Mahabharat Samhita Part 01

Author(s): Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 770

3. 270. 29 ] महाभारते [3. 271. 27 कुम्भकर्णं पुरस्कृत्य तूर्णं निर्ययतुः पुरात् // 29 तथा स भिन्नहृदयः समुत्सृज्य कपीश्वरम् / - इति श्रीमहाभारते आरण्यकपर्वणि कुम्भकर्णो महेष्वासः प्रगृहीतशिलायुधः / सप्तत्यधिकद्विशततमोऽध्यायः // 27 // अभिद्रुद्राव सौमित्रिमुद्यम्य महतीं शिलाम् // 13 तस्याभिद्रवतस्तूर्णं क्षुराभ्यामुच्छ्रितो करौ / मार्कण्डेय उवाच / चिच्छेद निशिताग्राभ्यां स बभूव चतुर्भुजः॥१४ ततो विनिर्याय पुरात्कुम्भकर्णः सहानुगः / तानप्यस्य भुजान्सर्वान्प्रगृहीतशिलायुधान् / अपश्यत्कपिसैन्यं तज्जितकाश्यग्रतः स्थितम् // 1 क्षरैश्चिच्छेद लध्वस्त्रं सौमित्रिः प्रतिदर्शयन् / / 15 तमभ्येत्याशु हरयः परिवार्य समन्ततः / स बभूवातिकायश्च बहुपादशिरोभुजः / अभ्यनंश्च महाकायैर्बहुभिर्जगतीरुहैः / तं ब्रह्मास्त्रेण सौमित्रिर्ददाहादिचयोपमम् / / 16 करजैरतुदंश्चान्ये विहाय भयमुत्तमम् // 2 स पपात महावीर्यो दिव्यास्त्राभिहतो रणे / बहुधा युध्यमानास्ते युद्धमार्गः प्लवंगमाः / महाशनिविनिर्दग्धः पादपोऽङ्कुरवानिव // 17 नानाप्रहरणैर्भीमं राक्षसेन्द्रमताडयन् // 3 तं दृष्ट्वा वृत्रसंकाशं कुम्भकर्णं तरस्विनम् / स ताड्यमानः प्रहसन्भक्षयामास वानरान् / गतासुं पतितं भूमौ राक्षसाः प्राद्रवन्भयात् // 18 पनसं च गवाक्षं च वज्रबाहुं च वानरम् / / 4 तथा तान्द्रवतो योधान्दृष्ट्वा तो दूषणानुजौ / तदृष्ट्वा व्यथनं कर्म कुम्भकर्णस्य रक्षसः / अवस्थाप्याथ सौमित्रिं संक्रुद्धावभ्यधावताम् / / 19 उदकोशन्परित्रस्तास्तारप्रभृतयस्तदा // 5 तावाद्रवन्तौ संक्रुद्धो वज्रवेगप्रमाथिनौ / तं तारमुच्चैः क्रोशन्तमन्यांश्च हरियूथपान् / प्रतिजग्राह सौमित्रिविनद्योभौ पतत्रिभिः // 20 अभिदुद्राव सुग्रीवः कुम्भकर्णमपेतभीः // 6 ततः सुतुमुलं युद्धमभवल्लोमहर्षणम् / ततोऽभिपत्य वेगेन कुम्भकर्णं महामनाः / दृषणानुजयोः पार्थ लक्ष्मणस्य च धीमतः // 21 शालेन जनिवान्मूर्ध्नि चलेन कपिकुञ्जरः // 7 महता शरवर्षेण राक्षसौ सोऽभ्यवर्षत / स महात्मा महावेगः कुम्भकर्णस्य मूर्धनि / तौ चापि वीरौ संक्रुद्धावुभौ तौ समवर्षताम् / / 22 बिभेद शालं सुग्रीवो न चैवाव्यथयत्कपिः॥ 8 . मुहूर्तमेवमभवद्वज्रवेगप्रमाथिनोः / ततो विनद्य प्रहसशालस्पर्शविबोधितः / सौमित्रेश्च महाबाहोः संप्रहारः सुदारुणः // 23 दोर्ध्यामादाय सुग्रीवं कुम्भकर्णोऽहरद्वलात् // 9 अथाद्रिशृङ्गमादाय हनूमान्मारुतात्मजः / ह्रियमाणं तु सुग्रीवं कुम्भकर्णेन रक्षसा। अभिद्रुत्याददे प्राणान्वज्रवेगस्य रक्षसः // 24 अवेक्ष्याभ्यद्रवद्वीरः सौमित्रिमित्रनन्दनः // 10 नीलश्च महता ग्राव्णा दूषणावरजं हरिः / सोऽभिपत्य महावेगं रुक्मपुङ्ख महाशरम् / प्रमाथिनमभिद्रुत्य प्रममाथ महाबलः // 25 प्राहिणोत्कुम्भकर्णाय लक्ष्मणः परवीरहा // 11 . ततः प्रावर्तत पुनः संग्रामः कटुकोदयः / स तस्य देहावरणं भित्त्वा देहं च सायकः / रामरावणसैन्यानामन्योन्यमभिधावताम् / / 26 जगाम दारयन्भूमिं रुधिरेण समुक्षितः // 12 शतशो नैर्ऋतान्वन्या जनुर्वन्यांश्च नैर्ऋताः / - 760 -