Book Title: Karmarth Sutram
Author(s): Labhsagar Gani
Publisher: Agamoddharak Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023037/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ******$?$?$?$?$?$?aaaaaaax:xxxxxxx AgamoddhAraka -granthamAlAyAH catuHpaJcAzaM ratnam Namo tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa / $?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$?$? OD pU0 AgamodvArakA''cArya zrI Ananda sAgarasUrIzvara praNItaM karmArtha-sUtram (saMkSipta gurjarArthasahita ) 5 -saMzodhakaHpUjya - gacchAdhipati AcAryazrImanmANikyasAgarasUrIzvaraziSyaH zatAvadhAnI paMnyAsa lAbhasAgaragaNiH vIra saMvat 2499 vikramasaMvat 2029 Agamo0 saM0 24 pratayaH 500 ] [ mUlyam 2-00 -prAptisthAna zrI jainAnaMda-pustakAlaya gopIpurA, surata. geococccccccx xxxxpapa xxx Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ xxaaaaaaaaaaaaaaaaaa:0000000 AgamoddhAraka-granthamAlAyAH catuHpaJcAzaM ratnam Namo tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa / pU0 AgamoddhArakA''cAryazrIAnandasAgarasUrIzvarapraNItaM kamArtha-sUtram (saMkSiptagurjarArthasahita ) 0000000000000000000000xxxnxonxxxwxnxxao00x Basa400000000000000000000000000000000000 -saMzodhakaHpUjya-gacchAdhipati-AcAryazrImanmANikyasAgarasUrIzvaraziSyaH zatAvadhAnI paMnyAsa lAbhasAgaragaNiH vIra saMvat 2499 vikramasaMvat 2029 Agamo0 saM0 24 pratayaH 500] [mUlyam 2-00 ___ -prAptisthAnazrI jainAnaMda-pustakAlaya gopIpurA, surata. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakaAgamoddhAraka granthamAlAnA eka kAryavAhaka zA-ramaNalAla jayacandra kapaDavaMja (ji.) kheDA susilA-taMbayapattArUDhA savve jiNAgamA jeNa / nimmaviyA ANaMdodahisUrIso sayA jayau // 1 // mudrakamohanalAla maganalAla badAmI, jainAnaMda prinTiMga presa, dariyAmahela, * sUrata. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya - nivedana pa0 pU0 gacchAdhipati AcAryazrI mANikyasAgarasUrIzvarajI ma0 nI nibhrAmAM vi0 saM0 2010 varSe AgamoddhArakagranthamAlAnI sthApanA thA hatI. A granthamAlAe tyArabAda prakAzanonI ThIka ThIka pragati karI che. sUrIzvarajInI puNyakRpAe ' karmArtha- sUtra' nAmano grantha AgamoddhAraka prathamAlAnA 54 mA ratna tarIke prasiddha karatAM amone atyaMta harSa thAya che. AnI presa kopI tathA saMzodhana pU0 gacchAdhipati AcAryazrI mANikyasAgarasUrIzvarajI ma0 nI pavitra dRSTi nIce zatAvadhAnI paMnyAsa zrIlAbhasAgarajI gaNie karela che. te badala teobhIno tathA jainAnaMda priMTiMga presanA mAlika zA. mohanalAla badAmIe vagara vetane mudraNa karI ApyuM te badhAno AbhAra mAnIe chIe. lI0 prakAzaka Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamoddhArakA''cAryazrI-AnandasAgarasUrIzvara stutyaSTakam / jayantu sUrirAjAste sArvazAsanamaNDanAH / AgamoddhArakAH pUjyA AcAryA''nandasAgarAH // 1 // vAcanAsugamatvArtha niyukti vRttibhUSitAH / sUtrajJairAgamAH sarve yaiH saMzodhya prakAzitAH // 2 // yaiH sadbhirjenasAhitya-sevA'rpitA''tmajIvanaiH / prAcyAH paraHzatA granthA vizodhya prakaTIkRtAH // 3 // munInAM zrutabodhAya pattanAdipureSu yaiH / pANmAsikyaH zubhAH sapta dattA AgamavAcanAH // 4 // talATikAyAM siddhAdre-stathA sUratabandire / jAte yadupadezena ramye Agamamandire // 5 // bhopAvarA'bhidhaM tIrtha mAlavA'vanimaNDanam / yebhyaH prasiddhimApannaM zrIzAntijinabhUSitam // 6 // prabuddho mAlave yebhyo dilIpasiMhabhUpatiH / prAvartayat svagrAmeSva-mAriM paryuSaNAdiSu 7 // yairAdiviMzikAvRttiH zrIpaJcasUtravArtikam / tathA karmArthasUtraM ce-tyAdigranthA vinirmitAH / 8 // jinabimbapratiSThAdi-kutyAnyevaM vidhAya ye / RtukhadvayahastAbde sUryapure divaM gatAH // 9 // Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarjana ane sarjaka pIThikA :- jagatanA anya darzano dharmo svIkAre yA nahi, parantu A eka sanAtana satya che ke jainadarzananA syAdvAda ane karmasiddhAMtanI tulanAmA koI TakI zake tema nathI. syAdvAda : A siddhAMtanu bIju nAma che apekSAvAda - bhinnabhinna apekSAe pratyeka padArthamAM astitva, nAstitva vigere aneka dharmono khIkAra tenuM nAma syAdvAda che. A siddhAMta evo majabUta siddhAMta che ke anya darzanakAro siddhAMta kadAca na svIkAre paraMtu sAmAnya janavyavahAramA teo paNa A siddhAMtane anusaratA hoya che. jemake ghaNI vakhata tabIyata kema che ? AnA uttaramAM jaNAvAta hoya che ke ThIkAThIka che A uttaramAM spaSTapaNe syAdvAda dRSTigocara thAya che. karmasiddhAMta :--syAdvAda pachIno A siddhAMta che jaina darzanamAM jaNAvavAmAM AvelA navatattva [ jIva, ajIva, puNya, pApa, Azrava, saMvara nirjarA, baMdha, mokSa]mAMthI chellA sAte tattvo mukhyatayA karmasiddhAMtane lagatA rahelA che. karmane bhAgya- - vidhi vigere zabdothI to itara-darzanakAro paNa Alekhe che, temaja mAnava jIvanamA pUrvakarmanI mahattA vizeSatayA samAyelI che. sadAcArathI zubha karma durAcArathI azubha karma baMdhAya che. pUrve je karma bAMdha hoya te AtmAne bhogavabu paDe che karmanA baMdhano tUTe tyAre AtmA mukta bane che vigere vigere bAbato dvArA itara dharmoma paNa karmanI mahattA darzAvAi hoya che. paraMtu teo karmanA siddhAMtamAM Izvaratattvane paNa meLavI de Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che jemake "Izvaraprerito gacchet svarga vA zvabhrameva vA" ane ema karatA ajANapaNe paNa karma karatA IzvaranI mahattA vadhAravAmAM AvI jAya che AsamAna-jamIna jeTalaM aMtara dharAvatA A viSayo ekameka evA meLavI devAmAM Ave che ke bannene chuTA pADIne samajavA muzkela thai jAya che. karma agara IzvaranI mahattA vadhavAne badale bannenI mahattA tUTI jAya che. AmAthI pachI IzvaravAda, ekezvaravAda ne sRSTivAda vigere bAbato khaDI thai jAya che, bAkI jo karma siddhAMtane barAbara samajavAnA dRSTikoNathI samajavAmAM Ave to A IzvaravAda, ekezvaravAda ne sRSTivAda vigere tama ma asaMbaddha bAbato pattAnA mahelanI mAphaka tUTI paDe. jaino karma ane Izvara e banne alaga alaga rUpe mAne che. (1) karma ne eka kalpanA zIla viSaya nahI, ekalA sArA narasA vicAro agara kAryoM ja nahi parantu ajIva tattvanA eka bhAga rUpa pudgala dravya, tenA eka bhAga tarIke mAne che ke jenA paramANuo caude rAjalokA khIcokhIca bharelA che. (2) karmo AtmAne anAdikAlathI valagelA che (3) AtmA ane karma vacceno saMbaMdha amuka apekSAe kSIranIra jevo cha (4) AtmA svayaM potAnA zubha-azubha pariNAmo dvArA zubhAzubha karmano baMdha kare che (5) ane te te pramANe AtmA temuphala bhogavyA kare cha (6) sAMsArika sukhano anubhava karAvanAra zubhakarma paNa AtmA mATe baMdhanarUpa che (7) A karmane lIdhe ja AtmA saMsAramA rakhaDe che (8) ane A karmanA baMdhanone jyAre saMpUrNapaNe toDI nAkhe-kSaya karI nAkhe potAnAthI sampUrNatayA alaga pADI de ane zuddhasvabhAvanu prakaTIkaraNa kare tyAre AtmA Izvara (siddha) thAya che mukta thAya che (9) ane te AtmA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI kadI karmano baMdha karato nathI (10) uparokta banne viSayone bahu samaja ane sUkSmatAthI samajavAno prayAsa karavAmAM Ave tyAre A bannenI yathArthatA samajAya che ane te bAda cokasapaNe ApaNane lAge ke jaino potAnA tIrthakarane sarvajJa ne sarvadazI tarIke olakhAve che te satya che. karmasAhitya : karmane aMge zrIbhagavatIsUtramA Thera Thera malatA prazno, kammapayaDI, caMdramahattarano chaDo karmagraMtha ane A0 devendrasUrie racela pAMca karmagrantho tathA te tamAmanI vRtti, daza pUrvadhara umAsvAti vAcakavaryanA tattvAtha sUtrano AThamo adhyAya tathA prastuta karmArtha sUtra vigere vizAla pramANamA sAhitya Agama ane Agametara graMthomAM jovA jANavA male che A vizAla sAhityamA bhagavatInA prazno, tattvArthano AThamo adhyAya ane A prastuta kRti te sUtrAtmaka cha bAkI lagabhaga padyAtmaka sAhitya che. viziSTatA : A kRtinI vizeSatA e che ke bhagavatImAMnA prazno sUtrAtmaka jarUra che parantu prAkRtabhASA nibaddha che svataMtra kRti nathI temaja tattvArthano AThamo adhyAya te daza adhyAyano eka bhAga che eTale te paNa svataMtra kRti nathI Ama vIraprabhunA nirvANanA 2499 varSanA prApta thatA sAhityamA ane jovA jANavA malatA itihAsanA prakAzamAM prathamavAra A kRti AvI rahI che je saMskRtabhASA nibaddha ane sUtrAtmaka che ane tenu nAma karmArthapatra che. paricaya : sUtra vibhAgamA vaheM cAyela A kRtimAM pAMca karmagrathane saMkSepathI samAvavAno prayAsa karavAmAM Avela hovAthI karmagraMthanu saMkSiptarUpa agara saMkSiptakaraNa zabdano prayoga ayukta nahi gaNAya. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelA karmamedAdhikAramA karmanA ATha meda ane uttarabhedo darzAvAyA che AmAM 1-24 sUtro che tyAra pachInA cha sUtro (25-37) mAM 2 sUtro 14 guNasthAnaka tathA jIvasthAnanA nAmonAM che. pachInA cAra sUtromAM te te jIvasthAnakomA keTalA keTalA guNasthAnako hoya che te jaNAvyuM che trIjo yogAdhikAra (31-37) sAta sUtro dvArA darzAvyo che AmAM eka sUtra dvArA yoganA bhedo nAmasahita jaNAvavAmAM AvyA cha pachInA cha sUtro dvArA 14 jIvasthAnakomA kayA kayA yogonu astitva hoya te prarUpyu che. pachI upayogAdhikAra-lezyAdhikAra vigere adhikAro che. mahattA : jema nAnA nAnA parantu niraMtara vahetA nirmala jharaNAo vizAla nadInu sarjana kare che tema sarvasva arpaNanI tamannA advitIyadhairyatA satyapratyenI avicala vaphAdArI vigere guNo (mAnavImAM) mahAnatAnu sarjana kare che A mahAnatA teonA nAnAmAM nAnA kAryo mAM paNa dekhAi Ave che AvI A eka laghukRti che je AgamonI--'appaggaMtha mahattha" temaja laukika-biMdumAM siMdhunI uktine sArthaka karAvatI bahu thoDA sUtro dvArA vizAla artha-bhAvArtha AvarI laine kRtikAranI mahAnatAne darzAvatI jAya che. mahAnpUrvaja : vikramanI 19 mI sadIno sUrya hajI madhyAhne Avyo na hato (19 mI sadInI shruaat)| jatio, zrIpUjyo, bhaTTArakonI sattA ghasAtI rahI hatI vAdalagherI amAsanI ghora aMdhArI rajanImA jema koka koka tAraliyA camakatA hoya tema zAsanamA saMvegI muniomA paNa sanAtanIbho-sthAnakavAsIo-terApaMthIo-digambaro-tristutika (traNathoya) Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ matavAlAo janasamAjamA bhramaNAo utpanna karI rahyA hatA. zAsanapratyanIko paramAtmAnA zAsanane chinnabhinna karavA comerathI maraNIyA prayAsa karI rahyA hatA vo thI cAlI AvatI saMvegI munio, zrIpUjyo, bhaTTArako ane yatio vaccenI sumelabharI paristhitino saMvegIo dvArA jANe ajANe teonau sattAne paDakAravAmAM AvatA karuNa aMta AvI rahyo hato yatio paNa nirapekSa thatA cAlyA hatA. jJAnanI mAtrA paNa ghaNI nIcI utarI gaI hatI. AvI gaMbhIra asthira paristhiti vacce paNa jema kAjala dherI amAsanI ghora aMdhakAra bharI rajanaumAM paNa koka koka tAraliyA TamaTamatA hoya che ane aMdhakArane ulecavAno prayAsa karatA hoya che tema zAsana pratyenI sampUrNa vaphAdArImAthI janmelI tyAga ane khArpaNanI bhAvanAthI zAsanane sthira dRDha ane tejasvitAne amara rAkhavA je mahAtmA munio kArya dvArA vizAla janasamAjanA haiyAnA siMhAsana upara birAjamAna hoya to ekamAtra vidvadvarendra yathArthanAmA zrImad jhaverasAgarajI mahArAja sAheba hatA. mahApuruSa : A mahApuruSanA jIvana viSe koi vizeSa mAhitI upalabdha nathI paNa temanA gADha paricayamA AvelA liMbaDI udayapura vigerenA vayovRddha zrAvako dvArA sAMbhalavA malatA saMsmaraNo temaja temanI upara AvelA patro temanA jIvananI amara yazogAthA ApaNI samakSa raju kare che. teozrInA jIvananA aMtima varSo mAM paNa ziSyaparivArano vizAla varga na hato. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khargagamananA Agale varSe 'sAta kulAMgAra karatA eka kuladIpaka sAro' e ukti yathArtha karAve tevA eka mumukSune skhaziSya tarIke dIkSA ApI muni AnaMdasAgarajI nAme jAhera karyA ane kAla paNa jANe kuladIpaka ziSya zavAnI rAha joine ubhelo hoya tema bIjA ja varSe saM. 1948 mAgasara sudI 11 divase liMbaDI mukAme ziSyasaha vizAlajanasamudAyanA mukhe namaskAra mahAmaMtranA zravaNapUrvaka zAsana pratyenI avicala vaphAdArI nUtana dIkSita muni AnaMdasAgarajIne bhalAvyAnA pUrNa saMtoSa sAthe ciranidrAmA poDhI gayA tyArabAda temano nazvara deha paNa paMcamahAbhUtamA malI anaMta kSitijamAM vilIna thai gayo pUjyazrI vidAya sAthe rahI gai temanI vizAla smRtio smRtizeSarUpa ekamAtra ziSyaratna te ja karmArthasUtra kRtinA sajanahAra. jIvana ane kavana : mahAna vibhUtinA ziSya thavA sarjAyelA A mahApuruSano janma vi. saM. 1931 mAM aSADa vada amAvAsyA je lokamA divAsAnA parva tarIke ujavAya che te divase navAMgIvRttikAra zrIabhayadevasUrie anazana saha samAdhipUrvaka potAnA nazvaradehano tyAga karIne je dharatIne jaina itihAsamA zokapUrNa amaratA apAvela che te puNyabhUmi kapaDavaMja (karpaTavANijya) nAmanA gAmamA gAMdhI bhAyacaMdabhAinA putra maganabhAi gAMdhIne ghera thayo hato. pUjyazrInI mAtA thavAnu saubhAgya prApta karanAranu nAma jamanAbena hatu teozrInA eka vaDIla baMdhu paNa hatA temanu nAma maNIlAlabhAi hatu pUjyazrInA lagna mANekabena sAthe thayA hatA dAmpatya jIvananA phala svarUpa eka putra paNa hato. pUjyazrI potAnI 16 varSa 4 mAsa 5 divasanI umare saM 1947mAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 liMbaDI mukAme dIkSita thayA temanI vaDI dIkSA upasthApanA mArA pU0 gurudevazrInA jaNAvyA pramANe ( munirAjazrI kamalavijayajInI panyAsa padavInA divase thai hatI te anusAra ] upasthApanAno divasa 1947 ASADha - sudI 7 che. bIje varSe gurudeva kAladharma pAmyA gurudevanA AdaryA adhUrA rahelA kAryo pUrA karavAnI javAbadArI AvI, bIjI bhaNavAnI paNa, taiyAra thavAnI zAsananA pavitra RNane adA karavAnI AvI aneka javAbadArIo virahathI avI. parantu gurunA ekamAtra ziSya hovA chatAM 'eke hajArAnI' ukti ne sArthaka karavA potAnI upara AvelI e javAbadArIone pUrNa karavA kaTibaddha banyA svayaM taiyAra thavAnI sAthasAtha zAsana, Agama ane ApaNA pUrvajonI mahAn bhavya ujvala paraMparAonI paNa