________________
४८
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધના ગુરુ અને ધર્મ, જૈન ધર્મના તારક તત્ત્વો છે. અરિહંત અને સિદ્ધ દેવ તત્ત્વ છે. અરિહંત પરમાત્મા ધર્મની સ્થાપના કરે છે. આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ ગુરુતત્ત્વ છે. દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્ર અને તપ ધર્મતત્ત્વ છે. નવપદના દરેક પદનું રટણ અને અર્થચિંતન કરતાં તેમજ ધ્યાન કરતા અપૂર્વ શક્તિનો વિસ્ફોટ થાય છે. આમ દરેક પદ મંત્રરૂપ છે. સિદ્ધ પદથી આ વલયની આદિ થાય છે અને તપ પદ આવે ત્યારે અંત થાય છે. તેથી આ આઠ પદો આદિઅંતવાળા બીજ પદો છે.
વલય-૨ - વર્ણમાતૃકાઓ સાનાહત યત્ર દલેષ વર્ગો, કં નિવિષ્ટ ચ તદન્તરેષ !
સતાક્ષરો રાજતિ મંત્રરાજ, શ્રી સિદ્ધચક્ર તદઉં નમામિ all શબ્દાર્થ : સાનહત=સ+અનાહતં વળી જ્યાં અનાહત છે.
યત્ર દવેષુ જે આઠ પાંખડીમાં વર્ગાષ્ટકં=વર્ગવાળા અક્ષરોનું અષ્ટક છે. નિવિષ્ટ=રહેલા છે તદન્તરેષ-આંતરામાં
સતાક્ષરો-સાત અક્ષરોનો બનેલો ગાથાર્થ : તે અનાહત મંત્ર છે કે જ્યાં આઠ પાંખડીમાં વર્ગવાળા અક્ષરો છે અને તેના આઠ આંતરામાં “નમો અરિહંતાણં” એવા સાત અક્ષરોનો બનેલો મંત્રરાજ શોભે છે. તે શ્રી સિદ્ધચક્રજીને હું નમસ્કાર કરું છું.
ભાવાર્થ : પ્રથમ વલયમાં આઠ કમલદલ હતા. અહીં બીજા વલયમાં સોળ કમલદલ છે. વર્ણમાતૃકાઓની વચ્ચે સપ્તાક્ષરી મંત્ર છે. આ અક્ષરોથી ભાષાની શાસ્ત્રોની રચના થઈ છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org