________________
૩૪
[ આદર્શ સાધુ
કે
કાયમાં જીવ છે, એટલે કેાઈ પણ વૃક્ષ, લતા, ગુલ્મ, વિટપ, ઘાસ વગેરેનું પાંદડુ તાડી શકાતું નથી કે તેને સ્પર્શ પણ કરી શકાતા નથી. વળી આ વ્રત ધારણ કરનાર હાથી, ઘેાડા ઊંટ વગેરે પશુઓ પર સવારી કરી શકતા નથી, કારણુ એથી તેમને દુ:ખ થવાના સંભવ છે. તેમજ પશુએ અને પક્ષીએને પાળવા કે ઉછેરવાનુ' કામ પણ તેમનાથી થઈ શકતું નથી, કારણ કે તેમ કરતાં તેમને વાડામાં તથા પાંજરામાં પૂરવા પડે અને તેમની સ્વતંત્રવૃત્તિ પર એક જાતનું અંધન આવી પડે. એટલું જ નહિ પણ તેએ પૃથ્વીકાયાદિ ષટ્કાયની હિંસા બીજા પાસે પણ કરાવી શકતા નથી, તેમજ ખીજાએ સાધુનિમિત્તે હિંસા કરી તૈયાર કરેલી વસ્તુ તેમને કામ લાગથી નથી.
અન્ય સાધુઓ ઉપર્યુક્ત હિંસાનાં બધાં કામે કરે છે કે કરાવે છે, એટલે તે સૂક્ષ્મ અહિંસાનું પાલન કરતા નથી, એમ સમજવાનુ છે.
બીજા મહાવ્રતની પ્રતિજ્ઞા આ પ્રમાણે લેવાય છેઃ હું ભજ્જત ! અસત્ય ખેલવાથી વિરમવું એ ખીજું મહાવ્રત છે, (એમ હુ' સમજ્યું છું. ) હું સર્વ પ્રકારની અસત્ય વાણીના ત્યાગ કરું છું. તે ધથી અથવા લોભથી, ભયથી અથવા હાસ્યથી સ્વયં એવું નહિ, બીજા પાસે એલાવું નહિ, તથા અસત્ય ખેાલી રહેલાને સારા માનું નહિ. જ્યાં સુધી જીવું ત્યાં સુધી...કરું છું. (આટલો પાઠ બધા વ્રતામાં સમાન સમજવા, )