Prastavana Trayi

Author(s): Shobhanmuni, Ajitsagarsuri
Publisher: Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir

Page 69

पीठिका.
प्राकृतेषु प्रबन्धेषु, रसनिष्यन्दिभिः पदैः । राजन्ते जीवदेवस्य वाचः पल्लविता इव म्लायति सकेला: कालि - दासेनासन्नवर्त्तिना । गिरः कवीनां दीपेन, मालतीकलिका इव
-
केवलोsपि स्फुरन् बाणः, करोति विमदान् कवीन् । किं पुन: क्लृप्तसन्धान - पुलिन्ध्रकृतसन्निधिः
५६
॥ २४ ॥
॥ २५ ॥
व्याख्या:-केवलोऽपि बाणः - बाणकविः, पक्षे सायकः, कवीन् - काव्य-कर्तृन्, पक्षे कस्य - वारिणो वयः:- हंसादयस्तान् विमदानन्मदरहितान् करोति, किं पुनः क्लृप्तं कृतं सन्धानं - कादम्बर्या उत्तरार्धनिर्मितिरूपं येन स चासौ पुलिन्थ्रो बाणसूनुस्ततः सन्निधिः सामीयं यस्य सः । पक्षे क्लृप्तं सन्धानं करयोजनादिकं येन स चासौ पुलिन्ध्रो भिल्लस्तत्कृतं सन्निधानं यस्य सः ॥ २६ ॥
॥ २६ ॥
तृतीयशताब्याः समीपवर्ती, अष्टहायनो दीक्षितः । निजगुरुणाऽऽर्यनागहस्तिना पट्टधरं विदित्वा दशहायनाय तस्मै सूरिपदं प्रादायि, फुल्ल श्रेष्ठिनामाऽस्य पिता, माता च प्रतिमाभिधा, वैरोट्या देवीप्रसादतः स जात इति मातापितृभ्यां नागेन्द्रनामाचक्रे । अवन्त्यधिपतिविजयब्रह्मन्नृपतिसमयेऽस्य जन्म संभाव्यते । पादलिप्तेत्यभिधानं कारणवशाद्गुरुणा प्रकल्पितम्, आदिमाऽवस्थाऽनेन मथुरायां पाटलीपुत्रे च व्ययिता, शेषसमयो मानखेटप्रतिष्ठानपुरयोर्व्ययित्वा सौराष्ट्रदेशे विहरन् समाप्तितोऽनेन । पाटलीपुत्राधिपतिर्मुण्डराजः प्रतिष्ठानपुरेशः सातवाहनः मानखेटपतिकृष्णराजादयश्चैते भूपतयश्चारित्रविद्वत्ताभ्यां तद्भक्ताः सञ्जाताः । स च शङ्करबृहस्पतिपाञ्चालादिविद्वद्भिर्विवादे विजयं लेभे ।
१ जीवदेवसूरिर्विक्रमादित्यसमकालीनो मन्त्रतन्त्रादिविद्या सिद्धः प्राप्तसिद्धिरद्भुतप्रभावशाली चासीत्, प्रबन्धकारास्तु विक्रमसमकालीनोऽयमितिज्ञापयन्ति तथाऽपि पञ्चमशताब्द्यामसौ विद्यमान इति प्रतीयते । प्राकृतग्रन्था बहुवा तन्निमिताः प्रतीयन्ते ।
२ समस्ताः कलेन - मधुरेण व्यक्तेन च ध्वनिना सहिताः ।