________________
૩૪
શ્રી સિદ્ધચક્ર આરાધના ભાવાર્થ : કેવળજ્ઞાન પામ્યા પછી શ્રી તીર્થકર ભગવંતે ગણધરોને ત્રિપદી આપી, આ ત્રિપદી એટલે ઉપવા, વિગમેઈવા, ધુવેઈવા. ઉપને ઈવા એટલે જે ઉત્પન્ન થાય છે. વિગઈવા એટલે જેનો નાશ થાય છે અને ધુવેઈવા એટલે જે સ્થિર (ધ્રુવ) રહે છે. અર્થાત્ પ્રત્યેક વસ્તુ ઉત્પન્ન થાય છે અને નાશ પામે છે. આ ઉત્પત્તિ અને નાશના વચગાળાના સમયમાં તે વસ્તુ થોડો સમય સ્થિર રહે છે (ટકે છે). આ ત્રિપદીના આધારે ગણધરોએ દ્વાદશાંગીની રચના કરી. દ્વાદશાંગીનું બારમું અંગ “દષ્ટિવાદ” છે, જે વિચ્છેદ પામ્યું છે. એટલે વર્તમાનમાં ઉપલબ્ધ નથી. આ દૃષ્ટિવાદ નામના અંગમાં ચૌદ (૧૪) પૂર્વો હતા, તેમાંના દસમા પૂર્વનું નામ છે વિદ્યાનુવાદ. સિદ્ધચક્રજીનું સવિશેષ વર્ણન વિદ્યાનુવાદ પૂર્વમાં છે. એટલે સિદ્ધચક્રજીને દસમા પૂર્વના પરમાર્થરૂપ કહ્યું છે.
દૂહો : વિનય કહે કર જોડ સિદ્ધચક્રના ગુણ ઘણાં, કહેતા નાવે પાર | વાંછિત પૂરે દુઃખ હરે, વંદુ વારંવાર ના સિદ્ધચક્ર આરાધતા, પૂગે વાંછિત કોડ ! સિદ્ધચક્ર મુજ મન વસ્યું, વિનય કહે કર જોડ /રા
ગાથાર્થ : સિદ્ધચક્રજીના ઘણા ગુણો છે. જેને વર્ણવતાં અંત ન આવે. આ ગુણો મનની ઈચ્છા પૂર્ણ કરે છે અને દુઃખો દૂર કરે છે. તેને હું વારંવાર વંદન કરું છું. બે હાથ જોડી વિનયપૂર્વક સાધક કહે છે કે સિદ્ધચક્રજીની આરાધના કરવાથી મનની ઇચ્છાઓ પૂર્ણ થાય છે.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
