________________
સરિતા–તીરે...
, , ગુરુદેવ કવિવર્ય પ. મુનિશ્રી નાનચંદ્રજી મહારાજ “સંતશિષ્યનું * * આ જીવનચરિત્ર રજૂ કરતાં એક તરફથી આનંદ તે બીજી તરફથી ક્ષોભ અને સંકોચ અનુભવું છું. ક્ષેભ-સંકોચ બે દષ્ટિએ: એક તે જેમનું જીવન વિશાળ સરિતા જેવું છે તેમને ચરિત્ર-આલેખનના સ્થૂળ શબ્દોના સાંકડા બંધિયાર રૂપમાં બાંધવાને મારો અ૫ને આ પ્રયાસ, મારી યોગ્યતા ન હોવાને કારણે, અસ્થાને છે અને બીજું એ કે સરિતાશા આ પાવન પુરુષે મારા પર જે ઉપકાર કર્યો છે અને મારી અલ્પતા હોવા છતાં મારા પર કેવળ નિષ્કારણ કરુણાબુદ્ધિએ પોતાને જે પ્રેમપ્રવાહ વહાવ્યો છે તેનાથી મેં તેમની એટલી બધી વત્સલતા, ઉપકારિતા અને આત્મીયતા અનુભવી છે કે તેમને શબ્દોમાં બાંધવાના આ પ્રયાસમાં મને ઔપચારિકતા ને અનધિકૃત ચેષ્ટા જણાય છે.
આ બે દષ્ટિથી વિચારતાં એક બાજુથી મારા ક્ષોભ-સંકોચ મને સકારણ * દેખાય છે, તો બીજી બાજુથી આનંદ પણ થાય છે. તે એટલા માટે કે તેમના જીવન-આલેખન માટે હું પ્રવૃત્ત થયે, મને પ્રવૃત્ત કરાયો અને પ્રવૃત્ત થતાં મને આ ઉપકારી પુરુષના પાવન જીવનનું સ્મરણ—અનુશીલન કરવાનો ને તેમના અંતરસ્વરૂપની નિકટ પહોંચવાનો અવસર મળ્યો. આમ કરતાં જે સુવાન્તઃ સુહ પામ્યો, વર્ષો વીતી જવા છતાં અને સ્થૂળદેહે તે દૂર વસવા છતાં તેમની જે નિકટતા, જે પ્રેમવત્સલતા પુન: માણી શકો, તેને આનંદ-અનુભવ ને તેમના ચરિત્ર-લેખનના નિમિત્ત બનવાનો લાભ મારા માટે અપૂર્વ છે. આ જીવનચરિત્ર--કહો, ‘જીવનઝાંખી––ના આલેખનમાં સ્વ. ગુરુદેવના સમર્પણશીલ, સજાગ, સત્યશોધક, સરલ અંતેવાસી પૂ. મુનિશ્રી ચુનીલાલજી મહારાજ ચિત્તની સતત પ્રેરણા ને સહાયતા જ પ્રધાન રહી. હકીકતમાં આ સર્જન પાછળ ચિત્ત તે તેમનું જ છે, હાથ જ મારો છે અને એ પણ જાણે સ્વયં સ્વ. ગુરુદેવે જ પકડીને ચલાવ્યે રાખેલ છે. આ લેખનકાર્યમાં જેમ જેમ હું જાતે ગયો અને તેમાં રમમાણ થતો ગયો તેમ તેમ હું આ બાબત સ્પષ્ટ અનુભવતો ગયો. ચરિત્રલેખનકાળ દરમિયાન જાગૃતિમાં ને સ્વપ્નમાં આ પ્રતીતિ મને સતત થતી રહી છે. તેથી સ્વ. ગુરુદેવનું સતત સામીપ્ય અનુભવો અને વિપરીત સંજોગોમાં પણ લેખનનું ળબ
