Book Title: Abhidharmkoshkarika
Author(s): Jambuvijay
Publisher: Jambuvijay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004348/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 515 Mar mA. 515 bauddhAcAryavayuga-yatAH abhidharmakozakArikAH Tibbata(bhAra) dezasamprAptaprAcInA khisabhidhamakAzagranyAnusAreNa zamanA ch| v.v. goraktasampAdita granyamAvalambA devanAgarI lipyAM vikdinlikhitaaH| muni bhuvanavijayajI. muni jamvi sthAna 250_3/R tacintAmaya cha kA Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ abhi dharmakoza kArikA nA 515 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | namotyugaM samaNassa bhagava o mahAvI rsm|| zAsanamidaM jainaM jayatyUrjitam / / smityu-tyatti-vyayAtma prabhavati hi satAM prItaye vastu jainm|| * baudrAcArya va subandhu praNItA abhidharmakozakArikAH dhAtu nirdezonAma] * namo buddhAya * prayama kozasthAnam / yA sarvathA sarvahatAndhakAraH saMsAra par3hAjjagaddhAra | tasmai namaskRtya yathArtha zAstre zAstraM pravaDyAbhyabhidharmakohI m // 1 // prajJAmalA sAnucarA'bhidharmaH tatprAptaye yA'pica yacca zAstram / tasyArthato'smin samanupravezAta savA'zrayo'syetyabhidharma kossH||2|| matAmA dharmANAM pravicayAmantareganAsti kezAnAM yata upazAntaye 'bhyupaayH| kudauzca bhavati bhavAliyana loka stadetorata uditaH kilaiSa. sAsavA'nA savA dharmAhasaMskAMnA maargvrjitaaH| sAsavA AsapAsteSu yasmAt samanu zerate . anAsavaM mArgasatyaM vividha cApya sNsknm| AkAzaM vo nirodhau catAtrAkAzamanAvRtiH / // 5 // pratisayAnirodho yo visaMyogaH pRthaka pRthaka / utpAdAtyanta vino'nyo nirodho' pratisaka, yA // 6 // ne punaH saMskRtA dharmA rUpAdiskandhapaJcakam / ta evAyA kathAvastu niHsArAH savastu kaaH||7|| ye sAsavA upAdAna kandhAste saraNA api| trA // 3 // Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhaMsamutyo loko rarispAna bhacazca te||---- rUpaM paJcendriyANyAH pnycaa'vijnyptirvc| taditAnAzrayA rupa prasAdAzca bhuuraadyH||9|| rUpaM vidhA viMzatidhA shbdstyssttvidhorsH| boDhA caturvidho gandhaH spazyamekAdazAtmakam / / 90 // vikSiptacittakasyApi yo'nubandhaH shubhaashubh:|| mahA bhUtAnyupAdAya sAvitatirucyate // 19 // bhUtAni pRthivIpAta ra p-tejo-vaayudhaatvH| ityAdi karmasaM siddhAH khr-snehossnnternnaaH||12|| pRthivI varNasaMsthAna mucyate lokasaM tayA| Apastejanya vAstu dhAnureva tathApi ca // 13 // indriyAsti eveSTA ddaaynmdhaatvH| vedamAnubhavaH saMtA nimittogahaNAlikA // 14 // catubhyo'nye tu saMskAra skandha ene punstryH| dharmAyatanadhAtvAvyAH sahAvijJapyasaMskRteH // 15 // vijJAnaM prati vijJaptirmana AyatanaM ca tt| dhAtavaH sapta ca manAH aSTuitAnAnyatho manaH // 6 // Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ L.Y.P. ------paNyAmanantarAtItaM vitAnaM yahi tnmnH|---------- SaSThAzraya prasiddhayartha dhAtayo'dhAdaza smtaaH||9|| sarvasaMgraha snena ekena skandhenAyatanena ca / dhAtunAca svabhAvena parabhAvaviyogataH // 98 / / jAtigocara sAmAgavitAnasAmAnyA dekdhaattaa| vitve'pi camrAdInAM zobhArtha nu vayo drvH||19|| rAzyAyavAraM gotrArpAH skndhaaytndhaatvH| ____ traimAt / mohenTriya rucitradhAt tisaH skandhAdidezanAH // 30 // vivAda mUla saMsArahetutvAn kramakAraNAt / caittebhyo vedanA saMse prathaka skandho nivezitau // 21 // skandhe'nasaMskRtaM moktamA yogAt kama punH| yadhaudArikasaMkezabhAjanAdyartha dhAtutaH // 22 // pAka paJca vArtamAnAryA bhauti kAryA ctussttym| dUrAzatarakRtyAnyad yathAsthAnaM mo'thavA // 23 // vizeSaNA prAdhAnyAda bhudhrmaagsNgrhaat| ekamAyatanaM rUpamekaM dharmAsyamucyate // 24 // dharmaskandha sahasrANi yAnyazIti jagau muniH) .. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ m.s. tAni nAGa nAma benyeSAM rUpasaMskAra saMgrahaH // ==== zAstra pramANa ityeke skandhAdInAM jhpaikshH| carita pati patastu dhrmskndho'nuvrnnit:||16|| tathA'nye'pi yathAyogaM skandhAyanana dhaatvH| pratipAdyA yathokeSu sampradhArya svalakSaNam // 27 // chidabhAkA dhAtvAvyamAlokatamasI kil| ___phnishryaaH| vijJAna dhAnurvijJAna sAsavaM janmani zrayaH // 28 / / sanidarzana meko'nna rupaM sapatighA daza / rupiNI 5 vyAkRtA aSTau ta evArUpAdhyakAH / / 29 / / vidhA'nye jhamadhAtvAprAH sarve rUpe caturdaza / vinA gandha rasa ghANa jihAvitAna dhAbhiH // 30/ Aru pyAptA manodharma manovijJAna dhaatvH| sAsavAnA savA ene trayaH doSAstu sAsavAH // 31 // savitarka vicArA hi paJca vijJAna dhaatvH| antyAstrayastriprakArA: zeSA ubhayavarjitAH // 32 // nirupnnaanusmrnnviklpnaa'viklpkaaH| to pratA mAnasI vyagrA smRtiH sarvatra mAnasI // 33 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ +sAta sAlambajAJcittapAtako dhaM ca dhrmnH| ----- navAnpAttAste cASTau zabda cAnye nava dvidhA // 34 // spaSTadhyaM dvividhaM zeSA sapiNo nava bhautikaaH| dharmadhAtveka dezazca saJcitA dshruupinnH||35|| chinali chidyate caiva bAdhaM dhAtucatuSTayam | dayate . tulayatyevaM vivAdo dadhRtulyayoH // 36 // vipAka jo paMcayikAH paJcAdhyAtma vipAka naaH| na zabdo' pratighA aSrau neSyandikavipAkajAH // 3 // tridhA'nye vyavAnaka ANi kA: pazcimAstrayaH / cavitAna dhAnco; syAt pRSAlAbhaH sahApi ca // 38 // dvAdazA''dhyAtmikAn hitvA rUpAdIna dharmasaMtakaH | sabhAgastatsabhAgAzca zeSA yo na sva karma kat // 39 / / dA. bhAvanayA seyAH paJca caantyaastrystridhaa| na dRSTiheyamakiSTaM na rupaM nAyyapaSThanam / / 10 / / cazca dharmadhAtoya pradezo dRssttirpNthaa| . paJca vitAnasahajA dhorna dRSTiratIraNAt // 4 // cakSuH pazyati rUpANi sabhAgaM na tadAzritam / Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --------- vijJAnaM dRzyate-kama-na kilAntaritaM yatA ----- ubhAbhyAmapi camubhyAM pazyati vyktdrshnaat| cakSuH zrotra mano' prAptaviSayaM trayamanyathA // 3 // tribhirghANAdibhistulyaviSayaM grahaNaM matam) . caramasyAzrayo'tItaH paJcAnAM sahajaca te: // 14 // tavikAra vikaaritvaadlyaashcraadyH| ato' sAdhAraNa tyAnna vittAnaM tairnirucyate // 45 // na kAyasyA dharaM ca sarva rupaM na cmH| vijJAnaM cAsya rUpaM tu kAyasyobhe ca sarvataH // 6 // tapA zrotraM trayANAM tu sarvameva svabhUmikam / kAyavitAnamadhara scabhUmyaniyataM manaH / / 4 / / paJca bAyA vivijJayA nityA dharmA asaM sktaaH| dharmAdhamindriyaM ye ca dvAdazAdhyAmikAH smRtAH // 48 // go nAma prathamaM koSa sthAnam // za.....P. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aba inTyinirdezo nAma dvitIyaM koSasthAnam ) / / 81) -------- citurvagheSu paJcAnAmAdhipatyaM vayo: kilAmA mAmAmA..-- caturNA paJcakArAnAM saMkevA vyvdaanyoH||1|| svAryo paladhyAdhipatyAta sarvasya ca prindriym| strItva- puMstvAdhipatyAtu kAyAt strIpuru pendriye // 2 // nikAyasthitisaM keshvyvdaanaadhiptyt:| jIvitaM . vedanA: paJca zraddhAyAzcendiyaM mnH||3|| AtA syAmyArasyamA tAkhya mA nAtAbIndriyaM tathA| uttarottara sampApti nirvANAdyAdhipatyataH // 810 cittAlayastavikalpaH sthitiH saMkalpa eva ca *vadetAba sambhAro vyavadAnaM ca yAvatA taavndiym||5|| pravRttezazrayo tyttisthitiprtypbhogtH| caturdA tapA'nyAni nivRtte rindriyANi vA // 6 // / suvendriyamasAtA vA kAyikI vedanA sukham | sAtAdhyAne tRtIye tu caitasI sA suukhendriym|7|| anyatra sA somanatyamasAnA caitamI puna:) daurmanasya mupejhA tu madhyobhathyavikalpanAt // 8 // bhAvanA proapa nava vINyamalaM trayam | L..P. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ga Unava L.V.P. ----+kapINi jIvitaMdUkhe sAsavANi vidhA nama ||9| ---------- vipAko jIvitaM vaidhaadvaadshaatyaassttkaarte| daurmanasyAcca tatvoM savipAkaM dA vidhaa||10|| . mano'nyavitti zraddhAdInyaSTakaM kuzala vidhaa| daurmanasya manonyAce vittistredhAnya dekapA // 1 // kAmAptamamala hitvA rUpAptaM strIpumindriye | . dUrave cahitvA'syAptaM surakhe cApojha rupi ca // 12 // manovittitrayaM bredhA dihiyA durmnsktaa| navabhA vana yA paJca tvayAnvipi na trayam / / 13 // kAmeSvAdau vipAko velabhyate noppaaduke| naiH SaDDA sapta vA sau vA par3a rupeveka muttre||14|| nirodhayatyuparamAnArUpye jIvitaM manaH upasA caiva rUpe'STo kAma daza mavATa vA // 15 // kAma mRtyau tu canvAri zubhe sarvatra paJce c| navAptiratyaphalayoH saptASTa navabhiIyoH / / 16 / / 8 rahatva- ekAdazabhirahanimuktaM tveka sya smbhvaat| upekSA jInitamano yukto'vazyaM tryaalinH||3|| caturbhiH sukhakAyAbhyAM paJcabhiyamurAdimAn / M.st Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ---------somanAyI ca-duHkhI tu saptabhiH strIndriyAdimAnArada ----- ashbhirekaadshbhisvaajnyaasaatenttriyaanjitH| aataasyaamiindriyopetstryodshbhirnvitH||19|| sarvAlyairniH zbho'zabhivinmanaH kaayjiivitaiH| yukto bAlastapA''pye upekSAyurmanaH zubhaiH // 20 // bahubhiryukta ekAnna viNshtyaa'mlvrjitaiH| dili ArtharAgyeka liGga dhamala varjitaH // 24 // kA meSTa dravyako zabda: prmaannurniindriyH| ndimo kAyendriyI navavyo dazadravyo' parenTriyaH // 22 // citta- caittA: sahAvazyaM sarva sNskRtlkssnnaiH| prAptyA vA paJcadhA caittA mahAbhUbhyAdi bhedataH // 13 // vidanA cetanA saMtA chanda: sparzo mati: smRtiH| manaskAro'dhimAjazca samAdhiH sarvacetasi // 24 // zraddhA prabhAdaH prazradhirUpekSA hIrapatrapA) malavayamahiMsA ca vIrya ca kuzale sadA / / 255 dvataH M.s. vIrya ...P) mohaH prabhAda: kausIdyamAddhaM styaanmudryH|| kiSTe sadaivAkuzale vAhInyamanapatra pA // 26 // L.V.P. