Jaykumar ane Vijaykumarnu Adarsh Jivan Charitra tatha Samyaktvanu Swarup

Author(s): Hansasagar
Publisher: Motichand Dipchand Shah

Page 105

( ૨ ) પુનઃ શુદ્ધ કરેલ બંટીના કુરીયરૂપ જે સમ્યકત્વનાં પુદગલો છે, તે કુ.ર્થિકને સંસર્ગ અને કુશાસ્ત્રનાં શ્રવણ વિગેરે મિથ્યાત્વવડે મિશ્રિત થયા થકા તત્કાલ જ મિથ્યાત્વરૂપ બની જાય છે. ઉપ૦ સભ્યoથી પડેલા જીવ જ્યારે ફરી સમ્યકત્વ પામે ત્યારે પણ અપૂર્વકરણવડે ત્રણ પુંજ કરીને અનિવૃત્તિકરણવડે સમ્યકત્વપુંજ પામે ત્યારે જ તેને સમ્યકત્વ જાણવું. શંકા “એમ થતું તે પહેલાં જે રીતે અપૂર્વક પ્રાપ્ત કરેલ તે રીતે જ આ બીજી વારનું પણ અપૂર્વકરણ ગડતું હોવાથી તે કરણની અપૂર્વતા કેમ કહી શકાય?”
સમાધાન અપૂર્વ સરખું તે અપૂર્વ જાણવું અથવા તેવા ઉચ્ચ વીલ્લાસમય શુદ્ધ પરિણામે જીવને અ૫ વાર જ પ્રાપ્ત થતા હોવાથી વૃદ્ધ મહાપુરુષોએ તે કરણને પ્રથમનાં અપૂર્વકરણ જેવું પૂર્વકરણ કહ્યું છે. - વળી સૈદ્ધાંતિક મત એમ છે કે-“ક્ષાપશનિક સગ્યકત્વની પ્રાપ્તિમાં જેમ યથાપ્રવૃત્તિકરણ અને અપૂર્વકરણ હાય છે, અનિવૃત્તિકરણ હેતું નથી, તેમ દેશવિરતિ અને સર્વવિરતિની પ્રાપ્તિમાં પણ તે બે કરણ હોય છે, શનિવૃત્તિકરણ હેતું નથી કારણ કે-અપૂર્વકરણને કાલ સમાપ્ત થયા પછીના પ્રથમ સમયે જ તે જીવને દેશવિહિતિ અથવા સર્વવિરતિને સદભાવ છે.” જ્યારે કમ્મપયડીની ટીકામાં
જણાવેલ છે કે “દેશવિરતિ કે સર્વવિરતિ દેશવિરતિ સર્વવિ- પામ્યા બાદ જીવ અન્તર્મુહૂર્ત સુધી રતિની પ્રાપ્તિ અને અવશ્ય વધતી વિશુદ્ધિમય પરિણામવાળે પતનને વિધિ રહે છે. ત્યારબાદ તે તે નિયમ
નહિ એટલે કે તે પછી કઈ જીવે વધતી