mAnavI e mithyAjJAna che. mithyAjJAnathI upayoga azuddha thAya che. upayogane zuddha karavAnI A zarata che, A sAruM ne A kharAba AvI mAnyatAono nikAla karI daIe. zuddha upayoga ne samatAvArI sara! dAru pIvAthI zuM thAya? pInue bhoLe bhAve zikSakane karyo. zikSake javAba Apyo, "jo, sAme be Tebala paDyA che ne, dAru pInArane tyAM cAra Tebala dekhAya." "paNa sara! tyAM to eka ja Tebala che." sara pAse Ano javAba na hato. paNa thoDo vicAra karatAM pItune javAba maLI gayo. vastu je che, emAM jeTaluM vadhArAnuM dekhAya che, ke samajAya che, e badhuM ApaNuM ajJAna che. vastu to mIThI ja hatI. ApaNane mIThI + sArI paNa lAgI. vastu to kaDavI ja hatI. ApaNane kaDavI + kharAba paNa lAgI. vastumAM "sArI"nuM meLavaNa karatAnI sAthe ApaNAmAM rAga umerAya che. "kharAba" nuM meLavaNa karatAnI sAthe ApaNAmAM dveSa umerAya che. ne A rAga ane dveSanI azuddhio ApaNA upayogane kaluSita karI nAkhe che. upayoga e zuM che? gIto 30 navo - upayoga e jIvanuM lakSaNa che, upayoga e jIva pote ja che. sArA-narasAnA abhiprAyo bAMdhIne -- 11 -
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAga-dveSa karavA eTale pote ja potAnAmAM khAnAkharAbI karavI. sArA-narasAnA abhiprAyo eka to ayathArtha che = khoTA che + hAnikAraka che. to zA mATe AvA abhiprAyo karavAM ? ane ApaNA upayogane azuddha karavo? jaina paribhASAno avvala zabda che kevaLajJAna. sarvajJatA ane vItarAgatA - A baMne guNono A vAcaka che. jemAM phakta jJAna che, sAru - kharAbanI azuddhio nathI, rAga-dveSanI bheLaseLa nathI, enuM nAma kevaLajJAna. upayogamAMthI upayoga sivAyanuM bIjuM badhuM ja jatuM rahe enuM nAma kevaLajJAna, enuM ja nAma vItarAgatA, enuM ja nAma zuddha upayoga. je zuddha upayogano svAmI bane, ene samatAnuM sarvotkRSTa sukha svAdhIna thaI jAya che. nathI upayogamAM rAga, nathI dveSa, to pachI samatA ja bAkI rahe ne? zuddha upayoga ne samatAdhArI rAga-dveSa, gamo-aNagamo, bhAve - na bhAve, cAle OM na cAle, phAve - na phAve - A badhuM ja ApaNe sukhI thavA mATe karIe chIe, ane vAstavikatA e che ke A badhuM karI karIne kharekhara ApaNe sukhathI dUra jaIe chIe, pote ja potAne duHkhI karIe chIe. sukha 'bhAve' mAM paNa nathI ane 'na bhAve' mAM paNa nathI. sukha samatAmAM che. pUrNa samatAmAM. jyAM bhAve ne na bhAve - evo bheda ja rahyo nathI.... jyAM zatru ne mitra - evo phera ja rahyo nathI... jyAM sAruM ne kharAba - evuM saMvedana ja rahyuM nathI. rahyo che mAtra zudgha upayoga ane samatA. zuddha upayoga ne samatAdhArI 120
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ saguru AhAra ArogI rahyA che. sAthe be ziSya paNa che. eka ciradIkSita ane bIjA nUtana dIkSita. nUtana dIkSita nAnA che. ghaNI rIte nAnA. emaNe moTA ziSyane amuka vastu ArogatA joyA, ne prazna karyo, "A vastu tamane bhAve che?" sadguru A prazna sAMbhaLIne jarA hasI paDyA. nUtana dIkSite AzcaryathI sadguru sAme joyuM. sadgurue khulAso karyo, e khAya che, enI ya ene khabara nathI. ane tuM pUche che "bhAve che?" nUtanadIkSitanuM mastaka paNa jhUkI gayuM, ane aMtara paNa. zuddha upayoga ane samatAno A mArga che, ke manane zubha upayogamAM eTaluM vyasta banAvI dIdhuM hoya, ke anivAryapaNe je viSayo saMparkamAM