________________
દીક્ષા આપવાને વિધિ ]
પ્રો–પ્રશ્નશુદ્ધિ કેને કહેવાય?
ઉ–દીક્ષા લેવા આવનારને વિવિધ પ્રશ્નો પૂછી તેની જાતિ, માતાપિતા, ધંધે, ઉમર તથા વિવાહિત કે અવાહિત? વિરાગ્ય શાથી થયો ? ધાર્મિક જ્ઞાન કેટલું છે? વગેરે બાબતની માહિતી મેળવી લેવી, તેમજ એમાંથી તેને સ્વભાવ, સ્થિરતા, ધીરતાદિ જાણું લેવા અને સંતેષકારક જવાબ મળે તેમજ સાચો વિરાગી, 'વનપાલનમાં ધીર, સમર્પિત વગેરે જણાય, તો આગળ વધવું એ પ્રશ્નશુદ્ધિ કહેવાય છે. તેને કાળ છ માસ સુધી છે.
પ્ર.—કાલશુદ્ધિ કેને કહેવાય?
ઉ–સારા નક્ષત્રે, સારી તિથિએ, સારા સમયે દીક્ષા આપવી તેને કાલશુદ્ધિ કહેવાય. દીક્ષા માટે ઉત્તરાષાઢા, ઉત્તરાભાદ્રપદ, ઉત્તરાફાલ્ગની અને રોહિણી નક્ષત્રઃ પસંદ કરવા એગ્ય છે. તિથિઓમાં બંને પક્ષની ચોથ, છ, આઠમ, નેમ, બારસ, ચૌદસ તથા પૂનમ છેડીને બીજી તિથિઓ પસંદ કરવા છે. સારો સમય એટલે. દિવસને સારે ભાગ કે સારું ઘડિયું. રાત્રે દીક્ષા આપવાને નિષેધ છે.
પ્ર–ક્ષેત્રબ્યુદ્ધિ કેને કહેવાય?
ઉ–ડાંગર વગેરેનાં ખેતરમાં, વનમાં, પુષ્પવાળા બગીચામાં, સરોવર, તળાવ કે નદીની પાળે, જિનગ્રહ કે જિનચૈત્યમાં દીક્ષા અપાય તે ક્ષેત્રશુદ્ધિ જાળવી ગણાય. તાત્પર્ય કે પ્રશસ્ત સ્થાનમાં દીક્ષા આપવી એ ક્ષેત્રશુદ્ધિ છે..