Book Title: hrinkar Kalptaru Yane Jain Dharmno Divya Prakash
Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Jain Shaitya Prakashan Mandir
View full book text
________________
» રી* નમ:
પુરવચન अहं मन्त्रं महामन्त्रं, स्मारं स्मारं स्मरापहम् । रहस्यं मन्त्रतन्त्रस्य, वक्ष्ये किश्चिद् यथाश्रुतम् ॥१॥
જીવ સંસારમાં જુદી જુદી ગતિમાં પરિભ્રમણ કરતાં કરતાં પ્રબલ પુણ્યદયે માનવજીવન પ્રાપ્ત કરે છે. આ માનવજીવન અઢીદ્વીપની બહાર મળતું નથી. અઢીદ્વીપમાં ઉત્પન્ન થતા માનના ક્ષેત્રને આશ્રયીને ૧૦૧ પ્રકાર છે. તેમાં ૮૬ પ્રકારના માનને કોઈ વ્યવહારનાં વળગણ હેતાં નથી. બાકી રહેલાં ૧૫ ક્ષેત્રોમાંનાં દશ ક્ષેત્રોમાં સમયને દશમો ભાગ જ વ્યવહારને એગ્ય હોય છે ને ૫ ક્ષેત્રમાં સદાકાળ વ્યવહાર ચાલુ હોય છે.
વ્યવહાર કરતા મનુષ્યના વ્યવહારના મુખ્ય બે ભાગ છેઃ એક સાંસારિક અને બીજા ધાર્મિક. એ બન્ને પ્રકારના વ્યવહારને સિદ્ધ કરવા માટે માન પોતપોતાને મળેલી સાધન-સામગ્રી અને સમાજને ઉપયોગ કરે છે. આ સાધનસામગ્રીમાં માત્ર એ એક સુન્દર, સબળ અને શીઘકાર્યસાધક સાધન છે. એને ઉપગ વ્યવહારમાં થતો આવ્યો છે અને થાય છે.