AvatAM hoya, emano khyAla suddhA na Ave. mAhopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjAe A ja vAta bhaktiyoganA saMdarbhamAM kahI che - viSaya lagana kI aganI bujhAvata tuma guNa anubhava dhArA bhaI maganatA prabhu guNa rasa kI kuNa kaMcana kuNa dArA?. AtmA prabhuguNa rasamAM magna banI jAya, eTale kaMcana paNa nagaNya banI jAya che ane kAminI paNa. zubha upayogano A abhyAsa ja paraMparAe zuddha upayogamAM laI jAya che, jyAM pUrNa samatA che. have kaMcanamAM Asakti to nathI ja, kaMcana ane dhULa vacce koI phera paNa nathI. have kAminInuM AkarSaNa to nathI ja, kAminI ane kASThapUtaLI vacce koI bheda paNa nathI. rati... ~ 121 -~
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ arati... abhiprAya.... ruci... pasaMda. badho ja maLa jato rahyo... ane bAkI rahI nirmaLatA... zuddha upayoga ne samatAdhArI zuddhino artha zuM che? zuddha suvarNa eTale zuM? suvarNamAMthI suvarNa sivAyanuM badhuM ja jatuM rahe ane bAkI je bace e zuddha suvarNa. pANImAMthI pANI sivAyanuM badhuM ja jatuM rahe, e zuddha pANI. TuMkamAM je je vastu vijAtIya che, te badhI ja dUra thaI jAya, enuM nAma zuddhi. ApaNI vAta zuddha upayoganI che. upayogamAMthI samasta vijAtIya dravyanI vidAya thaI jAya, ane je bAkI rahe, enuM nAma zuddha upayoga. kaMcana ke kAminI pratyenI tIvra Asakti - e to upayoganI azuddhi che ja. rAga ane dveSanA bhAvo e to vijAtIya dravya che ja. paNa manamAM uThatA jAta-jAtanA vicAro e paNa vijAtIya dravya che. vicAra paNa vijAtIya, mana khuda paNa vijAtIya. amRtavela sajhAya nAmanI eka apratima kRti che, enI eka kaDImAM kahyuM che - deha mana vacana pula thakI karmathI bhiga tuja rU5 ra. akSaya anaMta che jIvanuM zAna-AnaMda svarUpa re! deha, mana, vacana A badhuM ja pula che. karma paNa pula che. A badhuM ja vijAtIya che, kAraNa ke AtmasvarUpa A badhAMthI juduM che. taddana juduM. dehano kSaya thAya che, AtmA akSaya che. mana - 122 - -
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ vacana-karmano aMta thAya che, AtmA anaMta che. pudgala taddana jaDa che, AtmA jJAna-AnaMda-svarUpa che. siddhanA AtmAmAM je nathI, e badhuM ja vijAtIya che. deha, mana, vacana, karma... AmAMthI kazuM tha siddhanA AtmAmAM hotuM nathI. eka nAnakaDo vicAra paNa siddhanA AtmAmAM hoto nathI, mATe e badhuM ja vijAtIya che. sAmadhitaMtramAM kahyuM che- yadantarjalpasampRkta - mutprekSAjAlamAtmanaH / mUlaM duHkhasya tannAze, ziSTamiSTaM paraM padam // manamAM satata cAlyA karato je babaDATa... je samagra vicAronI jaMjALa... e ja sarva duHkhonuM mULa che. eno nAza thAya, eTale parama pada ja bAkI rahe che. kAraNa ke vAstavamAM zuddha upayoga e ja parama pada che. zuddha upayoga ne samatAdhArI siddha AtmAmAM rAga paNa nathI ane dveSa paNa nathI, mAtra samabhAva che, mATe samabhAva e AtmAnuM svarUpa che. rAga ane dveSa e vijAtIya che. upayoganI zuddhithI samabhAvanuM prAgaTya thAya che. samabhAvanA prAgaTyathI jJAna ane dhyAnanI vizuddhatara dazA prApta thAya che. zuddha upayoga ne samatAdhArI jJAna dhyAna manohArI cAlIza varSathI bAIbala para pravacana karatAM eka phAdhara. eka vAra emanI parIkSA karavA mATe eka yuvAna temanI pAse 123