rakSA karIne tene Agala vadhAravAnI taiyArI karavA lAgyA. saM. 1952 : itihAsanI kalama Agala vadhe che dIkSita avasthAne cache gurunA viyogane cAra varSa thavA AvyA che peTalAdanA saMghanI bhAvabharI vinaMti svIkArI tyAM cAturmAsa padhAryA dIkSita pitAnI tabIyata asvastha bane che gaMbhIra bane che eka divasanI uSA evI pragaTe che. putranA haste aMtima ArAdhanA svIkArI pitA svarge sidhAve che A AghAtane paNa zarIranI nazvaratA jANI pacAvI jAya che ane te * vakhate cAlI rahelA sAMvatsarika parvanI ArAdhanA kyAre karavI ? vivAdamAM prathama tithinI sthApanA pachI ArAdhanA ( 1 ) parvatithino kSaya na thai zake (2) ane eka divasa mATe varSo junA saMgha mAnya paMcAMga choDI bIju paMcAMga mAnya karavu valI pAchu asala paMcAMga mAnya karavu A vAta naitika bhUmikA upara paNa vyAjabI nathI (3) potAnI vicakSaNa buddhiprabhAthI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstra ane ujvala paraMparAono abhyAsa karI tenA sArabhUta A traNa mArgadarzaka siddhAMtone spaSTapaNe svIkArI te varSa nA paMcAMgamA bhAdaravA suda pAMcamano kSaya hato tene badale bhAdaravA suda trIjano kSaya karavAnu yogyamAnI peTalAdamA saMgha sAthe zAstrane paraMparAnusAre sAMvatsarika parvanI yathArtha ArAdhanA karI tyArabAda vizvamA keTaluya parivartana AvI gayuM che sAmAjika rAjakIya paristhiti paNa mahad aMze badalAi gai che AjakAla karatA 67 varSa jeTalo samaya pasAra thai gayo che parantu e 1952 nA siddhAMto Aje paNa mArgadarzaka tarIke aNanama khaDA che ane lagabhaga svIkRta paNe samagra zAsanamAM te svIkArya banyA che. jeo varSoM sudhI A siddhAMtonI sAme vividha niMdanIya paddhatio dvArA potAnA ahaM ne poSavA khAtara zAsananI asmitAne jhAkhI pADavA lAgyA teo paNa chellA lagabhaga 9 thI 10 varSa thI zAMti apavAda rUpe vigere zabdonI sajAvaTa nIce sAMvatsarika sivAya anya tithio bAbatamA zAsananA A satya siddhAMtona svIkAryA che. saM. 1952 nA A banAve pUjyazrIne amaratA bakSI dIdhI, tejasvitAnI AbhA pUrNarUpe hiMdamAM khIlI uThI loka hRdayamA Adara sanmAnanI bhAvanA pragaTI uThI. gauravapUrNa aMta : mahAnatAnI anerI jhalaka teozrInA jIvanamA prasarI cUkI. sAta Agama vAcanAo Agamonu mudrIkaraNa Agamone zIlokIrNa karI, tAmrapatramA kotarAvI pAlItANA suratamAM bhavya AgamamaMdiro baMdhAvI prAnta avasthAmA sva ArAdhanA mATe ArAdhanAmArga nAmanA saMskRtagraMthanI racanA karI chellA 15 divasa ardhapadmAsane anazananI jema Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnamA rahI prAcInakAlIna anazana paraMparAnI AgalI pratibhAne camakAvI saM. 2006 nA vaizAkha vada-6 namatA pahore 4-32 mInITe potAnA ananya paTTadhara gacchAdhipati AcAryazrI mANikyasAgarasUrIzvarajI ma0 vigere caturvidha saMghanI vizAla hAjarImA namaskAra mahAmaMtranu zravaNa karatA nazvaradehano tyAga kayo'. amara yAda : nazvaradehanA tyAganI sAthe eka bhavya jIvanayAtrA samApta thai vizvanI bAhya carmacakSuthI eka mahAna vibhUti adRzya thai gai sAta AgamavAcanAo smRtyavazeSa thayela mAthurI-vAllabhI vAcanAonI punaryAdarUpI sarasvatI, bhavya be AgamamaMdiromA adhi kalpanAsRSTAupadeza dvArA, praNetA dvArA pravacanAndhakAra divAkara zrI devarddhigaNikSamAzramaNa Agamone patrArUDha karAvyA te 1000 karatA vadhu prAcIna smRtinA punarAvartana rUpa gaMgA, ane anazananI jema samAdhipUrvaka ardha padmAsana mudrAmA jIvananA chellA zvAsanI pUrNAhuti karavA dvArA prAcInakAlIna bhavyatama anazanaprathAne punarjIvita karavA rUpa yamunA, A traNa amara kAryarUpa gaMgA, jamanA, sarasvatInA saMgamasthAna prayAgatIrtha rUpa teozrInA jIvananI yazogAthA gAtA teozrInA mahAn kAyonI pUnIta yAda. anta : pU. AgamoddhArakazrInA pratyakSa darzana vandananA lAbhathI paNa vaMcita evo ajJAnI hu teozrInA artha gaMbhIra pustakoMnI prastAvanA kevI rIte lakhI zakavAnI kSamatA dharAvI zaku ? chatAM A eka te pUjyazrInA Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAta AzIrvAda ane mArA gurudevazrInI parama vAtsalyapUrNa kRpAthI kSullaka prayAsa kayoM che chatA AmA kaMi paNa kSati hoya to te sudhArIne vizAla hRdayapUrvaka kSamA bakSavA kRpA karazo eja AzA sAthe virAma pAmu cha / lI0 paramakRpAlu prazAntamUrti gacchAdhipati AcAryazrI mANikyasAgarasUrIzvara ziSyANu muni puNyodayasAgara. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vibhaGga zuddhipatrakapRSTham paGktiH azuddham zukham 6 21 azubha, susvara azubha, subhaga ane durbhaga, susvara 9 6 manoyoga, vaikriya. manoyoga, ema cAra vacana yoga tathA audArikakAyayoga, audArikamibhakAya yoga, vaikriya. 3 ATha pAMca mATha cha pAMca 17 vibhaGga 11 catvAri catvAri ___2 asaMjhi asaMzi 13 ane ane 16 18 hoya hoya 17 5 63 62 18 3 sba 9 nara23 3 paMceMdriya, paMceMdriyajAti, 23 19 pazca0 dvayekAkSAH) pazca0 dvayakAkSAH) 8 asalyA 'salyA 25 9 saMyabhI saMyamI sva nara Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTham paGktiH azuddhama 28 2. baMghAya 29 32 9 duHsbara 17 anaMtacatuSka 33 33 38 38 38 40 52 53 4 rnapuMzcatuSkaM 20 hoba 11 pUrvIko 18 kA'ntyebhako 18 dvikosntyo 16 7 samyaktvamo, mo., 6 madhdhavam / 17 (zeSAMH) 74 5 nijarAH zuddhama baMdhAya anaMtakaSAyacatuSka duHsvara rnapucatuSkaM hoya pUrvIko bhadviko dvikA'ntyo samyaktvamo0, madhuvam (sat) / ( zeSAH) nirjarA: Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Namo tthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa AgamoddhArakA''cAryazrIAnandasAgarasUrIzvarapraNItaM ____karmArthasUtram natvA namrasurAdhIzaM karmakSayavidhipradam / sUtraistaduktaH karmArtho varNyate tadrUcismRtaH // 1 // namI rahyA che surAdhIzo-iMdro jene, nemaja karmakSayanI vidhi-kriyAne batAvanAra, evA (jinezvaradeva) ne namaskAra karIne temaNe prarUpela karmapadArtha sUtro dvArA varNavAya cha / have karmanA mUlabhedone jaNAve che1. jJAnadRSTyAvaraNavedamohA''yurnAmagotrA'ntarAyA mUla prakRtayaH / AtmAnA zuddha svarUpane AcchAdita karanAra ekaprakArana pudgala ne karma che. tenA ATha prakAra cha -jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, veda-vedanIya, mohanIya, AyuSya, nAma, gotra ane aMtarAya / temAM jJAna eTale vizeSaSodha tene Avare te jJAnAvaraNa, darzana eTale sAmAnyabodha tene Avare te darzanAvaraNa, sukha-duHkhano anubhava karAve te vedanIya, strIputrAdikamAM mamatva karAve te mohanIya, jIvane parabhavamA jatAM aTakAve te AyuSya, gati-jAti-zarIra Adine kare te nAmakarma, Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jethI uMca-nIcapaNe bolAya te gotrakarma, dAna-lAbha AdimAM vighna kare te aMtagaya / have uttaraprakRtinI bhedasaMkhyA kahe che2. uttarA yathAsaGkhyam / ( pazcanavadvayaSTAviMzaticatusyuttarazatadvipaJcamedAH ) ATha mUlaprakRtionI uttaraprakRti anukrame pAMca, nava, be, aTThAvIza, cAra, ekasone traNa, ye ane pAMca bhedo cha / have jJAnAvaraNIyakarmanA meda varNave che3. mati-zrutA'vadhi-manaHparyAya-kevalAnAm / ____ matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, manaHparyAyajJAna ane kevalajJAna e pAMca jJAnonA AvaraNa eTale matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, manaHparyAya jJAnAvaraNa ane kevalajJAnAvaraNa e pAMca jJAnAvaraNIyakarmanA bhedo che. ___ have darzanAvaraNIyakarmanA bheda jaNAve che4. cakSuracakSuravadhikevalAnAM nidrA-nidrAnidrA-pracalA pracalApracalA-styAnagRddhi-vedanIyAni ca / cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana ane kevaladarzana e cAra darzanonA AvaraNa eTale cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa ane kevaladarzanAdharaNa tathA nidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalApracalA ane styAnadi e nava darzanAvaraNIyakarmanA bhedo che Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have vedanIyakarmanA bheda prarUpe che5. sadasadvadye / ___sAtAvedanIya ane bAtAbedanIya e ve vedakIyakarmanA medo che. have mohanIyakarmanA bheda nirUpe che6. samyaktva-mithyAtva-tadubhayAni darzanamohanIyam / 7. kaSAyA-anantApratyAkhyAna-pratyAkhyAnAvaraNa-sajva lanAkhyAH pratyekaM krodha-mAna-mAyA-lobhAH, nokaSAyA-hAsya-ratya-rati-zoka-bhaya-jugupsAH strIpuMnapuMsakavedAH cAritramohanIyam / samyaktvamohanIya, mithyAtvamohanIya ane tadubhayamizramohanIya e traNa darzanamohanIya che. e sAcI zraddhAne aTakAve che. anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobha tathA apratyAkhyAnIya krodha, mAna, mAyA ane lobha tathA pratyAkhyAnAvaraNIya krodha, mAna, mAyA ane lobha tathA saMjvalana krodha, mAna, mAyA ane lobha. e sola kaSAya che. tathA hAsya, rati, arati, zoka, bhaya ane duguMchAjugupsA tathA strIveda, puruSaveda ane napuMsakaveda e nava nokaSAya che. evaM paccIsa cAritramohanIyakamA bhedo che. e. salvartanane aTakAve che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 evaM mohanIyakarmanA aTThAvIsa bhedo che. ve AyuSyakarmanA bheda batAve che 8. nAraka - tairyagyona - mAnuSa - daivAni / (AyUMSi) nArakAyuSya, tiryaMcAyuSya, manuSyAyuSya ane devAyuSya e cAra AyuSyakarmanA bhedAM che. ea nAmakarmanA bhedo prarUpe che 9. nara - naraka - deva - tiryaggatyAnupUrvyaH / 10. eka - dvi- tri- catuH - paJcendriyA jAtayaH / 11. audArika - vaikriyA - SShAraka - taijasa kArmaNAni zarIra - saGghAtanAni / 12. AditryupAGgAni / 13. svayuk - taijasa - kArmaNayuk - triparasparabandhanAni / 14. vajrarSabhanArAca - rSabhanArAca nArAcA 'rdhanArAca - kIlikA - sevA saMhananAni / - - 15. samacaturasra - nyagrodha- sAdi - kubja - vAmana - huNDAni saMsthAnAni / 16. kRSNa - nIla-rakta- haridra - sitA varNAH / 17. surabhya - surabhI gandhau / 18. tikta-kaTu- kaSAyA - Smla - madhurA rasAH / Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19. guru - laghu - mRdu - khara-zItoSNa-snigdha-rUkSAH sparzAH / 20. zubhA-'zubhau khagamau / 21. agurulaghU-paghAta-parAghAto-cchvAsA-''tapodyota - jina-nirmANAni pratyekAH prakRtayaH / 22. trasa-bAdara-paryApta-pratyeka-sthira- zubha - subhaga susvarA-''deya-yazaHsetare trasasthAvaradazake / gati-naragati, nArakagati, devagati ane tiryaMcagati tathA AnupUrvI-narAnupUrvI, nArakAnupUrvI, devAnupUrNa ane tiryaMcAnupUrvI / jAti-ekendriyajAti, beindriyajAti, teindriyajAti, caurindriyajAti ane paMceMdriyajAti / zarIra-audArikazarIra, vaikriyazarIra, AhArakazarIra, . tejasa zarIra ane kArmaNazarIra. tathA saMghAtana-audArikasaMghAtana, vaikriyasaMghAtana, AhAraka saMghAtana, taijasasaMghAtana ane kArmaNasaMghAtana / upAMga-pahelA traNa zarIramA upAMgo arthAt audAriko pAMga, vaikriyopAMga ane AhArakopAMga / baMdhana-audArikaaudArikabaMdhana, audarikataijasabaMdhana, audA rikakArmaNabaMdhana ane audArikataijasakArmaNabaMdhana, nathA baikriyavaikriyabaMdhana, vaikriyataijasabaMdhana, vaikriyakArmaNabaMdhana. ane vaikriyataijasakArmaNabaMdhana; tathA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhAraka AhArakabaMdhana, AhArakataijasabaMdhana, AhArakakArmaNabaMdhana, ane AhArakataijasakArmaNabaMdhana; tathA taijasataijasabaMdhana, kArmaNakArmaNabaMdhana ane taijasakArmaNabaMdhana / saMghayaNa-bajraRSabhanArAyasaMhanana, RSabhanArAcasaMhanana, nArAcasaMhanana, ardhanArAcasaMhanana, kIlikAsaMhanana ane sevAttasaMhanana / saMsthAna-samaturasrasaMsthAna,nyagrodhasaMsthAna,sAdisaMsthAna, kubjasaMsthAna, vAmana saMsthAna ane huMDakasaMsthAna / varNa-kAlo, lIlo, lAla, pIlo ane sapheda varNa / gaMdha-surabhigaMdha ane durabhigaMdha / rasa-tIkho, kaDavo, turo, khATo ane madhura rasa / sparza-bhAre, halako, komala, kaThora, zIta, uSNa, cIkaNo ane rUkSa sprsh| vihAyogati-zubha ane azubha khagama-vihAyogatI / pratyeka prakRti-agurulaghu, upaghAta, parAghAta, ucchvAsa, Atapa, udyota, jinanAma ane nirmANa e pratyeka prkRtio| itara-pratipakSasahita arthAt-trasa ane sthAvara, bAdara ane sUkSma, paryApta ane aparyApta, pratyeka ane sAdhAraNa, sthira ane asthira, zubha ane azubha, susvara ane duHsvara, Adeya bhane anAdeya, yaza ane apayaza e. trasadazaka ane sthAvaradazaka / Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANe nAmakarmanA 103 medo che. have gotrakarmanI meda dekhADe che23. uccainI caigotre / ucca ane nIca e be gotrakarmanA bheda che. have aMtarAyakarmanA meda batAve che24. dAna-lAbha-bhogo-pabhoga-vIryANAm (antraayaaH)| dAna, lAbha, bhoga, upabhoga ane vIrya e pAMcanA aMtarAyo eTale dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya ane vIryAMtarAya e pAMca aMtarAyakarmanA medo che. A karma dAnadevAmAM lAbha-bhoga AdimAM vighna kare che ! ___badhI karmaprakRtionuM svarUpa karmagraMthanI TIkAthI jANavU / have 14 guNasthAnako kahe che25. mithyAtva-sAsvAdana-mizrA-'virata-dezavirata-pramattA 'pramattasaMyata-nivRttya-nivRttibAdara-sUkSmasamparAyopazAnta-kSINamoha-sayogya-yogijinA guNAH / mithyAtva, sAsvAdana, mizra, aviralasamyagdRSTi, dezavirata, pramattasaMyata, apramattasaMyata, nivRttibAdarasaMparAya, anivRttivAdarasaMparAya, sUkSmasaMparAya, upazAMtamoha, kSINamoha, sayogikevalI (jina) ane ayogIkevalI e cauda guNasthAna che| Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have 14 jIvasthAno jaNAve che26. ekendriyasUkSmavAdara-paJcendriyasaGgyasajJi-dvi-tri caturindriyAH paryAptA'paryAptA jIvAH / sUkSmaekeMdriya,bAdaraekeMdriya saMkSIpaMceMdriya, asaMjJIpaMceMdriya, beiMdriya, teiMdriya, cauriMdriya e sAta prakAranA jIvo paryAptA ane aparyAptA ema cauda jIvanA sthAnako-bhedo cha / have jIvasthAnomA guNasthAnako kahe che27. aparyApte bAdarAsajJi-dvi-tri-caturindriye prathama dvitIye / aparyApta bAdara ekeMdriya, aparyApta apaMzI paMceMdriya, aparyApta beiMdriya, teiMdraya ane cariMdriya jIvane viSa pahelu ane bIju guNasthAna hoya cha / 28. saGgyaparyApte sA'yate / aparyApta saMkSIpaMceMdriyane viSe ayata-adhiratasahita