________________
૨૮૮ સ્તુતિચતુર્વિશતિકા
[ २४ श्रीवार_____ : ४९७४ने 'अg4-४९७४' मेवी संज्ञा Alanwi मा छे. मा पातनी वृत्त. રત્નાકર સાક્ષી પૂરે છે, કેમકે ત્યાં કહ્યું છે કે___“यदिह नयुगलं ततः सप्तरेफास्तदा चण्डवृष्टिप्रपातो भवेद् दण्डकः ।
प्रतिवरणविवृद्धरेफाः स्युरार्णवव्यालजीमूतलीलाकरोद्दामशङ्खरोदयः ॥" અથાત જે પદ્યમાં પ્રથમતઃ બે નગણ હોય અને ત્યાર પછી સાત વખત રગણું હોય, તે તે દડક “ચડવૃષ્ટિ–પ્રપાતના નામથી ઓળખાય છે અને એ ર૭ અક્ષરેને દડક છે. હવે જે સાત વખત રગણુને બદલે એક વખત વધારે રગણ હોય તે તેને અર્થાત્ ૩૦ અક્ષરના દણ્ડકને
અ” કહેવામાં આવે છે. એ પ્રમાણે બે નગણ અને ત્યાર બાદ નવ વાર રગણું હોય, તે તે દડક અર્ણવ” કહેવાય છે અને આમાં ૩૩ અક્ષરે છે. એ પ્રમાણે એક એક વધારે રગણવાળા ४९४ीने अनुमे 'व्यास', 'भूत', 'दीसा४२', 'दाम', 'शं' त्यादि नामथा सामाવવામાં આવે છે.
जिनसमूहस्य स्तुतिःसमवसरणमत्र यस्याः स्फुरत्केतुचक्रानकानेकपद्मेन्दुरुक्चामरोत्सर्पिसालत्रयी
सदवनमदशोकपृथ्वीक्षणप्रायशोभातपत्रप्रभागुवराराट् परेताहितारोचितम् । प्रवितरतु समीहितं साऽहतां संहतिर्भक्तिभाजां भवाम्भोधिसम्भ्रान्तभव्यावलीसेविताऽसवनमदशोकपृथ्वीक्षणप्रा यशोभातपत्रप्रभागुर्वराराट् परेताहितारोचितम्॥९॥
-अर्णव०
टीका
समवसरणमिति । 'समवसरणं' सुरकृतं तीर्थकृतां धर्मदेशनास्थानम् । 'अत्र' अस्मिन् । ' यस्याः'।' स्फुरत्केतुचक्रानकानेकपोन्दुरुक्चामरोत्सपिसालत्रयीसदवनमदशोकपृथ्वीक्षणप्रायशोभातपत्रप्रभागुरु ' केतुः-धर्मध्वजः चक्र-धर्मचक्रं आनको-देवदुन्दुभिः अनेक पद्मानि-सुरकृतकमलानि इन्दुरुक्चामराणि-चन्द्रावदातप्रकीर्णानि उत्सर्पिसालत्रयी-प्रद्धमाका. रत्रयी सदवनमदशोक:-प्रधानावनमदशोकद्रुमः पृथ्वीक्षणप्रायशोभा-मेदिन्युत्सवभूतच्छाया आतपत्राणि-छत्रत्रयं प्रभा-कान्तिः स्फुरन्-विराजमानः केतुश्च चक्रं च आनकश्च अनेकानि पद्मानि इन्दुरुक्चामराणि च उत्सर्पिणी सालत्रयी च सन्-शोभनः अवनमन-पल्लवादिप्राग्भारेण खर्वीभवन् अशोकश्च पृथ्वीक्षणप्रायशोभा-पृथ्व्या-भुवः क्षणप्रायशोभा-उत्सवकल्पशोभा आतपत्राणि प्रभा च ताभिगुरु-महाईम् । 'अराराट् ' अत्यर्थमराजत् । 'परेताहितारोचितं' परेता:-अपगताः अहिताः-शत्रवो येषां तैरारोचितं-उपशोभितम् । अथवा परा-प्रधाना, इताहिता-तशत्रुरिति । अर्हत्संहतेर्विशेषणे । 'रोचितं ' शोभितम् । 'प्रवितरतु ' प्रयच्छतु ।
