________________
ચૌદસને બીજી એકમ-બીજી ચોથ-બીજી સાતમ-બીજી દસમ અને બીજી
તેરસકહેવી એ મૃષાવાદ છે. ગ) પર્વતિથિને અપર્વતિથિ કહેવી એ મૃષાવાદ છે. (૩) આ રીતે એકતિથિપક્ષની માન્યતા શાસ્ત્રવિરુદ્ધ અને મૃષાવાદજન્ય હોવાના કારણે
સાવધ હોવાથી અશુદ્ધિકર જ છે. બીજી એક વધુ પ્રકારે પણ અશુદ્ધિકર છે. તે આ પ્રમાણે – બીજ – પાંચમ – આઠમ – અગીયારસ અને ચૌદસ એ પાંચ પર્વતિથિઓએ પરભવના આયુષ્યનો બંધ પડવાનો જેવો સંભવ છે, તેવો સંભવ અન્ય કોઈ તિથિએ નથી, એવું સૂચવીને પણ બીજ આદિ પાંચ પર્વતિથિઓએ તપોવિધાનાદિ ધર્માનુષ્ઠાન કરવાનું શ્રી જિનાગમમાં ફરમાવેલું છે. એક તિથિપક્ષની માન્યતા પૂનમ કે અમાસની વૃદ્ધિએ ઉદયગતા ચૌદસને બીજી તેરસ માનવાનું વિધાન કરે છે. એટલે જેઓ ચતુર્દશીના કારણે પાપથી નિવૃત્તિ આદિ તથા તપોવિધાનાદિ કરતાં હોય, તેઓને ખરી ચતુર્દશીએ પાપમાં પ્રવર્તાવે છે. હવે જો તે જ ખરી ચતુર્દશીએ આયુષ્યનો બંધ પડે તો પાપમાં પ્રવૃત્ત હોવાના કારણે નુકશાન થવાનો પૂરો સંભવ રહે છે. આ રીતે પણ એકતિથિપક્ષની માન્યતા અશુદ્ધિકર છે, એવું પૂરવાર થાય છે. વળી ચૌદસ પાક્ષિક કે ચોમાસી પર્વ હોવા છતાં, પાક્ષિક કે ચૌમાસી પર્વ ચૌદસે ન મનાય તથા ભાદરવા સુદ – ૪ ના સંવત્સરી મહાપર્વ હોવા છતાં ભાદરવા સુદ - ૪ ના સંવત્સરી પર્વ ન મનાય તો પર્વલોપક મનાય. આ રીતે પણ અશુદ્ધિકર
(૪) એકતિથિપક્ષે જે પ્રવૃત્તિને વાસ્તવિક પ્રકારની આચરણા તરીકે જણાવે છે, તે
પ્રવૃત્તિ શાસ્ત્રવિરુદ્ધ, સાવદ્ય અને અશુદ્ધિકર હોવાના કારણે તે પ્રવૃત્તિને ‘આચરણા' કહી શકાય જ નહિ. પણ તેથીય આગળ . અ) પર્વતિથિની હાનિ-વૃદ્ધિએ પૂર્વ કે પૂર્વતર અપર્વતિથિની જ હાનિ-વૃદ્ધિ
કરવાની પ્રવૃત્તિનું મૂળ કોઈપણ સાતિશય પુરૂષમાં છે જ નહિ. બ) એકતિથિપક્ષ આ પ્રવૃત્તિ પૂ. આ. શ્રી દેવસૂરિજી મહારાજાથી શરૂ થઈ એમ
કહેતો હોય તો, પહેલી વાત એ છે કે ....
८४
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
WWW.jainelibrary.org
