Mahabharat Samhita Part 01

Author(s): Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute

Page 881

4. 64. 3] विराटपर्व [4. 64. 29 केनायं ताडितो राजन्केन पापमिदं कृतम् // 3 आचार्यपुत्रो यः शूरः सर्वशस्त्रभृतामपि / विराट उवाच / अश्वत्थामेति विख्यातः कथं तेन समागमः // 16 मयायं ताडितो जिह्मो न चाप्येतावदर्हति / / रणे यं प्रेक्ष्य सीदन्ति हृतस्वा वणिजो यथा। प्रशस्यमाने यः शूरे त्वयि षण्ढं प्रशंसति // 4 कृपेण तेन ते तात कथमासीत्समागमः // 17 . उत्तर उवाच। पर्वतं योऽभिविध्येत राजपुत्रो महेषुभिः / अकार्य ते कृतं राजन्क्षिप्रमेव प्रसाद्यताम् / दुर्योधनेन ते तात कथमासीत्समागमः // 18 मा त्वा ब्रह्मविषं घोरं समूलमपि निर्दहेत् // 5 उत्तर उवाच / वैशंपायन उवाच। न मया निर्जिता गावो न मया निर्जिताः परे / स पुत्रस्य वचः श्रुत्वा विराटो राष्ट्रवर्धनः / कृतं तु कर्म तत्सर्वं देवपुत्रेण केनचित् // 19 क्षमयामास कौन्तेयं भस्मच्छन्नमिवानलम् // 6 स हि भीतं द्रवन्तं मां देवपुत्रो न्यवारयत् / क्षमयन्तं तु राजानं पाण्डवः प्रत्यभाषत / स चातिष्ठद्रथोपस्थे वज्रहस्तनिभो युवा // 20 चिरं क्षान्तमिदं राजन्न मन्युर्विद्यते मम // 7 तेन ता निर्जिता गावस्तेन ते कुरवो जिताः / यदि ह्येतत्पतेद्भूमौ रुधिरं मम नस्ततः / तस्य तत्कर्म वीरस्य न मया तात तत्कृतम् // 21 सराष्ट्रस्त्वं महाराज विनश्येथा न संशयः // 8 स हि शारद्वतं द्रोणं द्रोणपुत्रं च वीर्यवान् / न दूषयामि ते राजन्यच्च हन्याददूषकम् / सूतपुत्रं च भीष्मं च चकार विमुखाशरैः // 22 बलवन्तं महाराज क्षिप्रं दारुणमाप्नुयात् // 9 दुर्योधनं च समरे सनागमिव यूथपम् / शोणिते तु व्यतिक्रान्ते प्रविवेश बृहन्नडा / प्रभनमब्रवीद्भीतं राजपुत्रं महाबलम् // 23 अभिवाद्य विराटं च कथं चाप्युपतिष्ठत // 10 न हास्तिनपुरे त्राणं तव पश्यामि किंचन / क्षमयित्वा तु कौरव्यं रणादुत्तरमागतम् / व्यायामेन परीप्सस्व जीवितं कौरवात्मज // 24 प्रशशंसं ततो मत्स्यः शृण्वतः सव्यसाचिनः // 11 न मोक्ष्यसे पलायंस्त्वं राजन्युद्धे मनः कुरु / त्वया दायादवानस्मि कैकेयीनन्दिवर्धन / पृथिवीं भोक्ष्यसे जित्वा हतो वा स्वर्गमाप्स्यसि // 25 त्वया मे सदृशः पुत्रो न भूतो न भविष्यति // 12 पदं पदसहस्रेण यश्चरन्नापरानुयात् / स निवृत्तो नरव्याघ्रो मुञ्चन्वज्रनिभाशरान् / तेन कर्णेन ते तात कथमासीत्समागमः // 13 सचिवैः संवृतो राजा रथे नाग इव श्वसन् // 26 मनुष्यलोके सकले यस्य तुल्यो न विद्यते / तत्र मे रोमहर्षोऽभूदूरुस्तम्भश्च मारिष / यः समुद्र इवाक्षोभ्यः कालाग्निरिव दुःसहः / यभ्रघनसंकाशमनीकं व्यधमच्छरैः // 27 तेन भीष्मेण ते तात कथमासीत्समागमः // 14 तत्प्रणुद्य रथानीकं सिंहसंहननो युवा। आचार्यो वृष्णिवीराणां पाण्डवानां च यो द्विजः / कुरूंस्तान्प्रहसन्राजन्वासांस्यपहरदली // 28 सर्वक्षत्रस्य चाचार्यः सर्वशस्त्रभृतां वरः / एकेन तेन वीरेण षड्थाः परिवारिताः। तेन द्रोणेन ते तात कथमासीत्समागमः // 15 / शार्दूलेनेव मत्तेन मृगास्तृणचरा वने // 29 -871 -