________________
અને તેના રહસ્યો છે, કારણ કે તે થોડા સમયમાં વધારે ગણી શકાય છે અને તેની શુદ્ધિનું પ્રમાણ બરાબર જળવાઈ રહે છે.
મંત્રમાં જે અક્ષરબીજ-મંત્રબીજ સહિતનો હોય તે બીજાક્ષર કહેવાય છે. ૐ હ્રીં મેં ક્લીં વગેરે બીજાક્ષરો કહેવાય છે; કારણ કે તેમાં મંત્રશક્તિ બીજરૂપે રહેલી છે. જેમ યોગ્ય હવા-પાણીખાતર મળતાં બીજમાંથી અંકુરા ફૂટે છે અને ધીમે ધીમે વૃક્ષ બને છે તેમ જપ, ધ્યાન વગેરે ક્રિયાઓથી મંત્રશક્તિનો વિસ્ફોટ થાય છે અને અદ્ભુત પરિણામ જોવા મળે છે.
દરેક મંત્રમાં બીજાક્ષર હોય તે જરૂરી નથી. મહાપુરુષો સાદા અક્ષરોમાં પણ પોતાની શક્તિનો અંશ મૂકી તેને અતિ બળવાન બનાવી શકે છે.
મંત્ર આરાધનામાં અક્ષરશુદ્ધિ ઉપરાંત દેહશુદ્ધિ, મનશુદ્ધિ, સ્થાનશુદ્ધિ અને દ્રવ્યશુદ્ધિ જોઈએ. શ્રદ્ધા, શુદ્ધિ અને વિધિ એ મંત્રસિદ્ધિના મૂળ પાયા છે. તેમાં કંઈ પણ ખામી આવે તો મંત્રસિદ્ધિ થતી નથી.
આ વિશ્વમાં દૈવી શક્તિઓ અનેક પ્રકારની છે અને તે અસાધારણ કે અભૂત કાર્યો કરી શકે છે. મંત્રના શુદ્ધિ અને વિધિપૂર્વક જપ તથા ધ્યાન વડે એ દૈવી શક્તિઓ સાથે અનુસંધાન કરી શકાય છે.
યંત્રનું મહત્ત્વ મંત્રોમાં અક્ષરોની મુખ્યતા છે, તેમ યંત્રમાં આકૃતિની મુખ્યતા છે. જેમ અક્ષરો ગમે તેમ મૂકી દેવાથી મંત્રની રચના થઈ શકતી નથી, તેમ આકૃતિ ગમે તેમ મૂકી દેવાથી યંત્રની રચના પણ થઈ શકતી નથી.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
