Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ REGISTERED No. B. 156. jaina dharma prakAza. S. PP 2 : azvadro rUpasaumyo vinayanayayutaH krUratAzAvyamuktA / madhyastho dIrghadarzI parAhatanirato labdhalakSaH kRtjnyH|| sadAkSiNyo vizeSI sadayaguNaruciH satkathaH pkssyukto| vRddhAhA sajjanA yaHzubhajanadayito dharmaratnasya yogyH||1|| - pustaka 37 mu" ] mArgazISa saMvata 1978, vIra saMvata 2448. [ a ka Ta me. pragaTa kartA | zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara. 1 labaramANavI. 25e dayA sabaMdhI e henAno sa'vAda DAhe paNabharI dayA saMbaMdhI, saMvAda 262 sadAcArathI anAra TaLe che 264 be henAnA tatvavicAraNA viSaye saMvAda 265 jate ane dayA . praznottara sAdhazatakagata praznottarI 273 eka vAyaparathI thatI vicAraNA 277 Adhunike janAnuM kaLAvihina dhArmika jIvana , ra78 kezara ane jana .. > noMdha ane carcA. 287 vArSika mUlya rUA. 1-8-0 pAsTeja rUA 9-4-0 bheTanA posTeja sahita. ( bhAvanagara-zAradAvijaya' prI. presamAM zA, maTulAla lazkarabhAie chA myu. - je 9 + 7 = 9 3 283
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArUM pustaka prasiddhi khAtuM. 1 thoDA vakhatamAM bahAra paDaze. 1 zrI vRhat kSetra samAsa. mATI TIkA sahita. , 2 zrI triSaSTi zalAkA purUSa caritra. bhASAMtara. parva 10 muM. AvRtti bIjI. 2 chapAya che. 1 zrI pAMca pratikramaNa sUtra. mULa. gujarAtI moTA TAIpamAM. 2 zrI zAMtinAtha caritra bhASAMtara. 3 zrI upadeza prAsAda bhASAMtara. vibhAga raje. sthabha 5 thI 9 AvRtti bIjI. 4 zrI dhanyakumAra caritra bhASAMtara. 5 zrI pariziSTa parva bhASAMtara. 6 upamiti bhava prapaMco kathA bhASAMtara. ( vibhAga 2 je. ) 7 zrI adhyAtma ka95dma bhASAMtara. AvRtti bIjI. 8 zrI upadeza prAsAda graMtha. mULa. vibhAga 4 thA. sthabha 19 thI 24. 9 zrI upadeza ka9pavaThThI ( mahujiNANu'nI TIkA ) nuM bhASAMtara. - 3 taiyAra thAya che-taiyAra thaye presamAM jaze. 1 zrI parva tithi vigerenA caityavaMdane, stavana, sajhAye, stuti vigerenA saMgrahuM. 2 zrI vinodakArI kathA saMgrahanuM bhASAMtara. 3 zrI hemacaMdrAcArya caritra, 4 zrI prakaraNa puSpamALA. vibhAga 2 je. (keTalAka nAnA prakaraNa sAtha.) pustakonI pahAMca. zrIAcArAMgasUtra-bhAga 1 lA. adhyayana paheluM. bhASAMtara sahita. ki'mata rU 1 AnI eka nakala bheTa tarIke maLI che. chApavAnuM kAma sAmAnya ThIka che paraMtu pramANumAM kimata vadhAre lAge che. AkhA sUtranA bhASAMtaranA bhAganI kiM'mata vadhAre thaI paDaze. A bhASAMtara zrI sahanalAlajI jJAnabhaMDAra surata taraphathI bahAra paDela che. ane te kArya che. sAthe kamunie kareluM che. amArA vicAra pramANe sUtronA bhASAMtara chapAvavAnI bIlaku la AvazyakatA nathI. te te munirAjane vAMcavA ceAgya ane paMcAMgIsameta artha samajavA ceAgya lAge che. zrAvaka zrAvikAnA upaga mATe pUrva purUSAe aneka graMtho judI judI viSayone apekSIne banAvelA che, tenA bhASAMtara temaja mULa pragaTa karavAthI bahu upakAraka thavA saMbhava che. kadI sAdhu sAdhvInA upakAra mATe chapAvavA dhAryuM hoya te temaNe to A khAtAe bhASAMtara karavA mATe nirdhArelA AcArAMga, sugaDAMga, dazavaikALika ne nadIjI vigere sUtre gurUgamathI ja vAMcavA samajavA lAgyuM che.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjaina dharmaprakAza. " zivamastu sarva jagataH parahitaniratA bhavaMtu bhUtagaNAH // 'doSAH prayAMtu nAzaM, sarvatra sukhIbhavaMtu lokAH // r // "sarva jagatanuM kalyANa thAo, prANIe parIpakAramAM tatpara thAo, doSamAtra nAza pAme ane sarvatra lAko sukhI thAo. " pustaka 37 muM. ] mA zISa. savata 1978, vIra savatara448. [ aMka. 9 mA zuddha jaina. -:*0*:-- zuddha jainI teA tene kahIe, pIDa parAi jANere; sukhI dina para karavA icche, caDe dayA guNaThANere. huM chuM sukhI te che duHkhI, duHkha dekhI DaranArAre; Apa sarakhA svAmIbhAi karavA, hAya nitya udbArAre, dhIraja Ape kaSTo kApe, zAMtinA karanArAre; bhUla kadI du:khInI Trukhe, chatAM kSamA dharanArIre. AvA besA jamA bhAvathI, che A ghara tamArUM re; mArAMne mithyA e mAne, aMte dUra thanArUM. du:khI jainanI khabara na rAkhI, mArU mArUM karI beThAre; ata vakhate paDI rahevAtuM sau, kharce na bhayamAM peThAre. hAthe te sAthe Ave che, tA tamane huM ApuM re; zAMti pamADe te vIra zrAvaka banyuM kaSTa te kApu re. kAma paDye vIra AvA vhelA, na gaNA DhAMi judAIre; kramANImAM che bhAga sarvanA, samajI Avo vhAire. dIlAsA dIna janane devA, dilamAM ulaTa ANIre; jaina dharmanA sAcA kharcI, dayA te dilathI jANIre. 1 4
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prakA. Ape te bahu umaMga sAthe, mAne saphaLa janmAre; svAmIbaMdhu bhale padhAryA, bharyo bhaMDAra tamArare. mRSAvAda te kadI na bele, bele teTaluM pALere; kaheNuM sama raheNImAM rahetA, jaina kuLa ajavALere. thoDuM bolI vizeSa karate, viNa mATe te maratere; cADI cugalI sAkSI cheTI, nahIM keraTe caDato. 11 vicAra vinA pagale navI bharato, kAma karaMtAM Daratore; rakhe gunhegAra TharUM kahI IrI-yAvahIA paDikamatare. bAre vrata pAlanamAM zUra, madhura vacana mukha mIThe re; vIraputra mahAvIrane saMgI, hAla na eha dIThare. samatA vinaya vivekane darIo, uchaLI pAya na bharatere; jIvajaMtunI jayaNA pALI, kAmamAMhI paravaratAre. 14 netramAMhe amInI daSTi, vRSTi jaina para varasere; jainadharmanAM kAma karavA, AgaLa paDavA harasere. navAM caityane najare nihALI, jIrNoddhAra karavA, aSTagaNuM puNya levA Iccha, ichezivavadhu varavAre 16 jJAnataNAM bhaMDAre karavA, navAM pustako lakhAve, jainadhamIne jAgRta karavA, jJAna bahu prasarA re. 17 nirAzritane Azraya devA mATe doDI jAta re; sAte kSetranI puSTi karavA, thAto rAte mAtare. 18 sAdhu sAdhvInI sevA karavA, vaMdanamAM paNa tere; zaradhA viveka jJAnane darIo, zuddha AtmAthI ere. AjanI vAta kAla para na rAkhe, hAla hAla te karatere; dharmanA kAme DhIla na karate, jJAna levA saMcaratare. 20 pratikramaNa vidhipUrvaka karate, savAra sAMja be TANere, sAmAyikamAM nahIM pramAdI, pauSadha karavA jANe. 21 vyavahAramAMhI pravINa raheta, nizcaya te paNa jANere, bhukhyAnuM duHkha TALavA Iche, saMteSa sadA dila ANere. 22
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayA saMbaMdhI be bahenone saMvAda. 261 pUjA bhakti kare bhAvathI, Arati maMgaLadare; be TANe prabhu vaMdana karate, e zrAvaka ghaNuM chore. 23 vADIlAla kahe vizeSa zuM kahevuM, buddhizALI baLIo, niMdA vikathA kadApi na kare, bhale janme bhava tarIore. 24 - upadezaka vADIlAla sAMkaLacaMda. dayA saMbaMdhI zAntA ane kAntA e be zANI bahenane saMvAda. zAntA-ahiMsA thA jIvadayA (jayaNuM) rUpI dharma to sahu mAne che. ApaNuM jainadharmamAM ethI adhikatA zI ? kAntA-kevaLa dayA dayA pikAravAthI kazuM vaLatuM nathI. sahune ApaNuM AtmA samAna lekhI koIne duHkha-saMtApa upaje evuM na karavAmAMja kharUM DahApaNa che. DahApaNu vagaranI dayA nahIM jevI che. zAtA-udAharaNa ApI tamAruM kathana sAbIta karo. ' kAntA-game te prANIne jIva bace ema ApaNe IcachIe ane tema karatAM ApaNe kaSTa sahana karavuM paDe te karIe emAM kaMI kheDuM nathI. paraMtu keTalAka loko gAya pramukha kaI pazune kasAI jevAnA hAthathI bacAvavA jatAM te kasAI pramukhane prANa laI le te te yukta kahevAya? hA, te - kasAIne kaI rIte samajAvI paTAvI ( rAjI karIne) gAya pramukhane sukhe bacAvI zakAya, paNa te naja samaje te sAmAne prANa le naja ghaTe, kharI IcchA zakti ja hoya to pitAnA prANa jatA karI ne sAmAnuM dIla pIgALI daI gAya pramukhane bacAvI levAya; emAMja kharUM DahApaNa ane eja DahApaNubharI dayA lekhAya. zAntA keTalAeka loka sApa, vIMchI vigere tathA duHkhI thatA mAMdA ke vRddha nakAmA jAnavaro vigerene mArI nAMkhe che, temAM kAMI lAbha haze.? kAntA-nahIM, jema ApaNA keI nehI-saMbaMdhIne evI dazAmAM te vizeSa sukha zAMti yA ArAmaja ApavA IcchIe tema tevA dukhI jIvone paNa eve vakhate sukha-zAtija ApavA ghaTe, nahIM ke motanuM anaMtuM duHkha upajAvavuM ghaTe.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prAya. zAntA--e darekaneA jIva macAvI amane abhaya athavA ArAma - vAthI zA lAbha ? kAntA--jIvamAtrane abhaya ApavAthI ApaNe abhaya thaIe. zAntA--e mATe gheADAMka zAstra pramANa batAvI Ape. krAntA--game tevAM ane game teTalAM anya dAna devAM karatAM abhayadAna vadhI jAya che.. jIvitadAna devA jevuM khIjuM eke dAna nathI." * yAnadI meATA vistAramAM vahetI hoya tyAM sudhIja saghaLA dhama zeAbhI nIkaLe che, jyAre U~cA nAkhudda thaI jAya che, tyAre dhama te ApeAApa alepa adRzya thaI jAya che.' 'dayAja dharmonI mAtA che ne dharmanuM rakSaNa tathA pASaNa karanArI che. temaja ekAnta sukha-zAMtine ApanArI dayA-jayAja che.' ' sarve jIvAne svAtmA samAna samabhAve jonAra evA zAnta, dAnta AtmA pApakama bAMdhatA nathI-pApathI lepAtA nathI.' evAM aneka pramANavAyA aneka zAstromAM AvelAM najare paDe che. phara zAntA--tyAre teA koIne duHkha nahIM paNa sukha ApavA sAvadhAnapaNe va vAthIja ApaNe duHkhamAtrane TALI sukha pAmI zakIe zuM ? emaja hAya te ApaNe halana calanAdika paNa zI rIte karavAM ? kAntA--halana calana, khAna pAna, bhASaNa, zayanArdika dareka kriyA karatAM kAi jIvane nAhaka nukazAna na pahoMce tema sAvadhAnatAthI vartavu joie, nahIM tA jarUra pApakama lAgeja ane tenA kaDavAM phaLa avazya bhAgavavAM paDeja, tethIja ApaNA kaeNhipata svAnI khAtara sukhazIlatAthI keAI jIvane du:kha cA pratikULatA upaje evuM naja karavuM ghaTe; kemake evuM duHkha-pratikULatA ApaNane kAI upajAve te rUcatuM nathI, te bIjAne kemaja rUce ? hA, sukha ke sAnuphLatA jema ApaNane game che tema bIjAne paNa gameja, ema samajI sahune sukha-zAnti upajAvavA sAvadhAna rahevu' ghaTe. anya jIvane sukha-zAntimAM svArthIvaza aMtarAya karavAthI tevuMja mAThuM aMtarAya kama baMdhAya che ane tenuM mAThuM phaLa bhAgavavuM paDe che, ema jJAnI-anubhavI jane kahe che. tiAm sa0 mu0 kapUravijayajI. DahApaNabharI yA saMbaMdhI saMvAda. zAntAjIyA yA jayaNAne khare lAbha zI rIte maLe ? kAntA-dayA ke jayaNAnuM svarUpa sArI rIte samajIne pALavAthI. zAntA--tame e zA AdhAre kahI zake che ?
