________________
નવેમ્બર, ૨૦૦૩
તો જે વાટિકામાં ખીલતા સોય, ત્યાં શોષ, વેરાન રણમાં નહિ ;
મારા દુ:ખડા માટે ગીત ? કે
જીવન અને મૃત્યુ ક્યારે સહમત થઈ શકે ખરાં ?
કોઈક આગલા-ઉજવાળા દિવસોમાં હું તને પ્રેમ કરી શકતે...
મારી ચેતના છગ મારી દેત... પા હવે નારી પ્રેમ પ્રાતિ ભળીને મારું હૈયું બેસી જાય છે.
ડી ને માર્ચ ગાયની સુરખી વિલાઈ ગઈ તે અગાઉ તું આ માગણી કરતે...
તો હજી હું તને હા કહેતે... મલાઈને કહો...
મારા ચહેરા પર નજર નોંધ અને ઉકેલ... પણ હવે...પ્રભુ મને નિહાળી રહ્યો છે... જો મારું હૈયું છિનવી
જીવનસાગરનાં ઉછળતા મોજાંઓમાં
ફંગોળી ડૂબાડી દીધું, એ પ્રભુ...
તારી વિશાળ ઉષ્માભરી
સૃષ્ટિમાં મારો કોઈ હિસ્સો નથી. રિયા જેવું હળવું શોકગીત મારી કબજો લઈ બેઠું છે; ઉત્કૃષ્ટ પ્રેમનાં સંવાદી તાણાવાણા, જો ઢીલાં હોય, તો કોઈ સંતો હસ્તક્ષેપ
કરી, મને નીચે નહિ પાડી દેશે ?
હું શું એક પત્ની તરીકે પસંદ
કરવા જેવી છું ?
મારા ચહેરા પર નજર નોંધ અને ઉકેલ કોઈ સ્વપ્નસેવીની જેમ
હું સ્પષ્ટપણ ભાવું છું, કોઈ રૂપનાં ઝરણાં જેવા સૂરીલા અવાજવાળી, મારા કરતાં પણ તને, અનુરૂપ, મારી થી નાની... મુગ્ધા, વિચાર-સંધર્ષથી મુક્ત,
રૂપસુંદ૨, ઉલ્લાસમયી, નારી, આત્મસભર ફૂવારા જેવી
નીવડો... મારી ભીજાયેલી આખી કરતાં વધુ ચમકીલી આંખોવાળી... ત્યારે તારે મને ભુલી જવી પડશે... મારા ચહેરા પર નજર નોંધ અને ઉકેલ.
તને...જેને મેં ખૂબ જ મોડેથી એટલે મોડેથી
પિછાણી...કે તને નજીક આવવા દઉં...તેને હવે અલવિદા...
તને લોકો મહાન કહેતા હોય
ત્યારે સુખની ગણતરી કરી...
પ્રબુદ્ધ જીવન
।
અને એક પ્રેમિકા-નારીને તું વ્હાલો લાગે છે...
મને નહિ. હું ગતિ...
એ શક્ય નથી...
હું ખોવાઈ ગઈ છું. હું બદલાઈ ગઈ છું.
મારે હજી લાંબે જવું છે...લાંબી યાત્રા... પરિવર્તન કપરો કાળ લાવશે મારા માટે. તેમાં કોઈ કંઈ કરી નહિ શકે
એ જાણવા માટે મારા ચહેરામાં જો... દરમ્યાન...મારી સમગ્ર ભાવના સૃષ્ટિથી
તારું મંગળ ઇચ્છી આશીર્વાદ આપું છું; તારા દીપમાં કદી તેલ ન ખૂટે...
તારો ખાલી જીવનરસથી ભરપૂર રહે, લોકલ તારું હૈયું ઉમંગથી સભર હે
તારા હાથને સમકક્ષ નિષ્ઠાવાન હાથનો સંસ્પર્શ સદાય મળી રહે.
મારી વાત કરું તો....
હું તને નથી ચાહતી નથી ચાહતી.
તું મહેરબાની કરી મને એકલી મૂકી દે... મારા હાલ પર છોડી દે...
મારા અંત:સ્તલમાં હવે એટલી હિંમત પણ નથી રહી...૩
તને કહી શકું કે
મારા ચહેરા પર નજર નોંધ અને ઉકેલ... એલિઝાબેથની પ્રકૃતિ નાજુક હતી. પણ મનોબળ મજબૂત હતું, એલિઝાબેથ મચક આપતી નહોતી...અને રોબર્ટ હાર સ્વીકારવા તૈયાર ન હતો. ગર્તમાં ડૂબેલી, પોતાને માંદી માનતી Hypochondrial એલિઝાબેથને કોઈ પણ ઉપાયે બહાર લાવી અસલ સ્વરૂપમાં સ્થાપિત કરવી હતી.
એલિઝાબેથ અવઢવમાં પડી હતી, અને એણે એક કાવ્ય રચ્યું. The Lays Yes એક નારીની હા...લખ્યું
`Yes' I answered you last night, `No' this morning, Sir, I say Colours seen by candle-light, will not look the same by day
આનાકાની અને કભી હા,-કભી ના, કરતાં કરતાં પરા છેતો. કાવ્યમાં કહે છે.”
તું નિષ્ઠાવાન રહે,–એ નિષ્ઠાવંત રહેશે અને એક વખત નારી અનુમતિ આપી 'હા' કહે, તે હંમેશને માટે, સદાકાળ માટે ‘હા' જ રહેશે રોબર્ટનો આયાસ સફળ થયો. છેવટે એલિઝાબેથ માની ગઈ. વળી એલિઝાબેષે એક કાવ્ય રચ્યું A Man's Razalrements. (પુરુષની આવશ્યકતાઓ...પરંતુ વાસ્તવમાં આ કાવ્યમાં નારીની અપેક્ષાઓ રજૂ કરતાં કવિયત્રી કહે છે આકારામાંથી રંગ લઈ,
તારી આસમાની આંખોથી ચાહજે મુને