________________
૨૦
[ આદર્શ સાધુ જઘન્ય કહેવાય. એથી ઓછા ગુણવાળે દીક્ષાને ગ્ય કહેવાય નહિ. ૪-દીક્ષા આપનારમાં હોવા જોઈતા ગુણે
જન મહાર્ષિઓએ દીક્ષા આપનાર ગુરુ માટે નીચેનું ધારણ સ્વીકાર્યું છેઃ (૧) જેણે વિધિપૂર્વક દીક્ષા અંગીકાર કરેલી હોય, (૨) જે ગુરુકુળની સારી રીતે ઉપાસના કરનાર હાય, (૩) અસ્પતિ પણે શીલ અર્થાત્ વ્રત અને આચારને પાળનાર હોય, (૪) સારી રીતે આગમનું અધ્યયન કરનાર હોય, (૫) તેથી તત્વને સારી રીતે જાણનાર હય, (૬) ઉપશાંત હય, (૭) સંધનું હિત કરનાર હય, (૮) પ્રાણી માત્રનાં હિતમાં આસકત હય, (૯) જેનું વચન ગ્રહણ કરવા ગ્ય હેય, (૧૦) અનુવર્તક હેય, (૧૧) ગંભીર હોય, (૧૨) વિષાદરહિત હોય, (૧૩) ઉપશમલબ્ધિ વગેરે ગુણેએ સહિત હય, (૧૪) પ્રવચનના અર્થને વકતા હોય અને (૧૫) પિતાના ગુરુએ જેને ગુરુપદ આપેલું હોય તે જ ગુરુ દીક્ષા આપવાને ગ્યા છે. અહીં પણ મધ્યમ અને જઘન્ય રણ ઉપર પ્રમાણે જ સમજવું.
પ્ર.--પિત વિધિપૂર્વક દીક્ષા લીધી ન હોય, પણ મુમુક્ષુને વિધિપૂર્વક દીક્ષા આપવાની તત્પરતા હોય તે શું વાંધો?
ઉ–જ્યાં એવી સ્થિતિ પ્રવર્તતી હોય ત્યાં મુમુક્ષુને એ વિચાર આવે કે મારે વિધિપૂર્વક દીક્ષા લેવાની શું જરૂર? ગુરુએ પણ વિધિપૂવર્ક દીક્ષા ક્યાં લીધી છે?