Book Title: Shrimad Rajchandra
Author(s): Govardhandas
Publisher: Shrimad Rajchandra Ashram
View full book text
________________
પરિશિષ્ટ ૫
૮૭૯ અવગાહન-અધ્યયન, વાંચવું, વિચારવું; ઊંડો અસિપત્રવન-નરકનું એક વન, જ્યાં પાંદડાં આપણા અભ્યાસ કરવો.
ઉપર પડે તો તલવારની પેઠે અંગ છેદે. અવગ્રહ-શરૂઆતનું મતિજ્ઞાન.
અતિ–હોવાપણું; હયાતી. અવધાન-એક વખતે અનેક કાર્યોમાં લક્ષ રાખી અસ્તિકાય-ઘણા પ્રદેશવાળું દ્રવ્ય.
સ્મૃતિશક્તિ તથા એકાગ્રતાની અદ્દભુતતા અસ્તિત્વ-વસ્તુનું હોવાપણું. બતાવવી. પત્રાંક ૧૮.
અહંતા-અહંકાર. અવધિજ્ઞાન-જે જ્ઞાન દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાલ ને ભાવની અહંભાવ-હુંપણાનો ભાવ. મર્યાદા સહિત રૂપી પદાર્થને જાણે તે.
અહિયાસવા-સહન કરવા. અવની-પથવી; જગત.
અંતરંગ-અંદરનું. અવબેધ-જ્ઞાન.
અંતરાત્મા-સમ્યગ્દષ્ટિ જ્ઞાની આત્મા. અવર્ણવાદ– નિંદા.
અંતરાય-વિશ્ર; અડચણ. અવશેષ–બાકી.
અંતર્તાન-સ્વાભાવિક જ્ઞાન; આત્માનું જ્ઞાન. અવસર્પિણીકાલ-ઊતરતો કાલ; જે કાલમાં જીવોની અંતર્દશા-આત્માની દશા.
શક્તિઓ ધીમે ધીમે ક્ષીણ થતી જાય. ૧૦ કોડાકોડી અતદૃષ્ટિ -આત્મદૃષ્ટિ. સાગરનો આ કાલ હોય છે.
અંતર્ધાન–લોપ થવું. અવળું-ઊંધું.
અંતર્મુખ –આત્મચિંતન, પરાયણ; અંદર વળેલું. અવાચ્ચ-ન કહી શકાય એવું.
અંતર્મુહૂર્ત- “મુહૂર્તની અંદરનો કાલ; (બે ઘડી, અવિવેક-વિચારશૂન્યતા, સયાસત્યને ન સમજવું. ૪૮ મિનિટ) મુહૂર્તથી ઓછો સમય. અવ્યાબાધબાધા, પીડા વગરનું.
અંતર્લીપિકા-અંદરના અક્ષરો અમુક રીતે ગોઠવઅશરીરી-શરીરભાવનો અભાવ થયો છે જેને; વાથી (કોઈનું નામ કે) બીજો અર્થ નીકળે એવી આત્મમગ્ન.
કાવ્યરચના. અશાતના-અવિનય.
અંતત્તિ –અંદરનું વર્તન, આત્મામાં વૃત્તિ. અશાતા-દુ:ખ.
અંત:કરણ-ચિત્ત; મન. અશુભ-ખરાબ.
અંત:પુર-જનાનખાનું, જ્યાં રાજાઓની રાણીઓ અચ્ચાકેવલી-કેવલી આદિ પાસે ધર્મ સાંભળ્યા રહે છે. (અચ્ચા=અશ્રુત્વા સિવાય જે કેવલજ્ઞાન પામે.
આ અશૌચ-મલિનતા
આકાશદ્રવ્ય-જીવાદિ સમસ્ત દ્રવ્યોને અવકાશ અશ્રદ્ધા-અવિશ્વાસ.
આપનાર દ્રવ્ય. અષ્ટમભક્ત– ત્રણ ઉપવાસ.
આકાંક્ષા મેહનીય-મિથ્યાત્વમોહનીયનો એક પ્રકાર; અષ્ટાવક-એક ઋષિનું નામ છે. જનક રાજાને જ્ઞાન સંસાર સુખની ઇચ્છા કરવી. દેનાર.
આક્રોશ-ગુસ્સે થવું; ગાળો દેવી, ઠપકો આપવો. અષ્ટાંગયોગ-યમ, નિયમ, આસન, પ્રાણાયામ, પ્રત્યા- આગમ-ધર્મશાસ્ત્ર, જ્ઞાનીપુરુષનાં વચન.
હાર, ધારણા, ધ્યાન, સમાધિ એ આઠ યોગનાં અંગ. આગમન-આવવું તે. અસંગ-મૂચ્છને અભાવ; પરદ્રવ્યથી મુક્ત.
આાગાર-ઘર, વ્રતમાં છૂટછાટ. અસંગપણું –આત્માર્થ સિવાયના સંગ પ્રસંગમાં પડવું આગ્રહ–ધાર્યું કરવાની વૃત્તિ; પકડ; દૃઢ માન્યતા. નહીં. પત્રાંક ૪૩૦, ૬૦૯.
આચરણ-વર્તણૂક. અસંયતિપૂજા-જેને જ્ઞાનપૂર્વક સંયમ ન હોય તેની પૂજા. આચાર્ય-જે સાધુઓને દીક્ષા, શિક્ષા, આપીને અસંયમ–ઉપયોગ ચૂકી જવો (ઉપદેશ છાયા).
ચારિત્રનું પાલન કરાવે તે. અસ્ત-આથમવું.
આજ્ઞા-આદેશવાત હુકમ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Page Navigation
1 ... 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032