________________
[૬૨] તે પ્રમાદ છેડીને વિચારે છે. હવે અકારણિક કહે છે.
સ્થાનસ્થિત અકારણે- ૧. ગચ્છમાં સારણ, વારણા, ચેયણા, પડિયણું થતાં હોય, તેથી દુભાઈને એકલે થઈ જાય, તો તે પિતાના આત્માને નુકશાન કરે છે, જેમ સમુદ્રમાં નાનાં મોટાં અનેક માછલાં હોય છે તે એક બીજાને અથડાતાં હોય, તેથી કઈ માછલું તે દુઃખથી પીડા પામી સુખી થવા માટે અગાધ જલમાંથી છીછરાજલમાં જાય તે તે માછલું કેટલું સુખી થાય? અર્થાત્ માછીની જાલ કે બગલાની ચાંચ વગેરેમાં સપડાઈ જઈ તે માછલું ઉલટું જલ્દી નાશ પામે છે તેમ સાધુ જે ગચ્છમાંથી કંટાળીને નીકળી જાયતે ઉલટો સાધુતાથી ભ્રષ્ટ થઈ જતાં તેને વાર લાગતી નથી, માટે ગચ્છમાં પ્રતિકૂળતાઓ પડવા છતાં પણ ગચ્છમાં જ રહેવું જોઈએ,
૨. જે સાધુ ચક્ર, સૂપ પ્રતિમા, કલ્યાણકાદિ ભૂમિ, સંખડી (જમણવાર) આદિ માટે વિહાર કરે.
૩. પોતે જ્યાં રહ્યા હોય તે સ્થાન સારું ન હોયપિતાને ગમતું ન હોય એટલે બીજે સારાં સ્થાન હોય ત્યાં વિહાર કરે.
૪. સારી સારી ઉપધિ-વસ્ત્ર–પાત્ર તથા ગોચરી સારી ન મળતી હોય તેથી બીજે વિહાર કરે.
આ નિષ્કારણ વિહાર કહેવાય છે, પણ જો ગીતાર્થ સાધુ સૂત્ર અર્થ ઉભયને કરતા સમ્યગ દર્શન આદિ સ્થિર કરવા માટે વિહાર કરે છે તે કારણિક વિહાર કહેવાય છે.
૧. પ્રાસંગિક કથન કરવામાં આવ્યું હોય તેમ સમજાય છે.
