________________
નહીં, તો પછી આગળ જતાં એમની સ્પર્ધામાં ટાવાનું આપણે અવમ બેલ. આ જીન-બૅજેમાં બા-ટેકનોલોજીના માટે મુશ્કેલ ને મુશ્કેલ બનતું જશે. માટે અત્યારે આપણી નમિયા વડે નવી નવી જાતે વિકસાવવામાં આવી. આજે સામેનું સૌથી મુખ્ય ધ્યેય આ હરીફોને લગતા જ ડામવાનું અમેરિક્ષા પાસે લગભગ અઢી લાખ તેને બિયારણ સંગ્રહ રહેવું જોઈએ.'
ભેળા થઈ ગયો છે. એટલે જે સંપત્તિની બાબતમાં અમેરિકા તથા આજે પણ એમ કહી રહ્યા છે કે મુક્ત બજર કરી સૌથી વધુ સમૃદ્ધ દેશ બની રહે છે. હવે આ બિયારણ ફરી મુક્ત હેતું નથી, એ તે અનેક રાજક-આર્થિક પરિબળાની પાછું દુનિયાને આપીને અમેરિકા તેના ઉપર કરોડો ને અબજો કઠપૂતળી સમાન જ બની રહેતું હોય છે. તમારી ખેતપેદારોને રૂપિયાની રાયટી કમાઈ લેવા માગે છે, વિશ્વબજારમાં પ્રવેશતાં રોકવી હશે તે ગુણવત્તાના બહાને,
આની સામે જબરો ઉહાપોહ ઉઠપ છે. “ જીન કેપેઇન ” ભાઈશહતા-પોષકતા વગેરેના બહાને રોકી શકી. માં બક નામે અદાલન જ થયું છે. આપણા સુપ્રસિદ્ધ કૃષિ-વિજ્ઞાની જે કાઈ થઈ રહ્યું છે, તે એક વિશ્વવ્યવસ્થા ઉભી કરવાની
સ્વામીનાથન વગેરે કહે છે કે આ રીતે બાયો-ટેકનોલેજીને પ્રેરણાથી નહીં પણ પોતાનાં વ્યાપારી હિત સાધવાની પ્રેરણાથી
ઉપયોગ કરવામાં ભારતના અનેક વિજ્ઞાનીઓએ ૫ણ બહુ થઈ રહ્યું છે.
આગળ પડતો ભાગ ભજવે છે. આજે હવે આની રાયટી - તમને ' આયાત કરવાની જરૂર ન હોય, છતાં તમારે અમેરિકા શાનું માગે? અને મૂળ બિયારણ તે આપણી પાસેથી ફરજિયાત આયાત કરવી જ પડે, એ વાત કાંઈ આપણુ જેવાની જ મેળવાયું છે. તેની રાયટી અમેરિકાએ ચૂકવી હતી ખરી? સામાન્ય વૃદ્ધિમાં ઊતરે એવી નથી. સાડા ત્રણ ટકાની આયાતની
- રાયટીને આ પ્રશ્ન કેવળ કૃષિ ક્ષેત્ર પૂરતો જ મર્યાદિત ફરજ પાછળ શું ઊંઠાં ભણાવાઈ રહ્યાં છે, તે સમજતું નથી.
નથી. બધાં જ ક્ષેત્રમાં એ આજે સૌથી વધુ સળગતો પ્રશ્ન પણ આ વરસે આપણે ત્યાં જે બન્યું, તે જે ભવિષ્યનાં
બની ગયો છે. જ્ઞાનને આ ઈજારો હોઈ શકે? કેલ એંધાણ આપી જતું હોય તે ચોંકાવી મુકે એવું જરૂર છે.
દરખાસ્ત એમ કહે છે કે માત્ર અમુક મ્યુંલાની જ નહીં અત્યારે આપણી પાસે પૂરતું અનાજ હતું. કહે છે કે પણ વસ્તુનીયે પેટન જોઈએ તથા સુક્ષ્મ જીવાણુ અને સમ ૧૧૫ લાખ ટન બાર સ્ટોક મોજુદ છે. અરે, ૮ લાખ ટન જેવિક પ્રક્રિયાઓના સંશોધનોની પેટન્ટ. જિનેટિ એન્જિઘઉં અને ૭ લાખ ટન ચોખા તે આપણે નિકાસ પણ કરેલા. નીઅરિંગ અને બાયોટેકનોલોજીના ક્ષેત્રમાં પેટન્ટ જોઈએ. અને છતાં સરકારે વિદેશોમાંથી ૩૦ લાખ ટન જેટલા ઘઉં
- આ વસ્તુ જે સ્થાપિત થઈ જાય, તે તેમાં બહુ મોટું આયાત કર્યા. અને તે પણ ૫૧૬ રૂપિયે કિવટલના ભાવે.
