Sachitra Jain Tattvadarshan Part 02

Author(s): Vanitabai Mahasati
Publisher: Jain Darshan Prakashan

Page 123

szaif{i
ઉત્તર - જંબૂદ્વીપમાં ધાતકીખંડમાં
અર્ધપુષ્કરદ્વીપમાં ૧ ભરત ૨ ભરત
૨ ભરત ૧ ઐરવત ૨ ઐરાવત
૨ ઐરવત ૧ મહાવિદેહ ૨ મહાવિદેહ
૨ મહાવિદેહ
૬ કુલ ૩ + ૬ + ૬ = ૧૫ ક્ષેત્ર પ્રશ્ન પર - અઢીદ્વીપમાં અકર્મભૂમિનાં ક્ષેત્ર કેટલાં? ઉત્તર - જંબુદ્વીપમાં ધાતકીખંડમાં
અર્ધપુષ્કરદ્વીપમાં ૧ હૈમવત ૨ હૈમવત
૨ હૈમવત ૧ હૈરણ્યવત ૨ હૈરણ્યવત
૨ હૈરણ્યવત ૧ હરિવર્ષ ૨ હરિવર્ષ
૨ હરિવર્ષ ૧ રમ્યફવર્ષ ૨ રમ્યફવર્ષ
૨ રમ્યફવર્ષ ૧ દેવકુર ૨ દેવકુરુ
૨ દેવકર ૧ ઉત્તરકુરુ ૨ ઉત્તરકુરુ
૨ ઉત્તરકુરુ કુલ - ૬ કુલ - ૧૨
કુલ - ૧૨ આ રીતે અઢીદ્વીપમાં અકર્મભૂમિનાં કુલ ૬ + ૧૨ + ૧ = ક્ષેત્ર છે. પ્રશ્ન પ૩ - અઢીદ્વીપમાં કર્મભૂમિનાં ક્ષેત્રમાં કેટલી જાતિનાં મનુષ્ય હોય છે? ઉત્તર - કર્મભૂમિનાં ક્ષેત્રમાં આર્ય-અનાર્ય બે પ્રકારનાં મનુષ્ય હોય છે. તેમાં આર્યના બે ભેદ છે. (૧) દ્ધિપ્રાપ્ત
આર્ય (૨) અદ્ધિપ્રાપ્ત આર્ય. પ્રશ્ન ૫૪ - સદ્ધિ પ્રાપ્ત આર્યના કેટલા ભેદ છે? ઉત્તર - દ્ધિપ્રાપ્ત આર્યના છ ભેદ છે. (૧) તીર્થંકર (૨) ચવર્તી (૩) બળદેવ (૪) વાસુદેવ (૫) ચારણમુનિ
(૬) વિદ્યાધર પ્રશ્ન પપ - અઋદ્ધિ પ્રાપ્ત આર્યના કેટલા ભેદ છે? ઉત્તર - અદ્ધિ પ્રાપ્ત આર્યના નવ ભેદ છે. (૧) ક્ષેત્રાર્ય (૨) જાતિઆર્ય (૩) કુલઆર્ય (૪) કર્મ આર્ય
(૫) શિલ્પઆર્ય (૬) ભાષાઆર્ય (૭) જ્ઞાનઆર્ય (૮) દર્શન આર્ય (૯) ચારિત્રઆર્ય. પ્રશ્ન પ૬ - અનાર્ય (સ્લેચ્છ) ના કેટલા ભેદ છે? ઉત્તર - અનાર્યના સાત ભેદ છે. (૧) શક (૨) યવન (૩) કિરાત (૪) કમ્બોજ (૫) શબર (3) બર્બર (૭) વાલ્પિક. પ્રટન ૫૭ - આર્ય અને અનાર્ય મનુષ્ય કોને કહેવાય? ઉત્તર - જે મનુષ્ય પાપકર્મ કરતા ડરે છે, જેનું સ્ક્રય કોમળ અને દયાવાન હોય છે. તેને આર્ય કહેવાય છે.
“મારત્ નૂરાન્ સર્વદેયથaઃ રૂતિ ગાઈ ” અર્થાત્ જે મનુષ્ય સર્વ શ્રેય (પાપકારી) કાર્યોથી દૂર રહે છે
તેને આર્ય કહેવાય છે. તેનાથી વિપરીત પરિણામ અને પ્રવૃત્તિવાળા મનુષ્યને અનાર્ય કહેવાય છે. પ્રશ્ન પ૮ - અઢીદ્વીપની ઉત્તર - અઢીદ્વીપની બહાર અસંખ્યાતા દ્વીપ-સમુદ્રો છે. જેમકે પુષ્કરવર દ્વીપ-સમુદ્ર વરૂણવર દ્વીપ-સમુદ્ર
- સચિત્ર જૈન તત્ત્વદર્શન ભાગ - ૨ ] (109) |
Jain Educationa Interational