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Avyo. eka zabda paNa bolyA vinA eNe emanA gAla upara tamatamato tamAco lagAvI dIdho. phAdhare tarata ja bIjo gAla dharI dIdho. pelAe bIjA gAla para paNa lApho ThokI dIdho. have phAdhare ene evo mukko lagAvI dIdho ke e rItasara paDI gayo. be miniTe ene mAMDa thoDI kaLa vaLI. eNe phAdharane kahyuM ke "tamane bAIbala pacyuM nathI.'' "kema ?'' 'bAIbalamAM zuM kahyuM che?'' koI tamane eka gAla para tamAco mAre, to tamAre bIjo gAla dharavo.'' ''to pachI? tame A zuM karyuM?'" "barAbara ja karyuM ne... koI bIjA gAla upara paNa tamAco mAre, to zuM karavuM, eno bAIbalamAM koI ja khulAso nathI.'' jJAna mAtra mAhitIrUpa hoya, e jJAnanI azuddha dazA che. jJAna Atma-pariNatirUpa banI jAya, e jJAnanI vizuddha dazA che. mAhitI rUpa jJAnamAM rAga paNa hoya che, ane dveSa paNa hoya che. AtmapariNatirUpa jJAnamAM rAga-dveSanuM sthAna ja nathI. zAstrakAro kahe che - taj jJAnameva na bhavati yatra vibhAti rAgAdigaNaH / tamasaH kuto'sti zakti: dinakarakiraNAgrataH sthAtum ? // // te jJAna ja nathI, ke jemAM rAga, dveSa vagere doSo rahelA che. sUraja enA kiraNone prasarAvI rahyo hoya, tyAM aMdhakAra zI rIte TakI zake? 124
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddha upayoga ne samatAdhArI jJAna dayAna manohArI mAtra mAhitI rUpa jJAna bhayaMkara hoya che. AtmapariNatirUpa jJAna manohara hoya che. jema ajJAnathI AtmAnuM kalyANa nathI thatuM, tema jemAM mAtra mAhitI ja che, evA jJAnathI paNa AtmAnuM kalyANa thatuM nathI. to pachI ajJAna ane A jJAnamAM zuM pharaka rahyo? ajJAna paNa bhayaMkara ane A jJAna paNa bhayaMkara. eka mANase popaTa pALyo hato. e popaTane koI bilADI phADI na khAya, e mATe e mANase popaTane khUba khUba TAvI dIdhuM. "billI Ave uDa jAnA." popaTe paNa barAbara yAda rAkhI lIdhuM. roja e mANasa be vAra parIkSA paNa laI leto. popaTa paTa paTa bolI jato, "billI Ave uDa jAnA." eka divasa popaTa gharanA AMgaNAmAM pharato hato. ekAeka enI sAme eka bilADI AvI gaI. bilADIne jotAnI sAthe popaTane peluM vAkya yAda AvI gayuM. e jora jorathI bolavA lAgyo, "billI Ave uDa jAnA billI Ave." bilADI najIka AvI rahI che, ane popaTa popaTapATha karI rahyo che.. "billI Ave.." aMte je thavAnuM hatuM e ja thayuM, bilADIe tarApa mArI dIdhI, popaTane jIvato ja phADI khAdho. zakyatA hatI tyAM sudhI popaTa bolato rahyo, "billI Ave." mAtra mAhitInuM jJAna... mAtra jANakArInuM dhyAna, enuM A pariNAma che. vAstavamAM A jJAna ja nathI. sAcuM jJAna haMmezA kriyA sahita hoya che. bilADIne jotAnI sAthe jo popaTa pAMkho - 125 -
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ phaphaDAvIne uDI jAya, to 'billI Ave uDa jAnA' A tenuM jJAna sAcuM. saMsAra asAra che... saMsAra asAra che... AvuM lAkho vAra raTI jAya, paNa jo saMsArano tyAga na kare, saMsAramAM ja beTho rahe, to e jJAna nathI popaTapATha che. - parama pAvana zrI AcArAMga sUtramAM kahyuM che viosire viSNU agArabaMdhaNaM jJAnI e je saMsAranA baMdhanane choDI de, ane paramAtmakathita pravrajyAnA paMthe prayANa kare. keTalAMka loko mokSamArganA A rahasyane samajatA nathI, ane evuM mAne che ke 'kriyA to abhavya (kadI mokSe na janAra jIva) paNa