________________
(૪) શિકરા
કચ્છમાં આવેલું શિકરા જૈન ઓસવાળોનું જુનું ગામ ગણાય છે. આ ગામ ક્યારે વસ્યું તે વિશે સચોટ માહિતી ઉપલબ્ધ થતી નથી. પરંતુ અહીં ઘણા પાળિયાઓ મૌજુદ છે. તેમાંના એક પાળિયા ઉપર સં.૧૮૬૦ (ઇ.સ. ૧૦૦૪) ની સાલ વંચાય છે. “જૈન તીર્થ સર્વસંગ્રહ' માં આ અંગેના સંદર્ભ મુજબ :અહીં એક કલાત્મક જૈન મંદિરનું ખંડેર વિદ્યમાન છે. આ મંદિરનું સં.૧૭૭૩ (.સ. ૧૭૧૭) માં નિર્માણ થયું હતું. સં. ૧૮૪૨ (ઈ.સ. ૧૭૮૬) માં જયારે માળિયાના મિયાણાઓ ઘણો ઉપદ્રવ કરી રહ્યાં હતાં ત્યારે આ મંદિરના મૂળનાયક શ્રી વાસુપૂજયસ્વામીની મૂર્તિ આધોઈ ગામે લઈ જવામાં આવી હતી. મંદિરમાં એક શિલાલેખ પણ ઉપલબ્ધ છે.'
(૫) આડેસર
આદિનાથ ભગવાનના ‘આદીશ્વર' નામનું અપભ્રંશ થતાં આ ગામનું નામ આડીસર કે આડેસર પડ્યાંની લોકોકિત છે. તેને “આદિશહર” ઉપરથી આદિસર અને તેમાંથી આડેસર થયાનું પણ મનાય છે. વળી જૂનું નામ ઓઠાણું હોવાનું પણ લોકો માને છે.
‘ભૂકંપમાં ભ્રમણ” પુસ્તકમાં નોધ્યું છે કે જ્યારે મુનિશ્રીઓ તા.૨૩-૩૨૦૦૧ માં ત્યાં ગયા ત્યારે ૨૦૦-૨૫૦ વર્ષ જૂનું દહેરાસર લગભગ ખંડેર જેવું લાગતું હતું. જૂના દહેરાસરની નીચે ભોયરાનું કામ તથા ઉપર રંગમંડપના જીર્ણોધ્ધારનું કાર્ય ચાલુ હતું. દહેરાસરની ભમતીમાં રહેલા જિનાલયમાં (જે હવે તુટી ગયું છે) વિ.સં. ૧૭૮૧ (ઈ.સ. ૧૭૨૫) તપગચ્છીય ભટ્ટારક શ્રી વિજયપ્રભસૂરિ, શિષ્ય પં. હર્ષ વિજય, શિષ્ય લક્ષ્મીવિજય, શિષ્ય સૌભાગ્યવિજયજીના ઉપદેશથી આ જિનાલય આડેસરમાં બનાવવામાં આવ્યું છે એવો શિલાલેખ જોવા મળ્યો. ૧૦
વળી આડેસર એ વાગડ દેશોધ્ધારક જૈનાચાર્ય શ્રી જિનવિજયજીદાદાની દીક્ષા ભૂમિ છે. કથાસૂત્ર અનુસાર તેમની દીક્ષા બાદ ગામનાં ખારાં પાણી મીઠા બનેલા. અને એટલે જૈનજગતમાં એ વિશેષ જાણીતું બન્યું.૧૧ જો કે ભૂકંપમાં થયેલ નુકશાનને કારણે આદિનાથ ભગવાનની પ્રતિમા અને અન્ય પ્રતિમાઓ વાડીમાં સ્થાપિત કરવામાં આવેલ. અને પછી ચૈત્ર સુ.૫, ના જૂના ઉપાશ્રયમાં ચલપ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવી. ૧૨
કચ્છમાં જૈન સંસ્કૃતિ- એક દષ્ટિપાતા
૧૨૭