eTale pahelu bIju ane cothu ema praNa guNasthAna hoya che / 29. saJjiparyApte samAni / ___ saMzI-paryAptane viSe sarva guNasthAnaka hoya che / 30. zeSeSu mithyAtvam / zeSa-sUkSma aparyAptA, sUkSma paryAptA, paryApta bAdara ekedriya, paryApta beiMdriya, teiMdriya bhane cauriMdriya ane paryApta asaMhiMpaceMdriya e sAtane viSe eka ja mithyAtva-guNasthAnaka hoya che / Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have yoganA bheda kahe che 31. satyA'satyamizravyavahAramanovacanaudA rikavaikriyAss - hAraka - tanmizrakArmaNAni yogAH / mana, vacana ane kAyAnI kriyA tene yoga kaheM che, tenA 15 bhedo cha - satyamanoyoga, asatyamanoyoga, mizra - satyamRSA manoyoga ane vyavahAra-asatyAmRSAmanoyoga, vaikriyakAyayoga, vaikriyamizrakAyayoga, AhArakakAyayoga, AhArakamizra kAyayoga ane kArmaNakA yoga / ed jIvasthAnako mAM yoga kahe che32. aparyAptaSaTke kArmaNaudArikamizrau / saMkSi paMceMdriya aparyApta sivAya bAkInA- sUkSma ekeMdriya, bAdaraekeMdriya, beiMdriya, teiMdriya, cauriMdriya ane asaMzipaMceM driya e cha aparyAptAne viSe kArmaNa ane audArikamizra e be kAyayoga hoya che / 33. aparyAptasaJjJinaH savaikriyamizrau / saMjJiaparyAptAne viSe pUrvokta ve yoga vaikriyamizra sahita ema traNa yoga hoya che / 34. saJjJaparyApte sarve (yogAH) / saMkSiparyAptAmAM badhA yoga hoya che / 35. sUkSma audArikaH / 36. caturSu sAntyabhASaH / 37. bAdare savaikriyatanmizraH / Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryApta sUkSma eliyane vive ekaba audArikakAyayoga hoya ch| beiMdriya, teiMdriya, cauridriya ane asaMkSipaMceMdriya e cAra paryAptAne viSe aMtya-cothI bhASA sahita audArika eTale ye yoga hoya cha / bAdara ekeMdriya paryAptAne viSe vaikriya ane vaikiyamizra saMhitA mohArika yoga hoya eTale audArika, vaikiya bhane vaikriyamizra ema praNa yoga hoya cha / / yogAdhikAra samApta / have upayoganA bheda kahe che38. jhAnAjAnadarzanAni paJca-tri-catuSiyogAH / jIvano bodharUpa vyApAra tene upayoga kahe che, tenA bAra bheda che paca hAna-bhatibAra, bhutAna, avadhijJAna, manaHparyavajJAna ane kevalajJAna. praNa ajJAna-matyavAna, zulAzAla mane vijJAna bhane cAra darzana-cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana ane kevaladarzana. have jIvasthAnomAM upayoga kahe - . 39. paryAptasamjhini dvAdaza / Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryAptA saMjhine viSe bAra upayoga hoya ch| 40. paryAptacaturindriyA'sajJinyajJAnadarzanadvayam / paryAptA cauridriya ane paryAptA asaMkSi paMceMdriyamAM ke ajJAna ane be darzana ema cAra upayoga hoya che / / 41. dazasvacakSuSkam / paryApta ane aparyAptA sUkSma ekeMdriya, bAdara ekeMdriya, beiMdriya, teiMdriya, aparyApta cariMdriya ane asaMkSipaMceMdriya e dasane viSe cakSudarzana vino eTale avakSudarzana, mati prajJAna ane zrutaajJAna e traNa upayoga hoya che / 42. amanazcakSuHkevalajJAna-darzanAnyaparyApte sajJini / saMkSi aparyAptAne viSe manaHparyAyajJAna, cakSudarzana, kevalazAna ane kevaladarzana e cAra vinA bAkInA ATha upayoga hoya che| / upayogAdhikAra samApta / have lezyAnA bheda kahe che43. kRSNa-nIla-kApota-tejaH padma-zuklA lezyAH / kaSAyodayaraMjita yogapariNAmane lezyA kahe che. senA cha meda chekRSNa, nIla, kApota, tejo, pana ane zukla / have jIvasthAnomAM lezyA kahe cha- . Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44. sajJiparyAptA'paryApte SaD / saMkSi paryAptA ane aparyAptA e bene viSe cha lezyA hoya / 45. bAdarA'paryApte prathamAzcatasraH / ___aparyApta bAdara ekeMdriyane viSe pahelI cAra lezyA hoya / 46. zeSeSu tistraH / paryApta ane aparyApta saMkSipaMceMdriya ane aparyApta bAdara ekeMdriya varjIne zeSa-aparyApta ane paryApta sUkSma ekeMdriya, beiMdriya, teiMdriya, cauriMdriya, asaMjJipaMceMdriya ane bAdaraparyApta ekeMdriya e agIyAra jIpasthAnamAM kRSNa, nIla ane kApota e traNa lezyA hoya che / / lezyAdhikAra samApta / __ have 14 jIvasthAnamAM mUlaprakRtinA baMdha, udaya, udIraNA ane sattA kahe che- . 47. saptASTa bandhodIraNe sattAudaye'STau zeSeSu __(tryodshsu)| saMkSi paryAptane varjIne tera jIvasthAnamA sAta athavA ATha karmano baMdha, tathA sAta athavA mATha karmanI udIraNA hoya, tathA sattA ane udayamAM ATheya karma hoya che / 48. saptASTaSaDekabandho'STasaptacaturudayasattaH saptASTaSaT paJcadvayodIraNaH snyjipryaaptH| Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 saMjJi paryAptAmAM sAta, ATha, cha ane eka karmano baMdha hoya, tathA sattA ane udaya, sAta ATha ane cAra karmano hoya, tathA udIraNA, sAta ATha pAMca ane be karmanI hoya che / have mArgaNAsthAno kahe che 49. gati - jAti - kAya - yoga - veda- kaSAya - jJAna - saMyamadarzana - lezyA-bhavya- samyaktva - saJjhyASS-hAramArgaNAzcatuH - paJca - SaT - tri - tri- caturaSTa - sapta - catuH - SaD dvi-SaD-dvi-dvi medAH / gati, jAti, kAya, yoga, veda, kaSAya, jJAna, saMyama, darzana, lezyA, bhavya, samyaktva, saMjJi ane AhAra mArgaNAnA anukrame cAra, pAMca, cha, traNa, traNa, cAra, ATha, sAta, cAra, cha, be, cha, be ane ye bheda che. te A pramANe gati - 4 - devagati, manuSyagati, tiryacagati ane narakagati / jAti -5 - pakeMdriya, beiMdriya, teiMdriya, cauriMdriya ane paMceMdriyajAti / kAya - 6 - pRthvIkAya, apkAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAya / yoga - 3 - manoyoga, vacanayoga ane kAyayoga | veda - 3 - puruSaveda, strIveda ane napuMsakaveda / kaSAya- 4 - krodhakaSAya, mAnakaSAya, lobhakaSAya / mAyAkaSAya ane Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAna-8-matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, manaHparyavajJAna, kevalajJAna, matyazAna, zrutAzAna bhane vibhaMga shaanH| saMyama-7-sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAravizuddhi, sUkSmasaMparAya, yathAkhyAta, dezavirati ane avirti| darzana-4-cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana ane ___ kevaladarzana / lezyA-6-kRSNalezyA, nIlalezyA, kApotalezyA, tejo lezyA, padmalezyA ane zuklalezyA / bhavya-2-bhavya ane abhavya / samyaktva-6-aupazamika, kSAyopazamika, kSAyika, sAsvA dana, mizra ane mithyAtva / saMkSi-2-saMzI ane asaMjhI / AhAra-2-AhAra ane aNAhAra / have mArgaNAne viSe jIvasthAna kahe che50. suranarakavibhaGgamati zrutAvadhijJAnadarzanAyikaupazami kakSAyopazamikasajJipamazuklAsu paryAptA'paryAptasaJjinauM / devagati, narakagati, vibhaMgajJAna, matijJAna, bhutajJAna, avadhijJAna, avadhidarzana; kSAyika, aupazamika ane kSAyopazamikasamyaktva, saMkSi, pamalezyA bhane zuklalezyA e tera Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 sArgaNAne miSe paryApta yi ane aparyAptamaMzipaMceMdriya be jIvanA bheda hoya che / 51. nare sAsa paryAptau / manuSdhatimArmaNAmAM asaMhI arthAsa sahita se (be) eTale paMceMdriya saMdhi paryApato ane aparyApto tathA abhiparyApto ema RNa jIvanA bheda hoya che / 52. tejasyAM savAdarAparyAptau / tejolezyAmAM bApakeMdriya aparyAptasahita te (ye) paTale saMzi paryApto ane aparyApto tathA bAdara ekeMdriya aparyApta pa traNa jamAnA medra hoya che / 53. sthAvare ekendriye prathamAni catvAri | (pAMca) sthAvara kAmAM ane ekeMdriyajJAtimA pahelA cAra jIvasthAna hoya, te A-sUkSmaparyApto ane aparyApto tathA bAdara paryApto ane aparyApto / 54. asaJjJini prathamAni dvAdaza / asazimAM pahelA bAra (saMjJi paryApto bhane aparyApto e ye varjI) jIvasthAna hoya / 55. vikale dve dve / vikaleMdriya - beiMdriya, teiMdriya ane caTaridviyamAM be jIvasthAna te A-paryApto ane apryaapto| 56. se antyAni daza / Chuan Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasakAyamAM chellA dasa jIvasthAna hoya te A-beiMdriya, teiMdriya, cauridriya, asaMjhipaceMdriya ane saMkSipaMceMdriya e pAMca paryAptA ane aparyAptA ema ds| . 57. ayatA''hAratiyaktanukaSAyAjJAnadvayaprathamalezyAtrika bhavyA'bhavyA'cakSuHnapuMsakamithyAtve sarvANi / ayata-avirati, AhArI, tiryaMcagati, kAyayogI, 4 kaSAyI, matiajJAnI, zrutaajJAnI, prathamalezyAtrika-kRSNa, nIla ane kApota, bhavya, abhavya, acakSudarzanI, napuMsakavedI, ane mithyAtvI emAM badhA jIvasthAno hoya / 58. kevalajJAnadarzanasaMyamapaJcakamanojJAnadezamanomizre saMjJiparyAptaH / kevalajJAnI, kevaladarzanI, saMyamapaJcaka-sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAravizuddhi, sUkSmasaMparAya ane yathAkhyAtasaMyamI-cAritrI, manaHparyavajJAnI, dezavirati. manoyogI, ane mizrasamyaktvI emAM saMkSiparyApta jIvasthAna hoya / 59. vacane'ntyaparyAptapaJcakam / __vacanayogImAM chellA pAMca paryAptA te-paryApta beiMdriya, paryApta tehaMdriya, paryApta cariMdriya tathA paryApta saMjJI ane asaMjJo paMceMdriya jIvasthAna hoya / 60 cakSuSi trikam / cakSudarzanIne viSe chellA traNa-cauriMdriya, saMzI paMceMdriya ane asaMhI paMceMdriya jIvasthAna hoya / Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 61. strInarapazcAkSe catvAro'ntyAH / ___ strIvedI, puruSavedI ane paMceMdriya e vaNane viSe chellA asaMzI paMceMdriya ane saMzI paMceMdriya e be aparyAptA ane paryAptA ema cAra jIvasthAna hoya / 63. anAhAre'paryAptaSaTkaM sasajJidvayam / ___ anAhArIne viSe be saMzIsahita cha aparyAptA eTale saMjhI aparyApto ane paryApto, sUkSma ekeMdriya, bAdara ekeMdriya, beiMdriya, teiMdriya, cauridriya ane asaMjhI paMceMdriya e cha aparyAptA ema ATha jIvasthAna hoya / 63. asUkSmAparyAptaM sAsvAdane / sAsvAdanasamakitImAM sUkSma ekeMdriya aparyAptA vinA pUrvokta sAta bheda hoya / / have mArgaNAsthAnomA guNasthAna kahe che64. tirazci suranArake narasajJipazcendriyabhavyatrase eka vikalabhUdakavRkSe tejovAyvabhavye vedatrikaSAye lome'yate'jJAnatrike cakSuracakSuSoryathAkhyAte manojJAne sAmAyikacchede parihAre kevaladvike matizrutAvadhidvika aupazamike vedake kSAyike mithyAtvatrike dezasUkSmasamparAye yogAhArazuklalezyAsvasacitriddhilezyAnAhAre / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 paJca- catuH - sarva - dvaye - ka - nava - daza- catu - stridvAdazA- ntyacatu- ryatAdisapta- catu -- dva - ntyadvayatA dinavA - STa - catu - rekAdazA''dya - tri- sva-svatrayodaza-dvi-SaT - sapta- prathamAntyayugma - yugayata iti guNAH / tiryaMcagatimAM prathamanA pAMca guNasthAna. devagati ane narakagatimAM prathamanA cAra guNasthAna. manuSyagati, saMjJipaMceM dviya, bhavya ane sakAyamAM badhA guNasthAna. ekeMdriya, vika leMdriya, pRthvIkAya, apUkAya ane vanaspatikAyamAM prathamanA be guNasthAna. te kAya, vAyukAya ane abhavya mAM prathamanuM eka guNasthAna. praNaveda - strIveda puruSaveda napuMsaka veda, krodha, mAna ane mAyAmAM prathamanA nava. lobhamAM daza. ayata-aviratamAM prathamanA cAra mati ajJAna, bhuta ajJAna ane vibhaMgajJAnamAM prathamanA traNa. cakSudarzana ane acakSudarzanamAM prathamanA bAra guNasthAna. yathAkhyAtacAritrayAM chellAM cAra guNasthAna. mana -: paryAyajJAnamAM pramatta Adi sAta guNasthAna. sAmAyika ane chedopasthApanIya cAritramAM pramattaAdi cAra parihAravizudvicAritramAM pramattaAdi be. kevalajJAna ane kevaladarzanamAM chellAM be guNasthAna. matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane avadhidarzanamI aviratasamyagdaSTi Adi nava. aupazamikasamyaktvamAM aviratasamyagdRSTi Adi ATha. vedaka-kSayozama-samyaktvamAM aviratasamyagdRSTi Adi cAra, kSAyikasamyaktvamAM aviratasamyagdRSTi Adi agiyAra. mithyAtvatrika - mithyAtva, sArabAdana Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane mizradRSTimAM anukrame paheluM bIjaM ane trIju guNasthAna. dezaviratamAM pAMca muM. sUkSmasaMparAyacAritramA dazabhu guNasthAna. manoyoga, vacanayoga, kAyayoga, AhAramArgaNA ane zuklalezyAmA prathamanA tera guNasthAna. asaM zimAM prathamanAM be. kRSNa, nIla ane kApota lezyAmA prathamanA cha. padma ane zuklalezyAma prathamanA sAta. anAhAramA prathamanA be, chellAM be sahita aviratasamyagdRSTi guNasthAnaka hoya che. have mArgaNAsthAnomAM yoga kahe che65. anAhAre, naragati-paJcendriya-trasa-kAyA-'cakSu-nara napuMsaka-kaSAya - kSAyika - kSAyopazamikasamyaktvasajJi-lezyASaTkA''hAra-bhavya-mati-zrutA'-vadhidvike, tiryagayata-strI-sAsvAdana-tryajJAnopazamA'bhavya-mithyAtve suranarake sthAvara ekAkSe pavane'sajJini vikale mano-vacaH-sAmAyika-cchedacakSu-manojJAne kevaladvike parihAra-sUkSme mizre deze yathAkhyAte kArmaNa-sarvA-''hArakadvikonau-dArikadvikona-kArma NaudArikadvika-savaikriyadvikA-'ntyavAgyug - vaikriyadvikonA-kArmaNaudArikamizra-sAdhA'ntyamanovAgaudA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 rikakArmaNa - samanovacazcatuSkaudArika - savaikriya savaikriyadvika-sakAmaNaudArikamizrA yogAH / anAhAramArgaNAmAM kArmaNakAyayoga manuSyagati, paMceMdriyajAti, prasakAya, kAyayoga, acakSudarzana, puruSaveda,napuMsakaveda,krodha,mAna, mAyA, lobha, kSAyikasamakitI, kSAyopazamikasamakitI saMzI,cha lezyA,AhAraka,bhavya,matijJAna,zrutajJAna, avadhijJAna ane avadhidarzana mArgaNAomAM paMdara yoga. tiryacagati, strIveda, avirata, sAsvAdanasamyaktva, matiajJAna, zrutaajJAna, vibhaMgajJAna, upazamasamyaktva, abhavya ane mithyAtvamA AhArakadvika-AhAraka ane AhArakamizravinA tera yoga. devagati ane narakagatimAM e tera audArikadvika-audArika ane audArika mizravinA agiyAra yoga pRthvIkAya, akAya, te ukAya ane vanaspatikAyamAM kArmaNa ane audArikadvika ema traNa yoga. ekeMdriya ane vAyukAyamAM pUrvokta traNa ane vaikriya dvika ema pAMca yoga. asaM zimAM te pAMca asatyAmRSArUpa aMtyavacanayoga sahita cha yoga. beiMdriya, teiMdriya ane cariMdriyamAM te cha vaikriyadvikarahita cAra yoga. manoyoga, vacanayoga, sAmAyika, chedopasthApanIya cAritra, cakSudarzana ane manaHparyAyajJAnamAM kArmaNa ane audArikamizrarahita bAkI tera yoga. kevalajJAna ane kevaladarzanamA