kare che, paNa teno to mokSa thato nathI, mATe kriyA e mokSanuM kAraNa nathI. jJAna e ja mokSanuM kAraNa che.' teo e vAta bhulI jAya che ke AjanA badhAM ja jJAna karatAM hajAro lAkhogaNuM jJAna abhavya paNa bhaNato hoya che. ne to ya teno mokSa to thato ja nathI. to zuM jema kriyA mokSanuM kAraNa nathI, ema jJAna paNa mokSanuM kAraNa nathI ?' A praznano javAba e che ke kriyA paNa mokSanuM kAraNa che, ane jJAna paNa mokSanuM kAraNa che. paNa e kaI kriyA ane kayuM jJAna e samajavuM joIe. 1444 graMthanA kartA pU. zrIharibhadrasUri mahArAjA kriyA ane jJAnanI paribhASAne spaSTa kare che . ata evAgamajJasya, yA kriyA sA kriyocyate / 126
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamajJo'pi yastasyAM yathAzaktyA pravartate // kriyA kaI sAcI ? ke je jJAnInI kriyA che. jJAna karyuM sAcuM? ke jemAM yathAzakti kriyA che. jJAna vinAnI kriyA paNa niSphaLa. kriyA vinAnuM jJAna paNa niSphaLa. jJAna zuddhopayogarUpa haze, samabhAvathI yukta haze, to e avazya phaLaze ja. kAraNa ke evuM jJAna avazya kriyAsahita hoya che. zuddha upayoga ne samatAdhArI jJAna dhyAna manohArI jJAna pachI dhyAnanI kakSA Ave che. parama pAvana zrI sthAnAMga sUtramAM kahyuM che jayA suTTha ahIyaM bhavai tayA suTTu jhANaM bhavai / jyAre suMdara adhyayana thAya, tyAre suMdara dhyAna thAya che. keTalI mArmika vAta che! ajJAnI vyakti dhyAna karavA besaze, to sahaja rIte durdhyAna thaI jaze. enAthI viparIta jo zuddha jJAna haze, to anAyAse paNa sahaja rIte dhyAna thatuM raheze. yogaSTisamuccayamAM kahyuM che dhyAnaM ca nirmale bodhe sadaiva hi mahAtmanAm / kSINaprAyamalaM hema sadA kalyANameva hi // suvarNamAMthI kacaro jato rahe, eTale ene pharI pharI koI prakriyAmAMthI pasAra thavuM paDatuM nathI. e haMmeza mATe zuddha suvarNa ja 127 -
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ rahe che. ema jJAna zuddha bane, pachI dhyAna haMmeza mATe cAlu ja rahe che. mana DAmADoLa hoya, e vyutthAna dazA che. mana zubhAlaMbana para sthira hoya, e dhyAna dazA che. AtmapariNati pAmela zuddha jJAnanI hAjarImAM mana DAmADoLa paNa zI rIte hoI zake? ane azubha AlaMbana para sthira paNa kema hoI zake? rAga ane dveSanA vAvAjhoDA che, tyAM mana DAmADoLa che ne tyAM mananuM AlaMbana azubha che. jJAnIne rAga-dveSa nathI, mATe tenuM mana DAmADoLa nathI. jJAnIne rAga-dveSa nathI, mATe tenuM mana azubha AlaMbana para sthira nathI. anubhUtigItAnA zabdo che - locana AMtara ughaDe, pragaTe vizva svabhAva rAgAdi ajJAnIne jJAnIne samabhAva kevA majAnA anusaMdhAno thaI rahyA che... zuddha upayoga ne samatAdhArI jJAna dayAna manohArI zuddha upayoga.. samatA.. jJAna. dhyAna A badhAM ja eka dRSTie paryAya zabdo che. kAraNa ke A badhAM ja zabdonuM tAtparya zuddha AtmapariNati che. zuddhi. basa.. saphAI karo. pachI je bhItaramAM bAkI raheze, e svayaM zaNagAra banI jaze. rAga kADho. dveSa kADho. AzA kADho. A badhAM ja kacarAMthI zUnya banI jAo. pUrNa banavA mATe AnAthI vadhu kazuM ja karavAnuM rahetuM ~ 128 ---
