Kavyamala

Author(s): Durgaprasad Pandit, Kashinath Pandurang Parab
Publisher: Nirnaysagar Press

Page 327

6 अङ्कः] . जीवानन्दनम् / चत्वारोऽक्ष्णोर्वसन्तों नवतिरपि चतुःसप्ततिर्वक्रनिष्ठा मूर्धस्थाः पङ्क्तिसंख्याः क्रिमिगदनिवहोऽप्यस्ति नैके च शोफाः // 65 // तथा भूतोन्मादा विंशतिः / आमवात इति कोऽपि चतुर्धा जायते निखिलरोगनिवासः / वातपित्तकफशोणितमद्यक्ष्वेडजा षडुदयन्ति च मूर्जाः // 66 // अपि च। एते षोढा भिन्ना उन्मादाश्च प्रवर्तन्ते / अभिवर्तन्ते चामी हृद्रोगाः पञ्चधा भिन्नाः // 67 // विदूषकः-पमादो पमादो / एदेहिं अरिहिं दुवाराइं पाआरा परिखा कोसाआराइं अ सव्वं वि अक्कत्तम् / किं बहुजम्पिदेण / हृदयं गुम्मं करिअ अधिट्ठिदं / तिलप्पमाणो वि देसो अणकन्तो ण दीसइ / (अञ्जलिं बट्दा / ) वअस्स, अदो वरं णत्थि मे जीविदासा / मम बह्मणीए विहुराए अन्धकूवणेत्ताए तुम एव्व सुमरिअ जोअक्खेमं वहेहि / पढमं एव्व एसो अणत्यो सुणाविदो सि मए / तुम उण दुम्मन्तिणो से वअणवीसम्भेण इमं दुरवत्थं पावदो सि / पेक्ख दाव तस्स फलं एदं संवुत्तं / (क) राजा--अमात्य, संवदत्येव विदूषंकवचनम् / त्वद्बुद्धिप्रसरोऽत्र धिग्विफलितो निक्षिप्य समिपि त्वय्येवात्मधुरां मया निवसता संप्राप्तमीदृक्फलम् / वैयत्र्यं हृदि सर्वथास्मि गमितो द्वाराणि कोषालयाः प्राकाराः परिखाश्च हा निखिलमप्याक्रान्तमेवारिभिः // 68 // (क) प्रमादः प्रमादः / एतैररिभिरााण प्राकाराः परिखाः कोषागाराणि च सर्वमप्याक्रान्तम् / किं बहुजल्पितेन / हृदयं गुल्मं कृत्वा अधिष्ठितम् / तिलप्रमाणोऽपि देशोऽनाक्रान्तो न दृश्यते / वयस्य, अतःपरं नास्ति मे जीविताशा / मम ब्राह्मण्या विधुराया अन्धकूपनेत्रायास्त्वमेव स्मृत्वा योगक्षेमं वह / प्रथममेव एषोऽनर्थः श्रावितोऽस्ति मया / त्वं पुनर्दुमन्त्रिणोऽस्य वचनविशम्भेणेमां दुरवस्था प्रापितोऽसि / पश्य तावत्तस्य फलमिदं संवृत्तम् /