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ dayA saMbaMdhI be bahene saMvAda, kAntA-paDhamaM nANuM tao dayA eTale paheluM jJAna ane pachI dayA. athavA "paheluM jANuM pachI kare kiriyA, te paramAratha sukhanA kariyA" evA sUkata vacane aneka sthaLe jovAmAM Ave che tethI. ' zAntA-samyagajJAna zraddhA hoya chatAM karaNI karI na zakatA hoya ane ekalI kiyA samyagajJAna zraddhA vagareja karatA hoya te bemAM zreSTha koNa? kAntA-kharA jJAna ne zraddhA vagaranI ekalI karaNI mokSa sAdhaka nahIM paNa kaSTarUpa lekhAya che. ane cAritra rUpakaraNa vagaranAM samyaga jJAne darzana pariNAme ghaNuMja hitasAdhaka hevAthI zreSTha che. zAntA-tyAre mokSaphaLa meLavavA mATe te samyagU jJAna, zraddhA sAthe kharA cAritra (saMyama karaNI)nI paNa jarUra TharI ? kAntA-hA, sAcI samaja sAthe saMyama karaNIvaDeja mekSa phaLa maLI zake che. sAcI samaja vagaranI ekalI kriyA jaDa AMdhaLI che ane kharI karaNI vagaranuM ekaluM jJAna laluM pAMgaLuM che. jJAna ane karaNa sAthe maLatAM dhAryuM phaLa Ape che. zAntA-tyAre te jIvadayA yA jayaNAnA svarUpanuM rahasya prathama jANavuM jarU2nuM che. te vagara kadAca ADe raste caDhI javAya. kAntA-dravyadayA, bhAvadayA, svadayA, paradayA, svarUpa dayA, hetu dayA, nizcaca dayA, vyavahAra dayA, anubaMdha dayA-ema enA aneka bheda samajavA yogya che. te zAntA-e bhede jarA spaSTatAthI samajAve te ThIka. kAntA-iMdriyAdika dravyaprANanI rakSA karavI te dravyadayA; jJAna, darzana, cAritrAdika bhAvaprANanI rakSA karavI te bhAvadayA. je pitAnA dravya bhAna prANanI rakSA te svadayA ane parAyA prANanI rakSA te paradayA. teja nizcaya : ane vyavahAra dayArUpa paNa kahevAya. aMtaranA-bhAva lakSa vagara kevaLa dekhAva mAtra (dravya prANInI rakSA te svarUpe dayA; je kaMI zubha upakaraNadikano yathAsthAne sadupaga karavAthI sva para jIvanI rakSA thAya te hetudayA ane sarvajJa-vItarAga prabhunI AjJAne anulakSI zubha bhAvathI karAya te anubaMdhadayA samajavI. e rIte jema jIvadayA yA jayaNanA keTalAeka bheda kahyA, temaja jIvahiMsAnA bheda paNa samajI levA. A zAntA-uparanA jIvadayA ke jayaNAnA bheda jANIne zuM karavuM ? kAntA-jANIne AdaravA lAyaka AdaravuM ne tajavA lAyaka tajavuM. "jJAnasAcI samajanuM phaLa-pariNAma viratirUpa kaheluM che." dravyadayA ke vyavahAra dayA paNa AdaravI kharI, paraMtu tenI sAthe bhAva yA nizcaya dayAnuM kharUM
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 zrI jaina raMga prakAzara sAdhya lakSa mahAra rAkhavuM nahIM, jarUra lakSamAM rAkhavuM; dravya ke vyavahAra karaNI bhAva ke nizcayane pedA karavA mATe ane tenI rakSA ke vRddhi mATe thAya teja hitarUpa che. zAntA-svadayA ane bhAva yA ke nizcaya dayAne jarA spaSTa karaze. kAntA-zrImad yoAvijayajI mahArAja kahe che ke--svadayA viNa paradayA karavI kavaNu prakAre ? ' eTale sva AtmA je jJAna dana cAritra ane vIrUpa che tenI rakSA ke vRddhi thAya tevI bhAva yA nizcayayAnA lakSa vagara parIvanI dravya ke vyavahAradayA zI rIte karavI ? karavAthI phaLa--pariNAma paNa zuM ? meAkSasAdhaka tA nahIMja. zuddha jJAna, darzana, cAritrAdika AtmaguNanI rakSA ke pUSTi karavAthIja anukrame kharA meAkSa thai zake; te vagaranI kaSTa karaNIvaDe bahu te svaga pramukhanA kSaNika sukha maLe tethI zuM vaLe ? ethIja dAna zIla tapa sAmAyikAdika game te dharmAM karaNI karatAM ApaNu lakSa kevaLa jJAnAdika AtmaguNNAnI rakSAne pUSTinuMja hAvu' joie. ethIja kalyANa sulabhya che. AvI sanmati jJAnI gurUnI kRpAprasAdIthI sahu bhavyAtmAone prApta thA itizama sa. mu. kapUravijayajI pApathI pApa vadhe che ane puNyathI pApa ghaTe che athavA anAcArathI anAcAra vadhe che, paNa sadAcArathI anAcAra TaLe che. smRtikArA kahe che ke " bhAryo pApa kare te bhartArane, ziSya pApa kare te gurUne, prajA pApa kare te rAjAne ane rAjA pApa kare te purohitane lAge che. " e smRtienAM vacane sujJajaneAe vicAravAM jevAM che. enu rahasya samajI laI peAtAnA vartanamAM utArI anya subhaga (sadbhAgI )janAne te yathA samajAvI temanA vatanamAM utAravA yeAgya che. tathAprakAranA vyAjabI aMkuza vagara nira'kuza sthitimAM rahetAM strI svecchAcArI, kAmAtura, madaeNnmatta mane, khATe mAge doravAI jatAM mAtA pitArUpa ubhaya kuLane lAMchana-DAghakalaka lAge evAM kALAM kAma (kukama ) karavA pravate e ughADuM che. tethIja game tevI avasthAmAM tenA upara ceAgya niyaMtraNa rAkhavu ja paDe che. pati, putra ke pitAdikane teve kAi prasaMge peAtAnI ucita krUraja samajI pramAda rarhuitasAvadhAnapaNe te pharaja bajAvavI ghaTe che. nahIM teA tenI sAthe pAte paNa upekSA karavAthI pApavarDa kharaDAya che. ethI ulaTu jyAM dhama zikSaNu sadAya saMbhALathI apAya che ane tethIja jayAM dareka mAtA, putrI, ke putravadhumAM sadAcAraja pravatI rahe che, sadbhAgI kuTu ane puNya, yaza satra gavAya che ane te sataH sukhI thAya che. je sadbhAgI ziSya sugurUnI hitazikSAne lakSapUrvaka AdarI tapa
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra6pa. be baheno tattva vicAraNA viSaye saMvAda. saMyamane khare mArga seve che, te suyaza sAthe sarva sukha saMpadA pAme che. paNa je ulakaMThapaNe sugurU vacana-aMkuzane avagaNI madAMdha banI svecchAcAre pharatA rahI rUDA tapa saMyama AcArathI bhraSTa thaI jAya che, temanA kharekhara Akhare mUMDA hAlaja thAya che. tevA kuziSyane je mohavaza gurU paMpALe che, te teo paNa pApanI puSTi karI durgatinAja bhAgI bane che. sunIti rItithI prajAnuM rakSaNa pAlana karI tene samRddha banAvI prajAnA manane raMjita karanAra kharo rAjA lekhAya che. evA suyogya rAjAnA zAsanane mAna ApI vaphAdAra rahenArI prajAja kharI unnati sAdhI sukhI thaI zake che. te je mojazokhamAM paDI niraMkuzapaNe pApa-anIti Adare che ane evAM pApa-vyasanathI prerAI rAjA prajAne bacAvavA kazuM karatuM nathI, tyAre rAjA prajA baMnenI burI dazA thAya che. je dharmagurU dharmabodha ApI tene khare mArge doravAmAM pramAda kare che, te te paNa pApabhAgI thavA pAme che. Itizam - -- sa. mu. karkharavijayajI. * jayA ane vijayA e be baheno vacce thayela tattva vicAraNuM viSace saMvAda. jayA-ApaNAmAM anya prANIo karatAM adhika buddhibaLa che tenuM phaLa zuM ? vijayA-tattavano vicAra kare, kharuM-khATuM, hita-ahita, kartavyAkartAvya, guNadoSa, lAbhAlAbha, bhakSyAbhaphTa, peyApeya ne gamyAgamyane barAbara samache, kharuM hitakArI kartavya AdaravuM ne ethI ulaTuM hoya te tajavA manamAM nakakI karavuM ane e ja pramANe daDhatAthI vartavAne saphaLa prayatna sevA eja sadubuddhi pAmyAnuM uttama phaLa lekhAya che. jayA-tattva saMbaMdhI jarA spaSTatAthI khulAso kare to sAruM. ' vijayA-tattva eTale vastunuM yathArtha svarUpa. mULa te jagatamAM jIva ane ajIva e be vastuo ja che. temAM dravya bhAva prANathI je jIve te jIva, indriyAdika daza bAhyaprANa te dravyaprANu ane jJAna dana cAritrAdika aMtarapANa te bhAvaprANa. saMsArI ane siddha ema mukhya be prakAranA jIve che. cAre gatinA cha saMsArI kahevAya che ane temAMthI sAva chuTA thayelA hoya te siddha ke mukata kahevAya che. saMsArI ane dravya bhAva prANa sva sva kSayopazamAdi anusAre hoya che. tyAre siddha-mukta cha mAtra anaMta jJAna dazanAdi bhAvaprANuvALA eka sarakhAja hoya che, eja emanuM lakSaNa
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 zrI jaina dharma prakAza che. ethI ulaTuM lakSaNa jaDa ajIvanuM jANavuM. te paNa rUpI ane arUpI ema be prakAranA hoya che. pugaLa rUpI ane dharma adharma-AkAzAdika arUpI jANavA. e be tattva uparAMta puNA pApa, Azrava, saMvara, nijerA, baMdha ane mokSa e sAta avAMtara tattva che. temAMthI je pratyeka AtmAne saMsAramAM jakaDI rAkhe che te pApAdika tajavA lAyaka ane je saMvarAdika tatva bhavyAtmAone saMsAra baMdhanathI sAva mukata karI zake che, te avazya AdavA lAyaka che. vaLI deva, gurU ane dharma e traNa tane samajavA lAyaka che. rAga dveSa ane mahAdika duSTa deSamAtra jemanA sarvathA naSTa thayA hoya te sarvadA vItarAga-paramAtamAdevAdhideva jANavA. ahiMsAdika mahAvratane pramAda rahita pALanArA ane sadAcArane prakAza karI bhavyAtmAone temAM sthApanArA nigraMtha-sAdhu janene sugurU jANavA tathA samyagdarzana, jJAna, cAritrarUpa athavA dAna, zIla, tapa ne bhAvarUpa athavA sAdhu ke gRhastha yogya vyavahAravaDe je anaMta jJAnAdika nizcayadharma pAmI zakAya che, te sarvajJa sarvadarzI kathita hevAthI ka9yANakArI jANa pramAda rahita akhataravA gya che. ' jayA-daza daSTAMte durlabha manuSya bhavAdi susAmagrI pAmyAnuM zuM phaLa che? zuM karavAthI enI sArthakatA-saphaLatA thaI zake che ? vijayA-svabuddhi baLathI hitAhitane nizcapa karI lahIne yathAzakti (zaktine gepacyA vagara) vrata niyama AdaravA ane te vrata niyamAdikane pramAda-- rahita sAvadhAnatAthI pALavAM, e A amUlya mAnavabhavAdika durlabha sAmagrI pAmyAnuM phaLa che. jayA-vrata niyamarUpI cAritrane pAye zI rIte nAkhave joIe? vijyA-nyAya, nIti ne pramANikatAthI nirdoSa prAya vyavasAya vaDe AjIvikA calAvavI, vinaya vivekabharyA vatanathI kuTuMbapAlana karavuM, kAma, krodha, meha, mada, harSa ane ahaMkAra e cha zatrune dAbavA I. I. mArgAnusAra paNAnA 35 lasaNa tathA gaMbhIratA, kRtajJatA, kAryadakSatA ( cakaratA ) ane paropakAra rasikatAdika dharmaprApti mATe jarUranA 21 guNa meLavavA bhAre kALajI rAkhavI, aparAdhInuM paNa ahita karavA mana na thAya, game evA sAMsArika sukhathI virakta rahI me bhaNI ja sthira lakSa baMdhAya, I lakSaNavALuM samakita ratna sAcavaTathI meLavI bhAre kALajIthI tenuM rakSaNa karavAmAM Ave, e rIte khare pAye nAMkho ane tenA upara sAdhu ke gRhastha (zrAvaka) yogya vratarUpa-ImArata caNavI ghaTe jyA-e hetu pAra pADavA kevI rIte zarUAta karavI joIe ?