prathama ane aMtya manoyoga ane vacanayoga lahita audArika ane kArmaNakAyayoga ema sAta yoga. parihAravizuddhi ane sUkSmasaMparAyacAritramA mananA ane vacananA cAra cAra yoga sahita audArikakAyayoga ema nava yoga. mizraptamakitamA te nava yoga vaikriyakAyayoga sahita daza yoga. dezaviratamA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 te va vaikriyadvika sahita agiyAra yoga. yathAkhyAtacAritramAM teja nava yoga, kArmaNa ane audArikamizrayogasahita agiyAra yoga hoya. have mArgaNAsthAnomAM upayoga kahe che66. suratiryagnarakAyate trasayogavedazuklAhAranarapaJcendriyasaJjJibhavye cakSuracakSule zyApaJcakakaSAye caturakSAsajJini ekadvitryakSasthAvare tryajJAnAbhavyamidhyAtvasAsvAdane kevaladvike kSAyikayathAkhyAte deze mizra - nAhAre jJAna saMyamacatuSkopazamavedakAvadhidarzanemanaH kevaladvika - sarvAskevaladvikA - jJAnadarzanadvikA'cakSustryajJAnadarzanadvaya - svadvikA - najJAnatrika - darzanajJAnatrikasAjJAnA'cakSurmanojJAnajJAnacatuSkadarzana trikA upayogAH / devagati, tiryacagati, narakagati ane aviratamAM manaHparyAya ane kevaladvika - kevalajJAna ane kevaladarzana binA nava upayoga. trasakAya, yoga- mana, vacana ane kAyA veda-strI, puruSa ane napuMsaka, zuklalezyA, AhAra, manuSyagati, paMceMdriyajAti, saMjJI ane bhavyamAM bAra upayoga. cakSudarzana, acakSudarzana, kRSNAdi pAMca lezyA ane krodha Adi cAra kaSAyamAM kevaladvikabinA daza upayoga. cauriMdriya ane asaMzimAM be ajJAnamatiajJAna ane zrutaajJAna ane be darzana-cakSudarzana bhane Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 acakSudarzana pama cAra upayoga. ekeMdriya, beiMdriya, iMdriya ane sthAvaramAM te cAra cakSudarzana rahita traNa upayoga. traNa ajJAna - matiajJAna, zrutaajJAna ane vibhaMgajJAna, abhavya, mithyAtva ane sAsvAdanamAM traNa ajJAna ane be darzana-cakSudarzana ane acakSudarzana ema pAMca upayoga kevaladvika jJAna kevaladarzana ema be upayoga. kSAyikasamyaktva ane yathAkhyAtacAritramAM ajJAnatrika-mati ajJAna, zrutaajJAna ane vibhaMgajJAna vinA nava upayoga. dezaviratamAM traNa darzana-cakSu acakSu ane avadhidarzana ane traNa jJAna - matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna ema cha upayoga. mizradRSTimAM teja traNa darzana ane traNa jJAna ajJAnasahita hoya. anAhAramAM cakSudarzana ane manaHparyAyajJAna vinA dasa upayoga. jJAna catuSka - matijJAna, zrutajJAna, avadhi jJAna, ane manaHparyAyajJAna, saMyamacatuSka- sAmAyika cAritra, cheopasthApanIya, parihAravizuddhi, sUkSma saMparAya cAritra, upazamasamakita vedaka- kSAyopazamikasamakita ane avadhidarzanane viSe jJAnacatuSka - matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane manaHparyAyajJAna ane darzanatrika-cakSudarzana, acakSudarzana ane avadhidarzana ema sAta upayoga hoya. have mArgaNAsthAnomAM lezyA jaNAve che - 67. ekAkSAsaJjJibhUdakavRkSe nArakavikalAgnivAte yathAkhyAtasUkSma - kevaladvike zeSe catustrizuklaSaDlezyAH / ekeMdriya, asaMjJI pRthvIkAya, aSkAya ane vanaspatikAyamAM prathama cAra lezyA nArakI, vikaleMdriya, agnikAya ane Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAyukAya mAM pahelI traNa lezyA. yathAkhyAta, sUkSmasaMparAyacAritra, kevalajJAna ane kevaladarzanamAM zuklalezyA. zeSa-bAkI devagati, tiryaMcagati, manuSyagati, paMceMdriya, trasakAya, traNa yoga, traNa veda, cAra kaSAya, matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, manaHparyAyajJAna, matiajJAna, zrutaajJAna, vibhaMgajJAna, sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAravizuddhi, dezavirata, avirata, cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana, bhavya, abhavya, kSAyika, kSAyopazamika, auSazamika, sAsvAdana, mizra, mithyAtva, saMjJI, AhAraka ane anAhAraka e ekatAlIza mArgaNAmA cha lezyA hoya che. have mAgaNAsthAnomA potAnA sthAnanI apekSAe alpabahutva prarUpe che68. (nara-nAraka-deva-tiyazcaH) stokA'saGkhyadvikA'na ntaguNAH / manuSyo, nArakI devatA ane tiryaMcothI thoDA hoya che. tethI nArakI asaMkhyAtaguNa tethI devatA asaMkhyAtaguNA ane tethI tiryaco anaMtaguNa hoya che. have iMdriyadvAramA alpaba hutva kahe che69. paJcacatu stridvayekAkSAH) stokAdhikatrayA'nantaguNAH / ___ paMceMdriya thoDA, tethI cauriMdriya vizeSAdhika, tethI beiMdriya vizeSAdhika ane tethI ekeMdriya anaMtaguNa hoya che Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have kAyadvAramA alpabahutva jaNAve che70. sstokaagnysngkhypRthvybvaavdhikvRkssaa'nntgunnaaH| trasakAya thoDA, tethI agnikAya asaMkhyAtaguNA, tethI pRthvIkAya vizeSa adhika, tethI apakAya vizeSa adhika, tethI vAyukAya vizeSa adhika ane tethI vanaspatikAya anaMtaguNA hoya che. have yogadvAramA alpa bahutva jaNAdhe che71. (manovAkkAyayogavantaH ) stokA'saH khyA'nanta guNAH / manoyogavAlA thoDA che, tethI vacanayogavAlA asaMkhyAtaguNA ane kAyayogavAlA tethI anaMtaguNA hoya che. have vedadvAramA alpabahutva kahe che72. (puMstriklIvAH) stokasaGkhyA'nantaguNAH / puruSo thoDA. tetho strio saMkhyAtaguNa tethI napuMsaka anaMtaguNA che, have kaSAyadvAramA alpabahutva kahe che73. mAni-krodhi-mAyi-lobhino adhikAH (krameNa) / mAnI thoDA, tethI krodhI vizeSa adhika, tethI mAyI vizeSa adhika ane tethI lobhI vizeSa adhika hoya che. have zAnadvAramA alpabahutva jaNAve che74. manojJAnastokA'vadhya'saGkhyamatizrutasamAdhikavibha nggaa'sngkhykevlynntmtishrutaa'jnyaansmaa'nntgunnaaH| Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manaHparyAyajJAnI thoDA, tethI avadhijJAnI asaMkhyAtaguNA, tethI matijJAnI-zrutajJAnI vizeSa adhika paraspara sarakhA, tethI vibhaMgahAmI asaMkhyAtaguNA, tethI kevalajJAnI anaMtaguNA ane tethI matimajJAnI-zrutaajJAnI anaMnaguNA mAhomAMhe sarakhA. have saMyamadvAramA alpabahutva jaNAve che75. sUkSmastoka-parihAra-yathAkhyAtasaGkhya-ccheda-sAmA yikasaGkhya-dezA'saGkhyA'yatA'nantaguNAH / sUkSmasaMparAyasaMyamI thoDA, tethI parihAravizuddhivAlA saMkhyAtaguNA tethI yathAsyAtacAritravAlA saMkhyAtaguNA tethI chedopasthApanIyacAritragalA saMkhyAtaguNA, tethI sAmAyikacAritravAlA saMkhyAtaguNA, tethI dezavirata asaMkhyAtaguNA, tethI avirata anantaguNA hoya che. have darzanadvAramA alpabahutva kahe che76. avdhistok-ckssursngkhy-kevlaa-'ckssurnntgunnaaH| avadhidarzanavAlA thoDA, tethI cakSudarzanavAlA asaMkhyA. taguNA; tethI kevaladarzanavAlA anaMta guNA ane tethI acakSu. darzanavAlA anaMtaguNA hoya che have lezyAdvAramA alpabahutva kahe che77. utkramAva-stoka-saGkhyadvikAnantadvikAdhikA leshyaaH| pazcAnupUrgathI lezyA kahevI zuklalezyA, pAlezyA, Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tejolezyA, kApotalezyA, nIlalezyA ane kRSNalezyA. temAM zuklalezyAvAlA thoDA, tethI padmalezyAvAlA saMkhyAtaguNa tethI tejolezyAvAlA saMkhyAtaguNA,tethI kApotalezyAvAlA anaMta guNA, tethI nIlalezyAvAlA vizeSa adhika ane tethI kRSNalezyAvAlA vizeSa adhika hoya che. ___ have bhavyadvAramA alpabahutva jaNAve che78. abhavyastoketarA'nantAH / abhavya thoDA, tethI bhavya anaMtaguNA hoya che. have samyaktvadvAramA alpabahutva jaNAve che79. sAsvAdanastokaupazamika-mizrasaGkhyavedakA'saGkhya kSAyika-mithyAtvA'nantAH / sAsvAdana samakitI thoDA, tethI aupazamika samakitI saMkhyAtaguNA, tethI mizrasamakitI saMkhyAtaguNA, tethI. vedakakSAyopazamika samakitI asaMkhyAtaguNA, tethI kSAyikasamakitI anaMtaguNA ane tethI mithyAdRSTi anaMtaguNA hoya che. have saMjJIdvAramA alpabahutva kahe che80. sajJistoketarAnantAH / saMzI jIvo thoDA, tethI asaMjJo anaMtaguNA. have AhAradvAramA albahutva kahe cha81. anAhArastoketarAsaGkhyAH / anAhArI jIvo thoDA, tethI AhArI asaMkhyAtaguNA. . Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 have karmabaMdhanA hetuo kahe che82. mithyAtvAviratikaSAyayogA bandhahetavaH / mithyAtva, avirati, kaSAya ane yoga e cAra karmabaMdhanA hetuo che. ... have guNasthAnomAM baMdhanA mUlahetuone vicAre che83. eka-catuH-paJca-triguNeSu catustridvayekapratyayo bandhaH / eka-prathama mithyAtva guNasthAnamAM-mithyAtva,avirati,kaSAya ane yoga e cAra baMdha hetuo hoya che; sAsvAdana, mizra, avirata ane dezavirata e cAra guNasthAnomAM-avirati, kaSAya, ane yoga e praNa baMdha hetuo hoya che pramatta, apramatta, apUrvakaraNa, anivRttibAdara ane sUkSmasaMparAya e pAMca guNasthAnomAM-kaSAya ane yoga e be baMdha hetuo hoya che ane upazAMtamoha, kSINamoha bhane sayogikevalI e traNa guNasthAnomAM eka yoga ja baMdha hetu che. 84. abhigrahetarAbhinivezasaMzayAnAbhogaja- manaindriyA' niyama-SaDjIvavadha - kaSAyanokaSAya-satyamanaAyA ajinAhArakadvikabandhahetavaH / Abhigrahika,anAbhigrahika, abhinivezika, sAMzayika ane anAbhoga e pAMca mithyAtva; mana ane pAMca iMdriyono asaMyama tathA pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati ane trasa jIvonI hiMsA e bAra adhirati; anaMtAnubaMdhi krodha vigere sola kaSAya tathA hAsyAdi cha ane praNa veda e nava nokaSAya, ema pacIsa kaSAya; satyamana Adi paMdara yoga ema sattAvana jina Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma ane AhArakaTika varjI zeSa prakRtionA baMdhanA hetuo che. jinanAma ane mAhArakadvika samakita ane saMyamathI baMghAya che mATe enuM varjana kayu. 85. na samyaktvamizravandhanasaGghAtAnAm / / samakitamohanIya ane mizramohanIyano baMdha hoto nathI, baMdhanano ane saMghAtamano audArika Adi zarIramA samAveza thato hovAthI e prakRtio baMdhamA prahaNa karI nathI. 86. kRSNAdiviMzatau varNagandharasasparzAH / / kRSNavarNanAma Adi vIsa prakRtimomAMthI varNanAma, rasanAma, gaMdhanAma ane sparzanAma e cAra prakRtio baMdhamA gaNavAnI che. have guNasthAnomAM prakRtibaMdha jaNAve che87. ajinAhArakadviko-'narakatrikajAtisthAvaracatuSka - huNDAtapasevArtanapuMsakamithyAtvo-'tiryakstyAnaddhidaurbhAgyatrikAnantakaSAyamadhyasaMsthAnasaMhananacatuSkanIcodyotAzubhagamascyAyurdvikaH satIrthAyurdviko-'vajranaratrikApratyAkhyAnaudArikadviko-'pratyAkhyAnAvaraNo'zokAratyasthiradvikAyazo'sAtaH sAhArakadviko-'surAyuSkAdyA'nidrAdvikapaDasuradvikapazcendriyazubhagamatrasanavA'naudArikatanUpAGgasamanirmANajinavarNAgurula Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 ghucatuSkasaptamo-'hAsyaratikutsAbhaya-prathamo-'puMvedAntya-krodhAdicaturbhAgo'lobhasUkSmAntAdarzanacatuSkajJAnAvRtyantarAyo-ccayazaskAH / (triSu sAtaH) baMdhamAM oghe 120 prakRti hoya che. te A pramANe-zAnAvaraNIya 5, darzanAvaraNIya 9, vedanIya 2, mohanIya 26, AyuSya 4, nAmakarma 67, gotra 2 ane aMtarAya 5, e sarva malI 120 / mithyAtvaguNasthAnamA jinanAma, AhAraka ane AhAraka aMgopAMga sivAya 117 prakRti baMdhamAM hoya / mithyAdRSTiguNasthAnanA aMtamAM-narakatrika-narakagati narakAnupUrvI ane narakAyuSya, jAticatuSka-ekeMdriya, beiMdriya, teiMdriya ane cariMdriyajAti, sthAvaracatuSka-sthAvara, sUkSma, aparyApta ane sAdhAraNa, huMDa, Atapa, sevArta, napuMsakaveda ane mithyAtva e sola prakRti vyuccheda jAya eTale sAsvAdanaguNasthAnamAM 101 prakRti baMdhAya / sAsvAdananA aMtamAM-tiryaMcatrika-tiryaMcagati, tiryaMcAnupUrvI ane tiryaMcAyuSya, styAnaddhitrika-nidrAnidrA, pravalApracalA ane styAnaddhi, daurbhAgyatrika-durbhaga, duHsvara ane anAdeya, anaMtacatuSka-anaMtAnuSaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobha, madhyasaMsthAna catuSka-nyagrodha, sAdI, vAmana ane kubja, madhyasa hananacatuSka-RSabhanArAca, nArAca, ardhanArAca ane kIlikA, nIcagotra, udyota, azubhagama-azubhavihAyogati, strIveda, Ayurdvika-manuSyAyuSya ane dezAyuSya e sattAvIsa prakRtiono aMta thavAthI e livAya mizraguNasthAnamAMcummotera baMdhAya / te cummotera tIrtha karanAma ane AyurdvikamanuSyAyuSya ane devAyuSya (74) sahita 77 aviratasamya Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 STiguNasthAna mAM badhAya / avirata - guNasthAnane aMte vajraRSa bhanArAca saMghayaNa, naratrika - manuSyagati, manuSyAnupUrvI ane manuSyAyuSya, apratyAkhyAnI cAra kaSAya, ane audArikadvika audArikazarIra ane audArikaaMgopAMga e dasa prakRtiono aMta thAthI e vinA dezavirata guNasthAnamAM saDasaTha (67) badhAya / deza viratane aMte pratyAkhyAnAvaraNa cAra kaSAyano aMta thamAthI e vinA pramatta guNasthAnamA 63 baMdhAya / pramattane aMbe zoka, arati, asthira dvika-asthira ane azubhanAma, apajaza ane asAtAvedanIya . e cha prakRtiono aMta thavAthI e cha prakRti rahita apramatta guNasthAnamAM AhArakadvika sahita 58 jo AyuSya baMdhAya to 59. baMdhAya / apUrvakaraNaguNasthAnanA kAlanA sAta bhAga karavA, temAM prathamasaptamabhAgamAM devAyuSyarahita 58 baMdhAya / prathamasaptamabhAganA aMtamAM nidrAdvikano aMta thavAthI, bIjA, zrInA, cothA, pAMcamA ane chaTTA saptamabhAgamAM 56 badhAya | chaThThA saptamabhAgane aMte devadvika, paMceMdriyajAti, zubhavihAyogati, trasanava-trala, bAhara, paryApta, pratyeka, sthira, zubha, subhaga, susvara ane Adeya, vaikiya, AhAraka, tejasa ane AhAraka aMgopAMga, samacaturasra, nirmANa, jinanAma, varNa-gaMdharakha - sparzanAma, agurulaghu, upaghAta, parAghAta ane ucchrabAsa e tIsa prakRtiono aMta thavAthI sAtamA saptamabhAgamAM 26 baMdhAya / sAtamA saptamabhAganA aMte hAsya, rati, kutsA ane bhayano vyavaccheda thavAthI anivRttibAdaranA pAMca bhAga che tenA prathama bhAgamA 22 baMdhAya / bojA bhAgamA puruSavedarahita 21, bIje bhAge aMtya saMmvalana krodha vinA 20, cothe bhAge saMjvalana mAna rahita 19, ane pAMcame bhAge saMjvalana mAyA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 rahita 18 no baMdha hoya / tyArapachI lobha japAthI 17 no baMdha sUkSmasaMparAya guNasthAna ke hoya / have.sUkSmasaMparAyane aMte darzanacatuSka-cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa, kevaladarzanAvaraNa, matijJAnAvaraNa, bhutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, manaHparyAyajJAnAvaraNa, kevalajJAnAvaraNa, dAnAtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya, vIryA tarAya, uccagotra ane jazanAmakarma e sola prakRtino aMta thavAthI upazAMtamoha, kSINamoha ane sayogI e traNa guNasthAne eka sAtAvedanIyano badha hoya, pachI sayogI guNasthAnane aMte sAtAvedanIyanA baMdhano aMta thAya che. pachI AtmA abaMdha rahe cha / have narakagatimAM badhasvAmitva kahe che88. anantye narake suravaikriyAhArakadvikadevAyunarakasUkSma vikalatrikaikendriyasthAvarA''tapA na / . ratnaprabhA Adi traNa narakamAM devadvika, vaikriyadvira, AhArakadvika, devAyuSya, narakatrika, sUkSmatrika, vikalatrika, ekeMdriya, sthAvara ane Atapa e ogaNIza prakRti vinA zeSa 101 prakRti oghe badhamAM hoya / / 89. narako'jino mithyAtve / mithyAtvaguNasthAnamAM jina nAma vinA 100 no badha hoya / 90. anapuMmithyAtvahuNDasevAtaH sAsvAdane / Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAsvAdanaguNasthAnamAM napuMsakaveda, mithyAtva, huMDa ane sevAta e vinA 96 badhamAM hoya / 91. anantamadhyAkRtisaMhananA'zubhagamanIcastrIdaurbhAgya styAnagRddhitrikodyotatiryadvikatiryagnarAyuSko [ naraudArikadvikaRSabho] mizre / mizraguNasthAnamA anaMtAnubaMdhicatuSka, nyagrodha, sAdi, vAmana ane kubja e cAra saMsthAna, RSabhanArAca, nArAca, ardhanArAca ane kIlikA e cAra saMghayaNa, azubhavihAyogati, nIcagotra, strIveda, daurbhAgya, duHsvara, anAdeya, nidrAnidrA, pracalAprathalA, thINaddhi, udyota, tiryacadvika niyaMcanuM AyuSya ane manuSyanu AyuSya e chavIza prakRti vinA 70 baMdhAya / 92. sajinanarAyuSko'yate / ___ avirata samyaktvaguNasthAnamAM jinanAma ane manuSyAyuSya sahita 92 prakRti badhAya / .93. pakAto na tIrtham / paMkaprabhA Adi praNa narakamAM tIrthakaranAmano badha na hoya tethI tyAM moghe 100, mithyAtve 100, sAsvAdane 96, mizre 70, samyaktve 71, baMdhA hoya / 94. mAdhavatyAM narAyuH / sAtamI narakamAM manuSyAyuSyano paNa baMdha na hoya tethI tyAM odhe 99 baMdhAya / . Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 95. naradvikoccau mithyAtve / mithyAtvaguNasthAnamAM manuSyadvika ane uccagotra e na baMdhAya tethI praNa vinA 96 no baMdha hoya / / 96. tiryagAyurnapuMzcatuSkaM sAsvAdane / sAsvAdana guNasthAnamAM tiryacana AyuSya ane napuMcatuSka-napuMsakaveda, mithyAtvamohanIya, huDasaMsthAna ane chevaTuM saMghayaNa na baMdhAya tethI e pAMca vinA 91 baMdhAya / 97. anantacaturviMzatirmizradvike sanaradvikoccaH / mizra bhane aviratasamyagdRSTi guNasthAnamA anaMtAnubadhi Adi covIsa prakRti vinA-anaMtAnubaMdhicatuSka, madhyamasaMsthAna 4, madhyamasaMghayaNa 4, azubhabihAyogati, nIcagotra, strIveda, daurbhAgyatrika, thINaddhitrika, udyota ane tiryacadvika vinA naradvika ane uccagotrasahita 70 prakRti baMdhAya / ___ have tiryaMcagatimAM badha kahe che98. tirazci paryApto'narakaSoDazakaH sAsvAdane / tiryaMcagatimAM paryAptAtirya cane (oghe ane mithyAtve jinanAma ane AhArakadvika vinA 117 no baMdha hoya) sAsvAdanamAM narakatrika, sUkSmatrika, vikalatrika; ekeMdriya, sthAvara, bhAtapa, napusakaveda, mithyAtva, huDa ane chevaTuM e sola prakRti vinA 101 prakRtino badha hoba / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 99. asurAyuranantaikatriMzo mizre / mizre devAyuSya ane anaMtAnubaMdhI Adi ekatrIsa-anaMtAnubaMdhI 4, madhyamasaMsthAna 4, madhyamasaMghayaNa 4, azubhavihAyogati, nIcagotra, strIveda, durbhagatrika, thINaddhitrika, udyotanAma, tiryacadvika, tiryacAyuSya, manuSyAyuSya, manuSyadvika, audArikadvika ane vanaRSabhanArAca saMghayaNa ema batrIza vinA 69 prakRti baMdhAya / 100 sasurAyurayate / ___avirataguNasthAnamA devAyuSya sahita 70 prakRti bNdhaay| 101 advitIyakaSAyo deze / dezavirataguNasthAnamAM apratyAkhyAnIya cAra kaSAya vinA 66 prakRti baaNdhe| 102 aparyApto'jinakAdazaH / __aparyAptA tiryaca ane manuSya, jinanAma Adi agIyArajinanAma, devadvika, vaikriyadvika, AhArakadvika, dezayuSya ane narakatrika e agIyAra prakRte vinA 109 prakRti baaNdhe| have devagatine viSe baMdha kahe che103. ekendriyatrika kalpadvaye / nArakInI jema devatAne baMdha kahevo paNa oghe ane mithyAtvaguNasthAnamAM ekeMdriya, sthAvara ane Atapa e praNa sahita kahevo. be devalokamAM e ja baMdha kahevo / Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 104. anudyotacatuSkamAsahasrArAt / sahasrAra pachInA Anatavigere devomA udyota, tiryacadvika ane tiryaMcAyuSya vinA baMdha kahevo / have iMdriyamArgaNAne viSa baMdha kahe che105. ekendriyapRthvyambuvRkSavikalAH / ekeMdriya, pRthvIkAya, apkAya, vanaspatikAya ane vikale driya (aparyApta tiryaMcanI jema) mithyAtvaguNasthAnamA 109 baaNdhe| 106. na sUkSmatrayodazaH sAsvAdane / sAsvAdanaguNasthAnamA sUkSmatrika, vikalatrika, ekeMdriya, sthAvara, Atapa, napuMsakaveda, mithyAtva, huMDa ane chevaTuM e tera prakRti vinA 96 bAMdhe / / 107. vaayvgnyorjinaikaadshnrtrikoccaaH| vAyukAya ane agnikAya-jinanAma, deva dvika, vaikiyadvika, AhArakadvika, devAyuSya, narakatrika, manuSyatrika ane uccagotra e paMdara prakRti vimA 105 prakRti bAMdhe / ane guNaThANu eka ja mithyAtva hoya / ahiM niSedha pAchalanA sUtrathI Ave che. have yogamAgaMNAmAM baMdha kahe che108. audArikamizre nAhArakaSaTkam / audArikamizrakAyayogamA oghe AhArakaTika, devAyuSya ane narakatrika e cha prakRti vinA 114 hoya / Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 109. mithyAtve jinapaJcakam / mithyAtvaguNasthAnamAM jinanAma, devadvika ane vaikriyadvika e pAMca vinA 109 bAMdhe / niSedhanI anuvRtti cAle che / 110. sAsvAdane 'tiryagnarAyuHsUkSmatrayodazakam / sAsvAdana guNasthAnamAM tirya cAyuSya, manuSyAyuSya, sUkSmatrayodaza- sUkSmatrika, vikalatrika, ekeMdriya, sthAvara, Atapa, napuMsakaveda, mithyAtva, huMDa ane chebaTTu e paMdara prakRti binA 94 bAMdhe / 111. ananantacaturviMzatirayate jinapazcakam | avirata guNasthAnamAM anaMtAnubaMdhicatuSka, madhyamasaMsthAna 4 madhyama saMghayaNa 4, azubha vihAyogati, nIcagotra, strIveda, durbhagatrika, thINaddhitrika, udyota ane tirya cadvika pacovIza prakRti vinA ane jinapaMcaka- jinanAma, devadvika ane vaikriyadvika e pAMca prakRti sahita 75 bAMdhe / 112. sAtaM sayogini / sayogi guNasthAne eka sAtAvedanIya ja bAMdhe | 113. na tiryaGnarAyuSI kArmaNe / kArmaNakAyayogamAM tiryacAyuSya ane manuSyAyuSya sivAya audArikamirnI jema baMdha jANavo / 114. vaikriyamizra / (vaikriyakAyayogamAM devatAnI jema baMdha jANavo) vaikriya Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 mizrakAyayogamA tiryaMcAyuSya ane manuSyAyuSya vinA baMdha jaannvo| 115. aupazamikasya na devamanujayorAyurayate / aupazamikasamyaktvamAM abate-avirataguNasthAnamAM deva ane manuSyanA AyuSya sivAya baMdha jANavo / 116. dezAdau surasya / dezavirata Adi guNasthAnamAM devAyuSya vinA baMdha jaanntro| 117. lezyAtraye nAhArakam / / 118. tIrtha mithyAtve / prathama praNa lezyAmAM oghe AhArakaddhika vimA 118 prakRti baMdhamAM hoya / mithyAtvaguNasthAnamA jinanAma vinA 117 baMdhamAM hoy| 119. narakanavakaM taijasyAm / tejolezyAmAM narakatrika, sUkSmatrika bhane vikalatrika e naSa vinA 111 baMdhamAM hoya / 120. dvAdazakaM ca padmAyAm / padmalezyAmAM narakatrika, sUkSmatrika, vikalatrika, ekeMdriya, sthAvara ane bhAtapa e bAra vinA 108 prakRti oghe baMdhamAM hoya / 121. udyotacatuSkamapi zuklAyAm / zuklalezyAmAM narakatrika, sUkSmatrika, vikalatrika, ekeM Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ driya, sthAvara; Atapa, udyota, tiryacadvika ane tiryacAyuSyaH e sola vinA 104 prakRti badhamAM hoya / (baMdhAdhikAra samApta / ) have 14 guNasthAnomAM udaya kahe che122. udaye samyaktvamizre api / udaya eTale anubhavathI karmanu bhogavAvu. baMdhamA oghe 120 prakRtimo hoya che. jyAre udayamA samakitamohanIya ane mizramohanIya e ye prakRti paNa hoya che. ethI udayamAM oghe 122 hoya che. 123. ajinAhArakadvikamizrasamyaktvo'' sUkSmatrikAtapa mithyAtvo'narakAnupUvI ko'nanantakaSAyasthAvaraikavikalAkSAnupUrvI trikaH samizro' mizraH sasamyaktvAnupUrvI catuSko' pratyAkhyAnanaratiryagAnupUrvI vaikriyadvikasuranarakatrikadaurbhAgyAnAdeyadviko''tirya ggatyAyunI codyotapratyAkhyAnAvaraNasAhArakadviko'styAnarddhitrikAhArakadviko samyaktvAntyasaMhananatriko''hAsyaSaTko-5 degvedasaMjvalanatriko'' lobho'nRSakA'ntyebhadvikopAntyo'nidrAdviko'ntyo''jJAnAntarAyapaJcakadarzanacatuSkaH sajino'' 'naudArikAsthiragamadvikapratyekatrikasaMsthAnaSadkAguruvarNacatuSka Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirmANa tejasakArmaNavajraduHsvarasusvarasAtA'sAtAnyataro'ntyAnta-subhagAdeyayazo'nyataravedanIyatrasatrikapaJce ndriyanaragatyAyurjinoccaH / 1. mithyAtvaguNasthAne-jinanAma, AhArakaThika-AhArakazarIra ane AhAraka aMgopAMga, mizramohanIya ane samakita. mohanIya e pAMca sivAya 117 pratio udayamAM hoya cha / 2. sAsvAdanaguNasthAnamAM-sUkSmatrika-sUkSma, aparyApta ane sAdhAraNa, Atapa, mithyAtva ane narakAnupUrvI sivAya 111 prakRtimo udayamA hoya / 3. mizraguNasthAnamAM-anaMtAnubaMdhikaSAya-krodha, mAna, mAyA ane lobha, sthAvara, ekeMdriya, vikaleMdriya-beiMdriya, teiMdriya ane cauridriya ane tiryaMcAnupUrvI manuSyAnupUrvI ane devAnupUrvI traNa AnupUrvI rahita ane mizramohanIya sahita 200 prakRtio udayamAM hoya / 4. avirataguNasthAnamAM-mizramohanIyarahina samakitamohanIya ane cAra AnupUrvI sahita 104 prakRtio udayamAM hoya / 5. dezavirataguNasthAnamAM-apratyAkhyAnIya krodha, mAna, mAyA ane lobha 4, manuSyAnupUrvI, tiryacAnupUrvI, vaikriyadvikavaikriyazarIra ane vaikriya aMgopAMga, devatrika-devagati, devAnu: pUrvI ane devAyuSya, narakatrika-narakagati, narakAnupUrvI ane narakAyuSya, daurbhAgya ane anAdeyadvika-anAdeya ane apayaza e sattara vinA 87 prakRtio udayamAM hoya / 6. pramattaguNasthAne-tiryaMcagati, tiryaMcAyuSya, nIcagotra, Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 udyota ane pratyAkhyAnAvaraNa krodha, mAna, mAyA ane lobha 4, e ATha rahita ane AhArakadrika-AhArakazarIra ane AhAraka aMgopAga sahita 81 prakRtio udayamAM hoya / 7. apramattaguNasthAne-styAnaddhitrika nidrAnidrA, pracalA. pracalA ane styAnaddhi ane AhArakadvika-AhArakazarIra ane AhAraka aMgopAMga e pAMca rahita 76 prakRtio udayamAM hoya / 8. apUrvakaraNaguNasthAnamAM-samyaktvamo., mo., aMtyasaMhananatrika-chellAM traNa saMghayaNa-ardhanArAca, kIlikA ane chevaDhe e cAra rahita 72 prakRtio udayamAM hoya / 9. anivRttibAdaraguNasthAnamAM-hAsyAdi cha rahita 66 prakRtio udayamAM hoya / 10. sUkSmasaMparAyaguNasthAne-traNa veda-strIveda, puruSaveda ane napuMsakaveda, saMjvalana krodha, mAna ane mAyA e cha sivAya 60 prakRtio udayamAM hoya / 11. upazAMtamohaguNasthAne-lobha rahita 59 prakRtio udayamAM hoya / 12. kSINamohaguNasthAnamAM-challA samayanI pahelA samayamAM RSabhanArAcadvika-RSabhanArAca ane nArAvasaMghayaNa rahita 57 prakRtio ane challA samayamA nidrAdvika-nidrA, pracalA rahita 55 prakRtio udayamAM hoya / / 13 sayogikevaliguNasthAne-zAnAvaraNIya 5, aMtarAya 5, ane darzanAvaraNIya 4, e cauda rahita ane jinanAma sahita 42 prakRti mo udayamAM hoya / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. 14. aMtya-ayogikevaliguNasthAnamAM-audArikadvika, audArikazarIra ane audArika aMgopAMga, asthiradvika-asthira ane azubha, gama-vihAyogati-dvika-zubhavihAyogati ane azubhavihAyogati, pratyekatrika-pratyeka, sthira ane zubha, saMsthAna 6, agurulaghucatuSka-agurulaghu, upadhAta, parAghAta ane ucchavAsa, varNacatuSka-varNa, gaMdha, rasa ane sparza, nirmANanAma, tejaptazarIra, kArmaNazarIra, vajraRSabhanArAcasaMghayaNa, duHsvaranAma, susvaranAma, sAtAvedanIya ane asAtAvedanIya, e bemAMnI eka, ema trIza rahita 12 prakRtio udayamAM hoya / antyAnta-ayogiguNasthAnanA chellA samaye subhaganAma, AdeyanAma, yazanAma, bemAMthI eka vedanIya, trasatrika-trasa, bAdara ane paryApta, paMceMdriyajAti, manuSyagati, manuSyAyuSya, jinanAma ane uccagotra e bAra prakRtino aMta thAya ch| udayAdhikAra samApta udIraNA 124. nodIraNA'yogini / 125. A'pramattAd vedanIyadvikA''yuSAm / ayogikevaliguNasthAnamA udIraNA na hoya / udIraNA eTale udayamAM nahiM AvelA karmapudgalane udayamAM ANavA / apramatta Adi sAta guNasthAnomAM vedanIyadvika-sAtAvedanIya ane asAtAvedanIya ane manuSyAyuSya Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 pa traNa prakRtio karIne nyUna jANavI. kAraNa ke-e sAta guNasthAnamAM e traNa prakRtionI udIraNA na hoya / udIraNAdhikAra samApta sattA 126. sattA A upazAntAt sarvAsAm / sattA eTale karmonI vidyamAnatA / mithyAdRSTi guNasthAnathI mAMDI upazAMtamoha guNasthAna sudhI sarva prakRtionI ( 148) sattA hoya che / 127. vijinau dvitIyatRtIyau / prama guNasthAne 148 nI sattA. bIje ane trIje guNasthAne jinanAma vinA 147 nI sattA hoya che / 128. adarzanatrikAnantA'narAyuSko'nivRttiH kSapako 5 yatAt / mAMDI kSAyikasamakitIne ayata - avirata guNasthAnadhI anivRtti- bAdara guNasthAnanA prathama bhAga sudhI darzanatrikasamyaktvamohanIya, mizramohanIya ane mithyAtvamohanIya, anaMtAnubaMdhikaSAya 4, ane anara - manuSya sivAya traNa AyuSya 10 rahita 138 nI sattA hoya / 129. asthAvaratiryagnarakAtapadvikastyAnagRddhitrikaika vikalA kSasAdhAraNadvitIyo 'pratyAkhyAnapratyAkhyAnAvaraNatRtIyaH Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 kramAnnapuMsakatrIhAsyaSaTkapuMsturyakrodhamadamAyAkSayo'lobhAntyadvitIyo'nidrAdvikAntyo'jJAnAntarAyadarzanA - 'devagamagandhadvikasparzASTakavarNarasatanubandhanasavAtanapazcakanirmANasaMhananasaMsthAnAsthiraSadkAgurulaghucatukAparyAptapratyekopAGgatrikasusvaranIcAnyataravedanIyAntyaH / anivRttinA bIjA bhAgamAM-sthAvaradvika-sthAvara ane