________________
દા.ત. + ૨ (કર્મણિ) + તે = શીર્થ વૃત્ (ગ.૧૦) + ત = વીર્તીતિ (C) ધાતુમાં હસ્વ રૂ કે ૩૫ર અંતે + અવિકારક વ્યંજન= રૂકે દીર્ઘ થાય
દા.ત. વિસ્ (ગ.૪) = વિન્ + અ + તિ = રીવ્યતિ ૧૧ , , , છો આ ચોથા ગણના ધાતુનો ગોલોપાય છે.
દા.ત. સો = રિા શો = તિવો = સ્થતિ છે = ચરિતા ૧૨. છઠ્ઠા ગણની નિશાની લગાડતા પૂર્વે અંત્ય ડૂતથા ૩(હસ્વ કે દીર્ઘ) નો અનુક્રમે
તથા ૩ણ્ થાય છે.
દા.ત. રિ= રિયતિ નૂ=બુવતિ પૂર યુવતિ. ૧૩. નુ, તિ, વિ, ત, પિશ, સિવ, વિ, મુર્ આ છઠ્ઠા ગણના ધાતુઓ
ગણકાર્ય વિશિષ્ટ કાળમાં અન્ય વ્યંજન પૂર્વે અનુનાસિક લે છે.
દા.ત. તુન્ = સુપ્પતિ વૃત્ = વૃત્તતિા ૧૪. તન્ન, રિ, મર્જ, મન્ન, તને, વિ, વંશ આ દશમા ગણના ધાતુઓ માત્ર
આત્મપદી જ છે.
દા.ત. તન્દ્ર = તત્રય વિત્ઃ તયા ૧૫. યુન,,સ, વૃન, વૃ, કૃતિ , ૫, ૫, આ ધાતુઓ પહેલા અને
દશમા ગણના છે. દા.ત. યુન= યોગતિ / યોગતિ. આ + મ્ ધાતુ જ્યારે કોઈ નભમંડળના પદાર્થ માટે વપરાય છે ત્યારે અને
જ્યારે તેનો અર્થ “ઉગવું, ઉઠવું, અસર કરવી, લાગુ થવું એવો થાય છે ત્યારે આત્મપદી થાય છે.
દા.ત. મા + ૫ = ગામ ” ૧૭. શબ્દના બેવડા પ્રયોગનો અર્થ “પ્રત્યેક એવો થાય છે.
દા.ત. ગૃગૃહે= પ્રત્યેક ઘરે, લિ = પ્રત્યેક દિવસે ૧૮. સમ, અવ,ઇ, વિ+થા ધાતુ આત્મપદી પ્રત્યય લે છે.
દા.ત. ઝવ + થ = ઝવતિ . '
સુ. સં. મન્દિરાન્તઃ પ્રવેશિકા
૩
ની આ
પાઠ - ૧
-
