Sankalan 02

Author(s): Viniyog Parivar
Publisher: Viniyog Parivar

Page 6

ગાયનું મહત્ત્વ માત્ર ધાર્મિક નથી, આર્થિક અને સામાજિક રીતે પણ છે
ડૉ. કિશોર પ્રાણલાલ દવે —M. Com., LLL.B., Ph. D.
ગાયમાં ૩૪ કરોડ દેવતાઓનો વાસ છે. ગાયને હિન્દુઓમાં પવિત્ર માનવામાં આવે છે તેની પાછળનું કારણ ગાયની આર્થિક - સામાજિક ઉપયોગિતા છે. શાસ્ત્રોમાં ગાયને કામધેનુ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. મતલબ કે બધી જ ઇચ્છાઓ પૂર્ણ કરનાર તે ગાય છે. ગાંધીજીએ સ્વરાજ્ય બાદ ગાય અને ગૌશાળા સંસ્કૃતિનાવિકાસ દ્વારા “રામરાજ્ય"લાવવાની કલ્પના કરી હતી. આથી જ કનૈયાલાલ મુન્શીએ બંધારણના માર્ગદર્શક સિધ્ધાંતમાં ગૌહત્યા પ્રતિબંધની જોગવાઇ કરી હતી.
૯
બંધારણના ઘડવૈયાઓ ખૂબ જ ઊંડી દૃષ્ટિ ધરાવતા હતા. આવી જમુન્શીજીએ ગૌહત્યાપ્રતિબંધ કાનૂન માટે જે તે રાજ્યની જવાબદારી હોવાનું જણાવ્યું હતું. આજે ગૌહત્યા ૫૨ પ્રતિબંધ છે ખરો, પણ કાનૂનની અસરકારકતાના અભાવે તેનો છડેચોક ભંગ થાય છે. દેવનાર જેવા રાજ્ય સંચાલિત કતલખાના દ્વારા ગૌવંશનાં પશુઓની હત્યા એ માત્ર કાનૂની અપરાધ નથી; પરંતુ આર્થિક દૃષ્ટિએ નુકસાની છે, કારણ કે તેથી રાષ્ટ્રને નુકસાન થાય છે.
મુસ્લિમ શાસકોનાં રાજ્યોમાં પણ રાજ્ય સંચાલિત કતલખાનાં નહોતાં. જ્યારે સ્વાતંત્ર્ય બાદ ઠેર ઠેર દેવનાર જેવાં નાનાં મોટાં કતલખાનાંમાં બળદ, વાછરડાં, ગાય તેમ જ ભેંસની પણ કતલ થઇ રહી છે. અફસોસની વાત એ છે કે શિક્ષિત વર્ગ પણ આ મુદ્દા પ્રત્યે જોઇએ તેટલો જાહેરાત નથી અને તેને ખ્યાલ નથી કે સમાજને આથી કેટલું નુકસાન થાય છે.
€
ગાયનું ગોબર જમીનને રસકસ આપે છે ગાય દ્વારા જે છાણ આપવામાં આવે છે તે જમીન માટે ખાતર છે. જમીનનાં સત્ત્વોનો આજે નાશ થઇ રહ્યો છે તેમાં અજ્ઞાનતા જવાબદાર છે. સ્વ. વેણીશંકર મુરારજી વાસુએ ‘“વિશ્વમંગલ" નામના ચાર પુસ્તકો લખ્યાં છે. તેમાં તેમણે ગાયને હરતીફરતી ડેરી અને ફર્ટીલાઇઝર પ્લાન્ટ સાથે સરખાવી છે.
ગૌવંશના એક પશુ દ્વારા દર વર્ષે એક એકર જમીનને જે ખાતર જોઇએ છે તે પૂરું પાડવામાં આવે છે.પ્રત્યેક્ર ગાય દર વર્ષે સાતથી આઠ ટન જેટલું ગોબર જમીનને પૂરું પાડી શકે છે. તેની ખાતરની દૃષ્ટિએ કિંમત જ રૂા. ૩૨ હજાર થવા જાય છે. જ્યારે ગાય દૈનિક સવાર-સાંજ જે દૂધ આપે છે તેની લઘુતમ કિંમત રૂા. સાતથી આઠ હજાર થવા જાય છે. આમ, વાર્ષિક રૂા. ૪૦ થી ૫૦ હજારનું ઉત્પન્ન માનવસેવા કાજે ગાય દ્વારા આપવામાં આવે છે.
ગાય બિનઆર્થિક છે તેમ જણાવી તેની તલ કરનારાઓને એ વાતનો ખ્યાલ નથી કે ગાય દ્વારા માનવ સમાજને માટે ફાયદાકારક કેટલી ચીજવસ્તુ આપવામાં આવે છે.
રાસાયણિક ખાતર માટે નાણાં ખર્ચ કરવાં પડે છે.તેને બદલે ગાય સૂકાં પાંદડાં ખાઇને કુદરતી ખાતર જમીનને પાછું આપે છે. જો સંપૂર્ણ ગૌહત્યા પ્રતિબંધ અમલી બને તો દર વર્ષે સમરા રાષ્ટ્રમાં જે લાખો પશુઓની કતલ થાય છે તેનું ગોબર જમીનને પાછું મળે તો જમીન ૨સકસવાળી બને. વધુ ઉત્પાદન માટે
જમીન રસકસવાળી થાય તો અનાજ, કઠોળ, શાકભાજીનું ઉત્પાદન વધે;પ્રજાને સસ્તું અને ઢગલાબંધ અનાજ મળે અને ગરીબી આપોઆપ દૂર થાય; માત્ર પાંચ જ વર્ષમાં આપણે વિદેશી દેવું નાબૂદ કરી શકીએ; અને બીજાં પાંચ વર્ષમાં ગરીબી નાબૂદ થાય.. જો ગૌહત્યા પ્રતિબંધ લાદવામાં આવે અને ગૌશાળા તથા પાંજરાપોળના વિકાસ અને આર્થિક સધ્ધરતા તરફ ધ્યાન કેન્દ્રિત થાય તો ભારત સમૃધ્ધિથીછલકાઇ જાય તેમ છે.
અગમ્યવાણી
જૂન-૧૯૯૩