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI. jJAnasAra - upahAramAM kahyuM che na zUnyAt paramaM pUrNa nAkiJcanAt paro nRpH| na maunAt paramA bhASA nAyogAdyoga uttmH|| zUnyathI zreSTha koI pUrNa nathI. akiMcanathI zreSTha koI rAjA nathI. maunathI zreSTha koI bhASA nathI ane ayogathI zreSTha koI yoga nathI. - zUnya. rAgAdinA rasAyaNo ravAnA thaI jAya, pachI karmo TakI zake? rAgAdi doSo ja karmonA pravezadvAra paNa che, ane karmonA AlaMbana paNa. rAgAdi doSo ravAnA thAya, eTale karmo pAse eka ja vikalpa bAkI rahe che - vidAya levAno. karma kalaMka kuM dUra nivArI jIva vare zivanArI hIrAmAM DAgha hoya, e kalaMka che. jIvamAM karma hoya, e kalaMka che. rAgAdi doSonA Sa - rasAyaNone AdhAre karma-kalaMka AtmA para raheluM che. zleSanI vidAyathI e kalaMka paNa vidAya le che. ane enI sAthe ja AtmA paramAtmA banI jAya che. AtmA - karma = paramAtmA. parama pAvana zrI tattvArthAdhigama sUtramAM A ja vAta karI che - kRtsnakarmakSayAn mokssH| ~ 129 - --
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarva karmanA kSayathI mokSa thAya che. mokSa e ja ziva che. thogabiMdu zlokavArtika - tattamamAM kahyuM che - zivazivarAhitya - jyAM koI prakAranA upadrava nathI, enuM nAma "ziva'. mokSamAM janma nathI, roga nathI, ghaDapaNa nathI, zoka nathI, akasmAtuM nathI, mRtyu nathI... mATe e ziva che. "ziva' ne jo sAmrAjya gaNo to muktigamana e rAjyAbhiSeka che. "ziva' ne jo sarovara gaNo, to muktigamana e DubakI che. "ziva' ne jo suMdarI gaNo, to muktigamana e svayaMvara che, jemAM zivasuMdarI jIvane varamALA paherAve che. karma kalaMka kuM dUra nivArI jIva vare zivanArI badhAM ja aziva - upadravo tyAM sudhI ja che. ke jyAM sudhI zivapadanI prApti nathI thaI. AtmasvabhAvanI yAtrA jyAre zivapadane AMbI jAya che, tyAre e badhAM ja upadravone oLaMgI jAya che. have mAtra zAzvata sukha....have kevaLa paramAnaMda... have phakta svarUpasthiti. AkhI duniyAnA sukhono saravALo karo, to ya e eka bindu mAtra che ane zivapadanuM sukha e mahAsAgara che. parabhAva' nA mArge saMsAra che. "AtmasvabhAva" nA mArge "ziva' che. "parabhAva' nA mArge anaMta duHkha che. "Atma-svabhAva' nA mArge anaMta sukha che. je mArge javuM hoya, e mArge javA mATe ApaNe svataMtra chIe. buddhimattA hoya, to-kaI ghaTanA kaI rIte ghaTavI joIe, ~ 130 -
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ e phalANAe zuM karavuM joIe ne DhIkaNAe zuM karavuM joIe badhuM bhUlI jAo, ne mAre zuM karavuM joIe, eno vicAra zarU karI do. ApaNe svataMtra chIe. pUrNa svataMtra. paNa ApaNI jAta pUratA. ApaNA AtmA sivAya bIjA koI para ApaNo adhikAra nathI. paratapti (pArakI paMcAta) karazuM to du:khI thaIzuM. AtmasvabhAvamAM lIna thaIzuM, to sukhI thaIzuM. koNe zuM karavuM, ke koIe zuM karavuM joIe, e ApaNe nakkI karavAnuM ja nathI. ApaNe to eTaluM ja nakkI karavAnuM che, ke mAre sukhI thavuM? ke duHkhI thavuM? vicArazakti ne vivekazakti hoya, to sAco nirNaya karavo ane e nirNayane anusaravuM taddana saraLa che. - anuzAsana have anubhUtimAM pariNamyuM che... mananuM unmanIkaraNa thayuM che... ane vananikuMjano e latAmaMDapa zivasuMdarIno svayaMvaramaMDapa banyo che... jIva vare ziva nArI zrI ciMtAmaNi pArzvanAtha jinAlaya zrI sAbaramatI jainasaMgha rAmanagara, amadAvAda -- 131 poSa suda 6 vi.saM. 2070
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
_