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ be aenAnA tattvavicAraNA viSaye saMvAda. 267 vijayA-zuddha deva, gurU, dharmonuM kharU khAdaza najara AgaLa rAkhI tenA thavA mATe tuccha viSayavAsanA tajI sAta prakAranI zuddhi sAcavIne temanI sevA-upAsanA pUrNa prema bhaktithI karavA kAmane mATe lakSa rAkhavuM. jayA-e sAta zuddhinI kaMika samaja kRpA karIne ApI kRtArtha kare, vijayA-1-zarIra zuddhi, ra-vasra zuddhi, 3-citta zuddhi, 4-bhUmikA zuddhi, 5-pUopagaraNa zuddhi, 6-nyAya upArjita dravya ane cha-vidhi zuddhi e sAta sadAya sAcavIneja deva, gurU, saMgha, sAdharmika (tItha) bhakti ulasitta bhAvathI karavI ghaTe. jayA--mhena ! Aja kAla AmAM bhAre geATALe vaLatA jaNAya che, tenuM kema ? vijayA-evI badhI bhraSTatA-malInatA dna TALavA jarUracIvaTa rAkhavI joie. jayA--puNyayeAge paisA pAmyAnuM phaLa zu ? khAvApIvA ke ezaArAmamAMja ma vAparavA e ? vijayA--nahIMja, saThekANe tenA vivekathI upayeAga karavA ghaTe, ethI ana'tA lAbha maLe che. te paiseA chatAM kRpaNutA karanAra peAtAnuM ja magADe che. 'udAra dIlathIja peAtAnuM sudharI zake che. jayA-hena ! vAcA zakti pAmyAnuM phaLa zuM ? vijayA-jIbhane kAbU-kabajAmAM rAkhIne svapara (aneka) nuM hita-sukhakalyANa thAya evuM miSTa ne DahApaNu bharyu" kazA virodha vagaranu ja vicArIne khelavuM eja khIjA aneka prANIo karatAM zreSTha vacanakhaLa pAmyAnuM suMdara kalyANakArI phaLa lekhI zakAya. jayA-vhena ! Aja kAla khelavA cAlavAmAM ghaTatA viveka-zu'" khelavuM ne zuM na khelavuM, kyAre kevI sabhyatA rAkhIne keTalu belavuM, e viveka lagabhaga bhUlAI-bhUsAI gayA che; ane viSaya kaSAyavaza svAmdha manI jema Ave tema mugdha bhAI henA bharaDI nAMkhe che. ahina pratyeAjana vagara ayA kare che, athavA anatha kArI vacaneAvaDe kaleza kaMkAza ke vaira vireAdhane upajAve che, jevu bhAre aniSTa pariNAma ahIMja Ave che, te pachI parabhavamAM kevAM mAThAM phaLa bhegavavA paDatAM haze te kaheA, vijayA-jayA vhena ! ahIM je kaIka aniSTa pariNAma AvatAM jaNAya che, te parabhavamAM bhegavavA paDatAM mahAmAThAM phaLanI vAnagI mAtra hai!i te ahIM karatAM ghaNA gaNuAM kaDavAM samajI levAM joie. evAM aniSTa pariNAmathI saMdatara macI javA IcchatA bhAI henee peAtAnAM mana vacana kAyA ke vicAra vANI ne AcAra upara ThIka sayama ke nigraha rAkhatAM zIkhavuM jeIe. temanI viSamatA cA vakratA TAnI samAnatA yA saralatA AdaravI joie,
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 zrI jaiva dhama prameya. malInatA dUra karI pavitratA dAkhala karavI eIe. madhurI viNAnA draDha vyavasthita tAranI pere peAtAnAM vicAra vANI ne AAcAranI ekatA-samAnatA-vyavasthitatA sAthe pavitratA jALavI rAkhavAthIja svaparanuM hita sAdhI zakAya che, ethIja unnati thAya che ne anyathA avanati thavA pAme che. jayA-jIve svecchAcAra yA svacchaMdatAthI pApAcaraNa karyA kare che, tenuM ochAmAM ochuM ne vadhAremAM vadhAre keTalA gaLuM kaDavu phaLa temane vhela mATuM bhAgavavuM paDatu haze ? vijayA-ochAmAM ochu dazagaNu ane te pApa jo tIvra bhAve bhukha rAcI macIne karavAmAM Ave te se gaNuM, hajAra gaNuM ema vadhatuM vadhatu kaDavu phaLa--pariNAma peAtAnI mADhI karaNI mujaba bhegavavu paDe che. ethIja pApakarmathI DaratAM rahevuM ne dharma karaNImAM ujamALa rahevuM ke jethI anukrame duHkha mAtranA aMta thAya ane sukhazAnti saheje AvI maLe. itizam. sa0 30 kapUravijayajI. jaino ane dayA. ( anusadhAna pRSTa 240 thI ) svarUpadA-anubaMdhadayA A baMne prakAranI dayA ' pariNAma ' ne athavA pariNatine anulakSIne ceAjAi hAya ema jaNAya che, amuka bAbata dekhavAmAM daiyA jaNAya paNa tenuM pariNAma chevaTe zuM Ave che, te para A banne prakAranI dayAneA AdhAra racAye hAya ema lAge che; te daiyA pALatI vakhate mananI pariNati kevI che te para paNa lakSya rAkhavAnuM rahe che. A mAmata jarA vadhAre guMcavaNu ubhI kare tevI che, tethI keTalAka dAkhalA lezuM tyAre te anne vaccenA taphAvata khyAlamAM Avaze. a MdaranI pariNati kevA prakAranI varte che te bahu muddAnA savAla che. ghaNIvAra prANIe bahAranA dekhAva uparathI bheALavAi jAya che. A prANI duniyA pAse vakhANu meLavavA athavA peAtAnuM samAjamAM sthAna jALavI rAkhavA ghaNI vakhata aMtaranI IcchA na heAvA chatAM ghaNAM kAryAM evAM kare che ke jene upara uparanI najare sArAM athavA kharAba kahevA lalacAI javAya, paraMtu amuka kAryanI tulanA AMtara pariNatipara khAsa karIne AdhAra rAkhe che, te te vakhate lakSyamAM rahetuM nathI. svarUpayAnI vyAkhyA karatAM kahevAmAM Avyu` che ke- vailika
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana ane dayA, sukhanI AzAe athavA dekhAdekhIe kayA pALavAmAM Ave tene svarUpadayA kahe che." keTalAkane ema samajavAmAM AvyuM hoya che ke-dayA pALavAthI zarIranI taMdurastI jaLavAya che, zarIra majabUta thAya che, AyuSya lAMbu thAya che vigere. AvI apekSA dayA pALavAmAM hoya te tene zAstrakAra "svarUpadayA' kahe che. e kayA dekhAva mAtra che. ene pariNAme lokomAM pratiSThA vadhe che, AbarU e che.. kIti prasare che. sabhAmAM agrasthAna maLe che, moTA hodAo samAjamAM ke rAjyamAM maLe che, zarIra taMdurasta rahe che vigere sAMsArika lAbha aneka prakAranA thAya che, saMsAramAM AnaMdathI rahevAya che, saMsArane vadhAre coMTatA javAya che ane ethI saMsAra sAre che, rahevA lAyaka che, bhegavavA yogya che evuM paNa kaI kaIvAra lAgI jAya che; paNa tyAM svarUpadayAthI thatA phaLane cheDe Ave che. AtmAnA vikAsane aMge e dayA kAMI paNa lAbha karatI nathI. - A jIvanane uddeza saMsAranAM phaLe bhegavavAne tathA saMsAramAM rahI iMdriyone tRpta karavAne nathI, AnaMda mejamajA bhegavavAmAM kartavyatA mAnavAne nathI, lekenA vakhANamAM jIvanaphaLa samAvavAne nathI; A jIvananI phatteha AtmAnA vikAsapara, ene mArgasanmukha laI AvavA para, ene saMsArathI uMce laI AvavApara che ane e kAryamAM jeTalA prayatna thaI zake teTale aMze jIvana saphaLa che. je azuddha Adarza ke vibhAvaramaNutAne pariNAme aMdara Azaya saMsAra tarapha rahe, lakakhyAti ke janaraMjanapara dera baMdhAI javAnI prakRti paDe te A bhava lagabhaga phegaTa pherA je thaI paDe che. AvA uddezathI prerAyalI dayane svarUpadayA kahevAmAM Ave che. dayA pALavAne pariNAme Arogya vadhe, AyuSya vadhe, mAna pratiSThA vadhe e taddana judI vAta che ane teja thavAnA uddezathI dayA pALavI e judI vAta che. vyavahArU ke Atmika suMdara lAbha tha e dayAnuM anivArya pariNAma che, paNa evuM pariNAma lAvavAnA uddezathI dayA pALavI e vastasvarUpanuM ajJAna che. ame jaina chIe mATe amAre pAMjarApoLa nibhAvavI joIe, evA eka vAkyamAM ghaNuM bhAva rahe. jena tarIkenA abhimAnamAM saMsAra che ane jena tarIkenI pharajanA khyAlamAM saMsArathI virakata bhAva che. pAMjarApoLanuM suMdara kArya suMdara rIte karavAne pariNAme loke vakhANa kare e enuM anivArya pariNAma che ane tevA vakhANa meLavavAnA IrAdAthI kArya karavuM e saMsAra che-svarUpa dayA che. kumArapALa rAjA jaina hatA te jANe tema dayA pALIe te rAjyamAM sArI nokarI maLe, rAjA avAranavAra mAna Ape, e bhAva hoya ane dayA paLe te te svarUpa dayA che ane dayA pALavAnA pariNAme rAjA bolAvIne
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra70 zrI jaina dharma prakAza. mahAna adhikAranI javAbadArI sepe, e judI vAta che. matalaba saMsAravAsanAmAM, manovikAranI tRptimAM ane upara uparanA dekhAvamAM athavA gatAnugatikapaNe dayA pALavAmAM "svarUpadayA'ne samAveza thAya che. atre uddeza svarUpadayAne utArI pADavAno nathI, e paNa paLe teTale aMze dayAja che, paraMtu enAthI thatA lAbha AtmAthe karelA kAryonA pramANamAM ghaNe e Ave che, lagabhaga kAMI Avato nathI, ema kahevAne uddeza che. puNyane eka jarA vicAra karIe. puNyakArya vyavahAra najare karavA cece che, paNa sAdhyanI najare te paNa senAnI beva che. puNyakarma Akhare to karma ja che ane sarva karmanI peThe tene bhogavavAM paDe che, keTalIkavAra ghaNuM puNya bAkI rahI jAya to saMsAramAM vadhAre vakhata rahevuM paDe che, ane sasArano vaibhava game teTale UMcA prakArane hoya paNa nirAbAdha bhaktinA sukha pAse te bisAta vagarane che. A draSTimAM rahelo marma jyAre barAbara lakSayamAM Ave tyAre svarUpa dayAnuM jainazAstramAM kayuM sthAna che te samajAya. ene utArI pADavAno savAla atra nathI, paNa je vizuddha sAdhya daSTivALA prANIe vartana kare che tenI apekSAe e kaI cIja nathI, e kAMI nathI. athavA zuddha sApekSa najare enI kiMmata nathI. dayA na pALanAra karatAM svarUpadayA pALanAra ghaNe sAre che. mArga para AvI javAne tene saMbhava che, paraMtu zuddha daSTie haju bahAranI bhUmikAmAM che, ane aMtaraMga rAjyane sparza thaye nathI, Atmadharma tarapha sArI sanmukhatA thaI nathI. AMtara pariNati ane sAmApara thatAM pariNAma kevI asara utpanna kare che, te anubaMdha dayAnA svarUpanI vicAraNA karatAM barAbara samajAI jAya tema che. svarUpadayAmAM bAhya najare dayA hovA chatAM pariNAma joIe evuM A vatuM nathI; tyAre anubaMdha dayAmAM bAhya najare hiMsA athavA dayAne abhAva hovA chatAM pariNAma dayAnuM Ave che. A vAkyamAM pratyakSa virodha che, tene ApaNe dAkhalA laI vicArIzuM. A agatyanA savAlamAM sApekSavAda question of relative duties para vicAra karavAnuM Avaze. ati mahatvanA prazno ahIM ubhA thAya che, te mArI daSTie meM ahIM vicAryA che. svarUpadayAmAM bAhya najare dayA Ave che, tyAre anubaMdha dayAmAM bAhya najare hiMsA paNa Ave che. e baMnemAM AMtaraAzaya vicArAya che. tophAna karatA 1 anuttara vimAnanA jIvone lavasattamasuro kahevAmAM Ave che. te puNyano vadhAro thavAthI ane te vadhArAnI nija reDa karavA mATe jete sAta lavano kALa na maLavAthI saMsAramAM temane vibhava bhogavavA rahevuM paDe che.