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodhopanAha jhAdhyeyA prAsammamasarAha) pramAda -MR... mAyA madavihiM sAzca parItakuzabhUmikAH // 27 // savitarka vicAratyAt kuzale kAmacetasi / dvAviMzatiAzcaitasi] kA? kaukRtyamadhikaM kacita // 28 // Avegike vakuzale dRSTiyukte ca viNshtiH| kuzacaturbhiH krodhAyaiH kokRtyenaikaniMzatiH // 29 // nirvRtte'AdazA'nyatra bAdazA'vyAkRteH matAH / midaM sarvAbirodhitvAd yatra syAdadhikaM hi tat // 30 // kau kRtya middhAkuzalAnyAye dhyAne na sntytH| . dhyAnAntare vitarka zca vicArazcApyataH param / / 3 / / smayada-| ahIragurutAvadye bhayAdarzitvamatrapA) prema zraddhA gurutvaM hIste puna: kAmarUpayoH / / 33 // * baudatya / bitarkacArAbaudAryasUmate mAna unntiH| madaH svadharme raktasya paryAdAnaM tu cetasaH // 33 // cittaM mano'dha vitAna mekArtha cincaitsaaH| sAzrayAlambanAkArA: samprayuktAzca paJcadhA // 34 // viprayuktAstu se skArAH prAptyaprAptI sabhAgatA) AsaMtikaM samApattI jIvitaM laaNAni ca // 35 // L.V.P. 1.v.P Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ M.S. OMnasamana nAmakAyAdayazceti prAptilIjharatamanyayaH) - ..... pAtya prAptI svasantAnapatitAnAM nirodhayoH // 36 // yadhyikAnAM trividhA zubhAdInAM zubhAdikA) svadhAtukA tadAptAnAmanAptAnAM caturvidhA / / 37 / / tridhAna zaimADaumANAmahayAnAM vidhA mtaa| avyAkatApti: sahajA'bhitAnermANikAhate // 38 // nivatasya ca rUpasya kAme rUpasya nAgajA) aSTiAvyAkRtiA prAptiH sAtItAjAtayostriyA // 39 // kAmA dyAptAmallAnAM ca mArgasyAprAptiriSyate / pagjanatvaM tatprAptibhUsaJcArAd vihIyate // 40 // sabhAganA sattva sAmyamAsaMtikamasaM tim| nirodhacitta-caitAnAM vipAkaste bahatkalA: // 4|| tathA'sati samApattiAne'ntye niHsRtiicchyaa| zubhopapaghavedyaiva nAryasyaikadhikApyate // 43 / / | nirodhAkhyA tathaiveyaM vihArArtha bhavAgrajA / || zubha hirave yA'niyatA cArya syApyaprayogataH // 43 // bodhilabhyA mune prAk castriMza-aNAptita: kAmaraMpAzraye tujhe nirodhAravyAdito nRSu / / 6 / / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyurjIvittamAdhAra- umavijJAnayohi yH| ------ lakSaNAni punarjAti rjarA sthitiranityatA // 45 // jAtijAtyAdayasteSAM te'dhamaikavRttayaH) janyamya jani kA jAtirna hetu pratyayai vinA / / 46 // nAmakAyAdayaH saMtA vAkyAkSara samuktayaH) kAmarUpAptasatvAcyA niSyandA: vyAkRtAstathA / / 6 / / sabhAgatau vipAko'pi traidhAtu kyAptayo vidhaa| lasaNAni ca niSyandAH samApatyasamanvayA // 4 // kAraNa sahabhUzcaitra sabhAgaH smpryuktkH| sarvanagI vipAkA vyaH pavidhI heturiSyate / / 6 / / svato'nye kAraNaM hetu: sahabhUrye miprphlaa:| bhUtapaccittacittAnuvatilajhaNalazyavat // 50) caitA dvau saMvarau teSAM cetaso lakSaNAni c| . cittAnvartinaH kAla phalAdi zubhatAdibhiH // 54 // sabhAgahetuH sadRzAH svnikaaybhuvo'grjaaH| anyonyaM nava bhUmista mArgaH samavaziSTayoH / / 2 / / prayogajAstayoreva shuncintaamyaadikaaH| sampayuktakahetusta cinacaittA: samAzrayA: / / 53 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --------- sarvatragAkhya: kiSTAnAM svabhUmau pUrvasarvagAhA:-.-.-.-------- vipAka heturazubhA: kuzAlAmcaiva sAzravAH // 54 // sarvatragaH sabhAgazca dvAdhvagau trydhvgaastryH| saMskRtaM savisaMyogaM phalaM nAsaMskRtasya te // 55 // . . LrPani vipAka phalamantyasya pUrvasyAdhipataM phlm| sabhAgasarvatragayo niyandaH pauruSaM dayoH // 56 // vipAko'vyAkRto dharmaH satvAkhyo vyaakRtodvH| niSyando hetusazo visaMyogaH ayo dhiyA // 57 / / yadalAjjAyate yat tat phalaM puruSakArajam | apUrva saMskRtasyaiva saMskRto'dhipateH phalam / / 8 / / vartamAnA: phalaM paJca gRhNanti dvau prycchtH| vartamAnAnyatIto dvAveko'tIta: prayacchati / 59 // tiSTA vipAkajA: zeSA prapamAryA ythaakrmm| vipAkaM sarvagaM hitvA tau sabhAgaM ca shessjaa|||| cittacaittAstadhAnye'pi smpryuktkvrjitaa| catvAraH pratyayA uktA hetvAkhyA: paJca hetavaH // 66 // cittavettA acaramA utpannAH smnntrH| AlambanaM sarvadharmAH kAraNAkhyo'dhipa: rmt:||6|| Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirudamAne kAritraM dvau hetU kurutstryH| I LVPER jAyamAne tato'nyau tu pratyayau taTriparyayAt // 63 // 'caturbhizcittacaittA hi samApattidvayaM tribhiH / dvAbhyAmanye tu jAyante nezvarAdeH kRmAdibhiH // 64 // dvidhA bhUtAni tadanubhau tikasya tu paJcadhA| tridhA bhautika manyonyaM bhUtAnAmekadhaiva tat // 65 // kuzAlAkuzala kAme nivatAnivRtaM manaH / rupArUpyeSvaka kuzalAnyatrAnAsavaM dvidhaa||66|| kAme naba zubhAccitAJcittAnyarAbhya eva tat / dAbhyo'kuzalaM tasmA catvAri nivRtaM tathA // 6 // paJcamyo nivRtaM tasmAn sapta cittaanynntrm| rupe dokaM ca zumAnnavabhyastadanantaram // 6 // adhyabhyo nivRtaM tasmAt SaTibhyo'nivRtaM puna: tasmAt praDevamArupye tasya nIti: zubhA pun:||6|| nava cintAni tatvadAM nivAnivRtAt sapta tttthaa| caturvyaH zaimamasmAttu paJcAzairbha tu paJcakAt // 10 // tasmA catvAri cittAni dvAdazaitAni viNshtiH| prAyogikopapatyAptaM zarma bhityA triSu dvidhA // 1 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --vipAkajairdhApadhika chaulyasthAnika nirmitam =-=-=-= caturdhA'vyAkRtaM kAme rUpe zilpa vivarjitam // 3 // kuiSTe vaidhAtuke lAbha naI praNA ghaNNA dvayoH shubhe| trayANAM rUpaje zaikSa caturNA tasya zeSite // ian indriya nirdezo nAma dvitIyaM ko za sthAnam // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - Adulhendi a maro mule ---- LYPS narakapretatiryaJco manuSyAH ghaTa divauksH| kAma dhAtuH sa naraka dvIya bhedena viMzati // 4 // Udha saptadazasthAno rupadhAtuH pRthaka pRthaka , dhyAna vibhUmikaM tatra caturtha tvaSTabhUmikam // 3 // ArupyadhAturasthAna upapattyA cturvidhH|. nikAyaM jIvitaM tatra ninitA citta snttiH||3|| narakAdi svanAmoktA gatayaH paJca taSu taaii| akiSTAvyAkRtA evaM satvAkhyA nAntarAbhavaH // 4 // nAnAtva kAyasaMjJAzca nAnakAyaikasaM tinH| viparyayAccaikakAyasaMjJAzcArupiNa strayaH // 5 // vijJAna sthitayaH sapta zeSaM tatparibhedavat / bhavAgrAsaMjisatvAca satvAvAsA nana smRtAI // 6 // anicchAvasanAnnAnye catasaH sthitayaH punH| catvAraH sAzravAH skandhA svabhUmAdhiveva kevalam // 1 // Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Eveti: vijJAnaM na sthiti proktaM catuSkoTi tu sNgrh| catasro yonayastatra satyAnAmaNDajAdayaH // 8 // catrdhA naratiryagco nArakA uppaadkaaH| antarAbhavadehAzca pretA api jAyajA // 9 // mutyapapatti bhayo rantarA bhavatI ha yH| gamyadezAnapetatatvAntopapanto'ntarA bhavaH // 10 / / vIhi santAnasAdhAdavicchinnamavodavaH / pati bimbamasiddhatvAda sAmyAccAnidarzanama // 11 // sahakatra dayAbhAvAda santAnAdRyodayAt / kaNThoktacAsti gandharvAt sNbotrgtisuutrtH||12|| ekAkSepAdasAvaiSyat puurvkaalbhvaakRtiH| sa punarmaraNAt pUrva upapattikSaNAt para: // 13 // sajAtizuddha divyAzriyaH koI vegavAn / sakalAo'pratighavAnanivartyaH sa gandhabhUk // 16 // vimAryamtamatiryAti gAtidezaM siyA| gandha sthAnAbhikAmo'nya pAdastu nArakaH // 155 samprajAnan vizatyekastiSThatyeka pypro'mr| niSkAmatyapi sarvANi mUDho'nyo nityamaNDajaH // 16 // LVP Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3antarAbhavasantatyA kusimati pradIpavat / / 18 // thathA kSepa kramAdRddhaH santAna: kezakarmabhiH ___LvP vo garbhAvakrAntaya stisnckrvrtisvyNbhuvaam| ---- karmatAno bhayeSAM vA viSadatvAdya dhAkramam // 1 // nAtmArita skandhamAtraM tu kezakarmAbhisaMskRtaH / paralokaM pUnaryAtItyanAdi bhavacakrakam // 10 // sa pratItyasamutpAdo dvaadshaastrikaannddkH| pUrvAparAntayoddhedve madhye'au paripUriNaH // 30 // pUrva kezadazA'vidyA saMskArA: pUrva karmaNaH | sandhiskandhAstu vijJAnaM nAmarupamataH param / / 25 // pAka ghaDAyatanotpAdAttatpUrva trikasa~gamAt / spardhAH prAka sukhaduHkhAdi kAraNajJAnazaktita: // 23 // vittiH pADai yunAttRSNA bhogmaithunginnH| upAdAnaM tu bhogAnAM prAptaye paridhAvata: // 23 // sa [bhaviSya] vaphalaM kurute karma tadvaH / pratisandhiH pUnarjAtijarAmaraNa bhAvidaH // 24 // Avasthika: kileo'yaM prAdhAnyAcA kIrtanam / pUrvAparAnta madhyeSu saMmohavinivRttaye // 25 // kezA strIgi dvayaM karma sapta vastu phalaM tathA phalahetvabhisaMkSepo yormadhyAnumAnataH // 26 // trpa Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ke zAtkezaH kriyA caina ko tato vastu tataH pujana vastu klezAJca jAyante bhavAGgAnAmayaM nayaH // 20 // hetustra samUtpAdaH samutpannaM phalaM matam / vidyAvipakSo dhrmo'nyo'vidhaa'mitraantaadivt||28|| saMyojanAdivacanAta kupajJA canna darzanAta / dRSTastatsampayuktatvAta pratApakezadarzanAt / / 29 // nAma tvapiNa: skandhA sparzA: SaT snnipaatjaa| paJca pratigha saMsparza SaSTho'dhivacanAvayaH // 30 // vidyAvidyetara sparzA amlkishossitaaH| vyApAdAnunaya sparTI sukhe vedyAdaya strayaH // 31 // tanAH SaD vedanAH paJca kAyikI cetasI parAH . Lve punazcAAdazavidhA sA manopavicArataH / / 32 // kAme sAlambanAH sarve rupI dvAdaza gocrH| trayANAmttarI dhyAna daye dvAdaza kAmagAH // 33 // svo'zalambanamArapyo yonidvaye tu SaT / kAmA: SaNNAM caturgA sva ekasyAlambanaM prH||34|| catvAro'rupi sAmante rUpagA eka urdhvgH| |eko mole svaviSayaH