________________
જેના પરથી ગુજરાતીમાં આપ શબ્દ ઉતરી આવ્યો છે. આપ સ્વભાવ એટલે આત્મસ્વભાવ. અવધુત સ્વયં પોતાના આત્માનું અનુશાસન કરે છે, કે તું હંમેશા આત્મસ્વભાવમાં મગ્ન રહેજે. કદાચ મન બળવો કરે કે “શા માટે? કોઈ જ અપરાધ વિના આટલી હદના અપમાનો થાય, તો ય આત્મસ્વભાવમાં જ મગ્ન રહેવું? આખરે શા માટે?” તો એ મનનું સમાધાન અવધૂત! એવા આત્મસંબોધનમાં જ સમાઈ ગયું છે.
अवधुनात्यखिलपरभावानित्यवधूतः
જે બધાં જ પરભાવોને ખંખેરી નાખે, એનું નામ અવધૂત. હું અવધૂત છું. માટે આત્મસ્વભાવમાં મગ્નતા, એ જ મારી અસ્મિતા છે.
કોઈ પણ પરિસ્થિતિ... કોઈ પણ વચન. કોઈ પણ વ્યક્તિ. કોઈ પણ વસ્તુ આપણા આત્મસ્વભાવની મગ્નતાને બાધિત ન કરે, તો જ્ઞાનીઓ આપણને “અવધૂત” કહેવા માટે તૈયાર છે. આગમોનું આ એલાન છે –
तो समणो जइ सुमणो
__ भावेण य जइ न होइ पावमणो। सयणे य जणे य समो
સનો જ માણાવનાII (આવશ્યકનિર્યુક્તિ) સ્વજન ને જન જેને મન સમાન છે. માન ને અપમાનમાં જેને મન કોઈ ફેર જ નથી. પાપ જેના મનને સ્પર્શી શકતું નથી, તે “શ્રમણ' છે. “શ્રમણ' ના પદને પામવાની યોગ્યતા છે “સુમન'.