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenA ane dayA. ra71 putrane zikSA karavAmAM pitAne dravya hiMsA thAya paNa tene Azaya putrane mAge laI AvavAne che, tethI te anubaMdha dayA che; ziSyane ThekANe lAvavA gurUmahArAja tADanA tarjanA kare te paNa ukta najare anubaMdha dayA che, zAsanahitanA kArya sArU moTA samAraMbha karavAmAM Ave tyAre samAraMbhane aMge nAnA jIno nAza thAya che, paNa emAM Azaya hiMsA karavAnuM nathI, paNa zAsanahitane che, tethI anubaMdhadayA kahevAya che. jaLanI, puSpanI, phaLanI viveka puraHsara pUjA karatAM ekedriya jIvane kilAmaNa upaje che, paNa Azaya bhaktino che, tethI te anubaMdha dayA che. tevI ja rIte rathayAtrA, gurUne sAmaiyA, aSTAhika mahotsava, mahA pUjA, aSTottarI snAtra, gurUvaMdana, sAdhu sanmukha gamana, tIrthayAtrA, citya pratiSThA mahotsava, sAmAjika pariSade vigere aneka prasaMgamAM Azaya zubha hevAthI kAryAntaramAM thaI jatI hiMsAne mukhyatA na ApatAM pariNAmapara najara rAkhI te sarvane anubaMdha dayAmAM samAveza karavAmAM AvyuM che. teTalA mATe jainazAstrakAra aneka jage e kahe che ke-" jaina zAstramAM kaI vAtane sarvathA niSedha nathI ane sarvathA AjJA paNa nathI, lAbhanA AkAMkSI vANIAnI peThe Aya ane vyayenI tulanA karavI ane je vAtamAM nukazAna karatAM saravALe sAce lAbha vadhAre thato hoya te kArya karavuM. * keTalAka kAryamAM cheDe nukazAne vadhAre lAbha thato hoya, pAMca pacIza rUpIAnA kharace 1000 ke 1000 ne lAbha thato hoya te te kAma jarUra karavA yegya gaNAya, te vepAra jarUra kheDavA gya gaNAya. uparanA sarva kAryone samAveza A sUtramAM AvatA hoya ema jaNAya che ane tethI jinAjJA pramANe e kArya kartavya manAya che, jarUra karavA ceya gaNAya che ane tema hoI tevA kAryane anubaMdha dayAmAM samAveza karavAmAM Avyo che. A svarUpadayAmAM upara uparathI dayA dekhAya che paNa tethI saMsAravRddhija thAya che ane game te kAryathI saMsAra vadhe te ekaMdare lAbha karanAra na gaNAya, teTale aMze svarUpa dayAne darajaje e che gaNAya. atra dayAnA darajajA vicAravAnA nathI, te vicAra te adhikArIe karavAno che. ahIM te svarUpa darzana karAvyuM che. amuka prakAranA kAryanuM pariNAma saMsAravRddhimAM Ave ane tenA bhItaramAM dayA jaNAtI hoya te tene "svarUpa dayA" kahevI. amuka kArya upara uparathI hiMsAnI kaTimAM AvatuM hoya, paNa temAM aMdarane Azaya ane pariNAma zubha hoya, zuddha hoya, te te kAryane anubaMdha dayAmAM gaNavuM. bAhya najare hiMsA hoya ane pariNAmamAM saMsAravRddhi thatI hoya tevAM kAcaMne svarUpadayA ke anubaMdhadayA baMnemAM samAveza thato nathI, temaja bAhya najare
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jaina dharma prakAza. hiMsA na hoya paNa dayA hoya ane AMtara Azaya paNa zuddha hoya ane pariNAma AtmavikAsa sanmukha hoya tevAM kAryane paNa A baMne prakAranI dayAmAM samA veza thato nathI.' A chelI najare vicAratAM A baMne prakAramAM keTalAka kAryo bAkI rahI jAya che ane teTale aMze A vibhAga ane apUrNa lAge che. A anubaMdha dayAmAM eka ghaNe vicAravA gya savAla ubho thate lAge che. jaMgalamAM sAdhu vicaratA hoya, sAmethI siMha AvatuM hoya, sAdhuomAMthI eka ghaNA baLavAna hoya, sarve sAdhunI rakSAne AdhAra siMhanA nAza5ra laTakate heya, te vakhate e zaktivAnuM sAdhu sarva sAdhune bacAve ke jIvavadhane vicAra karI siMhane mAre nahi? A eka apekSAvAdane prazna che. sAdhune vazavasA dayA pALavI rahI eTale mane javAbamAM ghaNI muzkelI lAge che. eja jAe zrAvaka hoya te javAba khule che. ene pitAnA ane sAthenA bacAva khAtara siMhane nAza karavo paDe te mArA vicAra pramANe e kArya anubaMdha dayAmAM AvI jAya. sAdhu paNa apekSAvAdanA adhikArI hoya te bIje raste na le ema mane lAge che. evI ja rIte sarpa DasavA de AvatuM hoya te vakhate ka mArga le ? emAM sarSane cAlyA javA de ke evI vAte karavI nakAmI che. cAle tyAM sudhI te kaI jIvavadha kareja nahi, paNa bhayaMkara paristhitimAM ene hiMsaka jIvane nAza pitAnA ke paranA bacAvane aMge karavA paDe te temAM mane anubaMdha dayA lAge che. zAstramAM A savAla para khulAsA jarUra hevA joIe te raju thavA lAgyuM che. meM A praznono javAba mArI dhAraNuM pramANe lakhyuM che. DAkaTara oparezana kare temAM keAIvAra maraNa paNa thaI jAya, paNa temAM DAkaTarane cazaya daradIne vyAdhithI mukta karAvavAno hoya te te anubaMdha daya che. jaja pitAnI pharajane aMge kAyadAsara jubAnIne pariNAme khuna karanarane phAMsInI sajA kare temAM tene Azaya samAjanA jAnamAlanI salAmatine hAI tene hiMsAnAM phaLa cAkhavA paDatA nathI, te kAryano samAveza anubaMdha dayAmAM thAya che. jaina najare kadAca A vAta baMdhabesatI nahi lAge, leka eja javAba Apaze ke jajane he leja nahi, paraMtu e mULa praznane uDAvavAnI vAta che; samAjamAM sarva prANa sarakhA hotA nathI, samAjanI sthiti hoya tyAM sudhI nyAyAsananI jarUra che ane tethI samAjanA svIkArelA dhoraNa pramANe saja karavAnI pharaja che ane pharajane aMge thatAM kAryamAM hiMsAno Aropa thAya to AkhI dayAnI vyAkhyA uthalAI jAya che. A sarva apekSAvAdanA prazno che. evA 1 anubaMdha dayAmAM eno samAveza thAya che te trI
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ praznottara ra73 aneka dAkhalAo ApI zakAya tema che ane te bahu vicAra karavA gya che. enI vicAraNAmAM samAjanI vyavasthA khyAlamAM rAkhavAnI jarUra che, goTAvALI praznane egya uttara na Apa e kAMI javAba nathI, jaMgalamAM ubhA rahelA sAdhune zIkArI pUche ke haraNa kaI dizAe gayuM tene javAba sAdhu na Ape te gya che, tene javAba ApavA sAdhu baMdhAyelA nathI, paraMtu mAjIsTreTane javAba Apaja paDe, teNe te kesane phesale karaja paDe, tethI uparanA kAryane meM anubaMdha dayAmAM gayuM che. gunhA ane sajA AkhI samAja para asara karanAra thAya che, samAjanI sthiratA gunhAnI alpatAmAM che, gunhAnI alpatA gunhegAranI thavAnI sajAnA bhayamAM che. sajAno bhaya sattA ane samAjanA nirNaya para AdhAra rAkhe che ane tethI phojadArI gunhAne ghAyuMkharU samAjanI virUddhanA gunhA gaNavAmAM AvyA che. jAnamAlanI salAmati vagara zAMti maLatI nathI, zAMti vaga sthiratA nathI ane sthiratA vagara mukti nathI; tethI jAnamAlanI salAmatinuM kArya samAjanA eka khAsa jarUrI aMga tarIke gaNavAmAM AvyuM che. atre phAMsInI sajAne bacAva karavAne Azaya nathI. e saMbaMdhI ghaNe matabheda che. moTA vicArako enI asaranA saMbaMdhamAM be matamAM vaheMcAyelA che; paNa samAja je nyAyanuM dhoraNa svIkAre te dharaNe nyAyAdhIzane pUratI jubAnI pachI nirNaya karavAne rahe te te nirNayane anubaMdha dayAnuM nAma ApavuM egya gaNAya ema mAre mata che. A saMbaMdhamAM zAstranA lekhe bIjI rIte hoya te te vicAravAmAM keine vAMdho hoI zake nahi. abhyAsIone te para prakAza pADavA abhyarthanA che. apUrNa. mektika praznottara sArdhazatakagata praznottaro.. (anusaMdhAna pRSTa 244 thI) pra. 17-sevArtA saMhananavALA jIva urdhva ane adho kyAM sudhI upaje? u-udhdha cethA devaleka sudhI ane adhe bIjI naraka sudhI upaje sevArtA sahanAvALA jaghanya baLavALA hoya che tethI tenA zubha ke azubha pariNAma paNa maMdaja hoya che, tatra hotA nathI, tethI zubha ke azubha karmane baMdha paNa tene sva95tara thAya che. pra. 18-A zarIra mUkI devAne samaye jIva kaye kaye sthAnethI temAMthI nIkaLe che ane kaI kaI gatimAM jAya che?