savezadaza sAzravAH // 35 // Typ pyaM Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ mi -uktaM ca vakSyate yAnyapana tu keza dhytte| ------ bIjavanAgavanmUlavRkSava-tuSavattathA // 36 // kSitaNDalavatkarma tathavASadhi puSpavata / siddhAnta pAnavavastu tasmin bhava catuSTaye // 3 // upapattibhava: kiSTaH sarva kauH svabhUmikai / nidhAnye traya AruSyavAhArasthitikaM jagat // 3 // kavaDI kAra AhAra: kAme tryaaytnaatmkH| na rupAyatanaM tana svAsamuktAnanugrahAta / / 39 / / sparzasaMcetanA vijJA AhArA sAThAvAstriSu) manomayaH saMbhavaiSI gandharvazcAntarA bhavaH // 40 // nivRttiJcahalapuSTyartha mAzrayAzritayo ?yam / | dvaya manyabhanAkSepa nirvRttyartha yathA kramam // 49 // chedasandhAna vaizamya haanicyunyuppttyH| movijJAna erA upAyAM cyutovau // 43 // / naikAyAcittamaaito nityvyaaktdye| kramacyato pAdAnAbhihRdayeSu mana dhyutiH // 43 // adho nRsura gajAnAM marmachedaH vvvaadibhiH| samyadhyiAtva niyatA AnintaryakAriNaH // 44 // svasvabha Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I LUPET tatra bhAjanalokasya saMnivezabhUzAntyadhiH / laaSoDazAko dvedhamasaMvyaM vAyumaNDalam / / 4 / / apAmakAdazo vedha saha sANi ca viNshtiH| aSTalaocchUyaM pazcA-cheSaM bhavati kAJcanam // 16 // tiryak trINi sahasrANi [ sAI zAta catuSTayam / lakSadvAdazakaM caiva jalakAJcana maNDalam // 4 // samantatastu triguNaM tatra merugandharaH / iMghAdhAra khadiraka: sUdarzana giristathA / / 48) azcakarNo vinatako nimirmAndhara giristataH) dIpA bahincakravAra: sapta haimA: sa aays:||49|| caturanamayo mefarjale 'zItisahasake / magna urva jalAnmerubhUyo'zItisahasakiH] // 5 // ardhArdhahAniraSzasu samocchyavanAca te| zItA: saptAntarANyeSAmAyAzIti sa hasikA // 51 // AbhyantaraH samudro'sau triguNa: sat paarshvtH| ardhAdhenApati rAJ: sItA: zenaM bAyo mhoddhiH||53|| lasatrayaM sahasrANi vizatiTve ca tatra tu| jambUddIpo dvisAhasrAbipAzAkarAkRtiH // 3 // LVPG Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArdha triyojanaM tvakaM praagnidehoycaandraavt| --- sArdha pArzvayaM tathAsyaikaM trizatayojanam // 5kSA godAnIya saha sAji sapta sArdhAni mnnddl:| sAdhe he madhyamasyASro carasa kuruH samaH // 55 // dahA videhA: [kara ]ba: kovavAzcAmarA vraaH| aSTo tadantarachIpA: zAThA uttrmntrinnH||5|| ihottareNa kIrAdi nvkaadibhvaaNsttH| paJcAzAdvistatAdhAmaM saro'rvANa gandhamAdanAt // 5 // adhaH sahasaiva zatyA tanmAtro'vIcirasya hi| tadurgha sapta narakA: sarveSau proDazottadAH // 58 / kukUlaM kuNapaM cApa. puramArgAdikaM nadI lup aita teSAM cardivAM zItA anyeprAvabU dayaH // 59 // ardhana mero candrArko paMcAzatsai kayojanau / ___LP[samam ardharAtro'stagamanaM madhyAhna udayaH sakRta // 6 // prAvRNmAse dvitIye'nyanavamyAM vardhata nizA hemantAnAM carSe tu hIyate'harviparyayAt / / 61 // lavazo rAtryaharvI dakSiNottarage rvau| svachAyayArka sAmIpyAdikalendu samIkSaNam // 6 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha pariSaNTAcataso'zya dazasAhasikAntarAH) proDazASTau sahasrANi catvAri ve ca nirgtaa:||63|| koTa pANayastA mAlAdhArA: sadAmadAsa mahArAnikadevAzca parvateSvapi sptst||6laa merumUrdhi trayastriMzAH sa cAzIti sahasahidika / vidiz kUyazcatvAraH uSitA vajapANibhiH // 65 // madhye sArdha TvisAhasapArcamadhyardha yojanam / pUraM sudarzanaM nAma ni haimaM citra nalaM mRdu||66|| sArdha dizata pArtho'tra vaijayanto bahi:puna:) taccatraratha pAruSya mizranandana bhUSitam / / 61 // vijhAyAntaritAnyeSAM subhUmIni caturdizam | pUrvottare pArijAta: sUdharmA dakSiNAvare // 680 tata phavaM vimAneSu devA; kAmabhuja stu SaT / indvAliMgana- pANyApti- hasite-sitamaithunAH / / 69 // vPNa ... paJca vopamo yAvaddazavarSApamaH ziSaVP : / saMbhavatyeSu saMpUrNA : savastrAcaiva rupinnH||9|| kAmopapatnaya strisaH kAmadevAH smaanussaaH| sukhopapattayastrisro navatri dhyAnabhUmayaH // 21 // Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAmA sthAnAdho dhAvantAbadUdha ttsttH|----- no darzanamastyeSAmanyA pAzrayAt // 12 // candvIpakacandrArka merukaamdhioksH| bAhmaloka sahasaMca sAhasAcUDiko mataH / / 3 / / tatsahasaM dvisAhaso lokadhAtusta mdhymH| tatsahasaM bisAhasa samasaMvarta saMbhavaH / / 14 // jAmbUddIpA: pamANena catuH sArdha vihstkaaH| viguNottara vRddhyA tu pUrvagodottarAyAH // 15 // pAvazA tanubit sAI ko zo divaukasAma | kA bhinAM rupiNAM tyAdau yojanArddha tataH param || 265 sAI vRddhi kaMya tu parItA bhebhya AzrayaH dviguNa dviguNo hitvA'nabhake bhyastriyojanam // 10 // sahasamAyuH kuruSu dvayorA varjitama | ihAniyatamanyetu dazAbdAnAdito'mitam // 8 // nRNAM vAni paJcAzadahorAtro divo kamAm / kAme ' dharANAM tenAyu paJca varSa zatAni tu // 19 // dviguNottaramUrdhAnAmubhayaM rupiNAM puna:) nAstyahorAtramAyustu kalpita kalpaiH svaashrysmmitH|| Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AkuSye vitiH kalpasahastANyadhikAdhikama / ---- mahAkalpaH parItAmAt prbhRtyrdhmdhsttH||81) kAmadevAyuSA tulyA ahorAtrA yathAkramam / . saMjIvAdiSu SaTsvIyustaistemA kAmadevavat // 2 // ardha pratApane vIcAvanta:kalpa para punaH / lpaH punaH pAstaracyA pratAnA mAsAhAzatapaMcakam // 3 // pAhAvarSazanenaika tiloddhAra tayAyuSa. arbudA viMzati guNa prati vRddhAyuSaH param // 8 // kuruvayo'ntarA mRtyuH prmaannvkssrkssnnaaH| kapanAmA va paryantA paramANu rnnstthaa| lehApuMsA vigo chidra rajolisA tadudbhavAH / yavastathAilI parva tethaM sapta guNottaram // 6 // caturvizatirakulyo hasto hastacatuSTayam / dhanuH paJca zatAnyeSAM krozo'raNyazca tnmtm||7|| te'au yojanamityAhurvize aNazataM punH| taM kSaNa ste, puna: SaTivatrizadottarAH / trayo muhUrtA horAtramAsA haadshmaaskH| saMvatsarassonarAtraH kalpo bahuvidhaH smRtaH // 9 // LV ACC ... Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sal saMvartakalyo nArakAsaMbhavAdrAjana ayH| ---- vivartakalpa prANvAyoryAvannAraka sambhava // 90 // anta8 kalpo' mitaayaavddshvrssaayussstt:| utkI apakarSAca kalpA aSTadazApare // 9 // utkarSa ekaste'zItisahasA dyaavdaayussH| iti loko vivRtto 'yaM kalpAM tiSThatima viNshtim| vivartate'tha saMvRtta Aste saMvartate samam / te azItirmahAkalpa stadasaMkhya trayo Tvam / / 13 // buddhatvamapakarSe tu shaataadhaavttdudbhvH| dvayoH patyekabuddhArnA sahaH kalpazatAncayaH // 9 // cakravarti samutpatti dho'sIti sahasakAta / suvarNarupyatAmAyazcakiNaste 'dhara krmaat||95|| eka vitri catuyA na ca hau saha buddhavat / patyu dhAna-sahAna ravadhAna kalahA strajito 'vadhAH) dezasthottamapUrNatvailANAtizayo muneH| " prAgA san sapivatsatvA rasarAgAcataH zanaiH / / Ala syAta sannidhi kA sAgraha kSetrapo bhRtH| nataH karma pathApikyA pahAse dshaayussH||8|| saMgrahaM . LPmAtrA ma! Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ HD ___ mAyAkalpasya zastrarogAbhyAM durbhikSeNa ca ni| ------- divasAna sapta mAsAMzca varSANi ca yathAkramam // 99 // saMvartanya: pUnastiso bhvtygymbuvaayubhiH| dhyAnatrayaM dvitIyAdizIrSa tAsAM yathAkramam // 10 // tadapAla sAdharmyAnna caturthe'styaniJjanAt / ma nityaM saha satve tadidi) maanodyvyyaat||13|| saptAgninAdi rekevaM gate'diH saptake punH| tajasA saptaka: pazcAdvAyusaMvartanI tataH / / 102 // // loka nirdai zo nAma tRtIyaM koSasthAnam // EPAwanaware Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmajaM lokavaicitryaM cetanA tatkRtaM ca tat / cetanA mAnasaM karma tajjaM bAkkAyakarmaNI // 9 // ne tu vijJAtyavijJaptI kAya vijJapti rissyte| saMsthAnaM ca gatiryasmAt saMskRtaM ANika vyyaat||3) na kasyacida hetu: syAddhavaH syAca vinAzaka / vizAhyaM syAnna cANau tahAvitaptistu vaadhniH||3|| trividhAmala rUpoktivRddha kurvtpdhaadibhiH| kSaNAdUrddhamavitaptiH kAmAtAtIta bhUta jAtA svAni bhUtAnyupArAya kAyavA karma sAvamA anAzrayaM yatra jAto'vitatiranupAttikA // 5 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4) 'neSyandi kI ca satvAkhyA niSyandopAttabhUtajA samAdhijopacayikAnupAttAbhinna bhUtajA // 6 // nAvyAkRtAstyaM vijJapti stridhAnyada zubhaM puna: kAme rUpe'pyavijJaptirvitaptiH savicArayoH // 7 // kAme'pi nivRtA nAsti samutthAnamasa yt:| paramAzubho mokSaH svato mula hyapatrapAH / / 8 / / saM prayogeNa tadyuktAH smutthaanaakriyaadyH| viparyayeNAkuzalaM paramAvyAkRte // 9 // samutthAnaM vidhA hetutatkSaNotthAna saMjJitam | pravartakaM tayorAyaM dvitIyamanuvartakam // 1 // pravartakaM dRSTiheyaM vitAnamubhayaM punH| 'mAnasaM bhAvanA heyaM paMcakaM tvanuvartakam // 19 // "pravartake bhAdau hi syAnidhApyanuvartakam | tulyaM mune: zubhaM vApannobhayaM tu vipAkajam // 13 // avitaptistridhA seyA saMvarA saMvaretarA - saMvaraH pratimoAkhyo dhyAnajo 'naashrvstthaa||13|| abadhA pratimoAravyo vyatastu cturvidhH| liMgato nAmasaMcArAta pRSaka te cAra virodhinaH // 14 // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 . - paMcASTaza sarvebhyo varjebhyo virtigRhaat| ---- upAsako pavAsastha zramaNo ddezabhibhutA // 15 // zIlaM sucaritaM karma saMvaracocyate punaH Aye vijJaptya vitaptI prAtimA kriyApathaH // 4 // pratimAAci tA cArau dhyAnajena tadancitaH) anAtraveNAryasatvA antyo cittAnuvartinau // 7 // anA gamye prahANAkhyau taavaanntrymaargau| saMpatAna