________________
લોટરી લાગે તો શું કરું? કશું જ નહીં, કેટલીય લાયબ્રેરીઓ બાંધું પ્રાધ્યાપિકા તરીકે સામયિકનું એક ખાસ કક્ષાનું ધોરણ પણ સાચવ્યું અને તેનાં પ્રાંગણમાં મંદિર બાંધી, તેમાં એક ગ્રન્થ રાખી, તેની છે. તંત્રીનું આ પ્રદાન, શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના વરિષ્ઠ સંચાલકો, નિત્ય સવારસાંજ આરતી ઊતારું' રોજિન્દા અનુભવો ની વાસ્તવિક પ્રમુખશ્રી, ઉપપ્રમુખશ્રી અને ટ્રસ્ટીઓની ઉષ્માસભર પ્રેરણા વિના ધરતી પરના લેખોને પોતાનાં તેજસ્વી જીવનદર્શનથી રસીને રજૂ શક્ય ન જ હોય. જૂન અંકના પુષ્પગુચ્છ માટે શ્રી સંઘના મોવડીઓને કરતા ડૉ. ભદ્રાયુભાઈના લેખો પણ પ્રબુદ્ધજીવનનું એક અણમોલ- પણ ખૂબ અભિનંદન. આભૂષણ છે. નટવરભાઈ દેસાઈ નો “સ્વમાન અને અભિમાન” “પ્રબુદ્ધ જીવન” “કુમાર', સંસ્કૃતિ જેવી જ પ્રતિષ્ઠાને પંથે જઈ પર નો લેખ અનુભવપૂત છે. નટવરભાઈની પોતાની સમગ્ર રહ્યું છે ત્યારે આ સામયિકના જ નેજા હેઠળ, આંતરિક સમૃદ્ધિને કારકિર્દીમાં અધ્યાત્મ, માનવસેવા અને સ્વકીય પુરુષાર્થનો વિશિષ્ટ લગતી, જીવનનાં વિવિધ પાસાંને આવરી લેતી પ્રવૃત્તિઓ, સમન્વય છે, અને એ તપશ્ચર્યા જેવી જિન્દગીનો અર્ક એમના નાનકડા મહાનગરોનાં વિશાળ સભાગૃહોમાં નિયમિત શરૂ થાય, તો લેખમાં પ્રગટ થયો છે.
સામયિક અને સરેરાજ જાગૃત જન બન્નેને ખૂબ જ ઉપકારી નીવડશે. પ્રબુદ્ધ જીવન” ભલે અનેકાન્તદૃષ્ટિને કારણે ખૂબ ઉદાર હોય,
આ પ્રકારનાં ગંભીર વાચન પીરસતાં ગલીપચીથી અને સસ્તાં પણ ભજનના મૂળ લય જેમ જૈનદર્શન એનાં કેન્દ્રમાં છે. જૂન અંકમાં સાધનાથી દૂર રહતા સામાયિક પાતાના વ્યાપ વધારવા, જાહેર “ભક્તામર" પરનો ડૉ. રતનબેનનો સમદ્ધ લેખ જાણે મહાનિબંધ કાર્યક્રમો પણ કરવા જોઈએ એવો નમ્ર મત છે. લોકરુચિને નવાં જેટલો કિમતી બન્યો છે. જૈન પરંપરાનાં રત્નોની વિશેષતા એ છે પરિમાણો, ઊંચાઈ આપવા આ પ્રયોગ કરવા જેવો છે. કે તમે મૂળદર્શન, શાસ્ત્રો, સ્તોત્રો, સ્તવનો, ને જૂદાં ન પાડી શકો. નવકારમંત્રમાં સમગ્ર જૈનદર્શન પ્રગટ થાય તો ભક્તામરમાં
લાભ આશિષ “એ” બિલ્ડીંગ, પહેલે માળે, ફ્લેટ ૧૦૧, પણ આખી પરંપરા પ્રગટ થાય. ડૉ. રતનબેનની સિદ્ધહસ્ત કલમે
ઓફ ઓલ્ડ પોલીસ લેન, રેલ્વે સ્ટેશન સામે, લખાયેલ આ લેખ પણ જૂન અંકની મૂલ્યવૃદ્ધિમાં મોટું પ્રદાન કરે
અંધેરી (ઈસ્ટ), મુંબઈ - ૪૦૦ ૦૬૯. છે.