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24. zrI jana dharma prakAza. u-pagethI nIkaLato narake jAya che, urU (sAthaLa)thI nIkaLato tiryaMcamAM jAya che, hadayathI nIkaLate manuSya thAya che, mastakethI nIkaLato deva thAya che ane sarva aMgathI nIkaLato siddha thAya che. pra. 19-hatyAnaddhi (thINuddhi) nidrAvALA jIvanuM baLa vAsudeva karatAM ardha kahyuM che, tevI nidrAvALA ne teTalA baLavALA jI A kALe hoya ke nahIM? u0-A kALamAM A kSetramAM teTalA baLavALA na hoya, kAraNake teTaluM baLa prathama sahananInuM kahyuM che. A kALamAM te nidrAvALA ja hoya paNa tenuM baLa sAmAnya jIva karatAM bamaNuM, traNagaNuM ke cAragaNuM hoya. pra. 20-rajyAnadvitrikano udaya sate jIvane sabhyatvanI prApti thAya ke nahi? u0-na thAya, karmagraMthAdikamAM pramatta guNasthAna paryata tyAna dvitrikane udaya kahyo che te matAMtara jAya che, athavA pUrva prApta sabhyatvAdi jIvone rasthAnadvitrikano udaya thaI zake ema dhArIne kahyuM haze ema jaNAya che. tattvajJAnI gamya. pra. 21-eka bhavamAM eka jIvane keTalA vedano udaya hoya ? u0-karmanI vicitratAthI kaI jIvane eka bhavamAM traNe vedano udaya paNa heya. eka zayyAtaranI putrImAM Asakata thayelA kapila nAmanA laghu ziSya mATe kahela che ke prathama te purUSavedI hite, pachI tenuM purUSacinha chedavAthI napuMsaka thayo ane pachI tyAM chIdra thaI javAthI strI vedano udaya thaye. pra. 22-pramAda yukta sarAgasaMyamI munine a95 RddhivALe pratyenIka devatA chaLe ema sAMbhaLIe chIe paNa yatanA yukata sAgasaMyamIne te a5ddhivALo devatA chaLI zake ? unna chaLI zake, paNa e a9pa4ddhivALe adha sAgaropamathI nyUna , sthitivALA hoya che. je ardha sAgaropamanI ke tethI vizeSa sthitivALa hoya to chaLI zake. kAraNake tenAmAM teTaluM sAmarthya hoya che. A sAdhu pramatta guNasthAnavata samajavA. pra. 23-zrAvakanI 11 DimAne vahana karanAra zrAvaka badhI paDimAone vahana karyA pachI pAcho gharamAM Ave ke nahI ? u0-ghaNe bhAge to cAritra grahaNa kare, paraMtu koIka ghare Ave paNa kharo. pra. 24-A kALamAM samaye samaye anaMtI hAni che evo zeSa bahu lokaprasiddha saMbhaLAya che paNa te zAstrAnusArI che ke lokokti mAtra che ? u0-A kALamAM dareka dravyamAM pratisamaye anaMta paryAye nI hAni thAya che, ema AgamamAM kahyuM che, tethI te vAta zAstrAnusArI che. kadI ema zakA thAya ke "je pratisamaya anaMta paryAyane nAza thAya to thoDA vakhatamAM sarva
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ praznAttara. 275 vastunA nAza thaI javA joIe;' paraMtu ema zaMkA na karavI. kAraNake pratyeka vastuomAM paryAyeA anatA che, anaMtu meATu' che ane hAnivALuM anaMtu nAnuM che. avasarpiNInA samayeA asa MkhyAtA che, tethI pratyeka samaye teTalI hAni thAya chatAM vastunA nAza na thAya. " pra0 25-kArtti kazeThane gairika tApasanA sa'dhamAM gairika tApase dveSabuddhithI kArttikazeThanI pITha upara thALa rAkhIne khAdhuM." ema sAMbhaLIe chIe te hakIkata keAi zAstramAM che ke nahIM? u.--e hakIkata bhrAMtithI lakhAyelI jaNAya che. sanatyumAra cakInA pUlA trIjA bhavamAM jinadhama nAmanA zrAvakanI pITha upara kSIrane thALa mUkIne agnizamAM tApase kSIra khAdhI che ane tyAra pachI te zrAvaka zakeMdrane sevaka airAvaNudeva thayeA che. AvI rItanA hakIkatanA sarakhApaNAthI ahIM paNa koI Adhunika kalpasUtranI vRttimAM te pramANe lakhI dIdhuM jaNAya che, paraMtu AvazyakavRtti vigeremAM te pramANe hakIkata lakhelI nathI. temAM te rAjAnA AdezathI kAntika zeThe peAtAne hAthe gairikane jamADyo, te vakhate dveSabuddhithI gairike tanI aMguLI nAka sAthe ghasIne 'kevuM nAka kApyuM" ema sUcaLyu..." e pramANe kathana che. 66 pra0 26-devatA (vaimAnika) ane asure ( bhavanapati) paraspara laDe tyAre temanAM zastro kevI jAtanAM DAya ? u0vaimAnika devAne aciMtya puNya prabhAva hAvAthI teo je tRNu kASTAkrikane spaza kare te zastrapaNe pariNamI jAya ane asurA tenA karatAM maMdaMtara puNyavALA hovAthI tene navA navA AyudharatnA vAravAra viSuvavA paDe. pra0 27-mahaddhika devatA keTalA dvIpa samudronI krUratA pherA mArIne tatkALa pAchA peAtAne sthAnake bhAvavAne samartha thAya ? 90-rUcakadvIpa paryaMta pherA mAravAne sama che. paraMtu eka krizAe te te dvIpa pachI paNa ghaNe dUra sudhI jaI zake, paNa cAmera cakra mAre nahIM. tevA pratyeAjananA abhAva hAvAthI Ama samajavuM. zaktine abhAva samajavA nahIM. pra0 28-lavaNusamudramAMhenA kevaDA pramANuvALA mastyA ja budvIpanI jagatImAM rahelA chIdromAMthI jakhUdrIpamAM praveza kare? u0-navaceAjana sudhInA pramANavALA Ave, lavaNa samudramAM te pAMcaze ceAjana sudhInA matsyA hoya che. (A ceAjana uccheda (utsedha) aMguLa saMbaMdhI jANavuM.) prazna 29-yugaLIAnI utkRSTa sthiti traNa paLyeApamanI ghaNA zAstromAM kahelI che paNa tenI jaghanya sthiti kAMI kahI che ke nahIM ?
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 zrI jaina dharma prakAza. u0-kahelI che. je jugaLIA traNa gAunA utkRSTa zarIravALA hoya che. tenI jaghanya sthiti pAmanA asaMkhyAtame bhAge nyUna traNa pApamanI hoya ne utkRSTa pUrNa traNa pApamanI hoya; eja pramANe be gAuna zarIravALAnI jaghanya palyopamanA asaMkhyAtame bhAge nyUna be palyopamanI ne utkRSTa pUrNa be popamanI ane eka gAunA zarIravALAnI jaghanya popamanA asaMkhyAtame bhAge nyUna eka palyopamanI ne utkRSTa pUrNa eka palyopamanI sthiti samajavI. A pramANe zarIranuM pramANa ghaTatuM jAya tema AyuSyanuM pramANa paNa ghaTatuM samajavuM. - pra0 30-keI nirbhAgI purUSanA saMsargathI bhAgyazALIne puya paNa haNaya kharo ? na u0-haNAya. A saMbaMdhamAM eka dAMta paNa che ke jemAM eka muni nibhaMgI hovAthI tenI sAthenA bIjA munione paNa kaSTa bhogavavuM paDela che; mATe nirbhAgI purUSane saMsarga tajI de. pra. 31-gRhastha bhAvatIrthaMkara nimitta kareluM azanAdi athavA tIrthaMkaranI pratimA pAse dharavA mATe banAvela pakvAnnAdi sAdhuene kaze ke nahi ?' ukalape. bhAva tIrthaMkaranI bhakita nimite devee karela saMvartaka megha ane puSpAdi samavasaraNamAM hoya che chatAM muniothI te dUra thaI zake tema na hovAthI tyAM besavuM ka9pe che, te pachI pratimAne nimitte karela mATe te zuM kahevuM? bhAva tIrthaMkara munionA sAdhamika nathI, paNa caturvidha saMghanA adhipati che; tethI temane arthe kareluM AdhAkarmI chatAM munione levAmAM bAdha nathI; te pachI pratimA ke je ajIva che tene mATe kareluM ka9pe emAM te kahevAnuM ja nathI. pra. 3ra-mahaddhika devatA bAhya pugaLane gRhaNa karIne ja gamanAgamana, bhASaNa, praznottara, unmeSanimeSa, AkuMcana, prasAraNa, sthAna, zayana, niSadanAdi kiyA, temaja paricAraNAdi kriyA kare che ke mahaddhikapaNAthI bAhya pudagaLa grahaNa karyA vinA paNa karI zake che? u0-devAdika sarve saMsArIo bAhya pugaLa grahaNa karIne ja gamanAdika kriyA karavAne samartha thAya che; gRhaNa karyA vinA samartha thatA nathI. zrI bhAgavatisUtranA soLamA zatakanA cothA uddezAmAM e pramANe kahyuM che. pra. 33-paramANu yudUgaLa nitya ke anitya ? paramANumAM rahelA varNana dika parya niraMtara eka svabhAveja rahe ke kadApi temAM viparyaya paNa thAya ? vaLI eka paramANumAM keTalA paryAyo hoya?