smRtI dve tu mana indriya saMvaro ta LVPT: mAtyA pAtimoasthito nityamatyAgAhartamAnayA mAyA avitaptyAncitaH pUrvAkSaNAdUrddhamatItayA // 19 // tathaivAsaMvarastho'pi dhyAnasaMvaravAn sadA atItAjAtayAsrya stU prathame maabhytiityaa||20|| samAhitAryamArgasthau tau yuktau vrtmaanyaa| madhyasya syAsti cadAdau madhyayo vaidikAlayA // 24 // asaMvarasthaH zubhayA ' zubhayA saMvare sthitH| / - avijJapyAnci to yAvat prasAda kezavegavAn // 22 // madhya yA tu yutAH sarve kuvnnaamvyyaanvitaaH| atItayA kSaNAdUddhamAtyAgAnnAstyajA tayA // 23 // MA: Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivatAnivRtAbhyAM ca nAtItAbhyAM smnvitH| asaMvaro duzcaritaM dautyoH) zIlyaM karma tatpathaH // 24 // vijJaptyaivAncita kurvan madhyastho mRducetana :) tyaktAnutpanna vitaptiravijJaptyArthapulaH // 25 // dhyAna jo dhyAnabhUmyaiva lbhyte'naashrvstyaa| AryayA prAtimokSAkhyaH paravijJApanAdibhiH // 26 // yAvajjIvaM samAdAna mahorAtraM ca sNvRtH|| nAsaMbarostyahorAtraM na kilaivaM sa rAyate // 27 // kAlyaM grAhyo'nyato nIce sthitenoktAnuvAdinA upavAsa: samagAcho nibhUpreNAnizAayAt // 20 // zIlAchAnya pramAdAI vRtAGgAni yathAkramam / catvAryeka tathA vINi smRtinAzo madazca te||295 anyasyApyupavAso'sti zaraNaM tvagatasya na / upAsakatvo pagamAt saMvRktistu bhivat // 30 // sarve cetsaMvatA eka devA kAryA daya: kpm| tatpAlanAta kila proktA mahAdivaM yA manaH // 31 // buddhasaMghakarAn dharmAna bhAnubhayAM zca sH| nirvANa caiti zaraNaM yo yAti zaraNatrayam // 32 // Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gamityAcArAtigatyAtsaukadikriyAptita / samAna--- yathAbhyupagarma lAbha saMvarasya na santate // 33 // mRSAvAra prasaMgAccasarva zikSAbhyatikrame pratikSepaNasAvadyAnmAdyAdevA tiguptaye 3nA sarvo bhayebhyaH ko kAmAptI vartamAnebhya aapyte| maulelyaH sarvakAlebhyo dhyAnAnA zravasaMvarau // 35 // saMvaraH sarvasatvebhyo vibhASAMtvana kAragaiH / asaMvarastu sarvebhyaH sarvAbhyo na kAraNaiH // 36 // asaMvarasyAkriyayA lAbho'bhyupagamena vA / choNAvijJaptilAbhastu kSetrAdAnAdarehaNAt / / 3. prAtimokSadama (mada ??) tyAga: shikssaanikssepnnaadhyte| ubhayavyaMjanotpattermUlacchedAnnizAtyayAta // 38 // "patanIyena catyeke saddharmAntar3ito'pare) dhana parNavatta kAmI re rApannasyeSyate iyam / / 39 / / bhUmisaMcArahAniyAM dhyAnApta pAnA tyajyate shubhm| "tathA ruthyApta mArya tu phalApty ttatihAnibhiH // 40 // asaMvaraH saMbarApti mRtyudivyNjnoyyaiH|| vegAdAna kriyAyurmUlacchedaistu madhyamA // 41 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4) [ "kAmAptaM kutrAlArUpaM mUlacchedorddhajanmatA pratipakSodayA kaSTamarUpaM tu bihIyate nam nRNAmasaMvaro hitvA SaNDa para vidhAkRtIn / kuzva saMvaro'pyevaM devAnAM ca nRNAM trayaH // 43 // 'kAmarUpaja devAnAM dhyAnajo'nAzravaH punaH) . dhyAnAntarAsaMnisatvavajyAnAmapyarupiNAm // 44 // omAsemetarat karma kurAlAkuzaletarat / puNyA puNyanika jyaM ca sukhavedyApi ca trayam // 45 // 'kAmadhAtau zubhaM karma pulpunnymaanijymuurddhjm| tadumiSu yataH karma vipArka prati njti||460 sukhavedyaM zubhaM dhyAnAt AtRtIyAdataH param / aduHkhA sukhavedyaM tu duHkha vedyamihAzubham // 4 // adho'pi madhyamastyeke dhyaanaantrvipaakt:| - ApUrvAcarata: pAka: trayANAM dhyate yt:||6|| F svabhAva sampayogAbhyAmA lamyAnA vipAkata:) 'saMmukhI bhAvanA ceti paJcadhA vedanIyatA // 49 // niyatAniyataM tacca niyataM vividha puunH| -- dRradharmAdivayatvAt paMcadhA karma kecana // 50 // Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyA ---------- catuSkoTika mityanye nikAyApaNaM tribhikSAmA sarvatra caturAkSepaH zubhasya narake tridhaa|| 51 / / yadviraktaHsthiro bAlastatra notpaya vedykRt| nAnyavedyakRvAryaH kAmANe vA sthiro'pi naH // 2 // dvAviMzatividha kAmeSvAdhipatya ntraabhvH| "dRSTadharmaphalaM tacca nikAyo Teka eva sH|| 53 // tIva keza prasAdena mAtRghnena ca yatkRtam / guNakSetre ca niyata tatpitro_takaM ca yat / / 54 // dRdharmaphalaM karma kSetrAzaya vishesst:| tamyatyanta vairAdhyATvipAke niyataM hi tat / / 59 // / ye nirodhAraNAmaitrI dAnAI phlotthitaa| leSu kAraNakAryasya phale sadyo'nubhUyate // 6 // kuzAlasyAvitarkasya karmaNo vedanA matA| vipAkazcata sikyeva kAyikyevA zubhasya tu // 644 cittakSepo manazcitte sa ca karmavipAkajI bhayo padyAta vaiSamyauM kaizcAkUka kAminAmAtA vaka doSa kamAyokti: zAmya dveSaja rAgaje ) kRSNazukAdibhedena puna: karma cturvidhm|| 59 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "azubhaM karSa kAmAptaM zubhaM veva ythaakrmm| ------- "kRSNa zukobhayaM karma tanayAya nirAhAvam // 6 // dharmazAnti Su) vairAgye cAnantarya papASTake ... yA cetanA dvAdazadhA karmakRSNa ayAya tat / / 61 / / 'navame cetanA yA sA kRSNA zukukSayAya cata) ' zukusya dhyAnavairAgye dhvAtyAnantaryamArgajA) 62 // antye naraka vedhAnyakAmavedyaM yaM viduH/ dRgyaM kRSNAmanye'nyat kRSNa zuk tu kAmajam // 63 // - aaursa kAya vAkUrma manazcaiva yathAkramam | maunatrayaM tridhA zaucaM sarva sUcaritatrayam // 6 // azubhaM karmAdi mataducaritaM trayam / akarmApi tvabhidhyAdi manoduzcaritaM tridhaa||65|| viparyayAt sucaritaM tadaudArika sNgrhaat| dazakarma pathA uktA yapAyogaM shubhaashubhaa:||66|| azubhAH SaDavijJapti didha karate'pi kurvtH| dvividhAH sapta kuzAlA avitapti: samAdhimAH // 6|| A Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmAntakAstuvitaptiravitapti bhayentavA) viparyayeNa pRSThAmini prayogastu trimljH||6|| tadanantara sambhUte rabhidhyA graastrimuulnaa:| kuzalAH saprayogAntA alobha deva mohajAH // 69 // vadhyacyApAda pAruSyaniSThA deSeNa lomtH| parastrIgamanA'bhidhyA'dattAdAna samApanam // 10 // mithyAdRSTe stu mohene zeSANAM vibhirissyte| sattva bhogAvadhiSThAnaM nAmarUpaM ca nAma c||11|| samaM prAk ca mRtasyAsti na maulo'nyaashryodyaat| senAdezkakAryatvAt sarvakartavadasti saH // 12 // "prANAnipAtaH saMcintya paraspAbhrAnti maarnnm| adattAdAnamanya svasvIkriyA balacauryata: // 3 // [agamyAgamanAkAma] mithyaacaarshcturvidhH| anyasaMtodinaM J vAkyamarthAbhise mRSA vacaH // 14 // camu[zrotra manovijJAnAnubhUna vibhizca yat / tadRSTagutAvitAtagmatI coktaM yathAkramam // 25 // anyathA saMtino vAkyaM "- titvArthasUtrasaka 18) Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paizunyaM kiSTacittasya vacanaM parabhedane] .--- pAruSyamapiyaM sarve kissttsNbhinnlaapitaa||6|| ato'nyat kiSTamityanye lapanANIvanAtyavat / kuzAstrAvaccAbhidhyA tu parasvaviSayaspahA / / 990 [vyApAda: sattvaviyo] nAsti dRSTi: shubhaashubh| mithyAdRSTistrayo hAtra pandhAna: sapta karma ca // 3 mUlaccheda chedadRSTa kaamaaptotpttilaabhikH| phalahetUpavAdinyA sarvayA kama kramazo nRSu // 79 // chinatti strI pumAn dRSTi caritaH so'smnvyH| sandhiH kAGgastiSTeH syaannehaanntrykaarinnH||0|| yugapad yAvadA bhira zubheH saha vartate / cetanA dazabhiryAvacchabhai naikASTapaJcabhiH // 1 // saMbhinnAlApapAruSyavyApAdA narake vidhA) samanvAgamato'bhidhyAmithyAdRSTI kurau trayaH / / 825 saptamaH svayamapyatra kAme'nyatra dshaahaamaaH| zubhAstrayastu sarvatra saMmukhIbhUta lAbhataH // 3 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 L.Y.P. ArudhyAsaMtisattveSu lAbhataH sapta shessite| ......... saMmukhIbhAvatazcApi hitvA sanara kAn kurun||14|| sarve'dhipati niSyanda vipAkaphaladA matA:) duHkhanAnmAraNAdojonArAnAt trividhaM phalam // 5 // 1 rAgajaM- / lobhaje kAyavAkUrma mithyA jIvaH pRthktH| duHzodhatvAt pariSkAralAbhotyaM cenna suutrtH||6|| prahANa mArge samale saphalaM karma paJcabhiH / canubhiramale'nyacca sAvaM yacchubhA zubham / / 87 // anAsavaM punaH zeSe tribhiracyA kRtaM ca yat / / catvAri de tathA trINi kuzalasya zubhAdayaH // 8 // azubhasya zubhAdyA ve trINi catvAryanukramam / 'avyAkRtasya / trINi zrIgi caite shubhaadyH||89|| sarve'tItasya catvAri mdhymsyaapynaagtaaH| madhyamA de ajAtasya phalAni zrINyanAgatAH / / 90 // ___5 mi (kAstu svabhUmikasya catvAri trINi dve cAnyabhUmikAH) ___L.. P. / zeasya zrINI azaiAdyA azaikSasya tu krmnnH|| 91 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 / 92-99 dharmAH zaiAdikA ekaM phalaM trINyapi ca vyN| --- tAbhyAmanyasya zaikSAvayA dede paJca phalAni ca // 9 // zrINi catvAri caikasya dRgdheyasya tdaadyH| te ve catvArya trINi bhaavnaahykrmnnH||9|| aprahayasya te tvakaM hecatvAri yathAkramam / ayogavihitaM kiSTa vidhi bhraSTaM ca kecana // 9 // eka janmAdhipatyeka maneka paripUrakam / nAkSepike samApattI acile prAptayo na ca // 15 // AnantaryANi karmA ni tIvakezo'tha du[HI tiH| 'kauravAsaMtisatvAzca manamAvaraNa trayam // 16 // triSu dIpeSvAnantarya ghaNTAdInAM tu neSyate / alpopakArAlajjitvAt zeSe gatiSu paJcam // 7 // saMghabheda stvasAmagrIsvabhAvo vipryuktkH| -akiSyAvyAkRto dharmaH saMbastena samanvitaH // 9 // tadavayaM mRSAvAdastena bhelA smndhitH| - avIcau pacyate kalpamadhiradhikA rujH||19|| Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41100-109. bhibhuIka carito vRttI bhinattyanyatra baalin|-- zAstu mArgAntarakSAnto bhinnona vivasatyasau // 10 // cakrabheda: sa ca mato jambudvIpe nbaadibhiH| karmabhedastriSu dvIpeSvaSTAbhiradhikaica sH||10|| AdA vante 