Book Title: Pravachansara Piyush Part 3
Author(s): Kundkundacharya, Amrutchandracharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Grand Rapid America Mumukshu Mandal America
View full book text
________________
કોઈ સર્વજ્ઞના જ્ઞાનનું ઓઠું આપીને એમ દલીલ : ઘાત છે. તો તેની વાતને સાચી માનીને તે મરવા કરે કે જેમ સર્વજ્ઞના જ્ઞાનમાં આ સમયે આ પરિણામ : તૈયાર થઈ જાય કે પછી પાણીની નજીક પણ ન થશે એવી નોંધ છે તેથી તે પ્રમાણે જીવ કરે છે. • જવા માટેના પ્રયત્નો કરે છે? જીવને મોક્ષની પ્રાપ્તિ પરંતુ તેવી દલીલ કરનારો ભૂલી જાય છે કે સર્વજ્ઞના : માટે મુનિદશા અનિવાર્ય છે. પંચમકાળમાં જીવને જ્ઞાનમાં એમ છે કે જીવ આ પ્રકારનો પુરુષાર્થ કરીને : મોક્ષની પ્રાપ્તિ થતી નથી તેવું જાહેર છે. તેમ હોવાથી જ્ઞાની થશે, પરમાત્મા થશે. માટે સર્વજ્ઞના જ્ઞાનમાં : પંચમ કાળમાં કોઈ મુનિપણું શા માટે લે? આવા પુરુષાર્થને પણ યોગ્ય સ્થાન અવશ્ય છે. વળી તે . બધા દૃષ્ટાંતોનો વિચાર કરીએ ત્યારે છેવટે એ જ પુરુષાર્થ અનુસાર આ પ્રમાણે કાર્ય થશે એનું પણ ' સિદ્ધાંત ખ્યાલમાં આવે છે કે જીવ પોતાની રુચિ સર્વજ્ઞને જ્ઞાન છે.
: પ્રમાણે કાર્ય કરે છે તેના ફળની તેને પડી નથી. ૯) જે પરિણામ થવાના હોય તે પ્રમાણે જીવ :
: મોક્ષ નથી થવાનો માટે મુનિપણું ન લેવું? પોતાને
: આત્મસાધના કરવી ગમે છે માટે કરે છે. વર્તમાનમાં પુરુષાર્થ કરે છે એમ હું કહું છું ત્યારે મને :
: ઉગ્ર આરાધના અનુસાર જે અને જેટલું સુખ મળે ક્રમબદ્ધ પરિણામ (જ સર્વજ્ઞના જ્ઞાનમાં છે) તેની :
• તે લઈ લે છે પછી ફરી ચોથું ગુણસ્થાન આવવાનું મુખ્યતા છે જ્યારે તમો વારંવાર પુરુષાર્થને જ
* જ છે માટે વચ્ચે શા માટે વનના કષ્ટ વેઠવા એવો આગળ કરી છે, તેથી મારી દ્વિધાનો અંત નથી : આવતો. જે પરિણામ થવાના હોય અર્થાત્ જે : ૧
: કોઈ વિચાર ભાવલિંગધારી સંત નથી કરતા. ફળ આવવાનું હોય તે પ્રમાણે જ જીવ કરે છે કે પોતાના પરિણામનું શું ફળ આવશે તેનો એ મારી વાત તો સાચી છે ને!
: ખ્યાલ હોય કે ન હોય પરંતુ જીવ પોતાની રુચિ
: અનુસાર વર્તમાનમાં પુરુષાર્થ કરે જ છે માટે ના ભાઈ ના. જીવ પોતાની રુચિ પ્રમાણે જ !
- ક્રમબદ્ધપર્યાયનું ઓઠું લઈને પ્રમાદ જરા પણ કરવા કાર્ય કરે છે. તેને ફળની પડી પણ નથી. તે ફળને
જેવો નથી. ઈચ્છે ભલે પરંતુ તેને તેની વિશેષતા નથી. આ વાત શાંતિથી વિચારશો ત્યારે તમારા ખ્યાલમાં આવશે. : ૧૦) પાંચ સમવાય સાથે જ હોય છે તે સિદ્ધાંતરૂપે નોકરી કરવી કે સ્વતંત્ર ધંધો કરવો એનો નિર્ણય માન્ય રાખીને જિનાગમમાં પુરુષાર્થની જ કરવાનું આપણા જીવનમાં બને છે ત્યારે જોશી પાસે * મુખ્યતા શા માટે કરવામાં આવે છે તેનું ચિત્ર જોષ જોવડાવીને તેનો નિર્ણય લઈએ છીએ? સવારે : સ્પષ્ટ થયું પરંતુ એક છેલ્લો પ્રશ્ન કરી લઉં. દુકાન ખોલતા પહેલા જોશી પાસે જઈને પૂછે છે : શાસ્ત્રમાં કયાંક ક્રમબદ્ધ પર્યાયની મુખ્યતાથી કે આજે ધરાક આવવાના હોય તો દુકાન ખોલુ ન : પણ કથન જોવા મળે છે તે કઈ રીતે હશે? આવવાના હોય તો ઘેર આરામ કરું? જવાબ નામાં : મૂળભૂત સિદ્ધાંતને બાધા ન આવે એ રીતે આવશે. રજાના દિવસે જ્યારે બધી બજારો બંધ : પ્રયોજનવશ મુખ્ય ગૌણ કેવી રીતે અને શા માટે હોય ત્યારે કોઈ પોતાની દુકાન ખોલે છે. ઘરે બેસવા : કરવામાં આવે છે તે તમો સારી રીતે સમજી ગયા કરતાં દુકાને બેસવું સારું એવા ભાવમાં શેની : છો તે આનંદની વાત છે. ત્રિકાળ સ્વભાવ કાયમ મુખ્યતા છે? ધરાક આવે કે ન આવે પોતાને પૈસા : છે માટે ત્યાં કાંઈ કરવાનું રહેતું નથી તેથી પુરુષાર્થ કમાવાની રુચિ છે માટે દુકાન ખોલીને બેસે છે. ' અને કાળલબ્ધિનો વિચાર કરીએ ત્યારે આત્મહિત કોઈને જોશી કહે છે આ મહિનામાં તમોને પાણીની ; માટે પુરુષાર્થ કરવો તે જ આપણા હાથની વાત ૧૯૦
ચરણાનુયોગસૂચક ચૂલિકા