જોખમ રહેલું છે. આ વસ્તુ સાનિક સંશોધનને રંધશે અને જયારે આ જ સરકાર આપણુ ખેડૂતોને ૩૫૦ રૂપિયાનો ભાવ
વ્યાપારી હિત ધરાવતાં રાક્ષસકાય કોર્પોરેશને આ રીતે આપવામાં આનાકાની કરતી હતી.
દુનિયા આખીને બાનમાં લઈ શકશે. - આ કાંઈ સમજતું નથી. લોકસભામાં આ વિશે ઉહાપોહ. થયો. સરકાર તરફથી સાળા ચવાયા–સ્થાનિક ભાવોને અંકુશમાં
દાખલા તરીકે થોડા વખત પહેલાં અમેરિકાની સરકારે રાખવા, સસ્તા અનાજની દુકાનોને પૂરતો પુરવઠો આપવા,
એવો નિર્ણય કર્યો કે માનવ મસ્તિષ્કનાં શોધાયેલાં ૨૩૦૦ ખરાબ ચોમાસાની બીકને કારણે આ આયાત જરૂરી બની
જેટલાં જીન્સ માટે પેટન્ટ મેળવી લેવી. આ રીતે એમના હતી. આની પાછળ ૧૫૦૦ કરોડ રૂપિયાનું હુંડિયામણુ હેમાયું
હાથમાં આ ક્ષેત્રમાંના સંશોધનને ઈજા આવી જશે તેમજ અને એવે વખતે, જયારે હુંડિયામણ મેળવવા આપણે વલખાં
માનવજીવન સાથે ચેડાં કરવાની શક્તિ આવી જશે. મારીએ છીએ અને વિદેશી ધિરાણ માટે ભીખ માગતા કરીએ વળી, વૈજ્ઞાનિક સંશોધન દ્વારા નવા નવા life forms છીએ. એટલે આની પાછળ કઈક અદશ્ય હાથ કામ કરી ૫ણ ઉભા થતાં રહે છે. એને પેટમાં બાંધી લેવાથી તેના રહ્યો કેય તે નવાઈ નહીં. મત બજારમાં આ અદશ્ય હાથ ઉપર ૫૭ વ્યાપારી ઈજા આવી જશે. કોઈ પણ life આપણને કઠપૂતળીની જેમ નચાવવા મુક્ત નહીં હોય? foms ઉપર માણસને આવો ઈજારો અને તેમાંથી વ્યાપારી
બિયારણ વગેરેને માટે આપણે એમની પેટન્ટ સ્વીકારીને લાભ, એ અનેકતા છે અને કુદરતના કમ તેમજ ઈલોજીની રાયટી આપતા રહેવાની છે. વાસ્તવિકતા એ છે કે વીસમી વિરુદ્ધ છે. સદીના ઉત્તરાર્ધમાં છાવેશે ચાલેલા આર્થિ: સામાન્ય. એક બીજો દાખલો લઈએ. આપણે ત્યાં સર્પગંધાને વાદમાંથી આજની પરિસ્થિતિ ઉભી થઇ છે. અમેરિકાએ સો- બડ થાય છે. તેમાંથી અને દવાઓ બનાવવામાં આવી છે. એ દેશમાં બીજ-ખે જીન-બૅન ખોલી. તેમાં નક્કી અમેરિકામાં જ તેનું ૨૦ કરોડ ડોલરનું બજાર છે. હવે આ એમ કર્યું કે આ જીન-બૅન્તોમાં જે જે બિયારણ જમા કર. છોડ ઉ૫ર પોતે ડોક જીનેટિક ફેરફાર કરીને જે કોઈ વામાં આવે, તેને એક નમૂને અમેરિકાના કૃષિ વિભાગને કંપની તે છોડ ઉપર પિતાને પેટન્ટ હક સ્થાપી છે, તે એ ભૂમિપુત્ર
16--23