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ eka vAkyaparathI thatI vicAraNA. 27) u0-paramANu nitya che. temAM rahelA paryAya anitya che, tethI paramAsumAM rahelA paryAye svayameva hoya te nAza pAme che ne navA bIjA upaje che. je kaI paramANu nitya hovAthI tenA paryane paNa nitya mAne che te mithyA che. bhagavatIjImAM spaSTatAthI paryanuM anityapaNuM kaheluM che. ekeka paramANumAM vaNuM gaMdha rasa sparzarUpa anaMtA paryAye heAya che. - pra. 34-sarva iMdrio anaMta pradezaniSpanna aMguLanA asaMmeya bhAga pramANa (bAhalyavALI) jAva ane asaMkheya pradezAvagADha kahelI che ane tenA vistArane aMge zrotra, cakSu ne dhrANedriya aMguLanA asaMkhyAtamA bhAga pramANe, jihA iMdriya aMguLa prathakatva (be thI nava) pramANa ane sparzendriya zarIra pramANa kahela che, te zrotrAdi traNane vistAra je aMguLanA asaMkhyAtamA bhAga pramANa kahela che te ekasarakhe ke emAM kAMI ocho vadhato eka bIjI indriyane vistAra che? u0-sarvathI staka pradezAvagADha cakSu che, tethI saMkhyaya guNa pradezAvagADha zrotra che ane tethI saMkhyaya guNa pradezAvagADha prANa che. te traNathI chahA idriya asaMkhyAta guNa che. aMguLa mathakatva pramANa hevAthI. ane tenAthI spaze driya saMkhyAta guNa che. (asaMkhyAta guNa nahIM.) vadhAremAM vadhAre lakSa jana pramANu hevAthI. keI sthAnake traNa iMdriyathI rasanAidriyane asaMkhyAta guNa kahela che, te lekhaka doSa jaNAya che, kemake te yukta jaNAtuM nathI. A aMguLa AtmAMguLa samajavI. | (apUrNa.). eka vAkyaparathI thatI vicAraNuM. navajIvananA aMka 8mA mAM mahAtmA gAMdhIjI lakhe che ke "eTaluM te sa yAda rAkhaze ke ApaNe virodhIo-pachI te aMgreja hoya ke ApaNAja varganA sahakArIo hoya temane ApaNe tiraskAra na karIe, temane gALa na daIe, temanuM apamAna na karIe. ApaNuja baLe ApaNe jhujhavAnuM che, temane halakA pAne nahIM. A laData sabhyatAnI che sabhyatAne jagatamAM zatru nathI, nathI, nathI ja." A vAkya paramAtmAnI vANInI vAnakI rUpa che. mahAtmAzrIne aneka lekhako devanI upamA Ape che te vAta bahu pasaMda karavA jevI nathI. vaLI tene jena ke mahAna kahevAmAM paNa amuka apekSAe keTalAkanuM mana thAya che ne keTalAkanuM acakAya che tethI te vAta paNa bAju upara rAkhIe.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 zrI jaina dharma prakAza. mAtra upara jaNAveluM vAkya ke je tenA aMtaHkaraNanA uddagArarUpa che, bIjAene rAjI rAkhavA mATe nathI. temanuM vartana paNa e pramANe ja che e vAta anubhava siddha che. have kRpA karIne ApaNA mahAtmAo te zabdane dhyAnamAM laIne kaheze ke-potAnA virodhIo jaina ho ke jainetara he-temanA pratye teo evuM yathAsthita vartana rAkhe che? tIraskAra karatA nathI? gALo detA nathI? apamAna karatA nathI? ApaNI laData sabhyatAnI che ema mAne che ? bIjAmAM evA guNa vartatA haya, mana vacana ane kAyAthI tenuM tadurUpa vartAna lAgatuM hoya chatAM tenA guNa grahaNa na karavA, bIjA guNAnuvAda karatA hoya te te sAMbhaLIne ulaTuM nAkhuza thavuM ane vakhatapara tenA kAMIka chIdrazepIne apavAda bolavA te amane te mahAtmAone aMge yogya lAgatuM nathI. bahu te sAMbhaLI rahevuM ne maina dhAraNa karavuM eTaluM ja basa lAge che. amane te A vAkya vAMcI bahu AhAda thAya che. te eTalA mATe ke prANasaTTAnI sthitimAM. aNadhArI upAdhi AvI paDavAnA bhayamAM ane adhikArI varganI pUrepUrI karaDI najaramAM je mahAtmAnA hRdayanA uddagAra paNa evA nIkaLe ke ApaNe ApaNu virodhIonuM apamAna na karIe, tIraskAra na karIe, gALa na daIe, A theDI vAta nathI. amane te bahu muzkela lAge che. AvAM vAkyanA vaktAja svalpa dekhAya che ane tene AcaraNamAM mUkanArA te bhAgye ekAda be dekhAya che, vadhAre daSTigocara thatA nathI. ApaNe jena chIe. rAga dveSane jIte te jina, temanA bhakto-temane mArge cAlanArA te jena; tethI ApaNe to e mahAvAkya pramANe vartana rAkhavuM ja joIe. rAkhavAnA khapI thavuM ja joIe. jeo rAkhatA hoya temanuM bahumAna karavuM joIe ane meTA gaNatA chatAM na rAkhatA hoya tene yAda ApavuM joIe. A vAkayanA ArAdhanAmAM AtmakathANa paNa raheluM che e cekasa che. anya koI paNa purUSamAM apratima evo koI paNa prakArano guNa dekhAya te tenuM bahumAna karavuM joIe chatAM tenA pratye asahiSNutA batAvavI ke ulaTI niMdA karavI te kaI paNa prakAre zebhAprada lAgatuM nathI. ApaNe te guNa prApta karavAnI IcchA karanArA tyAreja gaNAIe ke jyAre tevA guNavALAnI prazaMsA ane tenuM bahumAna karIe. Ityalama--- - - 1 mahAtmAnI gALAmAM apazabda te naja hoya eTaluM dayAnamAM rAkhavuM. 2 sa ya khaTA.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adhunika jenonuM kaLAvihina dhArmika jIvana. 279 Adhunika jenuM kaLAvihina dhArmika jIvana. (13) pAchalA lekhamAM ghI belavAnI rUDhinI carcA karI ane te rUDhine pratikramaNa kiyAmAM praveza thaye hevAthI te viSe paNa ullekha kare paDyo, paNa ApaNuM maMdira viSayaka vyavahArane vadhAre sUkSma rIte vicAra karatAM mAluma paDe che ke-jinamaMdiranA saMbaMdhamAM ApaNI prAcIna bhAvanAne parityAga karavAthI ApaNuM vartamAna pUjana vyavahAramAM aneka kSatio praveza thavA pAmI che, tethI je te mULa bhAvanAne sajIvana karavAmAM Ave te atyAranA maMdiravyavahAramAM najare paDatA aneka denuM saheje nivAraNa thAya. prAcIna prathA pramANe jinamaMdira 'abhaMgadvAra hovuM joIe. abhaMgadvAra be rIte hoya-eka te jinamaMdiramAM darzana karavAne kaI paNa manuSyane pratibaMdha na hoya, ane bIjuM prabhunA darzana jyAre karavA hoya tyAre maMdiranAM dvAra khulelAM hAya. A baMne bAbatamAM anya vaiSNavo ane brAhmaNonAM maMdiranI apekSAe jinamaMdiranI vizeSatA gaNAya. viSNu temaja zivamaMdiramAM halakI jAtanA loke, musalamAne, aMgrejo temaja aspRzya gaNAtA vargone ghaNe khare ThekANe darzana karavA devAnI baMdhI hoya che. trivendramanA temaja kanyAkumArInA maMdiramAM jainone temaja keLI, kaNabI, sonI, luhAra vigere halakA gaNAtA hiMduone paNa mukhya mUttinA darzana karavA devAmAM AvatA nathI. taduparAnta darzananA saMbaMdhamAM vaiSNavIya temaja zaivI maMdiree kALanuM paNa baMdhana svIkAreluM che. bhagavAnanAM darzana divasanA amuka amuka vakhateja thAya e niyama ghaNe ThekANe jovAmAM Ave che. A niyamanI vizeSa pravRtti vaiSazuvIya maMdiromAM che. naranArAyaNanAM, rAdhAkRSNanAM ke rAmacaMdrajInAM maMdire pAse savAranA ke sAMjanA jyAre nIkaLavAnuM bane che tyAre ghaNIvAra evuM anubhava thAya che ke bhAvika strI purUSe "dazana thayAM, darzana thayAM." ema kahetAM deDAdeva karI rahyAM hoya ane jarAka vilaMba thaze te dazana rahI jaze e cintAthI vihaLa banI gayAM hoya. bhagavAna ghaDI darzana daI saMtAI jAya e kalpanA ApaNane te svAbhAvika rIte hAsyAspada lAge. tevI ja rIte bhagavAnanAM dazano adhikAra amuka uMcI gaNAtI jAtione hoya ane halakI gaNAtI jatiene na hoya e vicAra paNa ApaNane te bahu vicitra lAge. Ama chatAM ApaNA maMdira vyavahAramAM A baMne bAbatane apAze paNa cepa lAgyA vinA rahyo nathI. te cepanI asarane mULamAMthI nAbuda na karIe ane ApaNuM
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ sava zrI jaina dhama prakAza. madirAne yathArtha rIte abha`gadvAra na banAvIe tyAM sudhI jinamadiranI anya ma'ndirAthI viziSTatA ane utkRSTatA ApaNe sAdhI zakIe nahi.... ApaNA ghaNAma dizamAM musalamAna, pArasI, aMgreja temaja halakA varNanA hiMduone praveza karavAnI rajA hotI nathI ane keTaleka ThekANe jinamaMdiramAM praveza karavAne vAMdhe nathI hAtA tyAM paNa mukhya mUrtinAM darzana sAme te majabuta vAMdheA levAmAM Ave che. pUjAnI bAbatamAM te eka IMca paNa namatuM ApatAM ApaNane hAhAkAra thaI ya che ane AkhuM maMdira a5vitra banI gayuM lAge che. jainasamAjamAM jANItA mANekajI pArasInI khAmatamAM darzana temaja pUjA viSe gheADAM varSoM pahelAM thayele kALAhaLa saiA kAine suvidita che. ahi aspazya gaNAtA varganI te vAtaja kyAM karavAnI hoya ? A uparAMta jo ke viSNuma Mdira mAphka ApaNA madiramAM darzana mATe amuka samayaja nakkI karavAmAM AvatA nathI; paNa maMdiramAM seAnuM rUpa hIrA mANeka vigere ki MmatI dravyeAnA saMgraha amAdhita rIte vadhI javAthI divasanA keTaleka vakhata ane rAtrinA ghaNAkharA vakhata madira baMdha rAkhavu paDe che. dareka madirane majabuta khAraNA ane alIgaDhanAM bhAremAM bhAre tALAM hoya che. dvana samaya daramiyAna paNa garbhadvArane pIttaLa vA rUpAnI sughaTita jALIvALA khAraNAthI aMdara birAjela mUrtine surakSita karavAmAM Ave che. A jALIoneA dekhAva te meATA pAMjarA jeveAja lAge che. A banne kAraNeAne lIdhe ApaNAM maabhaMgadvAra heAvAnuM abhimAna dharI zake tema nathI. di AvI sthiti ApaNI vizALa vizvavyApI bhAvanAnA zikharethI ApaNe adhaHpatita thayA chIe tene sarvathA svAbhAvika che. sarva tIrthaMkaronAM caritra tapAse. jyAre prabhu kevaLajJAna pAmI tItha vistAre tyAre temanI pAse AvavAne kAine pratidha hatA khaze ? tee cAkI paherAthI surakSita killAmAM bharAIne besatA kharA ? amuka samaye jAe teAja darzana de evA prabhue samaya pratimadha bhaktajano mATe karelA kharA ? je tIrthaMkara devanu dana rAjA temaja raka, sAkSara temaja nirakSara, ucca temaja nIca sarva koine sadA kALa sulabha hatu. teja devanI mUrtiethI adhiSThita madirAnA dvAra khadha kema i zake? temanAM dazanane kALane pratyAya kema ze|bhI zake ? abha MgadvAranI kalpanAmAM bhagavAnuM mahAvIraAddhi tIrthaMkaronI viziSTatAnuM sUcana che. dhruvemAM jaina tIrthaMkarA je viziSTa sthAna bhAgave che, jaganA dharmomAM jaina dhama je vizeSatA dharAve che, teja vizeSatA jaganAM devadaramAM jinamaMdirane DAvI joIe. mahAvIre kadi keAi halakA varNanA manuSyane! tucchakAra karyo jaganA