'budAt pUrva yugA coparate munau / sImAyAM cApya baddhAyAM cakrabhedo na jAyate // 12 // upakAriguNakSetra niraakRtivipaadnaat|| vyaMjanAntarite'pi syAn mAtA ycchonnitodvH|| buddhe tAranechasya prahArAnnoI (4) marhati) nAnantarya prayukasya vairAgyaphalasambhavaH // 10 // saMdyabheda mRSAvAdomahAvayatamo mtH| bhavAgacetanA loke mahAphalatamA zubhe // 10 // dUSaNaM mAturarhantyA niyanisthasya mAraNam / bodhisattvasya zaikSasya saMghAya dvAra hArikA // 10 // AnantaryasabhAgAni paJcamaM stUpabhedanam / sAntyanAgAmitAha tva prAptI karmAtivinakRt / / 10 / / ..13 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41108- 115 bodhisattvaH kuto yAvad yato lkssnnkrmkRt| sugati: kulajo'dhyasaH pumAn jAti smaro'nivRt jambUdvIpe pumAnena saMmukhaM buddhcetnH| .. cintAmayaM kalpagate zeSa Adhipate hi tat // 19 // ekaikaM puNyazAtajamasavyeya tryaantjaa:| vipazyI dIpakRd ratnaziravI zAkyamuniH purA / / 1100) sarvatra sarva dadataH kAkaNyAdvAna pUraNam / aMgacchede 'dhyako pAcU rAgiNa Anti zIlayoH // 11 // 1 puSya--4P | tiSya stAtreNa vIryasya dhI samAdhyoranantaram / 2 [payo]Lv.e puNyaM kriyA'tha tad vastutrayaM karmapathA yayA // 112 // dIyate yena taddAnaM pUjAnu grahakAmyayA / kAyavAkarma sopAnaM mahAbhogyaphalaM ca tat // 113 / / svaparAyo bhayArthAya nobhayArthAya dIyate tavizeSaH punAta-vast-kSetra vizeSataH // 119 / / dAtA viziSTaH zraddhAyaiH satkRtyAdi ddaatytH| satkArodArarucitA kAlAnAchiyalAbhitA // 115 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 / 116- 123. na varNAdi sampadA vastu surUpatvaM yshsvitaa| .... -- priyatA sukumAra sukhasparzAtA ttH||116|| gatiduH khopakAritvaguNaiH kSetraM viziSyate / "ayaM muktasya muktAya bodhisattvasya cASTamam // 11 // mAtApitamlAnadhArmakadhikamyo'ntyajanmane / bodhisatvAya cAmeyA : anAryebhyo'pi dkssinnaa||11| pRSThaM kSetramadhiSThAnaM pryogshcetnaashyH| emAM mRdadhimAtratvAt karmamRddadhimAtratA // 11 // saMcetana samAdhibhyAM niHkokRtyvipksst:| [parivAravipAkAca kopcitmucyte||10|| caitye tyAgAndhayaM puNyaM mainyAdivadgRhati / kukSetre'pIephalatA phalAbIjaviparyayAt // 121 // ruupaa| do zIlyamAbhaM rUpaM) zIlaM tadviratidhA pratikSiptAna buddhena vizuddhaM tu caturguNam // 12 // * dauH zIlyaM dauH zIlyaitatvahataM tadvipakSa samAzritam samAhitaM tu kuzalaM bhAvanA cittavAsanAt / / 13 // Ly.p ___ Ms.. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 / 124-127. -"svargAyajhIlaM prAdhAnyAt visaMyogAya bhaavnaa| - caturNA brAhmaNyatvaM kalpaM svargeSu modnaat||124|| dharmadAnaM yathAbhUtaM sUtrAdyakiSTa dezanA) puNyanirvANa nirvedhabhAgIyaM kuzalaM tridhaa||125|| yogapravartitaM karma sasamutthApakaM vidhaa| lipimdre sagaNanaM kAvya saMkhyA yathAkramam / / 126 // "sAvadyA nivRtA hInAH kiSTA dharmAH zubhAmalAH / praNItA: saMskRtazubhA: sevyA moastvnuttrH|| 17 // :: karmanirdezo nAma caturtha kozasthAnam Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha anuzayanirdezo nAma paJcamaM kozasthAnam ] 5 / 1-8 mUlaM bhavasyAnuyAyAH SaDrAgaH prtistthaa| mAno'vidyA ca dRSTizca vicikitsA ca tessunH||1|| bar3a rAgabhedAH saptoktA bhavarAgo dvidhaatujH| antarmukhatvAt tanmokSasaMtAvyAvRttaye kRtaH / / 2 / / dRSTayaH paJca satkAAyamithyAnta grAha dRssttyH| dRSTizIlavataparAmarzAviti punardaza // 3 // dazaite sapta saptArau triviSTi vivrjitaaH| yathAkramaM prahIyante kAme duHkhaadidaarshnaiH]||4|| [catvAro] bhAvanAheyAstAevA pratidhAH punH| rUpadhAto tayA''rupye ityAnavatitAH // 5 // bhavAgrajAH AntivadhyA dRgheyA evshessjaa| bhAvanAbhyAmabhAntivadhyA bhAvanayaiva tu // 6 // AtmAtmIya dhuuvocchednaastihiinaagrdRssttyH| ahetvamArge tadRSTiratAstAH paJca dRSTayaH // 7 // IzvarAdiSu nityAtmaviparyAsAt prvrtte| kAraNAbhinivezo'to dukhadRgdyeya eva sH||8|| Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 509-16 sarvatrA anumAyAH sphlaamsherte| duStriyAdviparyAsacatuSkaM viparItataH / "mitIraNAt samAropAt saMtA-cittetu tshaat||9|| "saptamAmA navavidhA stribhyo ra bhAvanA pryaa:| vadhAdiparyavasthAnaM heyabhAvanayA tthaa|| 10 // vibhave chA na cAryasya saMbhavanti vidhAdayaH / nAsmitAdRSTipuSTatvAt kokRtyaM nApi cAzubham // 19 // ' sarvatramA duHkhahetu dRgyA dRssttystthaa| vimatiH saha tAbhizca yA'vidyA' beNikI ca yaa|12 navo ( ;) lambanA eSAM dRSTidvaya vivrjitaaH| prAptivAH sahabhuvo ye'pyebhista'pi srvgaaH||13|| mithyAdRgviAtI tAbhyAM yuktA'vidyApa kevlaa| nirodhamArgahagveyA: paTanA savagocarAH // 14 // svabhUmyUparamo mArga: anminvbhuumikH| tadgocarANAM viSayo mArgohAnyonyahetu // 15 // na rAgastasya vayatvAnna desso'nykaartH| na mAno na parAmarzI zAntazuddhyagrabhAvataH // 16 // Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 / 17 - 23. sarvatragA anuzayA: sakalAmanuzerate) svamimAlambanataH svnikaaymsrvgaaH||4|| nAnAsaboddha (-)viSayA asviikaaraadvipksstH| yena yaH samprayuktastu sa tasmin smghryognH||18|| phaI) mavyAkRtAH sarva kAme satkAyadarzanam) antagrAhaH sahAbhyAM ca mohaH shessaastvihaashubhaaH||19|| kAme'kuzala malAmi raagNptivmuuddhyH| trINyavyAkRtamUlAni tRSNA'vidyAmanizcasA // 20 // dvaidho ( )vRtte to'nyo catvAryaveti baahykaaH| tRSNAmAna mohAste dhyAyi tritvAdavidyayA // 21 // ekAMzato vyAkaraNaM vibhajya paripRcchya ca sthApyaJca maraNotpattiviziSyatmAnyatAdivata // 22 // rAgapatidhamAnaH syAdatIta prtyupsthite| yatrotpannA'pahINAste tasmin vastuni sNyutH||13|| sarvakA lAstitokitvAra yAta savidhAna phst| vastikamA sarmAstikA izacaturvidhArA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 / 25-31 ---sarvatrAnAgatebhiH mAnasaH sAdhike praiH| ajaiH sarvatra zepraistu sarveH sarvatra saMyutaH // 24 // saryakAlAstitoktitvAda dayAt sadviSayAta phlaat| tadastivAdAta sarvAstivAdA ishaashcturvidhaaH||25|| te bhAvalakSaNAvasthA ythaanydhiksNtitaa| tunIya: zobhano'dhvAna: kAritreNa vyvsthitaaH||26) kiM vighnakRt kathaM nAnya davAyogAttathA mt:| "ajAta naSTatA kena gabhIrA jAt dharmattA // 27 // prahINe duHkha dRgyeye saMyuktaH zeSa srvgaiH| prAk pahINe prakAraiH ca zemastaviprathairmalaiH // 28 // duHkhahetudRgabhyAsa prahayA? kaamdhaatujaa| svakatrayakarUpAptAu mlvitaangocraaH||29|| svakAdharatrayo )kAThamalAnAM rupdhaatuujaaH| ArupyajAstridhAtvAtatrayAnA shrvgocraaH||30|| ." nirodhamArgadRgyeyA: sarve svaadhikgocaa| / anAsavAstridhAtvantyatrayAnAvagocarAH // 31 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3) 2133-39 dukhahetugabhyAsaheyA dhaattrye'mlaa:| ---- paJcASTAvitAna dazavijJAnagocarAH // 32 // vidhA sAnuzayaM vissttmkissttmnshaaykaiH| mohAt kAMkSA tato mithyAdRSTi: satkAyaka tataH tato'ntagrahaNaM tasmAcchIlAmaktito dRsh| rAgaH ca svadRSTau mAnaJca dveSo'nyanatyanukrama aprahINAdanuyAt viprathAt pratyupasthitAt / ayonizomanaskArAt kuzaH sampUrNakAraNaH // 35 // kAme saparyavasthA kezA: kAmAsavA binA mohenAnuzayA eva spArupye bhavAsavaH // 36 // "avyAkRtAntarmukhA hi te smaahitbhuumikaaH| ata ekIkRtA mUlamavidyetyAsavaH pRthaka // 33 // 'tapAdya yogAd dRSTInAM pRthabhAvastu paarvaat| nAsRvaSvasahAyAnAM na kilaasyaanukuultaa||38|| yadhokA eva sA'vidyA vidhA dRssttivivecnaat| upAdAnAnyavidyA tu grAhikA neti mithitA // 39 // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 / 40-40 aNo'nugatAyaite vidhA caadhynsherte| anubanti yasmAcca tasmAdanuzayA matA // 90 AsayannyAzravantyete haranti shlessyntyth| .. upagRhAta hanti cetyaSAmA svaadiniruktyH||41|| saMyojanAdibhedena punaste pnycdhoditaaH| dravyAmarzanasAmAnyAt dRSTI saMyojanAntaram // 11 // ekAntAkuzAlaM yasmAt svatantraM cobhayaM ytH| IrdhyAmAtsarya pUktaM pRthaka saMyojanadvayam // 41 // paJcadhAbarabhAgIya vAbhyAM kaamaantikrmH| tribhistu punarAvRttirmukhamUlagRhAta trayam // 44 // AgantakA manA mArga vibhramo maargsNshyH| ityantarAyA mokSasya gamane'tastridezanA // 4 // paJcadhaivorddha (-)bhAgIyaM dvau rAgau rupyaru pijI) auddhatyamAnabhohAca viddazAd bandhanatrayam // 16 // ye'pyanye caitasAH kiSTAH saMskAra svaadhsekssitaaH| kuzebhyaste'pyupakezAsne tu na keza sNshitaaH||4|| Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 pradAsa Ms. 5148-55. AdIkyamana ptraapymiilmaatsrymudbhv| ------ kokRtyaM styAnamidaM ca pryvsthaanmrdhaa||48|| krodhamau ca rAgotyA AhIkyau tymtsraaH| "mrakSe vivAdo'vidyAtA:] styaanmiddhaanptrpaaH||49|| / kaukatyaM vicikitsAta: krodheSye pratidhAnvaye / anye ca SaT kezamalA mAyA zAThyaM mada stathA / / 55 // . pradAza upanAhazca vihiMsA ceti raagii)| mAyAmadau pratidhaje upanAha vihiMsane // 51 // dRSTyA mAot pradAstu zAhaya dRssttismutthitm| tatrAhIkyAnapatrApyastyAnamiddhodbhavA vidhA / / 52 // tadanye bhAvanAheyA: svatantrAJca tathA mlaa:| kAme'zubhAstrayo TevA pareNA vyAkRtAstataH // 53 // mAyA zAThyaJca kAmAyadhyAna yo brhmvcnaat| styAno hatyamadA dhAttraye'nye kAma dhAtujA // 5 // samAnamiddhA dRgyA mnovijnyaanbhuumikaaH| upake zAH svatantrAzca pahitAnA zrayAH pare // 55 // Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 5156-66. 