sUkSma; tiryacadvika-tiryaMcagati ane tiryavAnupUrvI, narakadvikanarakagati ane narakAnupU:, Atapadvika-Atapa ane udyota, styAnaddhitrika, ekeMdriya, vikaleMdriya ane sAdhAraNa e sola prakRti rahita 122 nI sattA hoya / trIjA bhAgamAM-apratyAkhyAnIyakaSAya 4 ane pratyAkhyAnAvaraNakaSAya 4 e ATha rahita 114 nI sattA / cothA bhAgamAM napuMsakaveda rahita 113 nI sttaa| pAMcamA bhAgamAM-strIvedarahita 112nI sttaa| chaThA bhAgamA hAsyAdi cha rahita 106 nI sattA / sAtamA bhAgamAM-puruSaveda rahita 105 nI sattA / AThamA bhAgamAMsaMjvalana krodha rahita 104 nI sattA / navamA bhAgamAM-saMvalana mada-mAnarahita 103 nI sattA / sUkSmasaMparAya guNasthAnamAM mAyArahita 102 nI sattA / kSINamoha guNasthAnanA aMtyadvitIya-challA samayanI pahelA samayamA lobha rahita 101 nI sattA / aMtya-challA samaye nidrAdvika-nidrA ane pracalA rahita 99 nI sttaa| sayogikevaliguNasthAne-zAnAvaraNIya 5, aMtarAya 5 ane darzanAvaraNIya 4 e 14 prakRti rahita 85 nI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sattA / aMtya-ayogi kevaliguNasthAnanA chellA samayamAM devadvika-devagati ane devAnupUrvI,gama vihAyogati-dvika-zubhavihA. yogati ane azubhavihAyogati, gaMdhadvika-surabhigaMdha ane durabhigaMdha,sparzASTaka-guru,laghu,mRdu,karkaza,zIta,uSNa,snigdha ane rUkSa, varNanAma 5-kRSNa, lIlo, lAla, pIlo ane zukla, rasanAma 5tIkho, kaDavo, turo, khAro ane mITho, zarIra 5, baMdhana 5, saMghAtana 5, nirmANanAma, saMghayaNa 6, saMsthAna 6, asthiraSadkaasthira, azubha, durbhaga, duHsvara, anAdeya ane apayaza, agurulaghucatuSka-agurulaghu, upaghAna, parAghAta ane ucchvAsa, aparyAptanAma, pratyekatrika-pratyeka, sthira ane zubha, upAMgatrika audArika upAMga; vaikriya upAMga ane AhAraka upAMga, susvaranAma, nIcagotra ane anyatara-sAtAvedanIya ane asAtAvedanIya e bemAMthI eka, evaM 72 prakRtirahita 13 nI sattA hoya / 130. antyAntye chedaH / ayogikevaliguNasthAnanA chellA samaye 13 prakRtino cheda thAya cha / sattAdhikAra samApta (bhAvatabhedAH) bhAvanuM varNana131. upazamakSayamizrodayapariNAmasaMyogajA dvinavASTA dazaikaviMzatitriSaDviMzatibhedAH / Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 aupazamika, kSAyika, mizra- kSAyopazamika, audayika, pAriNAmika ane saMyogaja - sAMnipAtika e cha bhAva che. enA (anukrame ) be, nava, aDhAra, ekavIza, trama ane chanvIza bhedo cha / 132. samyaktvacAritre | aupazamikabhAani upazamasamyaktva ane upazamacAritra e ve bheda hoya che / 133. kevalajJAnadarzanadAna lAbhabhogopabhogavIryANi ca / kSAyikabhAvamAM- kevalajJAna, kevaladarzana, dAnalabdhi, lAbha labdhi, bhogalabdhi, upabhogalabdhi, vIryalabdhi ane cazabdathI kSAyikasamyaktva ane kSAyikacAritra ema nava bheda jANavA / 134. sazeSopayoga dezAni / kSAyopazamikabhAvamAM- zeSopayoga-bAkInA daza upayogamatijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, manaHparyAyajJAna, cakSudarzana avadhidarzana, matiajJAna, zrutaajJAna ane vibhaMgajJAna, dezavirati sahita dAnAdi pAMca labdhi- dAnalabdhi, lAbhalabdhi, bhogalabdhi, upabhogalabdhi ane vIryalabdhi, samyaktva ane cAritra e aDhAra bheda jANavA / 135. gativedakaSAyalezyAmithyAtvA'jJAnAsaMyatAsiddhatvAni / audayika bhAvamAM gati 4- narakagati, tiryacagati, manuSyagati, devagati, veda 3 - strIveda, puruSaveda ane napuMsakaveda, kaSAya 4 - krodha, mAna, mAyA ane lobha, lezyA 6-kRSNa, nIla, Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kApota, tejo, padma ane zuklalezyA, mithyAtva, ajJAna, asaMyatatva ane asiddhatva ema 21 bheda jANavA / 136. jIvabhavyAbhavyatvAni / __ pAriNAmika bhAvamAM-jIvatva, bhavyatva ane abhavyatva ema traNa bheda jANaSA / 137. caturgatiSu pariNAmodayajAH sopazamakSayamizrAH __ kevalini ca skssyjaaH| cAre gatimA aupazamikabhAva, kSAyikabhAva ane kSAyopazAmikabhAva sahita pAriNAmika ane audayika bhAva hoya ane kevaline viSe kSAyikabhAva sahita pAriNAmika ane audAyikabhAva hoya / 138. kSayapariNAmajI siddhe / siddhabhagavaMtane viSe kSAyika ane pAriNAmika be ja bhAva hoya / 139. upazamazraNau pazcajaH / upazamazreNimAM pAMca saMjogIbhAva hoya / 140. dharmA'dharmA''kAzakAlAH pAriNAmike / dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzastikAya ane kAla e cAra pAriNAmikabhAvamAM hoya / 141. pudgalA audayike ca / skaMdhapudgalo audayikabhAva ane pAriNAmikabhAvamAM hoy| Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 (saGkhyAtAdimedaH) have saMkhyAtAdinuM svarUpa kahe cha142. dvitaH sngkhyaa| saMkhyAtu eka hoya che / asaMkhyAtanA traNa bheda-parItta asaMkhyAta, yukta asaMkhyAta ane asaMkhyAta asaMkhyAta / evI rIte anaMtanA traNa bheda-parItta anaMta, yukta anaMta ane anaMtAnaMta / ema sAta bheda thayA / dareka jaghanya, madhyama ane utkRSTa ema traNa bhede hoya, tethI sAtane traNa guNatAM ekavIza meda hoya / temAM jaghanya saMkhyAtu be ja hoya, kAraNaekanI saMkhyA hoya nahIM, bethI ja saMkhyA hoya / traNa cAra pAMca vigere yAvat utkRSTa saMkhyAtu Ave tyAM sudhI madhyama saMkhyAtu jaannvu| have utkRSTa saMkhyAtu kahe che -- 143. yojanasahasrodvedhAH sazikhavedikAntAH zatasahasrayoja nAyAmA vRttAH palyAH zalAkApratizalAkAmahAzalAkA anavasthita Adau tatsarSapAvagADhamAnaH parataH pratikSepaM zalAkAdau sarvapakSepaH / eka hajAra yojana uDA lAkhayojana paholA, gola vedikAnA aMta sadhI zikhA sahita sarasave karI bharelA cAra pAlA klpvaa| prathama anavasthita nAme, bIjo zalAkA nAme, trIjo pratizalAkA nAme ane cotho mahAzalAkA naame| tyAM pahelo pAlo sarasave karI zikhA sahita bharIe / pachI te bharela anavasthita pAlo upADIne temAMthI ekeka sarasava dvIpa ane samudrane viSe Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAMkhIe. nAMkhatAM pAlo jyAre khAlI thAya tyAre jyAM pAlo khAlI thayo te dvIpa athavA samudra jebaDo pAlo kalpIe te valI sarasave bharIe / pachI te pAlAne upADIne dvIpa-samudramAM ekeka sarasava nAMkhatAM pUrvanI peThe khAlI thAya tyAre eka sarasavano dANo zalAkA pAlAmA nAstrIe / valI te jyAM khAlI thayo te dvIpa athavA samudra jevaDo pAlo kalpIe / ema pahelA (anavasthita) pAlA jema jema khAlI thatA jAya tema tema zalAkA pAlAmA ekeka sarasagha nAMkhatA jAe ane ne te dvIpa-samudra jevaDA pAlA kalpatA jaie ema vAraMvAra karIe. ema karatAM jyAre zalAkA pAlo bharAya tyAre pUrvanI jema zalAkA pAlo upADIne tyAMthI AgalanA dvIpa-samudramAM ekeka sarasava mUkIe / ema karatAM zalAkA pAlo khAlI thAya tyAre trIjA pratizalAkA pAlAmAM eka sarasava mUkIe / valI tyAM anavasthitapAlo kalpIe / evI ja rIte pahelA anava sthita pAlAe karI bIjo zalAkA pAlo bharoe, te zalAkA pAle karI trIjo pratizalAkA pAlo bharIe ane pratizalAkA pAle karIne cotho mahAzalAkA pAlo bharIe / te mahAzalAkA bharyA pachI pratizalAkA bharIe te pachI zalAkA bharIe ane te traNe jyAM bharAi rahyA te dvIpa-samudra jevaDo anavasthita pAlo kalpIe tene sarasave bharIe eTale cAra pAlA pUrNa bharAya / 144. pUrNacatuSke rUponA kSiptayutAH parA saGkhyA sarUpaM jaghanyaM parIttA'saGkhyam / jyAre 4 pAlA bharAya tyAre eka jagyAe khAlI karavA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 ane je je dvIpa - samudramAM nAMkhyA hatA te paNa AmAM umeravA, have e rAzi ekarUpa UNa karavAdhI utkRSTa saMkhyAtu Ave, ane e ekarUpa umeratAM jaghanya parItta asaMkhyAtu Ave / 145. abhyAse yuktam / jaghanya parItta asaMkhyAtane abhyAsa karatAM jaghanya yukta asaMkhyAtu Ave / 146. punaH punaH svayutAsaGkhyaparIttayuktasvayutAnantam / jaghanya yukta asaMkhyAtano abhyAsa karatAM jaghanya asaMkhyAtAsaMkhyAta Ave, valI jaghanya asaMkhyAta asaMkhyAtano abhyAsa karatAM jaghanya parIta anaMta Ave, valI jaghanya parItta anaMtano abhyAsa karatAM jaghanya yukta anaMta Ave, balI jaghanya yukta anaMtano abhyAsa karatAM jaghanya anaMtAnaMta Ave / 147. sarvatra rUponaM pazcimaM param / badhAmAM ekarUpa ocheM karIe tyAre pAchalanuM utkRSTa thAya 148. madhye madhyamam / vacamAM madhyama jANavuM / 149. nAnantAnantamutkRSTam / utkRSTa anaMtAnaMta nathI / 150. kecittu yukte'saGkhye vargite saptamaM, trivargite dazakSepe lokAkAzadharmAdharme kajIva pradeza sthitibandhA 4 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 'dhyavasAyAnubhAgayogabhAgotsarpiNI- tatsamayapratyekanigodakSepe trivarge AdyAnantam / - keTalAka AcArya kahe che cothu yukta asaMkhyAtane eka vAra varga karI tyAre sAtamu jaghanya asaMkhyAta asaMkhyAta thAya / valI te sAtamAne traNa vAra varga karoe pachI temAM lokAnA pradezo, gharmAritakAyanA pradezo, adharmAstikAyanA pradezo, ekajIvanA pradezo sthitibaMdhanA adhyavasAyasthAno, anubhAga-rasa baMdhanA adhyavasAya sthAno, yoganA avibhAjya bhAgo, utsarpiNI- aba sarpiNInA samayo, pratyeka zarIravAlA jIvo ane nigodo e dazano kSetra karIe pachI te rAzine traNa vakhata varga karI tyAre AdyAnaM ta- jaghanya parItta anaMtu thAya / 151. abhyAse tu trivargite saptamaM ca / trivagite siddha nigodatarukAlaparamANvalokAkAze kSipte trivarge kevaladvike param / jaghanya parItta anaMtano abhyAsa karIe tyAre cothu jaghanya yukta anaMtu thAya, valI te jaghanya yukta anaMtano traNa cAra varga karI tyAre sAtamu jaghanya anaMtAnaMta thAya. valI jaghanya anaMtAnaM tano traNa vAra varga karIe pachI temAM siddhanA jIvo, nigodanA jIvo, taru-vanaspatinA jIvo, kAla-traNa kAlanA samayo, pudgalanA paramANuo bhane alokAkAzanA pradezI nAMkhIe pachI pa rAzino traNa vakhata varga karIne kevalajJAna ane kevaladarzananA paryAyo umerIe tyAre utkRSTa anaMtAnaMta thAya / Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have dhruvabaMdhi prakRti kahe cha - (dhruvabandhaH) 152. AvaraNacaturdazakamithyAtvakaSAyabhayakutsAvarNacatu kAgurulaghutaijasakArmaNanirmANopaghAtAntarAyANAM dhruvaM bandhaH / potAno hetu hoya tyAre je prakRti avazya baMdhAya te dhruva baMdhI ane je abazya na badhAya te adhruvabaMdhI. temAM dhruvabaMdhI 47 prakRtio che. te A pramANe-AvaraNavatudarzaka-jJAnAvaraNIya 5, darzanAvaraNIya 9, mithyAtvamohanIya, kaSAya 16, bhayamohanIya, duga'chAmohanIya, varNacatuSka, agurulaghu, taijasa, kArmaNa, nirmANa, upaghAta ane aMtarAya 5 e 47 prakRtiono dhruvabaMdha jANavo bAkInI prakRtio adhruvabaMdhI jANavI. have dhruvodayI prakRti kahe che153. jJAnacatuSTyAvaraNamithyAtvanirmANasthirAsthira zubhAzubhataijasakArmaNAgurulaghuvarNacatuSkAntarAyANA mudayaH / potAnA udayavyucchedakAla sudhI je prakRtino satata udaya hoya te dhruvodayI, ane je prakRtino udayavyuccheda pAmyo hoya chatAM dravya-kSetra Adi bhAvane pAmI pharI udayamAM Ave te adhruvodayI jANavI. temAM dhruvodayI sattAvIsa te mA pramANejJAnAvaraNIya 5, darzanAvaraNIya. 4, mithyAtva, nirmANa, sthira, Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asthira, zubha, azubha, tejasa, kArmaNa, agurulaghu, varNacatuSka 4, ane aMtarAya 5, e sattAvIsano dhruva udaya hoya che. vAkInI prakRtio adhruvodayI jANavI. have adhruvasattA prakRti kahe che154. samyaktvamizranaradvikajinAyubai kriyaikAdazAhAraka saptakoccamadhravam / anAdi mithyAtvI jIvane je niraMtara sattAe hoya ja te dhruvasattA, ane je koI vAra sattAe hoya koI vAra sattAe na hoya te adhruvasattA. temAM adhruvasattA aThThAvIsa. te A pramANe-samyaktvamohanIya, mizramohanIya, manuSyadvika, jinanAma; AyuSya 4, vaikriya ekAdaza, AhArakasaptaka ane uccagotra, e aTThAvIsa adhruvasattA, bAkInI prakRtio dhruvasattA jANavI. guNasthAnamA dhruvasattA kahe che155. dhruvaM triguNe mithyAtvaM, sAsvAdane cAnantAH samyaktvaM mizra mizre ca / AhArakatIrthayona mithyAtvam / pahelA traNa guNaThANAne viSe mithyAtva niyamA hoya ane sAsvAdanamAM ana tAnubaMdhikaSAya 4 samyaktvamohanIya niyamA hoya ane mizramohanIya nizcaye hoya, ane mizraguNasthAnake mizramohanIya niyamA hoya. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 . 'AhArakanAma ane tIrtha karanAmakarmanI sattAbhAM mithyAtva na hoya.' have ghAtI prakRtine kahe che156. kevaladvikAvaraNanidrApazcakA''dyakaSAyadvAdazakamithyA tvAni sarvathA zeSAvaraNasajvalananokaSAyAntarAyA dezatazca ghAtinyaH / potAnA jJAnAdiguNane sarvathA haNe te sarvaghAtI ane kAMhaka haNe te dezadhAtI. temAM kevaladvikAvaraNa-kevalajJAnAvaraNa, kevaladarzanAvaraNa, nidrApaMcaka, pahelA bAra kaSAya ane mithyAtva e vIsa prakRti sarvaghAtI ane zeSAvaraNa-matyAdi cAra zAnAvaraNIya ane traNa darzanAvaraNIya, saMjvalana kaSAya 4, nokaSAya 9 bhane aMtarAya 5 e paccIsa prakRti dezaghAtI hoya che. have puNyaprakRti kahe che157. suranaratrikoccasAtatrasadazakatanUpAGgavajracaturasrAnu paghAtAgurvAdisaptakatiryagAyurvarNacatuSkapazcAkSazubha gamAH puNyaM (zeSAMH) pApe vivarNacatuSkam / devatrika, manuSyatrika, uccagotra, sAtAvedanIya, prasano dazako, zarIra 5, upAMga 3, vajraRSabhanArAcasaMghayaNa, samacatuH Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raJasaMsthAna, upaghAta sivAya agurulaghu Adi sAta-agurulaghu, parAghAta, ucchavAsa, AtapanAma, udyotanAma, tIrtha karanAma bhane nirmANanAma, tiryaMcAyuSya, varNa Adi cAra, paMceMdriyajAti bhane zubhavihAyogati e 42 puNyaprakRtio che. bAkInI 78 ane azubhavarNAdi 4 ema 82 pApaprakatimo che. have aparAvartamAna prakRtine kahe che158. ucchvAsaparAghAtajinanAmadhruvabandhanavakacaturdRSTijJAnA vrnnvighnbhykutsaamithyaatvaanypraavrtaaH| je bojI prakRtino baMdha athavA udaya nivArIne potAno baMdha tathA udaya dekhADe te parAvartamAna ane je parano baMdha tathA udaya vAryA vinA ja potAno baMdha-udaya dekhADe te aparAvartamAna. temAM aparAvartamAna 29 prakRtio che. te A pramANe-ucchvAsanAma,parAghAtanAma,jina nAma, nAmadhuvabaMdhanavakavarNacatuSka, taijasanAma, kArmaNanAma, agurulaghunAma, nirmANa nAma ane upaghAtanAma, darzanAvaraNIya 4, jJAnAvaraNIya 5, aMtarAya 5, bhayamohanIya, dugaMchAmohanIya ane mithyAtva e 29 prakRtio aparAvartamAna hoya che. bAkInI prakRtio parAvartamAna jANavI. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 have kSetravipAko prakRtine kahe che159. kSetre AnupUrvyaH / kSetra-AkAza temA je prakRtino vipAka-udaya hoya te kSetravipAkI te cAra che. te A pramANe-narakAnupUrvI, tithaMcAnupUrvI, manuSyAnupUrvI ane devAnupUrvI. have jIvavipAkI prakRtine kahe che160. ghAtigotrajinasetaratrikasubhagetaracatuSkocchvAsa gatijAtigamA jIve / jIvamAM ja je prakRtiko vipAka-udaya hoya te jIvavipAkI te 78 che, te A pramANe-ghAtI 47, gotra dvika, jinanAma, trasatrika, sthAvaratrika, subhagacatuSka, durbhagacatuSka, zvAsocchvAsa, gati 4, jAti 5 ane gama-vihAyogati 2 e 78 prakRtio jIvavipAkI che. have bhavavipAkI prakRtine kahe che161. bhave AyUMSi / . bhavamA je prakRtino vipAka-udaya hoya te bhavavipAkI te cAra che. te A pramANe-narakAyuSya, tithaMcAyuSya, manuSyAyuSya ane devAyuSya. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have pudgala vipAkI prakRtine jaNAve che162. nAmadhrubodayadvAdazakatanUpAGgAkRtisaMhananopaghAtasAdhA raNetarodyotAtapaparAghAtAH pudgle| pudgalamA je prakRtino vipAka-udaya hoya te pudgalavipAkI te 36 che. te A pramANe nAmakarmanI dhruvodayI bAra prakRti, zarIra 3, upAMga 3, saMsthAna 6, saMghayaNa 6, upaghAtanAma, sAdhAraNanAma. pratyekanAma, udyota, Atapa ane parAghAta e 36 prakRtio pudgalatripAkI jANavI. have mUlaprakRtinA bhUyaskArAdibaMdha jaNAve che163. aSTasaptapaDekavandhe tritricatvAro bhUyo'lpAva sthitAH / ekAdi adhika prakRtino baMdha chate bhUyaskAranAmano baMdha thAya, jema-eka prakRtine bAMdhato hoya ane pachI cha bAMdhe. cha bAMdhIne sAta bAMdhe / ekAdi prakRti vaDe hIna baMdha chate alpatara baMdha thAya, jema ATha prakRti bAMdhyA pachI sAta bAMdhe athavA sAta bAMdhyA pachI cha bAMdhe / pUrva bAMdhato hoya teTalI ja prakRti jyAM lage bAMdhe te avasthita baMdha kahIe / sarvathA abaMdhaka thaine pharI prakRti bAMdhavA mAMDe tyAre pahele samaye abaktavya baMdha kahIe / mUlaprakRtinA ATha, sAta, cha ane eka prakRtinA badhasthAnamA traNa bhUyaskAra, traNa alpatara ane cAra avasthitabaMdha hoya. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 have uttaraprakRtinA bhUyaskArAdibaMdha jaNAve che164. daze navaSaTcaturNA dvidvividvAH sAvaktavyAH / darza - darzanAvaraNIyakarmanI uttaraprakRtinA naba, cha ane cAra prakRtinA baMdhasthAnamAM be bhUyaskAra, be alpatara, traNa avasthita ane be avaktavya baMdha hoya che. 165. mohe dvavekaviMzatisaptatryadhikadaza navapaJcacatukhiiyekasmin navASTadazadvikAH / mohanIyakarmanI 26 prakRtine viSe bAvIsa, ekavIrA, sattara, tera, nava, pAMca, cAra, traNa, be ane eka ema 10 baMdhasthAnaka che, temAM nava bhUyaskAra, ATha alpatara, daza avasthita ane be avaktavyabaMdha hoya che. 166. nAmni tripaJcaSaDaSTanavAdhikaviMzatitriMzatsaikasmin SaTsaptASTatrayaH, zeSeSvekakam / nAmakarmamA 23, 25, 26, 28, 29, 30, 39 ane 1 baMdhasthAnaka hoya. temAM bhUyaskAra 6, alyatara 7, avasthita 8 ane avaktavya 3 hoya bAkInA karmane viSe ekeka baMdhasthAna hoya. sthitibaMdha have mUlakarmano utkRSTa sthitibaMdha kahe che 167. sthitiH / Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSastrayastriMzat sAgarAH / triMzat koTAkoTyaH jJAnadarzanaghnavedyAntarAyANAm / saptatimo hasya / nAmagotrayoviMzatiH / 1. AyuSyanI utkRSTa sthiti 33 sAgaropamanI che. 2. jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, vedanIya bhane aMtarAyakarmanI utkRSTasthiti 30 koDAkoDI sAgaropamanI che. 3. mohanIyakarmanI utkRSTasthiti 70 koDAkoDI sAgaro. pamanI che. 4. nAma ane gotrakarmanI utkRSTasthiti 20 koDAkoDI sAgaropamanI che. have mUlakarmano jaghanyasthitiSadha kahe cha168. aparASTau muhuurtaaH| dvAdaza vedye| zeSe bhinnam / nAma ane gotrakarmanI jaghanyasthiti 8 muhartanI che. vedanIyakarmanI 12 muhUrtanI che. bAkInA karmanI jaghanyasthiti aMtamuhartanI che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 have uttaraprakRtino utkRSTa sthitibaMdha kahe che169. kaSAye vighnAvaraNAsAte sUkSmavikalatrike Adya saMsthAnasaMhananamRdulaghusnigdhoSNasurabhisitamadhurasubhagamyuccasuradvikasthiraSadakapuruSaratihAsye catvA riMzat triMzadaSTAdaza daza parA / 1. kaSAya 16 mAM tathA 2. aMtarAya 5, AvaraNa-jJAnAvaraNIya 5 ane darzanAvaraNIya 9.asAtAvedanIyamA tathA 3. sUkSmatrikasUkSma, aparyApta ane sAdhAraNa, vikalatrika-beiMdriya, teiMdriya ane cauriMdriyamAM tathA 4. AdhasaMsthAna,AdhasaMghayaNa,mRdu, laghu, snigdha, uSNasparza, surabhigadha, sita-zvatadharNa, madhurarasa; zubha vihAyogati, uccagotra, devadvika, sthiraSaTaka-sthira, zubha, subhaga, susvara, Adeya ane yaza nAma, puruSaveda, ratimohanIya ane hAsyamohanIyane viSe anukrame 40, 30, 18 ane 10 koDAkoDI sAgaropamanI utkRSTa sthiti hoya. 170. zeSAkArasaMhanane varNarasayozca dvidvayavRddhiH / bAkInA saMsthAna ane saMghayaNane viSa tathA varNa ane rasamAM babbenI ane aDhI aDhI koDAkoDI sAgaropabhanI vRddhi jANavI te A pramANe 1. samacaturasrasaMsthAna ane vajrakramanArAca saMghayaNanI 10 koDAkoDI sAgaropama hoya. babbe koDAkoDI sAgaropama vadhAratA Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2. nyagrodhasaMsthAna ane RSabhanArAcasaMghayaNanI 12 ko sA0 3. sAdisaMsthAna bhane nArAcasaMghayaNanI 14 ko0 sAo 4. kubjasaMsthAna ane ardhanArAcasaMghayaNanI 16 ko0 sA0 5. vAmanasaMsthAna ane kIlikAsaMghayaNanI 18 ko0 sA.. 6. huMDakasaMsthAna ane chevaTAsaMghayaNanI 20 ko0 sA0 1. zvetavarNa ane madhurarasanI 10 koDAkoDI sAgaropama. aDhI koDAkoDI sAgaropama vadhAratAM 2. pItavarNa ane AmlarasanI 123 koDAkoDI sAropama, 3. raktavarNa ane kaSAyarasanI 15 koDAkoDI sAgaropama, 4. nIlavarNa ane kaTukarasanI 173 koDAkoDI sAgaropama, 5. kRSNavarNa ane tiktarasanI 20 koDa koDI sAgaro. pamanI hoya. 171. mithyAtve saptatiH / mithyAtvamA 70 koDAphoDa sAgaropama hoya. 172. naradvikastrIsAte paJcadaza / manuSyadvika-manuSyagati ane manuSyAnupUrvI, strIveda bhane sAtAvedanIyamA 15 koDAkoDa sAgaropama hoya. 173. viMzatiH zeSe / bAkI-bhayamohanIya, jugupsA, arati, zoka, vaikriyavika, tiryaMcadvika, audArikadvika, narakadvika, mIcagotra, taijasapaMcaka, asthiraSaTaka, sacatuSka, sthAvara, ekeMdriyajAti, paMceMdriya Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. jAti, napuMsakaveda, azubhavihAyogati, zvAsacatuSka, guru, karkaza, rUkSa, zItasparza ane durgadhamA 20 koDAkoDI sAgaro. pama hoya. 174. jinaahaarkyorekaantH| __ jinanAma ane AhArakadvikanI utkRSTasthiti aMtaHkoDAkoDI sAgaropama che. (jaghanyasthiti saMkhyAtaguNahIna aMtaHkoDAkoDI sAgaropama jANavI) 175. abAdhA bhinnam / jinanAma ane AhArakadvikano abAdhAkAla aMtarmuhUrtano hoya che. 176. tAvadvarSazatAnyaparatra / __bIjI prakRtiomA jeTalA koDAkoDI sAgaropamanI sthiti hoya teTalA so varSano abAdhAkAla hoya. 177. naratirazcorAyuH palyatrayam / manuSya ane tiryacanA AyuSyanI sthiti utkRSTa praNa palyopama jANavI. 178. suranArakayoH param / deva ane nArakanA AyuSyanI utkRSTa sthiti 33 sAgaropamanI jANavI. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have AgAmibhavAyu jeTalu bAMdhe te kahe cha179. ekavikalendriye'manasi ca puurvkottiiplyaa'skhyaaNshau| ekeMdriya ane vikaleMdriya pUrvakoTIvarSanu AyuSya ane asaMkSIpaMceMdriya palyopamano asaMkhyAtamo bhAga bAMdhe. 180. nirupakrametarayoH SaNmAsabhavatryaMzo'bAdhA / nirupakrama AyuSyano abAdhAkAla cha mahinA ane itaranosopakrama-nirupakrama bhAyuSyano bhavano trIjo bhAga abAdhAkAla jANavo. devatA-nArakI ane yugalika manuSya ane tiyeca nirupakrama AyuvAlA che ane saMkhyAtavarSanA AyuvAlA sopakramI ane nirupakramI baMne prakAranA hoya che. have uttaraprakRtino jaghanyasthitibaMdha kahe che181. antyalobhajJAnadarzanaghnavighne yazaucce sAte antyakrodhamAnamAyAsu puMsi parA bhinnASTadvAdaza muhUrttadvayakamAsapakSASTavarSANi / ___ saMjvalanalobha, jJAnAvaraNIya 5, darzanAvaraNIya 4, aMtarAya 5 e 15 prakRtimAM aMtamuhUrta tathA yazanAma ane uccagotramA AThamuhUrta tathA sAtAvedanIyamA 12 muhUtta tathA saMjvalama krodhamAnamAyAmAM anukrame be mAsa, ekamAsa, ane ekapakSa tathA puruSavedamA ATha varSa jaghanya sthitibaMdha jANavo. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182. aparA utkRSTabhaktamithyAtvazeSamekendriyANAm / palyAsakhyAMzonA laghuH / zeSa bAkInI (85) prakRtiono utkRSTasthitine mithyAtvanI sthiti vaDe bhAgatAM je Ave te (ekeMdriyane viSe utkRSTa sthiti baMdha jANavo ane jaghanya sthitibaMdha palyopamanA asaMkhyeyabhAge ocho jANavo) A pramANe- 33 = 70 = , 50 : 33 = 1, 40 : 70 = 4, 15: 70 = 12, 18 : 70 = upa, 17 : 70 = , 12 : 70 = dha, 14 : 70 = x = 1, 16 : 70 = uca, 20 : 70=3, 12 : 70 = 24, 173 : 70 = 183. dvitricaturakSAsajJini paJcaviMzatipazcAzacchatasaha guNitA / beiMdriya, teiMdriya, cauridriya ane asajJipaMceMdriya ne viSe anukrame paccIsaguNo, paccAsaguNo,soguNo'ane hajAraguNo utkRSTa sthitibadha jANavo ane jaghanyasthitibaMdha palyopamano saMkhyAtamo bhAga ocho hoya che. have 4 AyuSyano jaghanyasthitibaMdha kahe cha184. suranArakayordazasahasrasamAH zeSayoH kSullakaH / devAyuSya ane nArakAyuSyano 10 hajAra varSa jaghanyasthitivadha bhane zeSa-manuSyAyuSya ane tiryacAyuSyano kSullakabhava jANavo. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185. bhinnamabAdhA / sarvaprakRtiono jaghanya sthitibaMdhane viSe abAdhAkAla aMta hoya. 4 186. SoDazaghanaH muhUrte kSullAH / 16 have kSullakabhavanuM svarUpa kahe che eka muhUrttamAM 16 no ghana eTale 16 x 16 = 656 x 4096 x 16 = 65536 kSullakabhava thAya che. 187. SoDazavargAvalikA : ( kSulle) / eka kSullakabhavamAM 16 no varga paTale 16 x 16 = 256 AvalikA thAya che. 188. saptatriMzacchata trisaptatiH prANAH ( muhUtteM) / eka muhUrtta mAM 3173 zvAsocchvAsa thAya che. = have utkRSTasthinibaMdhanA svAmI kahe che189. avirato jinasya parAm / mithyAtvAbhimukha adhiratasamyagdRSTi manuSya jinanAma karmanI utkRSTa sthiti bAMdhe che. 190. apramatta AhArakadvikA'marAyuSAm / pramattabhAvAbhimukha apramattayati AhArakavika ane devAyuSyanI utkRSTasthiti bAMghe che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 191. zeSANAM mithyAdRk / bAkInI 116 prakRtinI uSTasthiti mithyAdRSTi bAMdhe che. 192. vikalasUkSmA''yustrikasurakriyanarakadvika tiryanarAH mithyAtvI tiryaca ane manuSya-vikalatrika, sUkSmatrika ane AyuSyatrika, devadvika, vaikriyadvika ane narakadvikanI utkRSTasthiti bAMdhe che. 193. ekAkSasthAvarAtapAn IzAnAntaH / IzAnadevaloka sudhInA devo-ekeMdriyajAti, sthAvara ane AtapanI utkRSTasthiti bAMdhe che. 194. tiryagaudArikadvikodyotasevAttaM suranArakAH / devo ane nArako-tiryacadvika, audArikadvika, udyota ane chevaTuM saMghayaNanI utkRSTasthiti bAMdhe che. 195. zeSANAM caturgatikAH / bAkInI 92 prakRtionI cAre gativAlA mithyAtvI utkRSTasthiti bAMdhe che. 196. AhArakajinayorapUrvo laghvIm / apUrvaguNasthAnavartI kSapaka-AhArakadrika ane jinanAmanI jaghanyasthiti bAMdhe che. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 197. sajvalanapuMsoranivRttiH / ___ anivRttibAdara guNasthAnavartI kSapaka-saMjvalana kaSAya 4 ane puruSavedanI jaghanyasthiti bAMdhe che. 198. sAtayazauccA''varaNavighnAnAM sUkSmaH / sUkSmasaMparAya guNasthAnavartI kSapaka-sAtAvedanIya, yaza:nAma, uccagotra, AvaraNa-5 jJAnAvaraNa 4 darzanAvaraNa e 9 ane 5 aMtarAyanI ema 17 prakRtinI jaghanyasthiti bAMdhe che. 199. vaikriyssttksyaasjnyii| paryApta bhasaMtrI paMceMdriya tiryaca-vaikriyaSaTkanI jaghanyasthiti bAMghe che. 200. AyuSAM saGgyapi / _____ saMjJI bhane asaMjJI paMceMdriya cAre AyuSyanI jaghanyasthiti bAMdhe che. 201. zeSANAM bAdaraparyAptakAkSaH / zeSa-bAkInI 85 prakRtinI bAdara paryApta ekeMdriya jaghanyasthiti bAMdhe che. 202. sAdidhruvetaro'jaghanyaH saptasu / sAdibaMdha, anAdibaMdha, dhruvabaMdha ane adhruvabaMdha e cAra bhAMgA jANavA athavA utkRSTabaMdha, jaghanyabaMdha, anukRSTabaMdha ane ajaghanyabaMdha e cAra bhAMgA jANavA. sAta mulaprakRtimA ajaghanyabaMdha sAdi, anAdi, dhruva ane adhruva ema cAra bhede hoya. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203. sAdhadhruvau zeSatrike / sAta mUlaprakRtinA bAkInA-jaghanya, utkRSTa ane anutkRSTa e traNa baMdhamAM sAdi ane adhruva e be meda hoya che. 204. AyuSSu / cAre AyuSyamA utkRSTAdi 4 baMdhamAM sAdi ane adhruva e beja bhAMgA hoya. 205. sajvalanAvaraNanavakavighne'jaghanyazcaturdhA / saMjvalana 4, AvaraNa 9 ane aMtarAya 5 mAM ajaghanyasthitibaMdha-sAdi, anAdi, dhruva ane adhruva ema cAra bhede hoya. 206. zeSatrike sAyadhruvau / bAkInA traNa-jaghanya, utkRSTa bhane anutkRSTabaMdhamAM sAdi bhane adhruvabaMdha hoya. 207. zeSANAM caturdhA / __ bAkInI 102 prakRtino jaghanya Adi cAra prakArano baMdha sAdi ane adhruva che. have guNaThANAne viSe sthitibaMdha kahe che208. dvitiiyaadaa''ssttmmntHkottaakottii| bIjA guNasthAnathI AThamA guNasthAna sudhI aMtAkoDAkoDI sAgaropama pramANa ja sthitibaMdha hoya. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209. nono mithyAdaksayabhavyetare / mithyAdRSTi bhavya ane abhavya saMzImAM aMtaHkoDAkoDI sAgaropamathI ocho baMdha na hoya. have sthiti dhanu alpabahutva kahe cha210. yato bAdarasUkSmaparyAptA'paryApte laghuH, sUkSmetaradvaye aparyAptaparyApte guruH, dvayakSadvaye laghvaparyAptetare guruH, tricaturasajJiSu laghugurU, yatau gururde ze laghugurU, sudRksajJiSu stokA'saGkhyAdhikasa GkhyAdhika 7-saGkhyAdhika 11 saGkhyasaGkhyaguNam / yatimA(munimAM)jaghanya sthitibaMdha thoDobAdara paryApta ekeMdriyamA tethI asaMkhyAtaguNa, sUkSmaparyApta ekeMdriyamAM tethI vizeSAdhika;bAdara aparyAptamA tethI vizeSAdhika,sUkSma aparyAptabhAM tethI vizeSAdhika, sUkSma aparyAptamA utkRSTasthitibaMdha tethI vizeSAdhika, bAdara aparyAptamAM tethI vizeSAdhika, sUkSma paryAptamA tethI vizeSAdhika, bAdara paryAptamA tethI vizeSAdhika, beiMdriya paryAptamA jaghanyasthitibaMdha tethI saMkhyAtaguNa, beiMdriya aparyAptamA tethI vizeSAdhika, beiMdriya aparyAptamAM utkRSTasthitibaMdha tethI vizeSAdhika, beiMdriyaparyAptamA tethI vizeSAdhika, teiMdriyaparyAptamA jaghanyasthitibaMdha tethI vize Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SAdhika,teiMdriyaaparyAptamA tethI vizeSAdhika,teiMdriyaaparyAptamA utkRSTasthitibadha tethI vizeSAdhika, te iMdriyaparyAptamA tethI vizeSAdhika, cauriMdriya paryAptamA jaghanya sthitibaMdha tethI vizeSAdhika,cauriMdriya aparyAptamA tethI vizeSAdhika,cariMdriya aparyAptamA utkRSTasthitibadha tethI vizeSAdhika, cauriMdriyaparyAptamA tethI vizeSAdhika, asaMjJipaMceMdriya paryAptamA jaghanyasthitibaMdha saMkhyAtaguNa, asaMjJipaMceMdriya aparyAptamA tethI vizeSAdhika, asaMjJipaMceMdriya aparyAptamA utkRSTasthitibaMdha tethI vizeSAdhika, asaMkSipaMceMdriyaparyAptamA tethI vizeSAdhika, tethI yatimA utkRSTasthitibaMdha saMkhyAtaguNa, tethI dezaviratimAM jaghanyasthitibaMdha ane utkRSTasthitibagha tathA avirata samyaradRSTi ane saMjJipaMceMdriya aparyApta-paryAptamAM jaghanyasthitibadha ane utkRSTasthitibaMdha anukrame saMkhyAtaguNa hoya. 211. saklezena jyeSThA vizuddheraparA'narAmaratiryagA'' yuSAm / manuSya deva ane tiryacanA AyuSyane vajI ne bAkInI sarvakarmaprakRtinI utkRSTasthiti tIvra kaSAyanA udaye baMdhAtha ane aparA-jaghanyA vizuddhi vaDe baMdhAya. have yogarnu alpabahutva kahe che212. sUkSmanigoda-bAdaravikalAmanasamana-AdyaparyApta laghvAdyadvikaguruparyAptalaghugurvaparyAptatrasaguru-paryA Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ co ryAnaradevAsanigodano Adi beiMdriya, teI samaya ptalaghugurvanuttaragraiveyakAkarmanaratiryagAhArakanArakati ryaGnaradevagururasaGkhyeyaghno yogH| labdhi aparyApta mUkSmanigodano Adi samaye alpayoga hoya tethI aparyApta bAdara pakeMdriya vikaleMdriya-beiMdriya, teI draya ane cauriMdriya, asaMzipaMceMdriya ane saMzipa'ceMdriyano prathama samaye jaghanyayoga anukrame asaMkhyAtaguNa, tethI Adhatika-aparyApta sUkSmanigoda ane bAdara ekeMdriyano utkRSTayoga asaMkhyAtaguNa, tethI paryApta sUkSma nigoda ane bAdara ekeMdriyano laghugurujaghanyayoga ane utkRSTayoga anukrame asaMkhyAtaguNa, tethI aparyApta prala-bedriya, teiMdriya, cauridriya, asaMkSipaMceMdriya bhane saMzipaMceMdriyano utkRSTa yoga asaMkhyAtaguNa, tethI paryApta prasano jaghanya ane utkRSTayoga anukrame asakhyAtaguNa, tethI anuttaravAsIdevano utkRSTayoga asaMkhyAtaguNa,tethI praiveyakadevano utkRSTayoga asaMkhyAtaguNa, tethI anukrame akarma-yugalika manuSya ane tiya cano utkRSTayoga, tethI AhArakazarIrano utkRSTayoga, tethI nAraka, tiryaMca manuSya ane zeSadevanI utkRSTayoga asaMkhyAtaguNa hoya che. have yoganI vRddhi kahe che213. aparyApta pratikSaNamasaGkhyaguNavIryam / __ aparyApta jIvamAM samaye samaye asaMkhSAtaguNa vIryavRddhi hoya che. 214. pratisthitibandhe'saGkhyalokAH sa tasvadhyavasAyA adhikaaH| Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 aayusso'sngkhyghnaaH| ekekasthitibaMdhamAM asaMkhyalokAkAzanA pradeza pramANa adhyavasAyo hoya che te AyuSyavarjI ne sAta karmamAM darekasthitimA vizeSAdhika hoya ane AyuSyamAM asakhyAtaguNa jANavA. have anubhAgabaMdha kahe che215. saklezavizuddhibhyAM tIvramandarasA azubhAH / azubha prakRtino tIvarasa saMklezavaDe ane maMdarasa vizuddhi paDe baMdhAya che. 226. zubhA viparyayAt / zubha prakRtino tIvrarasa vizuddhi vaDe ane maMdarasa saMkleza caDe baMdhAya che. 217. zilAmahIrajojalarekhAsamaiH kaSAyaiH saGklezaizcatuH sthAnAdiravighnadezaghAtyAvaraNapuMsajvalane dvisthA nAdideza sarva. caika tricatuH / parvata, pRthvI, dhUla ane pANImAM rekhAsamAna kaSAya vaDe azubha prakRtino anukrame cauThANio traNa ThANiobe ThANi pro ane eka ThANi o rasa baMdhAya, zubha prakRtino viparIta paNe-dhUla, pRthvo ane parvatamAM rekhA samAna cauThANio, traNa ThANio Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane be ThANio rasa baMdhAya, eka ThANio rasa hoya nahiM. aMtarAya 5, dezaghAti AvaraNa-zAnAvaraNIya 4, darzanAvaraNIya 3, puruSaveda ane saMjvalana kaSAya 4 e sattara prakRti bajI ne zeSa prakRtino be ThANio vigere rasa baMdhAya. dezaghAti prakRti 25 no eka ThANio rasa baMdhAya ane sarvaghAti prakRti 20 no traNa-cAra ThANiyo rasa baMdhAya. have vargaNA kahe cha218. audArikavaikriyAhArakataijasabhASAprANamanaHkarmaNAM vargaNAH / audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, bhASA, prANazvAsocchvAsa, mana ane kArmaNa e ATha vargaNAo che. 219. dhruvAdhruvapratyekabAdarasUkSmamahAskandhAntaritazUnyacatu ka' ca / dhruva, adhruva, dhruvazunya,' pratyeka, dhruvazUnya', bAdara, dhruvazUnya, sUkSma, dhruva zUnya', mahAskaMdha A vargaNAo che. 220. abhavyAnantanANurjaghanya audArikAdigrahaNe ana ntAMza yAvat grahaNa sarvatra / abhavyathI anaMtaguNa paramANuvAlA ska'dho audArikAdine grahaNayogya vargaNA thAya che. tyAMthI siddhanA anaMtabhAga sudhI sarva ThekANe grahaNa yogya rahe che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 221. karmaNi jaghanyaM sarvajIvA'bhavyAnantaghnarasapradezam / karmayogya dalikamAM jaghanthathI sarvajIvathI anaMtaguNa ane abhavyathI anaMtaguNa rasa ane pradeza hoya che. sarvajIvathI anaMtaguNa rasavAlA ane abhavyathI anaMtaguNa pradezavAlA karmaskaMdhone jIva grahaNa kare che. 222. prAg bhASAyA aSTasparzAH / bhASA vargaNAthI pahelAnI audArikAdi cAra vargaNA ATha sparzavAlI che. have karmagrahaNa bAda AThe karmane keTalo bhAga Ave te kahe che bacaNa223. yathAsthiti pradezAdhikyaM vedye vizeSeNa / sthiti pramANe arthAt jenI sthiti ochI hoya tene karmadalika bhAgamA mocho Ave ane jenI sthiti vadhu hoya tene vadhu bhAga male. vedanIyakarmane sahuthI vadhu bhAga male. ... have uttara prakRtinA bhAga kahe che- 224. svAnantazaH sarvaghAtinAm / Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 potAnI mUlaprakRtine je bhAga prApta thayo che teno anaMtamo bhAga sarvaghAti prakRtine male che. have guNazreNi kahe che -225. sudRgdezasarvaviratAnantadarzakSapakopazamakopazAnta kSapakakSINamohasayogAyogA asaGkhyaguNanijarAH / samyagdRSTi, dezavirata, sarvavirata, anaMtaviyojaka, darzanamokSapaka, cAritramohopazamaka, upazAMtamoha, kSapaka, kSINamoha sayogI ane ayogI. A jIvo anukrame asaMkhyAtaguNa nirjarAvAlA hoya che. have guNasthAnanuM aMtara kahe che226. guNeSvantarmuhUrttArdhapudgalau parA'paramantaram / guNasthAnomAM jaghanya aMtara aMtarmuhUrtta ane utkRSTa aMtara ardhapudgalaparAvartta. 227. dvitIye palyA saGakhyAMzo laghu / sAsvAdanamAM jaghanya aMtara palyopamano asaMkhyAtamo bhAga hoya. 228. midhyAtve SaTSaSTidvayaM guru / Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 mithyAtvamA utkRSTa aMtara 132 sAgaropamarnu hoya. have palyopamanu svarUpa kahe che229. bAdarasUkSmA uddhArA'ddhAkSetrapalyopamA yojanavRttapa lyasaptASTakRtvo'saGkhyAMzavAlAgroddhAre samayavarSa zataspRSTA'spRSTakhapradezaiH / ' pasyopamanA traNa bheda-uddhAra, addhA ane kSetra. e traNamA sUkSma ane bAdara ema cha bheda hoya. cAra gAu lAMbo paholo ane aMDo gola pAlo yugaliyAnA mAthAnA vAlanA eka khaMDanA sAta vAra ATha ATha khaDa karIne bharIe. temAMthI samaye samaye ekeka khaMDa kADhatAM pAlo khAlI thAya tyAre eka bAdara uddhAra palyopama thAya. (A kahevA mAtra cha parnu prayojana nathI) have te pAlanA khaMDane so so varSe kADhatAM jyAre khAlI thAya tyAre bAdara addhA palyopama thAya. ane te vAlanA khaMDane spRSTa je AkAzapradeza te samaye samaye ekeko apaharatAM spRSTa pradezane apahare tyAre bAdarakSetra palyopama thAya. AtraNa bAdarapalyopamanu prayojana nathI. have te vAlanA khaMDane asaMkhyAtakhaDa karIne bharIra ane temAMthI samaye samaye ekeka khaMDa kADhatAM jyAre khAlI thAya tyAre sUkSma uddhAra palyopama thAya. ane so so varSe kADhatAM jyAre khAlI thAya tyAre sUkSma addhA palyopama thAya ane te pAlAne vAlanA khaMDa pharasyA Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhane aNaphAsyA je AkAzapradeza te samaye samaye apahAra karatAM jyAre pAlAnA sarvapradeza apaharIe tyAre sUkSmakSetrapalyopama thAya, 230. koTAkoTIdazaka sAgaropame / daza koDAkoDI palyopamano eka sAgaropama thAya. have pudgalaparAvartana svarUpa kahe che231. audArikAdisaptatadanyatarasarvANupariNAmaloka pradezakAlacakrasamayAnubhAgabandhasthAnotkramakrama maraNairdravyakSetrakAlabhAvapudgalaparAvartAH sUkSmabAdarAH / eka jIva sarvaparamANune jeTalA kAle audArikAdi sAta paNe pariNamAvIne mUke heTalA kAle bAdaradravyapudgalaparAvarta thAya. ane sAtamAMthI audArikAdi koi paNa eka zarIrapaNe pariNamAvIne jeTale kAle mUke teTalA kAle sUkSmadravyapudgala. parAvata thAya. lokAkAzanA sarva pradezo utkrama-jema tema (krama vagara) maraNa vaDe jeTale kAle sparza karAya tyAre bAdara kSetrapudgalaparAvata ane kramathI maraNa vaDe jeTale kAle sparza karAya tyAre sUkSmakSetrapudgalaparAvata thAya. kAlacakra-utsarSiNI avasarpiNInA samayo krama vagara maraNa vaDe jeTale kAle sparza karAya tyAre bAdarakAlapudgalaparAvarta ane krama vaDe sparza karAya tyAre sUkSmakAlapudgalaparAvarta thAya. anubhAgabaMdha-rasabaMdhanA sthAno krama vagara maraNa vaDe jeTale kAle sparza karAya Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre bAdarabhAvapudgalaparAvarta ane krama vaDe sparza karAya tyAre sUkSmabhAvapudgalaparAvata thAya. have pradezavadhanA bhAMgA kahe che232. akliSTanidradarzanabhayakutsAdvitIyatRtIyaturyakaSAya vighnajJAnaghnAnAmamohAyuSAmanutkRSTazcaturdhA zeSe dvidhA prdeshe| akliSTa nidradarzana-nidrAnidrA, pracalApracalA ane styA. narddhi e traNa kliSTanidrA sivAya bAkInI darzanAvaraNIya 6, bhaya, dugaMchA bojA-apratyAkhyAnIya 4, trIjA-pratyAkhyAnIya 4, cothA-saMjvalana 4 kaSAya, aMtarAya 5, ane jJAnAvaraNIya 5, e trIsa (30) uttara prakRtione temaja mohanIya ane AyuSya gharjIne 6 mUla prakRtino anutkRSTa pradezabaMdha cAra prakAre (sAdi, anAdi, dhruva ane adhruva) jANavo. zeSa-bAkInA traNa prakAranA pradezaba dhamAM temaja zeSa sarvaprakRtimA sarvaprakAranA pradezabaMdhamAM be bhede (sAdi ane adhruva) baMdha hoya. have yogasthAna Adinu alpabahutva kahe cha233. yogaprakRtisthititadadhyavasAyAnubhAgakarmapradezarasAH zreNyasa khyAMzAsaGkhyaghnacaturanantaguNAH / zreNinA asaMkhyAtamA bhAgamA jeTalA AkAzapradeza hoya teTalA yogasthAno che. tethI prakRti medo, sthiti medo, Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthitibaMdhanA adhyavasthAno ane rasabaMdhanA zradhyavasthAno e cAra anukrame asaMkhyAtaguNA che, tethI karmapradezo anaMtaguNA ane te karatAM rasanA chedo anaMtaguNA che. habe zreNi, pratara ane ghananu svarUpa kahe che234. saptarajjvakaikapradezatadvargavargAH zreNiprataraghanAH / ghanIkRta sAta rAja pramANa lokanI lAMbI eka pradezanI zreNi te sUcI-zreNi ane teno varga pratara ane teno varga ghana jANavo. 242 = 4, 444 = 16. have upazamazreNi kahe che235. anadarzananapuMsakastrI vedahAsyAdiSaTapuMvedAnanantasa dvikaikAntaritAnAmupazamaH / upazamaNi karanAra prathama ana-anaMtAnubaMdhI cAra kaSAyano upazama kare, te pachI darzana-traNa darzanamohanIyano, te pachI napuMsakavedano, te pachI strIvedano te pachI hAsyAdi. SaTakano, te pachI ananaMta-apratyAkhyAnIya ane pratyAkhyAnIya babbe krodhAdino ane saMjvalanakaSAyano AMtare upazama kare che. have kSapakazreNi kahe che236. anamithyAtvamizrasamyaktvatryAyurekavikalAkSastyA Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 75 narddhitrikodyotatiryaGnarakasthAvaradvikasAdhAraNAtapASTakaSAyanapuMstrIhAsyAdipuMsacalananidrAdvayavighnAvaraNa kSayaH kSapake / kSapakazreNi karanAra, prathama cAra anaMtAnubadhikaSAyano kSaya kare. pachI mithyAtvamohanIya, mizramohanIya ane samakitamohanIya e praNano anukrame kSaya kare, pachI traNa AyuSyano pachI ekeMdriya, vikaleMdriya. thiNaddhitrika, udyota nAma, tiryaMca. dvika, narakadvika, sthAvaradvika, sAdhAraNanAma ane bhAtapanAma e solano kSaya kare pachI ATha kaSAyano kSaya kare pachI napuMsakaveda ane te pachI strIvedano kSaya kare, te pachI hAsyAdiSaTkano te pachI puruSavedano te pachI saMjvalana cAra kaSAyano anukrame, te pachI be nidrAno te pachI aMtarAya 5, jJAnAvaraNIya 5 ane darzanAvaraNIya 4 e 14 no kSaya kare. 237. kAryAbhyAsAdikatavaiSamyaM vIryavighnaghAtajavIryam / kAryanI nikaTatA Adi vaDe kayu che jIvapradezonuM viSamapaNu jemAM evA vIryAtarAMyanA nAzathI thanAra yoga te vIrya che. 238. asaGkhyalokasamaM pradeze'paramparamapi / ___ ekeka pradeze vIryanA avibhAgo masaMkhyAta lokAkAzanA pradeza pramANa hoya che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 239. anantA'saGkhya saGkhyaguNabhAgeSu sarva jIvA'sakhyalokakhAMzotkRSTamaGkhyAH / anaMta guNa ane bhAgamAM sarvajIva, asaMkhya guNa ane bhAgamAM asaMkhya lokAkAzanA pradezo ane saMkhya guNa ane bhAgamAM utkRSTa saMkhyA grahaNa karavI. 240. bandhanasaGkramodvarttanA'pavarttanodIraNopazamanAnidhattanikAcanAni karaNAni / baMdhana, saMkramaNa, udvarttanA, udIraNA, upazamanA, nidhatta ane nikAcana e ATha karaNa che. 241. baddhabaddhyamAnAnAM baddhamAne saGkramaH / baMdhApalI ane baMdhAtI prakRtino baMdhAtImAM saMkrama thAya. 242. yathApravRttApUrvAnivRttayaH karaNAnyAtmapariNAmAH / yathApravRtta apUrNa ane anivRtti e traNa karaNa che. karaNa eTale AtmAno pariNAma. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- _