મો. ૦૯૯૬૭૩૯૮૩૧૬ આ વખતના, જૂનના અંકમાં, શાસ્ત્રીય સંગીતમાં જેમ તાનપુરાના સુરીલો લય સતત સંવાહિતા પ્રગટ કરતો હોય એમ
મંદિરોના શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક અધ્યાત્મ'નો લય માણી શકાય છે. વર્ષોથી જેમનાં ગદ્યનો ચાહક
આ વિશેષાંક સ્વતઃ ધર્મનિરપેક્ષ શિલ્પ સ્થાપત્યના વિશાળ છું એ ડૉ. ગુલાબ દેઢિયા પણ એજ આધ્યાત્મિક લયની વાત ખૂબ
ગ્રંથની ગરજ સારે છે. આ એક જ ગ્રંથમાં સમાયેલા ઉત્તરમાં સરસ રીતે રજૂ કરે છે. “એક વરદાનની નજીક જવા જેવું...... “તને
શ્રીનગરથી લઈ દક્ષિણમાં વિજયનગર અને હેપી તથા પશ્ચિમમાં તારી જાત સાથેની, પોતીકી ક્ષણો મળે !” સામાયિક કે પ્રતિક્રમણ
દ્વારકા, સોમનાથ-ગિરનારથી લઈ પૂર્વ તરફના કોણાર્કના આ વરદાન વિના શક્ય છે ખરાં? તો ગાંધીજીનાં દર્શનના મર્મને
સૂર્યમંદિરના સ્થાપત્ય તથા ઈતિહાસના લેખો વાંચવાની માણવાની સ્પર્શતો સોનલબેન પરીખનો લેખ “દાદા ધર્માધિકારીનું સુંદર
ઘણી મજા આવી. પુસ્તક : ગાંધી કી દૃષ્ટિ” પણ અંતર્યાત્રા પ્રેરે છે.
પ્રસ્તુત અંકમાં હરિપ્રસાદ સોમપુરાનો લેખ “શિલ્પ દ્વારા જૈન પરંપરાના પુનરુદ્ધારકો'ની શ્રેણીમાં ડૉ. હરિવલ્લભ
રાષ્ટ્રીય એકતા' નવીન વિષયવસ્તુ લઈ અલગ દૃષ્ટિકોણથી ભાયાણી વિષેનો આચાર્ય શ્રી વાત્સલ્યદીપસૂરીશ્વરજીનો લેખ અને પાલીતાણામાં નિર્માણ થઈ રહેલાં રૂપકડા જિનાલય વિષયક ખૂબ
ધર્મસ્થાનકોમાં સમાવિષ્ટ રાષ્ટ્રિય એકતાને રજૂ કરે છે. સોમપુરા રસસભર માહિતી આપણે હંસાબેન રાંભિયા અને ચંદુલાલભાઈ
શિલ્પીઓ પોતાનો કસબ કેટલીયે પેઢીઓથી અજમાવે છે. તેમણે ફ્રેમવાલાનો લેખ - આ બન્ને લેખો જિજ્ઞાસુને સંતર્પક યાત્રાએ
આપણને મંદીર, કિલ્લાઓ, મજીદોનો અમર વારસો આપ્યો. લઈ જાય છે.
લેખકે અહીં સ્થાપત્યકળાની અદ્ભુત વાતો જણાવી છે જેમાં “પ્રબુદ્ધ જીવનનું એક બહુ મહત્ત્વનું પ્રદાન એટલે મુખ્યત્વે
બીજાપુરની ગોળગુંબજની અજાયબ કરામતો તથા એમાં સંયોજિત જૈનદર્શન આધારિત અંગ્રેજી લેખો. આ અંકમાં પ્રાચીબેન શાહ ડૉ.
ધ્વનિ અને ગણિતના સિધ્ધાંતો ઉડીને આંખે વળગે એવા છે. એવું કામિની ગોગરીના લેખો વિષયને અનુરૂપ છે. બાર ભાવનાઓ
જ ઉદાહરણ તેમણે દર્શાવેલ અમદાવાદના ઝૂલતા મિનારાઓના પરનો શ્રી બકુલ ગાંધીનો વિસ્તૃત લેખ પણ દેશવિદેશના અંગ્રેજી
સ્થાપત્યનું છે. કલાકારની ધર્મનિરપેક્ષતાનું વર્ણન કરતાં તેઓ માધ્યમમાં જ વાંચતા અનેકને સંશોધન માટે નવી બારીઓ ખોલે છે. ૧૧ છે ભારત
છે તે જણાવે છે કે આરસ જ્યાંથી પ્રાપ્ત થાય છે તે મકરાણા ગામમાં ડૉસેજલ શાહે, એમનાં પોતાનાં વ્યક્તિત્વને અનરૂપ, પ્રબદ્ધ ૮૦ ટકા મુસ્લિમ વસ્તી છે. જીવન' ને “સાંપ્રત સાથેનું તાજગીસભર યૌવન બક્યું છેતો વિદુષી સ્થાપત્યના વિશેષાંકના દરેક લેખોમાં લેખકોની પોતાની પ્રબુદ્ધજીવન
જુલાઈ - ૨૦૧૮ |