'sukhAmyAM samprayukto hi rAzo depro viparyayAt / mohaH savai rasa dRSTimano duHkhasukhena tu // 56 // daumanasyena kAMkSAnye somasyena kAmajAs) ... sarve: pypesayA gro svai: svaiH yathAmbhyarddha (vAzita bhUmikAH daurmanasyena kokRtya mIA krodho vihi-sanam | sh 'upanAhaH pradAzazca mAtsaryantu viparyayAt // 5 // mAyA zAkhyamayo mrakSo middha cobhayathA mdH| mekanA pazyanA kamavidyA vicikisimata / susvAbhyAM sarvagopauM catvAryanyAni paJcabhiH // 59 // kAme cAvaraNAnyeka tripabhAhArakRtyataH / DokatApazcatA skandhavidhAnavicikitsanAt // 6 // AlampanaparitAnAtma narAlambana saMbhayAt / . Alambana prahANAcca pratipakSodayAt yH||6|| pahANAdhAra duurtvduussnnaakhyshcturvidhH| patipakSaH prahAtavyaH keza AlambanAnmataH // 6 // Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 / 63-0 vailakSaNyAd vipakSatvAd deshvicchedkaaltH|- bhUtazIla pradezAdha dvayA nAmiva dUratA // 63 // sakRta bhayo visaMyogalAbhastveSAM puna: pun:| pratipAdayaphalaprAptIndriyavivRddhiSu // 6 // paritA nava kAmAdyaprakAradaya sNvaayaa| ekA dvayoH ayo dete tathA )tisevtaaH|| anyA avrbhaagiiyruupssivnyaa:| 53 tisaH paritA praT prAnti phalaM tAnasya zeSitAH / anAgamyaphalaM sarvA dhyAnAnAM paJca vaa'thvaa| arau sAmantakasyakA maulArupyatrayasya ca // 6 // Arya mArgasya sarvA ve laukikasyAnvayasya ca dharma tAnasya tisastu SaT tatpamasya pazcA anaasrvviyogaaprbhvaannvikliikRtH| hetuddaya samu yAtAt paritA dhaatvtikrmaan||6|| nakamA paJcabhiryAvad darzanasthaH samandhitaH / bhAvanAsthaH punaH pahirakayA vA dayena vaa||9|| Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 51. ----- tAsA-saMkalanaM dhAtu vairaNyaphalalAmata:------ ekA ve : paJca SaT kazcijjahAtyAloti pazcana // 79 anUzayanirdezo nAma pazcama koSasthAnam | . . Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 61-8 adha mArga prahANa nirdezo nAma SaSThaM kozasthAnam / kezaprahANamAkhyAtaM satyadarzana bhaavnaan| vividho bhAvanAmArgo drshnaakhymtvnaathnH||1|| satyAnyUktAni catvAri duHkhaM samudayastathA) nirodho mArga ityeSAM yathAbhisamaya kramaH // 2 // duHkhstridurvtaayogaaythaayogmshesstH| manApA amanApAka tadanye caiva sAsavAH // 3 // yatra bhilena kA tadviranyApohe piyA ca tat / gharAmvat saMvRtisat paramArtha sadanyathA // 4 // vRttasyaH zrutacintAvAn bhAvanAyAM prayujyate / nAmobhayA viSayAH atamathyAdikAdhiyaH // 5 // vyapakarmavayavato maasNtussttmhechyoH| labdhe bhUyaH spahA'tuSTiralabdhecchA mahecchatA // 6 // viparyayAt tadvipakSau vidhAtvAtAmalI batau / alobha AryavaMzAca teSI tussttaatmkaastryH|| karmAntyena bribhirvRttistRssnnotpaadvipksstH| mamArTakAra vastvicchA tatkAlAtyantazAntaye // 6 // Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 . 6 / 9-16. tatrAvatAro'zubhayA cAnApAnasmRtena c| - 1-zaravalA| adhirAgavitarkAgAM sadAlA sarvazagiNAm // 9 // L.v.P. aasmdaasthivistaarsNkssepaadaadikrmikH| pAdAsta AkapAlArdhatyAgAt kRtajayaH smRtH||10|| atikrAntamanaskAro mUmadhye citta dhAraNAt / alobho dazabhUH kAmA dRzyA lambA nRjAzubhA // 9 // AnApAna smatiH pratA paJcabhUrvAyugocarA) kAmAzrayA na bAdyAnAM paddhidhA gnnnaadibhiH||12|| gaNanAnugama: sthAnaM lasaNA'yaM vivartanA| parizanizca proTeyamAnApAna smRtirmatA // 13 // AnApAno yataH kAya: sattvAkhyAvanupAttako / naiSyandiko nAvareNa latyete manasA ca tI // 1 // niSpanna zamapaH kuryAt smRtyupasthAnabhAvanAm | kAyaviccittadharmANAM vilsnnpriikssnnaat||15|| pratA zrutAdimayyanye saMsargAlambanAt krmH| prapotpatti catuSkaM tu viparyAsavipakSataH / / 6 / / Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 / 17-34 sa dharma smRtyupasthAne samastAlambane sthitH| -- "anityaduHrayataH zunyAnAtmatastAn vipazyati / / 10 // tata ubhagato tpttimtcctuHstygocrm| ghouzA kAramUSmabhyo mUrkhanaste'pi tAdRzAH // 18 // ubhayAkaraNaM dharmeNAnyadhArapi tu varddhanam / tebhyaH zAnti didhA tadvat prAlintyA dharmaNavarddhanam kAmAtaduHkhaviSayA tvadhimAtrA aNaM ca sA // 19 // "tathA'gradharmAH sarve t paJcaskandhA vinaaptibhiH||20|| iti nirvedhabhAgIyaM caturdhA bhaavnaamym|| anAgamyAntaradhyAnabhUmikaM devo'pi vA // 21 // kAmAprayANyagadharmAn ghAzrayAn labhate'hunA / bhUmityAgAta svatyajatyAryastAnyanAryastu mRtyunA Ane ve parihANyA ca molestotra styhaa| // 22" .. apUrvAptivihIneSu hAnI dve asmnvitiH|| 23 // malA bhI na mUlacchit prAnti lAbhyanapAyagaH) trAnnivArya ziSyagotrAdvivartya de buddhaH syAt triinnypiitrH||24|| bens. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 / 25-32. - 'Abodho sarvamekatra dhyAne'ntye zAnta khddyoH| prAka tebhyo mojhabhAgIya bhigraM moastribhirbhvaiH|| 25 // 'zrutacintAmayaM trINi karmANyAmipyate trissu| laukikebhyo 'dharmebhyo dharmaAntiranAsavA // 26 // kAmaduHkhe nato'traiva dharmatAnaM tathA punH| 'zeSe yUkhe'ncayAntinAne satyatraye tthaa||27|| iti SoDazacitto'yaM styaabhismystridhaa| darzanAlayakAryAkhyaH so'Adhamaka bhUmikaH // 28 // Anti tAnAnyanantarya mukti mArgA yathAkramam / adRSTe dRSTe yAvargastatra paJcadaza kSaNAH // 29 // mRdutIndriyau teSu zraddhA dhrmaanusaarinnau| ahInabhAvanAheyo phalAyapratipannakau // 3 // yAvat paJca prakArajau dvitIye'rvAga nvkssyaat| kA mAvi raktAd (rva) yA tRtIyaprati pntko||31|| SoDaze tu phalastho nau yatra yaH prtipnnkH| zraddhAdhimukta dRSTAptI mRdutIkSNendriyo tdm||32|| Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhavet / - LY 9, phale phalamiziSTasya lAbho mArgasya nAstyata:---- nAprayukto vizeSAya phalaspaH prtiptrikH||33|| navaprakArA doSA hi bhUmau bhUmau tayA guNAH) mRdumadhyAdhimAtrANAM punarmudAdi bhedataH // 34 // amINabhAvanAheyaH phalasthaH saptakRt prH| tricaturvidhamuktastu ditrijanmAkulaM kulaH // 35 // ApaJcamaprakAraho dvitiiyprtipntkH| kSINapraSThapakArastu sakRdAgAmyasau punaH // 36 // kSINasaptASTadoSAMza ekjnmaikviicikH| tRtIya pratipatrAca so'nAgAmI navakSayAt // 37 // so'ntarotpannasaMskArAsaMskAraparinirvRtiH / maI (srotAzca sazAne dhyAne vyavakI knisstthgH||3|| sa no'rdhapluta: sarvacyutazcAnyo bhvaagrgH| ArubhyagacaturdhA'nya iha nirvApako'paraH // 39 // punastrIn trividhAn kRtvA navarUpopagA: smRtaaH|| tavizeSaH puna: karma kuzendriya vizeSataH // 4 // Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ L.r. Urdhva)zroturabhedena sapta sadtayo manA) sadasadatyavRttIbhyAM gatA pratyAgane ca taa:||41|| na parAvRttajanmAryaH kAme dhAtvantaro pgH|| sa corddha(4)jazca naivAsamakSasaMcAra parihANi bhAk // 43 // 1 riSyatiH | AkIryate caturtha prAk sidhyati aNamizraNAt / upapattivihArArtha kezabhIkatayA'pi ca // 43 // tatpAJcanidhyAt paJcaiva shuddhaabaasoppttyH| nirodhalAbhyanAgAmI kApasAjhI punrmtH||4|| AbhavAgrASTabhAgakSidarhatva prtipnnkH| navamasyApyanantarya paye vajopamazca sH||5|| 'tatyAptyA ayatAnamauo'rha naso tadA | lokottareNa vairAgyaM bhavAgrAdanyato vidhaa|| laukikenAryavairAgye visaMyogAptayo vidhA / lokottareNa cetyeke tyakta kezAsamanvayAt // 4 // bhavAgAdhavimuktAI (-)jAtavat tvsmnvyH| anAsraveNa vairAgyamanAgamyena sNrvtH||48|| Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhyAnAt sAmantakAdvA'ntyo muktimaargstribhuujye| nA() sAmantakAdAya ra rAbhiH svoI) bhuujyH|| binu myanantaryapathA laukikAstu yathAkramam / 19 // zAntAyudArAgrAkArA uttraadhrgocraaH||50|| yadyakopyaH ayajJAnAdan tpAdamatirna cet|| atha tAnamazaikSI vA dRSTi: sarvasya saarhtH|| 51 / / / zrAmaNyamamalo mArgaH saMskRtAsaMskRtaM phalam / ekA na navatistAni mukti mArgAH saha prAyaH // 52 // . catuH phalavyavasthA tu paJcakAraNasambhavAt / pUrvatyAgo'nyamArgAtiH ayasaMkalanaM phale // 53 // jJAnASTakasya lAbho'dha SoDazAkArabhAvanA lokikAptaM phalaM mizrAnAsava prAptidhAraNAt // 54 // brAhmaNyameva tad balacakraM tu brahmavartanAt | brahmacakra-1 balacakra tu dRzArga aashugnyaayaadibhiH||55|| kAme tramAptirantyasya triSu no ) hi dRkpadhaH) asaMvegAdiha vidhA tatra niSTheti cAgamAt // 56 // 1. itaH paraM prano (Ms.) patrasyaikasya anupalabdhaH --- satra | triMzattu tatpakSA () iti paryantAH . kalpanAnusAreNa pUpiyA dharma L.V.P. lAkA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 asamayavimukko'ta:-.../ MIS arhantaH praNmatA steSAM paJca zraddhA dhimuktjaa| vimuktiH sAmayikyeSAmako - .6. sAmayikI [tadvimuktirakopyA'kovyadharmaNaH / / 5 / / asamayamuktasa dRri prAptAnvayazca sH| .. totrA bhAditaH kecit keciduttA panAgatA // 5 // gotrAta caturNA paJcAnAM phalATrAmirna pUrvakAt / 'zaisAinAryAzca padotrA dRbhAgeNa na saMcaret // 5 // . prAptAprAptopabhogebhyaH parihANi stridhA matA) antyA vAsturakopyasya madhyA'pyanya sya tu tridhaa||6|| miyate na phalabhUSNe na ca kArya karoti s:| vimuktyAnantaryamArgA nayA 'kopye'tisevanAt // 6 // ekaikazo dRSTilAbhe'nAsavA nRSu bardhanam | azaiso nava mizritya bhUmIH samastu SaD yataH // 62 // savizeSaM phalaM tyaktvA phalabhApnoti vardhayan / dau budrau zrAvakA: sapta' caite nvvidhndriyaaH||13|| 2. nAt puna:--.Y.P | 3 caturgo gotrAt-... | + par3otrA anAryazaimA mArge menTriyasaMcAraH // 59 // 6.v.2 5. payA-2.4.9.16 ekaikastu dRSiprApte ..V.P.) 7 te sanavadhidhendriyA:-L.V.P. ... Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayogAsa samApattivimuktyamayata: kriyA kRtaaH| - pudgalA: sapta SaDvaite evaM bhArgatraye dvizaH // 6 // nigAdhalA yubhayato vimuktaH prtyetrH| samApattInTriya phalaiH zaijhasya paripUrNatA // 65 // dAbhyAmokSasya caturvidho mArgaH smaastH| prayogAnantaryavimuktivizeSapathA hvyH||66|| dhyAneSu mArga pratipat sukhA duHkhA 'nyabhUmiSu / dhandhAbhitA mandabuddheH kSiprAbhitetarasya tu // 6 // ayAnutpAdayortAnaM bodhistadAnulomyataH / saptatriMzat tu tatpazA nAmato dravyato daza // 6 // zraddhA vIrya smRtiH prattA samAdhiH prItyupesage / prasabdhizIlasekalpA: prajJA hi smRtyupsthitiH||69|| vIrya sabhyapahANAkhyam RddhipAyA: smaadhyH| pradhAnagrahaNaM sarve guNAH prAyogikAstu te // 7 // 1 yabhAvitA: -.4.2 | 2 dvikam - L.V.PI usavizeSavimujhyAnantaryaprayogasATvayA - L.V.P. | + stacha dAnulobhyataH -L.V.PI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -AdikarmikanirvedhabhAgIyeSu prbhaavitaaH|---- bhAvane darzane caitra saptavargA yathAkramam // 11 // anAsavAni bodhyachamArgADAni vidhetre|| sakalAH prathame dhyAne nAgamye priitivrjitaaH||12|| dvitIye'nyatra saMkalpA d dvayo stvyvrjitaaH| thAnAntare ca zIlAI stAbhyAM ca triSvarupiSu // 3 // 1maThA kAmadhAtau bhavAgre ca bodhimaargaanggvrjitaaH| trisatya darzane zIla dharmAvatyaprasAdayoH // 14 // lAbho mArgAbhisamaye buddha tatsaMcayorapi / dharmAsatyatrayaM bodhisattva prtyekbuddhyoH||5|| mArgazca vyatastu dau zraddhA zIlaM ca nirmalA: noktA vimuktiH hau AI baddhatvAt sA punardidhA // 6 // asaMskRtA zahAnamadhimuktistu saMskRtA sAI, seva vimuktI de sAnaM bodhiryathoditA / / 7 / / L.Y.P. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rl... -- vimucyate jAyamAnamazaikSaM cittmaavRteH| -- nirudhyabhAno mArgastu prajahAti tadAvRtim // 78 // asaMskRtaiva dhAtvAkhyA virodho rAgasaMsaya:/ prahANa[dhAturanyeSAM nirodha iti vstunH]||79|| nirSiyane duHkhahet zAnti jJAnairvirajyate / | sadhai hAti yairevaM catuSkoTikasambhavaH // 8 // mArga prahANA nirdezo nAma SaSThaM kozasthAnam Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aba nAmanirdezo nAma saptamaM kozasthAnam) 71-9: nAmalAH zAntayo sAnaM bhayAnutpAdadhIna rakama---- tadanyobhayathAryA dhIranyA tAnaM dRzazca SaT // 1 // sAsavAnAsarva jJAna mAdyaM sNvRtisNtkm| anAsavaM vidhA dharma jJAna manvayameva ca // 3 // sAMvataM sarvaviSayaM kAmaduHkhAdigocaram / - dharmAkhyamanvaya jAnaM turvaduHkhAdigocaram // 3 // te eva satya bhedana catvAryate caturvidhI anutpAdayatAne te punaH prathamodite // 4 // duHkhahelancaya sAne caturvyaH paracittavit / / bhUbhyakSapudgalokAntaM naSrAjAtaM na vetti] tt||5|| na dharmAncayadhIpakSamanyonyaM drshnsnnau| zrAvako vetti khaDastrIna sarvAn buddho'pryogtH||6|| ayattAnaM hi satyeSu pritaataadinishcyH| na pariyamityAdi ran pAramatirmatA // 7 // svabhAva pati pakSAbhyAmAkArAkAra gocraan| prayoga kRtakRtyatvahetUpacayato dahA / / / dharmamAnaM nirodhe yat mAgoM vA bhAvanA pthe| vidhAtu pastat kAmadhAto stU naanvym||9|| ....... . .... ...... ti Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9110 ramanya dharmajJAnAncayaM sAnaM pozAkAramanyamA tathA ca sAMvRtaM svaiH svaiH satyAkAraizcatuSTayam // 1 // tathA paramanojJAnaM nirmalaM samalaM pun:| yasvalakSaNAkAramekaika dravyagocaram // 11 // zeSe caturdazAkAre zUnyAnAtma vivrjine| nAmala: jozabhyo'nya cAkAro'nye 'sti shaastrtH||12|| dravyata: podazA kArAH pratAkAra stayA sh| AkArayanti sAlamyAH sarvamAkAryate tu st||13|| vidhAdyaM kuzalAnyanyAnyAyaM srvaasubhuumichu| dharmAkhyaM SaTsa navamu vancayA ravyaM tathaiva SaT // 14 // dhyAnadhanyamanottAnaM kAmarUpAzrayaM ca tt| kAmAzrayaM tu dharmAkhyamanyat dhAtukAzrayam // 15 // smRtyupasthAna mekaM ghI nirodhe paracittadhIH / zrIgi catvAri zemANi dharmadhIgocAro] nava // 16 // nava mArgA-cayadhiyo duHkhahetudhiyoI ym|| caturgA daza nekasya yonyA dharmAH punardaza // 4 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAtukA'malA dharmA akRtAca dvidhA vidhA|-- sAMvRtaM svakalApAinyadekaM vidyaapnaatmtH||4|| ekatAnAncito rAgI prathame' naasvkssnne| dvitIye tribhiruI) tu caturce kaikavRddhimAna || yayotpannAni bhAvyante Anti tAnAni darzane anAgatAni tatraiva sAMvRtaM cAnvayatraye // 20 // ato'bhisamayAnyAsyaM tadanutpattidharmakam / / svAdhobhUminirodha'ntyaM svstyaakaaryaalikm||24|| ghoTdo SaT sarAgasya vItarAgasya sapta tu / sarAgabhAvanAmArga taduI() sapta bhAvanA // 22 // saptabhUmijayAbhittA 'kopyaanaakiirnnbhaavite| Anantaryapadherddha ()muktimArgASTake 'pica // 23 // zaiottApanamakkevA baTa saptatAna bhAvanA Ananta ryapadhe SaNNAM bhavAgavijaye tathA // 24 // navAnAM tu ayajJAne'kopyasya dshbhaavnaa| tatsaMcAre'nyamukau ca prokkA ze'bhAvanA // 25 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yazagyAya pallAbhastatra vA'dhazca bhaavyte| sAzravAca AyatAne labdhapUrva na bhAvyate // 265 pratilabhaniSedhAkhye shubhsNskRtbhaavne| pratipakSavinivibhAvane sAsavasya tu // 27 // aSTAdazAveNikAst buddhadharmA blaadyH| sthAnAsthAne daza sAmAnyaSTau karmaphale mnaa||28|| dhyAnA yakSAdhimozeSu dhAtau ca pratipatsu tu / dahA yA saMvRtitAnaM dvayoH SaT dA vA aye // 27 // pAdivAsacyutotpAdabaladhyAneSu shessitm| sarvabhUmiSu kenAsya balamavyAhataM yataH // 30 // nArAyaNaM balaM kAye sandhiSvanye davAdhikam / hastyAdisaptaka balaM spaSTadhyAyatanaM ca tat // 31 // vaizAradyaM caturdhAtu yathAyadazame ble| dvitIye saptame caiva smatipatAtmakaM trayam // 32 // mahAkapA saMvRti dhIH smbhaaraakaargocraiH| samatAdAdhimAtryAcca naanaakrnnmssttdhaa||33|| Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sambhAradharmakAyAbhyAM jagatadhyArthacayA --------- samatA sarvabuddhAnAM nAyurjAti pramANata: // 34 // ziSya sAdhAraNA anye dharmAH kecit prthaajnaiH| araNAnidhitAnapratisaMvidaNAdayaH // 35 // sNvRtitaanmrnnaadhyaane'nye'kopydhrmn:| mRjAnutpannakAmAptasavastu kezagocarA: // 36 // tathaiva praNidhitAnaM sarvAlambaMtu tattathA| dharmArthayoniruktau ca pratibhAne ca sambidaH // 3 // triso nAmArthavijJAnamavivarya ythaakrmm| caturka yuktmuktaabhilaapmaargvshivyoH||38|| bAmArgAlambanA cAso navatAnAni srvbhuuH| daza praDvA'ya saMvit sA sarvatrAnye tu sAMvRtam / / 39 // kAmadhyAneSu dharme vid vAci pRthamakAmayoH / vikalAbhirna tallAbhI paDate prAntakoTikAH // 40 // tana bavidha dhyAnamantyaM sarvabhUmyanulomitam / vRddhikASThAgataM tantu buddhAnyasya pryogjH|| 41 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42-49 ----- Rddhi-trotra- manaH- pUrvajanma cyutyu- papat-aye)----- jJAnaM sAkSAkriyA 'bhitA paTTidhA muktimArgadhI / / 42 // catasaH saMvRtitAnaM cetasi tAnapaJcakam / ayAbhizA balaM yAvata paJca dhyAna catuSTaye // 13 // svAdhobhUviSayAlabhyA ucitAstu viraagtH| tRtIyA trINyapasthAnAnyAyaM zrotrarddhicabhuSi // 44 // avyAkRne zrotracakSurabhite itarAH zubhA: " triso vidyA avidyAyAH pUrvAntAdau nivartanAt / / 4 / / azaidhyantyA tadA khye tu de tatsantAnasambhavAta / iSTe zaikSasya noke tu vidye sA'vidyasantata: / / 6 / / AyA tRtIyA SaSThI ca prAtihAryANi zAsanam / agyamavyabhicArityA dvitae phalayojanAt / / 6 / / RddhiH samAdhiH gamanaM nirmANaM ca ttogtiH| zAstturmamonavA'nyeSAM vAhinyadhyAdhimonikI ||taa kAmAptaM nirmita bAhya caturAyatanaM vidhaa| rUpAptaM dve tu nirmANacittaH tAni punardaza // 49 / / 1891 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 9/50-55. - yathAkramaM dhyAnaphalaM dve dhAvat paJca nordhjm|---- tallAmo dhyAnadhAka zadAta tata svatazca tto'pito||5|| svabhUmikena nirmANa bhASaNaM tvadhareNa c| nirmAtraiva sahAzAsturadhiSThAyAnyavartanAt / / 5 / / mRtasyApyastyadhiSThAnaM nAsvirasyApare tuma | AdAvekamanekena jitAyAM tu viparya yaat||52|| adhyAkataM bhAvanAje trividha tUpapattijam / RddhimantrauSadhA dyAzca karmajA gheti paJcadhA // 53 // divye zrotrAdhiNI rUpaprasAdau dhyAna bhuumiko| sabhAgAbikale nityaM dUrasmAdigocare // 54 // vitri sAhasikA-5saya dRzo'hana khar3a- daishikaaH| anyadapyupapacyAptaM taddayo nAntarAbhavaH // 55 // cetojanma tu tat tredhA tarkavidyAkRtaM ca yat / jAnate nArakA Adau nRNAM notpattilAbhikam // 56 // sAna nirdezo nAma saptamaM kozasthAnam // 1 RddhimatrauSadhAdyAMzca- Ms.1 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1-1 [atha samApattinirdezonAma aramaM kolasthAnama 7 vidhA dhyAnAni catvAri proktAstadpapattayA - samApattiH zubhakAnAM paJcaska dhAsta saanugm||1|| vicAraprItisukhavat pUrvapUrvAvarjitam | . tathA''rupyA catu:skandhA adhobhUmivivekajA // 2 // vibhUtarUpasaMjJAkhyA: saha saamntkaistibhiH| nA''rupye rUpasadbhAvo spotpattistu citttH||3|| aakaashaanntyvijnyaanaannyaakishcnysNtikaaH| tathA prayogAd mAnyAttu na saMtA naapysNskH||4|| iti maulaM samApattidravyamaSTavidha tridhaa| saptAsvAdana vacchuhA'nAsavANyaSTamaM vidhA / / 5 / / AsvAdana sampayukta satRSNa laukikaM zubham / zaddhakaM tu tadAsvAyaM lokottaramanAsavam / / 6 / / paJcAye tarkacArI ca prIti saukhysmaadhyH| prItyAdayaH prasAdazca dvitIye'catuzyam // 7 // tRtIye paJca nUpekSA smRtiH patA suravaM sthitiH| catvAryantye sukhA' duHkho pekSAsmRtisamAdhayaH // 8 // vyato dazacaikazca pasabdhiH suravabhAdyayoH / Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zraddhA prasAdaH pItistu saumanaspaM TvidhA''gamAt / / 9 / / - kiSTe vasat prItisukhaM prasAdaH sampadhI smRtiH| upekSA smRtiddhizca kecit pasabdhyupekSa // 10 // aSrA pAlamuktatvAd AnejyaM tu caturthakaH / vitarka -cAro cAso ca sukhAdi ca catSyaH / / 9 / / somanasya skhopeA upekSA sumanaskatA) sukhopeTI upekSAca vido dhyAnopapattim // 12 // kAyAdhizrotravijJAnaM vittatyUtthApakaM ca yat / dvitIyAyo tadAdyAptama kirAyAkRtaM ca yat / / 13 // atadvAn labhate zuddhaM vairaagyennoppttitH| anAsavaM tu vairAgyAt kRiSTa hAnyupapattitaH // 14 // tRtIyAd thAvadhio 'nAsavAnantaraM shubhm| utpadyate tathA zuddhAt kiSTaM cApi svabhUmikam / / 15 // kiSyat svaM zuddhakaM kRiSTamekaM ca dharmazAda km| cyutantu ra kAt kiSTa sarva kiSTAn nottaram // 16 // caturdhA zuddha hAnabhAgIyAdi yathAkramam / kezotpatti svabhUmyUrdhA'nAsavAnuguNaM hi tt||9|| Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G(18-25. ve trINi zrINi caikaM ca haanbhaagaaynntrm| / gatvA''gamya vidhA bhUmira kliSTa ke klhitaaH||18|| vyutkrAntaka sabhApattirvisabhAgatRtIyagA | svAdhobhUbhyAzrayA evaM dhyAnArupyA vRthaa'vrm||19|| AryAkincanyasAmukhyAd bhAvAne tyaasbnyjyH| sanaSNA: svabhAvAlambA dhyAnaM sahiSayaM zubham / / 20 / / na maulAH kuzalArupyA: saasvaa'dhrgocraaH| anAsavaNa hIyante kezA: sAmantekana ca // 2 // aSro sAmAntakAnyeSAM zubhA'duHkhA'suravAni h| Arya cAyaM vidhA kecidata dhyAnamantaram // 22 // vidhA'duHkhA'suravaM naca mahAbamaphalaM ca tat / savitarka vicAro'dhaH samAdhiH parato'dvayaH // 23 // animittaH samAkAraiH shuunytaa'naatmshuunytH| pravartate' praNihitaH satyAkArairataH paraiH / / 24 // rAdhA'malA nirmalAstu te vimokssmuktrym| zUnyakatAbazanyatA dyAvyAstrayo' prsmaadhy:||25|| Alamvete aauravo shuunytshcaapynitytH| animittAnimittastu zAntato' saMkhyayA bhayam / / 26 // Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 / 2731 sAsavA naSvakopyasya sptsaamntvrjitaaH|--- samAdhibhAvanA dhyAnaM zubhamAdyaM sukhAya hi / / 2 / / darzanAyA'yami yabhijJeSA dhIbhedAya pryogjaaH| vajopamo'ntye yo dhyAne sAsavIyabhAvanA // 28 // apramANAni catvAri vyaapaadaadivipksstH| maitrya dveSo'pi karuNA muditA sumanaskatA // 29 // upeA'lobha AkAra: sucitA duHkhitA bn| modantAmiti sattvAzca kAmasaccAstu gocrH||30|| dhyAnayormuditAnyAni ghaTda ke cittu paJcasu nataH pahANaM tRSveva janyante tryanvito dhuvm|| 3 / / / aSTau vimokSA prathamAvazubhA dhyaanyoiiyoH| vatIyo'nyaH sa cAloma: zubhA' syAH smaahitaaH||335 nirodhastu samApattiH smasmAdanantaram svaddhakAdharAyeNa nyutthAnaM cetasA tata: 33] kAmApta dRzya viSayA: prathamA ye tvruupinnH| - te'ncayajJAnapordhva svabhUda: svAdigocarAH // 34 // abhibhvAyatanAmyazaivadvayamAdyavimokSavat / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dicaj he dvitIyavadanyAni punaH zubhacimopita // 35 // ----- pdazA kRtsnAnyalobho'rI thAne'ntye gocaraH punH| kAmA he zuddhakArUpye svacana: skandhagocare // 36 / / nirodha ukto vairAgye prayogApyaM tu zeSitam tridhAvAnayabhAmA pyasaMsaM zeSaM manuSyajam // 30 // hetukarmaphalAddhAtvorArupyotpAdanaM yo| dhyAnAnAM rupadhAtau tu tAbhyAM dharmanayA'pi ca // 38 // saddharmo vividhaH shaastraagmaadhigmaatm]| [dhAtA] rastasya vakAraH pratipattAra eva ca // 39 // kAzmIra vaibhASika nItisiddhaH prAyo mayA'yaM kthito'bhidhrmH| yad durgRhItaM tadihAsmadAgaH saddharmanItau munayaH prmaannm||40|| nimIlite zAstari loka cakSuSi ayaM gate sAdhijane ca bhUyasA .' adRetatvairniravagrahaHkataM kutArkikai zAsanametadAkulam // 4 // gate hi zAntiM paramA svayambhuvi svayambhuvaHzApsanadhRgvaSuca] jagatyanAguNa dhAtibhirmanirauH svairamihAtra cardhate // 6 // .. dRti kaNagataprANaM viditvA zAsane muneH| balakAlaM malAnAM ca na pramAdyaM mumukSubhiH // 43 // // samApittinirdezo nAma [aSTamaM kozasthAnam // una:) Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ al [atha pula nirdezonAma navama kozathAnama] santAmena samarthatvAd yathA'gniH srvbhugmtH| tara tathA sarva videcyo na sakRt sarvavedanAt / / 1 / / daridaMSTrAvabhedaM ca bhraMzaM cApedhya krmnnaam| dezayantI buddhA (dhA) dharme vyAdhI potaaphaarvt||2|| AtmAstitvaM yupagato bhinna syAd dRssttidNssttryaa| bhaMzaM kuzAlapotasya kuryAdaprApyasambRtim // 3 // asatvAd bhagavAn jIvaM tattvAnyatvona] naavdt| mAstItyapi ca nAvocad mAbhUt praajnyptiko'pysm||4|| yatra hi skandhasantAne zubhAzubhaphalAstitA| jIvAkhyA natrA sA na syAjjIvanAstitvadezanAt // 5 // pratAti]mAnaM skandheSu jIva ityapi nAvadat / se abhavyA zUnyanAM bALU tadAnIM taadRshojnH|| ... tapAdyAtmAsti nAstIti pRSTaye vAtsyena nAvadat / " AzrayApemAthA'siddhaH] sati svastIti nAha kim / / 7 / / sarvAkAraM kAraNa meka sya mayUracandakasyApi / nAsarvateyaM sarvAta] balaM hi tajjJAnam // 8 // Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 / 9-13. // zrI jainendaM zAsanaM vijayatetamAma yad gurU yaccAsannaM yaccAbhyastaM kRtaM ca yat pUrvam / pUrva pUrva ] pUrva vipacyate karma saMsAre // 9 // , karma tadbhAvanA tasyA vRttilAbhaM tata: phalam / niyamena prajAnAti buddhAyanyo na sarvathA // 10 // ityetAM suvihita hetumArga zuddhA [buddhAnAM pravacanadharmAtAM nizamya : andhAnAM vividhakudRSTicepitAnAM tIrghAmAM matamapavidhya] yAntya nandhAH / / imAM hi nirvANa purakavartinI tathAgatAdityavacoM'zubhA [svatIm / / [mi]rAtmatAmAryasahasavAhitAM na mandacarvivRtAmapIkSate // 12 // iti diGmAtramevedampadiSTaM sumedhasAm / .. vaNadezo viSNasyeva svasAmiArya visarpiNaH // 13 // pula nirdezo nAma navamaM ko hAsthAnam / / // abhidharmakozakArikA samAptA kRtirvasubandhu pAdAnAmA kozasthAna kArikA puNyapattanahapunA) nagara '1 dhAtunirdeza / & phargyusanamahAvidyAlaye (kaoNleja) -2 indriya // prAdhyApaka padamalekuvANe vidhanAtha3 loka // ME zAstritanujanmabhimahAmatiza vAsudeva / 4 karma // 127. | gosvale ) zAstrimahodayaiH sampAditam / 5 anushy|| revaca samarpitamaabhidharmakokArikA granthamavalambya kaneyaM prtilipiH| 8 samApatti / 56 - AcAryadevazamavijayasidhisUrIzvarapra. ziSyamunirAjazrI bhuvanavijayaputrAntevAsi 9 purala nideza 7 6 mArgaprahANa 7 tAna // nA munijammAdhijedhena saM.2004jyeSThakA Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( abhidharmako 13 kArikA bhASyasyAMza: ) tulanA: LVP.I, 1 86- 91) vijA naatiiti| tathA ca pazyati kimekena cabhumA rUpANi pazyati / AhosvidUbhAbhyAM ? mAtra niyamaH / / ubhAbhyAmapi ca - bhyAM pazyati vyaktadarzanAt // ubhAbhyAmapi cakSubhyaM pshytiityaabhidhaarmikaaH| tathAhi dvayo rvivatayoH parizuddhataraM darzana / bhavati / ekasiAMconmIlite vicandrAdigrahaNaM bhavati nekata nAnyathA bhAvAt / na cAprayA cchedAdiccheda prasaMgo vijJAnasya dezApati ThitatvAt / rupyaadti| yadi catuH pazyati zrotraM zRNoti yAbamano vijAnAti / kimeSAM prApta viSayaH Ahosvida praaptH|| cakSuH zrotramano'prApta viSayam / / tathAhi dUrAdUpaM pazyati / adhi majanaM na pazyati / dUrAcchabdaM zroti / sati ca prApta ni| Sayatve beditavya // cakSuH protramihadhyAyinAnopajAyeta / brApAdivat / yadyaprAptaviSayaM cakSuH kasmAt kasmAt sanama pAptaMna / pazyAta dUra tiraskRtaMca / kathaM tAvadadhaskAnto na sarvamapAptamayaH karSati / prAptaviSAmAtve'pi caitat samAnam / kasmAt na sarva prAptaM pazyati ajanaM zalAkAM vA / yathA ca ghANAdInAM prApto viSayo,na tu sarvaH sahabhUganyAyagrahaNAdevaM cazuSo 'pyaprAptaM (pa) tvaM syAnna tu sarvaH ( manastvarUpitvAt pAna Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ menAzaka / kecit punaH lonaM prAptApAtaviSayaM manyate, karNAbhyantare'pi zabdazravaNAt zeSaM tu vANa jilhA kAyAkhyam / ayAnanyathA / prAptaviSayamityartha: / dhANaM kathaM prAptaviSayaM nikacchA sasya gandhAgrahaNAt |krss prApti ma nirantarotpattiH / kiM punaH paramANanaH smazanti anyonyamAho svinna / na spAntIti kazmIrAH / kiM kAraNaM ? yadi tAvat sarvAtmatA spazeyu nizrI bhaveyu devyAni / adhekatrona, saabynaa| prsaajyern| niravayavAzca paramANa vH| kaya taha zabdAbhiniSpattirbhavati / ata eva,yadi hi spRzoyuH hasto haste dhyAhRtaH / sA ghA (yA ya? pya?) upalazyopale / kaya cita patyAhRtaM na vidhIyate / bA / dhAtusandhAstitvAt / kazciddhi vAyudhAnurvikiraNAya pravRtto yathA sNvrtnyaaN| kazcita saMdhAraNAya yathA vivartanyAmiti kathami(de) dAnI nirantara prApyA prAptaviSayaM vayamucyate / navA niranta ratvaM yanmadhyo nAsti krizcidapi khalu |saMghAtAH sAvayavatyAta patrAntI tyadoSaH / evaM kRtvA ayamapi granya upaphlo bhavati / vibhASAyAM kinnu spaSTa hetukaM sASTamutpadyate Ahosvira mRtahetukamiti pralayityA bhAha- kAraNaM prati (ta) Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maspaSTa karAdhita spaSTa hetu samutpayate yadAdhizIryate kahAvida praNA vasthAna syAditi madantavabhinnaH / / spRzAnti tya ( samApto'yaM asubandhubhASyAMza:)) ayaM tAbachAstA jaganivijidirAta: kSINavimati tistabce para vibhavajana se jAna kara guNAraNye gaNye carati bhavabhImA vigataH sa sebuso bodho / bhavarAma sukhe sAmyamagamat / / 1 / / (sunita HuaTRA 4 Bal) (abhidharmakozakArikA) Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R LATEST