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Adhunika jenuM kaLAvihina dhArmika jIvana 281 nathI; haribaLa macchI ane mAtaMga muni (metAryuM ane harikezI vigere) Adine saMgharanAra jainadharma nIcI jAtinA manuSyane tucchakArI zakato nathI. te pachI jinamaMdira paNa A duniyAmAM evo eka paNa manuSya na hoya ke je zuddha bhAve bhagavAnanAM darzana karavA Avato hoya te tenI sAme pitAnAM dvAra baMdha karI zake. bhayaNa Adi tIrthomAM mallinAthajIe DheDha bhaMgI Adi aspRzya gaNAtA vargane darzana dIdhAnI kiMvadantIo haju paNa pracalita che. AvI kiMvadantIne artha eTaleja ke rUDhi eka mAge vahe che; jainadharmanuM hRdaya anya mArge laI javA mAge che. A maMdiranuM abhaMgadvAra- vizALa bhAvanAonuM jeTaluM pratipAdaka che teTaluM ja mUrtipUjAmAMthI udbhavatA atireka deze ane uccheda yogya kSationuM bAdhaka che. Ama chatAM atyAranA maMdire abhaMgadvAra nathI paNa surakSitadvAra che. daravAjA, bAraNAM ane tALAM vinAnAM maMdira bhAgyeja dekhAya che. vaLI have te jyAM tyAM maMdiranI aMdara tIjorI ane bahAra baMdukavALa sIpAI bahu Avazyaka vastuo gaNavAmAM Ave che. jinamaMdiramAM dAkhala thatAM baMdukavALe sIpAI je paDe che te jinamaMdira kahevAya ke lahamImaMdira kahevAya ? jinamaMdiranI aMdara suMdara prasAdhane vacce godarejanI bhavya kALabhairava jevI tIjorI jatAM senAnA thALamAM loDhAnI mekha nAkhyA jevuM lAge. ApaNe vaNika rahyA tethI A sarvemAM ApaNane bhAvane bhaMge na dekhAya! kaLAge na dekhAya ! bhakitabhaMge na dekhAya ! paNa ApaNA pUrvajo ApaNu jevA lakSamInA pUjArI nahatA, te to A badhuM joI kadAca dimUDha bane kharA! ahiM eka bAbata spaSTa karavAnI jarUra che. huM maMdirane abhaMgadvAra karavA kahuM ene artha ema nahi ke-AkhA maMdirane eka paNa bAraNuM joIeja nahi. maMdirane bAraNAnI jarUra che ane te baMdha karavAnI paNa jarUra rahe kharI. paNa ahiM e samajavAnI jarUra che ke-kaI paNa sthAnane bAraNAnI be kAraNethI jarUra paDe che. eka to aMdara kaI janAvara dAkhala thaI na jAya athavA nizAcara lekone pitAnA prapaMce sAdhavAnuM maMdira sAdhana banI na jAya, tethI dvAra baMdha karavA paDe che. bIjuM kAraNa maMdiramAM dravya AbhUSaNa hoya tenA rakSaNa mATe paNa bAraNuM baMdha karavA paDe che, jyAre bIjuM kAraNa hoya che tyAre bahu majabuta bAraNAM banAvavAM paDe che, bhAre tALAM lagAvavAM paDe che, bahu lAMbe vakhata maMdira ughADAM rAkhI zakAtAM nathI. maMdiranI aMdara jALIo, tIjorIo ane guptasthAne geThivavAnI jarUra ubhI thAya che. Ama ! banatAM maMdira jinamaMdira maTI eka kilo banI jAya che. ApaNe AbhUSaNa
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrI jaina dharmaprakAza. vigerenI nirarthakatA AgaLa cacI gayA tethI Adarza 'jinamaMdiramAM evI kiMmatI vastuone to jarA paNa avakAza nathI, tethI jinamaMdirane kille banAvavAnI jarAya jarUra nathI. sAmAnya bahirUpasarga nivAraNa arthe rAtrinA jinamaMdira baMdha rahe te vAMdhA jevuM nathI. bAkI ApaNuM maMdiranI ghaTanAja evI hevI joIe ke sene mATe jyAre joIe tyAre te khullAM hoya. ApaNuM maMdirane ApaNe abhayadAna ApavuM joIe. atyAre evAM bhAgyeja maMdire dekhAya che ke-daravAjAmAM hAtha nAkhIe ane AgaLIo ughAe ke maMdiradvAra ughI jAya ane bhagavAnanAM saheje darzana thAya. atyA2nAM maMdire lagabhaga badhAMya sabhaya banI gayAM che ane tethI temane surakSita banAvavAnI jarUra paDe che. je maMdirane cArane Dara nahi, luMTArAne bhaya nahi, teja maMdira nirbhaya kahevAya. AvI nirbhayatA ApaNu maMdirane apAvavI te ApaNe khAsa dhama che ane maMdiravyavahAranA uddhAra arthe mATI AvazyaktA che. A rIte jyAre jinamaMdiramAM khoTa bhabhako dUra thaze, ghInI dhamAla baMdha thaze, janatAnA se kaI bALakane AvavAnI chuTa maLaze ane A cora luMTArAne bhaya nIkaLI jaze tyAre jinamaMdira abhaMgadvAra ane zAntarasaghana banaze ane A aneka viTaMbaNAthI bharelA viSama saMsAramAM pApI ane puNyavAna-sarva koTinA ne parama vizrAtinuM sthAna thaI raheze. paramAnaMda. A lekhamAM lekhake jinamaMdirane samavasaraNa sAthe sarakhAvI te pramANenI chuTa jinamaMdiramAM hovAnuM cagya gayuM che. A sarakhAmaNI gya che, paraMtu temAM eka bAbata khAsa khyAlamAM rAkhavA jevI che ke-samavasaraNamAM sAkSAt tIrthaMkara bIrAje che; temanA pratApane prabhAvathI sarva apavitratA nAza pAme che ane AvanAranA vicAro upara paNa te prabaLa asara kare che. parasparanA vaira virodha dIrghakALanA paNa nAza pAme che. apavitratA nAza karanArA bIjA paNa aneka sAdhane samavasaraNamAM vidyamAna hoya che, tevAM jinamaMdiramAM hotA nathI, mATe jinamaMdiramAM apavitratA TALavAnI AvazyakatA che. apavitra vastu lAvavA devAnI te mATe ja manAI che. temaja apavitra zarIravALA, niraMtara apavitra vastunuM kArya karanArA ane apavitra mAMsa madirAdikane AhAra karanArAne jinamaMdiramAM praveza karavA devo te cagya jaNAtuM nathI. aspRzya jAti ke amuka varNa mATe aTakAyatanuM kAraNa nathI, paNa apavitratAnuM nivAraNa karavAnI jarUra che.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ kesara ane jaina. 183 temaja abhakSya mAMsAdikanA AhAra karanArA ane hiMsaka manuSyeAnA gamanAgamanathI jinamadiranu vAtAvaraNu na bagaDe te saMbhALavAnuM che. jo ke te sakhazvamAM vana teA judA prakAranuM varte che. tene mATe mAtra A sUcanA che. taMtrI. kezara ane jaina. upalA mathALAvALeA lekha zrI jainadhama prakAzanA bhAdrapada mAsanA aMkamAM pragaTa thayA khAda kezaranI vAta zrAvakakha enA lakSyamAM AvI jaNAya che. kezara na vAparavAnA zrI bhAvanagaranA saMghe karela TharAva prakAza" nA Azvina mAsanA aMkamAM meM vAMcyA. te sadhI pATaNa tathA bhAvanagara yuvaka maMDaLanI patrikAo, bhAi zrI paramAnane zrI jaina" putranA tA. 2jI aTAkharanA aMkamAM Avela lekha, munizrI kitivijayajIne teja patranA tA. 9 mI eTAmaranA aMkamAM Avela lekha, prakAzanA kAti ka mAsamAM Avela sanmitra kapUravijayajInA lekha, teja aMkamAM kalakattAvALA bhAizrI amRtalAla mAvajI zAhanA lekha, kuMvarajIbhAInI praznAvanI vigere lekhA mArA vAMcavAmAM AvyA che. te uparAMta kezaranAM mahiSkAra virUddhanA ziAhI sTeTanA satAvIza gAmanA sa'ghane TharAva, zrI vIrazAsananA kArttika mAsanA aMkamAM bhAIzrI che!gAlAlabhAIne lekha, teja mAsikanA saMpAdakanA teja aMkamAM "samAdhAna" vALA lekha, teja aMkamAM * amArI noMdha "mAM rA. kuMvarajIbhAi uparanI TIkA ane chevaTa munizrI rAmavijayajInuM, munizrI kapUravijayajIne cele ja paNa mArA vAMcavAmAM AvyuM che. be traNa mAsanI aMdara kezara sabaMdhI ATalI badhI carcA joi mane mAnada tathA kheda khane thAya che. AnaMda thavAnuM kAraNa eTaluMja ke jema dahIM valeAvavAthI tenu satva " mAkhaNu " tarIne upara Ave che tema kAI paNa viSaya cAgya rIte carcAvAthI tenuM 'satya' bahAra Ave che. kheda thavAnuM kAraNa mAtra eTaluM ja ke AvI bALaka paNa samajI zake tevI khAkhate ghaNAnA vakhata rAkhyA che ane zrI vIra zAsananA lekhA uparathI spaSTa dekhAya che ke A vAta carcAnuM rUpa cheDI aMgita TIkA upara AvI gachuM che. chAza bahu valAvAya te mAkhaNu upara tarI AvavAne badale elakhI' jAya che ane mAkhaNu hAthamAM AvatuM nathI tema agita TIkAmAM utarI paDIne nAhaka vadhAre carcA karavAthI vAtanuM rahasya cuMthAI jAya che ane satya hAtha lAgatuM nathI. zrI vIrazAsanamAM munizrI rAmavijayajIe 'celeja' Apyu che. A cele'hukAranI gaMdha khullI dekhAya che. koi paNa vAta ApaNe kahevI hoya jamAM
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 zrI jaina dharma prakAza. tA ApaNune ThIka lAge tevA zabdomAM dAkhalA dalIleA sahita kahIe. temAM krodha athavA ahaMkArane sthAna zA mATe joie ? ane temAM paNa muni mahArAjo ke jemaNe te sarvanA tyAga karyAM che temanA taraphanu jyAre AvuM lakhANu vAMcIe tyAre temane mATe mAna vadhavAne badale ghaTe che. (munizrI rAmavijayajIne jue gAMdhIjInI ahiMsAnA namune"vALA lekha. te teozrInuM kharUM. svarUpa batAve che). jyAre meM kezaranI carcA AjathI doDha be varSa pahelAM zarU karI tyAre mane svapne paNa khyAla nahotA ke AvI nAnakaDI vAta AvuM gaMbhIra svarUpa pakaDI mArA jaina bhAiomAM vikhavAda utpanna karI tenA amUlya vakhata vAdavivAdamAM rAkaze. zrI bhAvanagara sadhanA TharAva. bhAizrI paramAnaMdabhAInA jaina patramAM Avela lekha vicAravA jevA che. zrI bhAvanagara sathe "yAM sudhI pavitra kezara maLI zake nahi tyAM sudhI apavitra ane seLabheLavALu kezara derAsaramAM vAparavu baMdha karavu" ema TharAva karyo che. zrI bhAvanagaranA sa`ghe paradezI kezaranA bahiSkAra karyAM te khAte temane dhanyavAda ghaTe che, lAlaca mAtra temaNe pavitra ane svadezI kezara maLavAnI rAkhI che. paraMtu huM pUchuM chuM ke ApaNune svadezI ane pavitra kezara kyAM maLe che? kAzmIrI kezara. mane lakhatAM ghaNuMAja kheda thAya che ke ApaNA dezI khaMdhue svadezIne nAme keTaleA vizvAsaghAta kare che ane dhUte haiM, te nIcenI bInA uparathI jaNAzeH-- . bhAvanagaranA pUjya zeTha amaracaMda jasarAja veArAe mane nIce mujaba patra bhAdaravA zuddhi 1nArAja lakhI kAzmIrI kezara tapAsavA mATe meAkalyuM hatuM. hAlamAM cAlu kezaranI vaparAza khAkhata aneka jAtanA dagAnA advezAe kahevAya che; mATe aneAe kAzmIrI kezara namunA sArUM magAvyu` che. temAMthI teAlA nA aradhe! A sAthe melyuM che. A kezaramAM kaI paNa jAtanA dagA, seLabheLa, raMgATa vigere jo hAya nahIM teA tevA khulAsA lakha vAnI maherabAnI karazeA, " "svadezI ane dagA vagaranu' sAmaTuM kezara magAvavuM che. tenI khAtrI sArU AzA che ke Apa takalIph uThAvazeA, " A kezara amArI lereTarImAM tapAsatAM te kezaraja nahAtu. banAvaTI pAMkhaDIo upara kRtrima raMga tathA sugadha caDAvela hatAM. aMdara tela, mAkhaNa ke carakhInA pAsa hatA. temaja vajana vadhAravAnI khAtara retI paNu dara hatI.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ phuTa nAdha ane carcA. 289 vaDhavANa zaheranA gRhasthA taraphathI eka apIla vaDhavANa nivAsI baMdhuo pratye karavAmAM AvI che. temAM lakhyuM che ke "zeTha jagajIvanadAsa ujamazIe gAma taraphathI paMdara hajAra karavAmAM Ave te rUpIA daza hajAra rASTriyazALAnA makAna mATe ApavA kabula karyA che; mATe ApaNe jyAM rahetA haIe tyAMthI pitAnI janmabhUmi mATe sahAya ApavAnI lAgaNI dharAvavI joIe ane gya rakama rAdhyizALAnI makAna kamITI tarapha mokalAvavAnuM dhyAnamAM levuM joIe." A bAbata vaDhavANa nivAsI baMdhuoe jyAM hoya tyAMthI dhyAna ApI gya rakama mokalavI e amane paNa cagya lAge che. kezara saMbaMdhI praznanA AvelA uttarenuM rahasya. - kezara saMbaMdhamAM ame AcArya mahArAjAone ane munimahArAjAone pUchelA praznonA uttara (19) mahAtmAo taraphathI AvyA che. temanA nAmamu. valabhavijayajI-bIkAnera. mu. nyAyavijayajI-evalA. mu. mehanavijayajI-vIMchIA. paM. maNivijayajI-trApaja. sa. cittavijayajI-dasADA. mu. amRtavijayajI-cuDA. mu. kumudavijayajI-vaDhavANa. mu. karkharavijayajI-vaDhavANa kAMpa. mu. padmavijayajI-lIMbaDI mu. dolatavijayajI-takhatagaDha. zrI vijayanItisUri-pAlItANa. mu. khAMtivijayajI-amadAvAda. paM. lAbha vijayajI-kacha bIdaDA. paM. harakhavijayajI-pAlItANu. zrI vijayakamaLamUri-vaDodarA. paM. metIvijayajI-ratalAma zrI sAgarAnaMdasUri-zailAnA. mu. devacaMdrajI-kaccha. nAnIkhAkhara. paM. devavijayajI-cANasamA. ghaNA AcArya mahArAjAoe haju game te kAraNasara uttara lakhavA tasdI lIdhI nathI. tamAma patranA sAra tarIke eka vAta to cokkasa ja che ke-apavitra kezara jinapUjAmAM vAparavuM nahIM. A bAbata keTalAka mahArAjAo sakhta pagalAM levA kahe che, keTalAka zithilatA batAve che. keTalAka zuddha maLe nahi tyAM sudhI baMdha na karavuM ema lakhe che, keTalAka zabda maLe teja vAparavuM tyAM sudhI baMdha karavA lakhe che vigere. A badhA svataMtra mate che. amAre e bAbatamAM mAtra apavitra kezara naja vAparavuM eTalo ja Agraha che, eTale te sajajaDa baMdha thavuM joIe. jema cAle che tema cAlavuM na joie, kAzamIrI athavA bIjuM sUraja chA5nuM ke bIjI chApanuM jenI pavitrapAnI khAtrI thAya te vAparavuM. paNa zaMkAspada sthitimAM nAma kezara vAparavuM
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ " zrI jaina dharma prakAza. nahIM ane tenI vaparAza banI zake teTalI ghaTADavI. hAla pavarAza bahu vadhI gayelI che ane tethI jinapratimAnA aMgapara nukazAna thAya che. A saMbaMdhamAM ame bIjA koI paNa jAtanA uttara pratyuttara karavA IcchatA nathI. hAlamAM vaparAtA keTalAka kezatnI tapAsa karAvatAM haju saMtoSakAraka pariNAma amane jaNAyuM nathI. suratathI digaMbara jenavALA taraphathI zuddha kAzamIrI kezara tarIke Avela na munAmAM paNa goTALo nIkaLe che. irAnathI Avela kezara paNa tapAsavAmAM goTAvALuM nIkaLyuM che. caMdrachApanuM paNa tapAsavAmAM taddana cokhkhuM jaNAtuM nathI e rIporTa maLe che. haju bIjA kezaranI tapAsa cAle che. cekasa pariNAma jaNAye jAhera karazuM. ame kezaraja baMdha karavuM e vicAra dharAvatA nathI paNa azuddha to baMdha thavuM ja joIe; geTALe cAla naja joIe e amAro mata che te pradazita karIe chIe. ATalA uparathI amArI upara aneka prakAranA AkSepa karavAmAM Ave che, paraMtu tenA lakhanArA mahApurUSane ame amArA upagArI mAnIe chIe, tethI te saMbaMdhamAM kAMI paNa lakhavuM amane ghaTita lAgatuM nathI. zrI jaina zvetAmbara ejyukezana baoNrDanI dhArmika parIkSA. sadarahu barDa taraphathI levAtI dhArmika parIkSA A varase rAbetA mujaba DIsembara mAsanA chelA ravivAre eTale tA. 25-12-21 ne roja beDa nakakI karelA judA judA senTaroe levAmAM Avaze. umedavAroe temaja pAThazALAoe parIkSAmAM besavA mATenAM phormo tethI tAkIde maMgAvI leI bharIne ravAnA karI devAM. nave abhyAsakrama teje ene maLyuM na hoya teoe ardhA AnAnI TIkITa bIDa te maMgAvI le. benA rIporTa taiyAra thayA che. A rIporTamAM parIkSAmAM besanAra umedavAra mATenA, parakSaka mATenA tathA ejanTa mATenA niyama ApavAmAM AvyA che. vaLI parIkSAmAM pUchAelA savAle tathA pAsa thayelA umedavAronAM nAme paNa sAla ane dhoraNavAra ApavAmAM AvyA che. tenI kiMmata ATha AnA rAkhavAmAM AvI che. jeone jarUra hoya teoe tAkIde magAvI levA. onararI sekreTarIe-zrI jaina che. ejayukezana borDa, pAyadhUnI-muMbaI..
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAlamAM bahAra paDela che. zrI siddharSikRtA zrI upamiti bhava. apacA kathA bhASAMtara. prathama bhAga, prastAva 1-2-3, prathama prastAva graMthakartAnI prastAvanA, kendranA nipuNyakatarIke dekhAva, susthitarAja Adi aneka mahAnuM banAve ane tene upanaya (pIThabaMdha). - dvitIya prastAva manujagati nagarI, karma pariNAma rAjA, kALaparizuti devI, sadagama, aJhitasaketA, prajJAvizALA, sa'sArIchava, nigodathI manujagati nagarI sudhInA Agamanane addabhuta vRttAMta, tRtIya prastAva, naMdivardhana, vaizvAnara, kSAMtikumArI, 5za na kathAnaka, bALa-madhyama-manISIne vRttAMta, mithuna aMtarakathA, krodha ane hiMsAnI bhayaMkara asaza, viveka kevaLI, bhavaprapaMca; traNa prakAranA kuTuAM . bhASAMtara kartA-metIcaMde gIradharalAla kApaDIA -solIsITara. kiMmata rUA. 3-0-0 | paTeja rU 0-10-6 A ati addabhuta graMthanI nakale bahu thADI chapAvelI hovAthI ane paDatara karatAM paNa lagabhaga eka rUpIe e che vecavAnI kimata rAkhelI hovAthI - tarata magAvanAraneja teno lAbha maLI zakaze. A graMthanA vakhANa karavA paDe tema nathI. AkhA bhASAsAhityamAM advitIya graMtha che. lagabhaga 91 phArasa thayA che ane nirNayasAgara presamAM bahu sArI rIte chapAvI suzobhita bAI - 'gathI baMdhAvela che. tarata magAvIne lAbha uThyA. zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara, 1 zrI upadeza prAsAda graMtha. mULa, vibhAga 3 je. sthabha-13 thI 18 dareka sthabhamAM 15-15 vyAkhyAna che ane ekeka kathA che. bahuja sarala saMskRta bhASAmAM gadyakha'dha hovAthI navA abhyAsIne ghaNA upacAgI che. kimata rU 2-8-0 posTeja sAta AnA. ra be pratikramaNa sUtra. gujarAtI. meTA TAIpa, keTalAka sudhArA vadhArA sAthe. 0-4-2, 3 zrI caityavaMdana cAvIzI. pAkA kapaDAnA pu'ThA sAthe, 0-60 4 zrI gautamasvAmIne rAsa artha sahita, 0-1-0 - (e che paDavAthI deDha AnAne eka Ano karyo che.) 5 zrI ratnAkara pacIzI--anuvAda artha saMyukta. pAMcamI AvRtti. 0-1-0
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ . bhAvanagara jaina samudAyanA agraNI vArA amaracaMda jasarAjanuM a u khedakAraka mRtyu. A gRha 65 varSanI vaye Azvina vadi 13nI rAtrIe sArI rItanI zuddhimAM paramAtmAnuM nAma samaraNa karatAM paMcatva pAmyA che. emAM ghaNA dhumacusta hatA. emaNe potAnI jI'dagImAM sametazikharane sagha, navANa' yAtrA, pAlItANe dhama zALA, cahucaya, bhAvanagaramAM jaina aiSadhAlaya, bAravratanu' uDyAraNa, caturtha vratanuM dhAraNa vigere aneka zubha kAryo karyA che. zeTha ANu'dajI ka9yANajInA anubhavI pratinidhi tarIke sAruM kAma bajAvyuM che. anya aneka vyavahArika temaja dhAmirka kArya mAM dravyuno phALo Ape che. temanI khAmI bhAvanagaranA zrI saghane temaja mahAjananagane na purAya tevI paDI che. zIpakaLAnAM temaja tiSavidyAnAM teo bahu sArA abhyAsI hatA, dhAmika dareka kArya mAM ane saMsthAomAM agraNI tarIke bhAga lenArA hatA. emanI pAchaLa, temanA rI re jIvI jagajIvanadAsa tathA khAMtIlAla vigere temane pagale cAlI temanI kIti e vRddhi karaiza. evo saMbhave che, ame temanA bahoLA kuTuMbane aMtaHkaraNathI dIlAse ApIe chIe ane temane zubha pagale cAlavAnI bhalAmaNuM karI vIramIe chIe. ' - paMnyAsa maNivijayajIno khedakAraka svargavAsa. eesa munirAjazrI buTerAyajI (muddhivijayajI) mahArAjanA ziSya che. nItivijayajI mahArAjanA ziSya suni vinayavijayajInA ziSya hatA, teo mahuvAmAM caturmAsa hatA, paraMtu marakInA upadravathI tyAMthI nIkaLI DAThA rahIne trApaja AvyA hatA, teo mAtra 10 dvivasanA vyAdhimAM kAttika zudi 3 je paMca, pAmyA che. aMta samayaeN mahuvA, taLAjA tathA bhAvanaga2 vigerenAM zrAvake temanI bhI mAM hatA, vyAdhi TuMkA vakhatamAMja A sAdhya thaI gayA hatA, tethI tenuM nivaDe . karavAnA prayatna niSphaLa nIvaDyA hatA eepa jaina zAstranA bahu sArA anya hatA ane vyAkhyAnakaLAmAM kuzaLa hatA, zrI sAgarAnaMda sUrinA sasa meTAbhAI hatA. ame emanA AtmAne zAMti IcchIe chIe. bhAI tribhuvatudAsa maMgaLajInuM khedakAraka paMcatva. A badhu vImA kaMpanInA kAmakAja mAM bahu AgaLa vadhelA huMTA ghaNA lAyaka hatA. teo muMbaInA pANInI asarathI keTaleka vakhata mAM bhogavI nAnI vayamAM vaDhavANa khAte gayA Adhina mAsamAM paMcatva pAmyuM teo A sabhAmAM lAipha membara hatA. ame temanA kuTumI vargane A zvA mApIe chIe ane temanA AtmAne zAMti IcchIe chIe. kI